Jaarverslag 2008 ONS groep. Jaarverslag ONS GROEP. Schiedam, 19 augustus 2009

Transcriptie

1

2 Jaarverslag ONS GROEP 28 Schiedam, 19 augustus 29

3 Inhoudsopgave biz. Verslag van de Raad van Commissarissen 3 Verslag van de directie 5 Ontwikkelingen 28 Financiele zaken Organisatie en medewerkers Kerngegevens ONS Groep 8 Personalia 9 Jaarrekening 28 1 Geconsolideerde balans per 31 december Geconsolideerde winst- en verliesrekening over Geconsolideerd kasstroomoverzicht over Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 16 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 2 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winst- en verliesrekening Vennootschappelijke balans per 31 december Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over Toelichting op de vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Overige informatie Winstbestemming 56 Accountantsverklaring 58 Afschrijvingspercentages 59 Schiedam, 19 augustus 29

4 Verslag van de Raad van Commissarissen Advies aan de aandeelhouder Hierbij bieden wij ter vaststelling de jaarrekening 28 aan van NV ONS Houdstermaatschappij. De jaarrekening is ondertekend door de directie en de commissarissen. Bij de jaarrekening is het Jaarverslag gevoegd. De bijbehorende accountantsverklaring van Deloitte Accountants met betrekking tot de jaarrekening is opgenomen. De winst- en verliesrekening sluit met een positief resultaat van Wij adviseren u de jaarrekening 28 vastte stellen en de winst te bestemmen zoals aangegeven op biz. 56. Wij stellen u voor de directie en de Raad van Commissarissen kwijting te verlenen voor het gevoerde bestuur respectievelijk het uitgeoefende toezicht in 28. Toezicht De Raad van Commissarissen kwam in het verslagjaar zeven maal bijeen. De advisering door de RvC was met name gericht op verdere afbouw van de ONS Groep. Ingestemd werd met de verkoop van de aandelen van Beukenhof BV aan Yarden Holding BV, de verkoop van de aandelen van NV IRADO aan de gemeente Schiedam en de overdracht van het Ingenieursbureau aan de gemeente Schiedam. Positief werd geadviseerd over het Bedrijfsplan/plan van uitfasering van de directie waarin de positie van NV ONS Houdstermaatschappij voor de nabije toekomst wordt geschetst. Bijzondere aandacht werd besteed aan de problemen bij de deelneming Dutch Water Dreams in Zoetermeer. De financiele gang van zaken werd gevolgd aan de hand van de rapportages en risicoanalyses van de directie. Samenstelling De Algemene Vergadering van Aandeelhouders besloot tot benoeming van de heer Van de Groenendaal als commissaris. De heer Leeman is juni 28 teruggetreden. In het verslagjaar was de raad als volgt samengesteld (situatie per ): A.G. Wiegman leeftijd: 67 jaar functie: bestuurder van het Hoogheemraadschap Delfland eerste benoeming: 1991 lopende termijn: 21 Ir. L. van der Kemp leeftijd: 52 jaar functie: algemeen directeur PRC eerste benoeming: 23 lopende termijn: 211 Schiedam, 19 augustus 29

5 M. van de Groenendaal leeftijd: 45 jaar functie: directeur gem. Schiedam eerste benoeming: 28 lopende termijn: 213 Namens de Raad van Commissarissen, A.G. Wiegman, voorzitter Mr. W.C. Terpstra, secretaris Schiedam, 19 augustus 29

6 Verslag van de directie Ontwikkelingen 28 Het jaar 28 stond in de eerste maanden in het teken van de afronding van de verkoop van de deelneming Beukenhof BV. De verkoop is op 21 maart 28 afgerond, de aandelen zijn met terugwerkende kracht per 1 januari 28 verkocht aan Yarden Holding BV. De gerealiseerde verkoopopbrengst is verwerkt in de onderhavige jaarrekening. In 28 zijn de activiteiten met betrekking tot de buitenruimte overgedragen aan respectievelijk NV IRADO en de gemeente Schiedam. De operationele activiteiten en betreffende medewerkers zijn in het begin van 28 reeds overgedragen aan IRADO. Per 1 September 28 zijn de beleidsmatige activiteiten, die plaats vonden binnen ONS Ingenieursbureau BV middels een activa-passiva transactie overgedragen aan de gemeente Schiedam. Derhalve zijn de betreffende medewerkers in dienst getreden bij de gemeente Schiedam, de entiteit bestaat echter nog wel. Binnen NV ONS IBOR zijn cq. worden nog lopende projecten afgewikkeld en is nog een beperkt aanta medewerkers vanwege arbeidsrechtelijke redenen ondergebracht. Nadat bovengenoemde verkoop was afgerond, zijn in een later stadium eveneens het bedrijfscomplex aan de Van Heekstraat en het Openbare Verlichting Netwerk verkocht aan de gemeente Schiedam. In tegenstelling tot het bedrijfsplan 28 heeft uiteindelijk geen juridische fusie tussen NV ONS Houdstermaatschappij en ONS Facilitair Bedrijf plaatsgevonden. In 28 is om fiscale redenen besloten om de deelneming Trianel Gaskraftwerk Hamm GmbH & Co. KG en bijbehorende energiecontracten onder te brengen bij ONS Facilitair Bedrijf BV. In ONS CAI BV hebben geen activiteiten plaats gevonden, de BV kan echter in principe eerst worden geliquideerd na afwikkeling van een lopende rechtszaak. Als gevolg van genoemde wijzigingen is de juridische structuur van de organisatie sterk vereenvoudigd. Feitelijk houdt NV ONS Houdstermaatschappij ultimo 28 nog de aandelen in haar 1% deelnemingen NV ONS IBOR, ONS Ingenieursbureau BV en Berkel Energiediensten BV, 5% deelneming NV IRADO en de minderheidsdeelnemingen SEQ International BV, DWD BV en Trianel Gaskraftwerk Hamm GmbH & Co KG. In 28 is het bedrijfsplan NV ONS Houdstermaatschappij vastgesteld. In dit plan worden de stappen van een verdere uitfasering uitgewerkt en zijn de risico's in beeld gebracht. Voor NV ONS Houdstermaatschappij zal het jaar 29 voor een belangrijk deel in het teken staan van een verdere afbouw van de stedelijk beheer activiteiten, het beheer van diverse contracten en het besturen van de overgebleven deelnemingen. In 28 heeft een dividenduitkering van 4,7 miljoen plaats gevonden. Deze uitkering vloeit voort uit de verkoopovereenkomst ter zake het rioleringsstelsel in 27. Schiedam, 19 augustus 29

7 Financiele zaken Omzet- en resultaatontwikkeling Als gevolg van de verkoop van de diverse bedrijfsonderdelen is de omzet in 28 sterk afgenomen van 7,8 miljoen in 27 naar 21,9 miljoen. Het resultaat na belastingen wordt voor een belangrijk deel gevormd door de verkoopopbrengst van Beukenhof BV. Daarnaast draagt het energiecontract van Trianel Gaskraftwerk Hamm GmbH & Co. KG bij aan het resultaat en is er een vrijval geweest uit zowel de reorganisatievoorziening alsmede de voorziening "groencertificaten Belgie". Het resultaat 28 is vanwege de bijzondere posten in zowel 28 als 27 niet vergelijkbaar met het resultaat in voorgaande jaren. Resultaatontwikkeling (x 1.) Operationeel bedn'jfsresultaat (EBIT) Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA) Groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat na belastingen Balansverhoudingen In 28 heeft een verdere afname van het balanstotaal plaats gevonden als gevolg van de verkoop van diverse deelnemingen, het bedrijfscomplex aan de Van Heekstraat Schiedam en het Openbare Verlichting Netwerk. Daarnaast vormen het gerealiseerde groepsresultaat, de dividenduitkering aan de aandeelhouder en de laatste aflossingen van de financieringen, de belangrijkste ontwikkelingen met betrekking tot de financieringsstructuur van de onderneming. Het eigen vermogen bedraagt ultimo 28 17,1 miljoen (ultimo 27: 16,4 miljoen). De current ratio is sterk toegenomen (van 2,6 naar 6,1) waaruit geconcludeerd kan worden dat de liquiditeitspositie per saldo is verbeterd. In 28 heeft door ONS Houdstermaatschappij een laatste aflossing plaats gevonden van de roll-over faciliteiten van ING Bank ad 8,4 miljoen waardoor de onderneming geheel schuldenvrij is. Met de aandeelhouder was in 27 overeengekomen dat de economisch eigendom van het rioolstelsel weer aan de gemeente wordt teruggeleverd. De waarde van het rioolstelsel bedraagt 28,4 miljoen. Betaling vindt plaats door een verlaging van het aandelenkapitaal met 12,9 miljoen en de vervroegde aflossing van een lening van de gemeente Schiedam ad 1,8 miljoen welke aflossing wordt aangewend voor de financiering van deze aankoop door de gemeente. Het restant bedrag ad 4,7 miljoen is in 28 als dividend worden uitgekeerd. De financieringsstructuur van de onderneming dient gebaseerd te zijn op de risico's en de verplichtingen van NV ONS Houdstermaatschappij en haar deelnemingen. Gelet op de onzekerheden die met name gepaard gaan met de verstrekte garanties aan derden en de gedwongen afbouw van de resterende activiteiten za vooralsnog geen verdere verlaging van het eigen vermogen plaats kunnen vinden. Op basis van de jaarrekening 28 en het genoemde bedrijfsplan zal in 29 een dividendbedrag ad 3, miljoen worden uitgekeerd; dit bedrag vloeit voort uit de verkoopovereenkomsten inzake het bedrijfscomplex en het Openbare Verlichting Netwerk. Schiedam, 19 augustus 29

8 Organisatie en medewerkers Personeel Het jaar 28 stond op het personele vlak in het teken van het overhevelen van een aantal beheertaken en medewerkers naar NV IRADO en de gemeente Schiedam. Ten aanzien van de uitvoering geldt dat op 31 december 27 de uitvoerende medewerkers van de NV ONS IBOR over zijn gegaan naar NV IRADO. Hierdoor zijn alle uitvoeringstaken bij NV IRADO belegd. Per 1 September 28 zijn alle beleidsmatige taken overgegaan naar de Schiedam en zijn de betreffende medewerkers uit dienst getreden bij ONS. Ultimo 28 kende NV ONS Houdstermaatschappij nog 2 medewerkers en NV ONS IBOR 8 medewerkers. 28 was het vijfde jaar van een project rondom het terugdringen van het ziekteverzuim. In 23, bij de start van het project Beter met ONS, bedroeg het ziekteverzuimpercentage gemiddeld nog 1,22%. Over 24 was het ziekteverzuim gedaald naar 6,23% en over 25 en 26 respectievelijk naar 5,47% en 5,17%. Het gemiddelde ziekteverzuimpercentage over 27 is licht gestegen naar 6,4%. In 28 is het ziekteverzuim weer afgenomen tot 5,49% Aantal medewerkers ultimo jaar Gemiddeld aantal fte's over jaar Aantal medewerkers ultimo jaar incl. NV IRADO Ziekteverzuim (gemid. jaar; excl. IRADO DG) 5,49% 6,4% 5,17% 5,47% 6,23% 1,22% Medezeggenschap In 28 vond periodiek overleg plaats tussen de OR en de algemeen directeur en tussen de beide onderdeelcommissies (OC's) en de betreffende bedrijfsdirecteuren. Vanwege de diverse adviesaanvragen met betrekking tot het verkooptraject van ONS Ingenieursbureau BV en de ontmanteling van NV ONS IBOR. Daarnaast was er wekelijks overleg van het Hoofd P&O met de Coordinatiecommissie, zijnde de commissie waarin de voorzitters en secretarissen van OR en OC's zitting hebben. De leden van de OR en OC's kregen diverse trainingen onder begeleiding van GITP. Schiedam, 19 augustus 29

9 Kerngegevens ONS Groep Bedrijfsresultaatvrafschr en amgoodwill (EBITDA), Mutat/e in % ten opzichte van voorgaand jaar I In % van de omzet ,7% 26,9% ,2% 78,3% ,5% 35,7% ,7% -75,4% ,7% 75,9% ,4% ; 23,% : Groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na bela In % van de omzet ,5% ,% ,2% ,3% ,8% Resultaat na belastingen (Nettowinst) Netto Kasstroom Interest coverage ratio 22, 7,4 4, -6,4 1, _2,9 Vermogen (x 1.) Balanstotaal Groepsvermogen Eigenvermogen (exclusief aandeel derden) isolvabiliteit {groepsvermogen/balanstotaal) j Rentabiliteit van het gemiddeld totaal vermogen j Rentabiliteit van het gemiddeld eigen vermogen Liquiditeit (current ratio) ,1% 1,8% 32,4% 6, ,1% 6,1% 44,1% 2, ,1% 3,8% 35,6% 1, ,2% -5,5% -33,2% 1, ,7%,6% 2,% 1, ,3% 3,3% 1 2,% 1,1 Act/va (x 7.) Materiele vaste activa Investeringen materiele vaste activa Afschrijvingen materiele vaste activa Gegevens per aandeel (x 1,-) ; Winst per aandeel uit het netto resultaat Dividend per aandeel Ujtgegeven aandelen (gemiddeld) ad , , , , ,52, ,96 24, Personeel Aantal medewerkers ultimo jaar ;Gemiddeld aantal fte's Personedskosten perfte (x jlooo) Omzet per fte (x 1.) Aantal medewerkemnclusiefjradp-groep Ziekteverzuim , ,49% , ,96% , ,67% , ,47% , ,23% , ,22% Verkoopyolumes Elektriciteit(kWh)_ Gas (rn3)_ Afval (tonnage) Centrale_antenne_inrichting (aansluitingen) nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt Schiedam, 19 augustus 29

10 Personalia Aandeelhouders De ONS Groep wordt gevormd door NV ONS Houdstermaatschappij, samen met haar werkmaatschappijen NV ONS IBOR, ONS Facilitair Bedrijf BV, ONS Ingenieursbureau BV, ONS CAI BV en Berkel Energiediensten BV (geliquideerd 1 mei 29). De gemeente Schiedam is voor honderd procent aandeelhouder van de NV ONS Houdstermaatschappij. Raad van Commissarissen Voorzitter Leden Secretaris A.G. Wiegman L. van der Kemp M.v.d. Groenendaal J.A.J. Leeman (teruggetreden in juni 28) W.C. Terpstra Directie Directeur H. Eikenbroek Schiedam, 19 augustus 29

11 Jaarrekening 28 Schiedam, 19 augustus 29 1

12 Geconsolideerde balans per 31 december 28 Voor winstbestemming (bedragen x 1.) ACTIVA Vaste activa - Immateriele vaste activa - Materiele vaste activa - Financiele vaste activa (1) (2) (3) Subtotaal vaste activa Vlottende activa - Voorraden - Vorderingen en overlopende activa - Liquide middelen Subtotaal vlottende activa (4) 1.98 (5) (6) TOTAAL ACTIVA PASSIVA Groepsvermogen (7) Resultaat na belastingen (7) Voorzieningen (8) Kortlopende schulden (9) TOTAAL PASSIVA Postbus1165 Telefoon Voor bij accountantsverklarina d.d / csl Schiedam, 19 augustus 29 11

13 Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 28 (bedragenxf 1.) Netto omzet energieproducten (1) 452 Wijzigingen in voorraad gereed product en onderhanden werk(11) Geactiveerde productie eigen bedrijf (12) 56 Overige opbrengsten (13) Som bedrijfsopbrengsten Lonen en salarissen Sociale lasten Kosten grand- en hulpstoffen Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten Afschrijvingen immateriele en materiele vaste activa Overige waardeverminderingen van immateriele en materiele vaste activa Overige bedrijfskosten (14) (15) 338 (16) 243 (17) (18) 372 (19) (2) Som bedrijfslasten Rentebaten Waardeverandering van deelnemingen niet gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde Rentelasten (21) (22) (23) Som financiele baten en lasten Groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Af: Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening (24) Aandeel in winst/verlies van ondernemingen waarin wordt deelgenomen (25) Groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel derden in resultaat (26) Resultaat na belastingen Postbus1165 Telefoon Voor identificatiedoeleinden Schiedam, 19 augustus Etehorend bij accountantsverwarin

14 Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat 28 (bedragenx 1.) Geconsolideerd netto resultaat na belastingen Toekomend aan de rechtspersoon Herwaardering materiele vast activa Afwaardering/herwaardering financiele vaste activa - Omrekenverschillen buitenlandse deelnemingen Gerealiseerde herwaardering ten laste van het eigen vermogen Totaal de rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen van de rechtspersoon als onderdeel van het groepsvermogen Totaalresultaat van de rechtspersoon In 27 hebben zich geen rechtstreekse mutaties voorgedaan in het eigen vermogen. Postbus BD Telefoon Voor identificatiedoeleinden Behorendbijaceountantsverklarinad.cl, Schiedam, 19 augustus 29 13

15 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 28 (bedragen x 1.) Kasstroom uit operationele activiteiten Operationeel Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: Afschrijvingen Voorzieningen Mutaties in het werkkapitaal afname handelsvorderingen toename handelscrediteuren Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen dividend Ontvangen interest Betaalde interest Winstbelasting Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Verwervingen groepsmaatschappijen Verkoop/ontbinding van groepsmaatschappijen Resultaat deelnemingen Aandeel derden in deelnemingen Kapitaalstorting Waardeverandering van deelnemingen niet gewaardeerd netto vemogenswaarde Mutatie overige post financiele vaste activa Investeringen in materiele vaste activa Desinvesteringen in materiele vaste activa Investeringen in immateriele vaste activa Desinvesteringen in immateriele vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten langlopende schulden Aflossing langlopende schulden Verstrekkingen leningen aan andere deelnemingen Aflossingen leningen van andere Postbus 1165 deelnemingen Mutatie aandelenkapitaal Betaald dividend 3goo BD DORDRECHT Kasstroom uit financieringsactivite^feor identificatiedoeleinden Netto kasstroom bij d.d. lv/ci<f/ Schiedam, 19 augustus 29 14

16 ToeVafname liquide middelen beginsaldo eindsaldo Toelichting op het Kasstroomoverzicht over 28 Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De vergelijkende cijfers 27 zijn aangepast aan de opstelling identificatiedoeleinden bij d.d. 2 GO' / Schiedam, 19 augustus 29 15

17 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Algemeen In dit verslag is opgenomen de jaarrekening van de NV ONS Houdstermaatschappij, statutair gevestigd te Schiedam, tezamen met de geconsolideerde jaarrekening van de ONS groep. De jaarrekening is opgesteld op 1 juli 29. Voor de vergelijkbaarheid is de presentatie van de cijfers over 27 aangepast aan die van 28. De enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening is opgesteld conform Titel 9 Boek 2 BW. Belangrijkste activiteiten NV ONS Houdstermaatschappij is werkzaam op het gebied van elektriciteit-, gas-, warmte- en telecommunicatievoorziening. Zij voorziet ook in de behoefte aan andere goederen en diensten op nutsen milieugebied, waaronder afvalverwijdering, beheer openbare ruimte en rioolbeheer. Het gemiddeld aantal werkzame medewerkers in FTE's is 28. Deze zijn als volgt verdeeld over de diverse werkmaatschappijen: NV ONS Houdstermaatschappij 2 NV ONS IBOR 8 ONS Ingenieursbureau BV 16 Berkel Energie Diensten BV 2 Consolidatiegrondslagen Vennootschappen waarin de vennootschap een belang heeft van meer dan 5 procent zijn opgenomen in de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening. De groepsmaatschappij NV IRADO is vanwege de omvang van het belang van NV ONS Houdstermaatschappij in deze vennootschap niet geconsolideerd. Deze groepsmaatschappijen zijn onder de financiele vaste activa verantwoord als deelneming. Per 1 januari 28 heeft NV ONS Houdstermaatschappij de aandelen van Beukenhof BV verkocht aan Yarden. Geconsolideerde deelnemingen: Naam Statutaire zetel Deelnemings% ONS Facilitair Bedrijf BV Schiedam 1 NV ONS IBOR Schiedam 1 ONS Ingenieursbureau BV Schiedam 1 ONS CAI BV Schiedam 1 Berkel Energie Diensten BV Schiedam 1 Voor de geconsolideerde deelnemingen is een aansprakelijkheidsverklaring ex artikel 2:43 BW afgegeven. Schiedam, 19 augustus 29 16

18 Niet geconsolideerde deelnemingen van de NV ONS Houdstermaatschappij: Naam Statutaire zete Deelneminqs% NV IRADO Schiedam 5 SEQ International BV Rotterdam 5 Trianel Gaskraftwerk Hamm GmbH & Co KG (TGH) Aken 1,22 DWD Holding BV Voorburg 17,2 Verbonden partijen van de NV ONS Houdstermaatschappij: De Gemeente Schiedam is 1% aandeeihouder van de NV ONS Houdstermaatschappij. NV ONS IBOR onderhoudt en beheert de buitenruimte van de Gemeente Schiedam. Tevens adviseert en beheert ONS Ingenieursbureau BV de aanleg van de infrastructuur in brede zin. De navolgende bedrijven zijn 1% dochterondernemingen van NV IRADO. [RADO Papier BV Bij de consolidatie wordt gebruik gemaakt van de vrijstelling van artikel 2:42 BW, waardoor in de vennootschappelijke Verlies- en Winstrekening enkel het resultaat uit deelnemingen wordt vermeld. Vennootschapsbelasting De vennootschapsbelastingplichtige onderneming Facilitair Bedrijf BV is over 28 geen Vennootschapsbelasting verschuldigd omdat deze onderneming beschikt over compensabele verliezen uit voorgaande jaren. Door de overname van de deelneming TGH en het bijbehorende energiecontract heeft ONS Facilitair Bedrijf BV in 28 we een positief resultaat gerealiseerd, hetgeen echter wordt gecompenseerd door eerdere verliezen. Voor NV ONS Houdstermaatschappij en de overige groepsmaatschappijen geldt dat deze niet onder de Vennootschapsbelasting vallen. Schiedam, 19 augustus 29 17

19 Immateriele vaste activa De immateriele vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, onder aftrek van de over deze waarde berekende lineaire afschrijvingen. Bij de verzelfstandiging van ONS in 1991 is de afschrijvingstermijn contractueel bepaald op 2 jaar. Tevens zijn onder de immateriele vaste activa ontwikkelingskosten en software opgenomen. Deze worden in 5 jaar ten aste van het resultaat afgeschreven. Materiele vaste activa De terreinen zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Hierop vindt geen afschrijving plaats. De gebouwen, leidingen, installaties en overige vaste activa zijn gewaardeerd op basis van de verkrijgingsprijs verminderd met de over deze waarde berekende lineaire afschrijvingen (zie hiervoor de afschrijvingspercentages). Investeringsprojecten worden gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs. Deze prijs omvat de kosten van eigen personeel, (kantoor, administratie etc.), materiaalverbruik en de kosten van diensten door derden. Vervolgens is hierover een opslag gehanteerd ter dekking van de algemene kosten. De per balansdatum gereedgekomen investeringsprojecten worden per 1 juli van het betreffende jaar geactiveerd en vanaf dat moment volgens de lineaire afschrijvingsmethode ten laste gebracht van de exploitatie. Op nog onderhanden zijnde investeringsprojecten wordt nog niet afgeschreven maar deze worden verantwoord en afgeschreven in het jaar van gereedkomen. De met de investeringsprojecten gepaard gaande bouwrente wegens gemiddeld vastgelegd vermogen wordt niet geactiveerd. Eventueel van derden ontvangen bijdragen en subsidies worden in mindering gebracht op de verkrijgings- cq. vervaardigingsprijs. Financiele vaste activa Voor zover invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiele beleid, worden meerderheidsdeelnemingen gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde. De deelnemingen in overige verbonden maatschappijen zijn gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde. De overige deelnemingen en effecten worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, of indien vermindering van de waarde naar verwachting duurzaam is, tegen lagere vermogenswaarde. Opbrengsten uit deelnemingen die niet overeenkomstig art. 2:389 BWzijn gewaardeerd, worden verantwoord onder de financiele baten onder de benaming: "uitkeringen uit niet op nettovermogenswaarde en dergelijke gewaardeerde deelnemingen". De vorderingen op overige verbonden maatschappijen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. De geldleningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs waarbij de meest recente inkoopprijs wordt gehanteerd. Indien noodzakelijk worden voorraden verminderd met een voorziening voor incourante materialen. Voor de voorraad groencertificaten geldt dat wordt uitgegaan van fifo-methode waarbij de groencertificaten worden gewaardeerd tegen kostprijs of tegen lagere marktwaarde. De onder de voorraden opgenomen onderhanden werken betreffen in opdracht van derden voor rekening van die derden in uitvoering genomen werken en opdrachten tot constructie van een actief of combinatie van activa, waarvoor op de balansdatum nog geen oplevering respectievelijk voltooiing heeft plaatsgevonden. Waardering gebeurt op basis van de vervaardigingprijs. Op het onderhanden werk worden alle op de betreffende projecten verantwoorde kosten opgenomen. Hierop zijn alle op de projecten gefactureerde termijnopbrengsten in mindering gebracht. Winstneming vindt plaats bij oplevering. Indien op onderhanden werken een verlies wordt verwacht, wordt een voorziening getroffen ten laste van het resultaat van de periode waarin de verwachting van het verlies Schiedam, 19 augustus 29 18

20 ontstaat. Indien sprake is van een negatief project wordt het bedrag verantwoord onder de passiva (kortlopende schulden). Vorderingen De vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijke voorzieningen voor risico van oninbaarheid en hebben een looptijd van ten hoogste een jaar. Liquide middelen Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De tegoeden bij de banken zijn, indien niet anders vermeld, direct opeisbaar. Voorzieningen Voorzieningen worden, tenzij anders vermeld, opgenomen tegen de nominale waarde en hebben een langlopend karakter. Langlopende schulden Hieronder zijn tegen nominale waarde opgenomen de schulden met een looptijd langer dan een jaar. Kortlopende schulden Hieronder zijn tegen nominale waarde opgenomen de schulden met een looptijd van ten hoogste een jaar. Grondslaqen voor de bepaling van het resultaat Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in het boekjaar verantwoord. Omzet Het systeem van verantwoording van de opbrengsten is gebaseerd op de in totaal in het kalenderjaar verrichte leveringen en diensten. Kosten De kosten zijn gewaardeerd tegen de historische uitgifteprijs of, voor zover het afschrijvingen betreft, op basis van de historische kostprijs. De kosten worden rechtstreeks dan wel door middel van prestatiesoorten en voorcalculatorische tarieven volgens de integrale kostprijsmethode aan de exploitatie of investeringen toegerekend. In de tarieven wordt geen rekening gehouden met opslagen ter dekking van de indirecte kosten. Materiaalverbruik De kosten van materiaalverbruik worden op de exploitatie tegen standaardprijzen verantwoord exclusief opslag voor de dekking van de magazijnkosten. De kosten van het materiaalverbruik op investeringsprojecten worden geactiveerd exclusief de opslag voor de magazijnkosten. Buitengewone baten en lasten Hieronder worden de resultaten verantwoord die geen betrekking hebben op de normale bedrijfsuitoefening en die incidenteel van aard zijn. Resultaatbepaling Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in het boekjaar verantwoord. Schiedam, 19 augustus 29 19

21 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 ACTIVA 1 Immateriele vaste activa De samenstelling en hetverloop van deze post worden als volgt weergegeven: Omschrijving (bedragen x 1.) Goodwill Ontwikke- Software Software Totaal lingskosten Intern Immateriele vervaardigd vaste activa Afschrijvingspercentage Div. Div. 5 jaar 5 jaar div. Stand 1 januari Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 1 januari Mutaties Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Bijzondere waardevermindering immateriele activa Mutaties in de boekwaarde Stand 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 3 1 december De post ontwikkelingskosten, boekwaarde,3 miljoen per 1 januari 28, heeft betrekking op de ontwikkelingskosten van een energiecentrale in Duitsland (Trianel Gaskraftwerk Hamm GmbH & Co KG). De ontwikkelingskosten van de energiecentrale in Duitsland hebben een afschrijvingspercentage van 2 procent. Er zijn in het verleden geen kosten van onderzoek en ontwikkeling ten laste van het resultaat gebracht. In verband met de overdracht van de aandelen aan ONS Facilitair Bedrijf BV is de post afgeboekt. Door ONS Facilitair Bedrijf BV is de aankoopprijs geactiveerd als financieel actief. Schiedam, 19 augustus 29 2

22 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 2 Materiele vaste activa De samenstelling en het verloop van deze post worden als volgt weergegeven: Omschrijving (bedragenx 1.) Materiele Vaste activa Afschrijvingspercentage Terreinen en gebouwen div. Leidingen En Installaties div. Andere vaste bedrijfsmiddelen div. Totaal materiele vaste activa div. Stand 1 januari Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 1 januari Mutaties boekjaar Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Bijzondere waardevermindering materiele vaste activa Mutaties in de boekwaarde Stand 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 31 december De desinvesteringen op de posten Terreinen en gebouwen, Leidingen en Installaties en andere vaste bedrijfsmiddelen ad 4,8 miljoen hebben betrekking op de verkoop van het Openbare Verlichting Netwerk aan de gemeente Schiedam ( 1,1 miljoen), de verkoop van het bedrijfscomplex aan de Van Heekstraat aan de gemeente Schiedam ( 1,9 miljoen) en op de verkoop van de activa van begraafplaats en crematorium de Beukenhof ( 1,8 miljoen). Kort-cyclisch onderhoud wordt direct ten laste van het resultaat gebracht. Uitbreiding- en vervangingsinvesteringen worden geactiveerd. In 28 heeft uitsluitend een beperkte investering in het Openbare Verlichting Netwerk plaats gevonden. Hiermee komt de boekwaarde van de materiele vaste activa ultimo 28 uit op nihil. Voor de bij de materiele vaste activa behorende afschrijvingstermijnen verwijzen wij u naar de in dit verslag (bij overige gegevens) opgenomen bijlage afschrijvingstermijnen. Schiedam, 19 augustus 29 21

23 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 3 Financiele vaste activa De samenstelling en het verloop van deze post wordt als volgt weergegeven: Specificatie: Andere Vorderingen op Overige Totaal Deelnemingen deelnemingen vorderingen Omschrijving (bedragenx 1.) Boekwaarde per 1 januari Verwerving/afstoting kapitaalbelang Resultaat deelnemingen Waardedaling deelnemingen Ontvangen dividend Aflossing lening Verstrekking lening Mutatie Overige financiele vaste activa Boekwaarde per 31 december De andere deelnemingen bestaan uit NV IRADO (participatie 5 procent) te Schiedam, SEQ International BV (5 procent) en Trianel Gaskraftwerk Hamm GmbH & Co KG (TPH) (1,22 procent). De mutatie in de post verwerving/afstoting kapitaal belang betreft de verkoop van de aandelen van KEMA (-,67). Het resultaat deelnemingen ad,654 miljoen betreft het resultaat van 5% deelneming NV IRADO. De mutatie in de post Waardaling deelnemingen wordt veroorzaakt door afboeking van het belang in SEQ internationaal (-,12 miljoen). Als gevolg van de overdracht van de aandelen in TPH van NV ONS Houdstermaatschappij naar ONS Facilitairbedrijf BV heeft een afwaardering plaats gevonden (-,57 miljoen). De post ontvangen dividend (-,11 miljoen) betreft ontvangen dividend van NV IRADO. Mutatie Overige financiele activa (- 2,1 miljoen) onder Overige Vorderingen betreft de afboeking ad 1,8 mln. van de verstrekte achtergestelde lening en de lening aan Fibroned (,2 miljoen), voorzichtigheidshalve is deze lening in zijn geheel voorzien. In deze post is financieel nog verantwoord het belang van NV ONS IBOR ad,54 miljoen in ZBZ combinatie. In 29 is deze post financieel tot afwikkeling gekomen. Onder de overige vorderingen is tevens begrepen de vorderingen uit hoofde van huurkoopcontracten voor rondvaartboten met de gemeente Schiedam ad,27. Deze vordering is in 28 overgenomen door NV ONS Houdstermaatschappij van NV ONS IBOR. Schiedam, 19 augustus 29 22

24 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 4 Voorraden (bedragenx 1.) Grond- en hulpstoffen 254 Kosten onderhanden werk Gedeclareerde termijnen Onderhanden werk Totaal voorraden Het saldo onderhanden werk betreft de nog te factureren kosten aan onderhanden projecten. De mutatie onderhandenwerk wordt verantwoord bij de opbrengstverantwoording in de winst- en verliesrekening. De projecten met een negatief saldo zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Er is per 31 december 28 geen sprake van een waardeaanpassing voor mogelijke incourantheid. 5 Vorderingen en overlopende activa (bedragenx 1.) Handelsdebiteuren Af: voorziening voor oninbaar Subtotaal handelsdebiteuren Vorderingen op deelnemingen NV IRADO Vorderingen op overige verbonden maatschappijen IRADO Papier BV Q 1 Subtotaal vorderingen op overige verbonden maatschappijen 1 Aflossingverplichting Belastingen 287 Nog te vorderen Vennootschapsbelasting 1 Schiedam, 19 augustus 29 23

25 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep Overlopende activa Overige vorderingen _ Subtotaal overige vorderingen en overlopende activa Totaal vorderingen en overlopende activa De post handelsdebiteuren wordt voornamelijk gevormd door de debiteurenpositie van NV ONS IBOR. De post bestaat uit vorderingen op de gemeente Schiedam voor werken die in 28 zijn uitgevoerd. Onder de overlopende activa ad 24,5 miljoen is opgenomen een bedrag aan nog te factureren omzet van 24,6 miljoen. Hiervan heeft 2,9 miljoen voor het grootste deel betrekking op posten van NV ONS Houdstermaatschappij inzake de afwikkeling van de verkoop van energie-activiteiten, die momenteel als voorzien zijn geboekt maar die, voor zover vrijval zal plaatsvinden, in toekomst als omzet gerekend kan worden. Daarnaast is een bedrag opgenomen bij NV ONS IBOR en ONS Ingenieursbureau BV ad in totaal 3,7 miljoen inzake voornamelijk afrekeningen over 28. De overige posten onder de overlopende activa ad,12 miljoen bestaan uit nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde kosten. 6 Liquide middelen (bedragen x 1.) Kas 1 Banken Totaal liquide middelen NV ONS Houdstermaatschappij heeft in 28 het restant van haar financieringsarrangement bij de ING- Bank afgelost. Derhalve heeft de onderneming ultimo 28 geen langlopende schulden en/of aflossingsverplichtingen meer. NV ONS Houdstermaatschappij beschikt over een tweetal escrow-rekeningen die bij een notaris zijn ondergebracht, het saldo op deze rekeningen bedraagt ultimo 28 18,2 miljoen. Deze rekeningen houden verband met garanties die in het kader van de verkoop van NV ONS Energie zijn verstrekt aan de koper. In 26 is door Smart Cable Technology BV een claim ingediend bij ONS CAI BV ter hoogte van,9 miljoen. ONS CAI BV heeft hiervoor een bankgarantie ter hoogte van,9 miljoen afgegeven. Schiedam, 19 augustus 29 24

26 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 PASSIVA 7 Groepsvermogen In het groepsvermogen was in het verleden begrepen het aandeel derden in het eigen vermogen van de ONS Energie groep. De volgende toelichting kan gegeven worden: (Bedragen x 1.) Samenstelling: Eigen vermogen NV ONS Houdstermaatschappij Aandeel derden Totaal groepsvermogen Het resultaat voor winstbestemming ad miljoen is ten gunste gekomen van het eigen vermogen. De mutaties in het eigen vermogen zijn als volgt: Specif! catie: (bedragen x 1.) Aandelen Algemene Wettelijke Resultaat Totaal Verloop kapitaal reserve reserve na eigen 27 Geplaatst belastinge vermogen eigen n vermoge n Saldo per 1 januari Correctie vorig boekjaar Mutaties Resultaat boekjaar Resultaat vorig boekjaar Overige mutatie Dividendbetaling Interim-dividend Totaal mutaties Stand 31 december Het maatschappelijk kapitaal per 1 januari 28 bedroeg 45.5 (1. gewone aandelen ad,455 nominaal). In augustus 28 heeft een statutenwijziging plaatsgevonden. Per 31 december 28 bedraagt het maatschappelijk kapitaal ( aandelen ad,151). Daarmee bedraagt het aantal geplaatste aandelen en bedraagt het geplaatste aandelenkapitaal De storting heeft voor 1 procent plaatsgevonden door de gemeente Schiedam. Schiedam, 19 augustus 29 25

27 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 Het garantievermogen is gelijk aan het totaal van het eigen vermogen. De wettelijke reserve bestaat uit het eigen vermogen van NV IRADO waarvan de uitkering niet afdwingbaar. In 28 heeft een dividenduitkering plaatsgevonden aan de Gemeente Schiedam van miljoen (27: 8,455 miljoen). Schiedam, 19 augustus 29 26

28 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 8 Voorzieningen De samenstelling en het verloop van de voorzieningen is: Omschrijving (Bedragen x 1.) Stand voorzieningen 1-1 Mutaties Stortingen uit exploitatie Onttrekking Saldo mutaties Voorziening ZK gepensioneerden Voorziening Jubilea Voorziening FUR Voorziening reorganisatie Stand voorzieningen Omschrijving (Bedragen x 1.) Stand voorzieningen 1-1 Mutaties Stortingen uit exploitatie Onttrekking Saldo mutaties Voorziening Voorziening Overige algemene Groencertifi voorziening garanties eaten Belgie en Eneco Totaal Stand voorzieningen Schiedam, 19 augustus 29 27

29 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 ZK voorziening De voorziening Ziektekosten (ZK) gepensioneerden heeft betrekking op de verplichtingen voor een aan het Zilveren Kruis te betalen werkgeversbijdrage voor huidige en toekomstige postactieve werknemers. Bij de bepaling van de voorziening ZK wordt de werkgeversbijdrage berekend op basis van nieuwe CAO afspraken die lopen tot 1/1/216. De nominale premies worden tot die datum vergoed. Hierbij worden naast de huidige postactieve werknemers ook de toekomstige postactieve werknemers meegenomen. Naar verwachting zal, miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal,2 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar. Jubilea voorziening In 25 is op grond van RJ 271 een voorziening voor jubilea gevormd. De voorziening is berekend als zijnde de contante waarde van de toekomstige uitkeringen of aanspraken op balansdatum, rekening houdend met de (achterliggende) diensttijd, de leeftijden, het verwachte verloop en de hoogte van de verwachte jubileumuitkeringen inclusief sociale lasten tot en met balansdatum (diensttijdevenredige toerekening). Bij de berekening is gebruik gemaakt van consistente en realistische actuariele grondslagen. De bij de berekening van de contante waarde gehanteerde disconteringsvoet is ontleend aan de marktrente per balansdatum. Naar verwachting zal, miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal,12 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar. Voorziening FUR De voorziening FUR betreft een 'erfenis' van medewerkers van NV ONS IBOR vanuit het voormalige Stedelijk Beheer en is gevormd omdat de onderneming een verplichting heeft om bij eventuele vervroegde uittreding de kosten van de FUR-premies te voldoen. Als gevolg van de overdracht van de afdeling Stedelijk Beheer zijn de betreffende medewerkers niet meer werkzaam voor NV ONS IBOR is de voorziening vrijgevallen. Voorziening reorganisatie De aandeelhouder (gemeente Schiedam) van NV ONS Houdstermaatschappij heeft, mede naar aanleiding van de verkoop van de kabel- en energieactiviteiten, in 27 in het besluit genomen de activiteiten van de ONS Groep te beeindigen en daarmee een aanta deelnemingen (waaronder NV ONS IBOR) te ontmantelen. Een deel van de activiteiten zal in 28 worden overgenomen door de afdeling Stedelijk Beheer van de gemeente Schiedam, een ander deel van de activiteiten zal worden ondergebracht bij NV IRADO. Dit besluit had in eerste termijn consequenties voor 77 ONS-medewerkers. NV ONS Houdstermaatschappij en NV ONS IBOR hebben hierbij als werkgever, gelet op de bestaande arbeidsovereenkomsten, verplichtingen jegens haar medewerkers. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. In 28 is in totaal 1,7 mln. aan afvloeiingskosten en desintegratiekosten ten laste van de voorziening gebracht en is,7 mln. vrijgevallen ten gunste van het resultaat. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting ultimo 28, deze is vastgesteld op 1,6 miljoen. Schiedam, 19 augustus 29 28

30 Voorziening algemene garanties In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen NV ONS Energie c.a. heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven met een maximum van 15, miljoen. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een escrow-overeenkomst afgesloten waarbij 18 maanden (gerekend vanaf 21 maart 27) een escrowbedrag van 1, miljoen geldt. In verband met de vertraging in de afwikkeling van belangrijke dossiers is besloten tot een verlenging van de termijn met 18 maanden. Per 21 maart 21 zou het escrowbedrag in beginsel worden verlaagd naar 7,5 miljoen. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. In 28 heeft een uitstroom van,3 miljoen plaats gevonden. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Deze is gelijkgesteld aan de hoogte van het escrowbedrag ultimo 28 van 9,5 mln. Voorziening groencertificaten Belgie In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen NV ONS Energie c.a. heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt inzake de afwikkeling van contracten van Belgische groencertificaten. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een separate escrow-overeenkomst Certificaten afgesloten waarvoor een escrowbedrag van 9,7 miljoen geldt. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. In 28 is aan Eneco in verband met de afwikkeling 27 een bedrag van,7 miljoen uitgekeerd, ten gunsten van ONS is een bedrag van,3 miljoen vrijgevallen. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Deze is gelijkgesteld aan de hoogte van het escrowbedrag ultimo 28 8,7 mln. Overige voorzieningen Onder de overige voorzieningen is een bedrag opgenomen ten behoeve van de afwikkeling van een lopende claim van ONS CAI BV. In 28 heeft een eerste uitspraak van de rechter plaats gevonden en is een vergoeding uitgekeerd van in totaal,196 miljoen waarmee de stand van de voorziening ultimo 28,135 miljoen bedraagt. Omdat nog geen finale afwikkeling van de zaak heeft plaats gevonden wordt dit bedrag in afwachting van een eindvonnis als voorziening aangehouden. De voorziening met betrekking tot de onderhoud begraafplaats ad,618 miljoen is ultimo 28 als gevolg van de verkoop van Beukenhof BV niet meer in de voorzieningen opgenomen. Schiedam, 19 augustus 29 29

31 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 9 Kortlopende schulden (Bedragen x 1.) Schulden aan deelnemingen NV IRADO Handelscrediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenpremies 9 61 Verplichting niet opgenomen vakantiedagen Verplichting vakantiegelden Aflossingsverplichting geldleningen 8.47 Vooruit gefactureerde bedragen 116 Overige schulden Overlopende passiva Subtotaal overige schulden en overlopende passiva Totaal kortlopende schulden Uit de post aflossingsverplichting geldleningen blijkt dat in 28 alle aflossingsverplichtingen inzake de financieringsovereenkomsten zijn voldaan. Onder overige schulden (totaal: 2,9 miljoen) zijn opgenomen de bedragen aan nog te ontvangen facturen,5 miljoen, vooruit ontvangen bedragen ad,6 miljoen en nog te betalen bedragen 2,3 miljoen. De posten vooruit ontvangen bedragen en nog te ontvangen facturen hebben grotendeels betrekking op de positie onderhanden werk bij NV ONS IBOR. De post nog te betalen bedragen heeft voornamelijk betrekking op een door ONS Ingenieursbureau BVte betalen bedrag aan de gemeente Schiedam voortvloeiend uit de activa-passiva transactie per 1 September 28. Schiedam, 19 augustus 29 3

32 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 Niet in de balans opgenomen vorderingen en verplichtingen Lease verplichtingen In de balans zijn de verplichtingen die voortvloeien uit leasecontracten voor vervoermiddelen, niet opgenomen. De jaarlast voor bedraagt voor de ONS Groep in 28 minder dan,1 miljoen en de lasten voor de jaren bedragen in totaal minder dan,1 miljoen. Afwikkeling verkoop NV ONS Energie, ONS Customer services BV en Echte Energie Nederland BV In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven tot een maximum van 15 mln. Daarnaast is tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een separate escrow-overeenkomst Certificaten afgesloten waarvoor een escrowbedrag van 9,7 miljoen geldt (stand ultimo 28: 8,7 miljoen). Afwikkeling verkoop SEQ Nederland BV In de overeenkomst tot koop en verkoop van 5% van de aandelen SEQ Nederland BV d.d. 1 juni 27 heeft NV ONS Houdstermaatschappij garanties verstrekt tot een maximaal bedrag van,3 miljoen en met een looptijd van 18 maanden na de overdrachtsdatum, met uitzondering van de fiscale garanties waarvoor de wettelijke verjaringstermijnen gelden. NV ONS Houdstermaatschappij heeft als verkoper recht op een eenmalige earnout betaling van,5 miljoen onder de voorwaarde van de Financial close van het Gasproject Drachten plaats vindt. Dit is vastgegelegd in artikel 3 van de overeenkomst tot koop en verkoop van 5% van de aandelen SEQ Nederland BV d.d. 1 juni 27. Escrow-overeenkomsten In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen NV ONS Energie c.a. heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst zijn een tweetal escrowovereenkomst afgesloten waarbij ultimo 28 een totaalbedrag 18,2 miljoen staat. Dit bedrag is niet verantwoord onder de liquide middelen omdat ONS feitelijk niet over dit bedrag kan beschikken, eerst nadat de looptijd van de overeenkomsten is verstreken. De rente met betrekking tot deze rekeningen wordt maandelijks overgemaakt op de bankrekening van NV ONS Houdstermaatschappij. Afwikkeling verkoop kabelactiviteiten NV ONS Energie heeft bij de verkoop van de kabelactiviteiten van ONS CAI BV garanties aan de koper afgegeven die ultimo 27 zijn afgelopen. Bij de verkoop van de aandelen ONS CAI BV aan NV ONS Houdstermaatschappij zijn de garanties overgenomen door laatstgenoemde. Eventuele verrekeningen die als gevolg van de financiele afwikkeling in 29 plaatsvinden zullen met ENECO worden verrekend conform de vroegere aandeelverhoudingen (33% ENECO). Schiedam, 19 augustus 29 31

33 Afwikkeling verkoop Beukenhof BV Het verkooptraject van Beukenhof BV is in 27 ingezet. In maart 28 is de verkoopovereenkomst inzake 1% van de aandelen van Beukenhof BV getekend. De aandelen zijn met terugwerkende kracht per 1 januari 28 verkocht aan Yarden Holding BV. Aan Yarden is een garantie afgegeven van 2, miljoen voor algemene zaken met een looptijd tot 6 September 29, voor fiscale zaken is een garantie afgegeven van,5 miljoen met een looptijd tot 6 September 213. Schiedam, 19 augustus 29 32

34 Gebeurtenissen na balansdatum In mei 29 heeft de liquidatie van de deelneming Berkel Energiediensten plaats gevonden. NV ONS Houdstermaatschappij heeft aansprakelijkheidstellingen overeenkomstig Titel 9, Boek 2 BW, artikel 43 afgegeven ONS CAI BV, NV ONS IBOR, ONS Ingenieursbureau BV, Berkel Energiediensten BV (ingetrokken in 29) en ONS Facilitair Bedrijf BV. Schiedam, 19 augustus 29 33

35 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 28 Gesegmenteerde informatie De activiteiten van de ONS Groep zijn te onderscheiden in infrastructuurgebonden activiteiten, Stedelijk beheer activiteiten, begraaf- en cremeeractiviteiten en overige activiteiten. De Stedelijk beheeractiviteiten omvatten het integraal beheer van de openbare ruimte in de gemeente Schiedam waaronder onder meer wordt verstaan aanleg, onderhoud en beheer van wegen, straten, openbare verlichting, verkeersregelinstallaties, afwatering en het rioolstelsel. Daarnaast omvatten de Stedelijk beheeractiviteiten het ontwerpen, calculeren en offreren van projecten en overige opdrachten en het houden van aanbestedingen op hetterrein van infrastructurele werkzaamheden ten behoeve van andere overheden en particuliere opdrachtgevers, beleids- en planvoorbereiding en besluitvorming ter zake van infrastructuur en openbare ruimte en voeren van projectmanagement op deze terreinen. De begraaf- en cremeeractiviteiten omvatten de exploitatie en instandhouding van de begraafplaats en crematorium. De overige activiteiten omvatten de serviceverlening en overige diensten van de bedrijven NV ONS Houdstermaatschappij, Berkel Energiediensten BV en ONS Facilitair Bedrijf BV. De informatie die hierna over deze segmenten wordt gegeven betreft de bedrijfsactiviteiten per eind 27. Schiedam, 19 augustus 29 34