Organiseert dagelijkse verzorging van dieren op de zorgboerderij

Transcriptie

1 Organiseert dagelijkse verzorging van dieren op de zorgboerderij Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Remco van der Kooij 04 april 2012 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Inleiding Informatie Dieren op de zorgboerderij Opdracht inventarisatie dieren Veilig werken met dieren Opdracht veiligheidsvoorschrift per dier Voeren van dieren Voederrantsoen berekenen Opdracht voerkaart voor één dag Opdracht voerplanning voor één jaar Verzorgen van dieren Opdracht dagelijkse verzorging Opdracht periodieke verzorging Voorbeelden van jaarkalenders Feedback Afsluitende opdracht Beoordeling Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Inleiding schapen leren vegen kn.nu/ww.e8d31e1 (youtube.com) Op je zorgbedrijf zijn vele landbouwhuisdieren aanwezig. Deze moeten dagelijks verzorgd worden te denken valt aan: voeren, vacht,- en klauwverzorging, medicijn toediening, hokbezetting, hygiëne, melken, veiligheid en overige verzorging. Het verzorgen van dieren op een zorgbedrijf is een regelmatig terugkerend proces dat elke dag plaats moet vinden. Clienten op een zorgboerderij hebben deze regelmaat nodig en daarom zijn deze werkzaamheden uitstekend geschikt voor zorgvragers. De werkzaamheden worden bepaalt door de werkbegeleider van het zorgbedrijf. Bij problemen of twijfel schakelt hij/zij zijn leidinggevende in (niveau 3). Ook is het mogelijk om een externe deskundige in te schakelen als de vragen niet te beantwoorden zijn op het bedrijf zelf (niveau 4). Voordat de zorgvrager aan de slag kan is het belangrijk dat de werkbegeleider per dag, per maand en per jaar exact weet wat er allemaal aan verzorging van de dieren op het bedrijf nodig is. De leerling-werkbegeleider gaat zich met dit arrangement verdiepen in de materie rondom de voer,- en verzorgingsactiviteiten, zodat de dieren tijdig en op de juiste wijze worden verzorgd. Voor het maken van de eindopdracht is het aanschaffen van een overzichtelijke jaaragenda noodzakelijk of maak je een digitaal overzicht in Excel. Dit laatste is makkelijker zodat je later nieuwe werkzaamheden eenvoudig kan toevoegen dan wel verwijderen. Dit arrangement heeft een studiebelasting van ongeveer 30 klokuren. Informatie Gemaakt door: werkgroep "zorgenloos beleven" Bestemd voor: werkbegeleiders en ondernemers zorgbedrijf dier Auteur: Remco van der Kooij Pagina 2

4 Dieren op de zorgboerderij Dieren zijn erg belangrijk op een zorgbedrijf. Dieren bieden troost, warmte en veiligheid, hebben geen verborgen agenda en lijken op mensen. Dieren zijn in hun contact met mensen direct en onvoorwaardelijk. Het ritme van de levencyclus van dieren geeft structuur en zin aan het leven. Cruciaal voor de vesterking van eigenwaarde en zelfvertrouwen is ook het feit dat de cliënt als hulpvrager, nu in contact met de dieren zelf degene is die verzorgt en hulp biedt! Voor de volgende opdracht kun je de volgende bronnen gebruiken: De zorgboerderij van Gerard Termaat. Opdracht inventarisatie dieren Voor deze opdracht ga je naar een website van een zorgboerderij, of neem je eigen BPV bedrijf. Dit bedrijf neem je als uitgangspunt voor het gehele arragement. 1. Noteer de aanwezige dieren (er moeten tenminste 4 diersoorten aanwezig zijn); 2. Zoek per diersoort op welk ras het is en hoeveel er op de boerderij aanwezig zijn.? Zet de gevonden gegevens overzichtelijk in een Excell bestand, zorg dat je kolommen/rijen kunt bijvoegen of verwijderen Met deze lijst ga je verder werken aan de opdracht veiligheidsvoorschrift per dier. Voorbeeld: DIERSOORT RAS AANTAL GESLACHT Koe lakenvelder 3 Koe Paard Fries 1 Ruin Pagina 3

5 Konijn Vlaamse reus 2 Voedster Konijn Nederlandse Hangoor dwerg 2 1 ram en 1 voedser Geit Witte melkgeit 3 Geit Pagina 4

6 Veilig werken met dieren Veilig werken is belangrijk. Voor het welzijn van jezelf, de zorgvrager, maar ook voor het dier. In het hier onderstaande filmpje worden de veiligheidseisen die belangrijk zijn op een dierenhouderij toegelicht (toegang tot het ECC nodig voor film). Veilig werken kn.nu/ww.686e199 (provisioning.ontwikkelcentrum.nl) Het volgende bestand geeft stapsgewijs aan waaraan je moet denken bij veilig werken op een dierenhouderij. Veilig werken kn.nu/ww.a (pdf, maken.wikiwijs.nl) Voor de opdracht 'Veiligheidsvoorschrift per dier' kun je de volgende bronnen gebruiken: Dieren, gedrag en leefomgeving (Ontwikkelcentrum, ECC) Opdracht veiligheidsvoorschrift per dier Veiligheid is niet alleen voor jezelf belangrijk. Ook voor de zorgvragers, de medewerkers en de dieren op het zorgbedrijf is veiligheid belangrijk. Je zult zelf veilig moeten werken, maar ook je cliënten goed moeten instrueren over hoe je veilig met dieren moet omgaan. Een zorgbedrijf met het keurmerk "Kwaliteitswaarborg Zorgboerderijen" geeft aan dat de veiligheid op het bedrijf goed is geregeld. Er wordt dan voldaan aan de afgesproken normen van veiligheid, richting zorgvragers, medewekers en de dieren. Pagina 5

7 In dze opdracht richten we ons op de veiligheid rondom het werken met de dieren. Ieder dier heeft een soortspecifiek gedrag. Daarnaast heeft ieder dier een bepaalde verzorging nodig. Het gedrag en de verzorging samen bepalen welke handelingen je wel of niet kunt uitvoeren bij een dier. Voor deze opdracht maak je een beschrijving over de veiligheid bij het werken met de dierengroepen uit de inventarisatie opdracht. In de onderstaande link zie je een voorbeeld hoe je veilig werkt bij het toiletteren van het paard. Maak voor iedere diersoort uit de inventarisatie opdracht een soortgelijk veiligheidsvoorschrift (toegang tot ECC nodig voor link). Veilig werken toiletteren paard kn.nu/ww.23c2abf (provisioning.ontwikkelcentrum.nl) Pagina 6

8 Voeren van dieren Voeren van verschillende dieren kn.nu/ww.69f454a (youtube.com) Net zoals in een dierentuin eten ook de dieren op een zorgbedrijf allemaal iets anders. Aan de werkbegeleider de taak om voor alle dieren een goed rantsoen uit te rekenen. Goed en voldoende eten is belangrijk voor de gezondheid van het dier. Voederrantsoen berekenen Ieder dier heeft voer nodig. Een dier in de groei of in productie heeft meer voer nodig als een volwassen dier wat niet hoeft te presteren. Maar hoe reken je nu een goed rantsoen uit? In de lessen heb je de theorie gekregen, nu ga je zelf aan de slag. Maak eerst de oefen opdracht, voordat je aan de opdracht 'voerkaart voor één dag' gaat beginnen. De oefenopdracht staat onderaan deze pagina. Bronnen die je kunt gebruiken zijn: voedernormenboekje; voeren van gezelschapsdieren, te vinden op ECC; hobby dieren houden van L.Schippers OEFEN OPDRACHT RANTSOEN BEREKENEN kn.nu/ww.c0fe8ed (doc, maken.wikiwijs.nl) Pagina 7

9 Opdracht voerkaart voor één dag Vanuit je vakdeskundigheid maak je een voerkaart per dag voor de dieren uit de invantarisatie opdracht, zodanig dat de zorgvrager het kan lezen en er mee kan werken. de volgende zaken komen minimaal aan de orde: Welk soort voer krijgen de dieren; Hoeveel voer moeten de dieren per dag eten; Hoeveel water moeten de dieren per dag krijgen? Bereken de hoeveelheid voer op een zelfde manier als in de oefen opdracht 'Rantsoen berekeken'. Voor niveau 4: Neem voor deze opdracht contact op met een externe deskundige. Ga naar de plaatselijke voerleverancier en informeer naar het juiste voer en de kosten daarvan. Noteer dit in een overzicht. Opdracht voerplanning voor één jaar Je hebt nu van alle dieren op het berijf een voerkaart voor één dag gemaakt. Maar krijgen de dieren iedere dag hetzelfde aan voer? Of zijn er periode's dat ze meer of minder voer krijgen? Neem als voorbeeld de geit; deze krijgt tijdens de dracht en de lactatie langzaam steeds meer voer. Als de lammeren gespeend zijn krijgt ze opeens veel minder voer. Dit om de melkproductie te stoppen. Voor een werkbegeleider is het belangrijk dat je hiervan op de hoogte bent. OPDRACHT: Maak een jaarplanning van de hoeveelheid voer die de dieren krijgen. Je neemt weer de dieren uit de invantarisatie opdracht als uitgangspunt. Pagina 8

10 Verzorgen van dieren Ontwormen van een paard kn.nu/ww.6c5c750 (youtube.com) Het spreek voor zich dat dieren verzorging nodig hebben. Er zijn dagelijks terug kerende karweitjes, zoals mesten. Er zijn ook verzorgingsmomenten die niet dagelijks maar periodiek terugkomen. Denk bij verzorging niet alleen aan uitmesten, vachtverzorging, klauwbekappen of eieren rapen, maar denk ook aan enten, ontwormen en ontvlooien. Bronnen die je kunt gebruiken voor de volgende opdracht zijn: Verzorgen van gezelschapsdieren (ECC); Houden van hobbydieren van L. Schipper; Opdracht dagelijkse verzorging Maak een dagelijksverzorgingsschema voor de dieren uit de invantarisatie opdracht. Zorg ervoor dat dit schema ook door andere te lezen en te gebruiken is. In het schema komen dus alleen de dagelijks terugkerende verzorgingswerkzaamheden! Werkzaamheden zoals vachtverzorging: wel of niet dagelijks? Pagina 9

11 En de werkzaamheden in en rondom de stallen en de hokken: wel of niet dagelijks? Opdracht periodieke verzorging De dagelijkse werkzaamheen zijn nu in kaart gebracht. Bij deze opdracht gaan we de periodieke werkzaamheden bekijken. Welke werkzaamheden komen er nu wekelijks, maandelijks of zelfs jaarlijks terug bij de verschillende dieren uit de inventarisatie opdracht. En zijn deze werkzaamheden ook gericht op de gezondheidszorg van de dieren? Afgelopen jaren is er veel te doen over Q-koorts in Nederland. Veel berichten over zieke mensen en zelfs sterfgevallen bij mensen. Als er mensen ziek worden van dierziekten vraagt dat om harde maatregelen. Er zijn inderdaad harde maatregelen getroffen; op melkleverende geitenbedrijven zijn tankmelkmonsters genomen en onderzocht op de aanwezigheid van antistoffen tegen Q-koorts. Als de tankmelk positief was werden alle drachtige geiten geruimd en werd een fokverbod ingesteld voor de guste dieren. De dieren werden verplicht geënt tegen Q-koorts. Een voorbeeld van preventieve gezondheidszorg??? Pagina 10

12 Opdracht: Voorbeelden van jaarkalenders Maak een overzicht van alle periodieke werkzaamheden voor de dieren uit de inventarisatie opdracht die in één jaar voorkomen. Denk hierbij ook aan de preventieve gezondheidszorg voor de dieren. Zet deze gegevens in een overzichtelijk schema, zodat anderen het ook kunnen lezen en er mee kunnen werken. DE TIJDLIJN: DE KALENDER Pagina 11

13 HET JAAROVERZICHT: De vorm die je kiest is geheel afhankelijk van je eigen voorkeur. Voorwaarden is dat een ander het schema moet kunnen lezen en ermee moet kunnen werken. Pagina 12

14 Feedback Je hebt van de volgende opdrachten een uitwerking: Inventarisatie dieren (minimaal 4 diersoorten); Veiligheidsvoorschrift per dier, voor verschillende diersoorten; Voerkaart voor één dag voor de verschillende diersoorten; Voerplanning voor één jaar; Dagelijks verzorgingsschema voor de verschillende diersoorten; Jaarplanning voor de periodieke verzorgingswerkzaamheden van de verschillende diersoorten. Laat een medestudent je voerkaart, je voerplanning, je dagelijks verzorgingsschema en je jaarplanning voor de periodieke werkzaamheden zien. Kan deze medestudent je schema's lezen? Pas eventueel je planningen en schema's aan. Laat de uitwerking nakijken door de docent/coach/bpv-bieder en vraag Feedback. Wat heb je goed gedaan en wat niet. Verwerk de feedback zonodig in je uitwerkingen. Pagina 13

15 Afsluitende opdracht Je hebt nu heel overzicht wat de verzorging van verschillende dieren op jaarbasis vraagt. En dit is nog alleen bij gezonde dieren! Je kunt je voorstellen wat er gebeurt als er een dierziekte uitbreekt, dan worden de werkzaamheden heel wat meer. Voor de afsluitende opdracht ga je als volgt te werk: Kies één week van het jaar; Zoek uit je schema's en planningen van je voorgaande opdrachten de werkzaamheden die gedaan moeten worden; Maak voor die week een planning van de werkzaamheden die gedaan moeten worden; Geef aan hoeveelheid tijd die nodig is per activiteit op de weekplanning; Geef aan hoeveel mensen je nodig denk te hebben voor de activiteiten op de weekplanning; Geef aan welke materialen je nodig denk te hebben voor de activiteiten op de weekplanning Als voorbeeld hoe je makkelijk een weekplanning in exell maakt kun je de video bekijken. SUCCES! Maken van een weekplanner kn.nu/ww.cf69eae (youtube.com) Beoordeling Dit arrangemment wordt op de volgende manier beoordeeld: De volgende opdrachten laat je nakijken door de desbetreffende docent: inventarisatie dieren; veiligheidsvoorschrift per dier; voerkaart voor één dag; voerplanning voor één jaar; dagelijkse verzorging; periodieke verzorging; en de feedback; Als ze goed bevonden zijn kun je ze in je portfolio doen. De afsluitende opdracht moet met een voldoende behaald worden, dan is dit werkproces goed afgesloten. De afsluitende opdracht wordt beoordeeld op: vakinhoudelijk correct; Pagina 14

16 netheid; duidelijk leesbaar; overzichtelijk; Nederlands (grammatica en spelfouten); werkbaar.? Pagina 15

17 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Remco van der Kooij Laatst gewijzigd 04 april 2012 om 20:54 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau MBO, Niveau 2: Basisberoepsopleiding; MBO, Niveau 3: Vakopleiding; MBO, Niveau 4: Middenkaderopleiding; MBO, Niveau 1: Assistentenopleiding; MBO; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Trefwoorden clienten, dieren, jaaragenda in excel, organiseren van werkzaamheden met dieren, plannen, verzorgen van dieren, werkzaamheden, zorgboerderij, zorgboeren, zorgvragers Bronnen Bron schapen leren vegen Veilig werken Veilig werken toiletteren paard 3df&format=html&mode=single Voeren van verschillende dieren Ontwormen van een paard Type Video Link Link Video Video Pagina 16

18 Bron Maken van een weekplanner Type Video Pagina 17