BEROEPSKWALIFICATIEDOSSIER Kassier

Transcriptie

1 BEROEPSKWALIFICATIEDOSSIER Kassier ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 1. Globaal 1.1 TITEL Kassier 1.2 DEFINITIE Registreert de verkoop en int de betaling van goederen (kleding, voeding, doe-het-zelf.) of diensten (snelwegtol, parking,...) teneinde een correct betalingssysteem te realiseren. 1.3 SECTOREN Distributie (PC201 Zelfstandige kleinhandel, PC202 Kleinhandel in voedingswaren, PC311 Grote kleinhandelszaken, PC312 Warenhuizen) Overige (PC218 Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor Bedienden) 1.4 BETROKKEN (ARBEIDSMARKT)ACTOREN Hoofdindieners COMEOS vzw (Belgische federatie voor de handel en diensten) UNIZO Mede-indieners Cevora (Cevora vzw - Cefora asbl) VDAB-Studiedienst 1

2 1.5 REFERENTIEKADER Gehanteerde referentiekaders Competent-fiche (SERV): D Kassierster (m/v), 2 mei 2012 Competent-fiche (SERV): D Verkoper van sport- en vrijetijdsartikels (m/v), 2 mei 2012 Competent-fiche (SERV): D Verkoper van decoratie, huisinrichting, doe-het-zelf en elektro (m/v), 2 mei 2012 Competent-fiche (SERV): D Verkoper van kleding en accessoires (m/v), 2 mei 2012 Competent-fiche (SERV): D Verkoper van voedingsmiddelen (m/v), 2 mei 2012 Andere: Rapport kwalificatiestructuur van de distributiesector: naar een brug tussen sector en onderwijs (2007) Relatie tot het referentiekader Voor het generiek deel van het beroepskwalificatiedossier werd de Competent-fiche D kassierster bestudeerd in samenhang met de 4 Competent-fiches van verkoper en het rapport kwalificatiestructuur van de distributiesector. De basisactiviteiten van de Competent-fiche kassierster werden gebundeld en inhoudelijk aangevuld met informatie uit het Rapport kwalificatiestructuur van de distributiesector: naar een brug tussen sector en onderwijs (2007) van Tempera in opdracht van Fedis (nu Comeos). Deze studie werd uitgevoerd ter voorbereiding van de Vlaamse kwalificatiestructuur. Ze beschrijft welke kwalificaties in de distributiesector voorkomen, welke competenties de bouwstenen van die kwalificaties vormen en hoe de kwalificaties zich ten opzichte van elkaar verhouden. De Competent-fiche D kassierster bevat zowel de competenties van de kassier als de competenties van de aanvuller. Op basis van het Rapport kwalificatiestructuur van de distributiesector werd de afbakening gemaakt. De elementen van de Competent-fiche die verband houden met de verkoop van brandstof worden niet in het dossier opgenomen. De competenties zijn te specifiek en gaat het om een zeer kleine niche. De betrokken sectoren beklemtonen dat de kassier een afzonderlijk beroep is maar dat dit niet wegneemt dat de generieke competenties van de kassier ook deel uitmaken van de competenties van de verkoper. Daarenboven wordt het beroep van kassier niet altijd exclusief uitgevoerd, maar vaak gecombineerd met andere beroepen, meestal met verkoper en aanvuller. Frequent is de combinatie kassier + verkoper + aanvuller, op de tweede plaats komt kassier + verkoper en op de derde plaats kassier + aanvuller. 2. Activiteiten 2

3 2.1 OPSOMMING COMPETENTIES Basisactiviteiten Gaat professioneel om met klanten (D Id17964-c, D Id17165-c/21154-c) - Verwelkomt de klant professioneel - Toont een uitnodigende lichaamshouding - Maakt oogcontact - Begroet de klant volgens bedrijfsinterne afspraken - Vermijdt conflicten met klanten - Behandelt klachten van klanten volgens bedrijfseigen procedures - Lost eventuele klachten op volgens bedrijfsinterne procedures - Past uiterlijk en kleding aan de kenmerken van de verkoopomgeving - Detecteert verdachte klanten met het oog op diefstalpreventie - Grijpt in op verdachte klanten, rekening houdend met de wetgeving en met de bedrijfsinterne procedures - Past zich aan de bedrijfscultuur aan - Stelt zich empathisch op ten opzichte van klanten - Informeert de klant over de diensten bij verkoop - Demonstreert of toont artikels Ontvangt betalingen en bedient de kassa (D Id17906-c/18044-c/18118-c/9357-c) - Controleert de kassa bij het begin van de werkdag en telt bij sluiting - Vermijdt kassaverschillen - Bedient het kassa- en/of registratiesysteem op een klantgerichte manier - Verwijdert/deactiveert diefstalbeveiliging - Registreert correct de verkoopprijs en de bijkomende kosten - Zoekt klantengegevens op - Past klantgetrouwheidssystemen, kortingen en geschenkbonnen correct toe - Informeert de klant over de verschillende betalingsmogelijkheden - Handelt de verschillende betalingsmogelijkheden op een correcte manier af - Maakt een BTW- bon of factuur volgens de wettelijke normen - Reageert adequaat op fraudepogingen - Start en sluit het kassa- en/of registratiesysteem - Geeft correct wisselgeld weer - Lost eenvoudige technische storingen op - Verpakt de artikels volgens het gebruik, hun aard of bestemming - Volgt het verkoopproces op (offerte, bestelling, levering en plaatsing, facturatie) Specifieke activiteiten Verwerkt de producten aan de kassa op een snelle wijze (co 00431) - Scant prijzen in - Deactiveert beveiliging - Weet verschillende producten op een correcte wijze te hanteren - Toont inzicht in het op een efficiënte wijze teruggeven van wisselgeld - Houdt de eigen werkomgeving netjes - Houdt zich op de hoogte van recente ontwikkelingen in het productgamma - Stelt prioriteiten (onvoorziene leveringen, onverwachte klantenstromen, ) 3

4 - Sorteert geld - Staat langdurig rechtop of zit - Heft en tilt zware lasten op een ergonomische manier 2.2 DESCRIPTORELEMENTEN Kennis Generiek - Basiskennis Frans: zinnen en regelmatig voorkomende uitdrukkingen van klanten begrijpen en in eenvoudige bewoordingen communiceren over de belangrijke aspecten van de artikelen en de verkoop - Basiskennis Engels: zinnen en regelmatig voorkomende uitdrukkingen van klanten begrijpen en in eenvoudige bewoordingen communiceren over de belangrijke aspecten van de artikelen en de verkoop - Basiskennis van handelsrecht - Basiskennis van informatica - Basiskennis van de producten en hun toepassingen voor de courante sectoren (voeding, fashion, multimedia en doe-het-zelf ) - Basiskennis van handelswetgeving - Basiskennis van typologie van klanten of consumenten - Basiskennis van winkelgedrag (wanneer en waar winkelen mensen,...) - Basiskennis van prijsbepaling en BTW - Basiskennis van winkelorganisatie en verantwoordelijksdomeinen - Kennis van conflicthantering - Kennis van principes van klantvriendelijkheid - Kennis van betaalmiddelen (werking, geldigheid,...) - Kennis van inningsprocedures - Kennis van wet- en regelgeving ivm diefstalpreventie: rechten van personeel en van klant - Kennis van profiel van diefstalgevoeligheid winkel en producten - Kennis van technieken voor diefstalpreventie - Kennis van ergonomische hef- en tiltechnieken - Kennis van schoonmaakmiddelen en -technieken - Kennis van scantechnieken - Kennis van milieu-,veiligheids- en hygiëne voorschriften voor de organisatie Specifiek - Kennis van weegschalen - Kennis van de voorschriften voor verkoop van alcoholische dranken, tabak, gevaarlijke producten - Kennis van het kassa- en/of registratiesysteem Cognitieve vaardigheden 4

5 - Het kunnen professioneel verwelkomen van de klant - Het zich kunnen aanpassen aan de bedrijfscultuur - Het kunnen detecteren van verdachte klanten - Het zich kunnen empathisch opstellen ten opzichte van klanten - Het zich kunnen op de hoogte houden van recente ontwikkelingen in het productgamma - Het kunnen informeren van de klant over de diensten bij verkoop (herstel, levering, gratis krediet, getrouwheidskaart,...) - Het kunnen controleren van de kassa bij het begin van de werkdag en tellen bij sluiting - Het kunnen correct toepassen van klantgetrouwheidssystemen, kortingen en geschenkbonnen - Het kunnen afhandelen van de verschillende betalingsmogelijkheden - Het kunnen maken van een BTW- bon of factuur Probleemoplossende vaardigheden - Het kunnen oplossen van eventuele klachten - Het kunnen adequaat reageren op diefstalpogingen - Het kunnen prioriteiten stellen (onvoorziene leveringen, onverwachte klantenstromen, ) - Het kunnen vermijden van kassaverschillen - Het kunnen behandelen van klachten van klanten volgens bedrijfsinterne procedures - Het kunnen oplossen van eenvoudige technische storingen van het kassa- en/of registratiesysteem - Het kunnen vermijden van conflicten met klanten Motorische vaardigheden - Het snel kunnen inscannen - Het snel kunnen verwijderen/desactiveren van diefstalbeveiliging - Het snel kunnen sorteren van geld - Het kunnen demonstreren of tonen van artikels - Het kunnen bedienen van het kassa- en/of registratiesysteem - Het kunnen in- en verpakken van de artikels volgens het gebruik, hun aard of bestemming - Het kunnen langdurig rechtop staan of zitten - Het kunnen ergonomisch heffen en tillen van zware lasten Omgevingscontext - Werkt in een supermarkt (voeding, speciaalzaak, doe-het-zelfzaak), winkels (textiel, muziek,...), ticketverkoop (theater, bioscoop,...), plaatsen waar tol wordt betaald (parking, snelweg,...). - omstandigheden kunnen variëren volgens drukte, seizoenen, weeromstandigheden, feestdagen,... - komt in contact met verschillende soorten klanten - De winkel kan zich zowel in eentalig als meertalige regio s bevinden (toeristische centra, Brussel en omgeving). 5

6 - werkt ook s avonds en in het weekend. - wordt geconfronteerd met zeer wisselende klantenstromen en tijdsdruk. Handelingscontext - werkt met grote bedragen. - De informatiseringsgraad van de kassa s kan verschillen. - Moet bederfbare/waardevolle producten met bijzondere voorzichtigheid behandelen. - Moet nauwkeurig omgaan met geld, betalingen en de bijhorende documenten. - Moet de nodige zelfbeheersing in geval van diefstal en/of klachten aan de dag leggen. - Is meebepalend voor het imago en de commerciële resultaten van de winkel. - Vereist extra aandacht voor nauwkeurigheid en snelheid bij piekmomenten. Autonomie Is zelfstandig in - de voortgang van het eigen werk Is gebonden aan - interne afspraken, bedrijfsprocedures en regelgeving bij het uitvoeren van zijn activiteiten. Doet beroep op - de verantwoordelijke bij voor hem/haar onoplosbare problemen Verantwoordelijkheid - Professionele omgang met klanten - Ontvangen betalingen en een bediende kassa - Kassa zonder kassaverschillen 2.3 ATTESTEN Wettelijke attesten Geen vereisten. Vereiste attesten Geen attesten vereist. Instapvoorwaarden Geen vereisten. 6

7 3. Arbeidsmarktrelevantie / maatschappelijke relevantie 3.1 ARBEIDSMARKTRELEVANTIE Tewerkstelling Aantal werknemers in de detailhandel: 7

8 Aantal Inrichtingen in de detailhandel: 8

9 De tewerkstelling per paritair voor België voor het jaar 2012 bedroeg: 9

10 De meest voorkomende beroepen in België in 2010 zijn: Vacatures I. Aantal vacatures beroepen in de detail- en groothandel (in het normaal economisch circuit zonder uitzendopdrachten en indien beschikbaar het aantal vacatures voor uitzendopdrachten) en aandeel in de sector i. Spreiding over de betrokken sectoren Deze tabel geeft een beeld van de vacatures (ontvangen en openstaand) in 2012 (januari-november) 10

11 ii. Aantal openstaande vacatures (aantal, evolutie, spreiding) - Openstaande vacatures (aantal, evolutie) 11

12 - Openstaande vacatures (aantal, spreiding) in december 2012 II. Evolutie van het aantal ontvangen vacatures (in de tijd) 12

13 III. Spreiding van het aantal ontvangen vacatures per provincie en/of regio Deze tabel geeft een overzicht van de openstaande vacatures per regio van de maand november in 2012 IV. Aantal niet werkende werkzoekenden 13

14 4. Samenhang Winkeliers werven vaak verkopers aan met doorgroeipotentieel. Winkelverkoper/aanvuller/kassier zijn de belangrijkste profielen in de handel. Het aantal operationeel managers wordt op geschat, de strategisch managers op Het gaat tot nog toe bijna altijd om doorgroei vanuit de verkopers- of aanvullersfunctie. 5. Updates Duurzaam Relatief duurzaam Beperkt duurzaam De competenties zijn zodanig geformuleerd dat ze niet direct onderhevig zijn voor wijzigingen maar algemeen toepasbaar blijven voor dit beroep. 14

15 15