Table of Contents. Audacity...1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Table of Contents. Audacity...1"

Transcriptie

1

2 Table of Contents Audacity...1 Audacity installeren op Ubuntu...2 Synaptic Package Manager...2 Wat is een repository/verzamelplaats?...2 apt...3 Het instellen van Synaptic Pakketbeheer voor het installeren van Audacity...3 Audacity installeren with Synaptic Pakketbeheer...6 Audacity installeren op OS X...11 Audacity downloaden...11 Audacity installeren op Windows Audacity downloaden...14 Track Area/Track omgeving...20 Solo/Alleen en Mute/Stil Modus...21 Gain and Pan Controls...21 Menu Bar / Menubalk...22 File/Bestand...22 Edit Menu / Bewerk menu...23 View / Beeld menu...24 Project...25 Generate / genereer...26 Effect...26 Analyze / Analyseer...28 Tool Bar / Werkbalk...29 Main Tool Bar/ Hoofd werkbalk...29 Mixer Tool Bar / Mixer werkbalk...29 Input Selector / Input kiezen...30 Output Slider / Output volume regelaar...30 Input Slider / Input volume regelaar...30 Edit Tool Bar / Bewerk werkbalk...30 Geluid opnemen...31 Om te beginnen...32 Opnemen...36 Een bestand exporteren...39 Meer Hulp...43 Audacity Documentatie...43 Online Forums...43 Mailing Lijsten...43 IRC...43 Zoeken op het web...44 i

3 Table of Contents Credits...45 Licence...45 Authors...45 ii

4 Audacity Audacity is een geluidsbewerkingsprogramma. Je kunt er audio (zoals interviews of instrumenten) mee opnemen en bewerken. In audacity kun je je geluiden verzamelen en bewerken tot documentaire, muziek, podcast, etc. Vroeger werd geluidsbewerking gedaan met enorme machines die de audio op tape/band opnamen (vergelijkbaar met het tape van cassettebandjes). De tapes werden dan geknipt en plakt met scheermesjes en plakband. De meeste termen die vandaag de dag in geluidsbewerking gebruikt worden komen van dit proces. Een 'cut' (knip) maken, betekent letterlijk: het snijden van de audiotape op een bepaald punt. 'Multitrack' verwees naar het opnemen van verschillende geluiden op 1 extra breed tape waar meer 'tracks' op pasten. Deze termen, en meer, worden ogsteeds gebruikt en veel van de basis technieken die voor goede audio opnames en bewerking zorgen, vormen nogsteeds de basis van het vak. Terwijl de termen en technieken hetzelfde zijn, zijn de tape-machines nu vervangen door computers, en tapes door digitale bestanden. Het opnemen en bewerken gebeurt met een computer (met software als Audacity), en deze geluiden bewaar je in bestanden op je computer. Dit is een sneller proces, en je hebt een stuk minder opslagruimte nodig! Audacity kan alles wat je zou verwachten van moderne consumenten audio-bewerkings-programma's, en het mist niet veel ten opzichte van professionele software. Je kunt Audacity installeren en gebruiken op: Linux, Mac OS X en Windows. Audacity 1

5 Audacity installeren op Ubuntu Software naam : Audacity Website : Software versie gebruikt voor deze installatie : Besturingssysteem gebruikt voor deze installatie : Ubuntu 7.04 (Nederlandse) Aanbevolen Hardware : 200 Mhz processor (CPU) minimum Als je Windows of Mac gewend bent, heb je waarschijnlijk wel eens software geinstalleerd door het te downloaden van een website, te dubbelklikken en door alle schermpjes heen te klikken. Dit is de 'oude' manier van software installeren. De 'nieuwe' manier is een stuk slimmer - je kiest wat je wilt installeren uit een lijst, en klikt op 'go'. De rest - de bestanden vinden en downloaden en de software installeren, wordt door Ubuntu zelf gedaan, terwijl jij je kopje thee zet, of ergens anders aan werkt. Het kan niet veel makkelijker. Maar nieuwe manieren zijn ook altijd even wennen, dus ze zullen eerst eens kijken naar het programma waarmee je software op deze manier kunt installeren, en vervolgens, hoe je het kunt gebruiken om Audacity te installeren. Synaptic Package Manager De Synaptic Package Manager (SPM) wordt voor meer gebruikt dan alleen het installeren van software. Het kan ook je hele besturingssysteem updaten, en de geinstalleerde software beheren. De meeste mensen gebruiken SPM echter alleen voor het installeren van nieuwe software. Voordat je hiermee begint, kan het handig zijn om een paar concepten te kennen. Het is niet essentieel dat je ze compleet begrijpt, maar wel dat je het idee snapt, dus lees de beschrijvingen. De ideeen achter SPM worden steeds duidelijker hoe vaker je het gebruikt. Wat is een repository/verzamelplaats? SPM kan de installatie van software op je computer automatiseren omdat het een directe verbinden heeft met een of meer online software-verzamelplaatsen. Deze verzamelplaatsen zijn enorme archieven van software die al ingesteld zijn om op jouw besturingssysteem te installeren. Als je online bent, kan SPM met deze archieve verbinden, kijken welke software beschikbaar is, en je een lijst geven van installeerbare software. Het enige dat je hoeft te doen is de software te selecteren die je wilt. SPM downloadt deze dan van de verzamelplaats en zorgt voor het installatie proces. SPM is dus eigenlijk een verzamelplaats-beheerder, het beheeert welke verzamelplaatsen (er zijn er een boel) je wilt bereiken, en welke software je wilt downloaden en installeren. Je kunt voor de SPM bepalen met welke verzamelplaatsen hij verbindt, via zijn settings/instellingen. De standaard verzamelplaatsen die door Ubuntu gebruikt worden kunnen uitgebreid worden voor een bredere varieteit aan software. Ubuntu heeft een naam voor iedere verzamelplaats: Main, Universe, Multiverse, Restricted. Ubuntu gebruikt standaard alleen de Main online verzamelplaats. Als je met de andere verzamelplaatsen wilt verbinden, moet je dit doen door de repository-instellingen van SPM aan te passen. Wat is een package/pakje? Als SPM software downloadt voor installatie, komt het in de vorm van een 'package/pakje'. Dit betekent dat het een verkleind archief is van de software, zo ingesteld dat het gemakkelijk op je computer installeert. Ubuntu besteed veel tijd aan het goed instellen van deze pakketjes. Een van de dingen die het meeste gedoe zijn als je software wilt installeren op Linux, zijn Copyright (c) 20 Apr 2007 AdamHydePermission is granted to copy, distribute and/or modify this 2 docum

6 dependencies. Dependencies zijn alle andere softwares die je moet installeren om de software die je wilt gebruiken te laten werken. Als je bijvoorbeeld een geluidsbewerkingssoftware wilt installeren, kan het zijn dat die software de functionaliteit van andere softwares nodig heeft om zijn werk te doen. SPM neemt het uitzoeken van de dependies van je over, en regelt dit zelf. Als je dan een programma wilt installeren dat dependencies heeft, hoef je dit niet zelf uit te zoeken, maar dan weet SPM al wat er nodig is, vindt het vervolgens en installeert ze samen met het programma dat je gekozen hebt. Dus beheert SPM niet alleen met welke verzamelplaatsen je verbindt, het is ook een pakjes-beheer-software. Vandaar de naam - Synaptic Package Manager. apt Het is niet echt nodig om te weten wat apt is, dus als je al bijna verward bent, hoef je dit niet te lezen. Als je echter een wannabe-geek bent, lees dan maar verder: Ubuntu is een vorm van Linux die van een andere Linux-vorm afkomt - Debian. Zowel Ubuntu als Debian gebruikt het apt systeem voor het beheren van pakjes. APT staat voor Advanced Package Tool/Gevorderd Pakjes Gereedschap. SPM is eigenlijk een voorkant (een grafische interface) voor het aansturen van apt. Dus SPM is de fijne interface die je ziet, maar het echte werk wordt door apt gedaan. Er zijn ook andere manieren om apt aan te sturen, zoals via de command line interface bekend als apt-get. In de wereld van Linux zijn er veel verschillende gebruikers, en ze hebben allemaal hun eigen manier waarop ze dingen doen. Over het algemeen gebruiken Debian gebruikers apt-get, en de meeste Ubuntu gebruikers zijn blijer met SPM. Het instellen van Synaptic Pakketbeheer voor het installeren van Audacity Om Audacity op Ubuntu te installeren moet je eerst de standaard repository/verzamelplaats-instellingen van SPB aanpassen, omdat Audacity niet in de Main verzamelplaats staat. Om dit te doen moet je eerst de SPM openen via het System/Systeem menu. Als je d standaard Desktop van Ubuntu niet hebt aangepast, zit het Systeem menu linkerbovenin je scherm: Wat is een repository/verzamelplaats? 3

7 Hier moet je je paswoord invullen (dezelfde als waarmee je in het systeem inlogt). Als je het paswoord niet weet, heb je een probleem. Dit probleem wordt waarschijnlijk veroorzaakte door het feit dat de computer die je gebruikt niet de jouwe is. Vraag daarom de eigenaar van de computer naar het paswoord, of vraag of hij/zij het in wil tikken terwijl jij de andere kant op kijkt. Er vanuitgaand dat het paswoord dat je invult klopt, zie je nu de SPB open. Het kan zijn dat je eerst de volgende "Korte inleiding' ziet (die verschijnt als je nog niet eerder de SPB gebruikt hebt). Klik maar op Sluiten dan gaan we verder. Dit is de Synaptic Pakketbeheer interface... Het instellen van Synaptic Pakketbeheer voor hetinstalleren van Audacity 4

8 Klik op Instellingen and kies Pakketbronnen Zorg dat Community-maintained Open Source software (universe) aangevinkt is: Sluit nu het venster door op de grote close/sluiten-knop rechtsonderin te klikken. Klik op de Sluiten knop en ga naar SPB zodat je de repositories/verzamelplaatsen kunt verversen, zoals de bovenstaande waarschuwing vorostelt. Klik hiervoor op de Herladen knop. Je krijgt dan een feedback scherm dat de repositories ververst worden, en een voortgang balkje: Het instellen van Synaptic Pakketbeheer voor hetinstalleren van Audacity 5

9 Audacity installeren with Synaptic Pakketbeheer Nu gaan we over tot de kern. Het is best gemakkelijk. Klik op de grote "Zoeken" knop: Het zoek schermpje zal openen, vul nu 'audacity' in: Geweldig. Klik nu op Zoeken rechtsonderin het schermpje. Het zoeken zou niet lang moeten duren, en al het af is zie je Audacity staan: Als je op audacity klikt, zie je wat informatie erover: Audacity installeren with Synaptic Pakketbeheer 6

10 Je kunt deze informatie nu lezen als je wilt, maar er staat niet iets heel belangrijks. Je kunt het beste gelijk op audacity dubbelklkken. Daar mee selecteer je de software voor installatie. Als je dat doet verschijnt het volgende scherm: Klik op Mark: Je hebt nu de SPB verteld dat je Audacity wilt installeren. Als het goed is wordt het pakje ge-highlight. Audacity installeren with Synaptic Pakketbeheer 7

11 Nu moet je de MP3 encoder 'lame' instelleren. Gebruik SPB te zoek, en markeren de pakketen 'lame', 'lame-extras' en 'liblame': Klik nu op de Toepassen knop: De SPB vertelt je nu hoeveel ruimte er zal worden ingenomen door de installatie: Je kunt gewoon op Toepassen klikken rechtsonderin het scherm, en de installatie zal beginnen. Je ziet dan ook een voortgangsbalkje: Audacity installeren with Synaptic Pakketbeheer 8

12 Als het downloaden en installeren af is zul je dit scherm zien: Dt betekent dat het allemaal gelukt is. Roep hoera en klik op Sluiten. Je kan de Synaptic Pakketbeheer zelf ook afsluiten: Je kunt nu Audacity openen.. browse naar je Toepassingen menu, kies "Audio & Video", kies Audacity en laat de muis los. Als het goed is, zie je dan Audacity taal scherm: Audacity installeren with Synaptic Pakketbeheer 9

13 Klik OK... Gefeliciteerd! Audacity installeren with Synaptic Pakketbeheer 10

14 Audacity installeren op OS X Software naam : Audacity Website : Software versie gebruikt voor deze installatie: 1.2.4b Besturingssysteem gebruikt voor deze installatie: OSX (10.3) Aanbevolen hardware: G3 of hoger Audacity downloaden De laatste stabiele versie van Audacity voor OS X kan gedownload worden op: De laatste versie op het moment van schrijven is Audacity 1.2.4b. Klik op de link "For Mac OS X: Audacity 1.2.4b". Deze neemt je naar een downloadpagina. De pagina noemt veel locaties over de wereld waarvan de software gedownload kan worden. Het idee is dat de downloads sneller en efficienter kunnen zijn als je een locatie kiest die dicht bij jou in de buurt is. Klik op de download link van de dichtstbijzijndste locatie om het downloaden te starten. Als de download compleet is, zou je het volgende op je bureaublad of andere standaard download-map moeten zien: Dubbelklik het bestand om de software-installatie te starten. Audacity installeren op OS X 11

15 Je zou nu een finder venster moeten zien met een "disk image" genaamd "Audacity 1.2.4b" (De naam van de disk kan anders zijn als je een andere versie installeert dan hier getoond wordt). Het enige wat je nu moet doen om de installatie te voltooien, is de "disk image" te kopieren naar je "Programma's" map. Klik hiervoor op de disk image en druk op de toetsen Apple en C om het te kopieren. Selecteer nu je Programma's map en druk de toetsen Apple en V tegelijkertijd. Nu wordt de Audacity map gekopieerd naar je Programma's map. De installatie is nu compleet, dus je kunt de installatie-map verwijderen (door het naar je prullenbak te slepen) en Audacity is klaar om te gebruiken. Dubbelklik op het volgende icoon in de Audacity folder om het pgrogramma te openen: De eerste keer dat je Audacity start, zal je gevraagd worden welke taal je wilt gebruiken. Klik op het uitklapmenu om de gewenste taal te selecteren. Audacity downloaden 12

16 Klik na het kiezen van de taal op OK. Je zou nu de Audacity interface moeten zien, deze ziet er zo uit: Hoera! Je bent nu klaar om opnames te maken en bewerken. Audacity downloaden 13

17 Audacity installeren op Windows Software naam : Audacity Website : Software versie gebruikt voor deze installatie: 1.2.4b Besturingssysteem gebruikt voor deze installatie: Microsoft Windows (2000) Aanbevolen hardware: 200 Mhz processor (CPU) minimum Audacity downloaden De laatste stabiele versie van Audacity voor Microsoft Windows kan gedownload worden op: De laatste versie op het moment van schrijven is Audacity 1.2.4b. Klik op de "Audacity 1.2.4b installer" link. Deze neemt je naar een downloadpagina. De pagina noemt veel locaties over de wereld waarvan de software gedownload kan worden. Het idee is dat de downloads sneller en efficienter kunnen zijn als je een locatie kiest die dicht bij jou in de buurt is. Klik op de download link van de dichtstbijzijndste locatie om het downloaden te starten. Als het bestand gedownload is, zou je het volgende schermpje moeten zien: Audacity installeren op Windows 14

18 of iets dergelijks op je bureaublad: Dubbelklik dit icoon om Audacity te installeren, je kunt ook op 'open' klikken in het downloads-venster. Je zou nu deze Setup Wizard moeten zien: You should now see a Setup Wizard like this: Klik op "Volgende". In de volgende stap moet je de Licentie Overeenkomst lezen en acepteren. Audacity downloaden 15

19 Je kunt niet op "Volgende" klikken als je nog niet de Licentie Overeenkomst hebt geaccepteerd, klik daarom op het radioknopje gelabeld "I accept/ik accepteer" en klik vervolgens op "Volgende". Je zou nu dit Informatie scherm moeten zien: Klik op "Volgende" Je wordt nu gevraagd om de map te selecteren waar Audacity geinstalleerd zal worden. Audacity downloaden 16

20 De Setup Wizard zal automatisch een folder genaamd "Audacity" maken in je "Program Files/programma's" map. Als dit is wat je wilt: Klik op "Volgende". Wil je liever je Audacity op een andere plaats installeren, klik op "Bladeren", selecteer de goede map en klik op "Volgende". Je wordt nu gevraagd welke extra taken je de Setup wilt laten doen tijdens de installatie. Klik de aanvink-vakjes om de extra taken aan of uit te vinken en klik op "Volgende". Je zult een venster zien met de bestemmingslocatie en de extra taken. Audacity downloaden 17

21 Controleer of al deze informatie correct is en klik op "Installeren", als niet alles klopt, klik dan op "Vorige" om de installatie-instellingen te veranderen. Je zou nu dit venster moeten zien: Klik op "Finish/Voltooien" om de installatie te voltooien. Als het aanvinkvakje met "Audacity opstarten" is aangevinkt, zal Audacity gelijk opstarten. De installatie is nu voltooid, als het niet al aangevinkt was, start dan Audacity op door het volgende icoon dubbel te klikken. Dit icoon zal te vinden zijn in de map waar je Audacity hebt geinstalleerd (waarschijnlijk je Programma's map). De eerste keer dat je Audacity opstart, zal je gevraagd worden welke taal je wilt gebruiken. Audacity downloaden 18

22 Klik op het uitklapmenu om de gewenste taal te selecteren. Klik na het kiezen van de taal op OK. Je zou nu de Audacity interface moeten zien, deze ziet er zo uit: Hoera! Je bent nu klaar om opnames te maken en bewerken. Audacity downloaden 19

23 Track Area/Track omgeving Software naam : Audacity Software versie : 1.2 In Audacity wordt 1 geluidskanaal verbeeld door een mono audio track, een 2-kanaals-geluid door een stereo-audio-track. Hieronder zie je een stereo track: Laten we eerst eens kijken naar de opties in je track-interface : optie actie Name bewerk de naam van de track Move Track Up/Down zet de Track Up (hoger) of Down (lager) in het beeld. Waveform de traditionele manier waarop geluid verbeeld wordt. Waveform (db) net als Waveform, maar met logaritmische ipv lineaire verticale eenheden. Spectrum toont het frequentie spectrum van de audio door de tijd heen. Pitch (EAC) probeert de toonhoogte van de audio te vinden, en toont deze over tijd. Mono zet het afspelen van deze 1-kanaals-track op het rechter en linker kanaal. Left Channel zet het afspelen van deze 1-kanaals-track op het linker kanaal. Right Channel zet het afspelen van deze 1-kanaals-track op het rechter kanaal. Track Area/Track omgeving 20

24 Make Stereo Track het geselecteerde kanaal, en die eronder worden tot een stereo-track gemaakt. Split Stereo Track verandert een stereo track in twee 1-kanaals-track. Set Sample Format kies het sample format van deze track. Set Rate kies het sample snelheid van deze track. Solo/Alleen en Mute/Stil Modus In solo modus, kun je alleen de tracks waarvan de solo button geactiveerd is horen. Met mute wordt een track uitgezet, zodat je het niet kunt horen, zonder hem te verwijderen. Gain and Pan Controls Dit schuifje zet de panning-positie van deze track, als je het schuifje naar links zet, hoor je het meer uit je linkerbox of uit de linkerkant van je (stereo) koptelefoon, en meer naar rechts, dito maar dan rechts. Dit shuifje zet het track volume, of liever gezegd de gain (geluids-volume-toename), hoger en lager This slider controls the track volume, or rather the overall gain of that particular track. Solo/Alleen en Mute/Stil Modus 21

25 Menu Bar / Menubalk Software naam : Audacity Software versie : 1.2 Laten we eens kijken naar de basis-elementen van de Audacity Menubalk : De Menubalk is een typisch element in veel programma's. Het zal er ietwat anders uitzien dan hierboven en onder als je geen Linux gebruikt. File/Bestand Als je op "File/Bestand" klikt in de Menubalk krijg je een uitklapmenu met veel opties. Sommige opties zijn grijs gemaakt, zodat je er niet op kunt klikken. Je kunt alleen uit de opties kiezen die zwart zijn. De opties die beschikbaar zijn, zijn afhankelijk van wat je op dat moment in Audacity aan het doen bent. Het volgende plaatje bijvoorbeeld, is genomen in Audacity toen het programma net geopend was, en er nog geen opname of bewerking begonnen was. Het File/Bestand menu is waar je alle audio en project-file dingen kunt aanpassen. optie New Open... Close Save Project Save Project As... actie creert een nieuw, leeg project scherm. door 'open' te selecteren krijg je een schermpje waarmee je een bestaand bestand kunt openen. sluit het huidige project scherm. slaat het huidige Audacity project op (als AUP bestand). Menu Bar / Menubalk 22

26 Recent Files... Export As WAV... Export Selection As WAV... Export As MP3... Export Selection As MP3. Export As OGG... Export Selection As OGG... Export Labels... Export Multiple... Exit/Quit Edit Menu / Bewerk menu hiermee kan je het huidige Audacity project opslaan met een andere naam of in een andere locatie. geeft een lijst van de meest recente bestanden waar je mee hebt gewerkt, om te openen. exporteert het huidige Audacity project als een standaard audio formaat zoals WAV of AIFF. Dit is hetzelfde als Export, maar het exporteert alleen het geselecteerde gedeelte van het project. exporteert het huidige Audacity project als een MP3 bestand. Dit is hetzelfde als Export MP3, maar het exporteert alleen het geselecteerde gedeelte van het project. exporteert het huidige Audacity project als een Ogg Vorbis bestand. Dit is hetzelfde als Export as OGG, maar het exporteert alleen het geselecteerde gedeelte van het project. Als je Label-Tracks hebt, worden ze hiermee geexporteerd als een tekst bestand. Deze optie wordt vaak gebruikt in spraakherkenning. hiermee kun je meerdere dingen tegelijk exporteren. sluit alle project-schermen en sluit Audacity af. Het zal je vragen of je je veranderingen wilt opslaan. Het Edit Menu/Bewerkmenu is alleen toegankelijk als je een audiobestand aan het bewerken bent. optie Undo Redo Cut Copy Paste Trim Delete Silence Split Duplicate Select... Find Zero Crossings Selection Save actie Dit maakt je laatste actie ongedaan. Dit herdoet de laatste actie die je ongedaan hebt gemaakt. verwijdert de geselecteerde audio en plaatst het (tijdelijk) in het geheugen kopieert de geselecteerde audio van het geheugen zonder het te verwijderen uit het project. plakt wat in het geheugen zit, op de plek waar de cursor (het pijltje) staat in het project. verwijdert alles behalve de selectie. verwijdert de geselecteerde audio, zonder het (tijdelijk) op te slaan in het geheugen. wist de audio die geselecteerd is, en plaatst er stilte voor in de plaats, in plaats van het te verwijderen. verplaatst de geselecteerde audio naar zijn eigen track (of tracks). maakt een kopie van een gedeelte, hele of meerdere tracks naar nieuwe track(s) selecteert een deel van de audio, afhankelijk van de gekozen optie. zet de cursor, of de uiteinden van de selectie, naar het dichtstbijzijndste punt waar de audio-waveform (golf) door nul heengaat. File/Bestand 23

27 saves the current selection and position. Selection Restore Move Cursor... Snap-To... Preferences View / Beeld menu herstelt de selectie naar het project. deze commandos geven snelle en preceze manieren om de cursor door het project te plaatsen naar het begin en einde van tracks en selecties. zet het 'snappen' van de cursor naar het grip van tijd- waardes aan of uit. turns snapping of the cursor to a grid of time values on or off. opent een schermpje waarmee je je voorkeuren voor Audacity kunt instellen. Het View/Beeld Menu wordt gebruikt om de manier waarop je de kanalen ziet te bepalen, en heeft verschillende opties om werkbalken te tonen en verbergen. name Zoom In Zoom Normal Zoom Out Fit in Window Fit Vertically Zoom to Selection Set Selection Format History Float or Dock Control Toolbar Float or Dock EditToolbar action zoomt in op de horizontale as van de audio, zodat je minder tijd ziet. standaard-zoom van ongeveer 2.5 cm per seconde. zoomt uit om meer tijd te zien. toont het hele project. past de hoogte van alle tracks aan, zodat ze allemaal in het project scherm passen. zoomt in totdat de geselecteerde audio de breedte van het scherm vult, om je selectie in detail te bekijken. Stelt in hoe je in de onderkant van je programmascherm ziet hoe lang je selectie is. (in seconden, miliseconden etc) brengt het history/geschiedenis scherm naar voren. Het toont al de acties die je gedaan hebt in de huidige sessie. zet de 'control' werkbalk bovenop ieder projectscherm of in een los zwevend scherm. zet de 'edit/bewerk' werkbalk bovenop ieder projectscherm of in een los zwevend scherm. Edit Menu / Bewerk menu 24

28 Float or Dock Mixer Toolbar Float or Dock Meter Toolbar Project zet de 'mixer' werkbalk bovenop ieder projectscherm of in een los zwevend scherm. zet de 'dock meter' werkbalk bovenop ieder projectscherm of in een los zwevend scherm.. Het Project Menu wordt gebruikt om tracks in het project toe te voegen, te verwijderen of uit te lijnen. naam Import Audio... Import Labels... Import MIDI... Import Raw Data... Edit ID3 Tags... Quick Mix New Audio Track New Stereo Track New Label Track New Time Track Remove Track(s) Align Tracks Align and move cursor Add Label at Selection actie importeert audio naar je project. importeert Label Tracks (text bestanden). importeert MIDI bestanden. probeert een bestand te openen van ongecomprimeerde bestandsformaten. opent een scherm waarin je de ID3 tags kunt aanpassen die bij de project horen, voor als je als MP3 wilt exporteren. mixt alle geselecteerde tracks tot er 1 of 2 tracks over zijn. maakt een nieuwe lege audio track. maakt een stereo versie van de nieuwe audio track. maakt een nieuwe label track. maakt een speciale track die je kunt gebruiken om het project versneld en langzamer af te spelen. verwijdert de geselecteerde track(s) van het project. lijnt de tracks uit, volgens de optie die je kiest. hetzelfde als 'Align Tracks" maar het wordt gevolgd door het "Move Cursor" commando van het Edit Menu. maakt een nieuw label/etiket aan het begin van je huidige selectie. View / Beeld menu 25

29 Add Label at Playback Position Generate / genereer is hetzeflde als "Add Label at Selection" maar het label/etiket wordt toegevoegd op de huidige positie tijdens het afspelen. Het Generate / genereer Menu biedt verschillende mogelijkheden om gegenereerde audio elementen in een track te plaatsen. De lengte van de audio die wordt gegenereerd is afhankelijk van de lengte van je selectie en de positie is afhankelijk van de linkergrens van je selectie. Als je geen selectie hebt gemaakt, wordt de standaard lengte van 30 seconden toegevoegd op de plek van je cursor. name Silence Tone White Noise Plugins Effect action voegt stilte in voegt een audiosignaal van een gekozen toonhoogte en volume voegt ruis in er zijn teveel plugins om hier te beschrijven: experimenteer maar! Met het Effect Menu kan je effecten op je audio toepassen. Let op: dit menu kan je niet bereiken als er tracks aan het afspelen of opnemen zijn. Project 26

30 naam Amplify Bass Boost Change Pitch Change Speed Change Tempo Click Removal Compressor actie Verhoogt of verlaagt het volume van een of meerdere tracks. Dit is een filter waarmee het volume van de lagere frequenties wordt verhoogd, terwijl de andere frequenties met rust worden gelaten. changes the pitch/frequency of the selected audio without changing the tempo. Verandert de toonhoogte/frequentie van de geselecteerde audio, zonder het tempo te veranderen. Verandert de snelheid van de audio door te resamplen. Als je de snelheid hoger maakt, wordt ook de toonhoogte hoger. Dit effect is gemaakt om vervelende klikjes bij opnames van LPs te verwijderen zonder de rest van de audio aan te tasten. Comprimeert de selectie, zodat de luidste gedeeltes zachter worden gemaakt, terwijl de zachtste gedeeltes hetzelfde blijven. Effect 27

31 Echo Equalization Fade In Fade Out FFT Filter Invert Noise Removal Normalize Nyquist Prompt Phaser Repeat Reverse Wahwah Plugins Dit effect herhaalt de audio die je geselecteerd hebt meerdere keren, steeds zachter. Er is een vaste pauze tussen de herhalingen. Maak sommige frequenties/toonhoogtes harder en zachter. Plaatst een lineaire fade-in op de geselecteerde audio. Plaatst een lineaire fade-out op de geselecteerde audio. Je definieert zelf een curve die toont hoeveel harder of zachter elke frequentie (toonhoogte) in het signaal gemaakt zou moeten worden. Dit effect zet de audio ondersteboven. Vaak heeft dit geen gevolgen. Dit effect is ideaal om constante achtergrond ruis zoals ventilatoren of gezoem te verwijderen. Het werkt niet zo goed bij gepraat of muziek in de achtergrond. Geeft je de mogelijkheid om je amplitude (volume) zover te versterken dat de maximale amplitude een vaste hoeveelheid is: -3 db. Hiermee kan je willekeurige aanpassingen doen door middel van een programmeer taal (voor gevorderde gebruikers). Hiermee kan je "phase-shifted' signalen combineren met de originele audio. Herhaalt de selectie meerdere keren. Dit effect keert de geselecteerde audio om. Het gitaargeluid dat zo populair was in de jaren '70. Er zijn teveel plugins om hier te beschrijven. Experimenteer maar! Analyze / Analyseer Het Analyze/Analyseer Menu geeft je verschillende manieren om je audio te meten: Deze opties zijn meestal grijs en niet klikbaar. Analyze / Analyseer 28

32 Tool Bar / Werkbalk Software naam : Audacity Software versie : 1.2 In de werkbalk kies je de tools/gereedschappen die je gebruikt om de track zelf te bewerken. De drie belangrijkste werkbalken in Audacity zijn: Main Tool Bar / Hoofd werkbalk Mixer Tool Bar / Mixer werkbalk Edit Tool Bar / Bewerk werkbalk. Main Tool Bar/ Hoofd werkbalk. Laten we iedere knop eens bekijken: button actie hiermee selecteer je de audio met de envelope-tool kan je tracks in en uit-faden. hiermee kan je de plaatsing van tracks t.o.v. elkaar aanpassen. hiermee kan je in en uitzoomen op een stukje van de audio. hiermee kan je in de waveforms zelf tekenen. plaatst de cursor aan het begin van het project. klik op deze "play" knop om de audio in je project te horen. klik op deze 'record' knop om een nieuwe track op te nemen van je geluids-input. klik hierop om te pauzeren tijdens het afspelen of opnemen, klik opnieuw om weer door te gaan. klik op de 'stop'knop of de spatiebalk om het afspelen gelijk te stoppen. plaatst de cursor aan het einde van het project. Mixer Tool Bar / Mixer werkbalk Met deze schuifjes bewerk je de mixer-instellingen van je geluidskaart. Met het uitklapmenu rechts, kan je kiezen wat je wilt gebruiken voor je audio-input. Tool Bar / Werkbalk 29

33 Input Selector / Input kiezen Kies de Audio input waarmee je wilt opnemen. De driver van je geluidskaart bepaalt wat je hier kunt zien, dus deze opties veranderen per geluidskaart. Output Slider / Output volume regelaar Dit is het schuifje aan de linkerkant, waarmee je output-volume van je geluidskaart kan regelen. Input Slider / Input volume regelaar Dit is het schuifje aan de rechterkant waarmee je het volume van je geluidsinput kunt regelen. Edit Tool Bar / Bewerk werkbalk Al deze knoppen/opties zijn ook bereikbaar via het Edit en View menu. Laten we iedere knop eens apart bekijken: button action verwijderd de geselecteerde audio en plaatst het (tijdelijk) in het geheugen. kopieert de geselecteerde audio van het geheugen zonder het te verwijderen uit het project. plakt wat in het geheugen zit, op de plek waar de cursor (het pijltje) staat in het project. verwijdert alles behalve de selectie. wist de audio die geselecteerd is, en plaatst er stilte voor in de plaats in plaats van het eruit te verwijderen. dit maakt je laatste actie ongedaan. dit herdoet de acties die je net ongedaan hebt gemaakt. zoomt in op de horizontale as van de audio, zodat je minder tijd ziet. zoomt uit om meer tijd te zien. zoomt in totdat de geselecteerde audio de breedte van het scherm vult, om je selectie in detail te bekijken. toont het hele project. Input Selector / Input kiezen 30

34 Geluid opnemen Het opnemen van geluid met Audacity is erg gemakkelijk. Het enige dat je nodig hebt is een computer waarvan de geluidskaart een microfoon (mic) of line input heeft. Geluid opnemen 31

35 Om te beginnen Voordat je een opname gaat maken, moet je weten waarmee je wilt opnemen (de 'opnamebron" of "sound source") verbonden is met de audio-input van je geluidskaart. Als je dat gedaan hebt, kun je Audacity starten. Als Audacity gestart is, moet je het eerst goed opzetten. Open daarom eerst het "preferences/voorkeuren" venster, door In je Menu-balk te klikken op: Audacity > Preferences. Het "preferences" venster ziet er ongeveer zo uit: Om te beginnen 32

36 Klik op "Audio I/O". I/O betekent "Input of Output:, dus "Audio I/O" Betekent "Audio Input of Output". De Audio I/O Preferences pagina is waar je de geluidsbron (audio input), en waarmee je het geluid beluistert (de output) kan kiezen. Uteindelijk zijn er veel termen, maar deze dingen zijn eigenlijk hetzelfde: Input Geluidsbron Audio input Opname apparaat Opnamebron En deze zijn ook hetzelfde: Output Afspeelapparaat Geluidsoutput Hoe je de input instelt, bepaalt hoe je de geluiden opneemt. De instellingen van de output bepalen hoe je de geluiden afspeelt zodat je ze kunt horen. Laten we beginnen met de output-instellingen. Deze staan in het "playback" gedeelte. Klik daar op het "Device" (apparaat) uitklap-menu, om de audio output te kiezen die je wilt gebruiken. Vaak is "Built-in Audio" (ingebouwd geluid)) de enige mogelijke optie (behalve als je een andere geluidskaart hebt geinstalleerd). Dt betekent dat de geluidskaart op je computer gebruikt gaat worden om af te spelen, dus als je je koptelefoon of speakers in je geluidskaart geplugt hebt, zal je je geluid hierdoor horen. De input-instellingen worden gekozen van het "Recording" gedeelte. Kies daar weer het "Device" (apparaat) uitklapmenu om de audio input te kiezen die je wilt gebruiken. Vaak is "Built-in Audio" (ingebouwd geluid)) de enige mogelijke optie (behalve als je een andere geluidskaart hebt geinstalleerd). De "Built-in Audio"- optie betekent dat je je geluidskaart gaat gebruiken om geluid mee op te nemen, dus alles wat je in je geluidskaart plugt wordt opgenomen. Om te beginnen 33

37 Gebruik in het "recording" gedeelte het "channels' (kanalen) uitklapmenu om het aantal kanalen dat je wilt gebruiken te kiezen. Een "kanaal" (ook wel "track" genoemd) refereert naar het aantal geluids-signalen dat je wilt gebruiken om op te nemen of af te spelen. Een mono-opname gebruikt 1 audio signaal (1 kanaal), en een stereo opname neemt twee audio signalen op (2 kanalen). Audacity neemt standaard 1 (mono) kanaal op, dus je kunt dit laten staan als je opneemt met een mono-input. De meeste microfoons nemen alleen mono op. Kies "2 (stereo)" al je van een stereo audio input opneemt, zoals van een cassette of mini disc speler (of een stereo microfoon). Het is mogelijk om zelfs 16 kanalen te selecteren, maar selecteer er niet meer dan twee, behalve als je iets anders dan een normale geluidskaart hebt. Onder het "Playback" en "Recording" gedeelte zijn drie aanvink-vakjes. Het eerste vakje is hier niet belangrijk, omdat we maar 1 kanaal opnemen. Als je wilt luisteren naar het geluid terwijl je het opneemt moet je of "Hardware Playthrough" of "Software Playthrough" aangevinkt hebben. "Hardware Playthrough" zorgt ervoor dat je het geluid direct van je opname bron hoor, terwjl "Software Playthrough" je het geluid laat horen, zoals het zal klinken als de opname wordt afgespeeld. Klik nu op "Quality" om deze Voorkeurenpagina te openen: Om te beginnen 34

38 Voor deze oefening hoef je alleen te letten op de eerste twee instellingen: "Default Sample Rate" en "Default Sample Format". Zet de eerste op Hz, en de tweede op "16-bit". Dan krijg je een CD kwaliteit opname. Dit zijn de enige voorkeuren die je aanmoet passen voordat je begint op te nemen, dus klik op "OK" om de veranderingen op te slaan, en sluit het Voorkeuren Venster. Audacity onthoudt deze voorkeuren, dus als je de volgende keer gaat opnemen, hoef je de bovenstaande stappen niet meer te doorlopen. Om te beginnen 35

39 Opnemen Met alles correct ingesteld, kan je nu beginnen met het opnemen. Voordat je opneemt is het belangrijk om het hardste/luidste gedeelte van de bron-audio te bekijken, zodat je niet een vervormd geluid krijgt. Eerst moet je de "input meter" aanzetten, daar zit een knopje voor in je hoofd-scherm. Klik op de balken boven het microfoon symbool, of klik op de pijl naast het microfoon symbool en selecteer "Monitor Input" als volgt: Speel nu het luidste gedeelte van de audio die je opneemt, en kijk tegelijkertijd naar de input-niveau-meter. Bij het hardste geluid, zouden de rode balken ongeveer bij -12 moeten zijn. Je kunt de input level aanpassen door het schuifje naast het microfoon symbool te slepen. Speel het hardste/luidste deel meerdere keren af terwijl je het input niveau aanpast, tot het hoogste punt rond -12 zit. Klik hierna op de "Stop" knop: Deze test opname hoef je niet te houden, selecteer daarom "Undo Record/Opname ongedaan maken" van het "Edit/Bewerk" menu. Opnemen 36

40 Nu kun je een fatsoenlijke opname maken. Klik op de "Record/Opname" knop speel daarna het geluid af dat je op wilt nemen. Druk als het geluid is afgelopen, op de "Stop" knop. Bewaar deze opname meteen door "Save Project" te selecteren van het "File" menu. Hoppa! Je opname is gedaan en opgeslagen. Je kunt hem terug afspelen door te klikken op de "Play/Afspeel" knop. Opnemen 37

41 Opnemen 38

42 Een bestand exporteren Projecten die in Audacity gemaakt worden, worden altijd opgeslagen in Audacity's eigen bestandsformaat die de meeste andere softwares niet kunnen openen. Het is daarom handig om projecten te exporteren naar een meer standaard bestandsformaat, om ze te gebruiken met andere audio-software of mediaspelers. Audacity kan de volgende formaten exporteren: WAV,AIFF, MP3 en Ogg Vorbis. AIFF bestanden bieden ongecomprimeerde CD kwaliteit geluid. Als je je Audacity project met andere muziek-productie-software of CD-brand-software. MP3 en Ogg Vorbis zijn allebei gecomprimeerde audio formaten. Ze hebben daardoor een lagere geluidskwaliteit en een veel kleinere bestandsgrootte, wat ze ideaal maakt voor het gebruik in media-spelers. Het meest belangrijke verschil tussen de twee formaten is dat Ogg Vorbis helemaal open is, en MP3 niet. Om een bestand te exporteren van Audacity, moet je eerst een Audacity bestand open hebben. Als je nog geen bestand open hebt van een opname of bewerk-sessie, open er dan een door op "Openen" te klikken in het "Bestand" menu. Je zou nu zo'n schermpje moeten zien: Een bestand exporteren 39

43 Gebruik dit scherm om het bestand te selecteren dat je wilt openen. Klik op "OK". Je zou dan je geluidsbestand in je Audacity-scherm moeten zien: Om het bestand te exporteren. Klik op "Bestand" en selecteer het formaat waarin je het bestand wilt exporteren. Een bestand exporteren 40

44 Dan zie je zo'n scherm: Gebruik dit scherm om de bestandsaam aan te passen en om de map te kiezen waarin je je nieuwe bestand wilt opslaan. Klik hierna op "OK" om het exporteren te starten. Als je een Ubuntu Operating Systeem heb, dan mischien je dis scherm zien: Een bestand exporteren 41

45 Klik op 'Yes' en moet je nu zoek voor de 'libmp3lame.so' bestand : (klik 'OK'!)... Daarna zou je zo'n scherm moeten zien: Hoe lang het exporteren duurt, zal afhangen van de lengte van de opname en de snelheid van je computer. Als het exporteren voltooid is, zal het bovenstaande scherm verdwijnen. In de map die je eerder geselecteerd hebt, zalj e nu je nieuwe bestand zien: Je kunt nu je Audacity project luisteren door andere audio-software of het op een draagbare media speler zetten. Een bestand exporteren 42

46 Meer Hulp Voor meer hulp met Audacity kan je deze plekken proberen: Audacity Documentatie Je zou eerst eens moeten kijken naar de uitstekende documentatie op de site van de ontwikkelaars: Probeer ook eens de Audacity FAQ (Veel gestelde vragen) - Online Forums Je kunt ook op allerlei forums/fora naar informatie zoeken: De forums hebben een heleboel posts van gebruikers over een heleboel onderwerpen. Je kunt de zoekfunctie gebruiken om topics te vinden, of door de catagorieen heenzoeken. Als je het antwoord op je vraag niet kunt vinden, wordt dan lid van het forum, en plaats een vraag in de relevante catagorie. Er zijn een paar dingen die je in gedachten moet houden als je een vraag stelt in een forum of mailing list. Ten eerste: wees zo duidelijk mogelijk, en geef zoveel mogelijk informatie waarvan je denkt dat het kan helpen: zoals infroamtie over het besturingssysteem dat je gebruikt, of meer specifieke informatie over wat je wilt bereiken. Daarnaast is het ook altijd goed om weer op het forum te posten als je je probleem hebt opgelost, en hoe je dat hebt gedaan. Dan kunnen andere mensen met hetzelfde probleem die rondzoeken op het forum, ook te weten komen hoe het moet. Post als het kan weer in hetzelfde 'topic' voor de duidelijkheid. Mailing Lijsten Mailinglijsten zijn goede plekken om antwoorden te vinden. De aanmeld informatie en archieven vind je hier: Je kunt je ook aanmelden op de mailinglijst en een vraag stellen. Let daarbij wel ook de suggesties die hierboven gegeven zijn. IRC IRC is een soort online chat. Het is niet heel makkelijk als je het niet gewend bent, maar het werkt goed. Er zijn verschillende softwares voor alle besturingssystemen waarmee je IRC kunt gebruiken. Er is een IRC kanaal voor Audacity, waar een paar ontwikkelaars en 'superusers' online zijn. Op dit kanaal inloggen kan nuttig zijn, maar het is belangrijk dat je weet wat je zoekt voor dat je dit doet. Het protocol op eht kanaal is dat je gewoon inlogt en de vraag stelt. Kletsen wordt niet op prijs gesteld, en dan word je waarschijnlijk genegeerd. Het word wel op prijs gesteld als je al wat onderzoek gedaan hebt met de bovenstaande methodes voordat je inlogt. De gegevens voor het IRC kanaal zijn: IRC netwerk: freenode Kanaal: #audacity Meer Hulp 43

47 Zoeken op het web Zoeken op het internet is altijd handig. Als je antwoorden op error-problemen zoekt, kan je het beste de error tekst in een zoekmachine intypen. Sommige zoekmachines zoeken ook in mailinglijsten en nieuwsgroepen. Zoeken op het web 44

48 Credits Licence All chapters copyright of the authors (see below). Unless otherwise stated all chapters in this manual licensed with GNU Free Documentation License 1.2 Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document under the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.2 or any later version published by the Free Software Foundation; with no Invariant Sections, no Front-Cover Texts and no Back-Cover Texts. A copy of the license is included here: Authors This manual takes a lot from the "official" Audacity manual written by Anthony Oetzmann, with major contributions by Dominic Mazzoni. It is a very good manual and offers more detail in some areas than is offered here. Anthony Oetzmann is the primary documentation writer for Audacity. Dominic Mazzoni is the Audacity project leader and Audacity's primary programmer. The sections in this manual they have written include: "What is Digital Audio" "Menu Bar" "Tool Bar" "Track Area" CREDITS adam hyde 2006, 2007 EXPORTING Adam Willetts 2006 Modifications: adam hyde 2007 Lotte Meijer 2007 ADDITIONAL HELP adam hyde 2006, 2007 Modifications: Lotte Meijer 2007 OSX Adam Willetts 2006 Modifications: adam hyde 2006, 2007 Lotte Meijer 2007 UBUNTU adam hyde 2007 Modifications: Credits 45

49 Lotte Meijer 2007 WINDOWS Adam Willetts 2006 Modifications: adam hyde 2006 Lotte Meijer 2007 INTRODUCTION Adam Willetts 2006 Modifications: adam hyde 2006, 2007 Lotte Meijer 2007 MENU BAR Anthony Oetzmann 2006 Modifications: adam hyde 2006, 2007 Lotte Meijer 2007 RECORDING Adam Willetts 2006 Modifications: adam hyde 2006 Lotte Meijer 2007 TOOL BAR Anthony Oetzmann 2006 Modifications: adam hyde 2006, 2007 Lotte Meijer 2007 TRACK BAR Anthony Oetzmann 2006 Modifications: adam hyde 2006, 2007 Lotte Meijer 2007 Free manuals for free software Authors 46

Geluid opnemen. Om te beginnen

Geluid opnemen. Om te beginnen Geluid opnemen Het opnemen van geluid met Audacity is erg gemakkelijk. Het enige dat je nodig hebt is een computer waarvan de geluidskaart een microfoon (mic) of line input heeft. Om te beginnen Voordat

Nadere informatie

Table of Contents. VLC - VideoLan Client...1

Table of Contents. VLC - VideoLan Client...1 Table of Contents VLC - VideoLan Client...1 VLC installeren op Ubuntu...2 Synaptic Package Manager...2 Wat is een repository/verzamelplaats?...2 apt...3 Het instellen van Synaptic Package Manager voor

Nadere informatie

Table of Contents. FireFox...1. Firefox installeren op OS X...2 Firefox downloaden...2. Firefox installeren op Windows...6 Firefox Downloaden...

Table of Contents. FireFox...1. Firefox installeren op OS X...2 Firefox downloaden...2. Firefox installeren op Windows...6 Firefox Downloaden... Table of Contents FireFox...1 Firefox installeren op OS X...2 Firefox downloaden...2 Firefox installeren op Windows...6 Firefox Downloaden...6 Firefox installeren op Ubuntu...12 Een website openen...13

Nadere informatie

Geluidsbewerking met AUDACITY

Geluidsbewerking met AUDACITY Geluidsbewerking met AUDACITY Dit is de eenvoudige handleiding voor het project Be-Mobile. Niet alles wordt uitgelegd want het is een uitgebreid (en soms ingewikkeld) programma. AUDACITY is een gratis

Nadere informatie

Audiobestanden. maken. Inleiding

Audiobestanden. maken. Inleiding maken Audiobestanden Bron afbeelding: http://web.uvic.ca/hcmc/clipart/ Inleiding In deze handleiding leert u hoe u digitale audiobestanden kunt creëren en hoe u streaming audiobestanden van een website

Nadere informatie

Dit is een artikel uit de Peter van Olmen serie: Handleidingen Voor Iedereen AUDACITY HANDLEIDING. Voor audacity versie 1.2.6

Dit is een artikel uit de Peter van Olmen serie: Handleidingen Voor Iedereen AUDACITY HANDLEIDING. Voor audacity versie 1.2.6 AUDACITY HANDLEIDING Voor audacity versie 1.2.6 Inhoudsopgave 1.1: Installatie 1.2: Mp3 bestanden mogelijk maken 2.1: Een bestand openen 2.2: Uitleg knoppen 2.3: Een deel selecteren 2.4: Verwijderen 2.5:

Nadere informatie

Table of Contents. MPlayer...1. MPlayer installeren op Windows...2 MPlayer downloaden...2 MPlayer verplaatsen...4

Table of Contents. MPlayer...1. MPlayer installeren op Windows...2 MPlayer downloaden...2 MPlayer verplaatsen...4 Table of Contents MPlayer...1 MPlayer installeren op Windows...2 MPlayer downloaden...2 MPlayer verplaatsen...4 MPlayer op Ubuntu...6 Synaptic Package Manager...6 Wat is een repository/verzamelplaats?...6

Nadere informatie

Geluidsbewerking met AUDACITY. Deze elektrische puls wordt op ons computerscherm voorgesteld als een geluidsgolf.

Geluidsbewerking met AUDACITY. Deze elektrische puls wordt op ons computerscherm voorgesteld als een geluidsgolf. Geluidsbewerking met AUDACITY 1. Wat is geluid Van gierende banden tot trillende snaren. Alles wat geluid maakt, beweegt en verplaatst daardoor kleine beetjes lucht. Geluidsgolven kan je niet zien, maar

Nadere informatie

HANDLEIDING AUDACITY

HANDLEIDING AUDACITY HANDLEIDING AUDACITY Inhoudsopgave 1 Wat is Audacity... 3 2 Audacity installeren... 3 3 De belangrijkste knoppen... 5 4 Sporen... 6 5 Effecten... 7 6 Opslaan... 8 1 Wat is Audacity Iedereen wil wel eens

Nadere informatie

Table of Contents. OpenOffice...1 Presentaties...2 Spreadsheets/rekenbladen...2 Database...3

Table of Contents. OpenOffice...1 Presentaties...2 Spreadsheets/rekenbladen...2 Database...3 Table of Contents OpenOffice...1 Presentaties...2 Spreadsheets/rekenbladen...2 Database...3 Installeren op Windows...4 Download de installer...4 Start the installation...5 Installeren op Ubuntu...12 Een

Nadere informatie

Handleiding Geluidsopname maken

Handleiding Geluidsopname maken Handleiding Geluidsopname maken Document: Handleiding Geluidsopname maken Datum: 6 juli 2015 Versie: 2.0 Auteur: Ingrid de Bont Inhoudsopgave 1 Introductie... 3 2 Benodigdheden... 3 3 Audacity software

Nadere informatie

Head Pilot v Gebruikershandleiding

Head Pilot v Gebruikershandleiding Head Pilot v1.1.3 Gebruikershandleiding Inhoud 1 Installatie... 4 2 Head Pilot Gebruiken... 7 2.2 Werkbalk presentatie... 7 2.3 Profielen beheren... 13 2.3.1 Maak een profiel... 13 2.3.2 Verwijder een

Nadere informatie

Praktijk voorbeeld 1: het begin

Praktijk voorbeeld 1: het begin Dit voorbeeld gaat over hoe je: - een project opent en afspeelt - het project automatisch herhalend kan laten afspelen. - markers gebruikt - het tempo aanpast - tracks kan uitzetten of solo laten spelen.

Nadere informatie

Als je echt interesse hebt kun je ook een compleet setje met mixer en al kopen voor redelijk weinig geld (mixer heeft ook usb interface)

Als je echt interesse hebt kun je ook een compleet setje met mixer en al kopen voor redelijk weinig geld (mixer heeft ook usb interface) Opdracht voor les 2 (is elders te lezen) Kort levensverhaal vertellen aan de hand van foto s Op de achtergrond moet je ondersteunen met muziek Daarvoor heb je een audioprogramma nodig omdat je met meerdere

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Whisper380-computerhulp 2

Inhoudsopgave. Whisper380-computerhulp 2 Versie: 1.0 Gemaakt door: Whisper380 Eigenaar: Whisper380-computerhulp Datum: 23-11-2010 Inhoudsopgave Wat gaan we doen?...3 Wat hebben we nodig?...3 Downloaden van het programma:...3 Het programma registreren

Nadere informatie

HANDLEIDING DVD REBUILDER

HANDLEIDING DVD REBUILDER HANDLEIDING DVD REBUILDER Na de succesvolle installatie van DVD Rebuilder waarin we ook reeds het Work path en Destination map(pen) hebben ingesteld wordt het tijd om de configuratie van DVD Rebuilder

Nadere informatie

1 van 8 22-2-2012 20:43

1 van 8 22-2-2012 20:43 1 van 8 22-2-2012 20:43 Garmin Basecamp is een gratis software programma van Garmin. Het vergelijkbaar met mapsource, echter met de nieuwe toestellen (oregon, dakota en gpsmap 62) heeft het een aantal

Nadere informatie

Ben je klaar met de installatie download dan ook de LAME encoder om te kunnen werken met het MP3 formaat.

Ben je klaar met de installatie download dan ook de LAME encoder om te kunnen werken met het MP3 formaat. Wat is Audacity Audacity is open-source geluidsbewerkingssoftware waarmee het mogelijk is WAV-, AIFF-, Ogg Vorbis-, en MP3-bestanden te maken en te bewerken. Audacity is beschikbaar voor meerdere platforms,

Nadere informatie

adobe Premiére Pro CC?

adobe Premiére Pro CC? Hoe maak je een stopmotion in adobe Premiére Pro CC? MULTIMEDIATECHNOLOGIE OPDRACHT TECHNIEK Academiejaar 2013-2014 Studente: Stefanie Rondelez, 1 GMB Lector: Mevr. Ann Audenaert INHOUDSTAFEL --> Stap

Nadere informatie

Handleiding opnemen laagfrequent geluid Van een lid van de vereniging Leefmilieu, september 2014

Handleiding opnemen laagfrequent geluid Van een lid van de vereniging Leefmilieu, september 2014 Handleiding opnemen laagfrequent geluid Van een lid van de vereniging Leefmilieu, september 2014 Een lid van de vereniging Leefmilieu heeft een handleiding gemaakt voor het zelf meten van laagfrequent

Nadere informatie

Audio Sporen en Clips. Kanalen, Sporen en Clips. Een spoor in clips opdelen

Audio Sporen en Clips. Kanalen, Sporen en Clips. Een spoor in clips opdelen Audio Sporen en Clips Een Audacity project kan meerdere audio sporen bevatten. Een spoor is normaal gesproken een ononderbroken sectie, zoiets als een one-take video, echter Audacity kan een spoor, binnen

Nadere informatie

Inhoudsopgave: Whisper380-computerhulp

Inhoudsopgave: Whisper380-computerhulp Versie: 1.0 Gemaakt door: Whisper380 Eigenaar: Datum: 17-10-2010 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 2 Het programma downloaden.... 3 Het programma downloaden... 4 De installatie van het programma... 6 Het

Nadere informatie

EnVivo EZ Converter. Gebruikershandleiding

EnVivo EZ Converter. Gebruikershandleiding EnVivo EZ Converter Gebruikershandleiding op met Teknihall support: 0900 400 2001 2 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE... 4 OPMERKINGEN... 4 FUNCTIES... 5 SPECIFICATIES... 5 SYSTEEMEISEN... 5 INHOUD VAN DE VERPAKKING

Nadere informatie

Praktijk voorbeeld 2: midi opnemen

Praktijk voorbeeld 2: midi opnemen ' Bij dit praktijkvoorbeeld leer je hoe je midi informatie kunt opnemen in Sonar. Aan bod komt ondermeer: - de metronoom - Midi sporen opnemen - Loop recording - punch in en punch out Nieuw Project: Voordat

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING L-3866/67USB

GEBRUIKSAANWIJZING L-3866/67USB GEBRUIKSAANWIJZING L-3866/67USB Voor informatie en ondersteuning, www.lenco.eu 1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE---------------------------------------------------2 OMSCHRIJVING-----------------------------------------------3,4

Nadere informatie

Opnemen met Odeo. Inleiding

Opnemen met Odeo. Inleiding Opnemen met Odeo Inleiding In deze handleiding leert u hoe u hoe u uw stem kunt opnemen met de computer. Hiervoor hoeft u niets te downloaden en te installeren, u kunt alles online doen via de website

Nadere informatie

Hoe moet je een prachtige presentatie maken?

Hoe moet je een prachtige presentatie maken? Hoe moet je een prachtige presentatie maken? www.meestermichael.nl Geef de presentatie een titel. Klik dit vak aan om jouw presentatie een ondertitel te geven. Hier kun je je presentatie een titel geven

Nadere informatie

Geluid opnemen en bewerken

Geluid opnemen en bewerken Geluid opnemen en bewerken Er kunnen veel redenen zijn waarom je geluid wilt opnemen en bewerken. Misschien wil je een interview houden, misschien moet je een radioprogramma maken of misschien moet je

Nadere informatie

Augustus& Handleiding - Publisher Tool 3

Augustus& Handleiding - Publisher Tool 3 Augustus& 15 16 Handleiding - Publisher Tool 3 Inhoudsopgave 1. Welkom... 3 1.1 Inloggen... 3 1.2 Dashboard... 4 2. Boeken... 5 2.1 Boeken aanmaken... 5 2.2 Het bewerken van boekinformatie.... 7 3. Verrijkingen...

Nadere informatie

Inhoudsopgave: Whisper380-computerhulp

Inhoudsopgave: Whisper380-computerhulp Versie: 1.0 Gemaakt door: Whisper380 Eigenaar: whisper380-computerhulp Datum: 27-9-2010 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 2 Het programma downloaden:... 3 Het installeren van het programma:... 4 Het programma

Nadere informatie

Cool Edit handleiding voor gebruikers

Cool Edit handleiding voor gebruikers Cool Edit handleiding voor gebruikers 1 Programma opnemen op MP3 Opnemen van een bandprogramma in mp3 kan in beide studio s. Dit doe je met het programma Cool Edit Pro. Dubbelklik op het volgende icoontje

Nadere informatie

Handleiding Sportlink Club

Handleiding Sportlink Club Handleiding Sportlink Club Dit document is automatisch gegenereerd. We raden u aan de handleiding online te raadplegen via www.sportlinkclub.nl/support. 1. Installatiehandleiding.........................................................................................

Nadere informatie

Beknopte handleiding SQ Vieuw software

Beknopte handleiding SQ Vieuw software Beknopte handleiding SQ Vieuw software Het startscherm met de verschillende opties: - Logger Set-up : het programmeren van de datalogger naar een gewenste configuratie - Download Data: het halen van data

Nadere informatie

Stappenplan Audio opnemen en bewerken

Stappenplan Audio opnemen en bewerken WAT IS AUDACITY? Je kunt audio opnemen en bewerken met onder andere de tool Audacity. Audacity is een audiobewerkingsprogramma. Een screenshot van een project in Audacity. DOWNLOADEN EN INSTALLEREN (WINDOWS)

Nadere informatie

Installeren van het stuurprogramma USB-Audiostuurprogramma Installatiehandleiding (Windows)

Installeren van het stuurprogramma USB-Audiostuurprogramma Installatiehandleiding (Windows) Installeren van het stuurprogramma USB-Audiostuurprogramma Installatiehandleiding (Windows) Inhoudsopgave Installeren van het stuurprogramma... Pagina 1 Verwijderen van het stuurprogramma... Pagina 3 Problemen

Nadere informatie

Installatie. Volg de stappen hieronder om de installatie voort te zetten. A. Sta de installatie toe. B. Selecteer uw taal.ok. C. Welkom scherm.

Installatie. Volg de stappen hieronder om de installatie voort te zetten. A. Sta de installatie toe. B. Selecteer uw taal.ok. C. Welkom scherm. Installatie Van cd Doe de VDJ installatie cd in uw systeem. De installatie start automatisch, zo niet, navigeer dan door de cd en dubbelklik op het bestand install_virtualdj_v6.exe. Vanaf het binnengehaalde

Nadere informatie

Advies- en BegeleidingsCentrum voor het onderwijs in Amsterdam. Beeld en geluid. Onderdelen uit de workshop Werken met multimedia

Advies- en BegeleidingsCentrum voor het onderwijs in Amsterdam. Beeld en geluid. Onderdelen uit de workshop Werken met multimedia Advies- en BegeleidingsCentrum voor het onderwijs in Amsterdam Beeld en geluid Onderdelen uit de workshop Werken met multimedia ABC Amsterdam OCA onderwijscomputercentrum maart 2002 Deze cursus is eigendom

Nadere informatie

Gratis Software, plugins, filters en acties in Photoshop: wat doen ze en waarom zou ik ze willen gebruiken?

Gratis Software, plugins, filters en acties in Photoshop: wat doen ze en waarom zou ik ze willen gebruiken? Gratis Software, plugins, filters en acties in Photoshop: wat doen ze en waarom zou ik ze willen gebruiken? Er is veel gratis software te vinden op het internet, waarmee je speciale bewerkingen uit kunt

Nadere informatie

We geven hier weer waar u wat vindt op de CD, voor het gebruik thuis.

We geven hier weer waar u wat vindt op de CD, voor het gebruik thuis. PC-Radio Express thuis Bij veel PC-Radio gebruikers bestaat de wens om ook thuis met het systeem aan de slag te gaan. Het is prettig als de databank eens geraadpleegd kan worden, bijvoorbeeld om te controleren

Nadere informatie

STAGESCAPE M20d ADVANCED GUIDE. Firmware Version 1.20 Addendum. Rev D Line 6, Inc.

STAGESCAPE M20d ADVANCED GUIDE. Firmware Version 1.20 Addendum. Rev D Line 6, Inc. STAGESCAPE M20d ADVANCED GUIDE Rev D Firmware Version 1.20 Addendum 2013 Line 6, Inc. Inhoudsopgave Appendix D: Fader View... D 1 Fader View Werkbalk...D 2 Menu voor het toewijzen van Faders...D 3 Menu

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING L-3866/67USB

GEBRUIKSAANWIJZING L-3866/67USB GEBRUIKSAANWIJZING L-3866/67USB 1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE---------------------------------------------------2 OMSCHRIJVING-----------------------------------------------3,4 EERSTE GEBRUIK-----------------------------------5

Nadere informatie

Handleiding IrfanView. IrfanView is een applicatie om grafische bestanden te bekijken, te bewerken en opnieuw op te slaan.

Handleiding IrfanView. IrfanView is een applicatie om grafische bestanden te bekijken, te bewerken en opnieuw op te slaan. Handleiding IrfanView IrfanView is een applicatie om grafische bestanden te bekijken, te bewerken en opnieuw op te slaan. Start IrfanView door te klikken op Start -> Programs -> IrfanView Met IrfanView

Nadere informatie

DVD Shrink. www.jritservice.nl Voor meer vragen en uitleg zie onderdeel jritservice

DVD Shrink. www.jritservice.nl Voor meer vragen en uitleg zie onderdeel jritservice DVD Shrink www.jritservice.nl Voor meer vragen en uitleg zie onderdeel jritservice . Inhoudsopgave. INHOUDSOPGAVE. DISCLAIMER 3. HOOFDSCHERM EN TIPS 4. DE KOPIËREN DVD OPENEN EN ANALYSEREN 4. EEN DVD IN

Nadere informatie

Handleiding voor het installeren van en werken met Skype

Handleiding voor het installeren van en werken met Skype Handleiding voor het installeren van en werken met Skype 1 Inhoudsopgave: Wat is Skype?... 3 Systeem-eisen Skype... 3 Skype installeren... 4 Skype account aanmaken... 7 Werken met Skype... 10 Skype verwijderen...

Nadere informatie

Welkom bij de Picture Package Producer 2. Picture Package Producer 2 starten en afsluiten. Stap 1: Beelden selecteren

Welkom bij de Picture Package Producer 2. Picture Package Producer 2 starten en afsluiten. Stap 1: Beelden selecteren Welkom bij de Picture Package Producer 2 Picture Package Producer 2 starten en afsluiten Stap 1: Beelden selecteren Stap 2: Geselecteerde beelden controleren Stap 3: Voorbereidingen treffen om een korte

Nadere informatie

Les 3: Het diagram voor gevorderden

Les 3: Het diagram voor gevorderden Les 3: Het diagram voor gevorderden Aangezien het diagram en het tekstscherm met elkaar zijn verbonden zult u zien dat het diagram is veranderd na uw werk in het tekstscherm. In deze les maakt u uw diagram

Nadere informatie

Windows Media Player:

Windows Media Player: Windows Media Player: Afspelen: 1) Map openen van wat je wil afspelen (USB, harde schijf, SD-kaart, ) 2) Dubbelklik op gekozen film (als WMP als standaard staat ingesteld start dit automatisch op). OF

Nadere informatie

Praktijk voorbeeld 3: audio opnemen

Praktijk voorbeeld 3: audio opnemen Om digitale audio op te nemen is een apparaat of instrument nodig dat op de lijningang of microfooningang van de geluidskaart is aangesloten; bijvoorbeeld een elektrische gitaar, een voorversterker of

Nadere informatie

SNEL HANDLEIDING KIT-2BNVR2W

SNEL HANDLEIDING KIT-2BNVR2W KIT-2BNVR2W Opstarten van het camera bewakingssysteem. 1. Sluit een monitor aan op de NVR (monitor niet inbegrepen in de KIT). 2. Sluit de NVR aan op het netwerk. 3. Sluit de NVR aan op het lichtnet met

Nadere informatie

Gebruikershandleiding Cassette Converter

Gebruikershandleiding Cassette Converter Gebruikershandleiding Cassette Converter INHOUD NL INTRODUCTIE 3 PRODUCTEIGENSCHAPPEN 5 DE CASSETTE CONVERTER UITPAKKEN 6 PLAATSEN/VERVANGEN VAN DE BATTERIJEN 7 DE SOFTWARE INSTALLEREN 7 BESCHRIJVING VAN

Nadere informatie

Screencast-O-Matic HANDLEIDING

Screencast-O-Matic HANDLEIDING Screencast-O-Matic HANDLEIDING Inhoud 1 Inleiding 3 2 Stap voor stap 3 3 Conclusie 9 4 Meer info 10 4.1 Hulp nodig? 10 4.2 Vragen en opmerkingen 10 4.3 Trefwoordenlijst 10 4.4 Lijst met afbeeldingen 10

Nadere informatie

1. Introductie tot SPSS

1. Introductie tot SPSS 1. Introductie tot SPSS Wat is SPSS? SPSS is een statistisch computerprogramma dat door wetenschappers wordt gebruikt om gegevens te verzamelen, analyseren en te bewerken. Het wordt voornamelijk gebruikt

Nadere informatie

Linux Quickstart Cygwin

Linux Quickstart Cygwin Linux Quickstart Cygwin Deze Quickstart-installatie is bedoeld voor mensen welke overnieuw moeten beginnen omdat hun laptop is gecrashed, of op een andere manier hun gegevens zijn kwijtgeraakt. Let op:

Nadere informatie

Welkom bij de Picture Package Producer 2

Welkom bij de Picture Package Producer 2 Handleiding voor Picture Package Producer2 Welkom bij de Picture Package Producer 2 Welkom bij de Picture Package Producer 2 Picture Package Producer 2 starten en afsluiten Stap 1: Beelden selecteren Stap

Nadere informatie

VS-20 Control Surface Plug-in voor Logic en GarageBand

VS-20 Control Surface Plug-in voor Logic en GarageBand About This Plug-in VS-20 Control Surface Plug-in voor Logic en is plug-in software die toelaat om de Cakewalk V-Studio 20 (hierna kortweg de VS-20 genoemd) te gebruiken met de muziekproductiesoftware Logic

Nadere informatie

Minimale eisen voor de computer

Minimale eisen voor de computer Countdown Timer Deze software is gemaakt om te gebruiken voor handelingen waar een aflopende tijdklok handig is. Dit is een uitgebreide versie. Het stelt je in staat eigen schema`s aan te maken die je

Nadere informatie

Installatiehandleiding Standard Parts Solid Edge 2019

Installatiehandleiding Standard Parts Solid Edge 2019 Solid Edge 2019 Deze handleiding kan ook gebruikt worden voor het installeren van de van eerdere Solid Edge versies. Gebruik dit document alleen voor de eerste schone installatie van de. Zijn de al een

Nadere informatie

www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen.

www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen. www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen. Deel 1 Aldi printsoftware downloaden en installeren Deel

Nadere informatie

Handleiding Icespy MR software

Handleiding Icespy MR software Handleiding Icespy MR software Versie 4.40.04 Wij danken u voor de aanschaf van deze IceSpy producten en adviseren u om deze handleiding goed door te nemen. 2 INHOUDSOPGAVE: 1. Installeren van de software...

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Inleiding

Hoofdstuk 1: Inleiding Hoofdstuk 1: Inleiding 1.1 Inhoud van de verpakking Controleer bij ontvangst van uw TVGo A03 of de volgende items werden meegeleverd met uw USB TV Super Mini-pakket. TVGo A03 Cd met stuurprogramma Afstandsbediening

Nadere informatie

Introductie testtooling Wink

Introductie testtooling Wink Introductie testtooling Wink SYSQA B.V. Almere Datum : 10-04-2013 Status : 1.0 Opgesteld door : Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 16 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Opbouw... 3 2 Wink... 4 2.1 Wat

Nadere informatie

Monteren van een STOP MOTION filmpje ADOBE PREMIER Stap 1: Hoe start je een nieuw project.

Monteren van een STOP MOTION filmpje ADOBE PREMIER Stap 1: Hoe start je een nieuw project. Monteren van een STOP MOTION filmpje ADOBE PREMIER Stap 1: Hoe start je een nieuw project. Vooraleer we beginnen met de software te gebruiken is het beter om alle programma s die we niet nodig hebben af

Nadere informatie

Aanvullend bestand Meer doen met uw Samsung Galaxy Tab

Aanvullend bestand Meer doen met uw Samsung Galaxy Tab 1 Aanvullend bestand Meer doen met uw Samsung Galaxy Tab In dit aanvullende PDF-bestand staat een overzicht van wijzigingen van het boek in combinatie met een Samsung Galaxy tablet met Android 5 1 Foto

Nadere informatie

TI 84-plus Software. TI Connect. Downloaden, installeren en gebruiken. Wouter Bailleul

TI 84-plus Software. TI Connect. Downloaden, installeren en gebruiken. Wouter Bailleul TI 84-plus Software TI Connect Downloaden, installeren en gebruiken Wouter Bailleul Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 TI Connect downloaden... 3 TI Connect installeren... 4 TI Connect gebruiken... 5 Verbinding

Nadere informatie

Ladibug Document Camera Image Software Gebruikershandleiding

Ladibug Document Camera Image Software Gebruikershandleiding Ladibug Document Camera Image Software Gebruikershandleiding Inhoud 1. Introductie...2 2. Systeemvereisten...2 3. Ladibug installeren...3 4. Beginnen met de Ladibug te gebruiken...5 5. Bediening...6 5.1

Nadere informatie

MEEST GESTELDE VRAGEN

MEEST GESTELDE VRAGEN MEEST GESTELDE VRAGEN MC Start software Versie 13.0 Juni 2019 Kantoor MOUS Software B.V. Postbus 42 7040 AA s-heerenberg Tel: 0314 665385 www.moussoftware.com Meest Gestelde Vragen 2 Inhoudsopgave Meest

Nadere informatie

Badge it. Inhoudsopgave. 1. Installatie... 3

Badge it. Inhoudsopgave. 1. Installatie... 3 Badge it voor Windows 95/98/NT/2000/XP Inhoudsopgave 1. Installatie... 3 2. Start... 4 2.1. Nieuwe database maken... 5 2.2. De geselecteerde database openen... 5 2.3. De naam van de geselecteerde database

Nadere informatie

Bijlage bij Getting Started Guide International English Edition

Bijlage bij Getting Started Guide International English Edition Bijlage bij Getting Started Guide International English Edition Chapter 3: Aan de slag met Inspiration, een beginnersles Deze beginnersles is een goed startpunt voor het leren gebruiken van Inspiration.

Nadere informatie

Eenvoudig overstappen naar Windows 7 (ik heb Windows Vista)

Eenvoudig overstappen naar Windows 7 (ik heb Windows Vista) Eenvoudig overstappen naar Windows 7 (ik heb Windows Vista) Werk je met Windows Vista? Je kunt eenvoudig een upgrade naar Windows 7 uitvoeren. Bij een upgrade blijven de bestaande gegevens en programma

Nadere informatie

Linux Quickstart Cygwin via HTTP

Linux Quickstart Cygwin via HTTP Linux Quickstart Cygwin via HTTP Deze Quickstart-installatie is bedoeld voor mensen welke overnieuw moeten beginnen omdat hun laptop is gecrashed, of op een andere manier hun gegevens zijn kwijtgeraakt.

Nadere informatie

Handleiding Kaltura via Blackboard

Handleiding Kaltura via Blackboard Handleiding Kaltura via Blackboard Docenten handleiding Versie 21 september 2016 Inhoudsopgave Inloggen in Blackboard... 2 My Media... 2 Introductie My Media... 2 My Media: Add New... 5 Add New: Media

Nadere informatie

AAN DE SLAG SYMWRITER INSTALLEREN. Aan de slag met Communicate Symwriter. www.leerhulpmiddelen.nl

AAN DE SLAG SYMWRITER INSTALLEREN. Aan de slag met Communicate Symwriter. www.leerhulpmiddelen.nl AAN DE SLAG AAN DE SLAG Aan de slag met Communicate Symwriter Symwriter, schrijven met symbolen, is een eenvoudige tekstverwerker, voor kinderen die beginnen met leren lezen en schrijven. De symbolen verschijnen

Nadere informatie

Snel op weg met Solid Edge ST5

Snel op weg met Solid Edge ST5 Snel op weg met Solid Edge ST5 Dit document helpt u, om na installatie van Solid Edge ST5, snel aan de slag te kunnen met de software. Beschreven staat welke instellingen u kunt aanpassen om een betere

Nadere informatie

2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen?

2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen? Appendix B. Beeldmateriaal en Blackboard 1. Inleiding...1 2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen?...1 3. Het formaat van een afbeelding wijzigen...2 4. Een afbeelding comprimeren...4 5. Een uitsnede

Nadere informatie

HANDLEIDING CAMERASYSTEEM. Open eerst een webbrowser naar keuze: bij voorkeur

HANDLEIDING CAMERASYSTEEM. Open eerst een webbrowser naar keuze: bij voorkeur HANDLEIDING CAMERASYSTEEM Korte inhoud: 1. Java Installeren 2. Software Installeren. 3. Software gebruik 1. Java Installeren: Open eerst een webbrowser naar keuze: bij voorkeur firefox of internet explorer

Nadere informatie

MyMediasite Handleiding 2013 - V1.0

MyMediasite Handleiding 2013 - V1.0 MyMediasite Handleiding 2013 - V1.0 1 INHOUDSOPGAVE 1. INSTALLATIE 3 2.1 OPNEMEN: OPSTARTEN 4 2.2 OPNEMEN: NIEUWE PRESENTATIE 5 2.3 OPNEMEN: OPNAME PROCES 7 2.4. OPNEMEN: EIGEN MEDIA UPLOADEN 11 3. PRESENTATIE

Nadere informatie

inex Client Quicksheet

inex Client Quicksheet inex Client Quicksheet Installeren Klik op het icoon StandardSetup. Het volgende scherm verschijnt: Klik op Next. Selecteer Client en klik op Next. Kies eventueel in welke map inex geïnstalleerd mag worden

Nadere informatie

Handleiding CMS EWall

Handleiding CMS EWall Handleiding CMS EWall Inhoud: 1. Inleiding 2 2. Hoe log ik in op mijn EWall account? 3 3. Werken in groepen 4 4. Hoe plaats ik tekst achter een tegel? 5 5. Hoe plaats ik een foto achter een tegel? 6 6.

Nadere informatie

Doe het zelf installatiehandleiding

Doe het zelf installatiehandleiding Doe het zelf installatiehandleiding Inleiding Deze handleiding helpt u bij het installeren van KSYOS TeleDermatologie. De installatie duurt maximaal 30 minuten, als u alle onderdelen van het systeem gereed

Nadere informatie

Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine)

Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in

Nadere informatie

Handleiding Kaltura via Blackboard

Handleiding Kaltura via Blackboard Handleiding Kaltura via Blackboard Studenten handleiding versie 1 juni 2016 Inhoudsopgave Inloggen in Blackboard... 2 My Media... 2 Introductie My Media... 2 My Media: Add New... 5 Add New: Media Upload...

Nadere informatie

HANDLEIDING VIEW DESKTOP. Handleiding VIEW Desktop. P. de Gooijer. Datum: 09-01-2013 Versie: 1.3

HANDLEIDING VIEW DESKTOP. Handleiding VIEW Desktop. P. de Gooijer. Datum: 09-01-2013 Versie: 1.3 HANDLEIDING VIEW DESKTOP Document: Auteur: Datum: 09-01-2013 Versie: 1.3 Handleiding VIEW Desktop M. Huibers P. de Gooijer Inleiding Het Hoornbeeck College en Van Lodenstein maakt gebruik van VMware View.

Nadere informatie

Selenium IDE Webdriver. Introductie

Selenium IDE Webdriver. Introductie Selenium IDE Webdriver Het Wielsem 10, 5231 BW s- Hertogenbosch, telefoon 073-6409311 e- mail info@testwork.nl internet http://www.testwork.nl 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Selenium IDE... 3 3

Nadere informatie

CrashPlan PROe installatie handleiding. Versie 2.2-17-04-2016. Mac-Up! - CrashPlan PROe Installatie Handleiding - 1

CrashPlan PROe installatie handleiding. Versie 2.2-17-04-2016. Mac-Up! - CrashPlan PROe Installatie Handleiding - 1 CrashPlan PROe installatie handleiding Versie 2.2-17-04-2016 Mac-Up! - CrashPlan PROe Installatie Handleiding - 1 1 - Ga naar de gedownloade CrashPlanPROe_Mac-Up!.zip (staat standaard in jouw Downloads

Nadere informatie

Viewlog Viewlog Interface Functiepaneel Bestanden bewaren Dmv Logboek... 5

Viewlog Viewlog Interface Functiepaneel Bestanden bewaren Dmv Logboek... 5 VIEWLOG HANDLEIDING INHOUD Viewlog... 3 1. Viewlog Interface... 4 1.1 Functiepaneel... 5 2. Bestanden bewaren... 5 2.1 Dmv Logboek... 5 2.2 Dmv Exporteren als AVI of EXE... 6 2.3 Dmv Favorieten... 7 2.4

Nadere informatie

PowerPoint kennisclip met Camtasia Een korte handleiding

PowerPoint kennisclip met Camtasia Een korte handleiding PowerPoint kennisclip met Camtasia Een korte handleiding Je hebt nodig: Een PowerPoint die je wilt omzetten naar een kennisclip Camtasia geïnstalleerd op je pc of laptop (of Mac, deze wordt niet behandeld

Nadere informatie

Invoeren/importeren van digitale foto s in je computer

Invoeren/importeren van digitale foto s in je computer Invoeren/importeren van digitale foto s in je computer Foto s die je importeert worden altijd opgeslagen in: Afbeeldingen. Windows 7 beschikt daarnaast over een apart programma om digitale foto s en videoclips

Nadere informatie

EM6250 Firmware update V030507

EM6250 Firmware update V030507 EM6250 Firmware update V030507 EM6250 Firmware update 2 NEDERLANDS/ENGLISH Table of contents 1.0 (NL) Introductie... 3 2.0 (NL) Firmware installeren... 3 3.0 (NL) Release notes:... 5 1.0 (UK) Introduction...

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Whisper380-computerhulp

Inhoudsopgave. Whisper380-computerhulp Versie: 2.0 Gemaakt door: Whisper380 Eigenaar: Datum: 23-8-2010 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Het programma Downloaden:... 3 De installatie:... 4 De programma s op een rij... 8 Internet:... 9 DVD &

Nadere informatie

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL]

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Please scroll down for English. Met de Quick Print Client kunt u printers in Shipment Centre EU configureren. De Quick Print Client kan alleen op

Nadere informatie

design ook items uitsnijden

design ook items uitsnijden (fig1) Hulplijnen zetten Om het ontwerp netjes uit te snijden is het handig om eerst hulplijnen te zetten. (fig1) Nu is het zaak om eerst voor je zelf te bepalen wat is layout en wat is design. Al het

Nadere informatie

INSTALLATIE IN PRINT INSTALLEREN. Aan de slag met Communicate In Print

INSTALLATIE IN PRINT INSTALLEREN. Aan de slag met Communicate In Print AAN DE SLAG INSTALLATIE In deze handleiding worden de stappen besproken die doorlopen worden bij het installeren van de volledige versie Communicate In Print LET OP! WANNEER U EERDER EEN VERSIE VAN IN

Nadere informatie

MEDIA NAV navigatiesysteem Handleiding voor het downloaden van content via internet

MEDIA NAV navigatiesysteem Handleiding voor het downloaden van content via internet MEDIA NAV navigatiesysteem Handleiding voor het downloaden van content via internet Dit document beschrijft hoe u de software of content van uw navigatiesysteem kunt bijwerken. De screenshots die in deze

Nadere informatie

Audacity cd bewerken voor dans

Audacity cd bewerken voor dans Audacity cd bewerken voor dans Doel: We willen een bestaand lied van een cd gaan hermixen. We kunnen intro langer maken door deze 2 maal te laten spelen, refrein en strofes van plaats veranderen of kopiëren,

Nadere informatie

Installatie SQL Server 2014

Installatie SQL Server 2014 Installatie SQL Server 2014 Download de SQL Server Express net advanced Services van de website: https://www.microsoft.com/en-us/download/details.aspx?id=42299 klik op Download. Als u een 64 bit variant

Nadere informatie

Instructie Instellen Citrix (thuis)werkplek Detron-Online

Instructie Instellen Citrix (thuis)werkplek Detron-Online Instructie Instellen Citrix (thuis)werkplek Detron-Online Pagina: 1/ 26 Inhoudsopgave Algemeen...3 Microsoft Windows...4 Instellen Internet Explorer...4 Certificaten installeren:...4 Weergave aanpassen:...6

Nadere informatie

XEMIO-654/664 Gebruikershandleiding. Voor informatie en ondersteuning, www.lenco.eu

XEMIO-654/664 Gebruikershandleiding. Voor informatie en ondersteuning, www.lenco.eu XEMIO-654/664 Gebruikershandleiding Voor informatie en ondersteuning, www.lenco.eu Wat zit er in de doos: Het apparaat Gebruikershandleiding USB Kabel Hoofdtelefoon Installatie CD 2 Locatie en gebruik

Nadere informatie

Handleiding. Marantz solid state recorder

Handleiding. Marantz solid state recorder Handleiding Marantz solid state recorder OPSTARTEN EN BASISOPSTELLING ONDERDELEN - het toestel - een adapter - een USB-kabel - een tafelmicrofoon - de flash card AANSLUITEN Opm: de gegeven beschrijvingen

Nadere informatie

Toegang Persoonlijke Schijf Piter Jelles via secure FTP.

Toegang Persoonlijke Schijf Piter Jelles via secure FTP. Toegang Persoonlijke Schijf Piter Jelles via secure FTP. Datum: 05-01-2010 Door: B. Boonstra / J. Brouwer Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 2 INLEIDING... 3 1.0 DE SOFTWARE EN DE INSTELLINGEN... 4 1.1 DOWNLOADEN....

Nadere informatie

Informatie gebruik Digi Bord

Informatie gebruik Digi Bord Informatie gebruik Digi Bord Aan de slag Schakel de pc en de beamer aan en het bord is te gebruiken. Het bord hoeft u niet apart aan te zetten. De pen is nu alleen te gebruiken als muis. Beamer De beamer

Nadere informatie