Museumcijfers 2013 Jaaruitgave Stichting Museana

Transcriptie

1 Museumcijfers 203 Jaaruitgave Stichting Museana

2 Hunebedcentrum Herinneringscentrum Kamp Westerbork Nationaal Gevangenismuseum Museum de Buitenplaats Museum De Wemme Miramar Zeemuseum Drukkerijmuseum Meppel Museum Kinderwereld Museum De 5000 Morgen Klompenmuseum Gebr. Wietzes De Koloniehof Molenmuseum De Wachter Collectie Brands Nieuw Land Erfgoedcentrum Museum Schokland Museum Het Oude Raadhuis Urk Botanische Tuin De Kruidhof Stichting Museum Tromp s Huys Fries Scheepvaart Museum Museum Drachten Fries Museum Keramiekmuseum Princessehof Streekmuseum het Admiraliteitshuis Fries Landbouw Museum t Fiskershúske Museum t Behouden Huys Museum Martena Museum Stedhûs Sleat Natuurmuseum Fryslân Museum Opsterlân Openluchtmuseum De Spitkeet Titus Brandsma Museum Museum Joure Museum Hindeloopen Museum Kerkelijke Kunst Nationaal Vlechtmuseum Natuurmuseum Bruinenberg Kazemattenmuseum Kornwerderzand Gemeentemuseum Het Hannemahuis Museum Willem van Haren Natuurcentrum Ameland Jopie Huisman Museum Stichting Oudheidkamer Bolsward Informatiecentrum Mar en Klif Museum Belvédère Koninklijk Eise Eisinga Planetarium Ateliermuseum Jac Maris Nationaal Fietsmuseum Velorama Museum Slot Loevestein Nederlands Openluchtmuseum Liemers Museum Behoud van den Doornenburg Paleis Het Loo Flipje en Streekmuseum Tiel Kröller-Müller Museum Historisch Museum Ede Nederlands Artillerie Museum Natuurmuseum Nijmegen Nationaal Veiligheidsinstituut Nationaal Bevrijdingsmuseum Airborne Museum Hartenstein Aaltense Musea Stichting Vrienden der Geldersche Kastelen Nederlands Bakkerijmuseum Museum De Scheper Kasteel Huis Bergh Kijk- en Luistermuseum Museum Bronbeek Historisch Museum De Casteelse Poort Stadsmuseum Doetinchem Gelders Geologisch Museum Afrika Museum Museum Het Valkhof Museum voor anatomie en pathologie Museum Stadskasteel Zaltbommel Voerman Museum Museum De Tien Malen Stadsmuseum Harderwijk Museumpark Orientalis Museum Arnhem Museum Kasteel Wijchen Museum der Koninklijke Marechaussee St. Museum Oud Nijkerk Infanterie Museum Stedelijk Museum Zutphen Veluws Museum Nairac CODA Museum Elisabeth Weeshuis Streekmuseum De Roode Tooren Veluws Streekmuseum Hagedoorns Plaatse Openbaar Vervoermuseum Doetinchem Museum Elburg Het Pakhuis Ermelo Anton Pieck Museum Nederlands Tegelmuseum Nederlands Watermuseum Het Nat. Park de Hoge Veluwe Stichting Synagoge Elburg Florence Nightingale Instituut Landgoed Fraeylemaborg Groninger Museum Noordelijk Scheepvaartmuseum Veenkoloniaal Museum Museum Menkemaborg Klooster Ter Apel Openluchtmuseum Het Hoogeland Borg Verhildersum GR-ID: Museum v.h.r.v. grafische ideeën Het Nederlands Stripmuseum Museum Stad Appingedam Universiteitsmuseum Groningen Streekhistorisch Centrum Muzeeaquarium Delfzijl Museum Wierdenland Ezinge Nationaal Rijtuigmuseum Visserijmuseum Zoutkamp Bonnefantenmuseum Kasteel Hoensbroek Limburgs Museum Museum Het Domein Museum de Kantfabriek Thermenmuseum Natuurhistorisch Museum Maastricht SCHUNCK* Venrays Museum Het Cuypershuis Museum De Locht Limburg Keramiekcentrum Tiendschuur Tegelen Historiehuis Roermond Gemeentemuseum Weert, Religieuze Kunst Gemeentemuseum Het Land van Thorn Gemeentemuseum De Tiendschuur Studiegroep Leudal Missiemuseum Steyl Museum het Petershuis Romeinse Katakomben Discovery Center Continium Museum Land van Valkenburg Botanische Tuin Kerkrade Museum aan het Vrijthof Museum van Bommel van Dam Streekmuseum Schippersbeurs Streekmuseum Stevensweert/Ohé en Laak Stichting de Kopermolen Vaals Museum Abdijkerk Van Abbemuseum Eindhoven Museum Vincent van GoghHuis Nederlands Steendrukmuseum TextielMuseum Stichting Museum Vekemans Nederlands Leder en Schoenen Museum MOTI, Museum of the Image Museum Jan Cunen Markiezenhof, Bergen op Zoom Natuurmuseum Brabant Museum De Looierij Gemeentemuseum Helmond Het Noordbrabants Museum SM s-stedelijk Museum s Hertogenbosch Nationaal Klok & Peel Museum Asten Biesbosch Museum Museum De Roos Brabants Museum Oud Oosterhout Museum Jan Heestershuis Museum Tongerlohuys Nationaal Vlasserij-Suikermuseum Museum De Vier Quartieren Nederlands Zouavenmuseum Nationaal Veeteelt Museum Zwanenbroedershuis Museum De Wieger Museum t Oude Slot Streekmuseum De Acht Zaligheden Nationaal Monument Kamp Vught Museum voor Religieuze Kunst Oorlogsmuseum Overloon De Pont Museum voor Hedendaagse Kunst Museum Slager Museum Bevrijdende Vleugels Oertijdmuseum De Groene Poort Museum Jan Corver Museum van Brabantse Mutsen en Poffers Museum Pieter Fentener v Vlissingen Rijksmuseum Nationaal Science Center NEMO Joods Historisch Museum Anne Frank Stichting Ned. Instituut voor Beeld en Geluid Van Gogh Museum Teylers Museum FOAM Fotografiemuseum Amsterdam Stichting Weegschaal Museum Naarden Museum Van Loon Museum Het Schip, Amsterdamse School KIT Tropenmuseum Dolhuys, Museum vd Psychiatrie Zuiderzeemuseum Stedelijk Museum Amsterdam Het Scheepvaartmuseum EYE Film Instituut Nederland Rijksmuseum Muiderslot Museum Het Rembrandthuis Museum Broeker Veiling Museumcijfers 203. Inleiding 2. Kerncijfers 3. Musea in Nederland 4. Bezoeken 5. Educatieve activiteiten 6. Digitale activiteiten 7. Economische effecten Colofon 3

3 Inleiding 4 2 Kerncijfers In Museumcijfers vindt u de belangrijkste cijfers van musea over het jaar 203. De getallen komen uit de gegevensbank Museana waarin 260 musea hun kerngegevens over 203 hebben opgeslagen. Deze zijn geëxtrapoleerd naar de totale onderzoeksgroep van 43 musea, bestaand uit alle museale leden van de Museumvereniging. Gelieerde niet-museale instellingen zijn niet meegenomen in het onderzoek en museale samenwerkingsverbanden zijn behandeld als één organisatie. Museana verzamelt sinds 2007 bedrijfsgegevens van musea. Het doel is een beter inhoudelijk beeld te krijgen van de museumsector. Alle deelnemende musea kunnen zichzelf met anderen vergelijken. 23,2 miljoen bezoeken, waarvan 28% uit het buitenland 202: 20,5 miljoen bezoeken, waarvan 2 uit het buitenland 20: 9,8 miljoen bezoeken per jaar, waarvan 2 uit het buitenland 857 miljoen omzet, waarvan 4 eigen inkomsten 202: 850 miljoen omzet, waarvan 38% eigen inkomsten 20: 846 miljoen omzet, waarvan 38% eigen inkomsten fulltime banen, waarvan 4% vrijwilligers/stagiaires 202: fulltime banen, waarvan 38% vrijwilligers/stagiaires Van deze groep gaven musea aan tijdelijk, gedeeltelijk of geheel gesloten te zijn geweest in : fulltime banen, waarvan 35% vrijwilligers/stagiaires

4 2 Kerncijfers Musea in Nederland 7 Het Rijksmuseum is na de heropening op 3 april in 203 maar liefst 2,2 miljoen keer bezocht in datzelfde jaar. Dat is een enorme stijging ten opzichte van de jaren daarvoor, waarin het museum gedeeltelijk open was. Door deze hoge bezoekaantallen zijn ook andere baten en lasten van het museum hoger uitgevallen. 2 Cijfers en trends in deze publicatie zijn daarom niet los van de heropening van het Rijksmuseum te interpreteren. Bij spreiding van musea over Nederland springt in het oog dat de provincie Drenthe met een beperkt aantal musea een hoog aantal bezoeken weet te trekken. Met ruim miljoen bezoeken staat de provincie Noord-Holland op nummer één. De meeste musea in Nederland worden hoofdzakelijk gefinancierd door gemeenten. Opvallend is dat op de tweede plek particulier gefinancierde musea staan. Kijken we naar de geld-bedragen dan zien we een heel ander beeld. Het rijk is dan een grotere financier dan de gemeenten bij elkaar. Daar nog boven staat echter het bedrag dat musea zelf uit de particuliere sector halen dat dit jaar gestegen is naar 4 van de totale inkomsten. Meer dan de helft van de musea in Nederland heeft geschiedenis als belangrijkste onderwerp. Ruim van alle musea richt zich op kunst. In grootte van omzet springen de musea voor kunst en volkenkunde er uit. Ze hebben een relatief hoge omzet en hoog aantal bezoeken. 2 Bron: Financiële verantwoording Rijksmuseum 203

5 3 Musea in Nederland 8 3 Musea in Nederland Aantal musea in Nederland per provincie Aantal bezoeken in Nederland per provincie

6 3 Musea in Nederland 0 3 Musea in Nederland Provincie Particulier 0% % Gemeente Rijk 64% Hoofdfinanciers in aantal Provincie Gemeente Particulier 8% Rijk Verschillende soorten musea naar aantallen Financiering in aandeel van de omzet Kunst Geschiedenis Natuurhistorie Bedrijf, wetenschap en techniek Volkenkunde % 64% 0% %

7 3 Musea in Nederland 2 3 Musea in Nederland 3 4% 0% 36% 40% 46% 4% Verschillende soorten musea naar omzet Verschillende soorten musea naar aantal bezoeken Kunst Geschiedenis Natuurhistorie Bedrijf, wetenschap en techniek Volkenkunde % 36% 4% Kunst Geschiedenis Natuurhistorie Bedrijf, wetenschap en techniek Volkenkunde % 40% 0%

8 4 Bezoeken 4 4 Bezoekcijfers Bezoeken 5 Musea kunnen zich verheugen over toenemende belangstelling. In 203 passeerden 23,2 miljoen mensen de kassa, een toename van 3% ten opzichte van 202. Kinderen en jongeren tot achttien jaar vertegenwoordigden 4,7 miljoen bezoeken. Het aantal buitenlandse bezoeken stijgt ten opzichte van de voorgaande jaren naar 28%. Musea ontvangen toeristen uit alle windstreken. Het lokale bezoek binnen de gemeentegrens bedroeg 24% van het totaal. Het binnenlandse bezoek van buiten de gemeentegrens vertegenwoordigt bijna de helft van de bezoeken. 80% 20% Aantallen bezoek 203 Jeugd Volwassenen % 80% Aantallen bezoek 202 Jeugd Volwassenen % Aantallen bezoek 20 Jeugd Volwassenen % 7

9 4 Bezoeken 6 4 Bezoeken 7 24% 28% Tentoonstellingen Ruim 350 van de 43 musea organiseerden tijdelijke tentoonstellingen, waarvoor 42 een toeslag vroegen. Gemiddeld presenteerde een museum 4 tijdelijke tentoonstellingen per jaar. 28 musea realiseerden tijdelijke tentoonstellingen buiten hun eigen locaties. Een klein deel van de musea organiseerde in 203 tentoonstellingen in het buitenland met een totaal aantal bezoeken van Dat aantal is flink lager dan in de jaren daarvoor. In voorgaande jaren waren enkele grote musea dicht wegens verbouwing. De betreffende collecties waren elders te zien, waaronder in een groot aantal tentoonstellingen in het buitenland. Inmiddels zijn deze musea weer open. Op de kaart staat waar de tentoonstellingen plaatsvonden. Het Nederland- Ruslandjaar 203 is terug te zien in het grote aantal tentoonstellingen in Rusland. 48% Geografische herkomst bezoekers Lokaal bezoek Binnenlands bezoek Internationaal bezoek % 48% 28%

10 4 Bezoeken 8 4 Bezoeken 9 Vaerlose Emden Bremen Ströbeck Aachen Stuttgart Dusseldorf Keulen Hasselt Gent Tongeren Londen Parijs Calais 5 St. Petersburg Nizhny Novgorod Moskou 6 Kemerovo Wenen Los Angeles New York Miami Lausanne Winterthur Madrid Tarragona LLeida Palma de Mallorca Istanbul Mardin Jingdezhen Tokyo Paramaribo Milaan Venetië Bologna Sao Paolo Top 6 musea met meeste bezoeken in buitenland Aantal tentoonstellingen: Aantal bezoeken: Kröller-Müller Museum Rijksmuseum van Oudheden Van Abbemuseum Het Dolhuys Nederlands Fotomuseum Stedelijk Museum Schiedam

11 5 Educatieve activiteiten 20 5 Musea en educatie zijn sterk met elkaar verbonden. De meeste musea hebben een groot en gedifferentieerd educatief aanbod voor kinderen in verschillende leeftijden én voor volwassen. Het educatieve aanbod voor senioren steeg ten opzichte van 202. Tevens is een stijging te zien in het overige aanbod, waaronder speciale rondleidingen voor mensen met Alzheimer. In toenemende mate is er aandacht voor bredere toegankelijkheid. Musea zijn zich bewust dat investeren in de jeugd belangrijk is voor bezoek in de toekomst. Het aantal kinderen en jongeren t/m 8 jaar dat een museum bezocht steeg naar 4,7 miljoen in 203. Het aandeel bezoeken door jeugd op het totale bezoek is gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. Ruim 34% van deze bezoeken werd in schoolverband afgelegd. Dat is een lichte daling ten opzicht van 202. Educatieve activiteiten 2 Etnische minderheden Senioren Doven en slechthorenden Overig Educatieve programma s

12 6 Digitale activiteiten 22 6 Digitale activiteiten 23 De online activiteiten van musea namen toe in 203. Bij steeds meer musea is het mogelijk via de website een toegangsbewijs te kopen. De digitale beschikbaarheid van de collectie nam met 5% toe. Wetenschappelijke informatie over de collectie steeg eveneens met 5%. In 203 zijn ruim 44,3 miljoen unieke bezoeken aan de websites van de 43 musea gebracht. Ruim 65% van de musea is actief op verschillende sociale media, een stijging van 25% ten opzichte van 202. De stijging zit vooral in het gebruik van Facebook en Twitter. Musea hebben gezamenlijk ruim,6 miljoen volgers. Collectie online bekijken Anders Openingstijden, tarieven, route Info over eductatie Info over onderzoek Reviews, forum, games Info over tentoonstellingen Toegangskaartjes kopen Overige artikelen kopen Online educatie volgen Welke informatie is er te vinden op de websites van Nederlandse musea?

13 7 Economische effecten 24 7 Werkgelegenheid Onbetaalde krachten zoals vrijwilligers en stagiaires, voeren bijna de helft van alle werkzaamheden in musea uit. Hier is sprake van een lichte groei ten opzichte van voorgaande jaren. De meeste werkzaamheden in musea richten zich op publiekstaken. De verdeling in functiegebieden is vergelijkbaar met voorgaande jaren. Economische effecten 6% 9% 25 8% 34% 9% 24% Functieverdeling in FTE Publiek Educatie Collectie Wetenschap Bedrijfsvoering Commerciële zaken % 9% 8% 6% 24% 9%

14 7 Economische effecten 26 7 Economische effecten 27 39% 59% % 0% 8% 39% % 8% 3% Aantal betaalde FTE s naar soort museum Aantal onbetaalde FTE s naar soort museum Kunst Geschiedenis Natuurhistorie Techniek Volkenkunde % 39% % 8% 3% Kunst Geschiedenis Natuurhistorie Techniek Volkenkunde % 59% 0% %

15 7 Economische effecten 28 7 Baten Economische effecten 29 Er gaat ruim 850 miljoen om in de Nederlandse musea. Daarvan verdienen musea 360 miljoen zelf, een stijging van 5% ten opzichte van voorgaande jaren. De meeste eigen inkomsten komen uit entreegelden. Veel musea in Nederland krijgen financiële steun van de overheid voor behoud en beheer en om hun collecties voor het publiek toegankelijk te maken. Het kan per museum verschillen van welke overheid het subsidie krijgt: het rijk, de provincie of de gemeente. De meeste musea zijn gemeentelijke musea. De meeste grote zijn een rijksmuseum. Zij ontvangen doorgaans geen subsidie van plaatselijke overheden en andersom: musea met steun van gemeente en provincie ontvangen geen rijksgelden. Het rijk is de grootste financier onder de overheden. Ten opzichte van voorgaande jaren zien we een daling in subsidies. Lasten 4 Baten 203 Subsidie Eigen inkomsten % 4 58% In vergelijking met 202 bespaarden musea fors op hun overige bedrijfsvoering. Daaronder vallen kosten als marketing en verzekeringen. Gebouw, horeca en winkel Baten 202 Subsidie Eigen inkomsten % Meer dan de helft van de musea is huurder. Bijna de helft heeft de horeca in eigen beheer. Meer dan driekwart heeft de winkel in eigen beheer. Baten 20 Subsidie Eigen inkomsten %

16 7 Economische effecten 30 7 Economische effecten 3 8% 8% 49% 4 4% 3% 5% 5% Subsidie 203 Eigen inkomsten 203 Rijk Provincie Gemeente Europa Overheidsfondsen % 8% 4% <% Entree Sponsering Horeca en winkel Diversen Giften Private fondsen % 3% 8% 5% Subsidie 202 Eigen inkomsten 202 Rijk Provincie Gemeente Europa Overheidsfondsen % 4 % Entree Sponsering Horeca en winkel Diversen Giften Private fondsen % 4% 6% 20% 3% 6% Subsidie 20 Eigen inkomsten 20 Rijk Provincie Gemeente Europa Overheidsfondsen % % 38% % Entree Sponsering Horeca en winkel Diversen Giften Private fondsen % 8% 3% 6%

17 7 Economische effecten 32 7 Economische effecten 33 5% 8% 8% 2 4% Hoe is de winkelvoorziening geregeld? Er is geen winkel of shopgedeelte Winkel in eigen beheer Verpacht/verhuurd aan museum gelieerd rechtspersoon Verpacht/verhuurd aan commerciële partij 5% 8% 3 5% 3% 4% 4 Lasten 203 Huisvestingskosten Personeel Tentoonstellingskosten Aankoopkosten Inkoop horeca en winkel Overige bedrijfsvoering Lasten % 8% Hoe is het gebruik van het gebouw geregeld? Gebouw is in eigen bezit Gebouw wordt gehuurd Gebouw wordt beschikbaar gesteld Gebouw is deels eigen bezit en wordt deels gehuurd 3 5% 3% 4% Huisvestingskosten Personeel Tentoonstellingskosten Aankoopkosten Inkoop horeca en winkel Overige bedrijfsvoering % 4 3% 3% 3 4 3% 8% Lasten 20 Huisvestingskosten Personeel Tentoonstellingskosten Aankoopkosten Inkoop horeca en winkel Overige bedrijfsvoering % 4 3% 3% 2 Hoe is de horecavoorziening geregeld? Er is geen horeca voorziening Horeca in eigen beheer Verpacht/verhuurd aan museum gelieerd rechtpersoon Verpacht/verhuurd aan commerciële partij 3 4 3% 8%

18 Colofon Copyright Museumcijfers 203 is een uitgave van de Stichting Museana. Deze publicatie is mede mogelijk gemaakt door de Museumvereniging. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, niet elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op een andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Disclaimer Hoewel deze uitgave met uiterste zorg is samengesteld kunnen er geen rechten aan ontleend worden en aanvaardt de uitgever geen enkele aansprakelijkheid. Databewerking: Eric Verhoog (ABF Research, Delft) Samenstelling Toine Berbers Marieke Krabshuis DTP LAVA, Amsterdam September Olympic Experience Hortus Botanicus Amsterdam Museumstoomtram Hoorn-Medemblik Tassenmuseum Hendrikje Museum van de 20e Eeuw Singer Laren Amsterdam Museum Max Euwe Centrum Bakkerijmuseum De Oude Bakkerij Stedelijk Museum Alkmaar De Zaansche Molen Vereniging Allard Pierson Museum Multatuli Museum Het Nederlands Vestingmuseum Archeologisch Museum Haarlem Historisch Museum Haarlem Bijbels Museum Cobra Museum Amstelveen Marinemuseum Frans Hals Museum De Hallen Haarlem Museum Kennemerland Diamant Museum Amsterdam Gemeentemuseum Het Sterkenhuis Kasteel Radboud Nat. Reddingmuseum Dorus Rijkers Zaans Museum Museum De Speeltoren Museum Ons Lieve Heer op Solder Historische Tuin Aalsmeer Nat. Biermuseum De Boom Historisch Museum Haarlemmermeer Huizer Museum Het Hollands Kaasmuseum Nederlands Stoommachinemuseum Museum Betje Wolff CRASH Luchtoorlog- en Verzetsmus Stichting De Nollen Pipemuseum Geologisch Museum Hofland Pieter Vermeulen Museum Bedrijfsmuseum Waternet Museum Hilversum Verzetsmuseum Amsterdam Westfries Museum Museum De Cruquius Museum van het Nederlandse Uurwerk Comenius Museum Museum Kranenburgh Theo Thijssen Museum Gemeentemuseum Weesp Museum Tot Zover Museummolen Schermerhorn Flessenscheepjesmuseum Agrarisch Museum Westerhem Edams Museum Museum In t Houten Huis Museum van Egmond Purmerends Museum Cultuurhistorisch Museum Texel Marker Museum Honig Breethuis Museum Jan van der Togt Persmuseum Huis Marseille, Museum voor Fotografie Kasteel Museum Sypesteyn Museum Geelvinck Hinlopen Huis Schatkamer Kathedraal Basiliek St. Bavo Zee- en Havenmuseum de Visserijschool Texels Museum Zandvoorts Museum Nationaal Tinnen Figuren Museum Twents Techniekmuseum HEIM TwentseWelle Rijksmuseum Twenthe Ikonenmuseum Kampen Museum Smedekinck Stadsmuseum Steenwijk Kermis- en Circusmuseum Museumboerderij t Olde Maat Uus Rijssens Museum Zoutmuseum Museum De Oude Aarde Stedelijk Museum Kampen Historisch Museum Het Palthe Huis Stedelijk Museum Zwolle Museum Buurtspoorweg Natura Docet Wonderrijck Historisch Museum Hengelo Museum de Fundatie Museum Schoonewelle Stadsmuseum Almelo Openluchtmuseum Ootmarsum Spoorwegmuseum Museum Sterrenwacht Sonnenborgh Museum Speelklok Aboriginal Art Museum Touwmuseum De Baanschuur Centraal Museum Nederlands Volksbuurtmuseum Museum Spakenburg Museum Catharijneconvent Museum Dorestad Botanische Tuinen Utrecht Stadsmuseum Woerden Kasteel De Haar Universiteitsmuseum Utrecht Kasteel Amerongen Museum IJsselstein Historisch Museum Viseum Veenendaal Museum De Ronde Venen Stedelijk Museum Vianen Huis Doorn Museum Flehite Museum Nederlandse Cavalerie Museum Het Rondeel Slot Zuylen Fruitteeltmuseum Het Bolwerk Watersnoodmuseum Historisch Museum De Bevelanden Zeeuws Maritiem MuZEEum Bevrijdingsmuseum Zeeland Streek & Landbouwmuseum Goemanszorg Gemeentelijke Musea Zierikzee Zeeuws Museum Gem. Archeologisch Museum Aardenburg Streekmuseum De Meestoof Museum Terra Maris Streekmuseum Het Land van Axel Museum De Schotse Huizen Nederlands Fotomuseum Stichting Naturalis Biodiversity Center Museum Boijmans Van Beuningen Stedelijk Museum Schiedam Museon Rijksmuseum van Oudheden Louwman Museum Gemeentemuseum Den Haag Museum Meermanno Japanmuseum SieboldHuis Westlands Museum Chabot Museum Rijksmuseum Volkenkunde Dordrechts Museum Letterkundig Museum/Kinderboekenmuseum Museum Boerhaave Natuurhistorisch Museum Rotterdam Museum voor Communicatie Haags Historisch Museum Erfgoed Delft Hortus botanicus Leiden Maritiem Museum Rotterdam Museum Gevangenpoort Panorama Mesdag Huis van Gijn Streekmuseum Krimpenerwaard Gorcums Museum Stedelijk Museum De Lakenhal Museum De Zwarte Tulp Museum Beelden aan Zee Museum Rijswijk Stadsmuseum Zoetermeer Museum Gouda Boomkwekerijmuseum Science Centre Delft Belasting & Douane Museum Jenevermuseum TENT.Stichting Centrum Beeldende Kunst Bisdom van Vliet Nationaal Sleepvaart Museum Nationaal Glasmuseum Huygensmuseum Hofwijck Het Nieuwe Instituut Historisch Museum Den Briel Botanische Tuin TU Delft Space Expo Haven- en Scheepvaartmuseum Kasteel Duivenvoorde Kasteel Keukenhof Stedelijk Molenmuseum De Valk Katwijks Museum Louis Couperus Museum Stoomtrein Valkenb.Meer & Smalspoor Mus. Gemeentemuseum Maassluis Mariniersmuseum Wereldmuseum Rotterdam Muzee Scheveningen Stadsmuseum Leidschendam-Voorburg Museum De Koperen Knop Verzetsmuseum Zuid-Holland Genootschap Oud Rijnsburg Sliedrechts Museum Museum Noordwijk Nationaal Baggermuseum Museum Paul Tétar van Elven Cultureel Maçonniek Centrum Pr.Frederik t Huys Dever Het Spinozahuis Trompenburg Tuinen & Arboretum Speldenmuseum Pin Art Gallery Museumplatform Hellevoetsluis Museum Bredius Rotterdams Radio Museum Nationaal Militair Museum Museum Rotterdam Nederlands Zilvermuseum Museum Vlaardingen Nationaal Onderwijsmuseum Drents Museum

19 36 Stichting Museana Rapenburgerstraat 23 0 VL Amsterdam tel benchmark@museana.net