Industrieel Ontwerpen. Studiegids 2009/2010

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Industrieel Ontwerpen. Studiegids 2009/2010"

Transcriptie

1 BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen Studiegids 2009/2010 Faculteit Industrieel Ontwerpen

2 combined_1.fm Page 2 Tuesday, August 18, :37 AM Disclaimer Deze gids is met grote zorgvuldigheid samengesteld onder verantwoordelijkheid van de faculteit. Voor een aantal onderwerpen komt nadere informatie pas na het ter perse gaan van de gids ter beschikking. Daarom publiceert de faculteit de gegevens in dit handboek, deze studiegids onder voorbehoud. Wijzigingen, aanvullingen en uitgebreide vakbeschrijvingen vind je op Blackboard: en/of in de digitale studiegids 2 Industrieel Ontwerpen

3 combined_1.fm Page 3 Tuesday, August 18, :37 AM Persoonlijke gegevens naam adres postcode/plaats geboortedatum telefoon privé telefoon werk mobiel fax werk TU studienummer postbanknr. paspoortnr. rijbewijsnr. bankrekeningnr. geldig tot geldig tot burgerservicenummer huisarts gebruik medicijnen verboden geneesmiddelen bloedgroep rh-factor donor: ja/nee IN BIJZONDERE GEVALLEN A.U.B. WAARSCHUWEN naam adres postcode/plaats telefoon privé mobiel In geval van verlies verzoekt de eigenaar/eigenares van deze gids de vinder om direct contact met hem/haar op te nemen, waarvoor bij voorbaat dank. 3 Studiegids 2009/2010

4 combined_1.fm Page 4 Tuesday, August 18, :37 AM Voorwoord Beste student, Voor je ligt de bachelor studiegids In deze gids vind je onder andere informatie over de faculteit en de organisatie binnen de faculteit. Het eerste deel van de studiegids heet Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen. Dit deel start met een beschrijving van de bacheloropleiding: het profiel van de bachelor, de onderwijsstructuur, de leerlijnen van de productontwikkelingsprojecten, de multidisciplinaire vakken, de minors en de keuzevakken komen in vogelvlucht aan bod. Daarna worden de facultaire organisatie en de onderwijsvoorzieningen beschreven. Het tweede en derde deel gaat dieper in op de inhoud van het programma. Het vakkenaanbod in studiejaar wordt gegeven en van alle bachelorvakken volgt een vakbeschrijving. Na deze delen volgen een aantal plattegronden, de jaarindeling en een TUgedeelte dat informatie geeft over centraal georganiseerde voorzieningen zoals bijvoorbeeld de centrale studentenadministratie en Student & Career Support. Ten slotte vind je in de bijlagen de complete teksten van de Onderwijs- en Examenregeling (OER), de Uitvoeringsregeling (UR) en de Regels en Richtlijnen van de Examencommissie (RRvE). Studiejaar start midden in het lustrumjaar van de faculteit Industrieel Ontwerpen. Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft bestaat sinds 1969 en viert in 2009 daarom haar 40-jarig jubileum. Je zult daar in de periode van september tot en met december zeker nog iets van merken. We verwachten dat, nog voor het eind van het jaar, de 4000e ingenieur Industrieel Ontwerpen zal afstuderen. Daarnaast wordt, ook in het kader van het jubileum, op 19 december de tentoonstelling Maakbare wereld geopend in de Kunsthal in Rotterdam. 4 Industrieel Ontwerpen

5 combined_1.fm Page 5 Tuesday, August 18, :37 AM De faculteit heeft met veel enthousiasme gewerkt aan de huidige bacheloropleiding die naar onze mening studenten uitdaagt het beste van zichzelf te laten zien. Bij de onderwijsevaluaties horen wij graag van jullie of wij daarin zijn geslaagd. Ik wens je veel studieplezier. Ir. N.F.M. Roozenburg Directeur Onderwijs Faculteit IO 5 Studiegids 2009/2010

6 combined_1.fm Page 6 Tuesday, August 18, :37 AM Inhoud Persoonsgegevens 3 Voorwoord 4 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen De faculteit Industrieel Ontwerpen Wegwijs in het onderwijs van Industrieel Ontwerpen Het vakgebied en de opleiding De bachelor- en masteropleidingen Onderzoek De bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen in vogelvlucht Het studieprogramma De facultaire organisatie De afdelingen De instituten van de faculteit Industrieel Ontwerpen De Stafafdelingen Onderwijs- en studentondersteuning Onderwijsvoorzieningen Facultaire voorzieningen Procedures en regels 30 2Programma Bachelor IO 36 3 Vakinhouden 39 4 Plattegronden IO 95 6 Industrieel Ontwerpen

7 combined_1.fm Page 7 Tuesday, August 18, :37 AM 5 Profiel van de Universiteit Onderwijs- & Studentenzaken Ideeënlijn O&S Centrale Studentenadministratie TU Delft (CSA) Shared Service Centrum Servicepunt Studentenstatuut BLACKBOARD - Digitale leeromgeving TU Delft Library Zelfstudiewerkplekken Student & Career Support Faciliteiten voor studenten met een functiebeperking Unit Sport & Cultuur Ombudsman voor studenten Veiligheid, Gezondheid en Bedrijfshulpverlening De Delftse Studentenvakbond VSSD De Studentenraad Huisvesting Medische Zorg Motiv Studium Generale Delta Minors Jaarkalender College uren Bijlage: Regelgeving Studiegids 2009/2010

8 combined_1.fm Page 8 Tuesday, August 18, :37 AM

9 combined_1.fm Page 9 Tuesday, August 18, :37 AM 1. Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen

10 combined_1.fm Page 10 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen 1.1 De faculteit Industrieel Ontwerpen Industrieel Ontwerpen in Delft was de eerste universitaire ontwerpopleiding in zijn soort in Nederland. Het is een van de grootste universitaire ontwerpopleidingen in de wereld. Sinds het ontstaan als zelfstandige faculteit binnen de Technische Universiteit Delft, in 1969, zijn al bijna 4000 ingenieurs Industrieel Ontwerpen afgestudeerd. 1.2 Wegwijs in het onderwijs van Industrieel Ontwerpen Het vakgebied en de opleiding De doelstellingen van de faculteit Industrieel Ontwerpen worden beschreven in het mission statement: Creating successful products people love to use. Our mission is to contribute to knowledge, skills, methods and professional attitudes in the field of integrated product development. We aim to achieve this through education and research at an internationally recognized scientific level, as befits our status as part of Delft University of Technology. The Faculty of Industrial Design Engineering s concern is to study, innovate and improve (the development of) products for people, on the basis of the integrated interests of users, industry, society and environment. Het accent ligt tijdens de opleiding op het ontwerpen van producten en systemen die voor de gebruiker een functie vervullen in het dagelijkse leven, bijvoorbeeld: op het werk, op school, thuis, bij vervoer of bij vrijetijdsbesteding. Bij het ontwerpen staat de gebruiker centraal. In het ontwerpen vindt de integratie plaats van geavanceerde techniek, materialen, vervaardigingwijzen, vormgeving, ergonomie, bedrijfskunde en ecologie. Naast een technisch-wetenschappelijk deel worden tijdens de opleiding ook de socio-economische, organisatorische, humane, ecologische en culturele context van de productontwikkeling bestudeerd. 10 Industrieel Ontwerpen

11 combined_1.fm Page 11 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen De bachelor- en masteropleidingen De faculteit IO heeft één bacheloropleiding en drie masteropleidingen. De bacheloropleiding is een driejarig programma. Het eerste jaar is de propedeuse. De propedeuse heeft een oriënterende, selecterende en verwijzende functie. Studenten die de propedeuse in een jaar behalen ontvangen een zogenoemd P-in-één certificaat. Daarnaast ontvangen studenten die in het eerste jaar minder dan 30 ec halen een zogenoemd negatief bindend studieadvies (zie ook hoofdstuk 1, paragraaf 6, Bindend Studie Advies) De bacheloropleiding wordt afgerond met een bachelor eindproject in het derde jaar. Als deze opdracht is behaald en is voldaan aan de overige eisen, wordt het bachelordiploma uitgereikt. Dit diploma geeft toegang tot één van de drie masteropleidingen van de faculteit IO. De drie masteropleidingen (tweejarig programma) van de faculteit IO zijn: Integrated Product Design Strategic Product Design Design for Interaction Het bachelordiploma geeft daarnaast ook toegang tot andere masteropleidingen in Nederland en in het buitenland Onderzoek De belangrijkste elementen voor onze onderzoeksdoelstelling zijn duurzaamheid en welzijn. Duurzaam welzijn verwijst naar een reeks van positieve ervaringen die niet ten koste gaan van anderen, maar het belang aanspreken van de ecologische, sociale, culturele en economische context waarin wij opereren. Het houdt rekening met de snel afnemende bronnen, de ongelijke verdeling van rijkdom en toegankelijkheid, en de wereldwijde concurrentie die bedrijven moeten overleven. Wij geloven dat onze bijdrage aan een duurzame welvaart kan worden gekanaliseerd via het ontwerp en de ontwikkeling van concurrerende producten op een wereldwijde markt. Zes uitgebreide onderzoeksprogramma s zijn gedefinieerd, te weten: Basis programma s Strategisch Ontwerpen Gebruikers ervaringen Technologie transformatie 11 Studiegids 2009/2010

12 combined_1.fm Page 12 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Toegepaste programma s Gezondheidszorg Persoonlijke mobiliteit Wonen/Werken De volledige portfolio is te downloaden via: > Onderzoek > Onderzoeksportfolio 1.3 De bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen in vogelvlucht Profiel bachelor Industrieel Ontwerpen De Delftse io-bachelor is een multidisciplinair opgeleide productontwikkelaar. Hij/zij onderkent de verschillende aspecten die bij productontwikkeling een rol spelen: functionaliteit, gebruik, constructie, vorm, fabricage, markt, consument, bedrijfsvoering en milieu en weet deze te integreren in het ontwerp van een product. De Delftse io-bachelor kan open probleemsituaties analyseren en omgaan met uiteenlopende ontwerpopdrachten. Hij/ zij is sterk in het bedenken van nieuwe gebruiksconcepten en nieuwe technische concepten en kan deze materialiseren en uitwerken. Hij/zij is in staat een ontwerp te documenteren, te visualiseren en te communiceren. Daarnaast kan deze bachelor productontwikkelingsprocessen projectmatig structureren en in multidisciplinaire teams functioneren. De Delftse io-bachelor is een wetenschappelijk opgeleide productontwikkelaar. Hij/zij gaat methodisch te werk en is vertrouwd met de wisselwerking tussen ontwerpen en wetenschappelijk onderzoek. Hij/zij beschikt over basiskennis en elementaire vaardigheden in relevante technische wetenschappen, gedragswetenschappen en bedrijfswetenschappen en kan op basis hiervan ontwerpbeslissingen beargumenteren en methodologisch verantwoorden. Hij/zij is zich bewust van de historische, culturele, sociaaleconomische en industriële context van industrieel ontwerpen als vakgebied. De Delftse io-bachelor is een onderzoekend ontwerper: creatief én analytisch, nieuwsgierig én ondernemend, gedreven en volhardend. Een zelfstandig, verantwoordelijk professional in spe, internationaal georiënteerd, en sterk in reflectie op eigen activiteiten, competenties, studie en loopbaan. Deze ontwerper bezit voldoende kennis en vaardigheden om tot verwante masteropleidingen te worden toegelaten. 12 Industrieel Ontwerpen

13 combined_1.fm Page 13 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Onderwijsstructuur Een studiejaar is verdeeld in vier gelijke onderwijsperioden van 10 weken (kwartielen). Elke onderwijsperiode biedt plaats aan twee vakken van elk 7,5 studiepunten. Dat is dus per vak 21 studielasturen per week. Per onderwijsperiode worden in maximaal 9 weken onderwijsactiviteiten ingepland (contacturen en zelfstudie). De 10e, 20e, 30e en 40e week is in elk studiejaar een tentamenweek. In de tentamenweek vindt de afronding van een vak plaats. Indien nodig kunnen tentamens in de avonduren worden afgenomen. Onderwijs- en toetsvormen Tijdens de 9 weken onderwijs is er sprake van een mix aan onderwijsvormen. Er zijn hoorcolleges en praktische onderdelen zoals onder andere werkcolleges, colstructies, (computer-)practica en projecten. Ook de toetsing bestaat uit een mix van toetsvormen. IO onderscheidt onder andere open vragen- en meerkeuzetentamens, practicumtoetsen, opdrachten, (project-)verslagen, presentaties, portfolio s. Binnen een vak is sprake van formatieve en summatieve toetsen. Formatieve toetsen zijn toetsen waarmee de student kan nagaan of hij/zij op planning ligt en of de kennis en vaardigheden al in voldoende mate worden beheerst. De student ontvangt feedback op een formatieve toets, maar geen cijfer dat meetelt in het eindcijfer van een vak. Summatieve toetsen daarentegen worden wel becijferd en tellen mee in de berekening van het eindcijfer van het vak. Hoe een eindcijfer van een vak tot stand komt, is beschreven in de studiegids en/of op de Blackboardsite van het vak. Een vak is behaald als het gewogen gemiddelde van de hoofdbestanddelen van het vak leidt tot een eindcijfer 6,0 of hoger. Het cijfer van een hoofdbestanddeel moet minimaal een 5,0 zijn. Als voor een tentamen van een vak een onvoldoende (5,9 of lager) is gehaald, krijgt de student de mogelijkheid het tentamen te herkansen in de eerstvolgende tentamenperiode. Voor een praktisch onderdeel of voor het totaal van de praktische onderdelen van een vak geldt, dat als voor een hoofdbestanddeel een cijfer 5,0-5,9 is gehaald, de student de mogelijkheid krijgt om met een aanvulling dit resultaat tot een voldoende (6,0) te verhogen. Deze mogelijkheid wordt 13 Studiegids 2009/2010

14 combined_1.fm Page 14 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen aangeboden in de onderwijsperiode aansluitend op de onderwijsperiode van het betreffende vak. Studenten die dan nog niet geslaagd zijn voor het vak moeten wachten tot de volgende reguliere aanbieding van het vak. Uiterlijk 20 werkdagen na de tentamenweek krijgt een student feedback op de toetsen en de ingeleverde werkstukken (conform de reeds geldende TU regel). De student weet zo tijdig of hij/zij moet herkansen of aanvullen. Zie ook de Regels en Richtlijnen van de Examencommissie, in het bijzonder artikel 17. Weekindeling In alle onderwijsperioden worden de vakken volgens een vast wekelijks schema ingeroosterd. Ieder vak krijgt een deel van de maandag plus twee hele dagen waarop geconcentreerd aan de vakken kan worden gewerkt. Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Ochtend Vak A Vak A Vak B Vak A Vak B Middag Vak B Vak A Vak B Vak A Vak B 1.4 Het studieprogramma Hieronder is het studieprogramma opgenomen. Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Jaar 1 A Vak Mens en Product Design and Experience Business, Cultuur en Techniek Construeren B Vak PO1 - Introductie IO Product in Werking PO2 Concept Design Research and Design Jaar 2 A Vak Product en Beweging Industriële Productie Technische Modelleren Product-optimalisatie B Vak Strategic Product- Innovation PO3 Fuzzy Front End Interaction and Electronics PO4 Materialiseren en Uitwerken Jaar 3 Minor Keuzevak 1 BSc Final Project Keuzevak 2 Cursief = Engelstalig vak, Grijs raster = Productontwikkelingsproject 14 Industrieel Ontwerpen

15 combined_1.fm Page 15 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen De rode draad: productontwikkelingsprojecten Het studieprogramma is opgebouwd rond een serie van productontwikkelingsprojecten (vier PO-projecten en het BSc-Eindproject). Deze productontwikkelingsprojecten vormen de rode draad van het studieprogramma. De projecten zijn gericht op het ontwikkelen van de competenties die industrieel ontwerpers in de praktijk nodig hebben. Daarbij staat integratie van kennis en vaardigheden uit andere studieonderdelen centraal. De POprojecten nemen over de semesters in complexiteit toe terwijl de ondersteuning vanuit de staf afneemt. De hierna opgenomen figuur laat zien op welk deel van het productontwikkelingsproces in de verschillende POprojecten de nadruk ligt. Visie en Strategie Analyse & Concipiëren Materialiseren & Uitwerken PO1 PO2 PO3 PO4 Bachelor eindproject Delen van het productontwikkelingsproces waarop de PO-projecten zijn gericht In PO1 Inleiding Industrieel Ontwerpen wordt kennis gemaakt met het hele productontwikkelingsproces en het vakgebied industrieel ontwerpen. Centraal in dit vak staan enkele ontwerpopdrachten. Deze worden ondersteund door lezingen van (gast)docenten die verschillende kanten van het beroep van industrieel ontwerper en verschillende deelproblemen van het productontwikkelingsproces belichten. Het eerste semester begint met dit studieonderdeel, opdat de studenten zich direct een beeld vormen van ontwerpen en productontwikkeling en daardoor de kennis en vaardigheden uit volgende studieonderdelen beter weten te plaatsen. PO2 Concept Design is gericht op het analyseren van een min of meer gegeven ontwerpprobleem en het genereren en ontwikkelen van concepten. De conceptontwikkeling vindt zowel vanuit de mens-product interactie (in ruimste zin van het woord) als vanuit de functionaliteit, werking en maakbaarheid (technische principeoplossingen) plaats. PO2 bouwt voort op de vakken Mens en Product, Product in Werking en Design and Experience. Als onderdeel van PO1 en PO2 zijn oefeningen visualiseren en technisch documenteren gepland. 15 Studiegids 2009/2010

16 combined_1.fm Page 16 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen In PO3 Fuzzy Front End wordt geen ontwerpopdracht gegeven, maar moet men zelf een ontwerpopdracht creëren tegen de achtergrond van een specifieke bedrijfs- en maatschappelijke context. PO3 begint dus in het fuzzy front end van het productontwikkelingsproces, waaraan ook in de vakken Business, Cultuur en Techniek en Strategic Product Innovation aandacht wordt besteed. Daarnaast moet in PO3 de kwaliteit en haalbaarheid van de ontwikkelde strategische ideeën voor nieuwe producten worden gedemonstreerd in de vorm van een conceptontwerp, gebruik makend van de kennis die in alle voorafgaande vakken is opgedaan. In PO4 Materialiseren en Uitwerken verschuift de aandacht naar het laatste deel van het productontwikkelingsproces, waarin concepten worden gematerialiseerd (embodiment design) en uitgewerkt (detail design). Bij het uitwerken van het concept en het detailleren van onderdelen en assemblages zal niet alleen aandacht worden besteed aan functionele, productietechnische en commerciële overwegingen, maar ook aan vorm, kleur en textuur van het product. PO4 is in zekere zin de afsluiting van de serie verplichte technische vakken Product in Werking, Construeren, Product en Beweging, Industriële Productie, Technische Productoptimalisatie en Modelleren. In PO4 worden kennis en vaardigheden uit al die vakken toegepast. Het Bachelor Eindproject beslaat weer het gehele productontwikkelingsproces. Het is het afsluitende project van de Bacheloropleiding, waarin een beroep wordt gedaan op alle kennis die de student in 3 jaar heeft verkregen, inclusief de onderzoeksvaardigheden van het vak Research and Design. Multidisciplinaire vakken Evenals de productontwikkelingsprojecten zijn de andere vakken gericht op het ontwikkelen van competenties. In de leerstof, de studietaken en de opdrachten wordt steeds het verband met realistische praktijkproblemen zichtbaar gemaakt. De vakken zijn multidisciplinair ingericht. Dit betekent dat in het nieuwe studieprogramma bijvoorbeeld geen afzonderlijke vakken wiskunde, mechanica en materiaalkunde voorkomen, maar thematisch vakken zoals Product en Werking en Product en Beweging, waarin wiskunde, mechanica, materiaalkunde en constructieleer in samenhang worden gedoceerd aan de hand van realistische constructieve ontwerpproblemen. Hetzelfde geldt voor de andere vakken van het studieprogramma. Bijvoorbeeld het vak Mens en Product behandelt zowel ergonomie (de mens als gebruiker) als consumentengedrag (de mens als koper) en in het vak Industriële Productie worden de technisch-economische én de esthetische mogelijkheden van verschillende productietechnieken bestudeerd. 16 Industrieel Ontwerpen

17 combined_1.fm Page 17 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Engelstalige vakken Enkele vakken worden gedeeltelijk of geheel in het Engels gedoceerd (de vakken in cursief in het overzicht van het studieprogramma). Hierdoor wordt de bachelorstudent gaandeweg voorbereid op een toekomstige masterstudie. In de TU Delft, maar ook in veel andere binnen- en buitenlandse universiteiten, worden masteropleidingen uitsluitend in het Engels aangeboden. Minors Een minor is een samenhangend pakket vakken met een totale omvang van 30 studiepunten. Minors bieden studenten de gelegenheid hun kennis te verbreden op gebieden die niet centraal staan in het IO-studieprogramma. Minors mogen daarom gekozen worden uit het gehele onderwijsaanbod van de TU Delft. Een minor kan ook worden ingevuld met een studieperiode in het buitenland of met een stage. De minors kennen geen ingangseisen, maar wel wordt verondersteld dat je in je studievoortgang aan het eind van je tweede jaar bent als je met je minor start. Je kunt in de minorgids zien welke voorkennis bekend verondersteld wordt (bijvoorbeeld bepaalde wiskunde of ontwerpkennis). Als je die kennis mist dan moet je die zelf bijspijkeren of een andere minor kiezen. De TUD minors worden aangeboden in het 5e semester van de bachelor. Gedetailleerde informatie over alle minors is te vinden op de website van de TU Delft: Beschrijvingen van de vakken in de minor zijn te vinden in de digitale studiegids en via Blackboard. Soorten minors De TU Delft kent de volgende minors: Verbredende minor: het programma van de minor verschilt inhoudelijk duidelijk van het majordeel van de bacheloropleiding. Verdiepende minor: deze minor heeft een meer specialistisch karakter, vaak op het gebied aansluitend aan het majordeel van een bacheloropleiding. Vrije minor: deze minor stelt de student zelf samen. De onderdelen ervan moeten worden verzorgd door een universitaire opleiding. De vrije minor moet, uiterlijk twee maanden voor de start, worden goedgekeurd door de examencommissie. Een minor kan bestaan uit allerlei onderwijselementen: colleges, werkgroepen, projecten, onderzoeksopdrachten en/of stage. 17 Studiegids 2009/2010

18 combined_1.fm Page 18 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen In 3TU-verband vindt er afstemming over minors plaats, waardoor het relatief eenvoudig wordt om een minor van een andere TU te kiezen. Aanmelding voor een minor is verplicht. Tegen de tijd dat je een aanzienlijk deel van je eerste en tweede cursusjaar hebt afgerond, meld je je aan voor een minor. De aanmeldingswijze en -data worden via Blackboard bekend gemaakt. Minoraanbod faculteit IO De faculteit IO biedt in 2009/2010 de volgende minors aan: Sustainable Design Industrial Design (niet voor IO-studenten) Advanced Prototyping (ism met Bouwkunde) Study Abroad WorkPlacement Keuzevakken De keuzevakken van het IO bachelorprogramma zijn verdiepend en bouwen dus voort op de verplichte vakken van de eerste twee studiejaren. Studenten die in september 2007 of later begonnen zijn volgen in periode 3 van het 3e studiejaar de keuzevakken. Voor studenten van vóór september 2007 wordt in studiejaar voor de laatste keer ook keuzevakken in periode 1, 2 en 4 aangeboden. Uit de aangeboden keuzevakken, moet de student er twee kiezen. De keuzevakken (7.5 ec tenzij anders vermeld) in 2009/2010 zijn: Cross Media Interaction design Design and Cultural Impact Memetic Product Design Design Visualisation Software Mechatronics Creating in Project Teams Inspirations for Sustainable Design and Business The Science of Sustainable Design Presentatie Vormgeving (2 ec) Ergonomics in Design 18 Industrieel Ontwerpen

19 combined_1.fm Page 19 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen 1.5 De facultaire organisatie De faculteit heeft een faculteitsbestuur waarvan de decaan voorzitter is en dat verder bestaat uit de afdelingsvoorzitters en de onderwijsdirecteur. De onderwijsdirecteur is verantwoordelijk voor onderwijsbeleid, inhoud, organisatie, kwaliteitsbewaking en financiën van de opleidingen van de faculteit. Voor de bacheloropleiding en elk van de drie masteropleidingen is daarnaast een coördinator aangesteld die toeziet op de uitvoering en ontwikkeling van het programma en op de relatie tussen de onderdelen ervan. Directeur onderwijs; Ir. N.F.M. Roozenburg Bachelorcoördinator; Ir. H. Kuipers DfI Mastercoördinator; Prof. dr. P.J. Stappers IPD Mastercoördinator; Dr. H.H.C.M. Christiaans SPD Mastercoördinator; Dr. ir. F.E.H.M. Smulders De afdelingen Industrial Design (ID) biedt onderdak aan de disciplines ergonomie (menselijke factoren) en vormgeving. De nadruk van beide disciplines ligt op de interactie tussen de gebruiker en het product. Belangrijke aspecten zijn de expressiviteit van het product, bruikbaarheid en esthetica, de betekenis die de productvormen hebben voor de gebruiker, en de plaats van vormgeving en ontwerpen in een sociaal-culturele context. De afdeling betrekt deze elementen bij zowel het onderzoek als het onderwijs. Secretariaat afdeling ID: locatie 3B-01, tel. (015) Design Engineering (DE) geeft onderwijs en doet onderzoek op het gebied van de constructief/technische aspecten welke een rol spelen bij het ontwikkelen en ontwerpen van producten die in serie of massa worden vervaardigd. Bij het realiseren van een technisch functionerend concept spelen naast het in technische zin vertalen van de functie ook aspecten van materiaalkeuze, productie en duurzaamheid een belangrijke rol. Daarnaast is er aandacht voor procedures en andere organisatorische zaken die gehanteerd worden bij het materialiseren en produceren en wordt ook de invloed op het milieu meegenomen. Secretariaat afdeling DE: locatie 3A-10, tel. (015) Secretariaat sectie Design for Sustainabilty: locatie 1A-40, tel. (015) Studiegids 2009/2010

20 combined_1.fm Page 20 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Product Innovatie en Management (PIM) verzorgt onderwijs en verricht onderzoek op het gebied van bedrijfskunde van de productontwikkeling. De belangrijkste onderwerpen zijn marketing en consumentenonderzoek, management en organisatie en ontwerpmethodologie. Het specifieke van de afdeling is dat de genoemde onderwerpen worden bestudeerd binnen het toegepaste kader van de productontwikkeling. Secretariaat afdeling PIM: locatie 4B-01, tel. (015) De instituten van de faculteit Industrieel Ontwerpen Delft Design Institute In het DDI concentreert, evalueert en valideert de faculteit haar kennis in multidisciplinaire projecten die resulteren in concrete en innovatieve ontwerpen. De drie applicatie-gebieden uit van het facultaire onderzoeksprogramma Healthcare, Personal Mobility en Living/Working - staan hierbij centraal. Alle afdelingen nemen deel in het DDI voor wat betreft produkt/service ontwerpen. Het instituut concentreert zich op projecten met een innovatief, complex en internationaal karakter. Henri Baudet Instituut Het Henri Baudet instituut (HBI) is het centrum voor wetenschappelijke studie naar de geschiedenis van het Ontwerpen. Het HBI concentreert zich voornamelijk op de Nederlandse ontwerp geschiedenis. Het HBI wil zich expliciet presenteren als een onderzoeksinstituut vóór de ontwerp discipline, met als basis het idee dat inzichten uit de ontwerpgeschiedenis vaak belang hebben voor ontwerp theorieen en voor het ontwerp proces zelf. ID Studiolab ID Studiolab is een groep onderzoekers, docenten en studenten die zich bezighouden met ontwerpen voor gebruikers. Onderzoek bij ID Studiolab omvat onderwerpen als belevings-geörienteerd ontwerpen met een focus op het gebied van gevoel en emotie, intelligentie in producten en technieken die voorzien in informatie en inspiratie voor ontwerpers. Virtual Design Museum Het Virtual Design Museum omvat een collectie beeldmateriaal van ontwerpen van bekende ontwerpers zoals Eileen Gray, Jacob Jensen, Raymond Loewy, Phillipe Starck, en anderen. De collectie omvat tevens ontwerpen van bekende bedrijven als Apple, Braun, Olivetti, Sony, and Wega. Van enkele objecten zijn 3D-beelden beschikbaar. 20 Industrieel Ontwerpen

21 combined_1.fm Page 21 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Blue Dot BlueDot is een stichting die studenten van de Technische Universiteit Delft ondersteunt met het op de markt brengen van hun producten of ontwerpen. BlueDot voorziet in de link tussen conceptueel werk van studenten en de professionele markt van consumentenprodukten De Stafafdelingen Onderwijs & Studentzaken (O&S) Deze afdeling is verantwoordelijk voor de (organisatorische) ondersteuning van het onderwijs. De werkzaamheden kunnen in 3 hoofdtaken worden omschreven: Informeren, adviseren en ondersteunen van studenten tijdens hun opleiding om in-, door- en uitstroom van de studenten te bevorderen. Ondersteunen, adviseren en informeren van de onderwijsorganisatie om het primaire onderwijsproces te optimaliseren. Bijdragen aan beleidsontwikkeling van de faculteit ten aanzien van studentzaken, onderwijs en de ontwikkeling van onderwijsprogramma s. Marketing & Communicatie Deze afdeling verzorgt de voorlichtingsevenementen om potentiële bachelor- en masterstudenten te informeren over het onderwijs van de faculteit. Daarnaast geeft de afdeling brochures uit voor de externe werving van studenten. Facilitair Management Deze afdeling is o.a. verantwoordelijk voor het beheer van het IO-gebouw, de bewaking en beveiliging, lockers en sleutelbeheer, AV ondersteuning, meubilair, receptie, reprofaciliteiten en het oplossen van storingen. Afdeling ICT Deze afdeling verzorgt het beheer en onderhoud van de studenten PC s, zorgt dat de benodigde software aanwezig is en handelt storingen aan apparatuur af. 21 Studiegids 2009/2010

22 combined_1.fm Page 22 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Valorisatieteam Bij deze afdeling kunnen medewerkers en studenten terecht voor vragen over en ondersteuning bij allerlei vormen van samenwerking met bedrijven en andere externe partijen. Activiteiten van het valorisatieteam zijn onder andere: het scannen van mogelijkheden voor subsidies en financiering van projecten, het zoeken van samenwerkingspartners, adviseren over en beschermen van intellectueel eigendom, adviseren over en opstellen van projectplannen en begrotingen en het begeleiden van de commercialisering van ideeën, licensering en start-ups. 1.6 Onderwijs- en studentondersteuning Servicepunt IO Het Servicepunt vormt de frontoffice voor vragen en opmerkingen met betrekking tot ICT-, FM- en O&S gerelateerde zaken.. Studenten kunnen bij het Servicepunt terecht voor bijvoorbeeld; Aanvragen cijferlijsten + waarmerken Inleveren van cijferbriefjes Aanvragen P- en BSc-diploma Problemen bij aanmeldingen in TAS Maken van afspraken met studieadviseurs en International Office IO Reserveren van zalen, afstudeerwerkplek, huren van apparatuur Melden van storingen aan pc s, laptops, printers etc. Nieuw wachtwoord aanvragen Locatie Servicepunt IO: Hal IO, tel. (015) , servicepuntio@tudelft.nl Openingstijden: ma t/m vr 08:00 17:00 uur. Bureau Onderwijs Ondersteuning (BOO) Het bureau onderwijsondersteuning helpt bachelordocenten bij de organisatie en administratie van hun onderwijs. Taken van het bureau zijn o.a.: Studieresultaten van vakonderdelen op Blackboard zetten; Werkstukken, verslagen etc. innemen; Groepsindelingen maken; Afhandelen van ziekmeldingen. (ziekmeldingen-io@tudelft.nl) 22 Industrieel Ontwerpen

23 combined_1.fm Page 23 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Jolanda van Domburg J.J.A.P.M.vanDomburg@tudelft.nl Rita van Vught M.G.vanVught@tudelft.nl Locatie: 1A-01, tel. (015) Examencommissie-io@tudelft.nl Dit adres kan worden benaderd als de student verzoeken heeft die vragen om afwijking van het programma of van de regelingen. Voorbeelden van vragen aan dit adres zijn; toelating tot onderwijs in afwijking van de regels afwijkingen als gevolg van bijzonder omstandigheden vrije minors vrije masterprogramma s Ook vragen m.b.t. de OER, UR en RRvE (zie bijlage) kunnen hier gesteld worden. Studieadviseurs Wie specifieke of individuele vragen of problemen heeft die zich tijdens de studie voordoen kan deze bespreken met de studieadviseurs. Voorbeelden zijn: studievertragende omstandigheden, advies bij studieplanning, het staken van de studie, ziekte of persoonlijke omstandigheden, financiële ondersteuning, keuze van een studierichting en oriëntatie op de arbeidsmarkt. De studieadviseurs zijn onafhankelijk en zullen alle aan hen voorgelegde kwesties vertrouwelijk behandelen. Drs. J.H. Wiltjer, Kamer 4B-10, tel. (015) , j.h.wiltjer@tudelft.nl Aanwezig: maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag Telefonisch spreekuur: maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag uur Ir. J.C. Thieme, Kamer 4B-15, tel. (015) , j.c.thieme@tudelft.nl Aanwezig: maandag, dinsdagmorgen, woensdag, donderdag en vrijdagmorgen 23 Studiegids 2009/2010

24 combined_1.fm Page 24 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Telefonisch spreekuur: maandag, woensdag en donderdag van uur Een afspraak met de studieadviseurs kun je maken via het Servicepunt IO: Studiebegeleiding eerstejaars Voor de eerstejaars studenten is een gesystematiseerd studiebegeleidingssysteem opgezet. Tijdens PO1 zullen de studieadviseurs in alle studio s langskomen om jullie informatie te geven over praktische zaken als roosters, zak/slaag regelingen, aanwezigheidsplicht, maar ook een kleine workshop geven over verschillende leerstijlen. Aan het eind van PO1 zal je met je begeleider van dit vak een studie evaluatie gesprek hebben. In november of december krijgen alle studenten een uitnodiging voor een studie-evaluatiegesprek met de studieadviseur waarin de studie-ervaringen, studieaanpak en eventuele problemen kunnen worden besproken. In het vierde kwartaal worden alle eerstejaars opnieuw uitgenodigd voor een gesprek over studie ervaringen en eventuele problemen die je als student kan tegenkomen. Naast deze georganiseerde afspraken kan je ook altijd op eigen initiatief een afspraak maken met de studieadviseurs via het servicepunt. Wanneer er bijzondere omstandigheden zijn waarvan jij denkt dat ze van invloed zijn op je studievoortgang, is het van belang deze tijdig te melden bij de studieadviseur. De studieadviseurs zijn onafhankelijk en zullen alle aan hen voorgelegde kwesties vertrouwelijk behandelen. Bindend Studie Advies (BSA) Vanaf september 2009 wordt het Bindend Studie Advies op de TU ingevoerd. Dit betekent dat elke student die is gestart in het studiejaar aan het eind van het jaar een advies zal krijgen zijn studie voort te zetten of te staken. Wanneer het advies is de studie te staken is dit een bindend advies en zal je je de komende vier jaar niet meer voor de opleiding mogen inschrijven. Je moet minimaal 30 ects, gebaseerd op volledig afgeronde vakken, halen in je eerste jaar (inclusief de zomerherkansingen) om de opleiding te mogen voortzetten. In augustus krijg je een voorlopig advies toegestuurd, het definitieve (bindende) advies krijg je in september het jaar nadat je bent gestart. Tijdens het jaar zal je op diverse momenten op de hoogte worden gesteld van je studievoortgang om je bewust te maken van je voortgang, zodat je zonodig tijdig op zoek kunt naar een goed alternatief. Neem contact op met de studieadviseur als je hierin begeleid wilt worden. 24 Industrieel Ontwerpen

25 combined_1.fm Page 25 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Er zijn bijzondere omstandigheden (bijvoorbeeld ziekte, een handicap, bijzondere familieomstandigheden of zwangerschap) die kunnen leiden tot een uitstel van het bindend studie advies. Het is hiervoor belangrijk dat je de studie adviseur tijdig op de hoogte brengt van deze omstandigheden. Ook wanneer je twijfelt over je studiekeuze of aan ziet komen dat je de norm van 30 ECTS niet gaat halen is het belangrijk contact op te nemen met de studieadviseur. Zij kunnen je helpen met het vinden van een goede oplossing. Voor meer informatie over het bindend studie advies, zie het Studentenstatuut en het Onderwijs en Examenreglement Mentoraat Alle eerstejaars studenten worden ingedeeld in een mentorgroep die bestaat uit ongeveer vijftien studenten. Elke groep heeft een (student-) mentor met de taak om de eerstejaars zich snel thuis te laten voelen in Delft en in de faculteit IO. Tijdens de mentorbijeenkomsten worden handige tips gegeven over studeren, tentamen doen, en worden specifieke vragen over vakken beantwoord. Bij je mentor kun je terecht met allerlei vragen over je studie en het leven in Delft. International Office IO Het International Office geeft informatie over studeren aan een universiteit in het buitenland en bemiddelt tussen studenten en buitenlandse partneruniversiteiten. Elk najaar wordt de informatiemarkt Study Abroad georganiseerd met o.a. presentaties van studenten over hun buitenlandervaringen. Daarnaast faciliteert het international office de werving, selectie, opvang en begeleiding van internationale uitwisselings- en MSc. studenten. Coördinator internationalisering: mw. ir. W.M.Biemond Coördinator internationale uitwisseling: mw. J.N. Arkesteijn Kamer: 4B-21, tel. (015) internationaloffice-io@tudelft.nl Afspraken kunnen gemaakt worden via het Servicepunt IO. Meer informatie is te vinden op de studentenportal van de faculteit IO én op Blackboard > courses > IDEXCH Study Abroad Kwaliteit van het onderwijs Het bewaken en verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs is een continue activiteit binnen de faculteit IO. Met behulp van diverse instrumenten wordt het onderwijs geëvalueerd. Op basis van de resultaten 25 Studiegids 2009/2010

26 combined_1.fm Page 26 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen hiervan worden voorstellen gedaan voor de verbetering van het onderwijs. Voor de evaluatie worden o.a. de volgende kwaliteitsinstrumenten gebruikt: Course Evaluation: een schriftelijke enquête met vragen over de kwaliteit van onderwijs, die bij de afsluiting van een vak wordt uitgedeeld. Semesterevaluatie: een meer diepgaande evaluatie over een geheel onderwijssemester die bestaat uit een bijeenkomst met studenten en betrokken docenten. De evaluatieresultaten worden gepubliceerd op de studentenportal van de faculteit IO. Opmerkingen over de kwaliteit van het onderwijs kun je voorleggen aan: Studievereniging i.d commissaris onderwijs: tel. (015) , onderwijs-svid@tudelft.nl en/of Onderwijsadviseur: mw. drs. P. Pouw: tel. (015) , P.Pouw@tudelft.nl 1.7 Onderwijsvoorzieningen Website IO De website van IO bestaat uit een extern gedeelte ( een studentenportal en een medewerkersportal. Op het studentenportal vind je alle relevante informatie die je nodig hebt om bij IO te kunnen studeren, zoals o.a. roosters, regelgeving, programma-informatie, contactgegevens en het laatste nieuws. Blackboard ( Het studentenportal Blackboard (Bb) biedt een digitale leeromgeving. Inloggen op Blackboard doe je met je netid. Onder Courses vind je o.a. informatie over de vakken die je volgt. Onder MyStudentInfo vind je o.a. een overzicht van alle vakken (Course- Base) en tentamens en vakken waarvoor je hebt aangemeld via TAS, je studieresultaten, toegang tot het online bestelsysteem van dictaten, studenten software en de single sign on naar je mail. Onder Organisations vind je o.a. het laatste nieuws. Onder MyFaculty vind je o.a. de link naar de IO studentenportal. Ben je je netid of password vergeten? Bij het Servicepunt IO word je geholpen. 26 Industrieel Ontwerpen

27 combined_1.fm Page 27 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Preventie van fraude Bij sommige vakken wordt gebruik gemaakt van de "Safe-Assignment"- tool in blackboard. Hiermee kan de faculteit nagaan of studenten ongeoorloofd tekst(-delen) overnemen of kopiëren van internet en/of andere studenten. PC s en Laptops Het gebouw van IO is uitgerust met een wireless network, zodat studenten overal in de faculteit hun laptop kunnen gebruiken. Er zijn 8 computerclusters verspreid over het gebouw; zie de plattegrond achterin deze gids. Inloggen op de onderwijscomputers doe je met je netid. Dictaten en readers (lecture notes) De meeste dictaten, readers en werkboeken zijn alleen online te bestellen via Blackboard. Je kunt ze thuis laten bezorgen of ophalen op de faculteit bij het logistiek servicepunt. Dictaten bestellen? Ga naar Blackboard onder My Student Info. Logistiek Servicepunt Kamer 0B-35, tel , LSP-IO@tudelft.nl Boeken Alle boeken zijn voor inkoopprijs te koop bij het boekenhok van de Studievereniging i.d. Voorwaarde is dat je lid bent van i.d. Ook kun je er oude tentamens kopen en verzorgt i.d goedkope abonnementen op verschillende vaktijdschriften. De prijs voor aanschaf van studieboeken en dictaten bedraagt 400 tot 600 Euro per jaar. De boeken- en tentamenverkoop is elke werkdag geopend van uur en van uur. Tekenmaterialen Bij de repro/ winkel op de begane grond is voor 1e jaarsstudenten een basispakket Tekenmateriaal beschikbaar. De prijs hiervan bedraagt ongeveer 43,00 euro. 27 Studiegids 2009/2010

28 combined_1.fm Page 28 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Facultaire voorzieningen Gebouw IO Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van :00 uur toegang dmv campuskaart maandag tot en met vrijdag van uur vrij toegankelijk. maandag tot en met donderdag van :00 uur toegang dmv campuskaart. In de vakantieperiodes sluit het gebouw om uur. Tijdens de Kerstperiode en op algemene feestdagen is het gebouw gesloten; zie de jaarkalender verderop in deze gids. Portiersloge: tel. (015) , tevens alarmnummer. Onderwijsruimten, computerzalen en werkplekken Zie de plattegrond in deze gids en de uitgebreide plattegrond op de studentenportal van IO. Practicum Modellenbouw en Bewerkingen (PMB) Het PMB is bedoeld voor fabricage van werkstukken en modellen. De meeste PMB ruimten zijn gesitueerd op de begane grond van het I.O.- faculteitsgebouw. Een klei- en gipsruimte bevindt zich in de kelder van het gebouw. Beschikbaar zijn machines voor hout- en metaalbewerking, draaien, CNC draaien (klein), frezen, CNC frezen (3 assig), hardschuimfrees, rapid prototyping, boren, plaatbewerking, lassen, spuiten en schuren. Ook eenvoudige electronische bewerkingen zijn mogelijk. Verder zijn professionele naaimachines en alle benodigde handgereedschappen aanwezig. Gebruik PMB. Studenten kunnen in het PMB zelfstandig werken nadat zij instructie gevolgd hebben en toestemming hebben van PMB instructeurs of -assistenten. Voor alle te gebruiken machines dient men een aparte instructie te hebben gevolgd. Het dragen van een katoenen stofjas en veiligheidschoenen is in de PMB machinehal verplicht. Bij gebruik van een verspanende apparatuur is een veiligheidsbril verplicht. 28 Industrieel Ontwerpen

29 combined_1.fm Page 29 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Materialen PMB. Studenten kunnen materialen zoals hardschuim, staal, aluminium, hout en bevestigingsmiddelen verkrijgen bij de magazijn-uitgiftebalie. Het materiaal en de afmetingen zijn te vinden op de website Voor men materiaal aan de uitgiftebalie aanvraagt dient men zelf materiaalsoort en hoeveelheid vast te stellen. Materiaal voor gebruik bij oefeningen is vrij beschikbaar aan de hand van een door de docent ondertekende bestellijst. Materiaal voor andere doeleinden dient aan de uitgiftebalie electronisch betaald te worden. Huisregels PMB. Om veiligheidsredenen dienen in de PMB machinehal katoenen stofjassen en veiligheidsschoenen met stalen neus gedragen te worden. Studenten dienen stofjas en schoenen zelf aan te schaffen. Deze kunnen o.a. gekocht worden bij IJzerhandel Zwaard Phoenixstraat 8 in Delft. Voor men machinale apparatuur in het PMB kan gebruiken dient men instructie te hebben gevolgd voor de betreffende machine. Elke gebruiker van PMB machine- of ontwerphal dient na gebruik zijn werkplek of machine goed schoon achter te laten. Aanwijzingen van PMB personeel of assistenten dienen ten allen tijden worden opgevolgd. Openingstijden PMB. Openingstijden dagelijks van 8.00h. tot 12.30h. en van 13.30h. tot 17.00h. Manager: L. Paauw Tel: van 8.00h. tot 12.00h van 13.30h. tot 16.00h Website: Laboratorium voor Productanalyse Het Laboratorium voor Productanalyse (LVP) biedt de mogelijkheid producten of onderdelen daarvan te analyseren, beproeven en vergelijken o.a. ten behoeve van ontwerpoefeningen en afstudeeropdrachten beheer: H.F. Broekhuizen, tel. (015) , H.F.Broekhuizen@io.tudelft.nl, locatie: 1A Studiegids 2009/2010

30 combined_1.fm Page 30 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Repro In de repro vind verkoop van teken- en ontwerpmaterialenplaats. Betaling uitsluitend via Pin of Chip. Locatie 0D-04, tel. (015) Openingstijden: maandag t/m vrijdag tot uur en tot uur Print/copieer machines De print/copieer machines naast de winkel voor de boekenbalie i.d kennen de volgende functionaliteiten: printen en kopieren kleur en zwart/wit dubbelzijdig A3 en A4 scannen en nieten Je printtegoed kan worden opgewaardeerd via Je kunt je tegoed controleren door printegoed selecteren in het start menu en je muis over het printkrediet icoon te bewegen. De prijs voor zwart/wit A4 of A3 is EUR 0,03, de prijs voor een kleurenprint is EUR 0, Procedures en regels De procedures en regels m.b.t. het onderwijs zijn vastgelegd in de Onderwijs- en Examenregeling (OER) en de Regels en Richtlijnen van de Examencommissie (R&R). De OER bestaat uit een algemeen gedeelte dat grotendeels gelijk is voor alle TU-studenten en de Uitvoeringsregeling (UR), waarin de opleiding is beschreven. In de R&R heeft de examencommissie zaken geregeld rond b.v. slaagregeling en gang van zaken tijdens tentamens. De integrale tekst van de OER en de R&R is opgenomen in de bijlage bij deze studiegids. Ook op de studentenportal is deze te vinden. Enkele belangrijke bepalingen voor de bacheloropleiding 2007 en verder worden hieronder beknopt beschreven. Toelatingsvoorwaarden in de bachelor Binnen de bacheloropleiding is er alleen een toelatingsvoorwaarde voor het Bachelor eindproject (BEP). Voor toelating tot BEP moet de propedeuse en in totaal 135 ects zijn behaald. Deze voorwaarde gaat in per en geldt voor cohort 2006 en volgende cohorten. 30 Industrieel Ontwerpen

31 combined_1.fm Page 31 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Voor studenten van cohorten 2000 t/m 2005 gelden geen toelatingsvoorwaarde voor BEP. Slaagregeling bachelor 2007 Voor studenten van het cohort 2007 en volgende cohorten geldt dat de bacheloropleiding is gehaald als alle verplichte vakken van het 1e en 2e jaar (16 vakken), de 2 keuzevakken, het bachelor eindproject (BEP) en een minor met een voldoende (6) zijn afgesloten. Studenten van cohort 2000 tot en met 2006 zijn geslaagd voor de bacheloropleiding als zij: voor alle vakken van het bachelorprogramma 2007 die zij volgens hun definitieve inschaling moeten volgen een voldoende (6,0) hebben gehaald; het totaal aantal studiepunten behaald met vakken uit de bachelor 2000 en de bachelor 2007 tenminste 177,5 ects bedraagt. Met lof regeling Het gewogen gemiddelde van de eindcijfers van de vakken bedraagt tenminste 8.0 en het resultaat voor Bachelor Eind Project is minimaal 8.0. De studieduur is niet langer dan 3.5 jaar. Slaagregeling per vak De student is voor een vak geslaagd als het gewogen gemiddelde van de hoofdbestanddelen van het vak 6.0 of hoger is. Het eindcijfer van een vak wordt afgerond op halve cijfers. Een compensatieregeling binnen een vak geldt alleen voor eventuele onderdelen binnen hoofdbestanddelen. De resultaten van de hoofdbestanddelen moeten minimaal 5.0 zijn. Een practicum dat geldt als hoofdbestanddeel en wordt uitgedrukt in niet numerieke waarden, moet met een V zijn afgesloten. Geldigheidsduur toetsen De afzonderlijke toetsen zijn geldig gedurende het studiejaar dat de student het betreffende vak volgt. Behaalt een student geen voldoende voor een vak in het studiejaar dat hij ermee is gestart, dan vervallen in principe alle onderdelen van het betreffende vak die wel zijn behaald. Indien een vak niet van opzet verandert kan de docent besluiten de geldigheidsduur van de behaalde resultaten van de hoofdbestanddelen met één jaar te verlengen. Verlenging vindt slechts één maal plaats. 31 Studiegids 2009/2010

32 combined_1.fm Page 32 Tuesday, August 18, :37 AM 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen Toelatingsvoorwaarden tot de masteropleidingen van de faculteit IO a Toelatingsvoorwaarden tot de masteropleidingen vanuit de nieuwe bacheloropleiding 2007: 150 ects behaald (inclusief het Bachelor eindproject (BEP) indien dit na de overzet onderdeel is van het nieuwe programma). b Voor cohort 2006 gelden de voorwaarden onder a. tot en met studiejaar Met ingang van het eerste semester van studiejaar 2010 is voor dit cohort de TU-regeling van kracht, die bepaalt dat de bacheloropleiding geheel moet zijn behaald voordat met een masteropleiding kan worden gestart. c Voor cohort 2007 en volgende cohorten geldt direct de TU-regeling dat de bachelor moet zijn behaald. Aanvragen Propedeuse en Bachelorexamen Formulieren voor het aanvragen van een examen zijn af te halen bij het servicepunt. Verplichte aanmelding voor tentamens en vakken in TAS Voor alle tentamens en vakken moet worden aangemeld in het elektronisch tentamen aanmeld systeem (TAS). Dit is noodzakelijk om op tijd voldoende staf te kunnen inzetten bij de vakken, voldoende zaalruimte te reserveren, etc. Alleen studenten die op de vanuit TAS geproduceerde deelnemerslijst staan kunnen deelnemen aan het tentamen resp. het vak. Tentamens: de aanmelding sluit 14 kalenderdagen voor het begin van de betreffende tentamenperiode. Vakken: de aanmelding sluit uiterlijk 5 weken voor de start van het semester waarin het onderwijs wordt gegeven. Aanmeldeing voor vakken geschiedt per semester (2 kwartielen). NB: De eerstejaars studenten zijn vrijgesteld van de aanmelding voor vakken in het 1e semester. Ouderejaars die vakken uit het propedeuse programma willen doen, dienen zich daarvoor eveneens tijdig en via TAS aan te melden. Verplichte deelname aan oefeningen, practica en projecten Studenten die na aanmelding zijn ingedeeld voor een vak /practicum zijn verplicht hun deelname te bevestigen bij de start van het vak/practicum. Als de student dat niet doet heeft de student verder geen recht op deelname. 32 Industrieel Ontwerpen

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit?

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Naam opleiding: Industrieel Ontwerpen Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Faculteit Industrieel Ontwerpen. BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen. Studenthandleiding

Faculteit Industrieel Ontwerpen. BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen. Studenthandleiding Faculteit Industrieel Ontwerpen BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen Studenthandleiding 2015/2016 Jaarkalender Bachelor & Master Onderwijs 2015 / 2016 Najaarssemester Kalenderweek 36 37 38 39 40 41 42 43

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDING INDUSTRIEEL ONTWERPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDING INDUSTRIEEL ONTWERPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDING INDUSTRIEEL ONTWERPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT OER Bachelor IO 2007-2008 1 Bachelor programma Industrieel Ontwerpen 2007-2008

Nadere informatie

Industrieel Ontwerpen

Industrieel Ontwerpen BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen Faculteit Industrieel Ontwerpen Landbergstraat 15 2628 CE Delft www.io.tudelft.nl Faculteit Industrieel Ontwerpen Studiegids 2011/2012 Jaarkalender Bachelor & Master

Nadere informatie

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl - 2 - Voorwoord

Nadere informatie

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een Naam opleiding: Werktuigbouwkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven.

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven. Naam opleiding: Nanobiology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING 2012-2013 BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Uitvoeringsregeling BSc TA 2012-2013, 21 juni 2012 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 - Propedeutische

Nadere informatie

BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING 2016 2017 BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING BACHELOR WERKTUIGBOUWKUNDE 2016 2017 1 INHOUDSOPGAVE Artikel 1 Samenstelling Bachelor

Nadere informatie

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating Naam opleiding: Technische Natuurkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2015-2016 Versie september 2015 2015 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA

Nadere informatie

Bindend Studieadvies (BSA)

Bindend Studieadvies (BSA) BSA_4luik_0708.qxp:BSA folder recht 06-06-2007 18:18 Pagina 1 Bindend Studieadvies (BSA) Neem contact op met het Bureau Studiebegeleiding Om dispensatie te krijgen van het negatief BSA moet u uw persoonlijke

Nadere informatie

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Bindend Studieadvies. student. uva.nl/ rechten

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Bindend Studieadvies. student. uva.nl/ rechten m UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM Faculteit der Rechtsgeleerdheid Bindend Studieadvies (BSA) 2018-2019 student. uva.nl/ rechten Het (negatief bindend) studieadvies Als je als voltijd bachelorstudent staat ingeschreven

Nadere informatie

Studiebegeleiding aan de TU Delft

Studiebegeleiding aan de TU Delft aan de TU Delft Pascal de smidt, Studieadviseur CiTG Ouderavond 1 in de bachelor Wat kan uw kind verwachten? Begeleiding in het eerste bachelorjaar (propedeuse) Begeleiding in het tweede en derde bachelorjaar

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling

Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling 2014-2015 Bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling Regels & Richtlijnen van de Examencommissie (ex artikel 7.12

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Studenthandleiding 2016/2017. BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen. Faculteit Industrieel Ontwerpen. Faculteit Industrieel Ontwerpen

Studenthandleiding 2016/2017. BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen. Faculteit Industrieel Ontwerpen. Faculteit Industrieel Ontwerpen Faculteit Industrieel Ontwerpen BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen Studenthandleiding 2016/2017 Faculteit Industrieel Ontwerpen Landbergstraat 15 2628 CE Delft www.io.tudelft.nl Jaarkalender Bachelor

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling

Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling 2012-2013 Bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling Regels & Richtlijnen van de Examencommissie (ex artikel 7.12

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

De OER in gewoon Nederlands

De OER in gewoon Nederlands De OER in gewoon Nederlands Een samenvatting van de hoofdpunten van de Onderwijs- en Examenregeling (OER) 2018-2019 Bachelor Pedagogische wetenschappen en Bachelor Onderwijswetenschappen College of Child

Nadere informatie

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Molecular Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas

Nadere informatie

Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde

Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde Internationalisering Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde Minor algemeen Alle studenten van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) volgen in het derde Bachelorjaar

Nadere informatie

OER. Uitleg over de. Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

OER. Uitleg over de. Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl Voorwoord De Onderwijs-

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Industrieel Ontwerpen

Industrieel Ontwerpen BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen Faculteit Industrieel Ontwerpen Studiegids 2010/2011 2010-2011 Bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen Studiegids 1 1 Wegwijs bij de Faculteit Industrieel Ontwerpen

Nadere informatie

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichtingsdag Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde PROGRAMMA Bedrijfskunde@VU: hoe, wat en waarom? Prof. dr. W.E.H. Dullaert, Opleidingsdirecteur bachelor bedrijfskunde

Nadere informatie

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6 Studiewijzer BACHELOR OPLEIDING KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Afstudeerproject BSc KI Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 2, periode 5 en

Nadere informatie

Welkom bij Bedrijfskunde

Welkom bij Bedrijfskunde Welkom bij Bedrijfskunde Hogeschool Rotterdam Business School Hogeschool Rotterdam Business School Wie zijn wij? We gaan de volgende vragen beantwoorden Wat is Bedrijfskunde? Wat betekent Bedrijfskunde

Nadere informatie

Instructie VUnet. Tip: klik en surf mee

Instructie VUnet. Tip: klik en surf mee Instructie VUnet Deze instructies zijn bedoeld om kennis te maken met de belangrijkste pagina s die je tijdens je studie zult gebruiken. Aanvullend op deze presentatie zijn screencasts gemaakt, te vinden

Nadere informatie

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Life Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? De studie is pittig; zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie direct vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Voorlichting B3 Civiele Techniek

Voorlichting B3 Civiele Techniek Voorlichting B3 Civiele Techniek Lisette Woud, maart 2015 05 maart 2013 1 Inhoud voorlichting Overzicht programma B3 Civiele Techniek Ingangs- en doorstroomeisen Minor Afstudeersemester Masters Civiele

Nadere informatie

Faculteit Industrieel Ontwerpen. Bacheloropleiding. Industrieel Ontwerpen

Faculteit Industrieel Ontwerpen. Bacheloropleiding. Industrieel Ontwerpen Faculteit Industrieel Ontwerpen Bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen Design for our future Een apparaat dat atleten helpt om verzwikkingen te voorkomen, een paraplu die de sterkste wind weerstaat, gemeenschappelijke

Nadere informatie

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING 2017-2018 BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING BACHELOR WERKTUIGBOUWKUNDE 2017-2018 -1- INHOUDSOPGAVE Artikel 1 Samenstelling Bachelor

Nadere informatie

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Bijlage: het programma 1 Bachelor-opleiding Sociologie 2016/2017 Artikel

Nadere informatie

HOE OVERLEEF IK DE START VAN EEN NIEUWE STUDIE

HOE OVERLEEF IK DE START VAN EEN NIEUWE STUDIE UNIVERSITEIT LEIDEN HOE OVERLEEF IK DE START VAN EEN NIEUWE STUDIE PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN 2015-2016 1 Deze brochure is bedoeld voor eerstejaarsstudenten die nog net niet of nog maar net gestart zijn

Nadere informatie

Naam opleiding: Klinische Technology. Toelating

Naam opleiding: Klinische Technology. Toelating Naam opleiding: Klinische Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

BSc Klinische Technology

BSc Klinische Technology BSc Klinische Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Aanvullende regels en richtlijnen voor de opleidingen geldig vanaf 01 september 2010 Hoofdstuk 1 Bachelor Wiskunde... 2 Hoofdstuk 2 Master Mathematics... 2

Nadere informatie

UITVOERINGSREGELING 2013-2014 BACHELOROPLEIDING CIVIELE TECHNIEK TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

UITVOERINGSREGELING 2013-2014 BACHELOROPLEIDING CIVIELE TECHNIEK TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING 2013-2014 BACHELOROPLEIDING CIVIELE TECHNIEK TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT 1 Inhoud Hoofdstuk 1 - Propedeuse... 2 Artikel 1 Samenstelling propedeuse... 2 Hoofdstuk 2 - Bachelorfase...

Nadere informatie

Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003

Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003 Onderwijs- en examenregeling 2003 van de Masteropleiding Computer Science Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003 Inhoud: 1. Algemeen 2. Inrichting van de opleiding

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL School of Business and Economics STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2018-2019 2018 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA EN DOORSTROOMEISEN 2/6 Contents 1. Inleiding...

Nadere informatie

Naam opleiding: Bouwkunde. Toelating

Naam opleiding: Bouwkunde. Toelating Naam opleiding: Bouwkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Masterprogramma van Onderwijskunde. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Masterprogramma van Onderwijskunde. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Masterprogramma van Onderwijskunde Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL School of Business and Economics STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Collegejaar 2017-2018 Versie september 2017 2017 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA EN DOORSTROOMEISEN

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling

Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling 2015-2016 Bacheloropleiding Industrieel Ontwerpen Onderwijs- en Examenregeling (OER) (ex artikel 7.13 WHW) met als bijlage: Uitvoeringsregeling Regels & Richtlijnen van de Examencommissie (ex artikel 7.12

Nadere informatie

Erasmus MC. Bindend Studieadvies. Geneeskunde

Erasmus MC. Bindend Studieadvies. Geneeskunde Erasmus MC Bindend Studieadvies Geneeskunde Bindend Studieadvies Geneeskunde De studie Geneeskunde aan het Erasmus MC kent een bindend studieadvies (BSa) voor studenten die studeren in Bachelorjaar-1.

Nadere informatie

Naam opleiding: Technische Bestuurskunde. Toelating

Naam opleiding: Technische Bestuurskunde. Toelating Naam opleiding: Technische Bestuurskunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [66810] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs

Nadere informatie

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ juli 2014 ingangsdatum 1 september 2014 Algemeen Het verplichte keuzeonderwijs beslaat 10 ec in studiejaar 2 (keuzevakken) en 10

Nadere informatie

Algemene informatie

Algemene informatie Algemene informatie 2016-2017 BSA-regeling UITVOERINGSREGELING STUDIEADVIES BSA - TUA juni 2016 Aan de TUA geldt een bindend studieadvies. De Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW)

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Dramaturgie. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Dramaturgie. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling [60717] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Dramaturgie Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs en

Nadere informatie

Studenthandleiding 2012/2013

Studenthandleiding 2012/2013 BSc Opleiding Industrieel Ontwerpen Faculteit Industrieel Ontwerpen Landbergstraat CE Delft www.io.tudelft.nl Faculteit Industrieel Ontwerpen Studenthandleiding / : December up to and including January

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

FINANCE & CONTROL - BEDRIJFSECONOMIE

FINANCE & CONTROL - BEDRIJFSECONOMIE FINANCE & CONTROL - BEDRIJFSECONOMIE 2018-2019 PROGRAMMA Jouw profiel Na je opleiding: beroepen Opbouw studiejaren Studieprogramma Studievereniging BE Adam Verschil financiële opleidingen Wat biedt F&C?

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma PARAGRAAF 1 - ALGEMENE

Nadere informatie

UNIVERSITY OF EYE-OPENING SCIENCE. BACHELOR OF SCIENCE WERKTUIGBOUWKUNDE

UNIVERSITY OF EYE-OPENING SCIENCE. BACHELOR OF SCIENCE WERKTUIGBOUWKUNDE UNIVERSITY OF EYE-OPENING SCIENCE. BACHELOR OF SCIENCE BACHELORPROGRAMMA De bacheloropleiding Werktuigbouwkunde is een veelzijdige universitaire opleiding, waarin je technische kennis leert omzetten naar

Nadere informatie

C. Regeling schakelprogramma 2011 voor HBO-afgestudeerden voor de aansluitende masteropleidingen Human-Technology Interaction en Innovation Sciences

C. Regeling schakelprogramma 2011 voor HBO-afgestudeerden voor de aansluitende masteropleidingen Human-Technology Interaction en Innovation Sciences Bijlage 2 bij artikel 1.1.2, tweede lid, van de Onderwijs- en Examenregeling 2011 van de bacheloropleidingen Technische Bedrijfskunde en Technische Innovatiewetenschappen C. Regeling schakelprogramma 2011

Nadere informatie

8.4 Inrichting mastertrack Training & Development

8.4 Inrichting mastertrack Training & Development Master Psychologie 8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie De track Training & Development is in principe toegankelijk voor studenten die een bachelor Psychologie hebben

Nadere informatie

CT Nieuws. 1 Masterclass Online samenwerken via een wiki nog plaatsen beschikbaar: tuded-lecturers-0910

CT Nieuws. 1 Masterclass Online samenwerken via een wiki nog plaatsen beschikbaar: tuded-lecturers-0910 Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen Onderwijs- en Studentenzaken Inhoud 19/11/09 nummer 12 jaargang 44 1 Masterclass Online samenwerken via een wiki nog plaatsen beschikbaar: tuded-lecturers-0910

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel

Nadere informatie

Premaster Managementwetenschappen

Premaster Managementwetenschappen Premaster Managementwetenschappen Studeren om hogerop te komen Zelfstandig naar een masteropleiding toe werken, maar toch ook weer niet alleen. Studeren in modulen, op momenten dat het je zelf uitkomt,

Nadere informatie

Nieuw BA-programma Geschiedenis per 1 september Informatie voor Bachelor- en Doctoraal studenten

Nieuw BA-programma Geschiedenis per 1 september Informatie voor Bachelor- en Doctoraal studenten Nieuw BA-programma Geschiedenis per 1 september 2008 Informatie voor Bachelor- en Doctoraal studenten Instituut voor Geschiedenis Leiden, februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Nieuw curriculum Bacheloropleidingen

Nadere informatie

Studeren in een academische context

Studeren in een academische context Studeren in een academische context Jan van Rooij & Sinem Akgün 07-09-2016 - Organisatie van de Universiteit Leiden/psychologie - Honours College - SPS-NIP - Bachelor opleidingscommissie - OER/Examencommissie

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling LS&T/SMS&TI (Bacheloropleiding) 2004-2005

Onderwijs- en Examenregeling LS&T/SMS&TI (Bacheloropleiding) 2004-2005 Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft 1 van de Bacheloropleidingen Life Science & Technology

Nadere informatie

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [60738] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Islam in de moderne wereld Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 - Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing

Nadere informatie

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Studeren aan het hbo Inhoud van de presentatie Kenmerken van het hbo Verschil tussen havo en hbo Verschil hbo en universiteit Opbouw van een hbo-opleiding Studieresultaten en begeleiding Toelating en aanmelding

Nadere informatie

Bachelor Eind Project

Bachelor Eind Project Bachelor Eind Project Robert Hekkenberg & Ido Akkerman 14-12-2015 Delft University of Technology Challenge the future 2 Vandaag Toegangseisen Leerdoelen Onderwijsvorm Beoordeling Praktische zaken Ondersteunende

Nadere informatie

Industrieel Ontwerpen

Industrieel Ontwerpen Industrieel Ontwerpen Industrieel ontwerpen, het vakgebied Industrieel Ontwerpen in Twente Industrieel Ont Industrieel ontwerpen, het vakgebied Industrieel Ontwerpen houdt zich bezig met het ontwikkelen

Nadere informatie

Informatie over de Specialisatiefase / Masterfase

Informatie over de Specialisatiefase / Masterfase Informatie over de Specialisatiefase / Masterfase Faculteit biologie, maart 2004 Inleiding Deze onderwijsnieuwsbrief is een update en uitbreiding van de onderwijsnieuwsbrief nr. 1. Er wordt een overzicht

Nadere informatie

creating tomorrow Bouwkunde hva techniek

creating tomorrow Bouwkunde hva techniek creating tomorrow 2013 2014 Bouwkunde hva techniek HVA TECHNIEK bouwkunde 2013-2014 Bouwkunde: studeren in dé bouwplaats van Nederland Bouwkunde studeren in Amsterdam biedt veel uitdagingen. Want als er

Nadere informatie

Introductie Bacheloropleiding Psychologie. 3 september 2012 Anna Zandvliet, Arjaan Wit, Dieuwerke de Groot Instituut Psychologie

Introductie Bacheloropleiding Psychologie. 3 september 2012 Anna Zandvliet, Arjaan Wit, Dieuwerke de Groot Instituut Psychologie Introductie Bacheloropleiding Psychologie 3 september 2012 Anna Zandvliet, Arjaan Wit, Dieuwerke de Groot Instituut Psychologie Introductie Organisatie opleiding Programma propedeuse Bindend studieadvies

Nadere informatie

STUDIEBOEKJE. Externe Universiteiten

STUDIEBOEKJE. Externe Universiteiten STUDIEBOEKJE Externe Universiteiten 2016-2017 1 2 EBC 2016-2017 Lieve Eerstejaars, Voor jullie ligt het Studieboekje voor: Externe universiteiten Voor al jullie vragen kunnen jullie altijd bij ons terecht!

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling van de Masteropleidingen. Life Science & Technology. NanoScience

Onderwijs- en Examenregeling van de Masteropleidingen. Life Science & Technology. NanoScience 1 Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Onderwijs- en Examenregeling van de Masteropleidingen

Nadere informatie

Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student

Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student 30-5-2016 1 Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student Geartsje Zondervan Anneke Schrik Bart Borghols Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen 30-5-2016 2 30-5-2016 3 Even voorstellen Geartsje

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding American Studies. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding American Studies. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling [66056] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding American Studies Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs

Nadere informatie

Voorlichting Keuzes na de propedeuse

Voorlichting Keuzes na de propedeuse Voorlichting Keuzes na de propedeuse Faculteit Management en Bestuur Technische Bedrijfskunde Programma Doel van vandaag Belangrijke keuzes: minor bachelor-opdracht studeren in het buitenland master Samenhang/combinaties

Nadere informatie

Propedeuse Technische Natuurkunde 2015-2016

Propedeuse Technische Natuurkunde 2015-2016 Propedeuse Technische 0-0 Website Technische TN.BSc.tudelft.nl Opleidingsdirecteur Chris Kleijn De opleidingsdirecteur is verantwoordelijk voor het programma van de opleiding TN. Je kunt hem bader met

Nadere informatie

Eindhoven heeft in het eerste jaar een aantal gemeenschappelijke vakken voor alle eerstejaarsstudenten van de universiteit.

Eindhoven heeft in het eerste jaar een aantal gemeenschappelijke vakken voor alle eerstejaarsstudenten van de universiteit. Naam opleiding: Technische Informatica Toelating Is de studie moeilijk? De studie vraagt veel tijd van je. Het is van belang vanaf het begin hard te werken en gemiddeld circa 40 uur per week aan je studie

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Algemeen De Associate degree Human Resource Management (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Mensen zijn het belangrijkste

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2010 EXAMENCOMMISSIE FACULTEIT DER WIJSBEGEERTE ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM

JAARVERSLAG 2010 EXAMENCOMMISSIE FACULTEIT DER WIJSBEGEERTE ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM JAARVERSLAG 2010 EXAMENCOMMISSIE FACULTEIT DER WIJSBEGEERTE ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM Rotterdam, maart 2011 Jaarverslag 2010 Examencommissie Faculteit der Wijsbegeerte 1 In de Wet Versterking Besturing

Nadere informatie

BEDRIJFSKUNDE MER 2015-2016

BEDRIJFSKUNDE MER 2015-2016 BEDRIJFSKUNDE MER 2015-2016 PROGRAMMA De opleiding Bedrijfskunde MER Wat kun je met Bedrijfskunde MER? Na je opleiding Je profiel Studieprogramma Onderwijsvisie Bedrijfskunde MER Toelatingseisen Studiekeuzeproces

Nadere informatie

engineering BacHeloroPleIdIng voltijd 2016-2017

engineering BacHeloroPleIdIng voltijd 2016-2017 engineering BacHeloroPleIdIng voltijd 2016-2017 leerroutes: elektrotechniek, engineering, design and InnovatIon, ProdUct design en technische BedrIjFsKUnde creating tomorrow Engineering In het eerste deel

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Bacheloropleiding

Hoofdstuk 2 Bacheloropleiding Hoofdstuk 2 Bacheloropleiding In dit hoofdstuk geven we een overzicht van het curriculum van de bacheloropleiding, en beschrijven we hoe het studieschema er in het studiejaar 2018-2019 uitziet. Daarna

Nadere informatie

Introductie Bachelor Psychologie

Introductie Bachelor Psychologie Introductie Bachelor Psychologie 28 Augustus 2017 Dr. Seger Breugelmans Drs. Renske Helmer Welkom Opleidingsdirecteuren Onderwijscoördinatoren Bachelor Psychologie Renske Helmer Trudy Haneveer Seger Breugelmans

Nadere informatie

Where innovation starts Vakken eerste jaar major Sustainable Innovation*

Where innovation starts Vakken eerste jaar major Sustainable Innovation* Where innovation starts Vakken eerste jaar major Sustainable Innovation* *Deze major is formeel onderdeel van de bacheloropleiding Technische Innovatiewetenschappen TU/e Bachelor College De Technische

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

Vereisten aan onderwijsprogramma s van de Faculteit der Geesteswetenschappen

Vereisten aan onderwijsprogramma s van de Faculteit der Geesteswetenschappen Vereisten aan onderwijsprogramma s van de Faculteit der Geesteswetenschappen Voor alle onderwijsprogramma s De cursussen hebben een omvang van 5 of 10 ec. In masteropleidingen hebben cursussen met een

Nadere informatie

Studeren in een academische context

Studeren in een academische context Studeren in een academische context Jan van Rooij & Sinem Akgün 07-09-2017 - Organisatie van de Universiteit Leiden/ - CvB > Faculteit > Instituut (psychologie) - Bachelor opleidingscommissie - Honours

Nadere informatie

REGELS EN RICHTLIJNEN VAN DE EXAMENCOMMISSIES VAN DE BACHELOR- EN MASTEROPLEIDINGEN

REGELS EN RICHTLIJNEN VAN DE EXAMENCOMMISSIES VAN DE BACHELOR- EN MASTEROPLEIDINGEN REGELS EN RICHTLIJNEN VAN DE EXAMENCOMMISSIES VAN DE BACHELOR- EN MASTEROPLEIDINGEN LIFE SCIENCE & TECHNOLOGY 2008-2009 Artikel 1. Toepassingsgebied Deze regels en richtlijnen zijn van toepassing op de

Nadere informatie

Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen

Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen. 2019-2020 INHOUD Inleiding pag 1 1. Wanneer worden de adviezen uitgebracht? pag 1 2. Welke normen worden gehanteerd bij

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie