Tessel Middag. Van jongetje tot Ajax-vrouw. Rapport-Schuyt Meer regels helpen niet Spui25 Vijf jaar debatcentrum

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tessel Middag. Van jongetje tot Ajax-vrouw. Rapport-Schuyt Meer regels helpen niet Spui25 Vijf jaar debatcentrum"

Transcriptie

1 Folia Magazine weekblad voor HvA en UvA nr /09/2012 Tessel Middag Van jongetje tot Ajax-vrouw Rapport-Schuyt Meer regels helpen niet Spui25 Vijf jaar debatcentrum Arnold Heertje Economie, wat is dat toch?

2 (advertenties) e 1 GOEDE DOELEN T R O U W er hops. Mede mogelijk gemaakt door het UAF welzijn en cultuur Het UAF helpt al 60 jaar hoger opgeleide vluchtelingen om zich hier te ontwikkelen door studie. Voor duizenden getalenteerde vluchtelingen hebben we dat al mogelijk gemaakt: artsen, ingenieurs, economen, juristen en vele anderen. We zijn trots dat dit is beloond met de 1 e plaats in het Trouw-onderzoek naar de prestaties van 800 goede doelen. Ook nieuw gevlucht talent willen wij de kans geven zich te ontwikkelen. En dat kun jij mede mogelijk maken! Kijk op Halina Reijn overtuigt vooral met klein spel Parool van jean cocteau regie ivo van hove 2, 3 okt stadsschouwburg amsterdam betaal slechts 10,00 met de sprintpas van de stadsschouwburg ssba.nl lia-100x128mm.indd :35 en FLOOR AGENDA KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 WO 26 SEPTEMBER - DI 9 OKTOBER StudentS that Matter, SaMenwerking uaf en hva 26 september, , Kohnstammzaal Kick off Students that Matter programma met Jet Bussemaker, Ruud Lubbers, Miles Roston en Reza Al Zubaidi onder leiding van Jim Jansen. html (how to Make Love) November februari 2013 HTML is een community-art project over de liefde. Leerlingen van de IVKO, buurtbewoners uit de Pijp/Diamantbuurt en studenten van de HvA vertellen elkaar hun verhalen en geven deze vorm in een voorstelling en tentoonstelling. Voor HTML is Floor op zoek naar 50 studenten van de HVA die het leuk vinden om samen te werken met buurtbewoners van diverse leeftijden en achtergronden. HTML zoekt verhalenvertellers, spelers, dansers, muzikanten en PR en social media deskundigen die gedurende de productieperiode een of twee dagdelen beschikbaar zijn om mee te werken aan een van de werkgroepen. Het is mogelijk om HTML als stage te gebruiken. heb je interesse of wil je meer weten? Mail naar floorleercentrum@hva.nl, vanaf 1 okt meer info op Floor is een intermediair platform voor studenten, docenten en de rest van de wereld. Je kunt er activiteiten bijwonen maar ook Facebook CREATING TOMORROW

3 inhoud #04 redactioneel Start-up Sloppenwijk 6 Docent bouwkunde Ben van de Wiel ziet vooral kansen in sloppenwijken. Godendochter 10 Tessel Middag voetbalde altijd met jongens. Nu speelt ze bij Ajax. 5 jaar Spui25 14 Spui25 is een succesverhaal. Want leuk én gratis. What s the economy, stupid? 24 Voor alle alfa s. Professor Heertje legt uit wat economie is. Schuyt Mijn ergste vrees is uitgekomen, dit is veel omvangrijker dan gedacht. Met deze woorden reageerde toenmalig KNAW-president Robbert Dijkgraaf op de affaire-stapel. Wat was er aan de hand? In september 2011 werd bekend dat de Tilburgse hoogleraar sociale psychologie Diederik Stapel op grote schaal gefraudeerd had met onderzoeksgegevens. De zaak leidde ertoe dat de wetenschap in een kwaad daglicht kwam te staan, zeker nadat ook van andere wetenschappers bekend werd dat ze gesjoemeld hadden. Afgelopen vrijdag 21 september werd het rapport van de commissie-schuyt gepresenteerd. Voorzitter Kees Schuyt, emeritus hoogleraar sociologie, vindt dat er onderzoek moet komen naar de aard en omvang van wetenschappelijk wangedrag in Nederland. Lees het interview met Schuyt op pagina 34. Fraude in de wetenschap 34 De commissie-schuyt pleit voor meer onderzoek. Zonder fraude. en verder de week/het moment/navraag 4-5 op de tong 9 passie 17 objectief opinie Robbert Dijkgraaf 21 Hadjar Benmiloud 22 brieven/promoties 23 drift 27 Rectum Raiders 28 lezingenladder 30 overigens 31 Folia maakt kennis prikbord wasdom stage 41 toehoorders 42 de lezer/deining 43 Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, (twitter) Folia Magazine 3

4 de week De UvA werd geplaagd door heftige storingen. Bij UvA-medewerkers verschenen afgelopen week alarmerende berichten rechtsonder in het computerbeeldscherm. Mededelingen als: Inmiddels is de storing in heftigheid afgenomen deden vermoeden dat we hier niet van doen hadden met een storing in het draadloze UvA-netwerk, maar met een naderende tornado. Tot overmaat van ramp werd bij browser Internet Explorer ook nog een kwetsbaarheid vastgesteld, aldus eenzelfde grijs blokje in het scherm. Maar de ICT-afdeling van de UvA is niet voor een gat te vangen en installeerde tijdelijk een nieuwe browser. Ook bij de HvA loopt de technische dienstverlening niet altijd als een zonnetje. Roosterstoringen zijn er aan de orde van de dag en medewerkers kregen recentelijk een bericht dat het nieuwe printen wat dat ook mag zijn was uitgevallen. Waar ze bij de HvA wel goed in zijn is bouwen. Een Amstelcampus hier, een paviljoen daar. Nieuwste prestigeobject: Studio HvA. Een pareltje, noemde rector Jet Bussemaker het. Een plek waar studenten zich op en top thuis voelen, volgens Martin Haring, coördinator van de minor ondernemerschap. En nu komt het goede nieuws: iedereen mag er binnenlopen. Ook buurtbewoners. Hoe huiselijk ze het hoger onderwijs hier ook proberen te maken, het verhindert niet dat het aantal Nederlandse studenten dat bij onze zuiderburen gaat studeren voor het tiende jaar op rij is gestegen. Belangrijkste reden: studeren in België is veel goedkoper. Plezant vinden de Vlamingen deze trend niet. Ten eerste omdat de Vlaamse overheid investeert in studenten die in de meeste gevallen na hun afstuderen toch weer terugkeren lees: weggegooid geld maar ook omdat die Nederlandse uitvreters stukken slechter presteren dan hun Vlaamse medestudenten. De nieuwgekozen studentenraad wil beter communiceren met UvA-studenten. Daarom bedachten de leden samen met Bureau Communicatie en Crea een éénpaginakrant, geheel in stijl van NRC Handelsblad. Voor op de wc. Een stukje democratische verantwoording, noemde de voorzitter dat op Folia Web. Gelukkig was er ook nog een goed woordje voor de Nederlandse student. Een professor noemde Nederlandse studenten in een Vlaamse krant extravert en assertief : een college met Nederlanders leeft meer. Assertief, dat is de Centrale Studentenraad van de UvA in ieder geval zeker. Het is alleen zo jammer dat het niemand opvalt. Om dat recht te zetten die jaarlijkse bekertjes jus d orange getuigden toch niet van voldoende durf hebben ze iets nieuws bedacht: de wc-krant. Geheel in NRC-stijl, maar de wapenspreuk Lux en Libertas is vervangen voor Nunc est bibendum : nu is het tijd om te drinken. Zodat iedereen die straks zijn behoefte doet op een UvA-wc weet: wij van de CSR houden heus ook wel van een biertje. Alles leuk en aardig, maar misschien dat ze die assertiviteit beter kunnen inzetten om de heftige storingen op de universiteit aan te kaarten. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden 18 september 2012 tweet van de week Fenne Het moet niet gekker worden: op de #UvA worden door de fd in nieuwe onderwijszalen geen klokken opgehangen omdat ze toch gejat worden. 4 Folia Magazine

5 Hoog boven het deelnemersveld, in een bakje bungelend aan een hijskraan, luidde actrice Lieke van Lexmond afgelopen zondag de 28e Dam tot Damloop in voor de 620 deelnemers van de HvA en UvA. De afstand van 16,09 km, van Amsterdam naar Zaandam, werd het snelst gelopen door een van de dertig wedstrijdlopers. Fysiotherapeut Jan de Graaf liep de race in 58 minuten en 40 seconden. Zijn team eindigde als vierde. Het UvA-HvA-damesteam wist de wedstrijdloop te winnen. HvA-student Mariska Visser was het snelste in 1:05:30. yyy tekst Jeff Pinkster / foto Danny Schwarz navraag Dick Toornstra Buitenmeubilair bij de nieuwe Studio HvA op het Kohnstammhof zorgt voor onenigheid. Voormalig studenten van de minor ondernemerschap werden betrokken bij het ontwerp, toch moet het meubilair misschien weg. Waarom? Dick Toornstra, hoofd klantenservice Facility Services, spreekt over een stukje interpretatie. Is dat buitenmeubilair u echt zo n doorn in het oog? Het gaat er niet om of ik het mooi of lelijk vind. Waar het om gaat is dat het ontwerp van het meubilair past binnen het totale plaatje van het plein. Kijk, er is veel tijd en moeite gestopt in de gebouwen van het Kohnstammhof. Dan zou het zonde zijn als er zomaar wat wordt neergezet. Die paar krukken en tafels moeten dus weg? Nee, dat zeg ik niet. Ik vind het belangrijk dat studenten een rol spelen bij de inrichting van het plein. Daar word ik blij van. Ons architectenbureau is momenteel bezig met het ontwerp voor de totale inrichting van het plein. Ik zie het huidige meubilair als een leuke voorbode van wat er gaat komen, en ik hoop dat het aansluit op de plannen van het architectenbureau. Daar zal ik op aansturen. Betrokkenen zeggen dat er al toezeggingen zijn gedaan. Dat is dan een stukje interpretatie. We zijn met een aantal partijen rond de tafel gaan zitten: het architectenbureau, het onderwijs dat in het pand huist en Facility Services. Die zijn als het goed is allemaal op de hoogte van de planning. Het idee was en is om er samen een enerverend plein van te maken. Wij wilden er zo snel mogelijk iets neerzetten om het plein meteen in gebruik te nemen. Studenten kwamen in dat gesprek met een concept. Wij zeiden toen: voer het maar uit. En dat moet nu misschien weer weg. Is dat niet zonde van het hout? Er gaat helemaal niks weg totdat er een nieuw ontwerp is gekomen. Van mij mag dat meubilair best blijven: ik zie ook wel dat de studenten er blij mee zijn. Maar of het huidige ontwerp inpasbaar is in het totale plan, dat is niet aan mij om te beoordelen, maar aan de betrokken partijen waaronder het architectenbureau. Het kan nog alle kanten op. yyy Gijs van der Sanden Folia Magazine 5

6 De kracht van de sloppenwijk Bewoners van sloppenwijken hebben het niet makkelijk, maar ze hebben meer mogelijkheden dan vaak wordt gedacht. En daarmee wil docent bouwkunde Bert van de Wiel ze graag helpen. Wij denken vaak: hoe kunnen mensen hierin wonen? tekst Vera Lentjes / foto s Bert van de Wiel Ongeveer een zesde van de wereldbevolking woont in sloppenwijken. Bewoners leven in zelfgebouwde hutjes aan de rand van de stad. Er is nauwelijks infrastructuur en aan schoon drinkwater en riolering is er groot gebrek. Het aantal inwoners van sloppenwijken blijft stijgen en oplossingen voor hun situatie lijken ver weg. Toch is docent bouwkunde Bert van de Wiel ervan overtuigd dat de toekomst van sloppenwijken rooskleurig kan zijn. Wij denken vaak: hoe kunnen mensen hierin wonen? Maar de mensen die er wonen werken bijvoorbeeld als riksjafietser, schoonmaker of bouwvakker in de stad, hebben soms een tv en hebben allemaal een mobiele telefoon. Smet op de stad Van de Wiel was afgelopen jaar twee keer in Bangladesh voor het afstudeerproject Living conditions in booming cities. Van de Wiel: Steden over de hele wereld zijn enorm aan het groeien. Arme boeren vertrekken van het platteland naar de stad voor betere kansen. Gezinnen vinden onderdak in sloppenwijken en slagen er daar in zich op te werken. Dat is een heel positief proces en draagt bij aan de welvaart van de stad. Maar het is ook een proces dat niet goed begrepen wordt door regeringsleiders. Zij zien sloppenwijken als een smet op hun mooie stad. In de zomer van 2011 reisde Van de Wiel in opdracht van de HvA naar Bangladesh om contact te leggen met ngo s en universiteiten om de mogelijkheden voor een onderzoeksproject te bespreken. Er bleek veel animo. In oktober vertrok hij vervolgens met vier studenten bouwkunde richting Dhaka, de hoofdstad. Zijn collega Rutger van Hogezand, docent watermanagement, arriveerde een week later met vier studenten watermanagement. Van de Wiel: We hebben geprobeerd oplossingen te vinden voor problemen in een kleine sloppenwijk in Dhaka die tijdens de moesson enorm veel last had van overstromingen. In de gemiddelde woning staat dan een halve meter water en het bed is de enige droge plek. In samenwerking met studenten architectuur en planologie van drie Bengaalse universiteiten deden de studenten in de eerste week onderzoek naar problemen in de sloppenwijk. In de tweede week ontwikkelden de studenten in multidisciplinaire teams een masterplan. Het onderzoek werd afgewisseld met colleges door Nederlandse en Bengaalse docenten. Terug in Nederland werkten de studenten op basis van het masterplan een afstudeerontwerp uit. Van de Wiel: Daar ben ik als afstudeerbegeleider echt apetrots op. Het is een drijvend huis van twee verdiepingen op een plaat van piepschuim. De bovenbouw is van bamboe en heel licht. Er is ruimte voor twee gezinnen of een gezin en een bedrijfje. De hele unit kost ongeveer 1200 euro en is, wanneer de gezinnen dit in termijnen aflossen, heel goed betaalbaar. Daarnaast zijn er ook sanitaire units en units waar tuinbouw op kan plaatsvinden. Veel mensen in sloppenwijken komen van het platteland en hebben veel kennis over tuinbouw en veeteelt. Als je het mogelijk maakt dat er voedsel gekweekt kan worden in de stad, verschaf je de mensen een inkomen en de stad voedsel. Rivier van voertuigen In april dit jaar vertrok een nieuwe groep van twaalf studenten richting Bangladesh. De reis werd volledig door de studenten zelf gefinancierd. Daarnaast was het avontuur voor veel studenten ook een mentale uitdaging. Van de Wiel: Dhaka is een niet te omschrijven chaos. Er staat twintig uur per dag file. Het verkeer is een soort rivier van voortstromende voertuigen die zich door de straten perst. Je ziet mensen zonder benen en armen die zich kruipend voortbewegen. En daarnaast lopen rijke bankiers in maatpakken naar hun werk. Het heeft iets apocalyptisch, net een schilderij van Jeroen Bosch. Een paar studenten die vaker hadden gereisd waren er snel aan gewend, maar de studenten die nog nooit buiten Europa waren geweest hadden meer tijd nodig. Voor Van de Wiel zijn de ontmoetingen met de bevolking die onder deze omstandigheden leeft enorm inspirerend. Er is geen verzekering, geen sociaal vangnet. Regelmatig valt er iemand van een steiger. Zo iemand heeft dan een dwarslaesie, maar begint weer een handeltje in de sloppenwijken. De veerkracht is heel bijzonder. Daarnaast zijn de bewoners ontzettend creatief. Als je fruit koopt op de markt krijg je dat in een heel mooie zak gemaakt van tijdschriften. Hier heb je studenten op de Design Academie die dat soort zakken ontwerpen. Het huidige internationaliseringbeleid van de opleiding bouwkunde richt zich op Europa; 6 Folia Magazine

7 Bert van de Wiel, met witte hoed, doet samen met studenten onderzoek in de sloppenwijken van Dhaka, Bangladesh projecten buiten Europa worden afgebouwd. Volgens Van de Wiel een gemiste kans. Hier ligt de bouw op z n gat. Er zijn steeds meer grote ingenieursbureaus en architectenbureaus die belangrijke zaken doen in opkomende economieën. Het is voor onze studenten heel erg belangrijk om daar ervaring op te doen. Van de Wiel hoopt dan ook dat het project in Bangladesh een vervolg krijgt. Tijdens zo n project zie je hoeveel onze studenten kunnen toevoegen en dat betekent ook dat er kansen liggen voor het Nederlandse bedrijfsleven. Er wordt vaak gedacht dat je aan sloppenwijken niets kunt verdienen, maar zo n woningbouwconcept is een geweldige start-up voor iemand die net afgestudeerd is. yyy De tentoonstelling over het afstudeerproject Living conditions in a booming city in Bangladesh is tot 1 oktober te bezichtigingen in Gebouw Leeuwenburg, Weesperzijde 190. Folia Magazine 7

8 (advertentie) bikepad the universal smartphone holder Winner NIBS Business Plan Competition 2012, London and publieksprijs Folia Startup Award 2012, Amsterdam. Bikepad by NextThing Amsterdam All rights reserved. Layout by makedsgn. Photos by Sebastian Budde. bikepad_ad_big.indd :37

9 op de tong foto Danny Schwarz Hema Nieuwendijk 174 (Centrum) Gelukkig kun je dan nog naar de Hema. Bij het meest Hollandse der Hollandse warenhuizen kun je namelijk elke dag tussen 9.00 en uur ontbijten voor één luttele euro. Daarvoor krijg je een pistoletje met bacon en omelet, een roombotercroissant desgewenst met wat aardbeienjam, en een kop koffie of thee. Zelf voegen we daar nog een pakje biologische melk en karnemelk (beide 1,50) en een glaasje verse jus ( 0,50, een flesje kost 1,50) aan toe. Opgeteld zijn we dus voor drie euro per persoon aan het ontbijten. Het eten is zeer basic, en zo smaakt het ook. De bacon is niet krokant, maar bevat ook geen kankerverwekkende zwarte stukjes. De croissant is slap, maar lekkerder dan de Euroshoppervariant. Al met al is het voedsel van het niveau van een redelijk hostel, maar dan met meer keus. Meisjes naast ons genieten van koffie met gebak ( 3,-), en voor 1,75 eet je een echte Hematompouce. Thee is er in vijf smaken ( 1,75, 2,75 voor een potje) en koffie is er van espresso ( 1,75) tot capuccino groot ( 2,50). De jongen naast ons leest Hoe te eten? van tv-kok Nigella Lawson. Kennelijk is het Hema-ontbijt zelfs culinair verantwoord. yyy Harmen van der Meulen Als student heb je het niet makkelijk. Dan heb je na jaren wachten eindelijk een kamer in het centrum bemachtigd, maar moet je het nog steeds doen met een gore, gedeelde keuken waar je kunt kiezen tussen een spoor van muizenkeutels of de geur van kattenpis. En natuurlijk net die ene keer dat jij extra vroeg bent opgestaan om uitgebreid te ontbijten voor je ochtendcollege, hebben je huisgenoten al jouw eieren en spek opgeschranst en rest er voor jou niets dan een vette pan en lege eierschalen op het aanrecht. Folia Magazine ontvangt graag je restaurant recensie en vergoedt tot 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail je recensie naar redactie@folia.nl. Stuur je bon naar Folia Magazine, t.a.v. Stephanie Gude, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, Amsterdam. Bacon & Eggs Het klassieke Engelse ontbijt bestaat over het algemeen uit gebakken eieren met bacon én worstjes, en koffie, maar wordt sinds de jaren twintig vaak aangeduid met bacon & eggs of als een zogeheten full breakfast. Dit in tegenstelling tot het Europese continental breakfast, dat meestal neerkomt op croissantjes met jam, fruitsap en thee. Vaste aanvullingen zijn baked beans en gebakken champignons. Omdat alles gebakken wordt staat het gerecht ook wel bekend als fry-up. Hema Ooit begonnen als stuntwinkel onder de naam Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam waar alle artikelen 25 of 50 cent kostten, is de Hema uitgegroeid tot een onvervalsd stukje Nederlandse cultuur. In 2011 stond Hema dan ook in de top 3 van de top-100 onmisbare merken, opgesteld door het European Institute for Brand Management (Eurib). Wat aan die positie bijdroeg is dat het merk door een brede doelgroep als cultuuricoon wordt ervaren. Nigella Lawson Nigella Lawson (1960), the queen of food porn zoals ze ook wel genoemd wordt, brak in 1998 door met haar eerste kookboek: How to Eat. Niet getraind als kok, want ze werkte als freelancejournalist, ging haar boek vooral over haar liefde voor eten. En dat sloeg aan; in het Verenigd Koninkrijk werden exemplaren verkocht. Ook het volgende boek werd een succes, evenals haar tv-programma Nigella Bites. Haar laatste boek Nigellissima gaat over de Italiaanse keuken. Folia Magazine 9

10 Het voetballen bleef Een mannensport is voetbal allang niet meer. Zeker nu dit jaar Ajax met een team van godendochters is begonnen. Geschiedenisstudent Tessel Middag kwam over van ADO en is nu Ajacied. Ik kan het ieder meisje aanraden met jongens te trainen. tekst Clara van de Wiel / foto s Jan van Breda De massa s met schreeuwende jongetjes zijn er nog niet. Maar de eerste paar fans staan de Ajaxvrouwen in hun tweede trainingsweek al op te wachten. Een voor een worden de speelsters door twee blonde meisjes van een jaar of tien aangehouden voor een handtekening. Verder is het rustig op trainingscomplex De Toekomst. Ajax 1 is op trainingskamp in Engeland en het nieuwe seizoen laat nog even op zich wachten. Maar Ajax fonkelnieuwe team staat deze namiddag in voltallige formatie klaar voor de dagelijkse training. De kleedkamer van de vrouwen zit in een gebouw aan de overkant van de parkeerplaats en de haarbandjes en voetbalschoenen zijn roze. Verder is het tafereel nauwelijks van de mannentraining te onderscheiden. Naast fans staan ook fotografen en een paar nieuwsgierige mannen langs de lijn. Afgelopen mei maakte Ajax bekend van start te gaan met vrouwenvoetbal. Sindsdien werden van verschillende clubs speelsters aangetrokken om komend seizoen in het roodwitte shirt uit te komen. Sinds september speelt het vrouwenelftal in de BeNe League: een nieuwe competitie voor teams uit zowel Nederland als België. Ook UvA-studente geschiedenis en ADO-middenvelder Tessel Middag (19) werd naar Ajax gehaald. Vorig jaar speelde ze haar eerste jaar eredivisie bij ADO Den Haag, na jaren samen met jongens bij het Amsterdamse AVV Swift gevoetbald te hebben. De enige vrouwen die na afloop van de training in de sportkantine zitten, zijn de dames van de bar. En soms zie je hier wel eens een vrouwelijke fysio, zegt Tessel. Maar inderdaad, geeft ze toe: Een heel vrouwenelftal is hier nog wel even wennen. De ontvangst is er volgens haar Quote 10 Folia Magazine

11 niet minder hartelijk om. Alle belangrijke mensen, zoals Sjaak Swart [Mister Ajax, red.], zijn een handje komen geven om ons welkom te heten. Ik voel me hier nu al meer onderdeel van de club dan vorig jaar bij ADO. Ze zijn hier met volle overtuiging een vrouwenteam gestart. Ik heb het gevoel dat de hele club achter de beslissing staat om met vrouwenvoetbal te starten. Voetballen bij Ajax was voor Tessel niet per se een meisjesdroom die in vervul- Folia Magazine 11

12 ajax.nl Be Ne League Met ingang van het seizoen spelen de Nederlandse vrouwen niet meer in de Eredivisie, maar in de Be Ne League. Dat is een Belgisch-Nederlandse competitie, waarbij de negen Nederlandse teams de eerste helft van het seizoen tegen hun landgenoten strijden en in de tweede helft in een competitie aangevuld met de acht teams uit België. Dat gebeurt in twee aparte poules, de Be Ne League A & B. Na de eerste competitiehelft vormen de bovenste vier teams uit beide landen de Be Ne League A, de rest vormt B. De winnaar van de Be Ne League A kwalificeert zich voor de Uefa Women s Champions League. Zie ling ging. Ik was geen hardcore fan, met posters en een shirtje. Maar ik ben altijd voor Ajax geweest en ik ging ook af en toe naar wedstrijden kijken. Ik vond het mooi voor het vrouwenvoetbal dat Ajax een team ging opzetten, maar ik zat bij ADO al goed. Tijdens een gesprek in de Arena werd ze toch overtuigd naar Amsterdam te komen. Tessel: De trainer [Ed Engelkes, red.] was erg enthousiast en zag voor mij een plaats in de basis. Bovendien is hier, doordat Ajax een beursgenoteerd bedrijf is, de zekerheid dat het vrouwenteam niet zomaar weer wordt opgedoekt. Dat gaf voor mij de doorslag. Ook is de reistijd veel korter. Ik kan nu op mijn gemakje naar de training fietsen. Als welkomstgeschenk kregen alle vrouwen het uitshirt met hun naam erop. Dat wil zeggen: een mannenshirt, al is het wel een slim fit die extra strak zit. Er was geen tijd meer een speciale vrouwenlijn te ontwerpen, dus we spelen nu in een mannenshirt. Bij de eerste wedstrijd van de vrouwen was de opkomst aan enthousiaste Ajax-fans indrukwekkend, maar of alle Ajax-supporters het ermee eens zijn betwijfelt Tessel. Op internet staan ook andere geluiden. Dat het geldverspilling zou zijn of dat vrouwen en voetbal niet samengaan. Nou ja, dat hou je altijd. Aan die reactie is Tessel inmiddels wel gewend. Voetballen doet ze al sinds ze zich kan herinneren. In het begin alleen op straat, met haar buurjongetjes in de Rivierenbuurt. Vanaf haar vijfde begon ze bij voetbalclub AFC Taba en op haar veertiende stapte ze over naar de C1 van Swift. Altijd als enige meisje tussen de jongens. Tessel: Ik had vroeger vooral jongens als vriendjes en was zelf ook een beetje jongensachtig met mijn korte haar. Ik vond het dus de normaalste zaak van de wereld dat ik met ze mee voetbalde. Dat dat minder normaal was dan ze dacht ontdekte ze pas toen ze naar de middelbare school ging. Toen kwam ik er voor het eerst achter dat al die dingen een beetje raar zijn voor een meisje. En ik vond dat korte haar zelf ook niet meer leuk. Vanaf toen is de omslag gekomen dat ik meisjesachtiger werd. Maar het voetballen bleef. Het was ook in die periode dat Tessel doorkreeg dat ze niet zomaar een balletje trapte, maar er ook behoorlijk goed in was. Toen ze door de Vrouwenvoetbal is veel technischer KNVB geselecteerd werd voor een regioteam, speelde ze voor het eerst samen met andere meisjes. En merkte ze dat ze een stuk beter was dan vrouwelijke leeftijdsgenootjes. Zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen echt zo groot? Zeker. Toen ik in de B1 zat kregen de jongens een groeispurt en waren ze ineens allemaal langer dan ik. Dan merk je een enorm verschil, bijvoorbeeld in snelheid. En zij kunnen harder schieten. Mannen kunnen een bal over vijftig meter passen door de lucht, vrouwen kunnen dat gewoon niet. Vrouwenvoetbal is veel technischer, met veel meer korte passes. Het spel is zeker anders. Hoe handhaafde je daar toch tussen? Als meisje moest ik manieren bedenken om dat te compenseren. Voordat ik de bal kreeg moest ik een goede positie kiezen, zodat ik niet meteen omver gebeukt werd en meer tijd had om de bal door te spelen. Als je niet sterk bent moet je slim zijn. Dat heb ik meegenomen nu ik met vrouwen speel. Ik kan het ieder meisje aanraden met jongens te trainen. Hoe ervaarde je de sfeer tussen al die mannen? Ik had altijd een eigen kleedkamer. Maar vóór en na de training hoorde ik natuurlijk genoeg stoere praat. Bijvoorbeeld als het over zuipen en chicks ging. Dat vond ik wel grappig om naar te luisteren, ook al kon ik er zelf niet echt aan meedoen. Om als het enige meisje in een jongensteam te spelen heeft ook erg leuke kanten. Jongens zijn in de omgang wat ongecompliceerder. En als er tijdens de wedstrijd een overtreding op me werd gemaakt, kwamen ze meteen voor me op. Moest je je als meisje niet extra bewijzen? In het begin zeker. Voor hen was het denk ik ook onwennig. Kunnen we haar gewoon vol aanpakken en mogen we haar tackelen? Maar ik heb altijd de drang om me te bewijzen. En wanneer ik dan een goede pass gaf, zag je ze denken: godver, dat is wel mijn directe tegenspeelster! De reacties van tegenstanders waren soms flauw. Van Mag ik je nummer? tot Die heeft echt geen tieten! Maar niks wat echt vervelend was. Ik vond het vooral grappig als ze mij van tevoren onderschatten. Dan dacht ik: we zullen wel zien wie er op het veld beter is. Als ze vervolgens eruit werden gespeeld door een meisje was dat de ergste vernedering. Vanaf haar veertiende ging Tessel in de nationale jeugdselectie spelen en ging ze af en toe naar het buitenland voor toernooien. Ondertussen zat ze op het Vossius Gymnasium, bleef ze spelen bij Swift en trainde ze bij het KNVB Talent Team. Toen ze zestien was toonde ADO Den Haag al interesse, maar besloot Tessel dat ze eerst haar school af wilde maken. Vorig jaar speelde ze, naast haar propedeuse geschiedenis aan de UvA, voor het eerst in de Eredivisie Vrouwen. 12 Folia Magazine

13 beneleaguelive.nl Ajax Vrouwen Op 18 mei van dit jaar maakte Ajax bekend met een vrouwenteam te starten, en op 15 juni beschikte de club over een complete selectie, onder wie Tessel Middag. De belangrijkste reden dat Ajax niet eerder met een vrouwenteam is begonnen waren de beperkte mogelijkheden tot het zelf opleiden van spelers, door strenge regelgeving. Toen die in 2011 werd aangepast, werd het voor Ajax interessant om met een team te beginnen, omdat de jeugdopleiding een van de pijlers van de Amsterdamse voetbalvereniging is. Van de eerste vier wedstrijden wist Ajax er drie te winnen. Alleen tegen koploper FC Twente werd met 1-2 verloren. Was dat niet lastig te combineren? De training was elke dag om uur, dus ik moest uiterlijk om uur weg bij de universiteit. Geschiedenis heeft gelukkig weinig contacturen, dus dat was door goed te plannen wel te doen. Studeren deed ik s avonds. En de meeste docenten hadden er wel begrip voor als ik met het Nederlands elftal naar het buitenland moest en colleges miste. Wel kan ik minder vaak aanwezig zijn op borrels en andere Je wordt als vrouw nooit rijk van voetbal studiefeesten dan ik zou willen. Dat is jammer, maar het zijn offers die je moet brengen voor topsport. Wordt de hobby echt serieus, nu bij de grootste club van Nederland? Ik merk aan alles dat Ajax een grote club is. De dingen worden goed en professioneel geregeld. We krijgen kleding en schoenen van de kledingsponsor Adidas en mooie maatpakken van Oger, die we kunnen dragen bij officiële gelegenheden. Maar uiteindelijk krijg ik alleen een kleine onkostenvergoeding. En zie je er zelf je toekomst in? In Zweden en Duitsland is de sport voor vrouwen heel groot en dat trekt me wel. Dan kun je er tijdens je speeltijd goed van leven. Maar het is nooit zoals bij de mannen, dat je in de tien jaar dat je voetbalt je pensioen voor de rest van je leven opbouwt. Je wordt als vrouw nooit rijk van voetbal. En ik kan zomaar geblesseerd raken en niet meer kunnen voetballen. Ik zou het altijd met een studie willen combineren. Voetbal is niet het enige in mijn leven. yyy Folia Magazine 13

14 Een plek voor kruisbestuiving Van kinderpsychiatrie tot stamcelonderzoek, van emotiesociologie tot het beeld van God in de Nederlandse literatuur: in academisch-cultureel centrum Spui25 bevindt de bezoeker zich altijd op het snijvlak van cultuur en wetenschap. Je maakt hier deel uit van de wereld. tekst Gijs van der Sanden / foto Monique Kooijmans ik hier neerploffen? De zaal van academischcultureel centrum Spui25 Mag is afgeladen, maar deze meneer op leeftijd fleecetrui, grijze haren, wandelstok weet nog net een stoel te bemachtigen. Andere mensen die nog aan de deur staan worden teleurgesteld. Vol is vol. Voorbijgangers kijken nieuwsgierig door de ruiten. Je ziet ze denken: wat is hier aan de hand? Nee, hoewel de opkomst anders doet vermoeden, vanavond geen internationaal vermaard bestsellerauteur die komt vertellen over zijn nieuwste boek. Op het programma staat de wetenschappelijke samenwerking tussen Rusland en Nederland. Want is wetenschap wel mogelijk in een land waar corruptie nog altijd hoogtij viert en de democratische vrijheden beperkt zijn? Hoogleraar Russische geschiedenis André Gerrits, Ruslanddeskundige Marc Jansen, VSNU-voorzitter Sijbolt Noorda en hoogleraar Computational Sciences Peter Sloot die een promotieprogramma en onderzoekscentrum aan het opzetten is in Sint Petersburg gaan hierover in debat onder leiding van Kysia Hekster voormalig Ruslandcorrespondent bij de NOS. De journalist opent met een persoonlijke anekdote. Toen ik vertrok uit Rusland, vertelt ze, kreeg ik van mijn Russische vrienden een T-shirt. Daarop stond de tekst: Rusland is met het verstand niet te bevatten. Instemmend geroezemoes uit de zaal. De avond is begonnen. Visitekaartje Spui25 viert deze maand haar eerste lustrum. Vijf jaar geleden maakte de merchandisewinkel van de UvA hier plaats voor een, zo is te lezen op de website, podium dat een verbinding vormt tussen de Universiteit van Amsterdam en de culturele praktijk. De oprichters toenmalig collegeleden Sijbolt Noorda en Mieke Zaanen, toenmalig Dit is een Triple A-locatie directeur Amsterdam University Press Saskia de Vries, directeur Athenaeum Boekhandel Maarten Asscher, en Wim Koning, toenmalig directeur Amsterdamse Universiteits Vereniging vonden dat die brug tussen wetenschap en cultuur nog te weinig aanwezig was in het debat- en lezingenaanbod in de hoofdstad. Het bleek een succesvolle formule: in korte tijd ging het centrum van twee activiteiten per week naar gemiddeld twee programma s per dag. In 2011 bezochten ruim mensen het centrum, volgens het jaarverslag. Eerder op de dag vertelt Margot Dijkgraaf, directeur van Spui25 en literair criticus voor NRC Handelsblad, in dezelfde ruimte hoe dat succes te verklaren is. Kijk om je heen, zegt ze enthousiast, wijzend naar de boekwinkels, de cafés en het komen en gaan van mensen op het Spui. Waarom zou je hier alleen maar sweaters verkopen? Dit is een Triple A-locatie. Je maakt hier deel uit van de wereld. Spui25 is het visitekaartje van de UvA geworden. Maar de locatie is volgens Dijkgraaf niet de enige succesfactor. Bijeenkomsten zijn bijna altijd gratis, inhoudelijk en kort maar krachtig. En omdat wij met verschillende partners samenwerken, vindt er altijd een unieke kruisbestuiving plaats. Met een budget van 1,5 ton per jaar werkt Spui25 volgens Dijkgraaf met dubbeltjes en kwartjes. Daarom werkt het centrum van meet af aan samen met verschillende partners waaronder de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk onderzoek (NWO), NRC Handelsblad en Athenaeum Boekhandel die maandelijks samenkomen in een redactieraad. De kruisbestuiving waar Dijkgraaf het over heeft, gebeurt hier. Dan zegt iemand van de boekhandel: Ik wil wat met dit boek. Waarop iemand van de KNAW antwoordt: Ik weet nog wel een wetenschapper die daar een interessante kijk op heeft. Zo wordt een onderwerp van alle kanten belicht. Terug naar het debat. Hoogleraar André Gerrits twijfelt: moet hij de stelling verdedigen Rusland: onmogelijk te negeren, moeilijk mee samen te 14 Folia Magazine

15 werken of Rusland: moeilijk te negeren, onmogelijk mee samen te werken? Op een powerpointpresentatie laat hij de index of globilization van verschillende landen zien de mate waarin een land is gemondialiseerd. Rusland scoort laag. Peter Sloot knikt. PhD s, zegt hij, worden in Rusland bijvoorbeeld op lang niet alle universiteiten erkend. Dat levert voor buitenlandse promovendi allerlei praktische problemen op. Sijbolt Noorda plaatst een kanttekening. Dat geldt niet alleen voor Rusland, maar voor meer grote landen, zoals India. Die hebben een eigen waarderingssysteem. Waarom zouden we steeds zo ons vergrootglas leggen op de verschillen tussen Rusland en Nederland? Een van de bezoekers: Nou meneer Noorda, omdat we het vandaag toevallig hébben over Rusland. Het publiek lacht uitbundig. De Spui25-bezoeker laat zich niks wijsmaken, vertelt Dijkgraaf. Ze noemt de bezoekers slimme, nieuwsgierige mensen, die boven op de actualiteit zitten. Dat het publiek alleen maar uit ouden van dagen uit een ver UvA-verleden zou bestaan, ontkracht ze. Een derde van de bezoekers is inderdaad gepensioneerd, maar het aandeel studenten en mensen van middelbare leeftijd is even groot. Het hangt van de activiteit af met wat voor bezoekers de zaal is gevuld. Toen we hier een debatavond hadden over het verdwijnen van de kleine talenopleiding, zat het hier bomvol studenten. Niet echt een vraag Ik heb niet echt een vraag, maar meer een opmerking, zegt een vrouw met bril en zwart jasje als Kysia Hekster haar de microfoon voorhoudt. De gasten op het podium hebben gesproken, nu is het tijd voor het publiek om zich in de discussie te mengen. Ik ben werkzaam bij het Ministerie Een derde van de bezoekers is gepensioneerd van Buitenlandse Zaken, en Er volgt een lang vertoog over de kansen die academische samenwerking met Rusland kan bieden. Meer mensen die niet echt een vraag hebben zullen vanavond de microfoon voorgehouden krijgen. Soms blijft hun opmerking hangen, soms wordt ze van commentaar voorzien door iemand op het podium. Hekster loopt kriskras door de zaal om iedereen zijn zegje te laten doen. Grappend: Dat kunnen wij tegenwoordig hè, bij het NOS-journaal: lopen. Bij de borrel, na afloop van het programma, blijkt dat veel mensen elkaar hier kennen. Ze schudden elkaar de hand, evalueren de avond. Ik kom hier elke maand wel zo n drie tot vier keer, vertelt een man van in de vijftig met een glas witte wijn in de hand. Naar deze avond wilde ik graag gaan, want Rusland heeft al jaren mijn interesse. Weet je wat het is met dat land? Ze hebben maar twee exportproducten: gas en vrouwen. Een student journalistiek & media vertelt dat hij hier ook meer dan eens is geweest. Soms zie ik wat voorbijkomen in de nieuwsbrief, en denk ik: hé, daar weet ik niet zo veel over. Zoals vanavond. Je steekt er wat van op. Spui25 klinkt, kortom, als een succesverhaal. Maar kom nou, het kan toch niet voortdurend van een leien dakje gaan? Dijkgraaf denkt even na. Nou, we hebben hier wel eens lunchlezingen: Broodje Kennis. De eerste keer zaten er tachtig mensen in de zaal, de keer daarna ineens twintig. Ze lacht. Laat ik zeggen dat wetenschappers tussen de middag beter scoren dan dichters tussen de middag. Dichters moeten meer rond borreltijd zitten. Dijkgraaf kan gerust zijn. Ook Ruslandkenners doen het prima rond borreltijd. Eigenlijk had er wodka moeten zijn, zegt een van de aanwezigen. Een klein verbeterpuntje. yyy Spui25 viert haar vijfjarig bestaan met een speciaal Lustrumprogramma dat duurt tot en met 19 oktober, met als thema De toekomst. Toegang is gratis, reserveren verplicht. Voor meer informatie over het programma, zie SPUI25.nl. Folia Magazine 15

16 (advertentie) HET BEGIN COLLEGEJAAR HET BEGIN

17 Hekserij passie Voor Ivonne Mantel (projectsecretaris huisvestingsontwikkeling aan de UvA) is hekserij de rode draad in haar leven. Ik ben niet religieus opgevoed, maar zolang ik me kan herinneren, ben ik op zoek naar een hoger doel in het leven. Dat heb ik gevonden in de natuurreligie en hekserij. Mijn leven stem ik zo veel mogelijk af op de seizoenen in de natuur. De lente is de tijd om een zaadje te planten. Zo begon ik in de lente van 2011 na te denken over nieuw werk. Dat ik per 1 juni aan een nieuwe baan ben begonnen, is niet toevallig. De zomer is de periode om te genieten. De herfst is een geschikte periode om te oogsten, maar ook om los te laten. Vriendschappen en relaties heb ik in die periode verbroken. Dat gaat niet heel bewust. Het is een onderstroom in mij die daarvoor zorgt. Afgelopen maandag was het volle maan. Dat vierde ik met een dankbaarheidsritueel omdat ik erg blij ben met mijn nieuwe baan. Eerst trok ik een beschermende cirkel om me heen die negatieve energie buitenhoudt. Met een sjamanistische drum bracht ik mezelf in trance. Op een briefje beschreef ik hoe dankbaar ik was. Dat briefje verbrandde ik zodat de boodschap de spirits kon bereiken. Hekserij is de rode draad in mijn leven. Het zit in mijn botten en mijn bloed, mijn ziel en mijn geest. Soms ben ik somber en laat ik me meeslepen als het privé of op mijn werk niet lekker loopt. Als ik dan een vogel hoor fluiten, gaat er een deurtje open in mijn geest en voel ik me weer verbonden met de aarde en de kosmos. Dat geeft me kracht en energie. yyy tekst Eva Rooijers / foto Fred van Diem Folia Magazine 17

18 18 Folia Magazine

19 De beer van Barentsz Kunsthistoricus Ella Reitsma beschrijft in haar boek Duizend en meer verhalen op sterk water de geschiedenis van het 175 jaar oude Zoölogisch Museum Amsterdam. Het museum werd vlak voor de Tweede Wereldoorlog wegens failissement eigendom van de Universiteit van Amsterdam en was tot vorig jaar onderdeel van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (FNWI). Reitsma schrijft over de geschiedenis van het museum en over de collectie. De verzameling van het museum bestaat uit miljoenen objecten, waaronder deze opgezette ijsbeer die werd geschoten tijdens de expeditie van het schip Willem objectief Barentsz naar het arctisch gebied in Naast de ijsbeer een van de pronkstukken uit de verzameling bestaat de collectie uit skeletten, dieren op sterk water, insecten, schelpen, vissen, slangen en nog veel meer. Ontdekkingsreizigers namen de dieren en planten mee van hun verre expedities: ze werden gedroogd, gepekeld, op alcohol gezet of soms zelfs levend meegebracht. Inmiddels zijn de naturalia, waaronder een compleet walvisskelet, vele soorten insecten en duizenden potten met dieren op sterk water, verhuisd ten gevolge van de cultuurbezuinigingen. Alle universitaire natuurhistorische collecties zullen in de nabije toekomst volgen. Reitsma schreef dit boek in opdracht van Sandrine Ulenberg, de laatste directeur van het ZMA, ter gelegenheid van de verhuizing van de collectie van Amsterdam naar het Nederlands Centrum voor Biodiversiteit Naturalis in Leiden, een samenwerking tussen het Zoölogisch Museum Amsterdam, Universiteit Leiden, Wageningen Universiteit, Nationaal Herbarium Nederland en Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis. Het boek wordt 2 oktober gepresenteerd bij de Bijzondere Collecties. yyy tekst Fien Veldman / foto Ella Reitsma Folia Magazine 19

20 opinie Onderzoek is de basis Onderzoek moet een prominentere plek in het bacheloronderwijs krijgen, betoogt Ieme van der Poel. illustratie Marc Kolle van een docent. Het is dus zaak om studenten vanaf het allereerste begin te laten kennismaken met het onderzoek dat de grondslag vormt Hoe verhoudt het bacheloronderwijs zich tot het onderzoek dat aan de UvA wordt verricht? Wie deze vraag voorlegt aan studenten en docenten zal merken dat er tussen beide groepen een opmerkelijke discrepantie bestaat. Docenten beschouwen doorgaans de vraag alleen al als overbodig: natuurlijk is hun onderwijs gekoppeld aan hun onderzoek, óók in de bachelorfase. Studenten daarentegen reageren vaak vol onbegrip. Dat geldt zeker voor mijn faculteit, Geesteswetenschappen, waar zelden een docent in een witte laboratoriumjas wordt aangetroffen. Vaak weten bachelorstudenten niet eens dat de overgrote meerderheid van de staf een deel van zijn werktijd besteedt aan onderzoek. En zelfs als dat wel het geval is, dan gebeurt het maar zelden dat ze van dit geheime leven van hun docenten iets terugvinden in de collegestof. Er bestaat voor mij geen enkele twijfel dat het onderzoek, juist in de bachelorfase, een meer prominente plaats moet krijgen dan nu doorgaans het geval is. Docenten die zich in hun colleges beperken tot kennisoverdracht, moeten niet verbaasd of beledigd zijn wanneer studenten, zoals valt af te leiden uit hun woordgebruik, de universiteit als een verlengstuk van het vwo beschouwen. Ze hebben les in plaats van college en voor de klas staat een leraar in plaats 20 Folia Magazine

21 Dijkgraaf van ons wetenschappelijk onderwijs. Daarbij verdient het naar mijn idee de voorkeur om stapsgewijs te werk te gaan en om te beginnen bij het probleem in plaats van de methode. Ter illustratie een voorbeeld ontleend aan mijn eigen onderzoeksterrein: Franse koloniale literatuur. Geen universitaire topsector, het dient gezegd, maar juist daarom wellicht heel geschikt om mijn pleidooi voor een grotere zichtbaarheid van het onderzoek, universiteitsbreed, kracht bij te zetten. In het kader van het letterkunde-onderwijs bij de opleiding Frans lezen eerstejaarsstudenten L Hôte (1954), een verhaal van Albert Camus dat speelt in Algerije op het moment dat de eerste tekenen van het gewapende verzet tegen het Franse koloniale bewind zich aandienen. Het verhaal staat op de leeslijst om studenten vertrouwd te maken met het begrip focalisatie. Dit heeft betrekking op de keuze van het vertelperspectief, waarmee de schrijver, net als bij de lens van een camera, kan bepalen welke hoek hij kiest om zijn verhaal aan de lezer te presenteren. In L Hôte, dat de confrontatie tussen een Franse onderwijzer en een Algerijnse gevangene beschrijft, ligt het vertelperspectief volledig bij de Fransman die als onderwijzer het koloniale gezag vertegenwoordigt. Over wat de Algerijn ziet en voelt tasten we volledig in het duister. Onze beleving van het verhaal valt, door de wijze waarop Camus het heeft vormgegeven, volledig samen met die van de onderwijzer. De onderzoeksopdracht voor de studenten Frans bestaat erin het verhaal van Camus te herschrijven, maar nu vanuit het perspectief van de Algerijn. Door deze exercitie verwerven ze niet alleen inzicht in de verteltechnische kant van het verhaal, ze ondervinden ook hoe spanning in een tekst wordt opgebouwd. Maar daarnaast biedt het verhaal van Camus ook een eerste aanknopingspunt om het begrip culturele diversiteit onder de loep te nemen. Het laat zien hoe een confrontatie met de onbekende ander kan uitmonden in angst voor die ander, dat op zijn beurt weer een belangrijke voedingsbodem voor xenofobie kan zijn. Zo vormt een betrekkelijk simpele schrijfopdracht in het eerste jaar van de opleiding de opstap voor een reeks onderzoeksactiviteiten waarbij studenten, door het actief herschrijven van een bestaande tekst, zelf de problemen ontdekken waarvoor de literatuurtheorie (maar ook de geschiedenis en de filosofie) hen vervolgens het gereedschap aanreiken om ze op een adequate wijze te duiden. Dit leidt tevens tot het besef hoezeer de (literaire) vorm bepalend is voor de interpretatie van een tekst. Natuurlijk is het gemakkelijker om researchintensief onderwijs een plaats te geven binnen een betrekkelijk kleine studierichting zoals Frans dan bij opleidingen waar men met zeer grote aantallen studenten te maken heeft. Daarnaast zal het niet alle docenten even gemakkelijk afgaan om studenten de noodzakelijke ruimte te bieden om fouten te maken, zonder direct klaar te staan met het juiste antwoord. Maar dat is geen reden om de uitdaging die research-intensief onderwijs ons biedt uit de weg te gaan. Zo maken we van de leraar weer een docent en van de student een junior-onderzoeker in de dop. yyy Ieme van der Poel is hoogleraar Franse letterkunde en directeur van het College of Humanities. Onbetaalbaar We proberen altijd onze kinderen bij academische activiteiten te betrekken. Zeker toen ze nog jong en politiek incorrect waren, kon dat soms tot wat pijnlijke situaties leiden. Zo herinner ik me een facultaire borrel, waar mijn vijfjarige zoontje erop stond om aan iedereen vragen of hij of zij mijn vriendje was. Mijn vriendenkring is nog nooit zo groot geweest als die dag. Of de gelegenheid waarbij een ander schatje bleef doorvragen wie nu precies mijn baas was en of die dan ook echt zo veel slimmer was. Toch zijn die ervaringen, van een handtekening van André Kuipers tot een potje badminton met een Nobelprijswinnaar, in de woorden van een creditkaartenverkoper: onbetaalbaar. De grootste zorg is dat de kinderen je niet te veel voor gek zetten. Een oude man vertelde me wat dat betreft het beste verhaal. Lang geleden, nog voor de oorlog, had zijn vader de gelegenheid om met het gezin een bezoek te brengen aan Albert Einstein. Maar voordat ze de autorit naar Princeton gingen maken, moesten de kinderen wel eerst goed geïnstrueerd worden. Vandaag zouden ze een belangrijk man ontmoeten, misschien wel de belangrijkste man die ze in hun hele leven zouden ontmoeten. Ze moesten zich dus netjes gedragen. Dat was niet gemakkelijk, want deze man was anders dan anderen. Hij droeg geen sokken en zijn haar stond alle kanten op. Vader zou die dag dan ook het woord doen. Zo gezegd, zo gedaan. Op hun paasbest meldde het gezin zich voor de deur van de beroemde geleerde. De deur werd opengedaan door een persoon die precies voldeed aan de beschrijving. Geen sokken en wilde grijze haren die alle kanten op stonden. Dag, professor Einstein, zei de vader plechtig. Waarop de persoon zei: Ik ben zijn zus. De kinderen kwamen niet meer bij van het lachen. yyy Robbert Dijkgraaf g Folia Magazine 21

22 opinie Benmiloud Behoud de studieweek De afschaffing van de studieweek op de Faculteit Economie & Bedrijfskunde moet ongedaan worden gemaakt, vinden Sytske de Jong en Jan-Tjibbe Steeman. Slechts één week voordat de studenten van de Faculteit Economie & Bedrijfskunde van hun welverdiende zomervakantie mochten genieten, ontstond er onrust op het Roeterseilandcomplex; het bestuur besloot dat de studieweek per direct afgeschaft zou moeten worden. De collegevrijeweek, ooit bedoeld als voorbereidings- en repetitieweek, wordt door dit besluit verplaatst naar de tussentoetsweek. De studentenraad keurt dit besluit af. De opleidingscommissies, de ondernemingsraad en niet geheel onbelangrijk de studenten in vorm van de studentenraad zijn allen gepasseerd in deze kwestie. Via de geruchtenmachine en wandelgangen moest het de studenten ter ore komen dat er grote veranderingen op de faculteit zouden plaatsvinden. Het afgelopen collegejaar stond voor de faculteit in teken van vele veranderingen; een nieuwe decaan, de implementatie van het systeem, de reorganisatie van het werknemersbestand en de herstructurering van het Roeterseilandcomplex. Dit alles om de faculteit weer op de rails te krijgen na een periode van financieel zware tijden. Het is duidelijk dat het bestuur voortvarend te werk gaat in zijn ambitie voor studiesucces, maar wij vinden dat het besluit omtrent de studieweek te lichtzinnig gemaakt is. Het bestuur meent dat deze verandering geen studentenaangelegenheid betreft omdat het sléchts een wijziging in de allocatie van uren is. Hiermee gaat zij voorbij aan het feit dat van álle ingevoerde veranderingen, juist deze verstrekkende gevolgen heeft voor de FEB-student. De petitie die wij als FSR rondom dit onderwerp initieerde leverde in één zomerweek vijfhonderd handtekeningen op; een duidelijk signaal aan het bestuur. Wij plaatsen veel kanttekeningen bij het proces rondom het afschaffen van de studieweek. Maar ook op de inhoud hebben wij kritiek. De maatregel zal volgens ons averechts werken. Repeteren voor de tentamenweek is essentieel voor opleidingen waar men weinig college volgt en veel aan zelfstudie moet doen. Het wegvallen van deze week is in dit licht dan ook onacceptabel, zeker als men bedenkt dat veel FEB studenten geen midterms hebben. Hiermee verwordt de collegevrije week in week vier tot een loze week. Juist omdat wij én het bestuur van de FEB datzelfde doel van studiesucces nastreven, voelen wij ons omtrent deze zaak genoodzaakt om de stap naar de geschillencommissie te zetten. Zodat de studentenmedezeggeschap in de toekomst niet meer gepasseerd zal worden, zeker niet inzake een onderwerp met ingrijpende gevolgen voor de FEB-student. yyy Sytske de Jong en Jan-Tjibbe Steeman zijn lid van de Facultaire Studentenraad Economie en Bedrijfskunde. Te cool voor school Cool, tof, hip, vet, gaaf of dolletjes. Het woord hangt af van je geboorteplaats en -jaar, maar de survival of the fittest begon voor velen op de basisschool. Cool zijn had zo zijn voordelen; coole kinderen werden vaker door jarige kinderen uitgekozen om mee te gaan trakteren bij juffen en meesters van andere klassen. Lees: coole kinderen kregen meer snoep. De andere voordelen... nou ja, snoep is op die leeftijd het enige wat telt. Cool zijn draaide destijds vooral om uiterlijk, en in de lagere klassen was dat nog simpel: je had rijke en overhaalbare ouders, of je had die niet. In het eerste geval was je de trendsetter met merkgympen in een knalkleur, in het tweede geval probeerde je de trendsetter bij te houden door je eigen ouders te manipuleren, of door gympen van een willekeurige textielsuper toe te takelen met viltstift. Op de middelbare school werd het ingewikkelder om cool te zijn. Daar moest worden geconcurreerd met coole kinderen uit andere klassen, en werd er ook nog eens van je verwacht dat je de laatste must-haves had weten te incorporeren in je eigen zogenaamd unieke stijl (zogenaamd omdat de goths, kakkers en alternatievelingen allemaal op elkaar leken). Maar zolang er merkjes op je verkleedpak stonden, zat je meestal wel goed. Nu zijn we aangekomen bij de hogeschool en universiteit, tijdens het begin van een nieuw schooljaar, anno En godzijdank, de druk om hippe kleren te dragen lijkt afwezig, want de mensen die geen hersens hebben zijn er voor de toelatingen allang uitgefilterd. Er zijn wel studenten die heel hippe kleren dragen, maar die doen dat omdat hun eigen unieke stijl is-ie weer modieus is en niet om mee te lopen met de rest. Want als er iets oncool is, dan is het wel meelopen. Conclusie: cool doen is eindelijk uit de mode. Tenzij je je textiel superschoenen hebt bewerkt met viltstift en glitters. Dan ben je een baas. yyy Hadjar Benmiloud 22 Folia Magazine

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

6 In Beeld. Bieke Depoorter

6 In Beeld. Bieke Depoorter 6 In Beeld Bieke Depoorter De 25-jarige fotografe Bieke Depoorter uit Ingooigem besloot pas in het laatste jaar middelbaar, tot verrassing van velen, om fotografie te gaan studeren. Ze trok naar het Kask

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Vandaag is rood. Pinksteren 2014 Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Dat mooie rood was ooit voor mij Een kleur van passie

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Twee blauwe vinkjes. Door: Lenneke Sprong

Twee blauwe vinkjes. Door: Lenneke Sprong Twee blauwe vinkjes Door: Lenneke Sprong Nog steeds maar een vinkje. Buiten begon de zon te schijnen, waardoor er schaduwen op de lichtblauwe muur ontstonden. Waarom ontvangt hij niet mijn berichtje vroeg

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

is een held Fred Diks tekeningen ivan & ilia

is een held Fred Diks tekeningen ivan & ilia is een held Fred Diks tekeningen ivan & ilia Voor Miranda, Ydwine en Alle 2018 Voetbal Nur 282/GGP051701 Uitgeverij Kluitman Alkmaar B.V. Tekst: Fred Diks Illustraties: ivan & ilia Omslagontwerp: Design

Nadere informatie

MAAK WERK VAN JOUW TALENT

MAAK WERK VAN JOUW TALENT MAAK WERK VAN JOUW TALENT Schatgraven heeft altijd iets spannends. Zeker als je weet dat je iets gaat vinden. Wat komt er tevoorschijn? De komende jaren ga jij schatgraven. Als het kan op onze school.

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Hoeveel jaar ben je al lid van RWB? 14 jaar.

Hoeveel jaar ben je al lid van RWB? 14 jaar. Het seizoen zit er bijna op, het eerste speelt nog in de nacompetitie voor promotie, de jeugdtoernooien gaan beginnen en we hebben nog twee evenementen te goed om dit voetbalseizoen af te sluiten. Als

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

stop kinderarbeid award 2013 Juryrapport

stop kinderarbeid award 2013 Juryrapport stop kinderarbeid award 2013 Vooraf De Stop Kinderarbeid Award 2013 is een onderdeel van Made by Kids. Made by Kids van Hivos is een actielespakket en een website voor de groepen 5 t/m 8 van basisscholen.

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer -

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon Beste lezer, Ik hoop dat jouw doorzettingsvermogen

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

DINEREN IN DE HOFTRAMMM

DINEREN IN DE HOFTRAMMM DINEREN IN DE HOFTRAMMM De bijzondere creatie van Bobby van Galen en Pierre Wind Foto s en tekst: Martien Versteegh Eigenaar en gastheer Bobby van Galen heet u van harte welkom Het begon met een droom

Nadere informatie

Spekkoek. Op de terugweg praat zijn oma de hele tijd. Ze is blij omdat Igor maandag mag komen werken.

Spekkoek. Op de terugweg praat zijn oma de hele tijd. Ze is blij omdat Igor maandag mag komen werken. Spekkoek Oma heeft de post gehaald. Er is een brief van de Sociale Werkplaats. Snel scheurt ze hem open. Haar ogen gaan over de regels. Ze kan het niet geloven, maar het staat er echt. Igor mag naar de

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN PREVIEW Probeer nu 1 dag DE JONGE JAREN VAN DAVID VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN DAG 1 GOD ZIET JOU ZITTEN! Het is niet leuk om buitengesloten te worden,

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Lieve gemeente, beste jongens en meisjes,

Lieve gemeente, beste jongens en meisjes, Lieve gemeente, beste jongens en meisjes, De preek gaat over: God was blij met Noach. Noach vond genade bij God. Noach was de Here God welgevallig. Dat merkte Noach (Gods knipoog), dat merkten de mensen

Nadere informatie

Gelukskoffercoaching. Ik kan in drie woorden vertellen wat ik geleerd heb: I love me. Wael, 11 jaar. Gelukkig zijn kun je leren!

Gelukskoffercoaching. Ik kan in drie woorden vertellen wat ik geleerd heb: I love me. Wael, 11 jaar. Gelukkig zijn kun je leren! Gelukkig zijn kun je leren! Gelukskoffercoaching Missie GELUKKIG ZIJN KUN JE LEREN Gelukskoffercoaching wil kinderen op jonge leeftijd positief ondersteunen in hun individuele emotionele ontwikkeling.

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten.

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten. Helaas Wanneer besloot Bert om Lizzy te vermoorden? Vreemd. Hij herinnert zich het niet precies. Het was in ieder geval toen Lizzy dat wijf leerde kennen. Dat idiote wijf met haar rare verhalen. Bert staat

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Na een paar weken is de marionet eindelijk klaar. Vol trots neemt Bas hem mee naar school. In de

Na een paar weken is de marionet eindelijk klaar. Vol trots neemt Bas hem mee naar school. In de Pino, jij bent b van mij "Hé Bas, ga je mee voetballen? We hebben jou al een paar dagen gemist op ons voetbalpleintje." Roy staat met zijn voetbal in de werkplaats van Bas zijn vader, waar Bas bij de werkbank

Nadere informatie

Dubbelspel. Alan Durant

Dubbelspel. Alan Durant Dubbelspel Dubbelspel maakt deel uit van de Schaduw-reeks van Lezen voor Iedereen/Uitgeverij Eenvoudig Communiceren. De Schaduw-reeks is een serie spannende verhalen voor jongeren. Lezen voor Iedereen/Uitgeverij

Nadere informatie

MARIAN HOEFNAGEL. Met alle geweld. in één klap alleen. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

MARIAN HOEFNAGEL. Met alle geweld. in één klap alleen. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren MARIAN HOEFNAGEL Met alle geweld in één klap alleen Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 1 Stoer Yung loopt de school uit. Zijn rugtas hangt over zijn rechterschouder. Zo ziet hij er stoer uit. Yung draagt

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010

OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 Ik arriveer op een zon overgoten Wijkpark. Nog geen kwartier later wordt het park in de schaduw gelegd door donkere wolken. Die trokken gelukkig weg en wederom

Nadere informatie

OOGGETUIGE. Johannes 20:30-31

OOGGETUIGE. Johannes 20:30-31 1 januari OOGGETUIGE Johannes 20:30-31 Een nieuw jaar ligt voor ons. Wat er gaat komen, weten we niet. Al heb je waarschijnlijk mooie plannen gemaakt. Misschien heb je goede voornemens. Om elke dag uit

Nadere informatie

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort.

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort. Een erfenis Dag dames, kan ik iets voor u doen? Amber kijkt Liz even aan en zegt dan: Ik heb hier een afspraak met de notaris. Mijn naam is Amber Overgauw. De vrouw kijkt op haar beeldscherm. Ik zie het,

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

ze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele

ze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele En, wat vind je? Hoe bedoel je, wat vind ik? Mijn haar. Kijk nou even. Mark kijkt op van zijn scherm. Yvonne staat in de deuropening van de woonkamer, een bakje yoghurt in haar hand. Ze beweegt niet. Ze

Nadere informatie

Excellenties, Dames en heren,

Excellenties, Dames en heren, Alleen de uitgesproken tekst geldt. Welkomstwoord van drs. Ank Bijleveld-Schouten, Commissaris van de Koningin in de provincie Overijssel, bij de opening van de relatiebijeenkomst Lente in Overijssel,

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Ik denk eigenlijk dat deze blessure niet slecht is geweest voor mijn carrière

Ik denk eigenlijk dat deze blessure niet slecht is geweest voor mijn carrière In de rubriek vertelt een (oud) prof-voetballer/voetbalster over zijn/haar voorste kruisband blessure. Vanaf het moment dat deze blessure werd opgelopen, de operatie, de revalidatie, de rentree en daarna.

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Jonge ambtenaar van het jaar

Jonge ambtenaar van het jaar Verkiezing opent vele deuren voor Katherine Diaz Winnares Katherine Diaz vertelt over haar motiva Winnares Katherine Diaz vertelt over haar motivatie voor het werk, bewustwording tijdens en kansen na het

Nadere informatie

nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief

nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief 48 Sushi nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief 49 Een rood-actie, een sushibattle - zomaar enkele succesvolle socialmedia-acties van Japas in Ermelo. De tijd van strooien met

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Interview met DJ Kit T

Interview met DJ Kit T Interview met DJ Kit T Ik denk dat heel veel mensen nieuwsgierig zijn naar wie Kit-T nu precies is. Kun je ons wat over jezelf vertellen? Mijn naam is Kitty Nendels, geboren in Kerkdriel en opgegroeid

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Concept WHAT S UP, LATER?!

Concept WHAT S UP, LATER?! Omgevingsverkenning Toen ik aan mijn vrienden vroeg hoe ze denken over later en pensioen was de eerste reactie van allemaal: nee ik denk alleen over nu na eigenlijk. Vervolgens zei ik dat ze later als

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Nieuwsbrief 14, september 2010

Nieuwsbrief 14, september 2010 Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt?

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? Beste kinderen, Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? In mijn vrije tijd ben ik natuurgids. Met mijn verrekijker en vergrootglas trek ik naar allerlei plekjes om de natuur

Nadere informatie

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams) Jim Laura Jim Laura Jim wijn aan) Laura Hallo Laura (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel) Hoe voel je je nu? Beter? Ja. Ja, dankje. Dit is voor jou. Een beetje

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Klanttest 2. Sint- Petrusschool Diemen Groep 7. Nicole Blok Top-ondernemen

Klanttest 2. Sint- Petrusschool Diemen Groep 7. Nicole Blok Top-ondernemen Klanttest 2 Sint- Petrusschool Diemen Groep 7 Nicole Blok Top-ondernemen Inhoudsopgave Voorwoord Verwachtingen van de Klanttest De doelgroep Klanttest Conclusie Foto s van de opdracht Voorwoord Op donderdag

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel ik zo n puzzel.

Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel ik zo n puzzel. Lezen: Handelingen 18:24-19:7 Preek over doop met de heilige Geest (??) Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel

Nadere informatie

Reality Reeks Verwerkingsopdrachten. Mooi meisje Verliefd op een loverboy

Reality Reeks Verwerkingsopdrachten. Mooi meisje Verliefd op een loverboy Reality Reeks Verwerkingsopdrachten Mooi meisje Verliefd op een loverboy Lees blz. 3. Woont Laura in de stad of op het platteland? Hoe weet je dat? Lees blz. 5 en 7. Woont Laura s oma al lang op de boerderij?

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Jouw reis door de Bijbel. Uitgeverij Jes! Zoetermeer

Jouw reis door de Bijbel. Uitgeverij Jes! Zoetermeer Nieske Selles-ten Brinke Jouw reis door de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Onder de naam Jes! Junior verschijnen boeken voor kinderen tot twaalf jaar. Jes! Junior is een imprint

Nadere informatie

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra nr. 2 april 2011 Jeroen Neef: betontimmerman met diploma Prefab fundering met IJB Smartfoot Uitvoerder Cees

Nadere informatie

KLEURPLAAT VLIEGENDE WOLVEN. MIRA, Schoolkrant De Vrije Ruimte 27 oktober 2010 MOPPEN.

KLEURPLAAT VLIEGENDE WOLVEN. MIRA, Schoolkrant De Vrije Ruimte 27 oktober 2010 MOPPEN. MIRA, Schoolkrant De Vrije Ruimte 27 oktober 2010 MOPPEN. Twee slangen komen elkaar tegen in het moeras. De ene slang zegt tegen de andere: Ik hoop dat ik niet giftig ben. Vraagt de andere: Waarom? Zegt

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 7 Delen maakt blij. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 7 Delen maakt blij. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 7 Delen maakt blij Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 7 blz. 1 Als je niet wilt delen krijg je ruzie.

Nadere informatie

Oud wit Prins de Vos. Ik wil je.

Oud wit Prins de Vos. Ik wil je. Oud wit Prins de Vos Ik wil je. Het is het eerste berichtje dat ik vandaag van hem ontvang. De uren waarin het stil blijf zijn ondragelijk. Pas als ik de trilling in mijn broekzak voel begint mijn hart

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie