MEERWEG KADERS VOOR BEELDKWALITEIT

Transcriptie

1 MEERWEG KADERS VOOR BEELDKWALITEIT

2 INHOUD MEERWEG KADERS VOOR BEELDKWALITEIT INLEIDING - AANLEIDING 3 STRUCTUURVISIE - ONTWIKKELING 4 - DEELGEBIEDEN KADERS VOOR BEELDKWALITEIT: A. WESTFLANK B. ZUIDFLANK C. OOSTFLANK ZAND 2 Meerweg en omgeving

3 INLEIDING AANLEIDING Op basis van de Structuurvisie Meerweg ontwikkeld Meer (2008) en de criteria uit de Welstandnota, gebied 14 (2003) is voor de Meerweg een actueel welstandskader geformuleerd. De welstandsregels zullen waar nodig verder uitgewerkt kunnen worden in beeldkwaliteitsplannen voor nieuwe ontwikkelingen. De gemeente zal op basis van deze kaders voor beeldkwaliteit de welstandsnota herzien. VEEN PATERSWOLDSEMEER MEERWEG FRIESCHE VEEN 3

4 MEERWEG KADERS VOOR BEELDKWALITEIT UITGANGSPUNTEN 1830 ONTWIKKELING Het Paterswoldsemeer is ontstaan door de vervening van het veenmoeras Neerwold. Vanaf 1740 is in oost-westelijke richting langs wijken en legakkers turf gewonnen en afgevoerd via de Schipsloot en het Hoornsediep. De hoge zandrug, onderdeel van de Hondsrug, vormt de westelijke oever van het uit de afgravingen ontstane meer. De natte gronden tegen de Hoornsedijk vormt de oostelijke oever van het meer. Na de verveningperiode kreeg het Paterswoldsemeer een nieuwe bestemming (recreatie en toerisme) en werd in 1907 de Meerweg die Eelde en Paterswolde met Haren verbond verhard. De weg zorgde voor nieuwe welvaart. Met name de gegoede burgerij bouwde hier voorname (buiten)huizen. Het Paterswoldsemeer verloor in de vijftiger jaren (20e eeuw) zijn aantrekkingskracht als recreatiegebied, waarna de horecafuncties in het gebied steeds minder nadruk kregen. De Meerweg en omgeving hebben tegenwoordig een belangrijke betekenis voor de Regio Groningen-Assen. Het gebied fungeert als uitloopgebied voor de bewoners van dit verstedelijkte gebied en biedt een bijzonder woonmilieu. De Meerweg heeft hierin een belangrijke functie als verbindende verkeersschakel. De van oorsprong informele en kleinschalige wegstructuur van de Meerweg is door de eeuwen heen veranderd in een belangrijke ontsluitingsweg voor omringende wijken Kaart Structuurvisie Meerweg ontwikkelt Meer (2008) 4

5 DEELGEBIEDEN De verveningsgeschiedenis en de recreatieve functies uit het begin van de 20e eeuw zorgen voor variatie die het gebied aantrekkelijk maakt voor recreatief gebruik. Vanuit de historische ontwikkeling (landschap, gebruik, beleving) zijn drie deelgebieden te herkennen, ieder met zijn eigen sfeer en karakter: 1. De Westflank; landgoedkarakter, grandeur en allure 2. De Zuidflank; ervenstructuur, zicht op het meer en de dijk van het Friesche Veen 3. De Oostflank; nat milieu, met verwijzingen naar de verveninggeschiedenis Er wordt ingezet op versterken van de gebiedskwaliteiten die binnen de drie deelgebieden in het plangebied aanwezig zijn. De variatie, identiteit en kwaliteit van het gebied worden hiermee vergroot. Herinrichting van de Meerweg tot een weg waarbij de omgevingskwaliteiten goed beleefbaar zijn, is hiervan een belangrijk onderdeel. De bebouwing bevindt zich op wisselende afstand van elkaar met veel doorkijkjes naar omliggende groenstroken en het water. Deze bebouwingstypologie wordt versterkt door bij ontwikkelingen aan de oostzijde de kleine schaal aan te houden en naar het westen de bebouwing laten oplopen met de grandeur en schaal van de landgoederen. INTENTIE MEERWEG De ontwikkeling van de Meerweg zoals verwoord in het raadsbesluit van 31 oktober 2005 is: 1. Het realiseren van een levendig waterfront met voldoende functies op het gebied van recreatie, horeca en wonen; 2. Herstel van historische uitstraling en grandeur van de zuidkant van het Paterswoldsemeer met respect voor de natuurlijke omgeving; 3. Versterking van het publieke domein; 4. Een aantrekkelijke en veilige woon- en verblijfsomgeving. De Woldweg en de lanen achter het Golden Tuliphotel worden gezien als historische routes met een groene kwaliteit die gehandhaafd en waar mogelijk versterkt worden. Deelgebieden Paterswoldsemeer Westflank Zuidflank Oostflank Westflank Oostflank 5

6 MEERWEG KADERS VOOR BEELDKWALITEIT A. WESTFLANK LANDGOEDERENSFEER Jachthaven RUIMTELIJKE SAMENHANG De Westflank bestaat uit een landgoederenzone. Het landschappelijk park is onderdeel van deze landgoederenstructuur, evenals de erven van de woningen. Een nieuwe ontsluitingsweg in de vorm van een boulevard wordt gekoppeld aan de verschillende functies in het gebied. De recreatieve langzaamverkeersroute vormt de verbinding tussen het 'Langoederf' aan de Meerweg en de oude lanen. De sfeer van een landgoed wordt met de aanwezige bomen versterkt. Daarnaast wordt de woonfunctie in het gebied versterkt waardoor de beleving van het Paterswoldsemeer en de diversiteit in gebruiksmogelijkheden optimaal tot zijn recht komt. De combinatie van de parkachtige setting, met de aanwezigheid van water gerelateerde functies bepaalt in dit deelgebied de kwaliteit. Aan de Meerweg op de hoek van de toegangsweg voor de Westflank, is de woonfunctie beeldbepalend voor de entree van de Westflank en sluit qua bebouwingsvolume aan op de landgoedsfeer van de Westflank. De Twee Provinciën met vuurtoren Woning aan de Meerweg Botenhuizen 6 Principe steigerpad en brug opvaart, gezien vanaf het water Referentiebeeld steigerpad langs water

7 Sfeerbeeld recreatieve route Westflank WELSTANDSCRITERIA Plaatsing - de plaatsing is passend voor de entreelocatie (gerichtheid op en/of hoge beeldkwaliteit aan de zijde van de Meerweg) - één of meer (hoof)gebouwen die als reeks een herkenbare eenheid vormen - prominente plaatsing van (hoofd)gebouw(en) - rooilijn aan Meerweg wordt bepaald door de belendende percelen - rooilijn aan parkzijde wordt bepaald door de groene laan (boulevard) met bomen van de eerste grootte (eik, beuk) Hoofdvorm - vrijstaand/samengesteld (villa- achtig) bouwvolume in een groene setting, landgoederensfeer - 1 of 2 bouwlagen met kap (ontwikkellocatie Westflank) - hoofdvorm passend bij de entreelocatie (kopgebouw) - indien meer dan twee (hoofd)gebouwen: schakeling met zijvleugels en/of aangebouwde elementen - hoofdvolume heeft een vierkante of rechthoekige plattegrond - uitbouwen zijn toegestaan (erkers, portalen etc.) - bijgebouwen in stijl met vormentaal hoofdgebouw - parkeren toegestaan: gedeeltelijk verdiept onder hoofdgebouw (ontwikkellocatie Westflank) Aanzichten - oriëntatie op de Meerweg (en) de nieuwe toegangsweg of alzijdige oriëntatie - indien één hoofdgebouw: individuele uitstraling - indien meer dan één (hoofd)gebouw: bebouwing vormt een herkenbare eenheid - deels complex van opbouw; detaillering is gevarieerd en fijnschalig Opmaak - materialisering in steenachtige materialen - traditionele kleurstelling in gedekte tinten (rood, bruin, groen), bij verbijzondering van onderdelen van gebouwen op kleine schaal kleuraccenten mogelijk - kleur en materiaal qua helderheid in een middentoon - variatie in details Erf - groen karakter, parkachtige setting; versterken van allure en grandeur van het gebied - behouden en versterken doorzichten - zorgvuldig inpassen van parkeren, integraal opnemen in erfstructuur; inpandig of binnen een groenstructuur (bijv. hagen), waar mogelijk op eigen erf (overige locaties) 7

8 MEERWEG KADERS VOOR BEELDKWALITEIT B. ZUIDFLANK ERVENSTRUCTUUR RUIMTELIJKE SAMENHANG Karakteristiek zijn de bebouwde erven en het zicht op het meer en de dijk van het Friesche Veen. Het is voor een belangrijk deel aan monumentale en paviljoenachtige gebouwen die dateren uit de periode na 1900 (de Paalkoepel en het gebouw van Vereniging Watersport De Twee Provinciën ) te danken dat de Meerweg een zekere grandeur uitstraalt. Ontwikkelingen aan de Meerweg zijn ondergeschikt aan deze monumentale bebouwing. De Twee Provinciën Locatie Helders Werf De Twee Provinciën De Paalkoepel Individuele uitstraling bebouwing, geen repeterende gevelaanzichten Villa Sasso Veenarbeidershuisjes 8 Referentiebeelden Fijnschalige detaillering Traditionele materialen

9 Ervenstructuur met doorkijk naar het Paterswoldsemeer De Paalkoepel Woning Meerweg Villa Sasso Veenarbeidershuisjes WELSTANDSCRITERIA Plaatsing - solitaire bebouwing, middenschalig karakter - prominente plaatsing van het hoofdgebouw - zelfstandige bouwvolume(s) op de kavel - bebouwing ondergeschikt aan De Paalkoepel en de Twee Provinciën - herkenbare entree aan de Meerweg - rooilijn wordt bepaald door belendende percelen Hoofdvorm - één of twee bouwlagen met kap (max. 9 m. hoog) - footprint ontwikkelingen vergelijkbaar met reeds bestaande gebouwen - schakeling met zijvleugels en/of aangebouwde elementen - bijgebouwen in stijl met vormentaal hoofdgebouw - hoofdvolume heeft een vierkante of rechthoekige plattegrond - uitbouwen zijn toegestaan (erkers, portalen etc.) Aanzichten - bebouwing heeft per pand een individuele uitstraling, gebouw(en) vormen als reeks op de kavel een herkenbare eenheid - deels complex van opbouw; detaillering is gevarieerd en fijnschalig - gevels ondergeschikt aan De Paalkoepel en de Twee Provinciën - kopse gevels gericht op water- en wegzijde - gevelbreedte in verhouding met kavelbreedte (zorg voor behoud doorzichten) Opmaak - materialisering gevel in steenachtige materialen - traditionele kleurstelling in gedekte tinten (rood, bruin, groen), bij verbijzondering van onderdelen van gebouwen op kleine schaal kleuraccenten mogelijk - ramen en kozijnen wit of vergelijkbare heldere tint - kleur en materiaal qua helderheid in een middentoon Erf - groen karakter, parkachtige setting; versterken van allure en grandeur van het gebied - behouden en versterken doorzichten - zorgvuldig inpassen van parkeren, integraal opnemen in erfstructuur; inpandig of binnen een groenstructuur (bijv. hagen), waar mogelijk op eigen erf Monumentaal karakter bebouwing 9

10 MEERWEG KADERS VOOR BEELDKWALITEIT OOSTFLANK RUIMTELIJKE SAMENHANG De oostflank kent een landelijk karakter met relatief kleinschalige burger- en agrarische bebouwing. In dit deelgebied worden de huidige recreatieve functies versterkt. De landschappelijke variatie en de variatie en afwisseling in recreatieve functies aan de Meerweg maken het gebied interessant voor recreatieve doeleinden. Gekoppeld aan de uitbreiding van het strand wordt hier een plek gemaakt voor een nieuwe recreatieve functie in de vorm van een horecavoorziening. Er wordt gestreefd naar een zonering van het gebruik, waarbij de intensiteit van de functies afneemt in oostelijke richting. Parkeerplaats Recreatieterrein Meerweg oost 10 Referentiebeelden 1 tot 1,5 laag bouwlagen met kap Lage gootlijn en gebruik van hout en glas

11 Veengebied Oostflank WELSTANDSCRITERIA RECREATIEGEBIED MET STRAND EN HORECAVOORZIENING Plaatsing - solitaire bebouwing,kleinschalig karakter - het gebouw is onderdeel van openbaar en recreatief gebruik van de oever - gerichtheid op het meer - de rooilijn wordt bepaald door de ligging van het strand en de bestaande groen structuur. Ligging van het gebouw leidt niet tot tweedeling recreatiegebied Hoofdvorm - de bebouwing is passend bij de kleinschalige bebouwing in de omgeving - één of anderhalve bouwlagen met kap - lage gootlijn - eenvoudige hoofdvorm - bijgebouwen in stijl met vormentaal hoofdgebouw - rechthoekige, langgerekte plattegrond Aanzichten - detaillering is gevarieerd maar eenvoudig - de gevelbreedte is in verhouding met omgeving: bebouwing reageert op groenstructuur en natuurlijk karakter recreatiegebied - aandacht voor uitstraling van gevels grenzend aan openbare ruimte (parkeerterrein en recreatiegebied) Opmaak - materialisering: natuurlijke materialen, passend in veengebied; steenachtige materialen en/of hout - kleurstelling in natuurlijke- en/of aardetinten - kleur en materiaal qua helderheid in een Erf middentoon - groen karakter, parkachtige setting; versterken van allure van het gebied - behouden en versterken doorzichten - zorgvuldig inpassen van parkeren, integraal opnemen in erfstructuur; inpandig of binnen een groenstructuur (bijv. hagen), waar mogelijk op eigen erf - Het terras is zo open en transparant mogelijk, geen dichte afscheidingen en overkapping. Aandacht voor behoud openbaarheid van de oeverzone grenzend aan het terras - De bebouwing is ingepast in de groenstructuur van het recreatiegebied. Kopse gevel gericht op het water Natuurlijke materialen, passen in veengebied 11

12 COLOFON OPDRACHTGEVER: Gemeente Haren ADVISEUR: N0.0RDPEIL landschap.stedenbouw E. van der Laan Landschapsarchitect BNT P. Couperus Ontwerper landschap en stedenbouw J. Bokma Tekenaar / DTP Sneek, 21 mei 2014