SJALOMSCHOOL - PROTOCOL tegen pesten.

Transcriptie

1 PESTPROTOCOL

2 Pestprotocol Inleiding Op school streven wij naar een optimale leef/werksfeer. Pedagogisch klimaat en de leefregels waarborgen die sfeer. Toch komt pesten in het onderwijs veelvuldig voor, hetgeen niet past binnen de sfeer op onze school. Uitgangspunten; Het onderstaande Pestprotocol is geschreven vanuit de waarden en normen, zoals die voortkomen uit een Protestants-Christelijke levensovertuiging. Ter onderbouwing hiervan onderscheiden we een aantal leefregels. We zijn een school, waarin: mensen werken vanuit een christelijke levensovertuiging we ons bewust zijn van onze voorbeeldfunctie in de omgang met anderen we ook in de les op een natuurlijke wijze, christelijke normen en waarden aan de orde proberen te stellen we respect hebben voor en interesse in leerlingen we als goede collega s met elkaar samenwerken we het niet accepteren als leerlingen pesten of gepest worden discriminatie op het gebied van ras, geslacht, geloof, seksuele geaardheid niet getolereerd worden we eerlijk en rechtvaardig zijn en dat ook van onze leerlingen verwachten we samen met de leerlingen een goede werk- en leefsfeer tot stand brengen we sluiten niemand buiten Pesten Ons standpunt is, dat wij pesten actief bestrijden, aangezien het een schending is van onze leefregels en ernstige gevolgen kan hebben voor de ontwikkeling van kinderen. Bij pestgedrag denken wij aan structureel schelden, elkaar uitlachen, chanteren, slaan, schoppen, maar ook aan het buitensluiten en negeren van iemand. Een kind kan bij pesten onder druk komen te staan en er geestelijk en/of lichamelijk langdurig, zelfs levenslang, onder gaan lijden. Leerkrachten, leerlingen en ouders zien pesten als een probleem. Bij de leerlingen gaat het niet alleen om de pester en het gepeste kind, maar ook om de zwijgende meerderheid. Preventief willen wij pesten, in welke vorm dan ook, voorkomen. Bij bestrijding van pesten vormt het volgende protocol een leidraad. SJALOMSCHOOL - PROTOCOL tegen pesten. Het protocol heeft als doel om, via samenwerking tussen ouders, leerkrachten en leerlingen, het probleem van het pestgedrag bij kinderen te voorkomen en aan te pakken en daarmee het welzijn van kinderen nu en voor de toekomst te verbeteren. Wat we weten en wat we willen: 1. Pesten is een wezenlijk en groot probleem. Uit onderzoeken blijkt dat zo'n á leerlingen onder de 18 jaar in Nederland het slachtoffer zijn van pestgedrag. Pestgedrag is schadelijk tot zeer schadelijk voor kinderen, zowel voor de slachtoffers als voor de pesters. De omvang en zwaarte van het probleem leiden tot de noodzaak van een aanpak door alle opvoeders van jongeren, in het bijzonder door de ouders en door de leerkrachten. 2. Om het probleem "pesten"zo goed mogelijk aan te kunnen pakken, is een goede samenwerking tussen ouders, leerkrachten en leerlingen noodzakelijk.

3 3. Onze school wil zich daadwerkelijk inzetten voor de samenwerking, genoemd onder punt Om het pesten aan te pakken, willen wij het volgende beleid volgen: Bij de aanpak van het pesten wordt de vijfsporenaanpak gevolgd. Dat wil zeggen aandacht voor: het slachtoffer, de pester, de meeloper, de leerkracht en de ouders. Het bewust maken en bewust houden van de leerlingen van het bestaan en van de zwaarte van het probleem. Het jaarlijks behandelen van de afgesproken regels hoe om te gaan met pesten door de leerlingen van de groepen 1 tot en met 8. Deze afspraken worden op een duidelijk zichtbare plek in ieder lokaal opgehangen. De kinderen, ouders en de leerkrachten weten wie de contactpersonen zijn op school. Deze namen staan vermeld in de schoolgids. Wij hanteren acht universele schoolregels: 1. Op de gang is het altijd rustig. 2. Wij zorgen dat wij op tijd zijn. 3. Wij houden de school en het plein netjes. 4. Wij gaan goed met elkaar om. 5. Wij zijn tegen een volwassene altijd beleefd. 6. Wij houden ons aan de regels van de klas. 7. Wij zijn zuinig op de spullen van de school. 8. Wij vragen altijd toestemming of wij spullen van een ander of van school mogen gebruiken. Deze regels zorgen er mede voor dat er duidelijkheid is in wat we van kinderen verwachten en tevens zorgen zij voor orde en rust in de school. Maatregelen t.a.v. het pesten. 1. Pestprotocol Aan het begin van ieder schooljaar wordt het protocol in alle groepen besproken en eventueel ondertekend. Bij een eerste keer dat pesten wordt geconstateerd, krijgt de pester een waarschuwing van de leerkracht. Bij de tweede overtreding worden ouders / verzorgers (telefonisch) ingelicht. Er volgt een waarschuwingsbrief voor de pester (tenzij de pesterij zo ernstig is, dan volgt er direct een strafbrief). Vermeld in het LVS wanneer een kind gepest is/wordt of pester is. Zeker wanneer er berichtgeving naar ouders is geweest, moet er verslag van in het LVS. Elke leerkracht handelt indien nodig volgens het stappenplan hoe te handelen als er toch gepest wordt (bijlage II) 2. Gym Kleedkamers: toezicht hier is van groot belang. Indien de leerkracht zelf gym geeft of geen vervangende taken heeft tijdens het lesgeven van de vakleerkracht, is deze aanwezig in de kleedkamer. Bij de lessen van de vakleerkracht zorgt de leerkracht die zijn of haar groep komt ophalen er voor 5 minuten voor afloop van de gymles aanwezig te zijn, zodat er twee leerkrachten aanwezig zijn voor toezicht in de beide kleedkamers. Tijdens het omkleden bij de eerste en laatste les van de vakleerkracht, houdt de vakleerkracht toezicht. NB. Wanneer er een mannelijke vakleerkracht de gymlessen verzorgd dan is het zeer wenselijk dat de eigen leerkracht de les bijwoont.

4 Tijdens de gymles worden de groepen altijd samengesteld door de leerkracht, zodat er sprake is van wisselende teams en niet altijd dezelfde leerlingen als laatste worden gekozen. 3. Garderobe Bij het binnenkomen (vanaf 8.20 uur en uur) ontvangen de leerkrachten de kinderen bij de klassendeur of is de leerkracht in de klas aanwezig. De directie en IB ers houden toezicht bij de 3 ingangen van de school, waarbij er altijd iemand in de garderobe van de hoofdingang staat. De leerkracht van het laatste lokaal (nu gr. 8 en gr. 1/2a) houdt tevens toezicht op het kleine halletje (als er geen directielid of IB er beschikbaar is) bij de buitendeur en sluit deze deur om 8.30 uur en om uur. Bij het uitgaan letten de leerkrachten op hun eigen groep. Zij letten op de hal waar hun klaslokaal aan grenst en / of lopen mee naar de garderobe. 4. Plein Alle kinderen gaan verplicht naar buiten. Alleen om medische redenen kan het voorkomen dat kinderen binnen blijven. Dit ter beoordeling aan de leerkracht. Elke leerkracht loopt met de groep mee om in de pauze op tijd buiten te kunnen zijn. Op klachten tijdens de pauze wordt direct ingegaan door de leerkracht: zelf uitzoeken en zo nodig direct straffen. Bij overtredingen wordt gewerkt met een time-out-plek: afzonderen van daders. (bij de voordeur van de school) Bij ernstige gevallen doorgeven aan eigen leerkracht: die straft. Bij heftige gevallen kan ook de directie een ruzie uitzoeken als de situatie daar om vraagt. 5. Evaluatie Twee keer per jaar (november / april) worden de gemaakt afspraken in alle groepen geëvalueerd. Terugkoppeling vindt plaats tijdens de teamvergadering (twee keer per jaar). Vervolgens wordt schriftelijk gerapporteerd aan de directie. De volgende agendapunten komen in ieder geval aan de orde: (Potentiële) slachtoffers (Potentiële) daders Noodzaak tot bijstellen van regels? Was er in een groep noodzaak een regel centraal te stellen? Evaluatie van de taken van de leerkrachten van de onder 3 en 4 genoemde punten. Evaluatie gebruik posters Kids tegen geweld Protocol grensoverschrijdend gedrag 6. Planning Aan het begin van ieder schooljaar wordt het pestprotocol in de groep besproken en de afspraken in de klas herhaald en het protocol in de groep opgehangen Rond de herfstvakantie en in februari wordt een sociogram gemaakt van de groep, zodat de leerkracht te weten komt hoe de verhoudingen liggen binnen de groep. Elke maand bespreking van een poster uit de serie Kids tegen geweld. 7. Onderbouw In de eerste twee leerjaren is de leerkracht bewust bezig met: Samenstelling van de kring: wie zet ik naast wie. Zoveel mogelijk structuur en rust in de groep brengen. Veel aandacht bij de jongsten voor de regel: niet aan elkaar zitten. Hyperactieve kinderen in het begin vaak een boodschapje laten doen. Storend gedrag bij buitenspel tegengaan; daartoe begeeft de lkr. zich in het spel: stimuleren, aangeven van nieuwe ideeën, belonen als er goed gespeeld wordt. De tijd nemen om uit te leggen waarom iets niet mag.

5 8. Contactpersonen en vertrouwenspersoon Allereerst benadrukken we bij de kinderen dat ze te allen tijde bij de eigen lkr. of welke juf of meester dan ook terecht kunnen voor vertrouwelijke zaken. Daarnaast kunnen ze altijd terecht bij de contactpersoon van school. De ouders kunnen zich tevens wenden tot de contactpersoon of tot de vertrouwenspersoon van de stichting. (zie schoolgids voor gegevens). 9. Aanpak probleemsituaties Zie hiervoor de bijlage I. Deze afspraken dienen om te komen tot een eensluidende aanpak door alle leerkrachten bij de beschreven situaties. 10. Bevorderen van sociaal-wenselijk gedrag 1. positief rondje Iedere dag wordt op minimaal één geschikt moment aandacht gegeven aan positief gedrag. Vaak kan dat door het belonen / benoemen van zaken / gedrag die goed gaan in de groep. 2. gesprek Kids tegen geweld Eén keer per maand wordt in alle groepen een kringgesprek gehouden aan de hand van de posters Kids tegen geweld. Gedurende de maand wordt hier op teruggekomen bijvoorbeeld in combinatie met een opdracht uit de suggesties voor lessen pesten in de klas. 3. belonen We maken er een gewoonte van dat we kinderen die niet hebben meegedaan of partij hebben gekozen voor het slachtoffer belonen. Het streven is hier méér aandacht aan te geven dan alle (noodzakelijke) corrigerende maatregelen. 4. Gericht inzetten van lessen uit de schoolgebonden methode Kinderen en hun sociale talenten In een groep waar de sfeer niet goed is kan gekozen worden om met een sociale vaardigheidstraining aan de slag te gaan. Het SMW kan hier een rol in spelen. 5. Inzet van specifieke lessuggesties zoals hieronder genoemd: Voorlezen. o Af en toe voorlezen rondom dit thema Dit richt de aandacht op het onderwerp en geeft mogelijkheden om aan de hand van de gebeurtenissen in het verhaal een klassegesprek te houden. o Aansluiting zoeken bij het thema van Kind op maandag. Dramatische expressie. o Door de kinderen uit laten spelen van een oplossing van een pestsituatie. De klas kan verdeeld worden in groepjes en per groepje wordt een oplossing bedacht. Hierna kan dan een nagesprek volgen.belangrijk is ook dat de klas na afloop mag reageren. Positief kringrondje. o In de kring zeg je iets positiefs over de leerling die naast je zit. Doe dit onverwachts en herhaal dit van tijd tot tijd, want de kinderen moeten dit ook leren. Tekenen. o Het uiten van gevoelens.

6 o o Laat in een tekening zien hoe je je voelt als je gepest wordt, of laat zien hoe je je voelt als je zelf pest. Teken een pestsituatie die je zelf ooit hebt meegemaakt bijv. allen tegen één. Gedichten maken. o Maak korte 4 regelige gedichten over pesten en laat die in de klas voorlezen. Plak ze op een kleurige achtergrond voordat ze worden opgehangen. o Van een of enkele gedichtjes kan een lied worden gemaakt in de groep. Opstel schrijven. o Titels als: Als ik gepest wordt dan... Als ik zie dat iemand gepest wordt dan... Waarom pesten zo gemeen is. Ik houd niet van pesten want... o Of gewoon een algemeen verhaal over pesten laten schrijven. o Schrijf alleen op de voorkant van een blaadje, zodat ze kunnen worden opgeplakt op een kleurige ondergrond.

7 Bijlage I AANPAK PROBLEEM SITUATIES Gebeurtenis Hoe handelt de leerkracht Eventuele straf 1.Uitzoeken van een ruzie tussen kinderen Waarschuwing van de leerkracht. 2.Pestgedrag wordt bij de leerkracht gemeld of door de leerkracht opgemerkt (hoe handel je naar de ouders) De leerkracht stelt open vragen en oordeelt niet. Beide kemphanen mogen hun verhaal doen, eerst los van elkaar (zodat ze elkaar niet horen). Hiervan wordt een korte aantekening gemaakt. Vervolgens worden beide leerlingen bij elkaar gezet en vat de leerkracht hun verhaal samen. Als de verhalen niet op elkaar aansluiten (wat vaak het geval is) wordt er doorgevraagd en probeert de leerkracht er achter te komen wat er precies gebeurd is. Elke melding wordt serieus ontvangen en onderzocht.(zie 1.) Na onderzoek meld je de ouder terug over je bevindingen en de afspraken die gemaakt zijn. (zie hiervoor punt 3) Wanneer er sprake is van doelgericht het gevecht opzoeken dan een waarschuwingsbrief. afspraken maken dat het pestgedrag stopt. (zo gaan wij niet met elkaar om) Waarschuwing van de leerkracht. Wanneer er sprake is van doelgericht het gevecht opzoeken dan een waarschuwingsbrief. 3.Pestgedrag wordt bij de leerkracht gemeld of door de leerkracht opgemerkt (hoe handel je naar de kinderen) De leerkracht heeft een gesprek met het slachtoffer en vraagt wat er aan de hand is. (open vragen stellen) Vervolgens een gesprek met de dader. Dan volgt het gesprek met dader en slachtoffer samen. Er worden duidelijke afspraken gemaakt die tot doel hebben dat het pestgedrag stopt. De dader belooft dit aan het slachtoffer door dit te verwoorden en het slachtoffer een hand te geven. Vervolgens wordt met het slachtoffer afgesproken dat zodra er weer sprake is van pestgedrag hij/zij dit direct bij de leerkracht meldt. De leerkracht vraagt na ongeveer drie dagen, vervolgens een week later en na een dag of 14 aan het slachtoffer hoe het gaat. (houd zo het lijntje met het slachtoffer open) Is de aard van de pesterij ernstig dan direct een strafbrief. 1 e keer: afspraken maken dat het pestgedrag stopt. (zo gaan wij niet met elkaar om) 2 e keer: Waarschuwingsbrief mee naar huis. Is de aard van de pesterij ernstig dan direct een strafbrief. 3 e keer: Strafbrief mee naar huis Indien het gedrag van de pester niet te corrigeren is gaat de school over tot: schorsing van de leerling. Zie hiervoor het protocol schorsing en verwijdering. of Verwijdering van school met inachtneming van de daarvoor geldende wettelijke regels.

8 Bijlage II Stappenplan hoe te handelen als er toch gepest wordt De gepeste leerling: maakt de pester duidelijk dat hij/zij daar last van heeft en zegt tegen de pester dat hij/zij ermee moet ophouden. vertelt de leerkracht wanneer de pester toch doorgaat met pesten. zegt het ook tegen zijn/haar ouders/verzorgers. De pester: moet met de leerkracht praten. Er wordt duidelijk gemaakt dat er op school niet gepest wordt. praat met de gepeste en de leerkracht om uit te leggen waarom hij/zij dit doet. vertelt zijn / haar ouders dat hij/zij op school gepest heeft. krijgt van de leerkracht een waarschuwing krijgt een waarschuwingsbrief mee naar huis, want de eerste mondelinge waarschuwing heeft het pestgedrag niet gestopt. krijgt een aantekening t.a.v. gedrag in zijn / haar dossier van het leerlingvolgsysteem. De opmerkzame medeleerling: die ziet dat een andere leerling gepest wordt, mag de pester aanspreken op zijn gedrag en zegt het daarna tegen de leerkracht. De leerkracht: bespreekt regelmatig met zijn klas de gemaakte afspraken. heeft een gesprek met de leerling die gepest wordt. heeft een gesprek met de pester, waarbij de leerkracht duidelijk maakt dat het pesten moet stoppen. brengt de ouders/verzorgers van de pester en de gepeste op de hoogte van wijze waarop het probleem zal worden aangepakt. De ouders / verzorgers: die van hun kind horen dat hij/zij gepest wordt, melden dit aan de leerkracht. nemen de melding vanuit school over het pestgedrag van hun kind serieus. van de pester / gepeste leerling ondersteunen de aanpak van het probleem. en de leerkracht houden contact tot het probleem is opgelost. Wat wordt er vanuit school gedaan als er wordt gepest (zie veiligheidsplan H. 2.2): De leerkracht praat met de pester en de gepeste. Een gesprek is vaak de oplossing van het probleem. De pester kan een straf krijgen. Afhankelijk van wat er gebeurd is kan dit variëren van een waarschuwing, waarschuwingsbrief of een strafbrief. In ernstige gevallen kan overgegaan worden tot schorsing of zelfs verwijdering van school. Het kan ook zijn dat zowel de gepeste leerling als pester extra hulp nodig hebben. Dit kan o.a. bij de schoolmaatschappelijk werker. Preventief wordt er aandacht aan pesten besteed tijdens de lessen sociale vaardigheden m.b.v de methode kinderen en hun sociale talenten. De leerkracht kan een groepsplan maken voor de gehele groep of een aantal kinderen van de groep. Dit plan kan preventief bedoeld zijn t.a.v. de sfeer in de groep, maar ook om in te grijpen op ongewenst gedrag dat een of meer kinderen vertonen. Deze acties worden altijd vermeld in het LVS.