Dierenkliniek Goeree Overflakkee

Transcriptie

1 Dierenkliniek Goeree Overflakkee De teksten van onze artikelen worden geschreven aan de hand van wetenschappelijke literatuur, maar ook op basis van onze eigen inzichten en ervaringen. Daarom kan de informatie voor een deel afwijken van de gangbare literatuur Nierproblemen bij de kat een zeer wisselend beeld en vele mogelijke oorzaken. Naar aanleiding van diverse patiënten die we in de Dierenkliniek zien met nierklachten en het verloop van de diverse nierziekten, de vragen van de eigenaar en de behandelingen van deze afwijkingen, hebben we besloten een aantal zieke nierpatiënten te bespreken. Normale nier Buitenkant Nierschors Niermerg Nierbekken Ureter (=afvoergang naar blaas) Bloedvaten

2 Inleiding m.b.t. bloedonderzoek en de interpretatie van resultaten Bloedonderzoek is in veel gevallen een onmisbare mogelijkheid om de juiste diagnose te stellen. Bovendien kunnen we via bloedonderzoek het effect van onze behandeling controleren, zien of toegediende medicijnen wel in voldoende mate in het bloed terecht komen, bepalen welk infuus we moeten toedienen, en meten in welke mate een hond of kat immuun is tegen een besmettelijke ziekte. Zeker als we bloed op verschillende punten screenen zijn de diverse resultaten en hun onderlinge verbanden voor een eigenaar van een patiënt niet altijd even gemakkelijk te begrijpen. Kreatinine Doel Kreatinine is een maat voor de nierfunctie. Uitleg Kreatinine is een afbraakproduct van kreatine, dat in spierweefsel voorkomt. Onder normale omstandigheden is het gehalte aan kreatinine in het bloed continu redelijk constant op een bepaald niveau, omdat het constant via de nieren wordt uitgescheiden. De hoeveelheid kreatinine in het bloed is een maat voor het uitscheidingsvermogen van de nieren. Helaas zien we bij een nierprobleem pas een duidelijke stijging van het kreatinine gehalte in het bloed als al 60% van de nierfunctie verloren is gegaan. Bij sterk gespierde honden en snelle vermagering zien we hoge kreatinine waarden; bij magere honden met weinig spieren een laag gehalte aan kreatinine. Normaalwaarden Hond : 55 + (1.2 x het lichaamsgewicht) µmol/l Kat : niet hoger dan 164 µmol/l Lage waarden Dieren met weinig spieren Te korte tijd tussen bloedafname en meting Hoge waarden Verminderde nierfunctie door acuut of chronisch nierlijden Uitscheiding via de nieren minder door uitdroging of shock Afsluiting urinewegen (kater) Plasma is rood door kapotte rode bloedcellen Getrainde dieren met veel spiermassa Suikerziekte (en slecht eten!) Behandeling met een antibioticum uit de groep cephalosporinen Ureum Doel Ureum is een maat voor de nierfunctie. Uitleg Ureum wordt in de lever gevormd uit ammoniak, dat voor het grootste deel afkomstig is uit de afbraak van eiwitten. Het wordt voor het grootste deel uitgescheiden via de nieren. De bepaling van ureum zegt dus iets over de ureumproductie in de lever en over de uitscheidingscapaciteit van de nieren. Om invloed van voedseleiwitten uit te sluiten, is het beter om de patiënt 12 uur te laten vasten vóór bloedafname. Normaalwaarden Hond : lager dan 9.1 mmol/l Kat : lager dan 11.9 mmol/l Lage waarden

3 Verminderde leverfunctie Minder eiwitopname via het voedsel Minder afbraak van lichaamseiwit (anabole steroïden) Verhoogde urineproductie Hoge waarden Verminderde nierfunctie door acuut of chronisch nierlijden Verhoogde afbraak van eiwitten: hoge eiwitopname via de voeding, koorts met verval van weefsel en dus eiwitafbraak, verhoogde stofwisseling bij bijvoorbeeld een te snel werkende schildklier of gebruik van prednison. Verminderde nierdoorbloeding: uitdroging, bloedverlies, shock, lage bloeddruk door verminderde hartfunctie. Ziekte van Addison Afsluiting van de pisbuis, o.a. bekend bij de kater (FULTD) Fosfor Doel Fosfor is een maat voor de nierfunctie. Normaalwaarden Hond : mmol/l Kat : mmol/l Uitleg Fosfor speelt o.a. een rol bij de opbouw van het skelet en de energiehuishouding. Het wordt uitgescheiden via de nieren en is daarmee ook een maat voor de nierfunctie. Lage waarden Toediening van prednison Ziekte van Cushing Sterk vermagerde dieren Verhoogde urine-uitscheiding Maligne lymfoom Hoge waarden Ernstig verminderde nierfunctie door acuut of chronisch nierlijden Honden jonger dan 1 jaar Plasma is rood door kapotte rode bloedcellen Bottumoren Voor een volledig overzicht van het bloedonderzoek en het artikel over nierfalen en uraemie kijk in onze bibliotheek Tevens moeten we ons realiseren dat er klachten ontstaan en afwijkingen signaleerbaar zijn als ongeveer 70% van de nierfunctie verloren is gegaan Tijger, een gecastreerde kater van bijna 6 jaar, werd bij ons aangeboden met klachten van niet eten, wil wel eten maar lijkt het niet te kunnen, sloomheid, braken en vermageren. Het was een buitenkat, dus een indruk van drinken kon de eigenaar ons niet geven. Bij algeheel onderzoek werd een te magere kat gevonden, slechte vochttoestand (uitgedroogd), enkele zweren in de bek en op de tong en tandvleesontsteking. Verder leverde het lichamelijk onderzoek weinig op. In overleg met de eigenaar werd er een bloedonderzoek gedaan en daaruit bleek dat de nierfunctie toch wel ernstig was aangetast. Gezien het feit dat de kat vermagerd was en al langere tijd klachten vertoonde, werd er in eerste instantie gedacht een CIN ( chronische interstitiele nefritis, of wel schrompelnier). Daar de kat nog veel te jong was om te denken aan euthanasie, werd voorgesteld de kat aan een intraveneus infuus te leggen gedurende 3-5 dagen en daarmee de nieren te spoelen ( soort dialyse). Hiermee hoopt men de toestand van de kat te verbeteren en de gifstoffen in eerste instantie uit het bloed te spoelen.

4 Tevens worden de nieren dan goed gespoeld en kan er samen met nierdieet, medicatie en fosfaatbinders geprobeerd worden om de nierfunctie stabiel te houden en de katten zo nog een kwalitatief goed leven te laten leiden. In het algemeen zijn de resultaten daar goed van, mits de dialyse wel aanslaat en de nierfunctie niet te ver aangetast is. Na de dialyse van 3-5 dagen kan je enigszins bepalen in hoeverre het zin heeft en of er nader onderzoek gedaan moet worden zoals uitgebreid urine onderzoek, echo van de nieren en aansluitend nierbiopten Tijger 2 nov 4 nov Ureum 68,7 41,5 Kreatinine IP 4,18 Gewicht 4,35 kg 4,45 Urine eiwit + Nvt Urine bloed ++ nvt Ht 0,30 0,28 Tijger werd in overleg met de eigenaar aan het intraveneus infuus gelegd en gedialyseerd. Nader onderzoek diezelfde dag echter leverde ons eveneens het beeld op dat de kat erg grote nieren vertoonde ( veel te groot voor een kat van deze leeftijd en dit gewicht ; echter kat zou afgevallen zijn, dus zou ook miswijzing kunnen zijn agv verlies van niervet). Een dag na de opname werd tijdens het herhaald onderzoek opnieuw geconstateerd dat de kat toch te grote, harde nieren had en werd in overleg met de eigenaar een röntgenfoto van de buik en een echo van de nieren gemaakt. Dit in het kader van de verder diagnostiek, daar we niet helemaal zeker waren van uitsluitend schrompelnierproblematiek, maar toch ook dachten een FIP, FeLV ( leukemie), acuut lymfoom van o.a de nieren, nierstenen die vastlopen in nieren en afvoergang van nieren naar blaas en blaasstenen met daardoor afklemming van urine. De röntgenfoto van de buik ( nieren en blaas) leverden geen aanwijzingen voor nierstenen of blaasstenen op; tevens waren er geen aanwijzingen van dien aard dat wij onze behandelaanpak op dat moment moesten veranderen/wijzigen. De echo van de buik echter vertoonde een duidelijk verwijd nierbekken (egaal), geen cysten in nieren, weinig normale nierstructuur meer aanwezig, maar een egale weefselvorm was zichtbaar in beide nieren. Aan de hand van de echo moest er sterk gedacht worden aan een acuut maligne lymfoom van de nieren (=kwaadaardig type kanker van o.a de nieren), hetgeen op jonge leeftijd kan voorkomen en zeer plotseling kan optreden. In overleg met de eigenaar werd de kat nog 1 dag aan infuus gehouden en zouden we dan opnieuw bloed prikken en de kat dan opnieuw onderzoeken en kijken of we ons plan van aanpak moesten veranderen. Zoals u uit de tabel kunt halen waren de nierwaardes wel gedaald, echter gezien het feit dat de kat geen bloedarmoede vertoonde en de nierwaardes onvoldoende gedaald, de kat zich nog steeds niet goed voelde en de nieren nog steeds veel te groot en te hard, besloten tot euthanasie. Na de euthanasie werd er sectie verricht en de nieren opgestuurd voor pathologisch onderzoek; de nierstructuur was veel te afwijkend, weinig normale structuur meer en de diagnose werd bevestigd door de patholoog: maligne lymfoom. Nier met maligne lymfoom

5 Al met al dus een veel te jonge kat waar je dan afscheid van moet nemen omdat ze niet meer te redden is. De eerste indruk van mogelijke schrompelnier was dus de bekende valkuil, waar je snel in terecht kunt komen als je niet herhaald een goed onderzoek doet en alle zaken en bevindingen naast elkaar leg en kritisch blijft bekijken. Noes werd bij ons aangeboden als zijnde een 7 jarige, gesteriliseerde poes, die acuut klachten vertoonde van zwakte, sloomheid en niet willen eten. Dit was enkele dagen daarvoor opgemerkt en de eigenaar was bij een dierenarts geweest, die in eerste instantie de diagnose maagdarm infectie stelde. De kat kreeg medicatie voorgeschreven en werd naar huis gestuurd. Echter de kat knapte geheel niet op en werd eerder zieker en slomer dan beter. Na 2 dagen werd de dierenarts opnieuw geconsulteerd en werd er bij nader onderzoek een bloedonderzoek verricht. Uit dit bloed onderzoek werd de diagnose gesteld CIN (schrompelnier) en werd de kat behandeld met niermedicatie en nierdieet. Tevens werd er onderhuids eenmalig vocht toegediend. Tijger Noes Normaal waardes Ureum 68, Kreatinine IP 6, Gewicht 4,35 kg 4,50 kg Urine eiwit Urine bloed Ht 0,30 0, Helaas bleek de kat niet op te knappen en ging de eigenaar daags erna nogmaals naar de dierenarts, waar nogmaals een onderhuids infuus werd gegeven aan de kat. Omdat de kat geheel niet op knapte, achteruitging in plaats van beter worden, werd de kat bij ons aangeboden. In zeer slechte toestand, meer in shock dan wat anders, werd de kat bij ons aangeboden. Een zeer snelle oppervlakkige ademhaling, erg pijnlijk in de nierstreek en rugstreek, zeer apathisch, sloom en een T van 33.1 ( ernstige onder temperatuur). In overleg met de eigenaar werd er een bloedonderzoek verricht ( zie eerdere tabel) en daaruit bleek dat de bloedwaardes van de nieren veel te hoog waren, echter de kat vertoonde geen bloedarmoede, was niet afgevallen, was in prima conditie tot enkele dagen daarvoor, braakte niet en was erg pijnlijk, koud en in shock. Dit alles was een symptomen beeld wat niet bij CIN (schrompelnier) paste, maar eerder bij iets anders, waar je moet denken aan obstructies van urinewegen, FIP, maligne lymfoom etc. Als eerste werd de shock behandeld met medicatie en werd getracht de kat zsm op temperatuur te brengen. Omdat de kat zo een snelle oppervlakkige ademhaling vertoonde, werd in overleg met de eigenaar een röntgenfoto gemaakt van de borstholte, om uit te sluiten dat daar een probleem zou zijn. Gelukkig was er geen enkele afwijking in de borstholte, maar zagen we wel diverse nierstenen in de nieren en de afvoergangen van de nier naar de blaas.

6 Duidelijk zichtbaar zijn de beide nieren, waarvan er 1 duidelijk kleiner is dan de andere; verder zijn de nierstenen in nierbekken zichtbaar en in de afvoergang van de nieren naar de blaas De röntgenfoto gemaakt om problemen in de borstholte uit te sluiten; zoals men ziet is hart en longen prima en is er de afwijking zichtbaar van de nieren en de nierstenen Hierdoor kon dus de geproduceerde urine in de nieren niet afgevoerd worden naar de blaas en bleef deze in de nieren en kreeg je de afknelling; dit alles past ook in het beeld wat eigenaar schetste van het plotselinge ontstaan, in combinatie met de goed uitziende kat qua vacht, normale hydratie toestand, niet vermageren etc. Deze nierstenen die zich in nierbekken en de afvoergang van de nieren bevinden zijn zeer pijnlijk en veroorzaken nierkoliek, hetgeen erg pijnlijk is en wat we weten van mensen is dat deze hele zware pijnstillers krijgen. Deze pijnen veroorzaakten ook de algehele pijnshock van de kat en de oppervlakkige snelle ademhaling. Derhalve kreeg de kat ook een morfine- achtige pijnstiller toegediend, die goed de pijn bestrijdt, maar geen negatieve invloed heeft op de nierfunctie.

7 Normaal echobeeld van de nier: je ziet heel mooi de getande vorm en het niermerg, nierbekken, geen terugslag en geen witting Tevens werd er een echo gemaakt van de nieren en hierop werd de diagnose direct bevestig: de L nier was heel klein en volledig aangetast als gevolgd van de afklemming; het nierbekken was dusdanig uitgezet geweest, dat het functioneel nierweefsel geheel afwezig was en je zag uitsluitend nog maar een nier, met urine daarin en een niersteen. R nier met redelijk normale vorm; de witte schaduw is de terugslag van de echo en wordt veroorzaakt door een steentje L nier duidelijk te klein; de witte schaduw is de terugslag van de echo en wordt veroorzaakt door een steentje De R nier daarentegen was nog normaal van vorm en er was duidelijk een aantal nierstenen zichtbaar in nierbekken en het zelfs in de afvoergang naar de blaas. Al met al dus een spoedpatiënt, de eigenlijk met spoed geopereerd zou moeten worden,echter in dusdanig slechte toestand was, dat er gevreesd moest worden voor zijn leven. In overleg met de eigenaar werd toch geprobeerd om de kat eerst iets te stabiliseren en daarna met alle risico s van dien de operatie te verrichten. Tijdens het aanbrengen van het intraveneus infuus, werd de kat plotseling zo slecht, dat de ademhaling stopte en de hartslag eveneens heel hard terug liep. Door middel van intraveneuze injecties via het infuus tegen de shock en de ademstilstand, kwam de kat toch weer bij en

8 hebben we de kat getracht te stabiliseren. Ongeveer 2 uur daarna wilden we de kat gaan voorbereiden echter tijdens de voorbereidingen werd de kat opnieuw weer slecht en stopte de ademhaling en hartslag geheel. Ondanks opnieuw medicatie en hartmassage is het ons niet gelukt het hart weer aan de gang te krijgen en was de kat overleden; helaas. Wij hebben met de eigenaar alles doorgesproken en helaas was de kat in te slechte toestand aangeboden. Daarna hebben wij sectie verricht en zoals op de beelden blijkt is duidelijk de L nier veel te klein en geen normaal nierweefsel meer, terwijl de R nier duidelijk de nierstenen laat zien. Echobeeld van een kat met niercystes: duidelijk zie je gaten in de nier, hetgeen de niercystes zijn; de onregelmatigheid is duidelijk zichtbaar

9 R nier met redelijk normale omvang, het niermerg is zichtbaar en in nierbekken liggen de nierstenen. De L nier daarentegen is erg klein en er is geen normale structuur meer te ontdekken Jamie, een Balinees, gecastreerde kater van 5 ½ jaar, werd bij ons aangeboden met de klachten van minder eten, traag eten, afvallen en meer drinken. De eigenaar wilde de kat graag na laten kijken en verdacht de kat van nierproblemen. Bij onderzoek werd vastgesteld dat de kat iets blekere slijmvliezen vertoonde, inderdaad iets magerder was, matige tot slechte eetlust en stinken uit de bek. Tevens had de kat regelmatig braakklachten. In overleg met de eigenaar werd besloten voor een bloedonderzoek, waarvan U in de tabel de resultaten ziet. Zoals uit de tabel blijkt had Jamie verhoogd ureum en kreatinene en een verlaagd Ht (=aantal rode bloedcellen), hetgeen past bij CIN. Dit in tegenstelling tot Tijger en Noes. Duidelijk was dat Jamie een beginnend nierpatiënt ( beginnend CIN) was, die reeds enig nierfunctie verlies vertoonde, maar nog niet zo dramatisch dat we geen behandeling meer konden instellen. De kat werd voor 3-5 dagen aan de dialyse gelegd ( het intraveneuze infuus, waarbij de nieren gespoeld worden en het bloed ontgiftigd) in combinatie met nierondersteunende medicatie, fosfaatbinders en nierdieet.

10 Tijger Noes Jamie Normaal waardes Ureum 68, , Kreatinine IP 6, Gewicht 4,35 kg 4,50 kg 3,31 Urine eiwit Urine bloed Ht 0,30 0,39 0, Maligne lymfoom Nierstenen met obstructie CIN patiënt Het gaat intussen al meer dan 1 ½ jaar goed met Jamie, met af en toe een terugval, waarbij ze dan iets vaker een infuus onderhuids krijgt, maar verder met nierdieet en medicatie doet ze het goed. Zo hebben we meerdere chronische nierpatiënten die een lang leven beschoren zijn, met nierdieet, niermedicatie, fosfaat binders en af en toe een onderhoudsinfuus. Uit dit relaas blijkt duidelijk dat alleen focus op bloeduitslagen niet afdoende is, maar dat het geheel bekeken moet worden, de kat herhaald onderzocht mag worden etc. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor nierpatiënten en niet alleen voor katten, maar eigenlijk voor alle huisdieren en alle orgaan problemen. Herhaald bekijken en onderzoeken van de patiënt is noodzaak evenals de kritische analyse van de gegevens en de patiënt Voor een artikel over Nierfalen en uraemie zie bibliotheek Bijschrift bij foto of afbeelding Bijschrift bij foto of afbeelding Copyright 2011 by Dierenkliniek Goeree Overflakkee Voor overname van onze artikelen zie de algemene voorwaarden van Dierenkliniek Goeree Overflakkee