Pastoraat en Gemeenteopbouw. December nummer Jaargang 92. Thema. Kerst vieren

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Pastoraat en Gemeenteopbouw. December nummer Jaargang 92. Thema. Kerst vieren"

Mathijs de Boer
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Pastoraat en Gemeenteopbouw December nummer Jaargang 92 Thema Kerst vieren

2 Redactioneel Met Kerst viert de kerk niet alleen de geboorte van Jezus in Bethlehem. Ook de evangelist Lucas zet zijn lezers al op het spoor van een buitengewoon bijzondere gebeurtenis, getuige de grote woorden die bij Jezus geboorte door de engel worden uitgesproken: er is een redder geboren, de messias, de Heer. Maar het is vooral Johannes die in de zogenaamde proloog van zijn evangelie de betekenis van Jezus geboorte aangeeft. Hij doet dat met woorden die voor ons niet zo gemakkelijk zijn te verstaan: het Woord is mens geworden en heeft bij ons gewoond, vol van goedheid en waarheid (Joh. 1, 14). In het eerste vers schrijft hij met woorden die aan Genesis 1 doen denken over het Woord, dat was in het begin, dat bij God was en dat God was. Dát Woord is mens geworden. Dat is het grote wonder, dat de kerk met Kerst viert. Waar in veel godsdiensten de mens zich moet inspannen om in contact te komen met God of met het goddelijke, daar heeft het christelijk geloof weet van een God, die zich klein maakt en aan het licht komt in een kind dat geboren wordt in Bethlehem, in een voerbak wordt gelegd en zoals Paulus later zegt de gestalte van een slaaf heeft aangenomen. Het is veelzeggend dat de wijzen uit het oosten zich diep moeten buigen om de pasgeboren koning van de Joden liggend in een voerbak te aanbidden. In zijn leven laat Jezus zien en horen dat en hoe het Woord mens is geworden. Wie hem horen Richard Vissinga staan versteld van zijn woorden en wie hem zien zijn verwonderd over de daden die hij verricht; in hem heeft heel de volheid van God willen wonen, schrijft Paulus in één van zijn brieven. Waar kunnen wij hem vandaag ontmoeten? Als protestanten zeggen wij: in de verkondiging van het woord, dus in kerkdiensten en vieringen in alle soorten en maten; daar waar mensen in zijn naam bij elkaar komen en de Schrift wordt gelezen, overdacht en uitgelegd. Maar er is meer. In één van zijn gelijkenissen vertelt Jezus van de Mensenzoon die aan het eind van de tijd orde op zaken stelt en de goede van de slechte mensen scheidt. Dan zegt hij van zichzelf: want ik had honger en jullie gaven mij te eten, ik had dorst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling en jullie namen mij op, ik was naakt en jullie kleedden mij (Mat. 25, 35 ev.). Dan denk ik aan de man die mij laatst belde om een voedselpakket; hij was bij de voedselbank aangemeld, maar het kon nog wel een paar dagen duren, voordat hij daarvan bericht kreeg. Hij had voor zichzelf, zijn vrouw en vier kinderen geen eten meer. En wie denkt niet aan asielzoekers in ons land, die hier niet mogen blijven maar ook niet weg kunnen? Zou wat wij vieren met Kerst, dat het Woord mens is geworden ons zo niet heel nabij komen en een appèl op ons doen? De redactie en uitgeverij van het Ouderlingenblad wensen u gezegende kerstdagen en voor het nieuwe jaar vrede en alle goeds. 2 OuderlingenBlad, december 2014, nummer 1054

3 Kerst vieren Zes kernwoorden bij de viering van Kerst Richard Vissinga Er zij licht Een kerstwoord in bijbels perspectief Jaap de Lange Vrede Over een woord dat beide, geschenk en opdracht is Richard Vissinga Heil Heil en Heiland, woorden met een pastorale strekking Erica Hoebe-de Waard Overgave De houding van Maria als inspirerend voorbeeld voor ons? Gerry Kramer-Hasselaar Beweging Het kerstverhaal zet mensen in beweging Mathilde de Graaff Redactioneel Boeken Prikbord 18 Hoop Meditatieve gedachten en gedichten Nelleke Boonstra In dit nummer Volgend nummer Geloven in zicht Iconen en hun spiritualiteit Basiswoorden gemeenteopbouw Kernbegrippen in de opbouw van de gemeente Onbeperkt geloven Mensen met een verstandelijke beperking en geloven Geestelijke zorg en trauma Hoe om te gaan men mensen die een trauma opliepen? Contextueel pastoraat Een visie op pastoraat Kerk en boeren nu Over duurzaamheid landbouw

KKerst vieren Richard Vissinga Drs. R.S.E. Vissinga is als predikant voor gewone werkzaamheden verbonden aan de Protestantse Gemeente Enschede. Ds.

4 KKerst vieren Richard Vissinga Drs. R.S.E. Vissinga is als predikant voor gewone werkzaamheden verbonden aan de Protestantse Gemeente Enschede. Ds. Vissinga is lid van de redactie van het Ouderlingenblad Over enkele weken viert de kerk het kerstfeest, de geboorte van Jezus in Bethlehem. Hij wordt het licht van de wereld genoemd. De datum van het kerstfeest is verbonden met een oud feest, waarin de terugkeer van het licht wordt gevierd. Dit themanummer Kerst vieren vraagt aandacht voor meer betekenissen. Bij ieder feest hoort een verhaal, of het nu gaat om een verjaardag, een jubileum, een bevrijdingsfeest of Sinterklaas. Dat geldt ook voor de feesten die de kerk viert. Hét verhaal dat hoort bij het kerstfeest vertelt Lucas in het tweede hoofdstuk van zijn evangelie. We kennen de ingrediënten: er is een volkstelling, er gaan twee mensen op weg van Nazareth naar Bethlehem, er is geen plaats meer in de herberg, er wordt een kind geboren en in een voederbak gelegd; er zijn engelen, die uitbreken in gejuich en herders, die hun kudden achterlaten en gaan bezien wat daar is gebeurd. Het verhaal van Lucas hoort zozeer bij het kerstfeest, dat ik ooit na een kerstdienst een reprimande kreeg van een kerkganger, omdat ik niet dít verhaal had gelezen en overdacht, maar dat van Matteüs. Terwijl de evangelist Marcus niets vertelt over Jezus geboorte en Johannes teruggaat naar Genesis 1 en spreekt over het Woord van het begin. Terwijl de kerk in de eerste eeuwen van haar bestaan geen kerstfeest vierde. Vanaf het begin vierde de kerk het feest van de Epifanie: de verschijning van de Heer en daar hoorden onder meer de verhalen bij van de aanbidding door de wijzen, de doop van Jezus en Jezus eerste teken op de bruiloft te Kana. Zes kernwoorden In dit themanummer staan zes kernwoorden uit het kerstverhaal van Lucas centraal. Net als in de proloog van het evangelie van Johannes (het licht schijnt in de duisternis) speelt licht een grote rol. De herders worden omgeven door het stralende licht van de Heer. Voor velen valt de boodschap van kerst samen met vrede. Een groot hemels leger prijst God immers met de woorden: Eer aan God in de hoogste hemel en vrede op aarde. De bijbelvertaling van 1951 liet een engel van de Heer zeggen: U is heden de Heiland geboren. Dat betekent heelmaker. De Nieuwe Bijbelvertaling spreekt van redder. Heil en redding zijn onlosmakelijk verbonden met de komst van Jezus. Zijn geboorte is ook een teken van hoop, dat het niet alleen anders, maar ook beter kan worden met mens en wereld. Laat er met mij gebeuren wat u hebt gezegd, zijn de woorden van Maria Er wordt een kind geboren 4 OuderlingenBlad, december 2014, nummer 1054

5 als de engel heeft aangekondigd dat ze zwanger zal worden. Typerend van Maria is haar overgave. En wat is er een beweging in het kerstverhaal: van Jozef en Maria, van herders en van wijzen die op weg gaan. Is dat ook niet veelzeggend? Zes kernwoorden: licht, vrede, heil, hoop, overgave en beweging. Bedoeld voor persoonlijke bezinning en verdieping, maar ook bij een bezinningsmoment tijdens een (kerkenraads)vergadering of bij een huiskamerbijeenkomst. Hoe te gebruiken? Wanneer u overweegt het themanummer te gebruiken voor een groepsbijeenkomst in de tijd van advent en kerst, kunt u uw aandacht speciaal richten op één van de zes kernwoorden. Het vraagt wellicht teveel tijd om een heel artikel centraal te stellen en hardop voor te lezen. U zou daar ook een bijbehorende bijbeltekst uit kunnen lichten of een zin die u bijzonder aanspreekt. π Veelzeggende woorden Bij het begin of bij de afsluiting van een bijeenkomst kunt u gebruik maken van de volgende opzet: Bij het begin of aan het einde van een bezinningsmoment of korte viering steekt u een kaars aan; daarbij kunt u bijvoorbeeld zeggen: Heer Jezus, licht van de wereld, open onze ogen en harten voor het spoor van licht dat U in ons leven en op deze wereld trekt Moment van stilte U leest enkele zinnen uit één van de door u gekozen artikelen uit dit themanummer, zinnen die u raken; het kan ook een bijbeltekst zijn, die u aanspreekt U vraagt of de aanwezigen de woorden tot zich willen laten doordringen en kort overdenken Vervolgens vraagt u of iemand iets van zijn gedachten of gevoelens rond deze woorden met de anderen wil delen; misschien willen anderen dat ook doen. Het gaan er nadrukkelijk niet om daarover met elkaar in discussie te gaan. Misschien heeft iemand behoefte aan verheldering In het register van het liedboek (bladzijde 1606) vindt u verwijzingen naar een groot aantal liederen voor de adventstijd en de kersttijd; u kunt daar een lied uit kiezen dat u rond de voorgelezen tekst aanspreekt. Misschien kan het lied samen gezongen worden Gelegenheid voor stil gebed Afsluiting met het gezamenlijk bidden van het Onze Vader Doven van de kaars OuderlingenBlad, december 2014, nummer

Vergelijkbare documenten

Lucas 2:15-20 Hij is het echt!

Lucas 2:15-20 Hij is het echt! Kerst: Gods Zoon komt op aarde. Maar Gods Zoon blijkt een heel gewone baby. Is hij het wel echt? Door de herders geeft God een bevestiging: ja, hij is het! Aanbid hem met