Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk

Transcriptie

1 Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk Resultaten van twee enquêtes, uitgevoerd in de periode september november 2016, onder woningeigenaren in de gemeente Nijkerk naar kwaliteit en duurzaamheid van het eigen woningbezit en plannen voor woningverbetering en verduurzaming en de obstakels die men hierbij ervaart JANSSEN & JOHANN Amersfoort 9 januari 2017

2 JANSSEN & JOHANN Zeeuwsestraat GG Amersfoort Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -1-

3 Inhoud Samenvatting... 3 Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes Nijkerk Woningtype, bouwperiode en grootte huishoudens... 5 Energieverbruik huishoudens / woningen... 6 Relatie woningtype en bouwjaar met energieverbruik... 6 Hoe tevreden zijn mensen met hun woning en de energiezuinigheid / duurzaamheid?... 7 Wat heeft men afgelopen jaren aan verduurzaming gedaan, wat is populair?... 8 Mate van tevredenheid over verduurzaming maatregelen Redenen voor verduurzaming van de woning Plannen voor (verdere) woningverbetering en (verdere) verduurzaming Welk bedrag heeft men over voor (verdere) verduurzaming van de woning? Ervaren obstakels voor (verdere) verduurzaming van de woning, waar is behoefte aan? Woningverduurzaming zonder zelf te investeren via een langlopend garantiecontract Actief met en voor de buurt, vrijwillig andere mensen helpen bij verduurzaming Voorbeeldwoning, energiecoach over de vloer en wit- en bruingoed leasen Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -2-

4 Samenvatting Ruim 300 woningeigenaren uit de gemeente Nijkerk deden in de periode september - november 2016 mee aan één van de twee woningenquêtes die door de gemeente werden georganiseerd om een beter beeld te krijgen van de mate van verduurzaming van eigen woningen en de obstakels die woningeigenaren ervaren bij het (verder) verbeteren en verduurzamen van hun woning. Zowel woningeigenaren die afgelopen jaren isolatiesubsidie bij de gemeente aanvroegen, als woningeigenaren die dit niet deden hebben aan het onderzoek deelgenomen. Ruim 250 respondenten hebben een van beide enquêtes afgerond. Ondanks dat woningen van deelnemers meer dan gemiddeld van het relatief veel energie verbruikende type hoekwoning en vrijstaande woning zijn en minder dan gemiddeld van de zuinige tussenwoning, is het gemiddeld energieverbruik van woningen van geënquêteerden met per jaar nauwelijks hoger het landelijke gemiddelde van (basisjaar 2016). Gezien het aanzienlijk grotere aantal mensen per woning dan het landelijk gemiddelde (2,9 tegen 2,2), is dit een opvallend resultaat. Ook valt het hoge energiegebruik van woningen van vóór 1900 en van direct na WO II (tot ca. 1960) op en dat het energieverbruik van woningen uit de laatste decennia, ondanks de betere isolatie nauwelijks lager is dan van woningen gebouwd tussen 1960 en Twintig procent van de geënquêteerde woningeigenaren heeft overigens geen idee wat zijn of haar energieverbruik is. Minder dan de helft van de deelnemers aan het onderzoek is tevreden over de duurzaamheid, isolatie en energiezuinigheid van zijn of haar woning. Deelnemers die geen isolatiesubsidie bij de gemeente aanvroegen beoordelen de energiezuinigheid van hun woning slechter dan isolatiesubsidie-aanvragers. Over het comfort, binnenklimaat, ventilatie en de levensloopbestendigheid van de woning zijn aanzienlijk meer deelnemers tevreden en over het onderhoud aan de woning is de tevredenheid het hoogst. De populairste maatregelen onder de geënquêteerde woningbezitters om het comfort te verbeteren en energieverbruik te beperken / verduurzamen waren in volgorde van populariteit: woningisolatie (86% van de eigenaren), gebruik van LED-verlichting, gebruik van dubbel of drielaags glas, vervangen van de oude CV-ketel of geiser door een moderne HR107 CV-ketel, kieren en tochtplekken dichten en gebruik van zonnepanelen (20%). Vijf procent van de geënquêteerden geeft aan afgelopen jaren niets aan verduurzaming gedaan te hebben. Opvallend is de zeer geringe toepassing van minder bekende, maar wel degelijk zeer effectieve verduurzamingmaatregelen zoals warmte-terugwinning via de ventilatie en gebruik van een warmtepomp om de woning te verwarmen.. De tevredenheid over verduurzaming maatregelen varieert nogal. Woningeigenaren die isolatiesubsidie bij de gemeente aanvroegen zijn een stuk tevredener over getroffen maatregelen dan woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen. Dit geldt zowel voor de tevredenheid over het energiebesparend effect (65% versus 40%), als het comfort verhogend effect (77% versus 50%). Ruim een derde van de respondenten geeft aan dat een lagere energierekening de belangrijkste reden was om de woning (verder) te verduurzamen. Daarna komen meer wooncomfort en zorg voor het klimaat / milieu. Verder worden waardestijging van de woning en beter rendement dan sparen als redenen genoemd. De beschikbaarheid van isolatiesubsidie is voor ruim de helft van de subsidieaanvragers de directe aanleiding geweest voor het isoleren van de woning. Bijna een kwart van de respondenten heeft concrete plannen voor het verder verduurzamen van de woning. Voor andere vormen van verbetering van de woning, zoals groot onderhoud aan de woning, woninguitbreiding, comfortverbetering en het levensloopbestendig maken van de woning heeft rond Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -3-

5 de 30% van de mensen plannen. Bij elkaar wil zeker 40% van de eigenaren aankomende jaren iets aan de woning doen. Daarnaast is er een even grote groep die dit overweegt. Er is een aanzienlijk verschil in bedrag dat woningeigenaren die wel isolatiesubsidie aanvroegen en woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen over hebben voor (verdere) verduurzaming van hun woning. Aanvragers van isolatiesubsidie met verduurzamingsplannen geven aan hier gemiddeld voor over te hebben, terwijl woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen hier gemiddeld voor over hebben. Ca. de helft van de respondenten geeft overigens aan dat geld / financiering juist het grootste obstakel is bij (verdere) verduurzaming en verbetering van de woning. Andere grote obstakels zijn het ontbreken van een goede analyse van de woning, met inbegrip van een deskundig advies over wat het beste gedaan kan worden, het ontbreken van een energiebesparingsgarantie op uitgevoerde maatregelen en begeleiding door een deskundig en onafhankelijk (energie)adviseur. Ruim een vijfde van de mensen ervaart geen obstakels. Bijna twee derde van de respondenten, bij elkaar 162 personen, geeft aan op een of andere manier een rol te willen spelen in een lokaal (buurt) burgerinitiatief voor het verduurzamen van woningen in de gemeente Nijkerk. Ze willen wel kartrekker worden van zo n initiatief, vrijwillig energieadviseur bij het initiatief, kennis met anderen delen, van anderen leren, samen projecten doen of gewoon handen spandiensten verrichten. Bij woningeigenaren die isolatiesubsidie aanvroegen is het animo om aan zo n burgerinitiatief bij te dragen overigens wat lager dan bij woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen. Twee derde van alle respondenten geeft aan enige tot veel interesse te hebben in verduurzaming van de eigen woning en het energieverbruik via een langlopende garantieovereenkomst met een verduurzamingsconsortium. De eigenaar hoeft hierbij niet zelf in verduurzaming van zijn / haar woning te investeren, dat doet het consortium. Het consortium verdient de investering terug uit de jaarlijks gegarandeerde energiebesparing van de bewoner. Ca. de helft van de respondenten is wellicht of zelfs zeker geïnteresseerd in een vrijwillig energiecoach die thuis langskomt om te helpen bij energiezuiniger gedrag en hierover tips geeft. Aanzienlijk minder interesse is er voor het aanbod om energie-onzuinige apparatuur om te wisselen en daarvoor in de plaats energiezuinige apparatuur te gaan leasen. Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -4-

6 Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes Nijkerk Meer dan 300 inwoners van de gemeente Nijkerk hebben die in de periode september - november 2016 deelgenomen aan een van de twee woning-duurzaamheid enquêtes die in de gemeente Nijkerk zijn gehouden. Dat betekent een deelnamepercentage van bijna 2,5% van alle woningeneigenaren in de gemeente. De ene woningenquête was op naam en gericht aan woningeigenaren die afgelopen jaren isolatiesubsidie bij de gemeente hebben aangevraagd, de andere enquête was een algemenere variant, bedoeld voor alle andere woningeigenaren in de gemeente Nijkerk. Van de 302 mensen die aan de enquêtes zijn begonnen hebben 257 deelnemers de enquête afgerond. Dat is 2% van de respondenten. Honderdzevenentachtig mensen hebben de enquête voor woningeigenaren die isolatiesubsidie aanvroegen afgerond. Dat is een responsgraad van 38%. Dat is erg hoog. Zeventig mensen hebben de algemene enquête voor woningeigenaren afgerond. Voor de enquête gericht op isolatiesubsidie-aanvragers waren 492 Nijkerkers op naam via mail en per brief uitgenodigd. Deelnemers aan de andere algemenere woningenquête zijn via PR en beperkt verspreide flyers in de gemeente Nijkerk uitgenodigd. Woningtype, bouwperiode en grootte huishoudens Bijna 28% van de deelnemers aan de enquêtes woont in een tussenwoning en bijna 27% in een tweeonder-één-kap woning. Het aantal tussenwoningen in de enquêtes ligt daarmee wat onder het landelijk gemiddelde van bijna 35%. Het percentage twee-onder-één-kap woningen is juist wat hoger dan het landelijk gemiddelde van bijna 20%. Ook hoekwoningen en vrijstaande woningen zijn goed vertegenwoordigd in de enquête met respectievelijk 22% en 19%. Het percentage hoekwoningen ligt ver boven het landelijk gemiddelde, terwijl het aantal vrijstaande woningen iets onder het landelijk gemiddelde van 23% ligt. Deelname enquête per woningtype 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Tussenwoning Twee-onder-één-kap Hoekwoning Vrijstaand Anders Het gemiddeld aantal bewoners per woning ligt in de gemeente Nijkerk volgens de enquête op bijna 2,9 personen. Dat is ruim boven het landelijk gemiddelde van 2,2 personen per woning. De bulk van woningen (37%) van deelnemers aan de enquêtes is gebouwd in de periode , de periode waarin de kwaliteit van woningen verbeterde t.o.v. woningen gebouwd in de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog. Zo kregen woningen vanaf 1960 verplicht spouwmuren tegen vochtoverlast. Ruim drie op de tien deelnemers (31%) heeft een woning uit de periode die daarop volgt, van Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -5-

7 na de oliecrises tot Dit is de periode waarin men door stijgende energieprijzen steeds meer op de isolatie van woningen ging letten. Het aantal woningen uit de periode na 1996, decennia waarin via opvolgende Bouwbesluiten steeds strengere eisen aan isolatie van woningen werden gesteld, ligt rond de 7%. Dat is iets lager dan het percentage woningen tussen de 1900 en de Tweede Wereldoorlog. Woningen uit de naoorlogse periode (tot 1960) maken bijna 10% uit van het totaal aantal woningen. Van deze naoorlogse periode wordt wel gezegd dat kwantiteit voor kwaliteit ging. Energieverbruik huishoudens / woningen Ruim 40% van de respondenten kan precies aangeven hoeveel energie zijn / haar huishouden verbruikt, terwijl bijna 20% geen idee heeft. De rest van de respondenten weet het ongeveer of wil het niet zeggen. De gemiddelde energiekosten van respondenten die hierover hebben gerapporteerd in de enquêtes liggen iets boven het landelijk gemiddelde van rond de per jaar. Dit is lager dan verwacht, uitgaande van het feit dat in Nijkerk gemiddeld genomen wat grotere woningen staan en relatief veel twee-onder-één-kap woningen en hoekwoningen. Laatstgenoemde typen woningen hebben in het algemeen een aanzienlijk hoger energieverbruik dan de landelijk vaker voorkomende tussenwoningen en appartementen. Ook is het aantal bewoners met gemiddeld 2,9 per woning in Nijkerk flink hoger dan het landelijk gemiddelde, wat juist zou duiden op een flink hoger energieverbruik per woning. Gemiddelde uitgave aan energie per woning / huishouden 600 < 3% 19% 40% % 60% 53% % 15% 7% % 6% % > % 0% Uitgaven energie totaal Uitgave gas Uitgave elektriciteit Wellicht dat het relatief lage energieverbruik in Nijkerk komt doordat mensen die aan de enquêtes hebben deelgenomen meer dan gemiddeld op hun energieverbruik letten. Overigens valt op dat het elektraverbruik per woning in Nijkerk met gemiddeld zo n 3600 Kwh per jaar bijna 10% boven het landelijk gemiddelde van ca Kwh per woning ligt. Relatie woningtype en bouwjaar met energieverbruik In lijn met landelijk onderzoek is te zien dat het gemiddeld gasverbruik van tussenwoningen, appartementen en maisonnettes flink lager is dan van vrijstaande woningen en twee-onder-één-kap woningen. In volgorde van stijgend gasverbruik: appartement, maisonnette, tussenwoning, twee-onder-één-kap, hoekwoning en als grootverbruiker de vrijstaande woning. Geschakelde woningen zitten volgens de enquêtes qua energieverbruik op hetzelfde niveau als vrijstaande woningen. Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -6-

8 Gemiddeld energieverbruik (p.j.) per type woning, per periode Na Vóór Gemiddelde woning Vrijstaand Twee-onder-één kap Hoekwoning Tussenwoning Vrijstaande woningen hebben in de enquêtes een bijna 2,5 keer hoger energieverbruik dan appartementen. Tussenwoningen scoren ca. 25% beter in energieverbruik dan vrijstaande woningen. Dit zit hem niet alleen in het gasverbruik. Ook qua elektraverbruik scoren appartementen en tussenwoningen aanzienlijk beter dan vrijstaande woningen en twee-onder-één-kap woningen. Verder komt in lijn met soortgelijk landelijk onderzoek naar voren dat woningen uit de periode vóór 1900 energetisch zeer slecht zijn en woningen tussen 1940 en 1960 energetisch matig. Dit heeft waarschijnlijk met de slechtere kwaliteit van de bouwschil en kierdichting van woningen uit deze perioden te maken. Voor woningperioden na 1960 zijn niet echt grote verschillen in energiegebruik van woningen per periode te constateren, al hebben woningen die in de laatste twee decennia zijn gebouwd een wat lager gasverbruik (20% minder), wat waarschijnlijk komt door de wat betere isolatie. Qua elektriciteitsverbruik doen woningen uit deze periode het echter niet beter dan woningen uit andere bouwperioden. Opvallend is dat woningen van voor de oorlog relatief goed scoren in energieverbruik, met een bijna kwart lagere energierekening dan het landelijke gemiddelde van 1650 per jaar. Onduidelijk is hoe dit komt. Hoe tevreden zijn mensen met hun woning en de energiezuinigheid / duurzaamheid? Opvallend uit de enquêteresultaten is dat nog niet de helft van de deelnemers aangeeft tevreden te zijn over de duurzaamheid, isolatie en energiezuinigheid van zijn of haar woning. Over het comfort, het binnenklimaat / ventilatie en de levensloopbestendigheid van de woning zijn meer mensen tevreden, ca. 65% van de deelnemers is hier (zeer) tevreden over. De onderhoudsstaat scoort het hoogst, met 80% (zeer) tevreden bewoners. Bijna 40% van de woningeigenaren is op alle aspecten tevreden over zijn of haar woning. Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -7-

9 Deelnemers aan de algemene enquête (mensen die geen isolatiesubsidie bij de gemeente aanvroegen) beoordelen de kwaliteit van hun woning qua energiezuinigheid slechter dan isolatiesubsidie-aanvragers. Slechts 45% van hen is echt tevreden tegen 55% van de isolatiesubsidie-aanvragers. Mate van tevredenheid met de woning Duurzaamheid en energiezuinigheid 11% 42% 33% 11% Comfort (behaaglijk, geen tocht, vocht, geluidoverlast) 16% 43% 31% 8% Levensloopbestendigheid van de woning 26% 35% 25% 9% Ventilatie & binnenklimaat (frisse gezonde lucht) 20% 47% 23% 6% Onderhoudsstaat van de woning 26% 51% 17% 4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer tevreden Tevreden Neutraal Ontevreden Zeer ontevreden Weet niet Er is niet alleen naar tevredenheid gevraagd, maar ook naar ontevredenheid. In totaal geeft ruim 15% van de respondenten aan echt ontevreden te zijn over de energiezuinigheid en duurzaamheid van de woning. Over het comfort, de levensloopbestendigheid en met name over ventilatie / binnenklimaat is men wat minder negatief. Verder valt in beide enquêtes op dat een aanzienlijk deel van de bewoners, namelijk rond de 20 á 30%, neutraal oordeelt over allerlei deelaspecten van de woning. Dat wil zeggen dat ze er niet negatief over zijn, maar ook niet positief. Wat heeft men afgelopen jaren aan verduurzaming gedaan, wat is populair? De populairste maatregel om de eigen woning te verbeteren, het comfort te verhogen en energieverbruik te verminderen is met afstand het isoleren van de woning (68%). Dit is logisch gezien dat de grootste groep geënquêteerden juist ook vanwege deze maatregel afgelopen jaren subsidie bij de gemeente Nijkerk heeft aangevraagd. Van de woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen heeft afgelopen jaren bijna 30% zijn gevel, vloer/bodem of dak geïsoleerd, tegen 86% van de eigenaren die wel isolatiesubsidie aanvroegen. Isolatiesubsidie-aanvragers gebruikten de isolatiesubsidie van de gemeente vooral voor vloer / bodemisolatie van de woning, voor gevel / spouwmuurisolatie en voor het vervangen van enkel glas ramen door HR++ (dubbel) glas. Het gebruik van LED-verlichting en spaarlampen is overall genomen de tweede meest populaire maatregel (63%) onder woningeigenaren en het laten inzetten van dubbel of zelfs triple (drielaags) glas de derde meest populaire maatregel (55%). Voor beiden geldt, net als voor woningisolatie, dat er aanzienlijke verschillen zijn in toepassing tussen eigenaren die wel isolatiesubsidie aanvroegen en eigenaren die dit niet deden. Vervanging van gloeilampen door spaarlampen en LED-verlichting werd door 58% van de isolatiesubsidie aanvragers toegepast, tegen 74% door eigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen. Het vervangen van enkellaags glas of oud dubbelglas voor HR+ glas of zelfs drielaags Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -8-

10 (triple) glas werd door 63% van de isolatiesubsidie aanvragers toegepast, tegen 36% van de eigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen. De aanzienlijke verschillen in toepassing van maatregelen tussen woningeigenaren die wel en woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen, is over de volle breedte van maatregelen terug te zien. Zo zijn nieuwe, beter isolerende kozijnen door 32% van de woningeigenaren die isolatiesubsidie aanvroegen toegepast, tegen 8% van de eigenaren die geen zijn subsidie aanvroegen. Alleen het vervangen van de oude CV-ketel door een moderne HR107 variant is bij beide groepen (ongeveer) even populair. Het diagram hieronder geeft een gedetailleerd overzicht van het gebruik van maatregelen en verschil in populariteit tussen woningeigenaren die wel en woningeigenaren die geen isolatiesubsidie bij de gemeente aanvroegen. Verder blijkt uit de enquêtes dat 95% van de deelnemers afgelopen jaren wel iets aan verduurzaming en vermindering van het energiegebruik van de woning heeft gedaan. Woningeigenaren die isolatiesubsidie aanvroegen hebben afgelopen jaren gemiddeld 3,3 maatregelen genomen tegen 2,4 maatregelen door de woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen. Tweeënveertig procent van de isolatiesubsidie-aanvragers nam 4 of meer maatregelen, met uitschieters naar boven tot wel 10 maatregelen. Van de eigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen nam 40% 3 of meer maatregelen. 90% Uitgevoerde verduurzaming maatregelen Percentage eigenaren dat de maatregel heeft doorgevoerd 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Geen isolatiesubsidie aangevraagd Isolatiesubsidie aanvragers Alle woningeigenaren Opvallend over de hele linie is de zeer geringe toepassing van minder bekende, maar wel degelijk zeer effectieve verduurzamingmaatregelen, zoals warmte-terugwinning via de douche en ventilatie (beiden 3x) en gebruik van een warmtepomp (2x). Zonneboilers en biomassa / pelletkachels zijn wat populairder, met in beide gevallen 9 woningeigenaren die dit lieten uitvoeren. Twee mensen hebben een beter isolerende voordeur genomen. Een van de meest (kosten)effectieve verduurzamingsmaatregelen, namelijk waterzijdig inregelen van de CV-installatie, is door slechts één woningeigenaar toegepast. Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -9-

11 Mate van tevredenheid over verduurzaming maatregelen Het meest tevreden zijn de mensen over hoe de installateur of aannemer zijn werk deed, rond 80% van de woningeigenaren is hier (zeer) tevreden over. Veel minder tevreden zijn de mensen gemiddeld genomen over de verhoging van het woningcomfort en energiebesparend effect van maatregelen. Over het comfort verhogend effect van maatregelen is 66% van de woningeigenaren tevreden en 51% is tevreden over het energiebesparend effect van maatregelen. Opvallend verschil tussen de woningeigenaren die isolatiesubsidie hebben aangevraagd en woningeigenaren die dit niet deden, is dat van de laatste groep bijna een kwart geen idee heeft of ze nu wel of niet tevreden moeten zijn over de maatregelen, terwijl dit percentage bij de isolatiesubsidie-aanvragers rond de 10% ligt. Ook zijn isolatiesubsidie-aanvragers veel tevredener over zowel het energiebesparend, als het comfort verhogend effect van maatregelen; 65% respectievelijk 77% tevreden woningeigenaren, versus 40% en 50% van de woningeigenaren die geen subsidie aanvroegen. Dit geldt in mindere mate voor de tevredenheid over de wijze waarop de installateur / aannemer e.d. zijn werk deed en de opbrengsten versus de kosten van maatregelen. Van woningeigenaren die isolatiesubsidie aanvroegen is 56% tevreden over de verhouding tussen opbrengsten en kosten, terwijl dit bij de woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen slechts 33% is. Over het comfort verhogend gehalte van maatregelen en de opbrengsten versus de kosten van maatregelen zijn de mensen het minst tevreden. De meeste en grootste klachten zijn dat men nauwelijks of geen effect van de maatregelen merkt, en dat het (dus) weggegooid geld lijkt, en dat de installateur / aannemer niet waarmaakte wat beloofd was. Redenen voor verduurzaming van de woning Een derde van de respondenten geeft aan dat een lagere energierekening de belangrijkste reden was om de woning (verder) te verduurzamen. Daarna komen een groter wooncomfort (26%) en zorg voor het klimaat / milieu (23%). Interessant is dat woningeigenaren die isolatiesubsidie bij de gemeente aanvroegen veel vaker comfortverbetering als reden voor verduurzaming noemen dan woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen. Verder worden waardestijging van de woning en beter rendement dan sparen als reden voor verduurzaming van de woning genoemd. Redenen voor verduurzaming van de woning 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Lagere energielasten Meer wooncomfort (betere ventilatie, warmere voeten, minder tocht / vocht /geluid / Goed voor het milieu / klimaat Waardestijging / betere verkoopbaarheid woning Hoger rendement dan sparen Onafhankelijkheid van andere landen Overige De beschikbaarheid van isolatiesubsidie is voor ruim de helft van de isolatiesubsidie-aanvragers de Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -10-

12 directe aanleiding geweest voor het (verder) isoleren van de woning. Ook dat mensen er nu het geld voor hadden wordt veel genoemd als directe aanleiding voor verduurzaming van de woning. Daarnaast zijn er nog een hele reeks minder vaak genoemde aanleidingen, zoals aandacht in de media voor duurzaamheid, dat mensen toch al aan het verbouwen of met groot onderhoud bezig waren, aankoop van een nieuwe woning of dat vrienden / kennissen goede ervaring met verduurzaming hadden. Wanneer de aanleidingen verbouwen, oplossen van achterstallig onderhoud en noodzakelijk (groot) onderhoud bij elkaar worden opgeteld, is dit voor meer dan de helft van de mensen de directe aanleiding geweest om de woning te verduurzamen. Plannen voor (verdere) woningverbetering en (verdere) verduurzaming Bijna een kwart van de respondenten geeft aan concrete plannen te hebben voor verdere verduurzaming van de eigen woning. Daarnaast geeft een aanzienlijke groep woningeigenaren aan de woning aankomende jaren (ook) op andere terreinen te willen verbeteren. Dit varieert van het levensloopbestendiger maken van de woning en verbeteren van het comfort (minder tocht, vocht, koude, geluidsoverlast e.d.), tot het inlopen of oplossen van (achterstallig) onderhoud of uitbreiden / veranderen van de woning. Naast verduurzaming zijn vooral woning uitbreiding / verandering, comfortverbetering en het uitvoeren van onderhoud populair. Verder verduurzamen van de woning (isoleren, zonnepanelen e.d.) Groot (achterstallig) onderhoud inlopen / oplossen Verbeteren comfort (vloerverwarming, minder tocht, vocht, geluidhinder e.d.) Veiliger en levensloopbestendiger maken van de woning Woning uitbreiden / vernieuwen (dakkapel, nieuwe keuken, uitbouw e.d.) Maatregelen voor betere ventilatie / gezonde frisse lucht in de woning Plannen voor woningverbetering 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Ja Misschien Nee In totaal geeft ruim 40% van de woningeigenaren aan (concrete) plannen te hebben voor een of andere vorm van woningverbetering. Naast de groep woningeigenaren met concrete plannen, is er een even grote groep woningeigenaren die aangeeft woningverbetering te overwegen. Met name op het gebied van (verdere) verduurzaming van de woning is er een grote groep van 40% van de woningeigenaren die dit overweegt. Daarnaast is er een aanzienlijke groep woningeigenaren die in eerste instantie aangeven geen plannen voor woningverduurzaming te hebben, maar dit toch wel te willen overwegen wanneer dat in combinatie met andere vormen van woningverbetering goedkoop mogelijk is. Bij elkaar brengt dit de groep woningeigenaren die woningverduurzaming overwegen of hiervoor concrete plannen hebben op maar liefst 75% van het totaal aantal deelnemers aan de enquêtes. Tussen woningeigenaren die geen isolatiesubsidie hebben aangevraagd en woningeigenaren die dit Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -11-

13 wel deden is weinig verschil in plannen voor type woningverbetering. Alleen bij het inlopen en oplossen van groot (achterstallig) onderhoud geven aanzienlijk minder isolatiesubsidie-aanvragers aan hiervoor concrete plannen te hebben dan de eigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen (10% om 22%). Op het terrein van verbetering van het binnenklimaat en ventilatie is het net andersom (8% om 3%). Welk bedrag heeft men over voor (verdere) verduurzaming van de woning? Het gemiddelde bedrag dat woningeigenaren aangegeven beschikbaar te hebben voor (verdere) verduurzaming van de eigen woning ligt op ruim Tussen woningeigenaren die geen isolatiesubsidie en woningeigenaren die wel isolatiesubsidie bij de gemeente aanvroegen is een aanzienlijk verschil in bedrag dat mensen zeggen over te hebben voor (verdere) verduurzaming van de woning. Isolatiesubsidie-aanvragers met verduurzamingsplannen geven aan gemiddeld voor verdere verduurzaming van hun woning over te hebben, met uitschieters naar boven tot meer dan Ruim 40% van deze groep woningeigenaren geeft aan bereid te zijn meer dan te investeren. Een derde is bereid rond de te investeren. Woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen maar wel verduurzamingsplannen hebben, geven aan gemiddeld voor verduurzaming van hun woning over te hebben. Ook bij deze groep zijn er uitschieters naar boven tot meer dan Van deze groep woningeigenaren geeft 30% aan meer dan te willen investeren. Een kwart is bereid rond de te investeren. Ervaren obstakels voor (verdere) verduurzaming van de woning, waar is behoefte aan? Bij de vraag wat men als belangrijkse obstakels ervaart bij verduurzaming van de eigen woning, of op welk terrein men behoefte aan steun heeft antwoordt 55% van de geënquêteerden dat geld / financiering het grootste obstakel is voor (verdere) verduurzaming van de eigen woning. Een ander veel genoemd obstakel (46%) is het ontbreken van een goede analyse van de woning, met inbegrip van een deskundig advies over wat het beste gedaan kan worden als grootste obstakel genoemd. Veel woningeigenaren blijken daarnaast behoefte aan een energiebesparingsgarantie te hebben om zekerheid te krijgen dat maatregelen ook opleveren wat wordt beloofd of beoogd (door 25% genoemd). Bijna even vaak wordt een goed, integraal aanbod van een uitvoerder als obstakel en wens genoemd. Er Obstakels en behoeften bij verduurzaming woningen Financiering en / of subsidie Goede analyse van de woning en advies over wat effectieve maatregelen zijn Ik ervaar geen obstakels Energiebesparingsgarantie Goed aanbod van een uitvoerder (isolatiebedrijf, bouwbedrijf, installateur e.d.) Een (energie)adviseur die helpt Buren die ook meedoen Combineren met woningverbetering (keuken, onderhoud, dakkapel e.d.) Goede voorbeeldwoningen / referenties Een stappenplan / handleiding Anders 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -12-

14 zijn daarnaast nog andere obstakels die als belemmerd worden ervaren, of wensen, zoals (het ontbreken van) een deskundig onafhankelijk adviseur die de mensen bij de verduurzaming begeleidt, buren die meedoen, een helder stappenplan en (het ontbreken van) duurzame voorbeeldwoningen. Bijna 21% van de mensen geeft aan geen obstakels te ervaren of wensen te hebben en het prima zelf af te kunnen. Woningverduurzaming zonder zelf te investeren via een langlopend garantiecontract Een kwart van alle deelnemers van de woningenquêtes geeft aan geïnteresseerd te zijn in verduurzaming van de eigen woning via een langlopende garantiecontract met een verduurzamingsconsortium. De bewoner hoeft hierbij niet zelf in verduurzaming van zijn / haar woning te investeren. Het verduurzamingsconsortium neemt deze investering voor rekening, inclusief het onderhoud aan aangebrachte maatregelen gedurende de contractperiode. De investeringen in verduurzaming van de woning, huishoudelijke apparatuur, gedragcoaching, onderhoud aan de woning e.d. worden binnen deze constructie terugbetaald uit de door het consortium gegarandeerd energiebesparing. Woningeigenaren die aan zo n constructie meedoen houden dezelfde woonlasten qua energie en onderhoud als voor de verduurzaming, maar krijgen hier wel een veel comfortabeler en kwalitatief betere woning voor terug. Interesse in verduurzaming op basis van een besparingsgarantie en financiering 25% 8% 27% 39% Ja Misschien Nee Weet niet Naast 27% van de woningeigenaren die aangeven zeker interesse in zo n aanpak te hebben, geeft nog eens 39% van de respondenten aan zo n aanpak in overweging te willen nemen. Ruim een kwart van de eigenaren zegt geen interesse in zo n aanbod te hebben. Acht procent weet het (nog) niet. Actief met en voor de buurt, vrijwillig andere mensen helpen bij verduurzaming Bij elkaar opgeteld geeft bijna twee derde van alle respondenten aan op een of andere manier wel een rol te willen spelen in een lokaal (buurt) burgerinitiatief voor het verduurzamen van woningen in de gemeente Nijkerk. Bij elkaar gaat het om 162 personen. De rol die ze ambiëren varieert van kartrekker of vrijwillig energieadviseur bij zo n initiatief, tot het delen van kennis of leren van anderen, samen projecten doen of gewoon hand- en spandiensten verrichten. Bij woningeigenaren die isolatiesubsidie bij de gemeente aanvroegen is het animo om aan zo n burgerinitiatief mee te doen overigens wat lager dan bij woningeigenaren die geen isolatiesubsidie aanvroegen. Veertig procent van de woningeigenaren die aangegeven wel iets voor de buurt te willen betekenen geeft aan aan zoiets mee te willen doen om vooral zelf geïnspireerd te worden en/of te leren. Twintig Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -13-

15 procent wil helpen met hand- en spandiensten en het regelen van praktische zaken en nog eens 20% wil actief zijn of haar kennis van verduurzaming met anderen delen, al dan niet als vrijwillig energieadviseur. Een tiental personen heeft aangegeven zichzelf als kartrekker van zo n lokaal burger duurzaamheid-initiatief te zien. Interesse in participatie in een lokaal duurzaam burger-buurtinitiatief Weet niet Als (vrijwillig) adviseur andere bewoners helpen en adviseren bij verduurzaming Ik zie mij in een actieve, leidende rol Meedoen en mijn kennis van energiebesparing en verduurzaming met anderen delen Meedoen en inspiratie en kennis opdoen Helpen met het regelen van praktische zaken Ik heb geen interesse om aan zoiets mee te doen 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Voorbeeldwoning, energiecoach over de vloer en wit- en bruingoed leasen De eigen woning openstellen, om aan anderen als duurzame voorbeeldwoning te laten zien, is niet heel populair. Nog geen 15% van de deelnemers aan de woningenquête wil dit in principe overwegen. Dat zijn 35 mensen. Van deze groep geeft bijna 90% aan dat ze dan wel eerst begeleid willen worden bij het verder verduurzamen van de eigen woning. Acht mensen geven aan nu al bereid te zijn hun woning als duurzame voorbeeldwoning voor anderen open te stellen. Populairder is de vrijwillig energiecoach die thuis bij mensen langskomt om te helpen met energiezuiniger gedrag. Ruim 20% van de isolatiesubsidie-aanvragers vindt dit een interessant aanbod. Van de woningeigenaren die geen isolatiesubsidie hebben aangevraagd is hier zelfs 34% in geïnteresseerd. Voor beide categorieën woningeigenaren geldt dat nog eens een kwart zo n aanbod, indien beschikbaar, in overweging zou nemen. Voor het leasen van bruin- en witgoed en via deze route inruilen van onzuinige apparatuur voor zuinige apparatuur, is maar beperkte interesse. Iets meer dan 5% van alle respondenten vindt dit een goed idee waar ze interesse in hebben. Wel geeft 30% van de respondenten aan zo n aanbod, indien beschikbaar, te willen overwegen. Resultaten woning-duurzaamheid enquêtes gemeente Nijkerk -14-