Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Ontwerprichtlijnen Europese Commissie Nr. 113 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal s-gravenhage, 22 maart 1999 Overeenkomstig de bestaande afspraken heb ik de eer u hierbij vijf fiches aan te bieden die werden opgesteld door de Werkgroep Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen (BNC): 1. Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement en de Europese Centrale Bank: Bescherming van de EURO; bestrijding van valsemunterij. 2. Voorstel voor een aanbeveling van de Raad betreffende minimumcriteria voor milieu-inspecteurs in de Lidstaten 3. Wegen die naar een duurzame landbouw leiden 4. Mededeling van de Commissie betreffende de auteursrechtelijke bescherming van het ontwerp van de gemeenschappelijke zijde van euromuntstukken en Aanbeveling van de Commissie betreffende munten voor verzamelaars, medailles en penningen. 5. Mededeling: «GALILEO: het betrekken van Europa in een nieuwe generatie van Satelliet Navigatie Diensten» De Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, D. A. Benschop KST34222 ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 1999 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

2 1. Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement en de Europese Centrale Bank: «Bescherming van de EURO; bestrijding van valsemunterij». Nummer van het Commissiedocument: Eerstverantwoordelijke Ministerie: COM (1998) 474 def. JUS i.o.m FIN Behandeling in derde pijler kader voor wat betreft harmonisatie van regelgeving en uitwisseling / opslag van politiële informatie en de betrokkenheid van Europol. Voor de overige elementen is het behandelingstraject nog niet bekend. Korte inhoud en doelstelling van het voorstel: De mededeling staat in het licht van de komst van de chartale euro in het jaar Op 7 juli 1998 heeft de Raad van Gouverneurs van de Europese Centrale Bank (ECB) een aantal richtsnoeren gegeven voor de bescherming van de eurobiljetten, waarvan één specifiek betrekking had op de bestrijding van valsemunterij, gericht tot de Raad, de lidstaten, Europol en de Commissie. Het Europees Monetair Instituut (EMI) heeft al initiatieven genomen om een hoog niveau van technische beveiliging van de biljetten te verzekeren en heeft daartoe veiligheidselementen vastgesteld. In de mededeling worden, aansluitend op de werkzaamheden van de EMI, voorstellen gedaan voor richtsnoeren voor de bescherming van de euro, waarbij de bestrijding van valsemunterij een kernelement is. Er moet gestreefd worden naar een situatie waarin de euro overal in de Unie een gelijke bescherming geniet. Aandacht wordt besteed aan de vraag met welke factoren rekening moet worden gehouden bij maatregelen ter bescherming van de euro, zoals de onbekendheid bij de burger van de euro, de grenzen van het territorialiteitsbeginsel en de toename van wisselverrichtingen bij de overgang van nationale munt van de EMU-landen naar de euro. Om deze risicofactoren te neutraliseren dient er een algemeen (Unie-breed) preventie- en bestrijdingsbeleid te worden gevoerd, dat de betrokkenheid van alle lidstaten, instellingen en instanties van de Unie vergt en van de bevoegde internationale organisaties. In de mededeling wordt voorts paragraafgewijs behandeld: de verantwoordelijkheid van de ECB; Europol en de Commissie; prioritaire actieterreinen; opleiding; informatiesysteem; samenwerking; strafrechtelijke bescherming / onderlinge afstemming van de wetgeving van de lidstaten; steun van bestaande instrumenten en termijnen. Concreet zal de Commissie de volgende initiatieven nemen: de evaluatie van de situatie en de behoeften aan informatie en samenwerking tussen de bevoegde autoriteiten met de deskundigen voortzetten; wetgevende initiatieven nemen ter aanvulling van het optreden van de ECB. Deze initiatieven zullen leiden tot: de invoering van een regeling ter vergemakkelijking van de uitwisseling van informatie en de organisatie van nauwe en regelmatige samenwerking met het oog op de voorkoming en de bestrijding van valsemunterij; Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

3 de noodzakelijke onderlinge afstemming van de normen en tot versterking van de onderlinge rechtshulp op strafrechtelijk gebied om een homogene repressie te verzekeren. de mogelijkheid onderzoeken om in de loop van het begrotingsjaar 1999 een blad 2 fiche «Bescherming van de Euro; bestrijding van valsemunterij» proefactie uit te voeren op het gebied van de opleiding ten behoeve van allen die betrokken zijn bij het systemen van preventie, opsporing en repressie van valsemunterij. Een actie die aanvullend zal zijn op het beroepsopleidingenbeleid van de lidstaten. Op basis van die actie zullen richtsnoeren worden gegeven voor een meerjarig opleidingsbeleid. Subsidiariteitstoets, deregulering: Vooralsnog heeft de Commissie t.a.v. politiële samenwerking (art K 1 sub 9) geen initiatiefrecht. Zodra het Verdrag van Amsterdam in werking treedt kan de Commissie wel concrete voorstellen op dit gebied doen (art K 6 lid 2). In dit licht komt de mededeling van de Commissie niet onverwacht. Gelet op het transnationale karakter van valsemunterij ligt een gemeenschappelijk initiatief in de rede. Nederland heeft er belang bij dat de euro binnen de Unie gelijke bescherming geniet en dat binnen de Unie op effectieve wijze de valsemunterij van de euro kan worden bestreden. Dan kan worden voorkomen dat valsemunters misbruik kunnen maken van verschillende juridische regimes, waardoor andere jurisdicties met problemen inzake valsemunterij kunnen worden geconfronteerd. Een gezamenlijk preventief beleid ter voorkoming van valsemunterij van de euro kan ertoe leiden dat de risico s van valsemunterij beperkt kunnen worden. Rol EP in de besluitvormingsprocedure: Niet van toepassing. overheden: Het is niet uitgesloten dat aanpassing van regelgeving en beleid geboden zal zijn, bijvoorbeeld op het terrein van de definitie van valsemunterij en met betrekking tot de strafmaat. Consequenties voor EG-begroting in Euro (per jaar): Geen. 2. Voorstel voor een aanbeveling van de Raad betreffende minimumcriteria voor milieu-inspecteurs in de Lidstaten Nummer van het Commissie-document: COM(1998) 772 def. Eerstverantwoordelijke Ministerie: VROM i.o.m. V&W, BZK, SZW, VWS, JUS, EZ, LNV Het onderwerp zal behandeld worden in de milieuraad. Agendering voor de milieuraadswerkgroep heeft nog niet plaats gehad, maar te verwachten is dat Duitsland dit onderwerp wel zal oppakken. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

4 Korte inhoud en doelstelling van het voorstel Het voorstel vloeit voort uit een toenemende aandacht van de EU-instellingen voor de verbetering van de uitvoering en handhaving van EG-milieuregelgeving. In de Raadsresolutie die hierover tijdens het Nederlands voorzitterschap van de EU is aangenomen, zijn diverse acties aangekondigd, waaronder de ontwikkeling van minimum criteria voor milieu-inspecties. Bedoelde criteria zijn ontwikkeld in het zogenaamde IMPEL-netwerk, een EU-netwerk inzake de implementatie en handhaving van communautaire milieuregelgeving. Nederland heeft hierbij een actieve rol gespeeld. De Commissie heeft op basis van het IMPEL-werk het onderhavige voorstel voor een aanbeveling ontwikkeld. Belangrijkste doel van het voorstel is de bestaande verschillen in kwaliteit van de handhaving van EG-milieurecht in de diverse Lidstaten te verkleinen, zonder daarmee de primaire verantwoordelijkheid van de Lidstaten voor deze handhaving te beperken. De criteria hebben betrekking op inrichtingen die onderwerp zijn van EU-milieuregelgeving en betreffen onder meer de navolgende onderwerpen: het planmatig omgaan met milieu-handhaving, de organisatie en uitvoering van milieu-inspecties, het uitvoeren van nazorg na afloop van inspecties, rapportage naar aanleiding van inspecties en de openbaarheid van milieu-informatie overeenkomstig de al bestaande richtlijn 90/313/EG. Voorts vraagt de Commissie aan de Lidstaten om te rapporteren over de ervaringen met de criteria, opdat de Commissie kan bezien of aanpassing wenselijk is. Subsidiariteitstoets, deregulering: Positief. Bedoelde criteria zijn in het licht van de artikelen 130 R en 130 S van het EG-Verdrag van belang voor het stimuleren van een gelijke en kwalitatieve handhaving van EG-milieuregelgeving. Tegelijk wordt erkend dat Communautaire initiatieven niet de primaire verantwoordelijkheid van de Lidstaten voor de handhaving van EG-milieuregelgeving moeten beperken. Het gekozen instrument (aanbeveling) en het abstracte niveau van de criteria maken voorts dat het voorstel de proportionaliteitstoets in het algemeen kan doorstaan, echter met de volgende kanttekening: aandacht zal nog moeten worden besteed aan de rapportagevoorzieningen van het voorstel. Het voorstel om na iedere inspectie te rapporteren over de mate waarin het EG-milieurecht wordt nageleefd schiet duidelijk te ver door, alleen al omdat het onderscheid tussen milieurecht dat uit EG-besluiten voortvloeit en het overige milieurecht in de praktijk niet hanteerbaar is. Voor de bescherming van het milieu is vanzelfsprekend een goede handhaving van het milieurecht van groot belang. De afgelopen jaren zijn grote inspanningen verricht om het niveau van de milieu-handhaving op een adequaat niveau te brengen. Het onderhavige voorstel is van groot belang om de verschillen die tussen de lidstaten bestaan ten aanzien van de milieu-handhaving te verkleinen. Consequenties voor EG-begroting in Euro s (per jaar): Geen. overheden De inhoud van de aanbeveling sluit goed aan bij de Nederlandse Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

5 handhavingspraktijk op het gebied van het milieubeleid. Ingrijpende wijzigingen van deze praktijk zijn dan ook niet te verwachten. Wel zal bezien moeten worden of de planmatige aanpak in de milieurechtshandhaving moet worden versterkt. Ook zal op vrij korte termijn bezien moeten worden welke acties binnen Nederland genomen worden om de uitvoering van de aanbeveling goed op te pakken. Daarbij gaat het om het uitdragen van het bestaan en de inhoud van het voorstel naar handhavende instanties en om afspraken over het opstellen van de nationale rapportage. In dat licht is van belang dat op 18 en 19 maart in Haarlem een IMPEL-seminar wordt gehouden voor managers van inspectie-organisaties met betrekking tot inspectie-criteria. Ook zou de LCCM (Landelijke Coördinatie Commissie Milieuwethandhaving) in dit verband een faciliterende en coördinerende rol kunnen spelen. Tenslotte is van belang dat het IMPEL-netwerk een rol moeten spelen bij het vergelijkbaar maken van de nationale rapportages, bijvoorbeeld door de ontwikkeling van een format voor rapportage. Rol EP in de besluitvormingsprocedure: Betreft een voorstel dat gebaseerd is op artikel 130S van het EG-Verdrag. Tot de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam heeft dit tot gevolg dat de samenwerkingsprocedure zal worden gevolgd. 3. Wegen die naar een duurzame landbouw leiden Nummer van het Commissiedocument: Com(99) 22 Eerstverantwoordelijke ministerie: LNV i.o.m. VROM Hierover is nog niets bekend. Het betreft hier een mededeling van de Commissie. Het is verder aan de (landbouw)raad om hier eventueel raadsconclusies aan te verbinden. Korte inhoud en doelstelling van het voorstel: In deze mededeling zet de Commissie uiteen hoe zij denkt over de relatie tussen landbouw en milieu en hoe zij daar mee omgaat. Het gaat hier om de integratie van landbouw en milieu zoals bedoeld in het Verdrag van Amsterdam. Een sleutelbegrip voor die integratie is de term «duurzame landbouw». Hieronder verstaat de Commissie een zodanig beheer van natuurlijke hulpbronnen dat zij voor de toekomst behouden blijven. De factoren die de Commissie hierop van toepassing acht zijn met name de kwaliteit van water en lucht, de intensiteit van grondgebruik, biodiversiteit en landschappelijke factoren. In het tweede deel van de mededeling geeft de Commissie aan welke beleidsinstrumenten volgens haar nodig zijn om deze factoren te kunnen beïnvloeden. Vooral de voorstellen in het kader van Agenda 2000 worden onder de loep genomen. Stukken uit deze voorstellen zijn bedoeld om inhoud te geven aan het begrip integratie. Als toekomstig instrumentarium noemt de mededeling vooral «crosscompliance» en plattelandsontwikkeling. Apart wordt de verdergaande ontwikkeling van milieu indicatoren genoemd. De Commissie merkt in conclusies op dat iedere landbouwer zich zonder meer heeft te houden aan «goede landbouwpraktijken». Daarnaast vraagt de samenleving een aantal specifieke milieu- en natuurbeheertaken van de landbouwer. Voor deze extra taken die de landbouwers t.b.v. de samenleving verrichten moeten zij betaald worden. Overigens is het zo dat het begrip «goede landbouwpraktijk» niet eenduidig gedefinieerd is. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

6 Subsidiariteitstoets, deregulering: De Commissie is vrij mededelingen te doen. Mocht uit deze mededeling verdere besluitvorming volgen dan valt de subsidiariteitstoets positief uit. De Europese Raad van Cardiff heeft expliciet aangegeven dat de Landbouwraad moet rapporteren over de samenhang van landbouw en natuur en milieu. Zij heeft dit in december gedaan. Deze mededeling ligt in het verlengde van die rapportage. In Helsinki zal opnieuw aan de top gerapporteerd moeten worden. Nederland is verheugd dat de Commissie inventariseert welke maatregelen zij neemt om een «duurzame landbouw» na te streven. Met name de paragrafen over biologische landbouw, de ontwikkeling van milieuindicatoren en de voornemens om cross compliance toe te passen, kunnen op Nederlandse steun rekenen. Toch kunnen er zeker kritische kanttekeningen bij deze mededeling geplaatst worden. In de mededeling wordt een kwantitatieve en kwalitatieve doorkijk naar 2006 gemist. De doelstellingen (op gebied van milieu, biodiversiteit en energie/broeikasgassen) en de manier waarop deze bereikt gaan worden is nog niet eenduidig. Dit geldt ook voor de manier waarop de Commissie de vorderingen in de richting van integratie zal volgen en evalueren. Consequenties voor EG-begroting in Euro (per jaar) Geen, aangezien het hier een mededeling betreft. overheden Aangezien het hier geen besluit betreft is deze vraag niet van toepassing. Rol EP in de besluitvormingsprocedure: De mededeling is ook naar het EP gestuurd. 4. Mededeling van de Commissie betreffende de auteursrechtelijke bescherming van het ontwerp van de gemeenschappelijke zijde van euromuntstukken en Aanbeveling van de Commissie betreffende munten voor verzamelaars, medailles en penningen. Nummer van het Commissiedocument: Eerstverantwoordelijke Ministerie: SEC(99) 24 final FIN De Mededeling is met medewerking van het Euro Coin Sub-Committee tot stand gekomen. Tijdens de bijeenkomst van het Monetair Comité op 30 september jl. is afgesproken dat de door de Commissie opgestelde Aanbeveling betreffende munten, medailles en penningen door de ECOFIN (waarschijnlijk 15 maart a.s.) bekrachtigd kan worden. Reden voor het initiëren van bovengenoemde Mededeling en Aanbeveling is dat de Commissie er alles aan gelegen is de integriteit van de euro te waarborgen. Korte inhoud en doelstelling van het voorstel: De voorgestelde auteursrechtelijke bescherming van het ontwerp van Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

7 de gemeenschappelijke zijde van euromuntstukken bestaat uit reproductieregels met betrekking tot genoemd ontwerp. De handhaving van het auteursrecht wordt aan de aan de euro deelnemende lidstaten overgedragen. Van de lidstaten wordt verwacht dat het auteursrecht overeenkomstig de bestaande nationale wetgeving wordt gehandhaafd. De aanbeveling roept Lidstaten op om zo spoedig mogelijk maatregelen te treffen om de uitgifte van europenningen aan banden te leggen (europenningen zijn op munten gelijkende voorwerpen die over een verwijzing naar de euro beschikken). Subsidiariteitstoets, deregulering: Positief, zie Nederlandse belangen. Nederland heeft belang bij eenduidige en gelijkvormige afspraken tussen de Lidstaten op het gebied van euromunten c.q. -penningen. Consequenties voor EG-begroting in Euro (per jaar): Geen overheden: Auteursrechtelijke aspecten: Om te kunnen komen tot implementatie van het voorstel van de Commissie m.b.t. het auteursrecht op de gemeenschappelijke zijde van de euro is het noodzakelijk dat de Staat het auteursrecht bezit. Als auteursrechthebbende kan de Staat dan vervolgens een bepaald beleid voeren met betrekking tot de gemeenschappelijke zijde van de euro. In artikel 15 b Auteurswet 1912 is bepaald dat als inbreuk op het auteursrecht op een door of vanwege de openbare macht openbaar gemaakt werk van letterkunde, wetenschap of kunst niet wordt beschouwd verdere openbaarmaking of verveelvoudiging daarvan, tenzij het auteursrecht, hetzij in het algemeen bij de wet, besluit of verordening, hetzij in een bepaald geval blijkens mededeling op het werk zelf of bij de openbaarmaking daarvan uitdrukkelijk is voorbehouden. Dit artikel brengt met zich mee dat zodra de openbare macht de euro openbaar heeft gemaakt de afbeeldingen auteursrechtelijk vrij zijn, behalve als een voorbehoud is gemaakt. De vraag die zich hier opdringt is of de Europese Commissie als openbare macht in de zin van artikel 15 b (jurisprudentie op dit punt ontbreekt) kan worden beschouwd. Derhalve is niet op voorhand uit te sluiten dat in een procedure blijkt dat de gemeenschappelijke zijde van de euro auteursrechtelijk vrij is omdat door de Commissie i.v.m. die openbaarmaking nooit een voorbehoud is gemaakt. De Commissie is van het bovenstaande op de hoogte en draagt het auteursrecht dan ook over met de verwachting dat Nederland (net als iedere andere lidstaat) het auteursrecht voor zover mogelijk binnen de bestaande nationale wetgeving handhaaft. Hetgeen ook in het contract, dat de overdracht van het auteursrecht regelt, zal worden opgenomen. Aanbeveling: nader overleg met Justitie op dit punt. Verbod europenningen Om een verbod op europenningen te kunnen realiseren kan eventueel een beroep worden gedaan op artikel 440 Wetboek van Strafrecht. Omdat op dit punt discussie is ontstaan, is een wetsvoorstel gemaakt dat expliciet een verbod op europenningen bevat. Dit voorstel ligt voor advies bij de Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

8 Raad van State. Indien het wetsvoorstel tot stand moet komen, dan geldt een implementatietermijn van ongeveer 8 maanden. Rol EP in de besluitvormingsprocedure: geen 5. Mededeling: «GALILEO: het betrekken van Europa in een nieuwe generatie van Satelliet Navigatie Diensten» Nummer van het Commissiedocument: Eerstverantwoordelijke Ministerie: COM(1999) 54 final V&W i.o.m. EZ, DEF, FIN, BZ Het Duitse EU-Voorzitterschap beoogt besluitvorming op hoofdlijnen n.a.v. de Mededeling; eerste presentatie in de Transport Raad op 29 maart Korte inhoud en doelstelling van het voorstel: Voorstel voor de ontwikkeling van een autonoom Europees satellietnavigatie-systeem, bedoeld voor multi-modaal gebruik, dat compatibel is met het Amerikaanse GPS en wereldwijde dekking biedt, genaamd: GALILEO. Het doel omvat het bedienen van gebruikersbelangen, zoals de behoefte aan veilige navigatiemiddelen in de transportsector alsmede de mogelijkheid voor de Europese industrie om mee te profiteren van de groeimarkt voor satellietnavigatiecomponenten en -diensten. Ten behoeve van de operationalisering van GALILEO wordt een communautaire organisatiestructuur voorzien met functie-onderscheiding: een politiek besluitvormingsniveau, een administratie, een operator alsmede een aparte coördinerende regelgevingsfunctie en consultatie mechanisme voor de gebruikers. Subsidiariteitstoets, deregulering: Positief. Gelet op het grensoverschrijdende karakter van satellietnavigatie en gelet op de voorziene hoge investerings- en onderhoudskosten is het niet mogelijk GNSS op nationaal niveau te realiseren. Er zijn meerdere internationale organisaties bevoegd en betrokken bij satellietnavigatie. In het kader van met name het communautaire vervoersbeleid, veiligheidsbeleid en TEN-beleid hebben de lidstaten reeds bepaalde bevoegdheden en taken op het terrein van navigatiedienstverlening aan de EU afgestaan. Op onderdelen, afhankelijk van de specifieke transportsector, zijn er ook bevoegdheden op dit terrein over- of opgedragen aan andere, bestaande internationale organisaties, zoals ESA, Eurocontrol, IALA, IMO en ICAO. Nederland streeft een navigatiedienstverlening na die voldoet aan hoge kwaliteitseisen, die gebaseerd zijn op het waarborgen van de veiligheid, vlotheid en beheersbaarheid bij alle vormen van mobiliteit. Vanuit economisch belang moet gewaarborgd worden dat het Nederlands bedrijfsleven volop kan meeprofiteren van de investeringen e.d. bij de ontwikkeling en exploitatie van GALILEO. Bij voorkeur zal de ontwikkeling en de bouw van het ruimtesegment via ESA moeten lopen. Ontwikkeling van een Europees navigatiesysteem is van belang voor de handhaving en ontwikkeling van de Europese ruimtevaart. Daarnaast is Nederlandse deelname aan GALILEO consistent met de politieke doelstellingen die het kabinet geformuleerd heeft in haar reactie op het AWT advies over het Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

9 ruimtevaartbeleid (TK, , , nr. 5). De veiligheidsaspecten van het systeem verdienen meer aandacht. Het systeem dient tegen sabotage bestand te zijn. Een belangrijke vraag is onder welke voorwaarden toegang tot (bepaalde delen van) het systeem om veiligheidsredenen beperkt zou moeten worden. Dit is met name van belang voor de luchtvaart en de scheepvaart indien Galileo het enige satellietnavigatie-instrument wordt voor deze sectoren. Nederland staat echter kritisch tegenover de (financiële) onderbouwing van het huidige voorstel en hecht aan een grondigere analyse van de mogelijkheden tot samenwerking met de Verenigde Staten. overheden Er zijn zeer ingrijpende gevolgen voor de burgerluchtvaart: de voorgeschreven navigatiemiddelen en de rol van de Luchtverkeersleiding Nederland (zbo). Hierbij komt dat de Nederlandse Staat geen enkele zeggenschap heeft over satellietnavigatiemiddelen. De gevolgen voor de gebruikersheffingen (in de luchtvaart) zijn nog niet bekend. De gevolgen voor de regelgeving in de andere modaliteiten lijken beperkt Consequenties voor EG-begroting in Euro (per jaar): Ten laste van de EG-begroting wordt voor de periode een bedrag voorgesteld van 740 miljoen euro. Daarvan zou 500 miljoen euro ten laste gaan van het TEN-budget en 240 miljoen ten laste van het EU-onderzoeksprogramma (FP5 + FP6). Ten laste van ESA komt 500 miljoen euro. De totale kosten voor de periode bedragen 2198 miljoen euro, exclusief miljoen euro voor activiteiten betreffende toegangsbewaking en veiligheidscertificeringen security kosten (Annex III:3) tussen Voor de periode na 2006 is nog geen kostendekking aangegeven. De omvang van de jaarlijks terugkerende kosten is niet duidelijk aangegeven en verschillende kostenposten zijn niet doorberekend in het totale kosten-overzicht. Verder ontbreekt een onderbouwde toelichting op de kosten ten laste van de lid-staten (publieke financiering) en ten laste van publiek-private financiering. Rol EP in de besluitvormingsprocedure Er is vooralsnog geen rol voor het EP weggelegd. Deze rol is er vanzelfsprekend wel als de Mededeling verder uitgewerkt wordt in acties c.q. wetgeving. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr