REGLEMENT BETREFFENDE SAMENWERKINGSVERBANDEN TUSSEN ADVOCATEN EN BETREFFENDE EENPERSOONSVENNOOTSCHAPPEN VAN ADVOCATEN

Transcriptie

1 REGLEMENT BETREFFENDE SAMENWERKINGSVERBANDEN TUSSEN ADVOCATEN EN BETREFFENDE EENPERSOONSVENNOOTSCHAPPEN VAN ADVOCATEN Deel I: Toelichting a. Het reglement regelt twee onderwerpen, namelijk de noodzakelijke voorschriften betreffende samenwerkingsverbanden tussen advocaten (Hoofdstuk I) en de noodzakelijke voorschriften betreffende de eenpersoonsvennootschappen van advocaten (Hoofdstuk II). Of een voorschrift noodzakelijk is, moet in functie van de beroepsuitoefening worden beoordeeld. Enkel indien de beroepsuitoefening een afwijking, aanpassing of precisering ten aanzien van het gemeenrecht (verbintenissen- of vennootschapsrecht) vergt, moet het reglement aan die noodzaak beantwoorden. b. Het reglement bevat bijgevolg geen voorschriften betreffende zogenaamde dienstverlenende vennootschappen. Het gemeenrecht behoeft hiervoor geen aanpassing. De Orde heeft op dit segment van de markt trouwens geen vat. Initiatieven van privaatrechtelijke marktspelers die zich exclusief, hoofdzakelijk, regelmatig of louter occasioneel op de advocatuur richten (genre Regus, juridische secretariaten, IT ondersteuning, administratieve services, ) bestaan sowieso. c. Onder artikel 1 volgen de definities. Die definities zetten de krijtlijnen van het reglement uit. Samenwerking tussen advocaten moet, voor de toepassing van dit reglement, duurzaam zijn. Wat af en toe gebeurt (advocaten die op een dossier samenwerken of advocaten die elkaar tijdens vakanties helpen) wordt niet door dit reglement geregeld. Wat niet de behandeling van dossiers of cliënten betreft (bijvoorbeeld zoals het delen van een auto of een tijdschriftencollectie) wordt hier evenmin geregeld (artikel 1.1). De vereiste duurzaamheid om onder het toepassingsgebied van dit reglement te vallen, vergt een gemeenschappelijke onderneming tussen de leden van het samenwerkingsverband. Dit betekent dat naast de gemeenschappelijke onderneming van advocaten, ook samenwerking die niet door een gemeenschappelijke onderneming, doch door een louter contractuele zelfstandige medewerking wordt gekenmerkt, mogelijk is. Bijgevolg is de rechtsverhouding tussen een advocaat of een advocatenkantoor enerzijds en zelfstandige medewerkers anderzijds als dusdanig niet door dit reglement geregeld. De duurzaamheid vergt ook een georganiseerde samenwerking. De intensiteit van de samenwerking bepaalt de aard van de samenwerking. De meest intensieve 1

2 samenwerking tussen advocaten is de Associatie. Minder intensief is de Groepering. Het minst intensief is het Netwerk. Binnen een Associatie staat het delen van de erelonen (of verliezen) tussen de vennoten centraal (artikel 1.2). De vennoten kunnen wel bepaalde activiteiten buiten een Associatie houden. In dat geval brengen zij hun activiteit niet volledig in de Associatie in. Zo is het denkbaar dat een vennoot buiten zijn Associatie zijn praktijk als scheidsrechter of curator behoudt en dat die inkomsten niet worden gedeeld. Wat echter niet kan is het beroep van advocaat in meer dan één Associatie uit te oefenen (zie verder, artikel 3.4). Binnen een Groepering worden geen erelonen (of verliezen) gedeeld. Kosten worden wel gedeeld (artikel 1.3). De leden van een Groepering bepalen zelf hoe zij dit regelen. Er bestaat geen aanleiding voor het vastleggen van minimale bepalingen, advocaten bepalen zelf welke kosten zij wel en welke zij niet delen en hoe zij de te verdelen kosten onderling omslaan. De leden van een Netwerk oefenen hun beroep op onafhankelijke wijze van elkaar uit (artikel 1.4). Afhankelijk van de tussen hen gemaakte afspraken, verwijzen zij wel cliënten onderling door (bijvoorbeeld om redenen van specialisatie, territoriale omstandigheden, etc.). Om reden van uniformiteit en eenvoud werd telkens voor één begrip gekozen (Groepering en niet kostenassociatie of Netwerk en niet organieke correspondentie). Het reglement laat in het midden of de samenwerking de oprichting van een rechtspersoon vergt. Dat maken advocaten zelf uit. Om de leesbaarheid te vergemakkelijken, worden een aantal definities aangewend zodat de grenzen van de reglementaire bevoegdheid van de Orde van Vlaamse Balies worden geïllustreerd ('Vlaamse Advocaten' en het 'Vlaams Rechtsgebied' in de artikelen 1.5 en 1.6). Tot slot wordt omschreven wat voor de toepassing van dit reglement onder documenten moet worden verstaan (artikel 1.7). Het moet duidelijk zijn dat alle Samenwerkingsverbanden stukken verspreiden, op papieren drager, elektronische bestanden, via post, fax, via internet of elk ander huidig of toekomstig communicatiemiddel. Ongeacht de drager of de gebruikte techniek, kan het reglement betreffende de documenten van Samenwerkingsverbanden bepaalde voorschriften opleggen. d. In deel 2 worden de algemene regels, die op alle Samenwerkingsverbanden 2

3 toepasselijk zijn, opgesomd. De praktijk leert dat het niet steeds duidelijk is welke samenwerking precies voorligt. Sommige Samenwerkingsverbanden vertonen kenmerken van verschillende aard: de strengste kwalificatie zal dan worden toegepast (artikel 2.1). Het is de bedoeling dat dit reglement een standaard wordt. Specifieke voorschriften die op specifieke samenwerking toepasselijk zouden moeten zijn, zou in andere specifieke reglementen aan bod moeten komen, bijvoorbeeld de multidisciplinaire samenwerking ( zonder dat deze bepaling afbreuk doet aan wat andere reglementen bepalen in artikel 2.2). In sommige buitenlandse rechtsstelsels mogen advocaten zich met (bepaalde) nietadvocaten (bijvoorbeeld notarissen of belastingsconsulenten e.d.) associëren. Vlaamse Advocaten mogen tot dergelijke Samenwerkingsverbanden toetreden, doch binnen ons rechtsgebied zal dat Samenwerkingsverband enkel advocatendiensten ontplooien (artikel 2.6). In principe doch steeds binnen de grenzen van het reglement- kiezen advocaten zelf de vorm van de rechtspersoon die zij desgevallend wensen op te richten of tot dewelke zij wensen toe te treden (volkomen rechtspersoonlijkheid of niet, personen- of kapitaalvennootschap, binnen- of buitenlandse rechtspersoon etc. zie ook artikel 2.3). Vanzelfsprekend moet het Samenwerkingsverband steeds een burgerlijk doel hebben (artikel 2.2). Voor de toepassing van dit reglement maakt het niets uit of een advocaat in persoonlijke naam, dan wel via zijn eenpersoonsvennootschap tot een Samenwerkingsverband toetreedt. Zo mag een advocaat in een rechtspersoon in persoonlijke naam vennoot zijn en via zijn eenpersoonsvennootschap bestuurder van die rechtspersoon zijn, of omgekeerd. De omstandigheden die een advocaat tot die beslissing brengen betreffen de deontologie niet (artikel 2.7). In dezelfde zin, kunnen advocaten een holdingvennootschap oprichten en via die holdingvennootschap aandeelhouder van een Samenwerkingsverband zijn. De samenwerking met niet-advocaten zoals die in artikel 2.6 wordt toegelaten, heeft voor gevolg dat in bepaalde Samenwerkingsverbanden het kapitaal niet volledig in handen van advocaten is (artikel 2.5). Dit kan worden gedoogd, op voorwaarde dat dat Samenwerkingsverband in ons rechtsgebied enkel advocatendiensten ontplooit. In ieder geval zal die activiteit niet met andere beroepsregels (bijvoorbeeld onafhankelijkheid) mogen strijden. 3

4 Het antwoord op de vraag of het mogelijk kan zijn dat een advocaat in het raam van zijn (familiale) vermogensplanning enkel als vruchtgebruiker over aandelen van een Samenwerkingsverband aan dat Samenwerkingsverband kan deelnemen, kan niet in abstracto in het reglement worden ingeschreven. Er zou kunnen worden overwogen om dergelijke toelatingen in een beperkt aantal zeer specifieke omstandigheden te verlenen. Het reglement bepaalt dat de aandelen op naam van de advocaat moeten worden ingeschreven. Op basis van de fundamentele deontologische regels betekent dit dat de advocaat in beginsel volle eigenaar van zijn aandelen moet zijn. Dit belet niet dat een advocaat in geval van dergelijke specifieke omstandigheden, meer bepaald bij een familiale vermogensregeling, zijn situatie aan de stafhouder voorlegt en aan de hand van aangepaste statuten, waarbij in elk geval de rechten van de advocaat-vruchtgebruiker elke inmenging van niet-advocaten in de werking van de vennootschap en in de uitoefening van het advocatenberoep op sluitende wijze onmogelijk maken, aantoont dat in zijn concreet geval zowel in feite als in rechte de aandelen op zijn naam zijn ingeschreven, zoals het reglement het bedoelt. Dit geldt ook wanneer een advocaat zijn beroep via een eenpersoonsvenootschap uitoefent. Samenwerkingsverbanden kunnen met andere Samenwerkingsverbanden verbonden zijn (artikel 2.8). Het bestaan van dergelijk verband heeft gevolgen op het vlak van belangenconflicten. Sommige Samenwerkingsverbanden vergen de tussenkomst van verschillende, binnen- of buitenlandse ordinale overheden. Het Samenwerkingsverband moet zich naar de voorwaarden van alle betrokken overheden richten en, in voorkomend geval, de meest strenge voorwaarden naleven (artikel 2.9). De samenwerkingsovereenkomsten worden schriftelijk gesloten (artikel 2.10 en ook 2.11). Op het vlak van de belangenconflicten wordt algemeen aanvaard dat Netwerken enerzijds en Groeperingen en Associaties anderzijds, anders moeten worden behandeld (artikel 2.12). In dezelfde zin, indien een lid van een Associatie of een Groepering in een aangelegenheid niet mag of kan optreden, mag een ander lid dit evenmin. Binnen Netwerken geldt die regel niet (artikel 2.13). Echter, het volstaat niet om louter op papier een Netwerk te zijn om bijvoorbeeld aan de problematiek van de belangenconflicten te ontsnappen. Wekken advocaten de indruk dat zij tot een Associatie of Groepering behoren, dan worden zij ook aldus behandeld (artikel 2.14). Het Samenwerkingsverband kiest vrij zijn naam en voert, indien het dit wenst, het 4

5 logo van zijn keuze. Deze kwestie is aan het gemeenrecht onderworpen (vrije keuze en niet-misleidend karakter). Wat wel specifiek moet worden geregeld is het lot van de naam of het logo van een Samenwerkingsverband waarin de naam van een vennoot wordt gevoerd ingeval die vennoot het Samenwerkingsverband verlaat (artikel 2.15). Omdat het publiek dient te weten met wie wordt gehandeld, moet het Samenwerkingsverband niet enkel zijn aard en vorm vermelden, doch moet ook worden vermeld dat het om een Samenwerkingsverband tussen advocaten gaat (artikel 2.16). Het publiek moet ook gemakkelijk kunnen achterhalen wie de leden van een Samenwerkingsverband zijn. Aldus moet het briefpapier (voor- of achterzijde) dat het Samenwerkingsverband in het Vlaams rechtsgebied aanwendt en de website (indien voorhanden) de namen van de leden van het Samenwerkingsverband die in het Vlaams Rechtsgebied het beroep van advocaat uitoefenen, vermelden (artikel 2.17). Indien het Samenwerkingsverband naast de leden wiens namen moeten worden vermeld nog andere leden telt en het briefpapier de namen van die leden niet vermeldt, moeten cliënten en belanghebbende derden de namen van die andere leden op eenvoudig verzoek kunnen bekomen. Het briefpapier moet die mogelijkheid vermelden. Alle leden van een Associatie of Groepering zijn voor hun activiteit binnen de Associatie of Groepering verplicht hetzelfde briefpapier te gebruiken. Wanneer de verstandhouding binnen het Samenwerkingsverband zoek is, dienen bepaalde regels te worden nageleefd (artikel 2.18). Geschillen moeten met eerbied voor het beroepsgeheim worden beslecht en de eventuele vereffenaars moeten advocaat zijn. In principe, tenzij de leden van het Samenwerkingsverband dit hebben gewenst, houdt het Samenwerkingsverband niet op te bestaan wanneer een lid uit het Samenwerkingsverband verdwijnt. De uittreding van een lid, dan wel het uiteenvallen van een Samenwerkingsverband kan nooit afbreuk doen aan het feit dat ultiem de cliënt beslist wie zijn dossier behandelt. e. In het derde deel worden de specifieke regels die voor Associaties gelden behandeld. Het is niet aangewezen dat een voltallige raad van de Orde zich over de oprichting van- of de toetreding tot een Associatie moet buigen. De aanwijzing van de stafhouder als aanspreekpunt lijkt beter gepast. Gelet op de vele problemen die in de dagelijkse Associatiepraktijk worden ontmoet, is het gepaster dat de stafhouder ontwerpen goedkeurt, i.p.v. (na melding) een post factum controle uit te oefenen (artikel 3.1). 5

6 Een advocaat kan het beroep van advocaat slechts in één Associatie uitoefenen (artikel 3.4). De statuten van een Associatie moeten verplicht volgende punten regelen: - enkel advocaten of advocatenvennootschappen die met de Associatie zijn verbonden kunnen bestuurder zijn (artikel 3.5.a); de bestuurder moet geen vennoot zijn, wel moet hij in de Associatie werkzaam zijn; - indien een bestuurder of vennoot ophoudt advocaat te zijn, moet hij uit het bestuursorgaan treden en zijn aandelen of rechten overdragen (artikel 3.5.b); - de terugtreding van een advocaat uit de Associatie stelt aan de Associatie geen einde, tenzij de statuten het tegendeel bepalen (artikel 3.5.c); - tot slot moeten de statuten bepalen waarop een gewezen vennoot of zijn rechtverkrijgenden aanspraak kunnen maken wanneer de gewezen vennoot of rechtsvoorganger ophoudt lid van de Associatie te zijn (artikel 3.5.d). Omdat in België vele buitenlandse Associaties actief zijn en die Associaties structuren kennen die niet steeds met de Belgische regels kunnen worden verzoend (bijvoorbeeld omdat in de bestuursorganen niet-advocaten zetelen), zullen de Vlaamse Advocaten er zorg voor dragen dat in het Vlaams Rechtsgebied de lokale regels worden geëerbiedigd (artikel 3.5.e). Wie binnen een Associatie werkt, kan niet de raadsman van een andere advocaat binnen die Associatie zijn (artikel 3.6). f. In het vierde deel komen de specifieke regels voor Groeperingen aan bod. Omdat bij een Groepering het Samenwerkingsverband op zichzelf beschouwd voor de cliënten ondergeschikt is aan de individuele beroepsuitoefening door de leden van de Groepering, vermeldt het briefpapier steeds de namen van de leden van de Groepering (artikel 4.5). Indien de Groepering ook onder een gemeenschappelijke naam naar buiten treedt, is het uitwendig onderscheid met een Associatie klein zodat de stafhouder, zoals bij Associaties, de ontwerpen moet goedkeuren (artikel 4.1). Hebben we te maken met een traditionele Groepering die geen gemeenschappelijke naam voert, volstaat de melding aan de stafhouder (artikel 4.2). De grens tussen Associaties en Groeperingen kan in bepaalde omstandigheden vervagen. De leden van een Groepering die bij het publiek de indruk wekken een Associatie te hebben gevormd zullen in voorkomend geval voor de gevolgen (o.m. inzake aansprakelijkheid) van hun optie moeten instaan, doch die problematiek is geen deontologische kwestie. 6

7 g. Netwerken worden in het vijfde deel besproken. In principe zullen de leden van een Netwerk in een welbepaalde aangelegenheid niet samenwerken. In principe zullen leden van een Netwerk niet van elkaars infrastructuur gebruik maken. Gebeurt dit toch maar slechts occasioneel, dan blijft de samenwerking een Netwerk. Het is gepast dat het nieuwe reglement dit principe duidelijk bevestigt. h. In het zesde deel komen de eenpersoonsvennootschappen aan bod. Deze titel bevat geen nieuwigheden, wel preciseringen. Het briefpapier van de eenpersoonsvennootschap moet in het raam van de beroepsuitoefening de naam en voornaam van de vennoot vermelden, desgevallend naast de fantasiebenaming of het logo van de eenpersoonsvennootschap. 7

8 Deel II: Reglement REGLEMENT BETREFFENDE SAMENWERKINGSVERBANDEN TUSSEN ADVOCATEN EN BETREFFENDE EENPERSOONSVENNOOTSCHAPPEN VAN ADVOCATEN Hoofdstuk I: Samenwerkingsverbanden tussen advocaten 1. Definities 1.1. Een Samenwerkingsverband is een duurzame samenwerking tussen advocaten die de uitoefening van het beroep van advocaat of de ondersteuning van die uitoefening beoogt en die een gemeenschappelijke onderneming tussen zijn leden vergt Een Associatie is een Samenwerkingsverband waarin de leden de uitoefening van het beroep van advocaat volledig of gedeeltelijk hebben ingebracht en contractueel hebben vastgelegd hoe tussen hen de baten of verliezen van het Samenwerkingsverband zullen worden verdeeld. Bij een volledige inbreng in een Associatie hebben de leden van het Samenwerkingsverband contractueel bepaald dat zij de uitoefening van het beroep van advocaat uitsluitend in het Samenwerkingsverband uitoefenen. Bij een gedeeltelijke inbreng in een Associatie hebben de leden van het Samenwerkingsverband contractueel bepaald welk gedeelte van de uitoefening van het beroep van advocaat zij in het Samenwerkingsverband uitoefenen Een Groepering is een Samenwerkingsverband waarvan de leden enkel contractueel hebben vastgelegd hoe zij ter ondersteuning van de beroepsuitoefening van haar leden gemeenschappelijke diensten zullen organiseren en de kosten daarvan zullen delen Een Netwerk is een Samenwerkingsverband waarvan de leden onafhankelijk van elkaar het beroep van advocaat uitoefenen, doch waarbij de leden bij hun cliënteel de andere leden van het Netwerk aanbevelen Vlaamse Advocaten zijn voor de toepassing van dit reglement advocaten zoals bedoeld in artikel 498 van het gerechtelijk wetboek. 8

9 1.6. Het Vlaams Rechtsgebied is voor de toepassing van dit reglement het deel van het Belgische grondgebied dat wordt gevormd door de gerechtelijke arrondissementen waarover de balies die deel uitmaken van de Orde van Vlaamse Balies zich uitstrekken Documenten zijn voor de toepassing van dit reglement alle mogelijke stukken waarmee een Samenwerkingsverband naar buiten treedt, ongeacht de drager van de stukken en de middelen waarmee de stukken worden verspreid. 2. Algemene regels 2.1. Een Samenwerkingsverband dat kenmerken van meer dan één van de navolgende soorten Samenwerkingsverbanden vertoont, is onderworpen aan de meest restrictieve bepalingen die volgens dit reglement toepasselijk zijn en dit ongeacht de kwalificatie van dat Samenwerkingsverband door zijn leden of de wijze waarop het Samenwerkingsverband of zijn leden naar buiten treden Elk Samenwerkingsverband moet een burgerlijk doel hebben Vlaamse Advocaten kunnen een Samenwerkingsverband aangaan door het sluiten van overeenkomsten naar Belgisch of buitenlands recht, dan wel door het oprichten vanof het toetreden tot een rechtspersoon naar Belgisch of buitenlands recht Vlaamse Advocaten kunnen een Samenwerkingsverband aangaan met andere Vlaamse Advocaten, met advocaten bij het Hof van Cassatie, met één of meer binnen- of buitenlandse advocaten of met hun respectieve Samenwerkingsverbanden, dan wel tot een dergelijk reeds bestaand Samenwerkingsverband toetreden, zonder dat deze bepaling afbreuk doet aan wat andere reglementen bepalen Voor zover andere beroepsregels hieraan niet in de weg staan, kan een Vlaamse Advocaat of zijn eenpersoonsvennootschap toetreden tot Samenwerkingsverbanden die buiten het Vlaams Rechtsgebied werden opgericht en waarvan de aandelen mede door niet-advocaten worden aangehouden voorzover dat Samenwerkingsverband en haar leden steeds artikel 2.6 naleven Wanneer Vlaamse Advocaten met andere advocaten aan een Samenwerkingsverband deelnemen zullen de Vlaamse Advocaten ervoor waken dat dat Samenwerkingsverband en de andere leden van dat Samenwerkingsverband in het Vlaams Rechtsgebied enkel met het beroep van advocaat verenigbare activiteiten uitoefenen en zullen zij binnen het Vlaams Rechtsgebied de beroepsregels waaraan Vlaamse Advocaten zijn onderworpen, naleven. 9

10 2.7. Al de aandelen van een Samenwerkingsverband met rechtspersoonlijkheid moeten steeds op naam van de vennoten in het aandelenregister worden ingeschreven Een Samenwerkingsverband kan met een ander Samenwerkingsverband verbonden zijn zoals bedoeld in artikel 11, 1 van het Wetboek van Vennootschappen. In dat geval strekken de belangenconflicten die binnen een Samenwerkingsverband of in hoofde van de leden van dat Samenwerkingsverband bestaan zich uit tot de andere verbonden Samenwerkingsverbanden of de leden van die Samenwerkingsverbanden Beslissingen en maatregelen, die volgens dit reglement door onderscheiden raden van de Orde respectievelijk stafhouders, of overeenkomstige buitenlandse overheden moeten worden genomen, zijn slechts definitief indien zij door elk van die ordinale organen of overheden werden genomen. In geval die ordinale organen of overheden zoals in het vorige lid bedoeld onderscheiden voorwaarden hebben opgelegd, worden alle voorwaarden cumulatief toegepast. In geval de ordinale organen of overheden zoals in het eerste lid bedoeld onderling strijdige voorwaarden hebben opgelegd, wordt de meest restrictieve voorwaarde toegepast. Elke beslissing of maatregel die een raad van de Orde of een stafhouder neemt wordt in voorkomend geval steeds van rechtswege geacht onder opschortende voorwaarde van goedkeuring of niet-bezwaar van de andere bevoegde overheden te zijn genomen De oprichting, de wijziging, de ontbinding of beëindiging van- dan wel de toetreding tot- of de uittreding van een Samenwerkingsverband gebeuren schriftelijk De overeenkomst, het reglement van inwendige orde, de oprichtingsakte of de statuten van een Samenwerkingsverband bepalen dat zij ondergeschikt zijn aan de regels van huidig reglement en de deontologische regels van het beroep en daarmee overeenstemmend moeten worden geïnterpreteerd Binnen een Associatie of Groepering behartigen leden geen belangen die met de belangen die door andere leden van dezelfde Associatie of Groepering worden behartigd, strijden Indien wettelijke en deontologische regels of regels van onverenigbaarheid er binnen een Associatie of Groepering toe leiden dat in een welbepaalde aangelegenheid een lid van die Associatie of Groepering niet kan optreden, kan een ander lid van die Associatie of Groepering evenmin in dezelfde aangelegenheid optreden. 10

11 2.14. Advocaten die niettegenstaande de afwezigheid van overeenstemmende schriftelijke contractuele afspraken de indruk wekken tot een Associatie of Groepering te behoren worden voor de toepassing van dit reglement naar gelang het geval als leden van een Associatie of een Groepering beschouwd Indien een Samenwerkingsverband in zijn naam of logo de naam van een lid van dat Samenwerkingsverband voert, zullen het Samenwerkingsverband en zijn leden er onverwijld voor zorgen dat de naam van dat lid uit de naam en het logo van dat Samenwerkingsverband wordt geschrapt en dat de Documenten van het Samenwerkingsverband in die zin worden aangepast indien: a. de betrokken advocaat uittreedt om buiten dat Samenwerkingsverband het beroep uit te oefenen; b. de betrokken advocaat bij definitieve tuchtbeslissing werd geschrapt; c. de betrokken advocaat van het Samenwerkingsverband wordt uitgesloten; d. de betrokken advocaat het beroep niet meer uitoefent en geen akkoord met hem of met zijn rechtsopvolgers over het verdere gebruik van zijn naam door het Samenwerkingsverband werd gesloten; e. de betrokken advocaat wordt weggelaten om een beroep uit te oefenen dat onverenigbaar is met dat van advocaat zoals bedoeld in artikel 437 van het gerechtelijk wetboek De documenten van het Samenwerkingsverband moeten getrouw zijn aard en vorm vermelden en doen blijken dat ze uitgaan van advocaten Op de voor- of achterzijde van het briefpapier van het Samenwerkingsverband dat in het Vlaams Rechtsgebied wordt aangewend, en in voorkomend geval op zijn website, worden minstens de namen van de advocaten die lid van het Samenwerkingsverband zijn en in het Vlaams Rechtsgebied het beroep van advocaat uitoefenen, vermeld. Indien het briefpapier ook de namen van andere leden dan de Vlaamse Advocaten van het Samenwerkingsverband vermeldt, gebeurt dit telkens met opgave van- of verwijzing naar de balie of de beroepsorganisatie van die leden. Indien het Samenwerkingsverband naast de leden waarvan de namen op het briefpapier moeten worden vermeld ook nog andere leden telt waarvan de naam niet wordt vermeld, bevat het briefpapier de vermelding dat de namen van de nietvermelde leden op eerste verzoek aan iedere cliënt of belanghebbende derde zullen worden medegedeeld. Alle leden van een Associatie of Groepering zijn voor hun activiteit binnen de Associatie of Groepering verplicht hetzelfde briefpapier te gebruiken. 11

12 2.18. Ongeacht of in een statutaire geschillenregeling is voorzien, zullen de leden van het Samenwerkingsverband bij de beslechting van hun onderlinge geschillen het beroepsgeheim respecteren. Met het oog op de bescherming van het beroepsgeheim kunnen enkel advocaten vereffenaars van een Samenwerkingsverband zijn. Onverminderd de eventuele bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen wordt het Samenwerkingsverband niet van rechtswege ontbonden door het overlijden of uittreden om welke reden ook van één van zijn leden. De ontbinding of uittreding van Samenwerkingsverbanden die op hun beurt een verder Samenwerkingsverband hebben gesloten leiden niet tot ontbinding van dit laatste Samenwerkingsverband. Bij ontbinding van het Samenwerkingsverband of bij uittreding van een lid worden de dossiers verdeeld volgens de ter zake gemaakte afspraken, waarbij geen afbreuk mag worden gedaan aan de vrije keuze van de cliënt Dit reglement doet geen afbreuk aan de deontologische verplichtingen die op een advocaat rusten. 3. Bijzondere regels met betrekking tot de Associatie 3.1. Ongeacht hun vorm of opschrift, kunnen overeenkomsten of schriftelijke afspraken betreffende de oprichting van een nieuwe Associatie of de wijziging van een bestaande Associatie slechts worden gesloten dan na goedkeuring door de stafhouder(s) De advocaat die toetreedt tot een bestaande Associatie die eerder door de stafhouder(s) van die advocaat werd goedgekeurd en waarvan de statuten door die toetreding niet worden gewijzigd, meldt zijn toetreding aan de stafhouder(s) De advocaat die toetreedt tot een bestaande Associatie die niet eerder aan de stafhouder(s) van die advocaat werd meegedeeld, deelt zowel de toetredingsovereenkomst alsmede de reeds bestaande overeenkomsten vooraf aan de stafhouder(s) mee Een advocaat kan het beroep van advocaat niet als een lid van meer dan één Associatie uitoefenen De statuten van een Associatie naar Belgisch recht moeten in het volgende voorzien: 12

13 a. In de bestuursorganen van een Associatie kunnen enkel advocaten zetelen die werkzaam zijn binnen die Associatie of binnen verbonden advocatenvennootschappen in de zin van artikel 11 van het Wetboek van Vennootschappen. b. Het verlies van de hoedanigheid van advocaat, brengt van rechtswege de verplichting met zich mee om als bestuurder terug te treden en om zijn aandelen of rechten over te dragen, hetzij aan de andere vennoten, hetzij aan de vennootschap, hetzij aan een ander advocaat, binnen de voorwaarden door de statuten bepaald. c. Het overlijden, het definitief verbod tot beroepsuitoefening, de schorsing, de wettelijke onbekwaamheid, het kennelijk onvermogen, de uitsluiting of de uittreding van een vennoot hebben, behoudens wanneer de wet of de statuten dit voorschrijven, niet de ontbinding van de vennootschap tot gevolg. d. De statuten bepalen de rechten en verplichtingen van de gewezen vennoot of van zijn rechtverkrijgenden in geval van verlies van de hoedanigheid van vennoot, om welke reden ook. e. Vlaamse Advocaten die tot Associaties die niet naar Belgisch recht werden opgericht toetreden, zullen er voor zorgen dat die Associatie in het Vlaams Rechtsgebied de regels die voor Associaties naar Belgisch recht gelden, eerbiedigt De advocaat die in een Associatie werkzaam is kan niet in rechte optreden als advocaat van de leden van de Associatie, noch als advocaat van de Associatie. 4. Bijzondere regels met betrekking tot de Groeperingen 4.1. Ongeacht hun vorm of opschrift, kunnen overeenkomsten of schriftelijke afspraken betreffende de oprichting van een nieuwe Groepering die onder een gemeenschappelijke naam naar buiten treedt of de wijziging van een dergelijke bestaande Groepering slechts worden gesloten dan na goedkeuring door de stafhouder(s) Ongeacht hun vorm of opschrift, worden overeenkomsten of schriftelijke afspraken betreffende de oprichting van een nieuwe Groepering die niet onder een gemeenschappelijke naam naar buiten treedt of de wijziging van een dergelijke bestaande Groepering aan de stafhouder(s) gemeld. De stafhouder kan wijzigingen opleggen De advocaat die toetreedt tot een bestaande Groepering die eerder door de stafhouder(s) van die advocaat werd goedgekeurd en waarvan de statuten door die 13

14 toetreding niet worden gewijzigd, meldt zijn toetreding aan de stafhouder(s) De advocaat die toetreedt tot een bestaande Groepering die niet eerder aan de stafhouder(s) van die advocaat werd meegedeeld, deelt zowel de toetredingsovereenkomst alsmede de reeds bestaande overeenkomsten vooraf aan de stafhouder(s) mee De Groepering vermeldt op haar briefpapier de namen van al haar leden De advocaat kan slechts lid van één Groepering zijn De advocaat die in een Groepering werkzaam is kan niet als advocaat van de leden van de Groepering, noch als advocaat van de Groepering in rechte optreden. 5. Bijzondere regels met betrekking tot Netwerken 5.1. Ongeacht hun vorm of opschrift, dienen alle overeenkomsten of schriftelijke afspraken betreffende de oprichting van-, de toetreding tot- dan wel de wijziging van een Netwerk onmiddellijk door de daarbij betrokken advocaten aan hun stafhouder(s) te worden meegedeeld. De stafhouder kan wijzigingen opleggen De advocaat die toetreedt tot een bestaand Netwerk dat niet eerder aan de stafhouder(s) van die advocaten werd meegedeeld, deelt zowel de toetredingsovereenkomst alsmede de reeds bestaande overeenkomst vooraf aan de stafhouder(s) mee Leden van een Netwerk kunnen slechts occasioneel elkaars infrastructuur gebruiken Indien de leden van het Netwerk hun deelname aan dat Netwerk op hun briefpapier vermelden, zal dergelijke vermelding steeds zo gebeuren dat bij het publiek niet de indruk wordt gewekt dat de advocaat binnen een Associatie of Groepering werkzaam is. Hoofdstuk II: Eenpersoonsvennootschappen van advocaten 6. De eenpersoonsvennootschap 6.1. De advocaat kan vennoot van een of meerdere professionele eenpersoonsvennootschappen zijn De oprichtingsakte of de wijzigingsakte betreffende een eenpersoonsvennootschap 14

15 moet onmiddellijk door de daarbij betrokken advocaat aan zijn stafhouder(s) worden meegedeeld. De stafhouder kan wijzigingen opleggen Een eenpersoonsvennootschap kan lid van een Samenwerkingsverband zijn De advocaat vennoot van één of meerdere eenpersoonsvennootschappen kan het beroep van advocaat in niet meer dan één Associatie of één Groepering uitoefenen De statuten van een eenpersoonsvennootschap moeten de volgende clausules bevatten of voldoen aan de volgende voorwaarden: a. Het doel van de eenpersoonsvennootschap mag enkel bestaan uit het uitoefenen van het beroep van advocaat, hetzij alleen, hetzij met anderen, en alle aanverwante activiteiten die verenigbaar zijn met het statuut van advocaat, zoals het optreden als scheidsrechter, gerechtelijk mandataris, bestuurder, vereffenaar en curator, het uitoefenen van gerechtelijke opdrachten, het geven van cursussen en voordrachten en het publiceren van artikels en boeken, met uitsluiting van iedere handelsactiviteit. b. De eenpersoonsvennootschap kan haar geldmiddelen beleggen in roerende of onroerende goederen zonder dat dit evenwel een handelsactiviteit mag uitmaken. c. De eenpersoonsvennootschap zal bij de uitoefening van haar activiteit de regels eigen aan de uitoefening van het beroep van advocaat eerbiedigen. d. De zaakvoerder van de eenpersoonsvennootschap moet de enige vennoot zijn. e. De statuten bepalen de rechten en de verplichtingen van de gewezen vennoot of van zijn rechtverkrijgende in geval van verlies, om welke reden ook, van de hoedanigheid van vennoot. f. Het briefpapier dat de eenpersoonsvennootschap voor de uitoefening van het beroep van advocaat aanwendt, vermeldt steeds de naam, de voornaam en de hoedanigheid van advocaat van de vennoot. Hoofdstuk III: Vervanging van het reglement van 8 maart 1990 van de Belgische Nationale Orde van Advocaten betreffende de uitoefening in samenwerking van het beroep van advocaat Het reglement van 8 maart 1990 van de Belgische Nationale Orde van Advocaten betreffende de uitoefening in samenwerking van het beroep van advocaat wordt voor de advocaten van de balies die van de Orde van Vlaamse Balies deel uitmaken vervangen door huidig reglement. 15

16 Goedgekeurd op de algemene vergadering van de Orde van Vlaamse Balies van