NIEUWSBRIEF. Augustus e jaargang, nr. 2

Transcriptie

1 NIEUWSBRIEF GENEALOGISCH CENTRUM GOEREE-OVERFLAKKEE Augustus e jaargang, nr. 2 redactie: secretariaat: C.J. Hameeteman mw. E. Lassing-van Gameren Frans Halslaan 18 Washingtonstraat AB Middelharnis 3255 VJ Oude Tonge Tel. (0187) na 18:00 tel. (0187) c.j.hameeteman@hetnet.nl elassing@planet.nl website van de stichting: http: // Toekomst Genealogisch Centrum Er zijn belangrijke ontwikkelingen gaande, die de toekomst van het Genealogisch Centrum betreffen. De Rabobank van wie we ons pand, Het Feijne Kwartier, gratis mogen gebruiken, gaat z n activiteiten verplaatsen naar de nieuwe lokatie: de plaats waar voorheen de kerk van de Gereformeerde Gemeente stond, tussen Boomvliet en Geldersedijk. Om ons op de hoogte te houden van de nieuwbouwplannen zijn er verschillende besprekingen geweest, die in alle openheid zijn gevoerd. Dat neemt niet weg dat ze ons moesten laten weten, dat we met ingang van 1 dec het pand moesten verlaten, omdat het verkocht zou worden. Inmiddels heeft de woningbouwver. Het pand (inclusief Achterdorp 7 dus) gekocht. De woningbouwvereniging heeft ons laten weten dat we er voorlopig, tot de plannen in dat gebied vaste vormen hebben gekregen, nog even kunnen blijven zitten. Omdat we deze bui natuurlijk al hadden zien hangen, hebben we ook in het voorjaar een gesprek aangevraagd met burgemeester Stoop, om te kijken of de burgerlijke gemeente Dirksland nog iets anders voor ons had en tevens was het een gesprek om de mogelijk af te tasten, of we in het streekarchief terecht konden. Burgemeester Stoop is ook voorzitter van het ISGO en het streekarchief bevindt zich in het gebouw van het ISGO. Daarover bestaat ondertussen duidelijkheid: we zijn er welkom!! Natuurlijk moeten voor die tijd wel diverse zaken helder worden: 1 Behouden we onze naam? 2 Behouden we onze structuur? 3 Hoe gaat het met de werkgroep, de openingstijden? 4 Wat gebeurt er met de collectie en de voortgang van het Genealogisch onderzoek? 5 Wat wordt het financiële plaatje? 6 Wie gaat de onkosten betalen? Daarover moet dus nog verder overlegd worden. Omdat de woningbouwvereniging zo coulant is ons nog even te laten zitten, kunnen we die besprekingen in alle rust voeren. We bedanken ze hierbij van harte voor hun medewerking. Tevens bedanken we het ISGO voor de welwillende houding in dit proces. En, last but not least, bedanken we het bestuur van de Rabobank alvast voor alles wat ze in de afgelopen jaren voor ons gedaan hebben. Dat was financieel heel veel en cultureel heel veel en ik spreek nu maar namens al die mensen die dank zij de steun van de Rabobank op een prachtlokatie en in een prima ruimte onderzoek konden doen. Vanzelfsprekend zijn we erg benieuwd hoe u tegen de ontwikkelingen aankijkt. Laat uw mening, visie, ideeën weten en mail ons. Wat verwacht u van ons? Moet de nieuwsbrief blijven bestaan? In zijn huidige vorm? Cor Hameeteman

2 Nieuwsbrief Door alle ontwikkelingen is de voortgang van de nieuwsbrief wat achterwege gebleven, maar de draad wordt weer opgepakt en u vindt weer een vraag en enkele interessante artikelen die donateurs toezonden. Heeft u iets? Aarzel dan niet en mail het. Een stukje kwartierstaat, een genealogie, een interessant artikel, een familieverhaal, etc. Penningmeester. De nieuwe penningmeester, Teun Koppenaal, vraagt u dringend uw donateursbijdrage 2007 over te maken als u dat nog niet hebt gedaan. Omdat het heel lang duurt voordat de bank de wijzigingsgegevens heeft verwerkt, is de controle op de binnengekomen financiën beperkt. Wilt u dus a.u.b. nakijken of u al betaald hebt en, indien dat niet het geval is, uw bijdrage zo spoedig mogelijk overmaken. Bankrekeningnr.: , t.n.v. St. Genealogisch Centrum Goeree- Overflakkee. Minimumbijdrage is 12,50 Genodigden voor een begrafenis Bij mijn bezoek aan de heer Wim van Noord te Oude-Tonge om gegevens na te trekken omtrent zijn oom Dirk van Noord (Oude-Tonge Sliedrecht 1992), naar wie ik enig onderzoek doe, kwamen twee lijsten cedulles - op tafel met genodigden voor de begrafenis te Oude-Tonge in 1899 van Kaatje Kievit en in 1913, ook te Oude-Tonge, van Cornelia Oosterling, beide overgrootmoeders van genoemde Wim van Noord. Het mag een wonder heten dat deze lijsten nog bestaan, want met de RAMP hebben ze in het water gelegen. Beide lijsten zijn zwart omrand en de namen zijn in twee kolommen opgeschreven in krachtig handschrift. De tekst heb ik letterlijk overgenomen, met hoofdletters en dubbele klinkers en al. Het schuine schrift achter sommige namen is van mijn hand. Opvallend is dat er alleen namen van (jonge-)mannen opstaan. Dit heeft te maken met het feit dat alleen (jonge-)mannen ter begrafenis gingen; de vrouwen, wel op de hoogte van het overlijden, bleven in het sterfhuis en dat is tot ver in de 20 e eeuw gebruik geweest, aldus mededeling van Wim van Noord (zie ook verderop). Hij stemde overigens in met publicatie van de lijsten. Aan de hand van de namen van de genodigden is wel een lijn te ontdekken in de (familie-) betrekkingen; eerst de direct betrokkenen en dan steeds verderaf en tenslotte zakelijke relaties. Op de lijst van 1899 en van 1913 komt de naam van Israël de Winter voor. Hij was de orthodox joodse koopman die van 1854 tot 1928 leefde en op de Molendijk in Oude-Tonge woonde. Hij handelde o.m. in oud ijzer, lompen, mollen-, konijnen- en hazenvellen (zie ook J.L. Braber in Oude Tonge Grijsoort zoals het was, p. 66,67) Ook zien we in de lijst van 1899 de namen van twee mannen uit bekende korenmolenaarsgeslachten; De Laat (katholiek) en Van Schelven (protestant). De bedienaar ter begrafenisse is in beide gevallen C. van Noord Dz. Hij had een broer Jan die schilder was in Oude-Tonge. Zoals alle Van Noords in Oude-Tonge, hoort ook deze C. van Noord bij de club met eenzelfde voorvader, zoals ik ontdekte.

3 Begrafenis Cedulle van wijlen Kaatje Kievit Echtgenoote van Aren van Noord. Overleden 18 Sept in den Ouderdom van 75 Jaaren en Ruim 8 maanden. En begrave den 21 Sept des middags ten twaalf uure. Aren van Noord (echtgenoot) Teunis van Noord (zoon) Hendrik van Noord (zoon) Willem van Noord (zoon) Pieter Berk (schoonzoon) Gerbrand Breur (schoonzoon) Aren van Noord (zoon van dochter Elizabeth) Aren van Noord Tz L.D. van Noord Tz Hendrik van Noord Tz Adrianus van Noord Tz Gerrit van Noord Hz Jan Berk Pz (stiefvader van Aren) Teunis Berk Pz (halfbroer van Aren) Hendrik Berk Pz (idem) Lieven Kievit Jz Adrianus van Noord (zn.v.jan en Maria Engelsman) Hendrik Kievit Jz Hendrik Kievit Hz Jan Kievit Lz Cornelis Luijendijk Teunis Luijendijk Aren Luijendijk Cornelis Kievit Pz Simon van Eck Cornelis Fris Leendert Osseweijer Aart Koppenaal Cornelis Gebraad Jan de Boet Wz Willem Kievit Hz Johannes Koppenaal Jacob Kik Willem Hartman Leendert van Noord Matheus Kanters Ari-zoon Pieter Kievit Cz Jan van Noord Az Dirk van Eck Cornelis Tuns Dominêe Cornelis de Vos Leendert Wittekoek F.C. Kohler Nicolaas de Laat J.T. de Laat Marinus v.d. Jagt Pieter van Schelven Israel de Winter (joodse koopman) Gerrit van den Boogert Jozef van den Bol E. van Markesteijn Az Machiel Zweerus Jz Johannes Duijm Dirk de Berg Pieter Snijder Jan Luijendijk Az Daniel Luijendijk Az Pieter Luijendijk Tz Marinus Buurt Dragers Jacob Hartog Cornelis Hameete Zeger van den Doel Willem Koert Jan Hartog Jan Tijl Jan Schouwenaar Arie Oostdijk J. van Sint Annaland Leendert Soldaat Bedienaar ter Begrafenisse C. van Noord Dz Nog even over gebruiken bij sterfgevallen en begrafenissen, bijvoorbeeld dat alleen mannen en jongens naar de begrafenis gingen. Daarover vond ik tekst in:

4 - Het eiland Goeree, geschiedenis, volksleven, taal, F. den Eerzamen, Meppel 1966, p. 135 e.v. en identieke tekst in - Het eiland Goeree-Overflakkee, F. den Eerzamen; samensteller J. Klepper, Middelharnis, Ariese 1966, p. 137 e.v. - Karakteristiek, kunst, ambacht en volksgebruiken Zuidhollandse Eilanden, samengesteld door drs J. Klok, Wereldvenster 1980, p. 122, 123 Ook in Folklore in het dagelijks leven. Gewoonten en gebruiken in de lage landen van Ton de Joode, Alphen aan den Rijn, 1977, p. 120 e.v. is tekst en zijn enkele afbeeldingen opgenomen over gebruiken rond sterven en begraven...de mannen droegen de baar naar het kerkhof, onder gelui van de klok, zij droegen een hoge hoed en het bekende, zwarte, zondagse pak of trouwpak. De vrouwen gingen in de stoet niet mee/ de vrouwen bleven thuis Genealogie van Jacob Oosterling. I Jacob OOSTERLING. Hun namen komen voor in de huwelijksakte van hun kleinzoon Jacob Oosterling. Hij was gehuwd met Klaasje ZWERUS. Uit dit huwelijk: 1 Cornelis OOSTERLING, volgt onder II. II Cornelis OOSTERLING, zoon van I. Hij was gehuwd met Jacoba VAN NOORD, dochter van Cornelis Arense VAN NOORD en Lucretia Jacobs (Creesje) DE JONG ('T JONK). Uit dit huwelijk: 1 Jacob OOSTERLING, geboren te Oude-Tonge op 16 april 1798, volgt onder III. III Jacob OOSTERLING, geboren te Oude-Tonge op 16 april 1798, zoon van II. Hij is getrouwd te Oude-Tonge op 12 juli 1822 (genlias, Oude-Tonge, huwelijksakte nr. 13), op 24- jarige leeftijd met Jozina WEEDA, (ook Josina) (22 jaar oud), geboren te Oud-Beijerland op 18 september 1799, dochter van Gerrit WEEDA en Jenneke VAN DER SCHOOR. Uit dit huwelijk: 1 Jacoba OOSTERLING, geboren te Oude-Tonge op 19 januari Zij is getrouwd te Oude-Tonge op 9 november 1849 (genlias, Oude-Tonge, huwelijksakte nr. 19), op 24-jarige leeftijd met Cornelis VAN DEN TOL (29 jaar oud), geboren te Middelharnis op 7 augustus 1820, zoon van Johannis VAN DEN TOL en Cornelia DE LEEUW. 2 Cornelia OOSTERLING, geboren rond december 1833, volgt onder IV. 3 Jaapje OOSTERLING, geboren te Oude-Tonge in het jaar Zij is getrouwd te Oude-Tonge op 10 mei 1861 (genlias, Oude-Tonge, huwelijksakte nr. 12), op 23- jarige leeftijd (1) met Karel KROON (29 jaar oud), geboren te Oude-Tonge in het jaar 1832, overleden voor 9 april 1875, hoogstens 43 jaar oud, zoon van Govert KROON en Plona DE VOGEL. Zij is getrouwd te Oude-Tonge op 9 april 1875 (genlias, Oude-Tonge, huwelijksakte nr. 6), op 37-jarige leeftijd (2) met Leendert VERHEIJ (44 jaar oud), geboren te Oude-Tonge in het jaar 1831, zoon van N.N. en Willemina VERHEIJ. (Hij was weduwnaar van Trijntje KIK, overleden voor 9 april 1875.) IV Cornelia OOSTERLING, geboren rond december 1833, overleden te Oude-Tonge op 11 oktober 1913, begraven aldaar op 15 oktober 1913, ongeveer 79 jaar en 10 maanden oud, dochter van III. Zij is getrouwd te Oude-Tonge op 18 april 1856 (genlias, Oude-Tonge, huwelijksakte nr. 10), op 22- jarige leeftijd met Dirk DE BERG (29 jaar oud), geboren te Oude-Tonge in het jaar 1827, overleden voor 11 oktober 1913, hoogstens 86 jaar oud, zoon van Willem DE BERG en Elizabeth DE BRUIJN, (ook de Bruine). Uit dit huwelijk:

5 1 Willem DE BERG, geboren te Oude-Tonge in het jaar Hij is getrouwd te Oude-Tonge op 21 april 1882 (genlias, Oude-Tonge, huwelijksakte nr. 8), op 25- jarige leeftijd met Elizabeth HUIZER (25 jaar oud), geboren te Stad aan 't Haringvliet in het jaar 1857, dochter van Laurens HUIZER en Jannetje VAN DER VELDE. 2 Jacob DE BERG, geboren te Oude-Tonge in het jaar Hij is getrouwd te Nieuwe-Tonge op 6 mei 1892 (genlias, Nieuwe-Tonge, huwelijksakte nr. 8), op 26- jarige leeftijd met Martijntje VOLAART (21 jaar oud), geboren te Nieuwe-Tonge in het jaar 1871, dochter van Abraham VOLAART en Paulina GOEMAAT. 3 Elizabeth (Betje) DE BERG, arbeidster, geboren te Oude-Tonge op 21 september 1868, wonende te Oude-Tonge, Molenweg 17 (1953), verdronken te Oude-Tonge op 1 februari 1953 (verdronken in de RAMPnacht in haar eigen de bedstee), 84 jaar en 4 maanden oud. Met de Ramp in 1953 zijn alleen al in Oude-Tonge meer dan 300 mensen omgekomen. Van de ongeveer 750 huizen werden er 172 verwoest en 30 huizen werden onherstelbaar beschadigd. Door de Ramp zijn veel slecht gebouwde woningen verwoest ('Zoals het is gebeurd' de watersnoodramp van 1953 op Goeree-Overflakkee, David Hoogzand, Sommelsdijk 2003) Anno 2006 staat het huis waar Betje woonde er nog wel aan de Molenweg, precies onderaan de molen. Kleinzoon Wim van Noord heeft er nadien met zijn vrouw en kinderen zo'n 37 jaar gewoond. Zij is getrouwd te Oude-Tonge op 28 april 1893 (akte 10 en inzage trouwboekje via kleinzoon Wim van Noord), op 24-jarige leeftijd met Willem VAN NOORD (30 jaar oud), arbeider, geboren te Oude-Tonge op 24 augustus 1862, wonende te Oude-Tonge, Molendijk B1, overleden te Oude-Tonge op 26 juli 1937 (akte 23), 74 jaar en 11 maanden oud, zoon van Aren VAN NOORD en Kaatje KIEVIT, (meest Kaatje en eenmaal Catharina genoemd in de stukken). 4 Josina DE BERG, geboren te Oude-Tonge in het jaar Zij is getrouwd te Oude-Tonge op 28 februari 1896 (genlias, Oude-Tonge, huwelijksakte nr. 2), op 22- jarige leeftijd met Leendert DE VOS (24 jaar oud), geboren te Oude-Tonge in het jaar 1872, zoon van Cornelis DE VOS en Cornelia BAKELAAR. INDEX Bakelaar Cornelia, IV-4. Berg Dirk de (1827), IV. Elizabeth (Betje) de (1868), IV-3. Jacob de (1866), IV-2. Josina de (1874), IV-4. Willem de (1800), IV. Willem de (1857), IV-1. Bruijn Elizabeth de (1797), IV. Goemaat Paulina, IV-2. Huizer Elizabeth (1857), IV-1. Laurens, IV-1. Jonk) Lucretia Jacobs (Creesje) de Jong ('t (1739), II. Kievit Kaatje (1824), IV-3. Kik Trijntje, III-3. Kroon Govert, III-3. Karel (1832), III-3. Leeuw Cornelia de, III-1. Noord Aren van (1822), IV-3. Cornelis Arense van (1742), II. Jacoba van, II. Willem van (1862), IV-3. Oosterling Cornelia (1833), III-2, IV. Cornelis, I-1, II. Jaapje (1838), III-3. Jacob (1798), II-1, III. Jacob, I. Jacoba (1825), III-1. Schoor Jenneke van der, III.

6 Tol Cornelis van den (1820), III-1. Johannis van den, III-1. Velde Jannetje van der, IV-1. Verheij Leendert (1831), III-3. Willemina, III-3. Vogel Plona de, III-3. Volaart Abraham, IV-2. Martijntje (1871), IV-2. Vos Cornelis de, IV-4. Leendert de (1872), IV-4. Weeda Gerrit, III. Jozina (1799), III. Zwerus Klaasje, I. zonder achternaam: N.N., III-3. November 2006 mevrouw M. Mulder-Faassen Stad aan t Haringvliet Hoe iemand gegrepen wordt door het fenomeen stamboomonderzoek is mooi in onderstaand artikel terug te vinden. (cjh) Kanttekeningen bij het totstandkomen van de Kwartierstaat Boekje Bo(o)ger(t)man is de naam van mijn gegevensbestand voor de verzamelde familie rondom de familie Bogerman op (Goeree-)Overflakkee en uitgewerkt via Aldfaer. Toen ik zo n 20 jaar geleden mijn vrouw leerde kennen en geregeld bij mijn toekomstige schoonouders over de vloer kwam, vertelde mijn schoonmoeder Maria Bogerman allemaal verhalen over haar familie. Veel namen, maar helaas, zoals bij zoveel families na de watersnoodramp van 1953, weinig foto s. Ze vertelde eens, dat als ze een greep in het kastje had gedaan, ze het stapeltje foto s in een tasje zo had kunnen meenemen, maar haar vader Hendrik trok zijn vrouw Tannetje Osseweijer en hun dochter mee weg Het water kwam! Weinig foto s dus, maar namen en verhalen des te meer. Ik heb al die namen opgeschreven. O m n o g m e e r t e w e t e n t e k o m e n, b e n i k s i n d s z e l f o p z o e k g e g a a n i n d e a r c h i e v e n e n h e b h e l e l i j s t e n m e t n a m e n e n d a t a g e v o n d e n. D e g e g e v e n s k w a m e n u i t d e g e m e e n t e - a r c h i e v e n v a n O o s t f l a k k e e e n M i d d e l h a r n i s. T e r u g z o e k e n d m e t d e g e g e v e n s v a n m i j n s c h o o n m o e d e r k w a m i k b i j : 1. H e n d r i k B o g e r m a n ( ) l a n d a r b e i d e r, t r t e O u d e - T o n g e m e t T a n n e t j e C o r n e l i a O s s e w e i j e r ( ) l a n d a r b e i d e r, z i j k r e g e n 2 k i n d e r e n : H e n d r i k ( ) e n M a r i a ( ). 2. J a c o b B o g e r m a n ( ) l a n d a r b e i d e r, t r t e O u d e - T o n g e m e t M a a t j e K i e v i t ( ) b a k e r ; z i j k r e g e n 2 k i n d e r e n : A d r i a n u s ( ) e n H e n d r i k ( ). 3. A d r i a n u s B o g e r m a n ( ) l a n d a r b e i d e r, t r t e O u d e - T o n g e m e t L e n a J o n k e r ( ) ; z i j k r e g e n 5 k i n d e r e n : J a c o b ( ), P i e t e r ( ), C o r n e l i s ( ), J a c o b u s ( ) e n L i e n t j e ( ). 4. J a c o b B o g e r m a n ( ) l a n d a r b e i d e r, t r t e O u d e - T o n g e m e t L i e n t j e T i m m e r s ( ) ; z i j k r e g e n 7 k i n d e r e n : A d r i a n a ( ), K l a a s j e ( ), E l i z a b e t h ( ), C o r n e l i s ( ), M a r i a ( ), C o r n e l i s ( ) e n A d r i a n u s ( ). 5. C o r n e l i s B o ( o ) g e r m a n ( ) b o e r, t r t e O u d e - T o n g e m e t A d r i a n a L a b e u r ( ) ; I n w a s m i j a l l e e n b e k e n d d a t z i j e e n z o o n J a c o b ( ) k r e g e n. C o r n e l i s e n A d r i a n a s t o n d e n v e r m e l d t i n d e g e b o o r t e - a k t e v a n J a c o b. [ D e g e g e v e n s o v e r d e a n d e r e k i n d e r e n : M a r i n u s ( ), A r e n ( ),

7 E l i z a b e t h ( ) e n M a a r t j e ( ) k r e e g i k i n o n d e r o g e n w a a r h e t i n d e b o e d e l b e s c h r i j v i n g / t e s t a m e n t v a n h u n v a d e r s t o n d. ] V e r d e r t e r u g k o n i k n i e t i n h e t g e m e e n t e - a r c h i e f, o m d a t z o r o n d N a p o l e o n i n g e s t e l d h e e f t ( z o a l s i e d e r e o n d e r z o e k e r e r v a a r t ) d a t o o k i n d e N e d e r l a n d e n i e d e r e e n z i j n g e b o o r t e -, t r o u w -, e n o v e r l i j d e n s d a t a i n z o u ( m o e t e n l a t e n ) s c h r i j v e n. I k h e b h e l e f a m i l i e s o v e r g e n o m e n d i e i k n i e t k o n p l a a t s e n, m a a r i k k r e e g z e o p h e t s c h e r m o f i n d e b o e k e n v a n d e b u r g e l i j k e s t a n d, w a a r i n s t a a t v e r m e l d t w i e e n w a n n e e r m e n e r o p e e n b e p a a l d a d r e s g e w o o n d h e e f t. D a t z i j n d e i n t e r e s s a n t e g e g e v e n s, w a n t d a a r v i n d j e i n é é n k e e r d e h e l e k i n d e r s c h a a r m e t g e b o o r t e -, h u w e l i j k s - e n ( e v e n t u e l e ) o v e r l i j d e n s g e g e v e n s. N u h a d i k o o k e e n C o r n e l i s B o g e r m a n g e v o n d e n d i e t w e e k e e r g e t r o u w d w a s m e t v r o u w e n u i t d e H o e k s e W a a r d ( G e e r t r u i B o s e n B a s t i a a n t j e d e G r a a f ), e n w i e n s v a d e r, g e t r o u w d m e t J o h a n n a v a n W a g e n i n g e n, ó ó k C o r n e l i s h e e t t e ( m i s s c h i e n w e l e e n n e e f v a n d i e v e r r e v o o r v a d e r C o r n e l i s? ), e n w a a r b i j d e g r o o t o u d e r s ó ó k v e r m e l d w e r d e n, z o a l s i n d i e b e g i n t i j d w e l m e e r g e b r u i k e l i j k b l e e k t e z i j n. D e d e n z e d i t t e g e n w o o r d i g o o k n o g m a a r. D i e g r o o t o u d e r s b l e k e n e e n J o b B o o g e r m a n e n J a n n e t j e K i e v i t t e z i j n, b e i d e n o v e r l e d e n i n S o m m e l s d i j k, e i n d 1 8 e e e u w. D a t w a s o p m e r k e l i j k, o m d a t J o b s a c h t e r n a a m m e t d u b b e l e O g e s c h r e v e n w e r d e n z i j n z o o n e n k l e i n z o o n m e t e e n e n k e l e O. I k h a d a l m e e r d e r e p e r s o n e n B o o g e r m a n g e v o n d e n. M i j n s c h o o n m o e d e r z e i a l t i j d d a t d i t e e n a n d e r e f a m i l i e w a s, m a a r h o e r i j m j e d i t d a n? Z o w a s e r o o k e e n b a k k e r A r e n d B o o g e r m a n, e e r s t i n O u d e - T o n g e e n l a t e r i n N i e u w e - T o n g e. O o k e e n n e e f? D e z e A r e n d w a s g e t r o u w d m e t J o h a n n a v a n d e r H e u l, d i e i k k o r t t e v o r e n i n e e n g e b o o r t e - a k t e a l s b a k e r h a d z i e n s t a a n. ( D e b a k k e r e n d e b a k e r. ) Z o v i n d j e n o g w e l e e n s w a t G o e d, e r w a r e n d u s t w e e C o r n e l i s s e n, w a a r s c h i j n l i j k n e v e n. H e t l e u k e a a n d i e B o o g e r m a n - K i e v i t - c o m b i n a t i e ( J o b B. e n J a n n e t j e K., e n o o k J o b s o u d e r s C o r n e l i s B. e n G r i e t j e K. ) e i n d 1 8 e e e u w, v i n d i k, d a t e r e e n e e u w l a t e r, d u s e i n d 1 9 e e e u w, o o k e e n B o g e r m a n - K i e v i t c o m b i n a t i e w a s, t e w e t e n : J a c o b B o g e r m a n e n M a a t j e K i e v i t ( z i e b o v e n ). T o e n w e r d m i j d o o r e e n n e e f v a n m i j n m o e d e r e e n F l a k k e e s e K w a r t i e r s t a a t v a n W e e l t o e g e s t u u r d. H i e r i n h e e f t E. v a n W e e l n a 5 0 j a a r s p e u r w e r k, d e v o o r f a m i l i e v a n z i j n g r o o t v a d e r 1. J o h a n n e s v a n W e e l ( ), o n d e r w i j z e r e n l a n d m e t e r, g e t r i n S t a d a a n h e t H a r i n g v l i e t m e t M a r i a W i l h e l m i n a G ö t t e ( ), u i t g e z o c h t. 2. J o h a n n e s v a d e r J o h a n n e s v a n W e e l ( ), t r t e D e n B o m m e l m e t A a g t j e M i j s ( ). D e o p a v a n v a d e r J o h a n n e s w a s d e b e k e n d e l a n d m e t e r e n c a r t o g r a a f A n t h o n y J o h a n n e s v a n W e e l ( ), t r t e D e n B o m m e l m e t A r e n d j e D a v i d s M i j s ( ). D e o p a v a n m o e d e r A a g t i s A r e n D a v i d s M i j s ( ), b r o e r v a n n e t g e n o e m d e A r e n d j e. A r e n t r o u w d e ( 1 ) i n t e D e n B o m m e l m e t L i j n t j e D i n g e m a n s M o o y a a r d ( ? ), z i j k r e g e n 3 k i n d e r e n : D a v i d, A d r i a a n t j e e n D i n g e m a n. H i j t r o u w d e ( 2 ) i n t e D e n B o m m e l m e t M a a r t j e J o b s B o o g e r m a n ( ). N u b l e k e n d e o u d e r s v a n M a a r t j e d e a l e e r d e r g e n o e m d e J o b B o o g e r m a n e n J a n n e t j e K i e v i t t e z i j n. D a t w a s i n t e r e s s a n t, w a n t d i e f a m i l i e g i n g h e l e m a a l d o o r t o t c a Z e b l e k e n a l l e m a a l u i t G o e d e r e e d e t e k o m e n, m a a r g e e n a a n k n o p i n g s p u n t n a a r o n z e t a k. I k b e n z e l f s e e n k e e r n a a r h e t a r c h i e f v a n G o e d e r e e d e g e g a a n o m v e r d e r t e z o e k e n. H e t b l e e k l o g i s c h e e n g e w o o n g e m e e n t e - a r c h i e f t e z i j n d a t n i e t v e r d e r g i n g d a n d e g e b r u i k e l i j k e I k m o e s t h e t e c h t i n h e t N a t i o n a a l A r c h i e f t e D e n H a a g v i n d e n. M o e s t i k t o c h m a a r e e n s g a a n d o e n I n n o v e m b e r k w a m e r e e n b o e k u i t m e t v e l d -, s t r e e k - e n b o e r d e r i j n a m e n v a n G o e r e e - O v e r f l a k k e e. M o o i b o e k m e t k a a r t e n v a n h e t g e h e l e e i l a n d. H e t b o e k s t o n d v o l m e t o n t w i k k e l i n g v a n h e t e i l a n d e n v e r h a l e n r o n d b o e r d e r i j e n e n p e r s o n e n. Z o g i n g e r o o k e e n v e r h a a l o v e r e e n b o e r d e r i j o n d e r S o m m e l s d i j k d i e v e r k o c h t w e r d a a n.. J o b B o o g e r m a n u i t G o e d e r e e d e. H e t i s t o c h s t e r k. H e t g i n g w e e r o v e r d i e z e l f d e p e r s o o n. E i n d e l i j k e e n s e e n b o e k m e t e e n v e r h a a l o v e r e e n B o g e r m a n, z e i m i j n s c h o o n m o e d e r b l i j. J e z i e t d i e n a a m b e t r e k k e l i j k w e i n i g i n b o e k e n. H o o g u i t i n w a t s t r e e k f o t o b o e k j e s.

8 J o b B o o g e r m a n e n z i j n v r o u w J a n n e t j e K i e v i t v e r h u i s d e n m e t h u n g e z i n v a n v i j f k i n d e r e n, G r i e t j e, C o r n e l i s, M a a r t j e, J o b j e e n J a n, m e t t o e s t e m m i n g v a n h e t g e m e e n t e b e s t u u r v a n G o e d e r e e d e n a a r d e S o m m e l s d i j k s e b o e r d e r i j d e L o r r e s t e e a a n d e L i e v e v r o u w e p o l d e r s e d i j k b i j S t a d a a n h e t H a r i n g v l i e t. N a J o b s d o o d n e e m t z i j n z o o n C o r n e l i s d e p a c h t o v e r, m a a r b e s l u i t n a e e n p a a r j a a r n a a r d e b o e r d e r i j Z e l d e n R u s t a a n d e T o n i s s e w e g b i j O u d e - T o n g e t e v e r h u i z e n e n b o e r t d a a r t o t z i j n d o o d i n D o o r d e t i p d i e i k i n k r e e g v a n E v a L a s s i n g u i t O u d e - T o n g e, o v e r e e n m a p i n h e t s t r e e k a r c h i e f m e t d e B o e d e l b e s c h r i j v i n g n a d e d o o d v a n C o r n e l i s B o g e r m a n, o p g e t e k e n d d o o r n o t a r i s J a n D e u g t u i t H e r k i n g e n, h e b i k h e t v e r d e r k u n n e n u i t w e r k e n. D a a r i n w o r d t b e s c h r e v e n : h e t v e r d e l e n v a n d e o v e r g e b l e v e n b a t e n o v e r z i j n v i e r d e v r o u w A d r i a n a e n z i j n d e r t i e n n o g i n l e v e n z i j n d e k i n d e r e n. D e o u d s t e w a s 3 2 j a a r e n d e j o n g s t e s l e c h t s v i e r m a a n d e n. H e l a a s z i j n b e i d e b o e r d e r i j e n i v m n i e t h e r s t e l b a r e s c h a d e t i j d e n s d e w a t e r s n o o d - r a m p, i n d e l o o p v a n v e r v a n g e n. E i n d e l i j k w a s i k i n d e g e l e g e n h e i d o m h e t N a t i o n a a l A r c h i e f t e b e z o e k e n. Z o n a t i o n a a l b l e e k h e t o o k w e e r n i e t, z e l f s n i e t p r o v i n c i a a l s, w a n t h e t g i n g o v e r Z u i d - H o l l a n d m e t u i t z o n d e r i n g v a n o. a. h e t a r c h i e f v a n D e n H a a g, R o t t e r d a m, S c h i e d a m e n L e i d e n. G o e r e e - O v e r f l a k k e e s t o n d e r g e l u k k i g w e l i n. T o e n i k d u i d e l i j k h e i d h a d v e r k r e g e n o v e r d e w e r k i n g v a n d e n a s l a g w e r k e n h e b i k a l l e B o ( o ) g e r m a n n e n d i e i k k o n v i n d e n o v e r g e s c h r e v e n. D a t w a r e n e r t o c h a a r d i g w a t e n, o v r e u g d e, i k v o n d e e n a k t e w a a r i n C o r n e l i s J o b s B o g e r m a n t r o u w d e m e t A d r i a n a L a b e u r, w a a r b i j v e r m e l d t w e r d d a t C o r n e l i s w e d u w n a a r w a s v a n J o h a n n a v a n W a g e n i n g e n. J o e p i e!! D é L i n k. I n é é n k e e r i s d e s t a m b o o m v a n v e r l e n g d t o t H e t b o e k o v e r F l a k k e e i s m i j n u n o g m e e r w a a r d. V e e l v a n d e a l e e r d e r o v e r g e n o m e n n a m e n e n f a m i l i e s v i e l e n n u a l s p u z z e l s t u k j e s i n e l k a a r. H u n j o n g s t e z o o n J a c o b B o g e r m a n ( g e t r o u w d m e t L i e n t j e T i m m e r s e n o n z e v o o r o u d e r s ) b l e e k o p e e n s z e v e n ( h a l f ) b r o e r s e n z u s s e n t e h e b b e n i n p l a a t s v a n d e m i j b e k e n d e d r i e. I n d e v e r s c h i l l e n d e a k t e s b e n i k d e n a a m i n v e r s c h i l l e n d e s c h r i j f u i t v o e r i n g e n t e g e n g e k o m e n : B o o m g a a r d ( m a n ), B o o g e r t m a n, B o o g e r s m a n, B o o g e r m a n e n B o g e r m a n. T h u i s b l e e k i k n o g e e n C o r n e l i s J o b z B o o g e r m a n g e n o t e e r d t e h e b b e n d i e g e t r o u w d w a s m e t K o m m e r t j e L e e n d r. v a n P u t t e n. I n j a a r t a l l e n p a s t z i j m o o i v ó ó r d e t w e e a n d e r e v r o u w e n. H e t z o u t e g e k z i j n a l s d e z e C o r n e l i s n i e t d e z e l f d e z o u z i j n a l s d i e a n d e r e n, t e m e e r d a a r z i j n v a d e r J o b h e e t t e, m a a r i k h a d e r g e e n b e w i j z e n v o o r. N u d u s g e b l e k e n w a s d a t d e f a m i l i e u i t G o e d e r e e d e k w a m, h e b b e n w e i n d e z o m e r v a n e e n f i e t s t o c h t j e g e m a a k t n a a r d i t f r a a i e s t a d j e, w a a r b i j h e t b e k l i m m e n v a n d e t o r e n i n h o o g a a n z i e n s t o n d. W e v r o e g e n o n s a f o f e r n o g e e n B o g e r m a n o p h e t k e r k h o f b e g r a v e n l a g. E r s t o n d e c h t e r e e n h o o g h e k o m e n d u s k o n d e n w e e r n i e t k i j k e n. J a m m e r! T h u i s o n t d e k t e m i j n v r o u w d a t e n k e l e t e k e n i n g e n i n h e t t o r e n f o l d e r t j e o n d e r t e k e n d w a r e n d o o r e n e A r y B o o g e r m a n. D a t w a s t o c h w e l c u r i e u s. N a t e l e f o n i s c h e r o n d v r a a g b i j d e b e h e e r d e r, V V V, e n d i v e r s e f a m i l i e s B o o g e r m a n i n M i d d e l h a r n i s / S o m m e l s d i j k k w a m i k i n c o n t a c t m e t d e z o o n v a n A r y : R i e n B o o g e r m a n, d i e n e t s t a m b o o m g e g e v e n s v a n e e n o o m v e r w o r v e n h a d. T o t m i j n g r o t e v r e u g d e m o c h t i k h e t l e n e n o m t e k o p i ë r e n. W i e s c h e t s t m i j n v e r b a z i n g t o e n h e t o m d e v o o r - e n n a f a m i l i e b l e e k t e g a a n v a n C o r n e l i s J o b z B o ( o ) g e r m a n m e t z i j n e e r s t e v r o u w K o m m e r t j e L e e n d r. v a n P u t t e n. C o r n e l i s b l e e k v i e r m a a l g e t r o u w d t e z i j n g e w e e s t e n a l l e e n z i j n l a a t s t e v r o u w h e e f t h e m o v e r l e e f d. H i j t r o u w d e n a K o m m e r t j e v a n P u t t e n ( ) o o k m e t A r e n d j e d e G r i j z e ( ) e n o o k m e t J o h a n n a v a n W a g e n i n g e n ( ) e n o o k m e t A d r i a n a L a b e u r ( ). H e t p a s t n u a l l e m a a l a l s e e n p u z z e l i n e l k a a r. D e m a n h e e f t t o t a a l 1 5 k i n d e r e n g e h a d, w a n t a l d e z e v r o u w e n h e b b e n h e m k i n d e r e n g e g e v e n, w a a r v o l g e n s m i j d e m e e s t e B o ( o ) g e r m a n n e n o p O v e r f l a k k e e u i t v o o r t k o m e n. H i j h a d b u i t e n d r i e z u s s e n n o g e e n b r o e r w a a r v a n i k n o g n i e t s h e b u i t g e z o c h t. Z i j n v a d e r h a d a l l e e n z u s s e n. H e t v i e r d e h u w e l i j k m e t A d r i a n a L a b e u r s t a a t a l s b e g i n v o o r d e f a m i l i e l i j n v a n m i j n s c h o o n m o e d e r. I n d i e m a p m e t t e k o p i ë r e n g e g e v e n s b e v o n d z i c h e e n s t a m b o o m v a n e e n n a a r A m e r s f o o r t v e r h u i s d e A r e n B o o g e r m a n u i t , d i e a l s v e r s t e n a a m r o n d , J a n B o o g e r t m a n h a d, w a a r i k u i t d i v e r s e b r o n n e n C o r n e l i s h a d s t a a n. C o r n e l i s l e e k m i j a a n n e m e l i j k e r o m d a t m e e r m a l e n d e v o l g e n d e i n l i j n : A r e n C o r n e l i s z B o o g e r m a n ( o p t e W e e l ) w e r d g e n o e m d. A a n g e z i e n d e t o e n m a l i g e g o d s d i e n s t b e g i n 1 6 e e e u w u i t e r a a r d R o o m s - k a t h o l i e k w a s, i s h e t m i j n i d e e d a t C o r n e l i s a l s v a d e r e n J a n a l s

9 p e e t v a d e r v o o r h u n k l e i n z o o n s f u n g e e r d e. T w e e k l e i n z o o n s ( d e z o n e n v a n A r e n C o r n e l i s z B o o g e r m a n d u s ) h e e t t e n n a m e l i j k o o k C o r n e l i s e n J a n. G o e d e r e e d e i s l a n g e e n r e d e l i j k g e s l o t e n g e m e e n s c h a p g e w e e s t, w a t b l i j k t u i t d e v o l g e n d e f a m i l i e g e g e v e n s : D i e z e l f d e A r e n C o r n e l i s z. B o o g e r m a n i s n a v i j f g e n e r a t i e s, v i a z o o n C o r n e l i s d e v o o r v a d e r v a n J o b B o o g e r m a n, t e r w i j l h i j d i t v i a z i j n a n d e r e z o o n J a n ( n a d i e z e l f d e v i j f g e n e r a t i e s, w a a r v a n d e h e l f t v i a d e m o e d e r l i j n ) d e v o o r v a d e r i s v a n J o b s v r o u w J a n n e t j e K i e v i t. C o r n e l i s C l a e s z B o o ( m ) g a a r d m a n ( o v e r l. c a ) A r e n C o r n e l i s z B o o g e r t m a n ( ) x J a c o m i j n t j e [ 3 k i n d e r e n : 1. M a a r t e n, 2. C o r n e l i s, 3. J a n ] 2. C o r n e l i s A r e n z. B o o g e r t m a n (? x C o m m e r t j e C l a e s B a r e n d s ( Z u y d e r w e r f f ) ( o v e r l ) [ 3 k i n d e r e n ] A r e n C o r n e l i s z. B o o g e r t m a n (? ) x G o e d e r e e d e , B a r b a r a D a n i e l J a n s K l i m m e r (? ) [ 4 k i n d e r e n ] C o r n e l i s A r e n z. B o o g e r t m a n ( ) x G o e d e r e e d e , H u i g j e C o r n e l i s d. L a u w e ( ) [ 6 k i n d e r e n ] C o r n e l i s C o r n e l i s z. B o o g e r t m a n ( ) x G o e d e r e e d e , G r i e t j e J o b s K i e v i t ( ) [ 8 k i n d e r e n ] J o b C o r n e l i s z. B o o g e r t m a n ( ) x G o e d e r e e d e , J a n n e t j e C o r n e l i s K i e v i t ( ) [ 5 k i n d e r e n ] C o r n e l i s J o b s B o o g e r t m a n ( ) x t r o u w t o p e e n v o l g e n d v i e r v r o u w e n i n M i d d e l h a r n i s, N i e u w e - T o n g e e n O u d e - T o n g e [ 1 5 k i n d e r e n ] 3. J a n A r e n z. B o o g e r t m a n (? = ) x G o e d e r e e d e c a , J a n n e t j e J a c o b s d r. (? ) [ 3 k i n d e r e n ] A r e n J a n s B o o g e r t m a n ( ) X G o e d e r e e d e c a , M a r i e k e M e e s d r. F i n a n t i e ( v a n d e r B a a n ), o o k w e l : M a a i k e M e e s, [ 2 k i n d e r e n ] J a n n e t j e A r e n d s B o o g e r t m a n ( ) X G o e d e r e e d e , C r i j n C o r n e l i s z. V l i e t l a n d ( ) [ z e k e r 1 k i n d ] M a a t j e C r i j n d r. V l i e t l a n d ( ) X G o e d e r e e d e c a , C o r n e l i s K i e v i t ( ) [ z e k e r 1 k i n d ] J a n n e t j e C o r n e l i s d r. K i e v i t, ( ) X G o e d e r e e d e , J o b C o r n e l i s B o o g e r t m a n ( ) [ 5 k i n d e r e n ] C o r n e l i s J o b s B o o g e r t m a n ( ) m e t z i j n v i e r v r o u w e n. J o b B o o g e r t m a n e n J a n n e t j e K i e v i t w a r e n n e e f e n n i c h t, w a n t J o b s m o e d e r w a s e e n z u s v a n J a n n e t j e s v a d e r. E n d a n d i t : E r w a r e n v i e r b r o e r s K i e v i t, a l l e m a a l g e b o r e n r o n d : J o b, D o m u s, C o r n e l i s e n J a n. J o b K i e v i t b l e e k d e g r o o t v a d e r v a n m o e d e r s z i j d e v a n J o b B o o g e r m a n. D o m u s K i e v i t b l e e k d e g r o o t v a d e r v a n v a d e r s z i j d e v a n J o b s v r o u w J a n n e t j e K i e v i t.. C o r n e l i s K i e v i t, e e n d e r d e b r o e r, w a s d e v o o r v a d e r v a n M a a t j e K i e v i t ( d e e e r d e r g e n o e m d e o m a v a n m i j n s c h o o n m o e d e r ). H e t w a s e e n k l e i n w e r e l d j e. I n d i e z e l f d e z o m e r a l s h e t b e k l i m m e n v a n d e t o r e n z i j n w e n o g e e n k e e r d a a r h e e n g e f i e t s t. W e h a d d e n e e n a f s p r a a k m e t d e k o s t e r v a n d e k e r k, o m t e z i e n o f e r f a m i l i e i n b e g r a v e n l a g. O p h e t k e r k h o f l a g e n v o o r n a m e l i j k l e d e n v a n d e f a m i l i e G o e k o o p. B i n n e n v o n d e n w e e e n e n k e l e B o o g e r t m a n. L a t e r h e b i k v a n i n t e r n e t [ L e o A k e r s h o e k ] d e p l a t t e g r o n d v a n d e k e r k o v e r g e n o m e n m e t e e n b e s c h r i j v i n g v a n a l l e g r a v e n. N o g w e e r l a t e r e e n u i t g e b r e i d e r b e s c h r i j v i n g v a n d e g r a f s t e n e n : d e l e t t e r l i j k e t e k s t m e t d e v e r t a l i n g, d o o r T. N. S c h e l h a a s. D a a r u i t k w a m e n v e e l d a t a t e v o o r s c h i j n. O o k v a n d e i n t e r n e t - s i d e v a n H a n v a n d e r V o o r t, d i e j e k r i j g t a l s j e B o g e r m a n i n t i k t, h e b i k a a r d i g w a t e x t r a i n f o r m a t i e o v e r k u n n e n n e m e n, m a a r o o k w e e r a a n v u l l i n g e n n a a r h e m t o e. I n d e F l a k k e e s e K w a r t i e r s t a a t v a n W e e l s t a a t h i e r e n d a a r g e s c h i e d e n i s g e s c h r e v e n.

10 B i j v o o r b e e l d o v e r J o b P i e r s z V e r n i e l s v r o u w N i n g e t j e D i m m e n s d r, d i e e v e n a l s h a a r z u s t e r L e n e, s l a c h t o f f e r w a s v a n e e n v a n d e g e r u c h t m a k e n d e h e k s e n p r o c e s s e n t e G o e d e r e e d e a a n h e t e i n d v a n d e 1 6 e e e u w. Z e w e r d e v e n a l s L e n e a l s h e k s v e r b r a n d. D e b e i d e v r o u w e n w a r e n a l i n d e z e s t i g. N i n g e s z o o n P i e t e r J o b s b e z o c h t z i j n m o e d e r v o o r d e l a a t s t e m a a l i n d e g e v a n g e n i s o p E e n t r a g i s c h v e r h a a l. O p d e s i t e v a n L e o A k e r s h o e k s t a a t d e h e l e g e s c h i e d e n i s v a n d e z u s s e n v e r h a a l d d o o r J. M. W e s t d o r p. J a m m e r g e n o e g v e r t a a l d i n h e t e n g e l s, m a a r z o i s h e t h e l e A k e r s h o e k g e b e u r e n o m d a t h e t v o o r d e, v a a k i n e n g e l s t a l i g e l a n d e n w o n e n d e, g e ë m i g r e e r d e e i l a n d b e w o n e r s i s b e d o e l d. I k l a s o o k n o g e e n b e r i c h t j e o p h e t i n t e r n e t w a a r u i t b l e e k d a t N i n g e t j e s m o e d e r, e n e M a r t i j n t j e ( g e b. c a ), o o k d e m o e d e r z o u z i j n v a n o n z e v e r s t b e k e n d e v o o r v a d e r C o r n e l i s C l a e s z B o o m g a a r d ( m a n ). D o o r v e e l a a n g e w a a i d e g e g e v e n s h e b b e n w e h i e r t o c h e e n l a n g e k w a r t i e r s t a a t g e k r e g e n. D i e h e l e 1 6 e e e u w i s t o c h e e n r o e r i g e t i j d. D e T a c h t i g j a r i g e O o r l o g w o e d t i n d e N e d e r l a n d e n. K e i z e r K a r e l d e v i j f d e r e g e e r d e t o t D a a r n a z i j n z o o n P h i l i p s, d i e i e d e r a n d e r s d e n k e n d e i n h e t g e l o o f o m l i e t b r e n g e n. V e r z o e k s c h r i f t d e r e d e l e n, h a g e p r e k e n, b e e l d e n s t o r m, l e e r d e n w e o p s c h o o l. E r w a r e n v e e l v e r a n d e r i n g e n. L u t h e r e n C a l v i j n z e t t e n a l s a f v a l l i g e n v a n h e t w a r e g e l o o f e e n n i e u w e g e l o o f s s t r o m i n g i n e n k r e g e n v e e l v o l g e l i n g e n. I n d e e e r s t e h e l f t v a n d e e e u w b o u w t m e n d e S t. P i e t e r i n R o m e e n s c h i l d e r t M i c h e l a n g e l o i n I t a l i ë. I n E n g e l a n d b r e e k t d e K e r k m e t d i e v a n R o m e e n g a a t v e r d e r a l s d e A n g l i c a a n s e K e r k. H o l l a n d e n Z e e l a n d s c h e i d e n z i c h a f v a n d e N e d e r l a n d e n. H e t i s d e t i j d v a n W i l l e m d e Z w i j g e r m e t z i j n v e l d t o c h t e n. D e R e p u b l i e k v a n d e Z e v e n V e r e n i g d e N e d e r l a n d e n w o r d t o p g e r i c h t. P i e t H e i n v e c h t o p z e e. H i j h e e f t g e w o n n e n d e z i l v e r v l o o t, w a t d e m a c h t v a n S p a n j e a a n t a s t. W i l l e m v a n O r a n j e w o r d t t e D e l f t v e r m o o r d t e n w o r d t o p g e v o l g d d o o r z i j n z o o n M a u r i t s. J o h a n v a n O l d e n b a r n e v e l d r e g e e r t a l s R a a d s p e n s i o n a r i s. E n d e a l e e r d e r g e n o e m d e h e k s e n p r o c e s s e n d u r e n v o o r t. D i t i s e c h t e r o o k d e b l o e i t i j d v a n d e s t a d G o e d e r e e d e i n h a n d e l e n v i s s e r i j ( s t a a t i n d e t o r e n f o l d e r v a n G o e d e r e e d e ) ; w a a r d e l a t e r e, e n e n i g e N e d e r l a n d s e, P a u s ( H ) A d r i a n u s V I a l s p a s t o o r d e k e r k e l i j k e d i e n s t e n v e r z o r g d e ( ) i n d e g r o t e p a r o c h i e - k e r k w a a r d e t o r e n n o g a a n v a s t z a t. D i t g e b e u r d e a l l e m a a l i n d e 1 6 e e e u w. T e g e n w o o r d i g i s h e t n i e u w e S t r e e k a r c h i e f, s i n d s g e v e s t i g d i n h e t I S G O - g e b o u w t e M i d d e l h a r n i s, e e n u i t k o m s t. W e l i e t s l a s t i g e r e r m e t h e t o p e n b a a r v e r v o e r t e k o m e n, m a a r u i t e i n d e l i j k e e n v o u d i g e r o m t u s s e n d e d i v e r s e g e m e e n t e n t e r e i z e n, e n d a a r d o o r s n e l l e r g e g e v e n s t e k u n n e n v e r g a r e n. V o l g e n s d e b e r i c h t e n i s h e t a r c h i e f a n n o h e l e m a a l g e d i g i t a l i s e e r d, w a t e e n e n o r m k a r w e i g e w e e s t m o e t z i j n. N u k u n j e o p j e s t o e l b l i j v e n z i t t e n e n d o o r e e n e n k e l e d r u k o p d e k n o p d e g e g e v e n s o p h e t s c h e r m k r i j g e n. G e e n z w a a r s l e e p w e r k m e e r m e t d i e o u d e b o e k e n, h o e w e l d í e b o e k e n j u i s t d e c h a r m e v a n h e t z o e k e n v e r h o g e n. V e r d e r h e b i k g e g e v e n s g e p u t u i t h e t u i t g e b r e i d e a r c h i e f i n h e t F e i j n e K w a r t i e r t e D i r k s l a n d v a n h e t G e n e a l o g i s c h C e n t r u m G o e r e e - O v e r f l a k k e e, w a a r a l e e r d e r d a n i n h e t S t r e e k a r c h i e f n u, d e g e k o - p i e e r d e g e g e v e n s u i t D e n H a a g a a n w e z i g w a r e n. T o c h z i j n e r n o g s t e e d s p e r s o n e n d i e i k n i e t k a n p l a a t s e n. H o e v e r g a j e m e t h e t o p z o e k e n? V a n d e a a n g e t r o u w d e p e r s o n e n p r o b e e r i k i n i e d e r g e v a l t o t d e g r o o t o u d e r s t e g a a n v o o r e e n b e t e r i n z i c h t, w a t o v e r i g e n s n i e t a l t i j d l u k t.. A l h o e w e l e r d i v e r s e J o h a n n e s s e n B o o g e r m a n i n d e f a m i l i e z i j n i s d e b e k e n d e F r i e s e d o m i n e e e n b i j b e l v e r t a l e r J o h a n n e s B o g e r m a n ( ) g e e n f a m i l i e. T e n m i n s t e v o o r z o v e r i k n u k a n n a g a a n. Z i j n o p a w a s i n c a g e b o r e n i n D o k k u m. J o h a n n e s v a d e r w a s p a s t o o r s i n d s t e K o l l u m, w e r d d o o r z i j n p r o t e s t a n t e u i t s p r a k e n d o o r d e S p a a n s e I n q u i s i t i e v e r v o l g d e n m o e s t u i t w i j k e n n a a r O o s t f r i e s l a n d. D a a r i n U p l e w e r t ( n e t o v e r d e D o l l a r d, t e n n o o r d w e s t e n v a n E m d e n e n t e g e n w o o r d i g a l s U p l e w a r d g e s c h r e v e n ), w e r d J o h a n n e s g e b o r e n. I n k e e r d e d e f a m i l i e t e r u g n a a r F r i e s l a n d, a l w a a r v a d e r J o h a n n e s d e e e r s t e h e r v o r m d e p r e d i k a n t i n K o l l u m w e r d. Z o o n J o h a n n e s i s g e t r o u w d g e w e e s t m a a r k i n d e r l o o s g e s t o r v e n.

11 I k v e r t e l d i t o m a a n t e g e v e n d a t i n d e n a a m B o g e r m a n i n F r i e s l a n d g e b r u i k t w e r d, z o a l s d e z e h e d e n t e n d a g e o n d e r M i d d e l h a r n i s s i n d s c a i n g e b r u i k i s, t e r w i j l d i t i n o p G o e r e e a l s B o o g e r t m a n o f B o o ( m ) g a a r d ( m a n ) g e s c h r e v e n w e r d. Z o t e z i e n g e e n f a m i l i e d u s O v e r d e o o r s p r o n g v a n d e n a a m B o g e r m a n i s t e d i s c u s s i ë r e n. T e n e e r s t e, o o k d e m e n i n g v a n m i j n s c h o o n m o e d e r, d e b e h e e r d e r v a n e e n b o o m g a a r d. C o r n e l i s C l a e s z. ( r o n d ) w e r d z e l f s B o o m g a a r d ( m a n ) g e n o e m d. D e t w e e d e m o g e l i j k h e i d z o u k u n n e n z i j n : e e n b o o g s c h i e t e r o f z i j n h u l p o p d e m u r e n v a n d e s t a d ( G o e d e r e e d e ). O p m e r k e l i j k i s d a t o p i n t e r n e t e e n f a m i l i e w a p e n b l a d i s, w a a r o p d e f a m i l i e B o o g e r m a n e e n w a p e n s c h i l d h e e f t m e t e e n b u r c h t t o r e n e r o p, e n g e e n b o o m ( g a a r d ). B o o m g a a r d ( m a n ) k a n o o k e e n b i j n a a m z i j n v o o r h e t b e z i t v a n e e n g a a r d, d i e d a a r b i j g r a p p i g g e n o e g o p d e e i g e n n a a m l e e k. T o t z o v e r d e g e b e u r t e n i s s e n r o n d R o b e r t v a n d e r M e e r h e t m a k e n v a n d e z e s t a m b o o m. L i n c o l n p l e i n 2 9 A p r i l O u d e - T o n g e Vraag: Cornelis Willemsz. In het doopboek van Dirksland staat het volgende vermeld, "Ghedoopt op den 4 en April (1593) tkint van Cornelis Willemssz van Melissant met name Willem". Wie kan mij meer bijzonderheden geven over deze Cornelis Willemszn, bv. - zijn voorgeslacht, zijn beroep en mogelijke woonplaats in Melissant (het laatste kan in de polder Roxenisse zijn) - wie was zijn vrouw - zijn er meerdere kinderen in dit huwelijk - is er iets bekend over zijn verdere nakomelingen - is er iets bekend over een eventuele (latere) familienaam. Piet Tanis, Zierikzee In de Nieuwsbrief nr. 3, 11 e jaargang, staat het artikel EEN OUDDORPER TERKT TEN STRIJDE. Naar aanleiding hiervan wil ik in navolging van de strekking van dat verhaal de volgende geschiedenis vertellen. Ook hier betreft het een Ouddorper die als militair in het begin van de 19 e eeuw een bijzondere loopbaan heeft doorlopen. Het gaat over Jan Corstiaans van HEEST, geboren op 3 december 1793 in Ouddorp, zoon van Corstiaan Jacobs van HEEST en Ariaantje Simons WATERMAN, en op 23 maart 1818 mennonitisch gedoopt in Ouddorp (bron: Kerkeboek der Vereenigde Vlaamse en Waterlandsche Mennonite Gemeente in den Eilande van Westvoorne anders Goedereede vergaderende binnen Ouddorp. Kerkeboek I, aangelegd in 1645; Kerkeboek II, idem; Kerkboek III aangelegd in Nr. 64, deel III inhoud: gedoopten, overledenen, besteding van weeskinderen, lidmaten, attestaties, leraren, diakenen en diaconessen ). In 1812 treedt hij in militaire dienst en wordt beroepsmilitair, zo blijkt uit gegevens van het archief van de Maatschappij van Weldadigheid in het Rijksarchief in Assen. De vraag is dan natuurlijk hoe komt Jan daar terecht. Om daar achter te komen was het een logische stap de geschiedenis van de Maatschappij van Weldadigheid (ik noem hem verder Maatschappij) na te vorsen. Het ontstaan van de Maatschappij is in diverse publicaties te vinden, uiteraard in het Rijksarchief van Assen, maar ook in het museum van de Maatschappij De Koloniehof in Frederiksoord in Drenthe. De Maatschappij is opgericht in 1818 met het doel de toestand van de armen te verbeteren. De grote man achter dit plan was de toen 38-jarige generaal Johannes van den Bosch, in dienst van Koning Willem I. Hij wilde de verpauperde bevolking, na de Franse overheersing, een beter leven bieden door hen in Zuid-West Drenthe stukjes land te geven om een nieuw bestaan op te bouwen. Hij wist de financiën te verwerven om land te kopen en de eerste kolonistenwoningen te bouwen. Per gezin kreeg men 3 ha land en een woning. Zo kwamen er vele honderden kolonistenwoningen. De kolonistenwoningen werden per 20 stuks in wijken ingedeeld. De leiding lag daar in handen van een wijkmeester. Dit hele gebeuren was op militaire leest geschoeid, hetgeen van generaal Van den Bosch verwacht kon worden. Daarom werden in de meeste gevallen (oud)militairen aangesteld als wijkmeester. En zo werd Jan van Heest aangesteld als wijkmeester en trad hij vanaf 1823 als ambtenaar in dienst van de Maatschappij. In totaal werden er tussen 1818 en 1824 ongeveer 400 kolonistenwoningen gebouwd en ongeveer 20 woningen voor wijkmeesters.

12 Jan begon zijn loopbaan als militair in 1812, in 1818 was hij al sergeant-majoor en werd gedecoreerd met het Kruis van Waterloo, waarschijnlijk vanwege zijn daden in de strijd tegen Napoleon in de slag om Waterloo. (Ik heb tot op heden ook in het Nationaal Archief hierover nog geen bijzonderheden kunnen vinden). Jan trouwt op 26-jarige leeftijd op 7 mei 1820 te Ouddorp met Catharina (Kaatje) GIEBE, 26 jaar oud, geboren op 13 juni 1793 te Ouddorp (gezindte: Herv.), dochter van Abraham GIEBE en Cornelia van der WERFF. Jan gaat met vrouw en twee kinderen op 11 mei 1823 naar Drenthe en daar dus werken voor de Maatschappij en bouwt daar als volgt zijn loopbaan op: Hij wordt benoemd op 11 Mei 1823 tot wijkmeester in de vrije kolonie III Willemsoord voor ƒ 5,- per week. Op 1 April 1828 overgeplaatst naar kolonie II Wilhelminaoord. Op 17 Maart 1834 overgeplaatst naar Veenhuizen II, als schrijver der fabriek, ƒ 5,- per week. De ƒ 260,- per jaar werd uitbetaald voor ƒ 195,- in zilver en voor ƒ 65,- in koloniale munt. In 1861 bevorderd tot magazijnmeester op een jaarwedde van ƒ 312,-. "Bij resolutie van Z.E. den M.v.BZ den 20 Juny 1862 no 187, 10 afd, werd het tractement verhoogd met 1,02 's weeks en alzoo gebragt op ƒ 365,-". Ingevolge res. van 2 Nov no afd teruggesteld tot schrijver op een jaarwedde van ƒ 208,-. Hij was toen 70 jaar oud! Bij res. van 20 Dec no afd werd de jaarwedde verhoogd tot ƒ 260. Op 3 augustus 1871 is hij in het derde gesticht van Veenhuizen (gem. Norg) overleden op 77-jarige leeftijd. Zijn vrouw was 10 maanden eerder, eveneens op 77-jarige leeftijd ook daar overleden. Jan en Kaatje kregen 7 kinderen, de twee oudsten (meisjes) zijn geboren in Ouddorp en de 5 anderen ( 1 jongen en 4 meisjes) zijn geboren in Drenthe. De geschiedenis van de Maatschappij kent een rijke historie met vele positieve kanten, maar heeft ook veel in beroering gebracht. De Maatschappij bestaat nog steeds en verpacht onder andere verschillende landerijen en bezit 64 panden, waarvan er 25 op de Monumentenlijst staan. Bron: Het boekje Een steen in de vijver door L. Lambregts. Ontstaan, groei en ontwikkeling van de Maatschappij van Weldadigheid. Om nu mijn verhaal af te maken kan ik niet nalaten te vermelden dat mijn schoonmoeder Fransje Teuntje Beije in 1904 geboren is op de boerderij Hoeve Rustoord in Vledderveen, eigendom van de Maatschappij van Weldadigheid. De pachtboerderij bestaat nog steeds en heet nu Hoeve Immer Moed. Haar ouders zijn in 1901 uit Oosterland (Zeeland) op deze toen nieuw gebouwde boerderij gekomen in dienst van de Maatschappij. Behalve mijn schoonmoeder zijn daar nog drie broers van haar geboren. In 1919 is het gezin Beije naar Ooltgensplaat gekomen en is er een boerderij gekocht aan de Weespad. Zo zie je, het kan heel bijzonder zijn hoe families geschiedenis maken. Frans van Heest, geboren te Goedereede op 26 februari COLOPHON : Overflakkee Voorzitter Secretaris Penningmeester Leden Uitgave van de Stichting Genealogisch Centrum Goeree- : C.J. Hameeteman, Middelharnis : E. Lassing-van Gameren, Oude Tonge : T. Koppenaal, Oude-Tonge : J.H. Kalle, Herkingen, C. Westdorp, Dirksland, W.G. Visser, Sommelsdijk