Beleidsplan Stichting MamaWise

Transcriptie

1 Beleidsplan Stichting MamaWise Bestuur Stichting MamaWise December 2016

2 Inleiding Voor u ligt het beleidsplan van Stichting MamaWise. Dit plan is opgesteld om alle betrokkenen en geïnteresseerden inzicht te geven in de doelstellingen en structuur van de stichting en met welke middelen we deze doelstellingen willen realiseren. De werkzaamheden worden uitgevoerd in Ghana, door het Ghanese deel van de organisatie: de MamaWise Foundation. Stichting MamaWise faciliteert dit werk. Stichting MamaWise is ontstaan vanuit persoonlijke ervaring. Tijdens mijn zwangerschap kreeg ik, Lotte Bierhuizen woonachtig in Tamale, Noord Ghana vele vragen van zwangere Ghanese vrouwen. Veelal basale vragen met betrekking tot zwangerschap en bevallen, waarmee vrouwen het gevoel hebben niet terecht te kunnen (of durven) bij hun verloskundigen. Vaak gaan zij voor raad en daad naar ervaren moeders, zonder professionele achtergrond. Een andere optie hebben zij vaak niet. Daarbij heeft Noord Ghana met een alarmerend hoge moeder- en kindersterfte te maken. Het afgelopen jaar was er zelfs sprake van een stijging van de moedersterfte. Als verpleegkundige en gezondheidswetenschapper, besloot ik daarom stichting en foundation MamaWise op te zetten. Het doel is om zwangere vrouwen in Noord Ghana een helpende hand te bieden, door hen te voorzien van informatie en vaardigheden die bijdragen aan een zo gezond mogelijke zwangerschap, veilige bevalling en goede zorg voor de pasgeborene(n). Dit plan geeft inzicht in: Context Missie, visie en doelstellingen Organisatie Beloningsbeleid Fondsenwerving Communicatie December 2016 Namens het bestuur van de stichting, Lotte Bierhuizen, voorzitter en oprichter van MamaWise 1

3 1. Context Ghana Ghana is gelegen in West Afrika tussen Ivoorkust en Togo en ten zuiden van Burkina Faso. Het land is ongeveer 6 maal zo groot als Nederland en telt circa 27 miljoen inwoners. De hoofdstad Accra ligt aan de zuidkust. Noord Ghana, en dan vooral de noordelijke regio (oftewel the Northern Region), is in vele aspecten achtergesteld ten opzichte van centraal of zuidelijk Ghana. Dit gebied is economisch minder ontwikkeld, de armoede is groter, het onderwijs is slechter en bewoners hebben minder toegang tot sociale diensten. In de noordelijke regio is 78% van de bewoners analfabeet en de meeste vrouwen (60%) zijn nooit naar school geweest. Hoewel de armoede in Ghana is afgenomen, woont 63% van het totale aantal mensen dat onder de armoedegrens van $1,25 per dag leeft in het Noorden. Deze regio heeft daarbij te maken met het hoogste aantal zwangere vrouwen van het land en een moedersterfte die het afgelopen jaar is gestegen. Daarnaast was bij slechts 36% van alle bevallingen een professional aanwezig. Ook de kindersterfte is hier het hoogste van het land: 1 op de 18 kinderen haalt zijn of haar eerste verjaardag niet. Moeder- en kindersterfte wereldwijd Dagelijks overlijden er wereldwijd 830 vrouwen aan complicaties die ontstaan tijdens de zwangerschap en bevalling dat is er iedere minuut één. Hiervan overlijden 550 moeders in sub Sahara Afrika. Deze moedersterfte kan voorkomen worden door toegankelijke, betaalbare en kwalitatief goede gezondheidszorg. Jaarlijks overlijden 3 miljoen baby s in de eerste maand van hun leven. 98 Procent van deze kinderen overlijden in ontwikkelingslanden. Meer dan 34% van de kindersterfte is het gevolg van diarree, malaria of longontsteking. Vooral in Ghana is malaria de grootste bedreiging voor kinderen. Dit zijn oorzaken die gemakkelijk voorkomen kunnen worden door onder andere goede voeding, schoon water en medische zorg. 2

4 Moeder- en kindersterfte in Ghana In 2015 heeft Ghana de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals, SDG) van de Verenigde Naties ondertekend om de moeder- en kindersterfte verder aan te pakken. Het doel van deze SDG is het bereiken van een moedersterfte van minder dan 70 vrouwen per geboortes en een kindersterfte van 12 per levendgeborenen. In 2015 had Ghana te maken met een moedersterfte van 319 per geboortes en een kindersterfte van 36 per levendgeborenen. Ondanks de implementatie van verschillende interventies over de afgelopen jaren, blijven de moeder- en kindersterfte onacceptabel hoog en heeft de moedersterfte in de noordelijke regio in de afgelopen 2 jaar zelfs een stijging laten zien ten opzichte van Er is daarom grote behoefte aan toegankelijke, effectieve en innovatieve manieren om deze sterftecijfers te reduceren. Verloskundige zorg in Ghana De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raadt vrouwen tijdens hun zwangerschap aan minimaal vier maal een verloskundige te bezoeken voor prenataal onderzoek. In Ghana voldoet 87% hieraan. Een prenataal onderzoek vindt plaats in een kliniek of ziekenhuis. Door het hoge aantal zwangere vrouwen en een tekort aan verloskundigen, zijn de wachttijden lang. De sfeer is formeel en de wachtkamers zijn oncomfortabel met slechte ventilatie. Tussen de spreekkamers hangen gordijnen, waardoor er sprake is van weinig privacy. Vrouwen bezoeken de verloskundige vaak alleen, zonder partner. In de noordelijke regio bevalt slechts 34% van de vrouwen onder begeleiding van een professional (hetzij een verloskundige, verpleegkundige of arts). De overige vrouwen bevallen thuis onder begeleiding van een traditionele vroedvrouw of familielid, zonder professionele achtergrond. 71 Procent van de vrouwen in de noordelijke regio geeft aan problemen te hebben met de toegang tot gezondheidszorg, zoals het krijgen van toestemming van hun man, de afstand naar de kliniek en het vinden van financiële middelen voor een eventuele behandeling. De houding van verloskundigen is ook een reden om voor een traditionele vroedvrouw te kiezen. Omschreven wordt dat de houding van verloskundigen slecht is; vrouwen ervaren weinig empathie en steun en er is soms sprake van grofheid en zelfs intimidatie 1 (L. D Amruoso et al., 2009 & V.N. Yakong, 2010). Individuele voorlichting tijdens een prenataal consult wordt niet gegeven. Groepsvoorlichtingen worden in de wachtkamer gegeven, die twee maal per week op een specifieke dag plaatsvinden. Door het grote aantal vrouwen in de wachtkamer is er weinig mogelijkheid tot het stellen van vragen. De beperkte onderwerpen die worden besproken zijn medisch gerelateerd en voorlichtingsmaterialen zijn niet beschikbaar. Wanneer een vrouw te laat komt, mist zij de voorlichting en is het niet mogelijk om deze informatie naderhand nog te krijgen. 1 D Ambruoso L, Abbey M, Hussein J. Please understand when I cry out in pain: women s accounts of maternity services during labour and delivery in Ghana. BMC Public Health 2005, 5:140 Yakong VN. Rural Ghanaian women s experiences of seeking reproductive health care. University of British Colombia

5 2. Missie, visie en doelstellingen Ontstaan Stichting MamaWise is ontstaan vanuit persoonlijke ervaring en de wensen van lokale zwangere vrouwen. In Noord Ghana bestaat er weinig tot geen voorlichting over zwangerschap, bevallen en zorg voor pasgeborenen. Daarbij is de moeder- en kindersterfte zorgwekkend hoog en de moedersterfte zelfs stijgende. Een kleinschalig onderzoek onder veertig Ghanese vrouwen bevestigde dat er grote behoefte is aan voorlichting rondom deze onderwerpen. Om te voorzien in deze behoeften en om verloskundigen te ondersteunen hebben we stichting en foundation MamaWise opgezet voor alle zwangere vrouwen in Noord Ghana. We onderscheiden ons door het geven van, wetenschappelijk gebaseerde, informatie aan kleine groepen aanstaande moeders en vaders op een interactieve manier, met respect voor lokale normen, waarden en gebruiken. Daarbij kunnen vrouwen van de mogelijkheid gebruik maken om een MamaWise babybox aan te schaffen. Met de benodigdheden uit deze box zullen vrouwen voor, tijdens en na de bevalling ondersteunt worden. Missie MamaWise zet zich in om moeder- en kindersterfte in Noord Ghana terug te dringen. Visie MamaWise en zwangere vrouwen staan zij aan zij in Noord Ghana. Wij staan voor vrouwvriendelijke en toegankelijke dienstverlening mét individuele aandacht. Wij bieden uitgebreide, op wetenschap gebaseerde en praktische trainingen die vrouwen voorzien van kennis en vertrouwen. Samen met de MamaWise babybox zetten wij ons in om elke zwangere en haar baby de beste start in het leven te geven die zij verdienen! Doelstelling Stichting MamaWise Het ondersteunen van het werk van de MamaWise Foundation in het noorden van Ghana, door middel van het werven van inkomsten, fondsen, vrijwilligers en kennis. Doel trainingen 1. Kennisoverdracht MamaWise heeft als primair doel zwangere vrouwen te voorzien van allesomvattende, op wetenschap gebaseerde informatie en vaardigheden om bij te dragen aan een zo gezond mogelijke zwangerschap, bevalling en start van het leven van de pasgeborene. De trainingen worden gegeven op een manier die uniek is in Ghana, namelijk door: - Training in kleine groepen van maximaal 15 deelnemers, waarbij we individuele aandacht garanderen - Het betrekken van aanstaande vaders - Het geven van interactieve en vrolijke trainingen in een stressvrije omgeving - Een respectvolle en vriendelijke behandeling door de trainers - Trainers die zij aan zij staan met haar deelnemers en hen voorzien van support - Toegankelijke trainingen: MamaWise gaat actief naar vrouwen toe in hun dorpen en wijken en bied aldaar de trainingen gratis aan. Zwangere vrouwen zullen een aantal trainingen tijdens de zwangerschap en na de bevalling volgen. Deze worden door Ghanese verloskundigen gegeven, zij zijn immers op de hoogte van lokale normen, waarden, tradities en gebruiken. Daardoor 4

6 kunnen ook de trainingen in de lokale taal worden aangeboden. We willen graag zoveel mogelijk lokale mensen in dienst nemen. 2. Creëren van een support groep MamaWise trainingen zijn interactief, om zo deelnemers te stimuleren eigen ervaringen en/of zorgen te delen. We garanderen daarbij een vertrouwelijke en veilige omgeving. De deelnemers zullen samen een support groep vormen, waardoor zij elkaar ook buiten de trainingen weten te vinden voor raad en daad. 3. Signaleren en verwijzen MamaWise zal tijdens trainingen haar deelnemers stimuleren en motiveren om preen postnatale voorzieningen (bijvoorbeeld klinieken) te bezoeken. Wanneer zich specifieke zwangerschapsproblemen voordoen die voor nadere behandeling in aanmerking komen, zal MamaWise haar deelnemers doorverwijzen voor verdere behandeling. Doel MamaWise babybox Om vrouwen voor, tijdens en na de bevalling materieel te ondersteunen, is er de MamaWise babybox. Vrouwen in Noord Ghana zijn verplicht zelf benodigdheden aan te schaffen die nodig zijn tijdens de bevalling (o.a. zeep, handschoenen en een navelklem). In de meeste ziekenhuizen kunnen deze benodigdheden oplopen tot wel 40 stuks. Uit een inventarisatie die we hebben gedaan onder 40 zwangere vrouwen bleek dat zij hier het geld niet voor hebben en/of niet begrijpen welke materialen ze precies moeten aanschaffen. Hierdoor komen vrouwen met lege handen aan in het ziekenhuis, wat een veilige en schone bevalling in de weg staat. De MamaWise babybox heeft als doel: 1. Ondersteunen van veilige bevallingen De MamaWise babybox voorziet deelnemers van (steriele) benodigdheden die gebruikt worden tijdens de bevalling. Dit draagt bij aan een schone en veilige bevalling, wat van essentieel belang is in het terugdringen van moeder- en kindersterfte. 2. Ondersteunen van gezonde baby s, moeders en families De MamaWise babybox bevat materialen die helpen in het ondersteunen van de gezondheid van moeder en kind. Voorbeelden hiervan zijn: ORS (oral rehydration solution), waterzuiveringstabletten en een muggennet. De box zal ook een veilige en schone slaapplek voor de baby bieden. Daarnaast bevat de box informatiefolders over onder andere hygiëne, malaria en diarreepreventie. Wanneer moeder gezond en geïnformeerd is, profiteert haar hele familie hiervan mee. 3. Het stimuleren van sparen en het creëren van eigendom Voor de babybox vragen wij om een symbolische eigen bijdrage van 1 GHS ( 0,22) per training. Na het afronden van de hele cursus ontvangen zij de babybox. Met deze eigen bijdrage maken deelnemers kennis met sparen. Sparen is, met name in de rurale gebieden van Noord Ghana, ongebruikelijk. Het sparen voor de babybox gebruiken wij daarom als voorbeeld tijdens de trainingen, waarin wij deelnemers stimuleren te sparen voor onvoorziene kosten rondom de bevalling. De eigen bijdrage stimuleert ook deelname aan alle trainingen. De ontvangst van de babybox is een concrete beloning voor de commitment van de vrouwen aan de trainingen en het nemen van eigen verantwoordelijkheid voor een zo gezond mogelijke zwangerschap en bevalling. 4. Stimuleren van de lokale economie De box zal lokaal worden geproduceerd. Hierdoor ondersteunt MamaWise de lokale economie. Ook zullen we zoveel mogelijk proberen de producten in de box lokaal aan te schaffen. 5

7 Doelgroep MamaWise is gevestigd in Tamale, de hoofdstad van de noordelijke regio. Wij richten ons primair op zwangere vrouwen wonende op het platteland, waar toegang tot gezondheidszorg zeer beperkt is. Voor professionele hulp en informatie moeten zij vaak lang reizen over slecht begaanbare wegen. Deze vrouwen hebben geen opleiding genoten, zijn analfabeet en werkzaam op het land of de markt om inkomsten te genereren. Tegelijkertijd bleek uit een bredere inventarisatie onder zwangere vrouwen dat ook hoogopgeleide vrouwen uit de stad grote behoefte hebben aan informatie over een gezonde zwangerschap en bevalling. Want ook zij geven aan hier beperkt toegang te hebben. Om ons aanbod zoveel mogelijk te verspreiden, richt MamaWise zich secundair ook op deze vrouwen. Mannen hebben binnen het Ghanese gezin een beslissende rol, ook als het gaat om het zoeken van medische hulp. De Ghanese vrouw is daarnaast ook afhankelijk van de financiële bijdrage van haar man. Het gebeurt regelmatig dat de man de ernst van de situatie niet inziet, waardoor een vrouw te laat of helemaal niet naar het ziekenhuis gaat. Daarom richt MamaWise zich ook op de aanstaande vaders om hen te voorzien van goede informatie over veilig zwanger zijn en bevallen. 3. Organisatie Ghana de MamaWise foundation Het Ghanese deel van de organisatie is de MamaWise Foundation. Deze stichting houdt zich bezig met alle MamaWise activiteiten in het veld: het werven van trainers, het opzetten en coördineren van trainingen, de opzet, samenstelling en uitgifte van de babybox, het opstellen van projectplannen en de begroting en het werven van fondsen in Ghana. Nederland Stichting MamaWise Het Nederlandse deel van de organisatie is Stichting MamaWise. Deze stichting houdt zich bezig met het werven van inkomsten en fondsen in Nederland om het project in Ghana te bekostigen. Stichting MamaWise legt ook contacten met professionals binnen Nederland voor het up to date houden van de vaardigheden van de trainers en de informatie die wordt verstrekt aan de deelnemers van de MamaWise Foundation. Daarbij werft de stichting vrijwilligers die voor bepaalde periode binnen de MamaWise Foundation werkzaam willen zijn. Lotte Bierhuizen, voorzitter van de stichting alsmede de CEO van de foundation, draagt zorg voor de dagelijkse coördinatie en activiteiten in Ghana. Vrijwilligers De stichting werft vrijwilligers met een specifieke achtergrond, zoals (studenten) verloskunde en/of verpleegkunde, of vrijwilligers met een professionele achtergrond die aansluit bij de activiteiten die MamaWise uitvoert. Vrijwilligers kunnen zowel in Nederland als in Ghana voor bepaalde tijd aan de slag. Zij zullen specifieke taken uitvoeren, bijvoorbeeld het trainen van trainers of het up-to-date houden van het trainingsmateriaal. De vrijwilligers nemen geen taken van het Ghanese personeel over. Verloskundigen Ghanese verloskundigen zullen door de MamaWise foundation worden aangenomen om de trainingen te verzorgen in het veld. Zij volgen twee weken een intensieve inwerkperiode en 6

8 voorbereiding voordat ze aan de slag gaan. MamaWise zorgt daarnaast voor regelmatige bijscholingen om de kwaliteit van de trainingen te garanderen. De inwerkperiode en bijscholingen worden uitgevoerd door Lotte Bierhuizen, met eventueel een vrijwilliger en externe professionals. De Ghanese verloskundigen worden in dienst genomen van de foundation en worden voorzien van een salaris conform de lokale wet- en regelgeving. Samenwerking De MamaWise foundation werkt nauw samen met het Ghanese Ministerie van Volksgezondheid (Ghana Health Service, GHS) en de hieraan verbonden ziekenhuizen en klinieken en het personeel. In elke wijk waar MamaWise werkzaam is, bestaat er een sterke samenwerking met de dichtstbijzijnde gezondheidscentra. Organisatiestructuur Stichting MamaWise Nederland Algemeen Het bestuur heeft tot taak het organiseren, coördineren en uitvoeren van projecten die het algemene doel van de stichting uitdragen. Binnen het bestuur is de algemene taakverdeling als volgt: 1. Voorzitter De voorzitter zit bestuursvergaderingen voor, heeft een coördinerende rol en vervult representatieve taken. Zij legt contacten met professionals in het veld en onderhoudt deze. De voorzitter is het eerste aanspreekpunt voor geïnteresseerden, verzorgt de inkomende en uitgaande online correspondentie en is primair verantwoordelijk voor het contact met partners in Ghana. Zij stuurt het bestuur aan en ziet daarbij toe op de werkzaamheden binnen Ghana en dat van de andere bestuursleden. 2. Secretaris De secretaris start zoveel mogelijk fondsenwervende projecten binnen Nederland op, coördineert en evalueert deze. De secretaris is daarnaast verantwoordelijk voor offline en mede verantwoordelijk voor online correspondentie, verslaglegging en assisteert de voorzitter in diens taken binnen Nederland. 3. Penningmeester De penningmeester is verantwoordelijk voor de financiële administratie van de stichting en voert daartoe een boekhouding waaruit de financiële rechten en plichten van de stichting te allen tijde worden gekend. Jaarlijks binnen een maand na het verstrijken van een boekjaar (= kalenderjaar) verzorgt de penningmeester een balans, verlies- en winstrekening en een begroting voor het komende jaar. Bij laatstgenoemde wordt hij ondersteund door het overige bestuur. De voorzitter, secretaris en penningmeester vormen samen het dagelijks bestuur. Binnen stichting MamaWise vormen de volgende personen het dagelijks bestuur: Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Lotte Bierhuizen Jessica Hendriks Nico Bierhuizen Commissie (toekomstige mogelijkheid) Een commissie wordt door het bestuur ingesteld om een bepaalde taak te verrichten ten behoeve van de stichting, of om te werken aan een deelgebied van het doel van de stichting. Elke commissie heeft binnen het bestuur een vast (primair) aanspreekpunt. Een commissie bestaat tenminste uit een voorzitter en een aantal leden. 7

9 Vergaderfrequentie Het bestuur vergadert volgens een in onderling overleg, vastgesteld schema. Een agenda bewaakt de structuur van de vergadering. De secretaris notuleert deze bijeenkomsten en zorgt voor verspreiding van verslag en actielijst. 4. Beloningsbeleid De bestuurders van de stichting vervullen hun taken op vrijwillige basis. Zij brengen hiervoor geen loon in rekening. Zij hebben wel recht op vergoeding van de door hen in de uitoefening van hun functie gemaakte kosten. 5. Fondsenwerving De stichting werft fondsen via: - Particuliere donateurs: Wij bieden de mogelijkheid om een Ghanese aanstaande moeder te adopteren door het doneren van een vaste (eenmalige) financiële bijdrage. Door middel van deze bijdrage kan een Ghanese aanstaande moeder de MamaWise trainingen volgen en/of profiteren van de babybox. - Fondsen - Institutionele sponsors - Cofinanciering door andere stichtingen - Subsidies - Alle overige wettige baten 6. Communicatie De stichting communiceert: 1. Via een website: Op de website wordt algemene informatie geplaatst over de stichting, haar visie en missie en de projecten. 2. Via een brochure (in de maak) In de brochure wordt algemene informatie geplaatst over de stichting, haar visie en missie en de projecten. 3. Sociale media (Facebook/Twitter) Sociale media wordt dagelijks gebruikt om updates over de werkzaamheden, (nieuwe) projecten, persoonlijke verhalen van deelnemers of foto s te delen met geïnteresseerden. 4. Nieuwsbrief Periodiek wordt er een nieuwsbrief verstuurd per naar sponsoren en andere geïnteresseerden die aangegeven hebben de nieuwsbrief te willen ontvangen. Het dagelijks bestuur stemt de inhoud een week voor het versturen af. 5. Adopteer een moeder Individuele donateurs die een Ghanese aanstaande moeder adopteren krijgen de naam, een korte beschrijving en foto van de geadopteerde moeder toegestuurd. Kort na de bevalling zal de donateur een geboortekaartje ontvangen. 6. Via alle door het bestuur daartoe geschikt geachte media in woord en beeld, zoals maar niet beperkt tot kranten, tijdschriften, (lokale) omroepen, interviews, manifestaties op bijeenkomsten, markten en evenementen. 8

10 Communicatie van de stichting is integer en open en vindt plaats via kanalen die in overeenstemming met haar doelstellingen kunnen worden geacht. In individuele communicatie binnen en buiten hun bestuursrol houden bestuursleden er rekening mee dat zij over het algemeen de normen en waarden van de stichting uitdragen. Communicatie vindt plaats via telefoon/skype, en in persoon. Stukken van de stichting worden op een gezamenlijke Google drive geplaatst, zodat alle bestuursleden er altijd toegang toe hebben. Belangrijke zaken worden tevens per toegestuurd. Belangrijke stukken van de stichting, alsmede notulen en buiten vergaderingen gemaakte afspraken worden tevens als kopie op papier bewaard door de secretaris. 9