Liturgie preek middagdienst over Jer 17,19-27 en HCZ 38 (3) -GKv Loppersum-Westeremden, Welkom en mededelingen door ouderling

Transcriptie

1 Liturgie preek middagdienst over Jer 17,19-27 en HCZ 38 (3) -GKv Loppersum-Westeremden, Welkom en mededelingen door ouderling Komen tot de Here Stil gebed Votum/zegengroet Aanbidding: -Psalm 92,1.3.5 ''t Is goed de Heer te loven' (staan) -GK 133,1-3 'De dag gaat open voor het Woord des Heren' (zitten) Gebed om verlichting met de Heilige Geest Luisteren naar de Here: Zingen Psalm 75,1-2 'U alleen, U loven wij' Kinderen gaan naar de KinderBijbellub + Schriftlezing(en), zie onder Verkondiging, thema, zie onder, gebed Zingen Psalm 122,1 'Ik was verheugd toen men mij zei' Geloofsbelijdenis gesproken Geven aan de Here: Dank- en voorbedegebed Aankondiging overige mededelingen en bestemming collecte Inzameling gaven Gaan onder de zegen van de Here Zingen LB 126 'Verwacht de komst des Here' Zegen Leesgedeelte(n): Jer 17,19-27 en 1 Tim 4,7b-16 Tekst: Jer 17,19-27 Preekthema: Sabbat: train je erin om te stoppen en te rusten!' Gerwin Pruijssen Pagina 1 van 7 preek Jer 17 en HCZ 38 (3)

2 Wie zit er op een sport?, en mag ik es vragen: hoe vaak train je?, en tenslotte: is trainen belangrijk en waarom? Als je een goede voetballer wil worden, dan moet je oefenen; als je een goede volleyballer wilt worden moet je oefenen, als je goed wilt worden in gym, dan moet je goed oefenen en zorgen dat je de training niet mist. Training en oefenen is heel belangrijk om ergens goed in te worden - je kunt wel dromen een topvoetballer te worden als Messi, maar dan zul je daar alles voor op zij moeten zetten. En dat geldt voor alles, voor een sport, voor training op de sportschool, voor de muziekschool waar je piano leert spelen, maar ook voor stage, je werkt om beter te worden in het vak dat je leert. De beroemde bodybuilder en filmster Arnold Schwarzenegger vertelt dat het het belangrijkste is om zelfdiscipline te hebben. Maar naast trainen is het ook belangrijk om een droom te hebben - ik las een verhaal van een jongetje die woensdagmiddag op de bank verveeld naar buiten zat te kijken, jaloers op z'n vriendjes die buiten speelden. Hij moest binnen blijven en pianolessen volgen - alleen toen gebeurde het dat hij in een droom een pianoconcert zag - en hem werd duidelijk dat hij die pianist was. Van toen deed hij met plezier z'n pianolessen, hij had een droom om voor te gaan. Wat heeft dit met geloven te maken?, zo werkt het ook met geloven, dat jongetje zag in een droom dat hij pianist zou worden de Bijbel vertelt ons ook wat we zullen zijn, in Rom 8,29 staat: 'wie God al van tevoren heeft uitgekozen, heeft Hij er ook van tevoren toe bestemd om het evenbeeld te worden van zijn Zoon Jezus Christus'. In 1 Joh 3,2: 'we weten dat we aan Jezus gelijk zullen zijn als Hij verschijnt'. Dus daar zie je hetzelfde, hier krijg je een beeld van hoe je zult zijn als Jezus terugkomt...en dan is de vraag: waarom dan nog trainen?, wat heeft dat dan nog voor zin, als toch al vaststaat hoe we zullen zijn? Het antwoord staat in 1 Tim 4,7: 'train jezelf in een vroom leven' - je moet niet niks doen, maar jezelf trainen om heilig te leven, zodat je leert God lief te hebben. De Bijbel gaat ervan uit dat je weet dat er krachten aan het werk zijn die je willen verleiden, die je in je verbeelding voorspiegelen dat je gelukkig kunt worden zonder God. Maar de Bijbel leert je: er bestaat niet zoiets als gelukkig zijn zonder God en je moet hard trainen om bij God te blijven en om beter te worden in God liefhebben. Gerwin Pruijssen Pagina 2 van 7 preek Jer 17 en HCZ 38 (3)

3 Thema: 'Sabbat: train je erin om te stoppen en te rusten!' 1. Stoppen, train jezelf om te stoppen! 2. Rusten, train jezelf om te rusten. 1. Eerste vraag: wat is het doel om te 'stoppen'?, we hebben vorige keren al in Gen 2 gezien dat het werkwoord sjabbat 'soppen' en rusten betekent. In Gen 2,2 staat dat de Here op de 7e dag klaar was met zijn werk aan de schepping, Hij stopte met werken. In 1 Tim 4,7 staat: 'oefen jezelf in een vroom leven', mooie woorden, en ook lastige woorden, woorden die iets met je doen, die roepen gevoelens wakker 'ik zou best graag veel intenser willen geloven, maar ik weet niet hoe!', 'ik houd wel van de Here omdat Hij van mij houdt, maar ik merk het zo weinig', 'ik voel me schuldig want ik wil dat soms helemaal niet, voor God leven'. Herken je dat?, de Bijbel wil je daarom heel graag wat aanreiken, en de Bijbel zegt allereerst: train jezelf om te stoppen en te rusten...want als je stopt met werken en tot rust komt, kan Gods Geest in je aan het werk, dan kan Gods Geest je leren wie God is en wie je als mens bent (HCZ 38). Je moet dus steeds het doel, de droom, en de manier waarop je die droom bereikt uit elkaar houden. 'Stoppen' en 'rusten' zijn geen doel in zichzelf, het gaat er niet om dat je op zondag kunt zeggen: 'ik werk niet', dat doet je buurman ook niet...het gaat erom dat je gaat zeggen: 'ik werk bewust niet omdat ik naar mijn God wil luisteren'. Het gevaar is altijd weer dat de zondag een concentratiekamp wordt met overal prikkeldraad van dit mag niet en dat mag niet. Maar ad andere kant is het gevaar dat we uit reactie gaan zeggen: 'vroeger mocht niks en dat was niet goed, nu mag alles!' Wat is het doel van de sabbat?, Gods stem te horen, en daarom stop ik een dag id week met werken en die dag gebruik ik om naar God te luisteren. Dat zie je in Jeremia 17,19-27 gelezen, Jeremia begint daar over de sabbat...en opvallend is de heftigheid van Jeremia, 'wacht je er terdege voor', in de vertaling van 1951 staat: 'hoedt u ervoor, om uws levens wil, dat gij op de sabbatdag een last draagt'. Gerwin Pruijssen Pagina 3 van 7 preek Jer 17 en HCZ 38 (3)

4 Wat opvalt is de heftigheid van Jeremia, en dan hebben we een vraag: waarom is dit zo belangrijk? Waarom is de Here God dat gebod om te rusten zo belangrijk?, wat je hier in Jer 17 leest is dat de Israelieten het sabbatsgebod niet gehoorzaamden omdat ze de toevoer van levensmiddelen door lieten gaan op de sabbat...maar wat is het gevolg van altijd maar werken?, als ze doorwerken, dat ze het idee krijgen dat je als mens pas iets bent als je iets gepresteerd hebt, als je iets bereikt hebt, dat zie je aan je banksaldo, dat zie je uit de likes op Fb...maar wat wil de Here God ons leren?, dat we al geliefd zijn voordat we nog maar iets gepresteerd hebben. Onze samenleving zit zo in elkaar dat je pas iemand bent als je iets bereikt hebt, dan ben je iemand waarvoor anderen respect hebben. Maar de Here God wil ons leren dat dat een leugen is, je bent door God al geliefd voordat je nog maar iets gepresteerd hebt. Het gaat de Here God om de leugen die stilzwijgend doorverteld wordt: 'je bent pas iemand als je iets doet, iets kunt'. De Here God wil je leren door iedere week te stoppen: het is niet waar dat ik pas iets waard ben als ik iets gepresteerd hebt, ik ben al geliefd '. Onze identiteit, onze waarde is niet afhankelijk van wat we kunnen, maar van hoe de Here naar ons kijkt. Hij kijkt naar ons met de ogen van een Vader die zonder voorwaarden al van zijn kinderen houdt. 2e vraag voor dit punt: waarmee stop je?, de zondag is een dag waarop we alle tijd hebben om die stem van God te horen: 'Ik houd van je, Ik zorg voor je!' Mijn vraag nu is: kun je dan op zondag stoppen met alles wat daar NIET aan bijdraagt?, wat je niet erbij helpt is om naar Gods stem te horen? Bijv. TV en internet: draagt de TV ertoe bij om naar Gods stem te luisteren?, helpt het je om te beseffen dat je in Gods aanwezigheid leeft? Maar het gaat ook niet om de vraag: 'mag TV niet op zondag?', dat is een vraag voor kinderen in het geloof. De vraag voor volwassen christenen is: wat brengt me op zondag dichter bij de Here, wat helpt mij om op zondag te luisteren naar Hem? En dan leg ik vanmiddag in ons midden het punt van TV-kijken, brengt TV kijken op zondag je dichter bij de Here, om op internet te surfen? Gerwin Pruijssen Pagina 4 van 7 preek Jer 17 en HCZ 38 (3)

5 Voel je de spanning, voel je de weerstand?, voel je de boosheid omdat ik dat zeg, dat is een teken dat je er iets mee moet. Je kunt stoppen met werken, en we hebben gezien dat is om te beseffen dat je waarde niet afhangt van wat je presteert...het doel is om naar Gods stem te luisteren, maar wij gaan door met dingen te doen waarbij we niet eens meer nadenken...maar die je niet helpen om dichterbij God te komen. In 1 Tim 4,7 staat: train jezelf in een vroom leven', in dit punt hebben we gezien wat het doel is van de sabbat: te luisteren naar Gods stem, op schoot bij God de Vader te kruipen. En de tweede vraag was: stop je dan ook met alles wat je daarbij niet helpt?, doe je dan alleen nog maar dingen die je erbij helpen om naar Gods stem te luisteren? Heb je het lef om de TV uit te doen op zondag om toe te komen aan Bijbellezen? Oefenen doet soms pijn, dan heb je spierpijn, maar het gevolg is dat je groeit in beeld van de Here Jezus zijn! Sinds 8 weken steken wij op zaterdagavond om 6 uur twee kaarsen aan, en dan zingen we Psalm 92,1, en dan begint voor ons de sabbat. Dat doen we iedere zaterdag weer, zodat het een gewoonte wordt, net als dat trainen - een simpel maar leuk hulpmiddel om de zondag te beginnen. Voor die tijd werken we hard om alles af te krijgen, want dan hoeft dat straks allemaal niet meer: de hokken van de dieren moeten schoon, er moeten boodschappen gedaan worden. En soms is dat hard werken om alles af te krijgen, maar dan kun je ook voor een dag lang lekker niets doen en doen wat we nu gaan zien. 2. In Gen 2 staat dat het werkwoord 'sjabbat' naast 'stoppen' ook 'rusten' betekent. De Here God stopte met werken om uit te rusten. En dan zie je dat stoppen is de voorwaarde om tot rust te komen. In Jer 17 zien we dat de Here God het heel belangrijk vindt om de sabbat te houden. En als je het vergelijkt met andere zonden waar Jeremia op wijst, dat de Israelieten andere goden offeren, dat ze hun kinderen aan goden offeren, dan vraag je je af: waarom is die sabbat zo belangrijk? Gerwin Pruijssen Pagina 5 van 7 preek Jer 17 en HCZ 38 (3)

6 Iemand schrijft over Jer 17: 'de sabbat is het symbool van Israel relatie met de Here God en als ze niet trouw zijn aan de sabbat is dat als het gooien van hun trouwring in het gezicht van God'. En als je daarover nadenkt, dan besef je dat het gaat om de kern, dan besef je: het gaat niet zozeer om die 24 uur...maar het gaat erom of ik de Here God echt vertrouw, of ik er echt op durf te vertrouwen dat Hij mijn God is, en voor mij zorgt. Dat ik me geen zorgen maak als ik misschien werkeloos wordt, of dat ik de huur kan betalen, of m'n ziektekosten kan betalen. En het bewijs daarvan is dat je het aandurft om te stoppen en uit te rusten - niet langer doorwerken want er wordt voor me gezorgd. En zo kan ik op zondag uitrusten, de samenleving mag vertrouwen op de god van de economie, dat die voor ons zorgt...maar wij vertrouwen op de Here God - en je snapt wel, dat vraagt oefening. Dat vraagt erom dat je dat tegen jezelf laat zeggen, vanuit de Bijbel dat de Here God zegt: 'er wordt voor je gezorgd', 'je bent geliefd', 'het is volbracht'. Twee weken gelezen hebben we al gezien dat de diepste rust die je als mensen kunt bereiken, is die van de vergeving van zonden. Ons geweten blijft bang en onzeker, ergens weten we dat het niet goed zit, we voelen diep van binnen dat we niet goed zijn. En de Here God zegt, in Jezus geef Ik je vergeving van je zonden! Het is zo moeilijk voor ons om te geloven dat de Here God voor ons zorgt, dat wat Hij zegt waar is. Dat wat Hij voor ons al gedaan heeft, genoeg voor ons leven nu is, maar de boodschap vd Bijbel is: je hoeft je niet meer druk te maken want de Vader zorgt voor je. Je mag lekker uitrusten op zondag en dat heel diep te binnen brengen, en dan kun je er weer een week tegen. En hoe zit dat dan met werk waaraan je niet toegekomen bent?, dat kan dan toch mooi op zondag?, nee, dan had je beter moeten plannen! Maar hoe zit dat dan met een repetitie of toets op maandag?, stel dat je op zaterdag heel hard werkt en op zondag niets doet en je richt op God om voor jezelf te leren wie Hij is...en dat je op zondagavond nog een keer overkijkt, die afspraak hebben wij gemaakt met de kinderen. Gerwin Pruijssen Pagina 6 van 7 preek Jer 17 en HCZ 38 (3)

7 De Here God wil ons niet klieren met de zondag, wij kijken vaak heel zuur naar de zondag als God ons pest. Maar we willen soms te veel, of we plannen niet goed, en dan komen we id problemen, maar dan moeten we dat niet op God afschuiven. Rusten - het doel van de Here God is uit te rusten in zijn beloften: 'Ik zorg voor je en maak je dus geen zorgen!' Maar geef jezelf dan ook de kans om tot rust te komen, daarom begon ik in punt 1 over TV en internet, geven we onszelf wel de kans om tot rust te komen? Om echt tot rust te komen - en dan kan het helpen om lekker te gaan fietsen op zondag, of te zwemmen op zondag - buiten de momenten dat God samen tot ons spreekt. Heerlijke genieten van een wandeling - om echt uit te rusten en je erin te trainen te overdenken dat God je rust belooft. Dat je nu al id rust mag leven, ook al jaagt de economie je op, ook al is het nooit genoeg volgens onze samenleving. Gods economie zegt: 'het is volbracht!, Ik zorg voor je!' Train jezelf hierin - en dan niet wachten tot je eraan toe bent, of dat het goed voelt, maar gewoon doen...sabbat is doelbewust stoppen en rusten, om te kunnen luisteren en weer te horen dat God in alles voor je zorgt. Stoppen en rusten, stoppen is de voorwaarde om tot rust te kunnen komen. Sabbat houden is allereerst bewust stoppen, dat is de voorwaarde, je moet stoppen met werken. Niet werken en alleen nog maar die dingen doen die je helpen om Gods liefdevolle stem te horen: de Here God houdt van je en zorgt voor je. En als je dat doet, dan kun je rusten, uitrusten met de benen omhoog omdat er voor je wordt gezorgd. Omdat je dan tot in je hart kan laten komen dat de Almachtige voor je zorgt. Laten we bidden Gerwin Pruijssen Pagina 7 van 7 preek Jer 17 en HCZ 38 (3)