Vleermuis- en broedvogelonderzoek Wherepark, Purmerend

Transcriptie

1 Vleermuis- en broedvogelonderzoek Wherepark, Purmerend Resultaten onderzoek naar aanwezigheid van vleermuizen en broedvogels Concept Intermaris Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 30 juli 2013

2 Verantwoording Titel : Vleermuis- en broedvogelonderzoek Wherepark, Purmerend Subtitel : Resultaten onderzoek naar aanwezigheid van vleermuizen en broedvogels Projectnummer : Referentienummer : Revisie : 0 Datum : 30 juli 2013 Auteur(s) : Ing. D. van der Veen adres : david.vanderveen@grontmij.nl Gecontroleerd door : Mr. A.H. Tuitert Paraaf gecontroleerd : Goedgekeurd door : Ing. R. Krom Paraaf goedgekeurd : Contact : Grontmij Nederland B.V. Robijnstraat RB Alkmaar Postbus AE Alkmaar T F Pagina 2 van 12

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Aanleiding en doel Plangebied Methode Inleiding Vleermuizen Winterverblijven Zomer- en kraamverblijven Paarverblijven en zwermplaatsen Vliegroutes en foerageergebied Jaarrond beschermde broedvogels Resultaten Vleermuizen Winterverblijfplaatsen Zomer- en kraamverblijfplaatsen Balts en/of paarverblijven Vliegroutes en foerageergebied Jaarrond beschermde broedvogels Conclusie Vleermuizen Broedvogels Pagina 3 van 12

4 1 Inleiding 1.1 Aanleiding en doel Intermaris, Bouwfonds Ontwikkeling en de gemeente Purmerend werken samen aan de herontwikkeling van Wherepark (zie fig. 1.1). Om de consequenties met betrekking tot natuur in kaart te brengen is een vleermuisonderzoek en een onderzoek naar jaarrond beschermde vogels uitgevoerd. De onderzoeken naar het voorkomen van vleermuizen en broedvogels met een jaarronde beschermde rust- en verblijfplaats 1, zijn in september 2012 t/m juli 2013 uitgevoerd. Tevens is gekeken naar de (mogelijke) aanwezigheid van (andere) beschermde flora en andere fauna. Dit natuuronderzoek is een aanvulling op een verkennend natuuronderzoek (november 2012) Plangebied Het plangebied bevindt zich in het centrum van Purmerend (zie figuur 1.1). Het plangebied wordt begrensd door de Meteorenweg en de Mercuriusweg. Het gebied bestaat uit het Middengebied met 150 eengezinswoningen die gesloopt worden en het aanliggende braakliggende terrein De Driehoek. Op deze locatie wordt het project Wherepark ontwikkeld met circa 210 eengezinswoningen en een appartementencomplex met 38 appartementen. Purmerend Meteorenweg Planetenstraat Mercuriusweg Figuur 1.1, Overzichtskaart plangebied Wherepark, Purmerend 1 Ecologisch adviesbureau ECO-Logisch, Vleermuis- en broedvogelonderzoek, juli Grontmij, Quickscan natuur, Wherepark, november Pagina 4 van 12

5 Figuur 1.2, Overzichtsfoto s plangebied Wherepark, Purmerend Pagina 5 van 12

6 2 Methode 2.1 Inleiding Het onderzoek is onderverdeeld in de inventarisatie van vleermuizen en broedvogels. Per inventarisatie worden de uitgevoerde werkzaamheden nader toegelicht. De inventarisaties zijn uitgevoerd door ecologisch adviesbureau E.C.O.-logisch. 2.2 Vleermuizen Het inventariseren van vleermuizen is te verdelen in het inventariseren van winterverblijven, zomer- en kraamverblijven, alsmede vliegroutes en foerageergebied van vleermuizen. Het onderzoek naar balts- en paarplaatsen is tevens uitgevoerd, de werkwijze en de resultaten van dit onderzoek zijn in de voorliggende rapportage meegenomen. Het vleermuizenonderzoek is vanaf september 2012 t/m juli 2013 uitgevoerd. De inventarisaties in 2012 zijn uitgevoerd conform het Vleermuisprotocol en de inventarisaties in 2013 conform het Vleermuisprotocol Onderstaand wordt aangegeven op welke wijze het onderzoek uitgevoerd is.. In tabel 1 staat weergegeven op welke data en onder welke omstandigheden de inventarisaties hebben plaatsgevonden. Het vleermuisprotocol 2013 kent een lichte afwijking met betrekking tot onderzoekwerkwijze, ten opzichte van het vleermuisprotocol Winterverblijven In 2012 zijn drie inventarisaties in de overwinteringsperiode uitgevoerd in de avond (september en oktober). Hiertoe zijn drie veldrondes uitgevoerd op de data en omstandigheden als weergegeven in tabel 1. De aanwezigheid van winterverblijven van vleermuizen is onderzocht via inventarisatie van zwermplaatsen tijdens de najaarsinventarisaties Zomer- en kraamverblijven In de periode 15 mei tot 15 juli is het onderzoekgebied onderzocht op de aanwezigheid van zomer- en kraamverblijven van vleermuizen. Deze inventarisatie bestond uit drie ronden, waarvan twee in de vroege ochtend vanaf circa twee uur voor zonsopkomst en één in de avond vanaf zonsondergang tot twee uur na zonsondergang zijn uitgevoerd Paarverblijven en zwermplaatsen In september en oktober is onderzoek uitgevoerd naar paarverblijven en zwermplaatsen van vleermuizen. Hierbij is vooral de aandacht uitgegaan naar de aanwezigheid van paarverblijfplaats indicerend zwermgedrag. Hiertoe zijn drie inventarisaties uitgevoerd op de data en omstandigheden als weergegeven in tabel 1. Twee van deze inventarisaties zijn uitgevoerd in de late avond. Eén ronde is in de vroege ochtend uitgevoerd, vanaf circa drie uur voor zonsopkomst Vliegroutes en foerageergebied Het onderzoek naar vliegroutes en foerageergebied is simultaan met de overige inventarisaties uitgevoerd. De inventarisaties met betrekking tot vleermuizen worden met behulp van een zogenaamde batdetector uitgevoerd. Er is gewerkt met de Petersson D240X of een vergelijkbare detector. Hiermee kunnen de ultrasone geluiden, die vleermuizen tijdens het vliegen uitzenden, voor het menselijk gehoor hoorbaar gemaakt worden. Gezien de omvang van het projectgebied 3 Vleermuisvakberaad Netwerk Groene Bureaus, Zoogdiervereniging en Gegevensautoriteit Natuur Vleermuisprotocol 2012, februari Vleermuisvakberaad Netwerk Groene Bureaus, Zoogdiervereniging en Gegevensautoriteit Natuur Vleermuisprotocol 2013, maart 2013 Pagina 4 van 12

7 en de overzichtelijkheid zijn de inventarisaties met detector in een team van twee personen uitgevoerd. Tabel 1. Data en weersomstandigheden van de vleermuisinventarisaties Datum zonsopkomst Wind zonsondergang Start Einde Temperatuur Bijzonderheden :12 uur nvt 04:10 uur 07:10 uur 11 C Windkracht 1 Bewolkt, droog nvt 19:31 uur 19:30 uur 21:30 uur 16 C Windkracht 3 Bewolkt, droog nvt 19:03 uur 19:00 uur 21:00 uur 15 C Windkracht 2 Licht bewolkt, :38 uur nvt 03:40 uur 05:40 uur 10 C Windkracht 2 Bewolkt, droog :17 uur nvt 03:20 uur 05:20 uur 15 C Windkracht 1 Licht bewolkt, nvt 22:02 uur 22:00 uur 24:00 uur 21 C Windkracht 2 Helder, droog 2.3 Jaarrond beschermde broedvogels Er is een inventarisatie uitgevoerd naar jaarrond beschermde nesten en vaste verblijfplaatsen van vogels. Het gaat hierbij om categorieën 1-5 uit de herziene vogellijst van het Ministerie van EZ welke 26 augustus 2009 is gepubliceerd. Het inventariseren van broedvogels is gebaseerd op de BMP-methode van SOVON voor stadsvogels 5. Om de aanwezigheid van broedgevallen en territoria vast te stellen, zijn 5 bezoeken aan het projectgebied gebracht, vanaf één uur voor zonsopkomst tot circa twee uur na zonsopkomst. Door één uur voor zonsopkomst in het onderzoeksgebied te zijn, kan tevens de activiteit van nachtactieve soorten worden onderzocht. De bezoeken hebben plaatsgevonden met een minimale tussenpose van 10 dagen. Het inventariseren van broedvogels heeft plaatsgevonden in de periode april t/m juni Twee van de inventarisaties zijn gecombineerd met het onderzoek naar vleermuizen. Een overzicht van de inventarisaties staat weergegeven in tabel 1. Tabel 2. Data en weersomstandigheden van de broedvogelinventarisaties Datum zonsopkomst Wind zonsondergang droog droog Start Einde Temperatuur Bijzonderheden :42 uur 20:39 uur 05:45 uur 08:45 uur 10 C Windkracht 2 Bewolkt, droog :05 uur 21:10 uur 05:05 uur 08:05 uur 11 C Windkracht 2 Helder, droog :38 uur 21:36 uur 04:40 uur 07:40 uur 10 C Windkracht 2 Bewolkt, droog :20 uur 21:59 uur 04:20 uur 07:20 uur 12 C Windkracht 2 Helder, droog :17 uur 22:06 uur 04:20 uur 07:20 uur 15 C Windkracht 1 Licht bewolkt, droog 5 Dijk, A.J. van, 2004, Handleiding Broedvogel Monitoring Project (Broedvogelinventarisatie in proefvlakken), SOVON Vogelonderzoek Nederland, Beek-Ubbergen. Pagina 5 van 12

8 3 Resultaten 3.1 Vleermuizen In deze paragraaf wordt per functie van leefgebied van vleermuizen, resultaten van het onderzoek uitgeschreven Winterverblijfplaatsen Tijdens het onderzoek naar winterverblijven en zwermplaatsen is aandacht besteed aan invasies van vleermuizen in het onderzoeksgebied. Via middennacht zwermen is minimaal één potentiële winterverblijfplaats aan de zuidgevel van het huis aan de Planetenstraat 56 vastgesteld. Daarnaast wordt er van uitgegaan dat de locaties waar zomer- kraam- en paarverblijven zijn vastgesteld ook overwinterd kan worden (zie fig ) Zomer- en kraamverblijfplaatsen Er zijn zes zomerverblijfplaatsen aangetroffen van de gewone dwergvleermuis. De verblijfplaatsen betreffen zomerverblijfplaatsen, allen van één individu (zie fig en 3.1.2). Van andere soorten zijn geen zomer- en kraamverblijfplaatsen aangetroffen. Buiten het plangebied is tevens één kraamkolonie aangetroffen. Individuele vleermuizen behorende bij deze kraamkolonie zijn foeragerend aangetroffen binnen het plangebied rondom de school en bomenrij in het zuiden van het projectgebied Balts en/of paarverblijven Er zijn in totaal acht verschillende baltsende gewone dwergvleermuizen (waarvan twee buiten het plangebied) en één paarverblijf van de gewone dwergvleermuis waargenomen in het plangebied aan de Planetenstraat 68 (zie fig en 3.1.2) Vliegroutes en foerageergebied Er zijn foeragerende vleermuizen waargenomen, dit betreft de gewone dwergvleermuis en ruige dwergvleermuis. De foeragerende vleermuizen bevonden zich voornamelijk bij de bomen en het struweel binnen het projectgebied. Er is een vliegroute waargenomen van een enkel individu van de laatvlieger en rosse vleermuis (zie fig ). Pagina 6 van 12

9 Figuur Overzichtskaart met waargenomen vleermuizen Figuur Zomerverblijf gewone dwergvleermuis (links) Paarverblijf gewone dwergvleermuis (rechts) 3.2 Jaarrond beschermde broedvogels Met betrekking tot vogels zijn de soorten pimpelmees, koolmees, merel, groenling, turkse tortel, heggenmus, kauw (4 locaties in gebouwen), spreeuw (1 locatie in gebouw), ekster (3 locaties) en huismus (3 locaties in gebouwen) waargenomen binnen en rondom het plangebied (zie fig. 3.2a). Nesten en bijbehorend leefgebied (zie fig. 3.2b) van de ekster en spreeuw vallen onder categorie 5 en zijn daarmee niet jaarrond beschermd. Deze zijn naast bovengenoemde vogels wel gedurende het broedseizoen (april t/m juli) beschermd. Pagina 7 van 12

10 De huismus is een vogelsoort met een jaarrond beschermde nest- of verblijfslocatie. De waarnemingen hebben betrekking op drie vaste verblijfplaatsen van de huismus (zie fig. 3.2 a en b) aan de Meteorenweg 47, 45 en 43 (zie fig. 3.2c). Andere vogelsoorten met een jaar rond beschermde nestlocatie (zoals gierzwaluw) zijn niet waargenomen binnen het plangebied. Figuur 3.2a Locaties nesten Figuur 3.2b Territoria broedvogels Pagina 8 van 12

11 Figuur 3.2c Vaste verblijfplaatsen huismus Figuur 3.2d Nestlocaties broedvogels Pagina 9 van 12

12 4 Conclusie 4.1 Vleermuizen Er zijn tijdens dit onderzoek in het plangebied zes zomerverblijfplaatsen, één paarverblijfplaats en minimaal één potentiële winterverblijfplaats waargenomen. Bovendien vormen alle verblijfplaatsen een potentiële winterverblijfplaats. Aangezien verblijfplaatsen aanwezig zijn, worden verbodsbepalingen van Flora- en faunawet overtreden bij de sloop van woningen in het plangebied Wherepark. Een ontheffing van de Flora- en faunawet is noodzakelijk. Bij alle gevonden verblijfplaatsen dient rekening gehouden te worden met overwintering. Daarom zal niet gesloopt kunnen worden tijdens de winterperiode (circa november t/m maart). Er zijn foeragerende vleermuizen waargenomen bij de bomen en het struweel binnen het projectgebied. In de directe omgeving zijn er alternatieve foerageergebieden aanwezig. Dit betreffen echter voornamelijk jonge bomen. Het is daarom wenselijk indien mogelijk de bomen en struwelen te behouden. Maar het verwijderen van de bomen en struwelen zal geen direct negatief effect hebben op de gunstige staat van instandhouding van deze soorten. 4.2 Broedvogels Alle vogels genieten bescherming onder de Flora- en faunawet. Hierbij geldt dat verstoring van broedende vogels en broedsel niet is toegestaan. Verstoring van broedvogels kan optreden wanneer tijdens de broedperiode (circa maart t/m juli) werkzaamheden plaatsvinden. Wanneer de werkzaamheden worden uitgevoerd buiten het broedseizoen (15 maart t/m 15 juli) of als maatregelen worden getroffen om verstoring te voorkomen, is er geen overtreding van de Floraen faunawet. In de te kappen bomen zijn geen nesten van jaarrond beschermde vogels aangetroffen. De huismus is jaarrond beschermd en is op drie locaties aangetroffen in het plangebied. Aangezien drie vaste verblijfplaatsen van de huismus aanwezig zijn in het plangebied worden verbodsbepalingen van Flora- en faunawet overtreden bij de sloop van de desbetreffende woningen in het plangebied Wherepark. Het is noodzakelijk om ontheffing van de Flora- en faunawet aan te vragen. Naar verwachting zal deze ontheffing niet worden verleend door het ontbreken van een wettelijk belang (zoals ruimtelijke inrichting of ontwikkeling, of dwingende reden van groot openbaar belang). Daarom zal aangestuurd worden op een positieve afwijzing in combinatie met mitigerende- en compenserende maatregelen (zoals aanbrengen van nestkasten). Pagina 10 van 12