ALGEMENE VOORWAARDEN MOTORRIJTUIGENVERZEKERING

Transcriptie

1 ALGEMENE VOORWAARDEN MOTORRIJTUIGENVERZEKERING burgerlijke aansprakelijkheid rechtsbijstand rechtsbijstand plus bestuurder tweewielig - vierwielig motorrijtuig mobility maxi

2 Mobility Mobility Uw motorrijtuigenverzekering van Ethias wil uw mobiliteit verzekeren. Juist daarom omvat uw verzekering burgerlijke aansprakelijkheid bij Ethias gratis en automatisch de nodige Mobility-voordelen: Ethias is 24 uur per dag bereikbaar voor iedereen die de verzekering burgerlijke aansprakelijkheid motorrijtuigen van Ethias afgesloten heeft; na een ongeval in België volstaat het om het nummer te vormen om een gratis bijstand te genieten. Ongeacht of u «in fout» bent of niet. Wij staan in voor het wegslepen van uw beschadigd motorrijtuig en zorgen ervoor dat de passagiers veilig terug thuis gebracht worden. Bovendien kan u een vervangwagen bekomen indien u onbetwistbaar in uw recht* bent en u de herstelling laat uitvoeren bij een door Ethias erkend hersteller. (*) Op basis van de toepassing van de overeenkomst directe regeling (RDR). Indien u de herstelling toevertrouwt aan één van de meer dan erkende Ethias herstellers*, heeft u nog een aantal bijkomende voordelen: de contractuele vrijstelling voor de motorrijtuigen bestemd voor toerisme en zaken, dubbel gebruik en minibussen (behalve bijzondere contractuele bepalingen) wordt verminderd of is niet van toepassing; toepassing van het «derde betaler» systeem; het voorzien van een vervangwagen gedurende de duurtijd van de herstelling van het motorrijtuig of gedurende zes dagen in geval van totaal verlies. (*) Contacteer ons bij een schadegeval om te checken of uw garagist deel uitmaakt van het netwerk van erkende herstellers. Ons Callcenter schade verstrekt u alle relevante inlichtingen en begeleidt u bij de schadeafhandeling. Daarenboven stellen wij u steeds in het bezit van het standaard Europees aanrijdingsformulier. In bijlage vindt u een aantal praktische richtlijnen om dit document op zo correct mogelijke manier te vervolledigen. 3

3 Motorrijtuigenverzekering Inhoudstafel Blz. Definities 7 Titel I - Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid 9 Omvang van de dekking 9 Verzekerde motorrijtuigen en personen 9 Verzekeringsgebied 10 Omvang van de dekking 10 BOB-waarborg 10 Uitsluitingen 11 Specifieke bepalingen 12 Het beheer van de verzekeringsovereenkomst 12 De premie 13 Schadegevallen 17 Einde van de verzekeringsovereenkomst 19 Titel II - Verzekering rechtsbijstand 20 Algemeen 20 Voorwerp van de verzekering 20 Aard van de vergoeding 20 Waarborguitbreidingen 20 Boetes en minnelijke schikking 21 Schadegevallen 21 Procedure 21 Subrogatie 21 Objectiviteit 21 Belangenconflict 22 Overlijden 22 Duur van de overeenkomst 22 Administratieve bepalingen 22

4 Motorrijtuigenverzekering Titel III - Verzekering rechtsbijstand plus 23 Algemeen 23 Voorwerp van de verzekering 23 Aard en omvang van de vergoedingen 23 Waarborguitbreidingen 24 Uitsluitingen 24 Schadegevallen 25 Procedure 25 Objectiviteit 25 Belangenconflict 26 Subrogatie 26 Administratieve bepalingen 26 Titel IV - Verzekering van de bestuurder Tweewielig - Vierwielig motorrijtuig 27 Algemeen 27 Voorwerp van de verzekering 27 Aard en omvang van de vergoedingen 27 Uitsluitingen 27 Omschrijving van de vergoeding en voorschot op verhaal 28 Subrogatie 28 Schadegevallen 28 Administratieve bepalingen 29 Titel V - Mobility Maxi 30 Titel VI - Administratieve bepalingen 32 Premie 32 Patronale aansprakelijkheid 32 Diverse bepalingen 32 Bijlagen 33 Bijlage 1 : Modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen - KB van 14/12/ Bijlage 2 : Praktische richtlijnen bij het invullen van het Europees aanrijdingsformulier 46

5 Definities Definities Voor de toepassing van deze overeenkomst wordt verstaan onder: 1. wij Ethias Gemeen Recht - Onderlinge verzekeringsvereniging, toegelaten onder nr. 0165, voor de volgende verzekeringsverrichtingen: ongevallen, ziekte, schade aan voertuigen te land (behalve spoorwegmaterieel), boten, vervoerde goederen, andere schade aan goederen; burgerlijke en algemene aansprakelijkheid, alsmede uit hoofde van motorvoertuigen en boten; rechtsbijstand, borgtocht, allerlei geldelijke verliezen, hulpverlening (KB van 4 en 13 juli 1979, BS van 14 juli 1979), burgerlijke aansprakelijkheid luchtvaartuigen en luchtvaartuigcasco (KB van 23 januari 1985, BS van 2 februari 1985) en krediet (KB van 3 oktober 1988, BS van 11 oktober 1988) - Ondernemingsnr./BTW BE Maatschappelijke zetel rue des Croisiers Luik 2. u de verzekeringsnemer, iedere persoon die de overeenkomst sluit en die de hoedanigheid van verzekerde heeft; 3. het schaderegelingsbureau LEGIBEL E.S.V. (Economisch Samenwerkingsverband), Koningsstraat 55 te 1000 Brussel; 4. de verzekerden voor de verzekering burgerlijke aansprakelijkheid: iedere persoon wiens aansprakelijkheid gedekt is door de overeenkomst; voor de verzekering rechtsbijstand en rechtsbijstand Plus: u, de eigenaar, de toegelaten bestuurder van het omschreven motorrijtuig en de personen die gratis in het omschreven motorrijtuig worden vervoerd; voor de verzekering van de bestuurder: de toegelaten bestuurder van het omschreven motorrijtuig, met uitsluiting van de garagehouder en de personen, alsook hun aangestelden, die een beroep uitoefenen dat betrekking heeft op de verkoop, de herstelling, het slepen of de technische controle op motorrijtuigen,wanneer zij omwille van hun beroepsactiviteiten het motorrijtuig kregen toevertrouwd; voor de verzekering Mobility Maxi: de verzekeringsnemer of de eigenaar van het omschreven motorrijtuig; 5. de benadeelden de personen en hun rechtverkrijgenden met geleden schade die aanleiding geeft tot de toepassing van de waarborg «Burgerlijke Aansprakelijkheid»; 6. de begunstigden van de vergoedingen m.b.t. de waarborg «Verzekering van de bestuurder»: in geval van verwondingen: de verzekerde zoals omschreven in de rubriek «de verzekerden»; in geval van overlijden: de rechtverkrijgenden van de verzekerde; 7. motorrijtuigen het omschreven motorrijtuig is het motorrijtuig dat in de bijzondere voorwaarden omschreven is; het verzekerde motorrijtuig is het omschreven motorrijtuig en: - voor de verzekering burgerlijke aansprakelijkheid en rechtsbijstand Plus: al wat gekoppeld is aan het in de bijzondere voorwaarden omschreven motorrijtuig alsook de niet-gekoppelde aanhangwagen omschreven in de bijzondere voorwaarden; - voor de verzekering rechtsbijstand Plus, de verzekering van de bestuurder: de tijdelijke vervangwagen die toebehoort aan een derde en gebruikt wordt conform artikel a) van de modelpolis; voor de verzekering rechtsbijstand is enkel het gebruik van het omschreven motorrijtuig verzekerd en niet het gebruik van de tijdelijke vervangwagen; 8. het schadegeval ieder feit of elke gebeurtenis die aanleiding kan geven tot de toepassing van de overeenkomst in functie van de betreffende waarborg; Voor de verzekering van de bestuurder: het tijdens de geldigheidsduur van de waarborg overkomen ongeval dat een lichamelijk letsel teweegbrengt en waarvan de oorzaak vreemd is aan het organisme van het slachtoffer. 7

6 Definities 9. de zwakke weggebruiker het slachtoffer van een verkeersongeval met uitzondering van de bestuurder van het motorrijtuig. Hieronder worden ook begrepen de voetgangers, fietsers, passagiers, rolstoelgebruikers (zelfs wanneer de rolstoel aangedreven wordt door een motor), ruiters, enz.; 10. het verzekeringsbewijs («de groene kaart») het document zoals bedoeld in artikel 5 van het KB van 13 februari 1991 (Koninklijk Besluit houdende inwerkingtreding en uitvoering van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen); 11. verzekeringsvoorstel ons formulier dat u dient in te vullen om ons in te lichten over de feiten en de omstandigheden die onontbeerlijk zijn voor de beoordeling van het risico. 8

7 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid Titel I Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid De huidige verzekeringsovereenkomst wordt beheerst door de Belgische wetgeving, meer bepaald door de wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst en door de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, de reglementaire bepalingen hierop van toepassing net zoals alle andere huidige en toekomstige bepalingen. De volledige tekst van de wettelijke bepalingen met betrekking tot de modelpolis, bekrachtigd door het Koninklijk Besluit van 14 december 1992, wordt bij de huidige algemene voorwaarden toegevoegd. Dit vormt de basis van de verzekeringsovereenkomst die u onderschreven heeft, de hiernavermelde bepalingen zijn niet exhaustief. 1. Omvang van de dekking 1.1. Verzekerde motorrijtuigen en personen Verzekerde motorrijtuigen Het omschreven motorrijtuig. Alles wat eraan gekoppeld is. Elke niet-gekoppelde aanhangwagen omschreven in de bijzondere voorwaarden. En voor zover opgenomen in de reglementaire bepalingen het motorrijtuig van een derde (1) dat het tijdelijk onbruikbare omschreven motorrijtuig vervangt. Deze uitbreiding wordt toegekend gedurende maximum dertig dagen vanaf de dag wanneer het motorrijtuig onbruikbaar is geworden. Het motorrijtuig van een derde (1) dat toevallig bestuurd wordt ook al is het omschreven motorrijtuig in gebruik. Merk op dat deze dekkingsuitbreiding niet wordt toegekend als het omschreven motorrijtuig een taxi, een autobus, een autocar, een lichte vrachtwagen of een vrachtwagen is, of als de verzekeringsnemer of de eigenaar van het omschreven motorrijtuig een bedrijf is dat zijn activiteiten uitoefent in de automobielsector. Verzekerde personen U. De eigenaar. De houder. De bestuurder. De inzittenden. Hun werkgever, wanneer de bovenvermelde verzekerden niet aansprakelijk zijn krachtens de wet op de arbeidsovereenkomsten (2). De persoon die het materieel levert dat nodig is voor de occasionele sleping door het omschreven motorrijtuig. U (of de gemachtigde bestuurder als de verzekeringsnemer een rechtspersoon is). Uw echtgenoot en inwonende kinderen die de wettelijke leeftijd hebben om een motorrijtuig te besturen of de burgerrechtelijk aansprakelijke ervoor. U (of de in de bijzondere voorwaarden aangewezen bestuurder als de verzekeringsnemer een rechtspersoon is). Uw echtgenoot en inwonende kinderen die de wettelijke leeftijd hebben om een motorrijtuig te besturen of de burgerrechtelijke aansprakelijke ervoor. (1) De derde is een andere persoon dan de verzekeringsnemer, de bovenbedoelde bestuurder als de verzekeringsnemer een rechtspersoon is, hun echtgenoot en inwonende kinderen, de eigenaar of de houder van het omschreven motorrijtuig. De garagehouder aan wie u het omschreven motorrijtuig hebt toevertrouwd blijft evenwel een derde. (2) Zie Titel V: Patronale aansprakelijkheid. 9

8 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid 1.2. Verzekeringsgebied Uw verzekering burgerlijke aansprakelijkheid is van toepassing in alle landen die vermeld staan op de groene kaart en niet zijn doorgehaald, overeenkomstig de van toepassing zijnde conventie tussen de bureaus der autoverzekeraars Omvang van de dekking Wij dekken de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de verzekerden naar aanleiding van een door het verzekerde motorrijtuig veroorzaakt ongeval. Wij vergoeden overeenkomstig de reglementaire bepalingen en dus met uitzondering van de materiële schade, de gevolgen van de lichamelijke schade die voor een zwakke weggebruiker of zijn rechtverkrijgenden voortvloeit uit een verkeersongeval waarbij het verzekerde motorrijtuig betrokken is. Wij schieten eveneens de borgsom voor die ter vrijwaring van de rechten van de benadeelden wordt geëist om de opheffing van een op het omschreven motorrijtuig gelegd beslag of voor de invrijheidstelling van de verzekerde op borgtocht te verkrijgen. De dekking voor lichamelijke letsels is onbeperkt. De dekking voor stoffelijke schade is beperkt tot ,00 euro per schadegeval behalve voor: schade aan kleding en aan handbagage van de door het verzekerde motorrijtuig vervoerde personen: 2 500,00 euro per inzittende; borgstelling: ,00 euro voor het verzekerd motorrijtuig en alle verzekerden samen. Deze waarborg dekt eveneens de schade veroorzaakt door een daad van terrorisme, zoals gedefinieerd en geregeld door de wet van 1 april 2007 (BS 15 mei 2007). In dit kader is Ethias toegetreden tot de vzw TRIP (Terrorism Reinsurance and Insurance Pool). Zowel het principe als de modaliteiten m.b.t. de vergoeding van een schadegeval voortvloeiend uit een daad van terrorisme worden voortaan bepaald door een Comité dat losstaat van de verzekeringsondernemingen en dat is opgericht overeenkomstig artikel 5 van de wet van 1 april Voor het geheel van onze verbintenissen ten aanzien van al onze verzekerden dekken wij overeenkomstig de bepalingen van deze wet gezamenlijk met de andere leden van de vzw en de Belgische Staat de gebeurtenissen voorgevallen in een kalenderjaar ten belope van 1 miljard euro Bob-waarborg De Ethias BOB-waarborg is verworven tijdens de geldigheidsduur van de waarborg verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen en dit uitsluitend in de hiernavolgende context. 1. Over wat gaat het? Wij verzekeren de stoffelijke schade aan een voertuig (personenauto, voertuig voor dubbel gebruik, minibus of een lichte vrachtwagen met MTM < 3,5 ton) bestuurd door een BOB indien deze persoonlijk, geheel of gedeeltelijk, aansprakelijk wordt gesteld voor de schade aan het voertuig wanneer: de verzekerde optreedt als BOB, d.w.z. dat hij op verzoek van een derde eigenaar, de gebruikelijke houder of van de door hen gemachtigde bestuurder, kosteloos en bij wijze van vriendendienst met hun voertuig de rol van BOB op zich neemt wanneer zij dit voertuig niet langer zelf kunnen besturen gelet op de plaatselijke wettelijke normen inzake alcoholintoxicatie of het gebruik van andere producten die een gelijkaardig effect tot gevolg hebben; de verzekerde beroep doet op een BOB, d.w.z. dat een verzekerde in de zin van deze polis een derde verzoekt om kosteloos en bij wijze van vriendendienst het in deze polis omschreven voertuig te besturen wanneer de verzekerde het voertuig niet langer zelf kan besturen gelet op de plaatselijke wettelijke normen inzake alcoholintoxicatie of het gebruik van andere producten die een gelijkaardig effect tot gevolg hebben. Voor de toepassing van deze waarborg verstaan wij onder derde: elke andere persoon dan een verzekerde zoals bedoeld in dit contract evenals de personen die bij hen inwonen of door hen worden onderhouden. Wij doen ten opzichte van de derde-bestuurder afstand van ons verhaalsrecht, behalve in het geval dat hij deze schade kan afwentelen op een aansprakelijkheidsverzekering. 10

9 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid 2. Toepassingsvoorwaarden Enkel het traject nodig om de eigenaar, de gebruikelijke houder of de door hen gemachtigde bestuurder tijdens vrijetijdsactiviteiten veilig van en naar hun woonplaats te vervoeren is gedekt. De schade moet het gevolg zijn van een onopzettelijk verkeersongeval dat plaatsgrijpt in België, het Groothertogdom Luxemburg of tot maximum 25 km buiten onze grenzen met de andere buurlanden. Onmiddellijk na de feiten moet het ongeval vastgesteld worden in een door de lokaal bevoegde politiediensten ter plaatse opgesteld proces-verbaal. Dit is niet vereist indien er een derde bij het ongeval betrokken is en er door alle betrokken partijen een ingevuld en ondertekend Europees aanrijdingsformulier wordt bezorgd aan hun respectievelijke verzekeraars. BOB moet op het ogenblik van het ongeval beschikken over een geldig rijbewijs. Hij mag zich niet in een staat van strafbare alcoholintoxicatie bevinden, noch in een vergelijkbare toestand die het gevolg is van het gebruik van enige ander product dan alcohol. De stoffelijke schade bedraagt in hoofdsom minstens 500,00 euro. Het gebruikte voertuig mag op geen enkele wijze verzekerd zijn voor stoffelijke schade. De verzekerde is verplicht actief mee te werken aan ieder onderzoek dat kan ingesteld worden naar aanleiding van een verzoek tot tussenkomst op basis van de BOB-waarborg. 3. Omvang van de waarborg Bij totaal verlies De werkelijke waarde van het voertuig op de dag van het schadegeval, verhoogd met de in hoofde van de schadelijder niet recupereerbare btw en verminderd met de waarde van het wrak. Bij herstelling De herstellingskost, verhoogd met de in hoofde van de schadelijder niet-recupereerbare btw. 4. Vaststelling van de schade en van het totaal verlies De door Ethias aangestelde expert bepaalt de omvang van de schade en beslist of het voertuig een totaal verlies is. Het voertuig wordt als totaal verlies beschouwd: wanneer een veilige en degelijke herstelling niet meer mogelijk is; wanneer de herstellingskosten vastgesteld door de expert van Ethias, verhoogd met de niet-recupereerbare btw, gelijk of hoger zijn dan de werkelijke waarde van het voertuig, verhoogd met de niet-recupereerbare btw en verminderd met de waarde van het wrak Uitsluitingen Wij dekken niet de aansprakelijkheid van de dief of de heler van een verzekerd motorrijtuig. Wij komen niet tussen voor: degene die aansprakelijk is voor de schade tenzij het gaat om de aansprakelijkheid door andermans toedoen; de werknemer die van zijn aansprakelijkheid vrijgesteld is krachtens de wet op de arbeidsovereenkomsten; de zwakke weggebruiker (en zijn rechtverkrijgenden) van meer dan veertien jaar die een onverschoonbare fout heeft begaan welke de enige oorzaak van het ongeval is; de materiële schade van de bestuurder van het omschreven motorrijtuig die niet samengaat met lichamelijke schade; de schade aan het verzekerde motorrijtuig behalve: deze aan het motorrijtuig dat occasioneel gesleept wordt; de kosten voor het schoonmaken en herstellen van de binnenbekleding van het motorrijtuig wanneer die kosten voortspruiten uit het kosteloos vervoer van personen die gewond werden bij een verkeersongeval; de schade die vergoed wordt binnen de BOB -waarborg; de schade aan goederen die door het verzekerde motorrijtuig worden vervoerd behalve kleding en handbagage van de inzittenden; de schade die uitsluitend veroorzaakt is door de vervoerde goederen of door handelingen die voor het vervoer genoodzaakt zijn; de schade die voortvloeit uit de deelname van het verzekerde motorrijtuig aan toegestane snelheids-, regelmatigheids- of behendigheidsritten of -wedstrijden. 11

10 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid 2. Specifieke bepalingen 2.1. Het beheer van de verzekeringsovereenkomst 1. Wijzigingen Vergeet niet ons op de hoogte te brengen van alle wijzigingen die een aanmerkelijke en blijvende verzwaring van het risico tot gevolg kunnen hebben. In geval van verzwijging of onjuiste mededeling behouden wij ons conform de wettelijke bepalingen terzake het recht voor om onze tegemoetkoming te verminderen of te weigeren en zult u ons de vergoedingen die al uitgekeerd werden dienen terug te betalen. Wijzigingen die ons verplicht dienen medegedeeld te worden: het gebruik van het motorrijtuig (voorbeeld: omschakeling van privé-gebruik en weg van en naar het werk naar beroepsgebruik van het motorrijtuig); de kenmerken van het motorrijtuig (voorbeeld: wijziging aan de motor om het vermogen van het motorrijtuig op te drijven); de verzekeringsnemer; de gebruikelijke bestuurder(s) (voorbeeld: verandering van woonplaats, nieuwe bijkomende bestuurder, lichamelijke gebreken, gezondheidstoestand die de geschiktheid tot sturen zou kunnen verminderen). 2. Verkoop, overdracht, schenking en vervanging van het omschreven motorrijtuig Betreffende het omschreven motorrijtuig De dekking wordt toegekend aan u, uw echtgeno(o)t(e) en inwonende kinderen die de wettelijke leeftijd hebben om te sturen, gedurende zestien dagen vanaf de eigendomsoverdracht voorzover: het niet gaat om een bromfiets; geen enkele andere verzekering hetzelfde risico dekt; het omschreven motorrijtuig rijdt met dezelfde nummerplaat die het had voor de eigendomsoverdracht. Bij afloop van de termijn van zestien dagen eindigt de dekking. Betreffende het nieuwe motorrijtuig De aankoop van een nieuw motorrijtuig (uitgezonderd een bromfiets) en de kenmerken van dit motorrijtuig dienen ons zo snel als mogelijk meegedeeld te worden. Indien het nieuwe motorrijtuig dat het omschreven motorrijtuig vervangt in het verkeer gebracht werd, blijft de dekking verworven gedurende zestien dagen te rekenen vanaf de datum van de eigendomsoverdracht van het omschreven motorrijtuig. Na die termijn, als u verzuimd hebt ons op de hoogte te brengen van de vervanging van het omschreven motorrijtuig, wordt uw verzekeringsovereenkomst geschorst. 3. Einde van de leasing of van een huurovereenkomst betreffende het omschreven motorrijtuig Dezelfde bepalingen als in verband met de verkoop, overdracht, schenking of vervanging van het omschreven motorrijtuig zijn van toepassing. 12

11 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid 2.2. De premie Persoonlijke premiebepaling voor motorrijtuigen bestemd voor toerisme en zaken, dubbel gebruik en minibussen A priori De verzekeringspremie met betrekking tot de waarborg «Burgerlijke Aansprakelijkheid» wordt bepaald op basis van de volgende criteria: het vermogen in kilowatt van het omschreven motorrijtuig; de leeftijd en de officiële woonplaats van de hoofdbestuurder; de leeftijd van andere bestuurders, jonger dan 26 jaar die vermeld worden in de verzekeringsovereenkomst; het gebruik van het motorrijtuig (privé of beroepshalve); het aantal aansprakelijke schadegevallen die zich in het verleden hebben voorgedaan. Onverminderd de contractuele bepalingen met betrekking tot de wijziging van het risico, wordt de premie aangepast: op de jaarlijkse vervaldag van de verzekeringsovereenkomst bij wijziging van één van de hierboven vermelde criteria; onmiddellijk bij een vervanging van motorrijtuig, bij een wijziging van de verzekeringsnemer en/of van bestuurders vermeld in de verzekeringsovereenkomst en ook bij wijziging van het gebruik (privé/beroepshalve) van het omschreven motorrijtuig. 13

12 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid A posteriori De premie wordt a posteriori gepersonaliseerd overeenkomstig de bonus-malusschaal en de korting toegekend op basis van het aantal jaren dat de verzekeringsnemer verzekerd is aan bonus-malusgraad 0. A. Bonus-malusschaal Premieniveau vergeleken met de basis handelspremie uitgedrukt aan 100 % Graden Aantal jaren aan BM-graad 0 B. Korting Intrede Na 1 jaar Na 2 jaren Na 3 jaren Na 4 jaren Na 5 jaren Na 6 jaren Na 7 jaren Na 8 jaren Na 9 jaren Na 10 jaren 0 % 5 % 10 % C. 5 opeenvolgende jaren aan BM-graad 0 EN zonder aansprakelijk schadegeval geven recht op een JOKER

13 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid A. Bonus-malusschaal 1. Toetredingsmechanisme De basis handelspremie wordt berekend aan graad 14, hetzij 100 % maar de intrede in de schaal gebeurt aan graad 11. Indien u, tijdens de vijf laatste jaren bij één of meerdere andere maatschappijen gevestigd binnen de Europese Unie, geldig verzekerd was, bent u verplicht het «attest schadeverleden» afgeleverd door deze maatschappij(en) voor te leggen. U moet ons ook op de hoogte brengen van de schadegevallen die zich hebben voorgedaan na de aflevering van dit attest. Afhankelijk van de bekomen informatie, wordt u ingeschakeld in de bonus-malusschaal aan een graad die uit de toepassing van het hierna omschreven verschuivingsmechanisme voortvloeit. 2. Verschuivingsmechanisme De verzekeringspremie «Burgerlijke Aansprakelijkheid» wijzigt per geobserveerde verzekeringsperiode op de jaarlijkse vervaldag volgens een onvoorwaardelijke daling met 1 graad en een stijging met 5 graden per aangegeven schadegeval. Er wordt alleen rekening gehouden met de schadegevallen waarvoor wij aan benadeelden vergoedingen hebben betaald. Merk op dat de vergoeding van een «zwakke weggebruiker» overeenkomstig artikel 39 van de algemene polisvoorwaarden slechts aanleiding geeft tot een verhoging op de bonus-malusschaal als de verzekerde aansprakelijk is voor het schadegeval. Onder de term «geobserveerde verzekeringsperiode» verstaat men de termijn verstreken tussen twee jaarlijkse vervaldagen. De geobserveerde verzekeringsperiode wordt elk jaar afgesloten uiterlijk op de vijftiende van de maand die aan de maand van de jaarlijkse premievervaldag voorafgaat. Als, om welke reden ook, de geobserveerde verzekeringsperiode korter is dan negen maanden en half zal deze bij de volgende observatieperiode gevoegd worden. Voor de verzekeringsnemer die gedurende 4 opeenvolgende verzekeringsperiodes geen aansprakelijk schadegeval heeft gehad en die op een hogere graad dan 14 staat, wordt de graad tot deze laatste herleid. De premiewijzigingen die voortvloeien uit de toepassing van het verschuivingsmechanisme kunnen niet worden beschouwd als tariefverhogingen. B. Korting toegekend op basis van het aantal jaren dat de verzekeringsnemer verzekerd is aan bonus-malusgraad 0 Overeenkomstig het aantal jaren dat u verzekerd bent aan bonus-malusgraad 0 bekomt u een korting volgens het hieronder vermeld mechanisme. Enkel het aantal jaren dat u verzekerd was aan bonus-malusgraad 0 bij Ethias wordt in aanmerking genomen. De korting is u persoonlijk verworven als verzekeringsnemer en geldt enkel in het kader van deze verzekeringsovereenkomst. 1. Toetredingsmechanisme Vanaf het ogenblik dat u de minimum bonus-malusgraad 0 bereikt, wordt de aanwezigheid in deze graad in rekening gebracht. 2. Verschuivingsmechanisme Op de jaarlijkse vervaldag en per geobserveerde verzekeringsperiode van tenminste negen maanden en half aan bonus-malusgraad 0, wordt één jaar aanwezigheid in deze graad in aanmerking genomen op voorwaarde dat er zich dat jaar geen aansprakelijk schadegeval heeft voorgedaan. 3. Korting op de premie Na 3 jaren aanwezigheid in bonus-malusgraad 0, geniet u een korting van 5 % op de jaarpremie. Na 8 jaren aanwezigheid in bonus-malusgraad 0, geniet u een korting van 10 % op de jaarpremie. Wanneer u echter de bonus-malusgraad 0 verlaat en op voorwaarde dat u de bonus-malusgraad 4 niet overschrijdt, komen de jaren dat u aan bonus-malusgraad 0 verzekerd was niet te vervallen en blijft de toegekende korting verder verworven. 15

14 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid C. Joker Indien u terug op bonus-malusgraad 0 belandt, zullen de jaren dat u nadien opnieuw aan deze bonus-malusgraad verzekerd bent, toegevoegd worden aan de jaren die u in het verleden heeft opgebouwd. Wanneer u echter de bonus-malusgraad 4 overschrijdt, komen de jaren verzekerd aan bonus-malusgraad 0 en de bijbehorende korting definitief en volledig te vervallen. Vanaf de jaarlijkse vervaldag van dit contract en na vijf opéénvolgende jaren zonder aansprakelijk schadegeval aan bonus-malusgraad 0, waarvan elk jaar tenminste met een verzekerde periode van 9 maanden en half overeenkomt, bekomt u een joker. Het eerste schadegeval waarvoor u aansprakelijk bent, zal geen stijging van de bonus-malusschaal veroorzaken. U zal bijgevolg in bonus-malusgraad 0 blijven. Enkel het aantal jaren dat u verzekerd was aan bonus-malusgraad 0 bij Ethias wordt in aanmerking genomen. De joker is u persoonlijk verworven als verzekeringsnemer en geldt enkel in het kader van deze verzekeringsovereenkomst. De joker wordt automatisch toegepast bij het eerste schadegeval waarvoor wij vergoedingen betalen en is niet overdraagbaar op een ander schadegeval Bij gebruik van de joker bekomt u na een nieuwe periode van vijf opeenvolgende jaren zonder schadegeval aan bonus-malusgraad 0 opnieuw een joker. Per verzekeringsovereenkomst kan maximaal slechts 1 joker actief zijn. De joker is m.a.w. niet cumuleerbaar voor opeenvolgende periodes van vijf jaren zonder schadegeval aan bonus-malusgraad 0. D. Diverse bepalingen 1. Verbetering van de graad Indien blijkt dat uw positie bij de persoonlijke premiebepaling a posteriori (bonus-malusgraad, de korting toegekend op basis van het aantal jaren dat u verzekerd is aan bonus-malusgraad 0 en de joker) verkeerdelijk werd bepaald of gewijzigd, wordt dit verbeterd met een terugwerkende kracht van maximaal drie jaren. De premieverschillen die hieruit voortvloeien, zullen wij aan u terugbetalen of zult u aan ons betalen. 2. Berekening van het aantal jaren verzekerd aan bonus-malusgraad 0 Zowel voor de korting als voor de joker waarvan de details terug te vinden zijn in respectievelijk punt B. en punt C., worden enkel de jaren verzekerd aan bonus-malusgraad 0 vanaf de leeftijd van 29 jaar in aanmerking genomen. 3. Schorsing Indien een geschorste overeenkomst opnieuw van kracht wordt, blijft de persoonlijke premiebepaling a posteriori, zoals hierboven beschreven, dezelfde als op het ogenblik van de schorsing. 4. Opzegging Wanneer het contract opgezegd wordt en niet opnieuw in werking gesteld wordt binnen een termijn van negen maanden en half, zal de korting die toegekend werd op basis van het aantal jaren dat de verzekeringsnemer verzekerd is aan bonus-malusgraad 0 en/of de joker komen te vervallen. 5. Verandering van motorrijtuig De verandering van motorrijtuig heeft geen enkele invloed op de persoonlijke premiebepaling a posteriori, zoals hierboven beschreven, op voorwaarde dat de wijziging gebeurt ten voordele van een motorrijtuig bestemd voor toerisme en zaken, gemengd gebruik of minibus. 6. Attest schadeverleden Binnen de vijftien dagen na het einde van de verzekeringsovereenkomst, bezorgen wij u een «attest schadeverleden» overeenkomstig het KB van 16 januari

15 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid 2.3. Schadegevallen 1. Verplichtingen van de verzekerde bij een schadegeval Bij een schadegeval verbindt de verzekerde er zich toe: het schadegeval aan te geven ons nauwkeurig in te lichten over de omstandigheden, de oorzaken van het ongeval en de omvang van de schade, de identiteit van de getuigen en slachtoffers (door middel van het aanrijdingsformulier dat wij ter uwer beschikking stellen) uiterlijk acht dagen na het schadegeval; mee te werken bij de afhandeling van het schadegeval ons onverwijld in het bezit stellen van en ons toestemming te geven voor het verkrijgen van alle nuttige inlichtingen voor het goede beheer van het dossier; ons binnen de 48 uur na de afgifte of betekening alle dagvaardingen, oproepingen, gerechtelijke of buitengerechtelijke akten te bezorgen; persoonlijk te verschijnen op de terechtzittingen waarvoor uw aanwezigheid vereist is; bovendien als we een borgsom hebben voorgeschoten alle formaliteiten te vervullen die nodig zijn om die borgsom te laten vrijgeven of op te heffen, wanneer zij vrijgegeven of opgeheven wordt door de bevoegde overheid; ons terug te betalen wanneer zij verbeurd verklaard wordt door de bevoegde overheid of door haar wordt aangewend voor de volledige of gedeeltelijke betaling van een boete, een strafrechtelijke schikking of gerechtskosten betreffende een strafgeding. 2. Onze verplichtingen bij een schadegeval Vanaf het ogenblik waarop de dekkingen u toegekend worden en binnen de perken ervan, verbinden wij ons tot het volgende: het dossier te beheren met behartiging van de belangen van de verzekerde en het voor hem op te nemen; de verzekerde op de hoogte te houden in alle stadia van de evolutie van zijn dossier; de verschuldigde vergoeding zo gauw mogelijk te betalen. 17

16 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid 3. Ons recht op terugbetaling van de uitgekeerde vergoedingen Nadat wij de schade van de benadeelden hebben vergoed, hebben wij in sommige gevallen het recht om volledige of gedeeltelijke terugbetaling te eisen van de in hoofdsom en interest uitgekeerde vergoedingen en van de gerechtskosten. In welke gevallen? Voor welke bedragen? Wie betaalt terug? Niet-betaling van de premie die tot schorsing van de dekking heeft geleid Opzettelijk verzwijgen of onjuist meedelen van gegevens bij de aangifte van het risico (2) Onopzettelijke verzwijging of onjuist meedelen van gegevens bij de aangifte van het risico (2) Opzettelijk veroorzaakt schadegeval (2) Schadegeval veroorzaakt door dronkenschap of een gelijkaardige toestand als gevolg van andere producten dan alcoholhoudende drank (2) Gebruik van het motorrijtuig met misbruik van vertrouwen, oplichting of verduistering (2) Wanneer wij een recht op terugbetaling hebben krachtens de contractuele bepalingen betreffende de overdracht van het omschreven motorrijtuig (zie blz. 11) (2) Schadegeval als gevolg van de deelname aan een niet toegestane snelheids-, regelmatigheids- of behendigheidsrit of -wedstrijd Schadegeval veroorzaakt doordat het motorrijtuig niet in overeenstemming was met de Belgische reglementering op de technische controle, bij afwezigheid van een geldig keuringsbewijs (2) Schadegeval overkomen terwijl het aantal vervoerde personen boven het reglementair of contractueel toegestane aantal lag Schadegeval overkomen terwijl personen vervoerd worden buiten de reglementaire of contractuele bepalingen Verzuim een handeling te verrichten binnen een door de verzekeringsovereenkomst bepaalde termijn, tenzij de verzekerde bewijst dat hij de handeling verricht heeft zodra dat redelijkerwijs mogelijk was (2) Beperkte terugbetaling (1) Volledige terugbetaling Maximum 250,00 EUR Volledige terugbetaling Beperkte terugbetaling (1) Beperkte terugbetaling (1) Beperkte terugbetaling (1) Beperkte terugbetaling (1) Beperkte terugbetaling (1) De terugbetaling wordt berekend volgens de onderstaande verhouding Aantal personen in overtal Aantal toegestane vervoerde personen (3) Beperkte terugbetaling (1) Beperkte terugbetaling (1) Beperkte terugbetaling (1) Ons recht bestaat slechts in die mate dat wij aantonen door dit verzuim schade geleden te hebben De verzekeringsnemer De veroorzaker van het schadegeval De pleger van het misdrijf of zijn medeplichtige De veroorzaker van de schade of degene die er burgerrechtelijk aansprakelijk voor is De verzekerde behalve degene die bewijst dat het schadeverwekkende feit niet aan hem toe te schrijven is en plaats heeft gevonden in strijd met zijn richtlijnen of buiten zijn weten Degene die het verzuim heeft begaan (1) Ons recht tot terugbetaling is volledig tot ,00 euro en daarboven is het begrensd tot de helft van de verschuldigde sommen met een minimum van ,00 euro en een maximum van ,00 euro. (2) Wanneer wij gebruik maken van ons recht op terugbetaling van de vergoedingen die werden gestort aan een zwakke weggebruiker, dienen wij de aansprakelijkheid te bewijzen van degene die wij aanspreken, volgens de regels van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid. Ons recht op terugbetaling bestaat bovendien slechts in verhouding tot deze aansprakelijkheid. (3) Om het aantal vervoerde personen te berekenen worden kinderen van vier tot volle vijftien jaar meegeteld voor 2/3 van een plaats. Kinderen jonger dan vier jaar worden niet meegeteld in deze berekening. 18

17 Verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid 2.4. Einde van de verzekeringsovereenkomst A. U kan de verzekeringsovereenkomst opzeggen Na een schadegeval Wanneer? Bij wijziging van de algemene voorwaarden of van het tarief tenzij de wijziging voortvloeit uit een algemene aanpassing die is opgelegd door de bevoegde overheid Bij een aanzienlijke en blijvende vermindering van het risico Wanneer wij één van de waarborgen van de verzekeringsovereenkomst opzeggen Opzeg tegen de jaarlijkse vervaldag Welke voorwaarden? Uiterlijk één maand na betaling of weigering tot betaling van de vergoeding Binnen de dertig dagen na toezending van ons bericht van wijziging Als wij het niet eens worden over het bedrag van de nieuwe premie binnen een termijn van één maand na uw aanvraag U kan de verzekeringsovereenkomst opzeggen in zijn geheel Uiterlijk drie maanden voor het einde van de huidige verzekeringsperiode B. Wij kunnen de verzekeringsovereenkomst opzeggen Wanneer? Welke voorwaarden? Na een schadegeval In de gevallen van aanzienlijke en blijvende verzwaring van het risico Bij wanbetaling van de premie In geval van fraude Opzeg tegen de jaarlijkse vervaldag Wanneer uw aansprakelijkheid betrokken is en uiterlijk één maand na de betaling of de weigering tot betaling van de vergoeding. De opzeg neemt ten vroegste aanvang drie maanden na de in kennisgeving Binnen één maand vanaf de dag waarop wij kennis gekregen hebben van de verzwaring wanneer wij bewijzen dat wij in geen geval het verzwaarde risico verzekerd zouden hebben Binnen de vijftien dagen, als u niet akkoord gaat met ons voorstel tot wijziging of als u niet binnen een maand op dat voorstel reageert Volgens de door artikel 13 van de modelpolis Uiterlijk één maand na de weigering tot uitbetaling, de opzeg neemt ten vroegste aanvang één maand na de in kennisgeving Uiterlijk drie maanden voor het einde van de huidige verzekeringsperiode 19

18 Verzekering Rechtsbijstand Titel II Verzekering rechtsbijstand 2.1. Algemeen Deze waarborg waarvan de details in deze titel beschreven worden zijn slechts verworven voorzover deze uitdrukkelijk vermeld wordt in de bijzondere voorwaarden. Zij is geldig binnen de territoriale grenzen opgesomd in artikel 1 paragraaf 2 van de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (KB van 14/12/ Bijlage 1 van dit document) Voorwerp van de verzekering Wij waarborgen aan de verzekerden betaling tot maximum ,00 euro per schadegeval van de in de punten 2.3. en 2.4. hierna vermelde kosten en veroorzaakt in de volgende omstandigheden voor zover deze voortvloeien uit het gebruik van het omschreven motorrijtuig: a) indien de verzekerden vervolgd worden: 1. voor inbreuk op de wetten en reglementen op de politie van het wegverkeer; 2. voor doodslag of verwondingen door onvoorzichtigheid ten gevolge van een ongeval veroorzaakt aan een derde; b) om ten laste van een aansprakelijke derde vergoeding te bekomen van de door de verzekerde geleden materiële en/of lichamelijke schade. Wanneer het verhaal echter gericht is tegen de toegelaten bestuurder van het omschreven motorrijtuig, aansprakelijk voor het ongeval, komt de verzekering slechts tussen voor: 1. zijn echtgenote, alsmede hun bloed- en aanverwanten in de rechte linie; 2. de verzekeringsnemer en zijn echtgenote, alsmede hun bloed- en aanverwanten in de rechte linie Aard van de vergoeding De waarborg rechtsbijstand bestaat uit betaling van de kosten voor onderzoek, expertise, advocaat en procedure voor de Belgische en buitenlandse rechtsmachten, met uitsluiting van deze gemaakt voor rekening van de tegenpartij(en). Wij nemen, tegen overlegging van de stavingsstukken, eveneens ten laste: terugbetaling van de reiskosten voor openbaar vervoer en de verblijfskosten, wanneer een verzekerde wettig bevolen wordt als beklaagde te verschijnen voor een buitenlandse rechtsmacht Waarborguitbreidingen Wij waarborgen eveneens: a) terugbetaling van de douanerechten welke van de eigenaar van het omschreven motorrijtuig geëist worden wanneer het hem volledig onmogelijk is bedoeld motorrijtuig weer in te voeren ingevolge totale vernieling; b) terugbetaling tot 500,00 euro van de vervoerskosten uitgegeven voor repatriëring van het omschreven motorrijtuig langs de normale weg naar België, zo dit motorrijtuig in het buitenland door ongeval of brand zodanig beschadigd zou zijn dat het niet op eigen krachten zijn weg kan vervolgen; c) betaling tot 1 240,00 euro van de kosten met betrekking tot minnelijke bijstand, met uitsluiting van alle gerechtelijke procedures, in geval van betwisting tussen de eigenaar van het omschreven motorrijtuig en de in het deskundigenverslag vermelde hersteller, ingevolge gebrekkige herstelling van het motorrijtuig. Deze waarborguitbreiding is slechts geldig binnen een termijn van zes maanden vanaf de datum van herstelling. Bovendien zal zij slechts uitwerking hebben op voorwaarde dat de herstelling in België verricht werd en het een ongeval betreft dat door ons vergoed werd; d) terugbetaling, tegen overlegging van de stavingsstukken en tot 1 240,00 euro per schadegeval, van de vervoers- en verblijfskosten uitgegeven door een verzekerde die zich naar het buitenland heeft moeten begeven om er een minnelijk geneeskundig onderzoek te ondergaan; 20

19 Verzekering Rechtsbijstand e) terugbetaling tot 6 200,00 euro, na toepassing van een vrijstelling van 250,00 euro, van de schade aan het omschreven motorrijtuig veroorzaakt bij een ongeval in België door een geheel of gedeeltelijk aansprakelijk erkende derde, op voorwaarde dat deze derde met name geïdentificeerd en zijn onvermogendheid behoorlijk vastgesteld is volgens de termen van een proces-verbaal van niet-bevinding. Deze waarborg heeft geen uitwerking bij diefstal van het omschreven motorrijtuig Boetes en minnelijke schikking Wij nemen niet ten laste: boetes ten gevolge van een strafrechterlijke veroordeling alsook de eventuele bijdrage aan het Fonds tot hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden; het bedrag tot verval van de strafvordering door betaling van een geldsom (minnelijke schikking) Schadegevallen Ieder schadegeval moet onmiddellijk en ten laatste binnen de acht dagen nadat het is voorgevallen schriftelijk aan ons worden aangegeven. De aangifte van schade moet in de mate van het mogelijke de oorzaken, de omstandigheden en de vermoedelijke gevolgen van het schadegeval vermelden. De verzekerde dient ons zonder verwijl alle door haar gevraagde nuttige inlichtingen en documenten te verschaffen Procedure Het schaderegelingskantoor is belast met het beheer en de regeling van de schadegevallen. Het neemt de leiding bij alle besprekingen, onderhandelingen en minnelijke schikkingen. Indien een beroep moet gedaan worden op een rechtsprocedure heeft de verzekerde vrije keuze van advocaat, van deskundige en van elke andere persoon die de hoedanigheden bezit die de wet in dergelijke procedure voorziet. Bij gebrek hieraan verliest de verzekerde het recht op de waarborg in de mate dat dit ons nadeel geleden heeft. De verzekerde dient het schaderegelingskantoor op de hoogte te houden van het verloop van de procedure Subrogatie Wij worden in de rechten van de verzekerde gesteld voor de terugvordering van de bedragen die wij ten laste hebben genomen of die wij hebben voorgeschoten evenals van de rechtsplegingsvergoedingen Objectiviteit Wij behouden ons het recht voor onze tussenkomst te weigeren of te onderbreken wanneer wij oordelen: a) dat de stelling van een verzekerde onhoudbaar of het geding nutteloos is; b) dat een voorstel tot dading van de aansprakelijke derde billijk en voldoende is; c) dat een verhaal tegen een gerechtelijke beslissing geen ernstige kans op slagen heeft. Wanneer een verzekerde onze mening niet deelt, heeft hij het recht zijn stelling te staven met een schriftelijk en gemotiveerd advies van een advocaat naar keuze, onverminderd de mogelijkheid om een rechtsvordering in te stellen. Bevestigt de advocaat de stelling van de verzekerde, dan verlenen wij onze waarborg en nemen alle kosten en honoraria van voormeld advies ten laste, wat ook de afloop van de procedure mag zijn. Indien de advocaat daarentegen onze stelling bevestigt, betaalt deze 50 % van de kosten en honoraria van voormeld advies en beëindigt haar optreden. Wanneer de verzekerde, ondanks het negatieve advies van zijn advocaat een rechtsvordering instelt, en een beter resultaat bekomt dan hetgene dat hij zou bekomen hebben indien hij onze zienswijze zou aanvaard hebben, verlenen wij onze waarborg en nemen het saldo van de kosten en honoraria van voormeld advies ten laste. 21

20 Verzekering Rechtsbijstand Belangenconflict Telkens er een belangenconflict ontstaat tussen ons en de verzekerde heeft deze laatste vrije keuze van advocaat of van elke andere persoon die de hoedanigheden bezit die de wet in dergelijke procedure voorziet. In de zin van deze bepaling zijn belangenconflicten deze die bestaan tussen de verzekerde en ons uit hoofde van het feit dat deze hem eveneens verzekert in het kader van een andere waarborg of dat zij een andere verzekerde verzekert Overlijden Wanneer een verzekerde die van deze waarborg geniet overlijdt, zal deze verworven zijn aan zijn noch wettelijk noch feitelijk gescheiden echtgenoot en, bij ontstentenis, aan zijn ascendenten en descendenten Duur van de overeenkomst De waarborg heeft een duur van één jaar en wordt stilzwijgend hernieuwd voor opeenvolgende periodes van één jaar tenzij deze door een van de partijen wordt opgezegd ten minste drie maanden voor het einde van de lopende periode Administratieve bepalingen De hieronder vermelde artikels van de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (KB van 14/12/ Bijlage 1 van dit document) zijn eveneens van toepassing: beschrijving en wijziging van het risico (artikels 9 en 10); betaling van de premie (artikels 12, 13 en 15); kennisgevingen (artikel 14); duur, schorsing en einde van de overeenkomst (artikels en 34-35); vervanging van motorrijtuig (artikel ). 22

21 Verzekering Rechtsbijstand Plus Titel III Verzekering rechtsbijstand plus 3.1. Algemeen Deze waarborg waarvan de details in titel III beschreven worden, zijn slechts verworven voorzover deze uitdrukkelijk vermeld wordt in de bijzondere voorwaarden. Deze waarborg is geldig: a) voor de besprekingen, onderhandelingen en minnelijke regelingen die door het schaderegelingskantoor gevoerd worden en voor gerechtelijke en administratieve procedures: in de gehele wereld; b) voor de onvermogendheid van derden en de repatriëring: in de landen van de EU, Noorwegen en Zwitserland Voorwerp van de verzekering De waarborg van deze titel bestaat uit betaling van de kosten voor onderzoek, expertise, advocaat, deurwaarder en procedure voor de Belgische en buitenlandse rechtsmachten die door de verzekerde verschuldigd zijn. Indien de verzekerde gerechtelijk verplicht is de gerechtskosten van de tegenpartij terug te betalen, worden deze eveneens ten laste genomen. De kosten en honoraria in verband met een procedure in cassatie of voor een internationale rechtbank worden echter niet ten laste genomen indien de hoofdinzet kleiner is dan 1 240,00 euro Aard en omvang van de vergoedingen Tot een maximumbedrag van ,00 euro per schadegeval waarborgen wij aan de verzekerden de volgende rechtsbijstand: a) strafrechtelijke verdediging: wij waarborgen de strafrechtelijke verdediging van de verzekerden wanneer deze vervolgd worden voor inbreuken op de wetten en reglementen op de politie van het wegverkeer en bij onvrijwillige doodslag of verwondingen in het kader van het gebruik of het bezit van het omschreven motorrijtuig; b) burgerlijke verdediging: wij waarborgen de burgerlijke verdediging zo de verzekerde door een derde wordt aangesproken als aansprakelijke voor het ongeval of in het kader van de bepalingen van artikel 29bis van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (wetgeving «zwakke weggebruikers»). Deze waarborg geldt als aanvulling op de waarborg «burgerlijke aansprakelijkheid» wanneer er met de burgerlijke aansprakelijkheidsverzekeraar belangenconflicten ontstaan; c) burgerlijk verhaal: wij waarborgen het burgerlijk verhaal van de schade, geleden door de verzekerden, ten opzichte van een derde, aansprakelijk voor het ongeval of in het kader van de bepalingen van artikel 29bis van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (wetgeving «zwakke weggebruikers»); d) administratieve geschillen: wij waarborgen de administratieve geschillen betreffende: de inschrijving van het omschreven motorrijtuig; de verkeersbelasting van het omschreven motorrijtuig; de technische keuring van het omschreven motorrijtuig; e) contractuele geschillen: wij waarborgen het verhaal en de verdediging in contractuele geschillen met derden met betrekking tot de verkoop of aankoop, de verhuring of bruikleen, de garantieverplichting en de herstelling van het omschreven motorrijtuig. 23

22 Verzekering Rechtsbijstand Plus Wanneer het verhaal meer bepaald in de gevallen bepaald onder de nrs. b), c) en e) echter gericht is tegen de toegelaten bestuurder van het omschreven motorrijtuig, aansprakelijk voor het schadegeval, komt de verzekering slechts tussen voor: zijn echtgenote, alsmede hun bloed- en aanverwanten in de rechte linie; de verzekeringsnemer en zijn echtgenote, alsmede hun bloed- en aanverwanten in de rechte linie. Zo in eenzelfde schadegeval de maximum tussenkomst wordt overschreden door het totale bedrag van de kosten ten laste van verschillende betrokken verzekerden, zal de tussenkomst gebeuren in verhouding tot de door elk van hen gemaakte kosten Waarborguitbreidingen a) Onvermogendheid van derden Wij voorzien de terugbetaling tot ,00 euro van de schade aan het verzekerde motorrijtuig veroorzaakt door een met name geïdentificeerd onvermogend persoon wiens gehele of gedeeltelijke aansprakelijkheid voor het schadegeval door een rechtbank werd erkend, op voorwaarde dat zijn onvermogendheid behoorlijk vastgesteld is volgens een proces-verbaal van niet-bevinding. b) Voorschot op schadevergoeding Betaling tot 7 500,00 euro van een voorschot op de onbetwistbaar vaststaande schade wanneer het omschreven motorrijtuig betrokken is in een verkeersongeval in het buitenland en de volledige aansprakelijkheid van een met name geïdentificeerd persoon door een rechtbank of door diens burgerlijke aansprakelijkheidsverzekeraar werd erkend. Wij worden, ten opzichte van de aansprakelijk derde en diens burgerlijke aansprakelijkheidsverzekeraar, in de rechten en vorderingen van de verzekerde gesteld. Indien wij er niet in slagen het voorschot terug te vorderen of wanneer het voorschot ten onrechte werd betaald, verbindt de verzekerde zich tot terugbetaling ervan. c) Terugbetaling van douanerechten Terugbetaling van de douanerechten welke van de verzekerde als eigenaar van het omschreven motorrijtuig geëist worden wanneer het hem volledig onmogelijk is bedoeld motorrijtuig weer in te voeren ingevolge totaal verlies. d) Terugbetaling van kosten van repatriëring Terugbetaling tot 1 500,00 euro van de vervoerskosten uitgegeven voor repatriëring van het omschreven motorrijtuig langs de normale weg naar België, zo dit motorrijtuig in het buitenland door ongeval of brand zodanig beschadigd zou zijn dat het niet op eigen krachten zijn weg kan vervolgen. e) Terugbetaling van verplaatsings- en verblijfskosten Terugbetaling, tegen overlegging van de stavingstukken en tot 1 500,00 euro, van de gemaakte verplaatsingskosten in België en in het buitenland en van de gemaakte verblijfskosten in het buitenland wanneer een verzekerde in het kader van een gedekt schadegeval persoonlijk dient te verschijnen voor een rechtsmacht of wanneer de verzekerde zich moet verplaatsen om er een geneeskundig onderzoek te ondergaan Uitsluitingen Zijn van de waarborg uitgesloten: betwistingen met betrekking tot contracten afgesloten met Ethias met uitzondering van de burgerlijke verdediging voorzien in 3.3. b); verzekerden die een bedrijvigheid uitoefenen met betrekking tot de constructie, de handel, de verhuring, de herstelling of de stalling van motorrijtuigen; geldboeten en minnelijke schikkingen met het Openbaar Ministerie; betwistingen betreffende de toepassing van de wetgeving inzake Arbeidsongevallen ; de waarborgen «onvermogendheid van derden», voorschot op schadevergoeding en de terugbetaling van repatriëringskosten hebben geen uitwerking bij «diefstal, poging tot diefstal of inbraak in het omschreven motorrijtuig, gewelddaden of vandalisme» m.b.t. het motorrijtuig; 24

23 Verzekering Rechtsbijstand Plus het deelnemen door de verzekerden aan oorlogsfeiten, burgeroorlog of soortgelijke daden zoals terroristische daden, burgerlijke of politieke onlusten, oproer, stakingen of lock-out; schade te wijten aan de eigenschappen van atoombrandstoffen of van radioactieve producten of afval Schadegevallen Bij een schadegeval verbindt de verzekerde er zich toe: ieder schadegeval onmiddellijk en ten laatste binnen de acht dagen nadat het is voorgevallen schriftelijk aan ons aan te geven; in de mate van het mogelijke in de schadeaangifte de oorzaken, de omstandigheden en de vermoedelijke gevolgen van het schadegeval te vermelden; ons zonder verwijl alle door ons gevraagde nuttige inlichtingen en documenten te verschaffen; persoonlijk te verschijnen op de terechtzittingen waarvoor uw aanwezigheid of die van de verzekerde persoon wordt vereist; ons binnen de 48 uur na hun afgifte of betekening alle dagvaardingen, oproepingen, gerechtelijke of buitengerechtelijke stukken te bezorgen; bij een gerechtelijke of administratieve procedure, ons de naam van de gekozen advocaat of expert mee te delen; het schaderegelingskantoor op de hoogte te houden van het verloop van de procedure. Elke opzettelijk onjuiste aangifte gedaan bij een schadegeval ontneemt de verzekerde het voordeel van de waarborg en geeft ons het recht de reeds betaalde sommen terug te vorderen Procedure Het schaderegelingskantoor neemt de leiding van alle besprekingen, onderhandelingen en minnelijke regelingen. De verzekerde heeft vrije keuze van deskundigen die worden belast met zijn vertegenwoordiging bij zowel minnelijke als gerechtelijk bevolen expertises. Indien voor het schadegeval geen minnelijke regeling wordt gevonden, duidt de verzekerde vrij de advocaat of elke andere persoon die over de door de toepasselijke wet voor de procedure vereiste kwalificaties beschikt aan, belast met de verdediging van zijn belangen in elke gerechtelijke of administratieve procedure. Bij gebrek hieraan zal het schaderegelingskantoor zich belasten met deze aanduiding. Indien tijdens de procedure, en behoudens overmacht, de verzekerde van deskundige en/of advocaat verandert, zullen onze verplichtingen beperkt zijn tot de kosten en honoraria waartoe wij gehouden zouden zijn geweest indien de oorspronkelijk aangeduide deskundige en/of advocaat de procedure tot het einde zou hebben geleid Objectiviteit Wij behouden ons het recht voor onze medewerking te weigeren of onze tussenkomst te onderbreken wanneer: a) wij de stelling van een verzekerde onhoudbaar of het geding nutteloos achten; b) wij oordelen dat een voorstel tot dading billijk en voldoende is; c) volgens ons een verhaal tegen een gerechtelijke beslissing geen ernstige kans van slagen heeft; d) uit de inlichtingen die wij genomen hebben, blijkt dat de als aansprakelijk beschouwde derde onvermogend is. Indien de verzekerde onze mening met betrekking tot de regeling van het schadegeval niet deelt, en na kennisgeving van ons standpunt of van onze weigering om zijn stelling te volgen, heeft hij het recht een advocaat naar keuze te raadplegen, zonder afbreuk te doen aan de mogelijkheid om een gerechtelijke procedure te starten. Indien de advocaat de stelling van de verzekerde bevestigt, verlenen wij ongeacht de uitslag van de procedure, onze waarborg en dragen alle kosten en honoraria van voornoemde raadpleging. Indien de advocaat daarentegen onze stelling bevestigt, betalen wij 50 % van de kosten en honoraria voor het voornoemde advies en beëindigen ons optreden. 25

24 Verzekering Rechtsbijstand Plus Wanneer de verzekerde, ondanks het negatief advies van zijn advocaat een rechtsvordering instelt, en een beter resultaat behaalt dan hetgeen hij zou verkregen hebben indien hij ons standpunt zou hebben aanvaard, verlenen wij onze waarborg en nemen de rest van de kosten en honoraria van voornoemd advies ten laste Belangenconflict Telkens er een belangenconflict ontstaat tussen ons en de verzekerde heeft deze laatste vrije keuze van advocaat of ieder andere persoon die de vereiste kwalificaties heeft krachtens de op de procedure toepasselijke wet. In de zin van deze bepaling zijn de belangenconflicten deze die bestaan tussen de verzekerde en ons omwille van het feit dat wij hem in het kader van een andere verzekering dekken of dat wij een andere verzekerde dekken Subrogatie Wij worden in de rechten van de verzekerde gesteld voor de terugvordering van de bedragen die wij ten laste hebben genomen of die wij hebben voorgeschoten evenals van de rechtsplegingvergoedingen Administratieve bepalingen De hieronder vermelde artikels van de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (KB van 14/12/ Bijlage 1 van dit document) zijn eveneens van toepassing: beschrijving en wijziging van het risico (artikels 9 en 10); betaling van de premie (artikels 12, 13 en 15); kennisgevingen (artikel 14); duur, schorsing en einde van de overeenkomst (artikels en 34-35); vervanging van motorrijtuig (artikel ). 26

25 Verzekering van de Bestuurder Tweewielig - Vierwielig Motorrijtuig Titel IV Verzekering van de bestuurder Tweewielig - Vierwielig motorrijtuig 4.1. Algemeen Deze waarborg waarvan de details in deze titel beschreven worden zijn slechts verworven voorzover deze uitdrukkelijk vermeld wordt in de bijzondere voorwaarden. Zij is geldig binnen de territoriale grenzen opgesomd in artikel 1 paragraaf 2 van de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (KB van 14/12/ Bijlage 1 van dit document) Voorwerp van de verzekering Wij waarborgen ten aanzien van de begunstigden de overeenkomstig punt 4.3. omschreven schadevergoedingen, berekend volgens de gebruikelijke regels van het gemeen recht, wanneer de verzekerde het slachtoffer is van een schadegeval dat voortvloeit uit het gebruik van het omschreven motorrijtuig. De vergoeding van de verschillende gewaarborgde schades gebeurt volgens de regels van het gemeen recht, dit wil zeggen op basis van de vergoedingen zoals ze voor gelijkaardige gevallen over het algemeen worden toegekend door de rechtbanken. De toegekende vergoeding per schadegeval voor tweewielige motorrijtuigen is beperkt tot maximum ,00 euro per schadegeval. De toegekende vergoeding per schadegeval voor vierwielige motorrijtuigen is beperkt tot maximum ,00 euro per schadegeval. Deze waarborg dekt eveneens de schade veroorzaakt door een daad van terrorisme, zoals gedefinieerd en geregeld door de wet van 1 april 2007 (BS 15 mei 2007). In dit kader is Ethias toegetreden tot de vzw TRIP (Terrorism Reinsurance and Insurance Pool). Zowel het principe als de modaliteiten m.b.t. de vergoeding van een schadegeval voortvloeiend uit een daad van terrorisme worden voortaan bepaald door een Comité dat losstaat van de verzekeringsondernemingen en dat is opgericht overeenkomstig artikel 5 van de wet van 1 april Voor het geheel van onze verbintenissen ten aanzien van al onze verzekerden dekken wij overeenkomstig de bepalingen van deze wet gezamenlijk met de andere leden van de vzw en de Belgische Staat de gebeurtenissen voorgevallen in een kalenderjaar ten belope van 1 miljard euro Aard en omvang van de vergoedingen a) In geval van verwondingen van de verzekerde: terugbetaling van de geneeskundige behandelingskosten, de heelkundige en de farmaceutische kosten, met inbegrip van de revalidatie- en prothesekosten; vergoeding van de economische en morele schade voortspruitend uit de tijdelijke volledige of gedeeltelijke ongeschiktheid; vergoeding van de economische en morele schade voortspruitend uit de blijvende volledige of gedeeltelijke ongeschiktheid; vergoeding van de esthetische schade; vergoeding van de hulp van een derde zo deze tengevolge van de blijvende ongeschiktheid noodzakelijk is. b) In geval van overlijden van de verzekerde: terugbetaling van de begrafeniskosten; vergoeding van de economische en morele schade in hoofde van de rechtverkrijgenden als gevolg van het overlijden van de verzekerde Uitsluitingen Er is geen tussenkomst: a) wanneer het schadegeval zich voordoet tijdens de deelname aan een snelheids-, regelmatigheids- of behendigheidsrit of wedstrijd, zelfs indien hiertoe van overheidswege verlof is verleend; 27

26 Verzekering van de Bestuurder Tweewielig - Vierwielig Motorrijtuig b) wanneer op het ogenblik van het schadegeval het omschreven motorrijtuig bestuurd wordt door een persoon die niet voldoet aan de voorwaarden die de Belgische wet en reglementen voorschrijven om het motorrijtuig te besturen, bijvoorbeeld door een persoon die de vereiste minimumleeftijd niet bereikt heeft, door een persoon die geen rijbewijs heeft of door een persoon die van het recht tot sturen vervallen verklaard is; c) wanneer het omschreven motorrijtuig dat onderworpen is aan de Belgische reglementering op de technische controle, op het ogenblik van het schadegeval niet of niet meer voorzien is van een geldig keuringsbewijs, behalve als het schadegeval zich voordoet tijdens het normale traject naar de keuring of wanneer men in geval van afgifte van een bewijs met de vermelding «verboden tot het verkeer» zich van het keuringsstation naar zijn woonplaats en/of naar de hersteller begeeft en na herstelling naar het keuringsstation rijdt, tenzij de verzekerde of zijn rechtverkrijgenden aantonen dat er geen oorzakelijk verband bestaat tussen de staat van het motorrijtuig en het schadegeval; d) wanneer het schadegeval opzettelijk door de verzekerde werd veroorzaakt; e) wanneer het schadegeval zich voordoet terwijl de verzekerde zich bevindt in staat van dronkenschap of in een soortgelijke toestand die het gevolg is van het gebruik van producten andere dan alcoholische dranken, tenzij wordt aangetoond dat er geen verband bestaat tussen het schadegeval en de staat van de verzekerde; f) wanneer het schadegeval rechtstreeks of onrechtstreeks voortkomt uit een verschijnsel van wijziging in de atoomkern of van radioactiviteit; g) wanneer het schadegeval veroorzaakt is door oorlog of door gelijkaardige feiten of door burgeroorlog Omschrijving van de vergoeding en voorschot op verhaal a) Afwezigheid van aansprakelijke derde(n) Wanneer de verzekerde het slachtoffer is van een schadegeval waarvoor geen enkel verhaal kan worden uitgeoefend tegen een aansprakelijke derde, betalen wij de voorziene vergoedingen, na aftrek van de vergoedingsuitkeringen gestort door de werkgever, het ziekenfonds of enige andere instelling of verzekeraar. b) Aanwezigheid van aansprakelijke derde(n), zijn (hun) verzekeraar(s) of een Gemeenschappelijk waarborgfonds Wanneer de verzekerde het slachtoffer is van een schadegeval waarvoor volledig of gedeeltelijk verhaal kan worden uitgeoefend tegen een aansprakelijke derde, zijn verzekeraar of een Gemeenschappelijk waarborgfonds, betalen wij bij wijze van voorschot de vergoedingen zoals zij voorzien zijn in de waarborg, na aftrek van de vergoedingsuitkeringen gestort door de werkgever, het ziekenfonds of enige andere instelling of verzekeraar. Wij verbinden er ons toe het eventuele verschil tussen het gedane voorschot en de uiteindelijk ten laste van de aansprakelijke derde, zijn verzekeraar of het Gemeenschappelijk waarborgfonds gelegde vergoeding, niet terug te vorderen. c) Vergoedingstermijnen Voor zover aan de voorwaarden van de waarborg is voldaan, verbinden wij ons ertoe u binnen volgende termijnen te vergoeden: voor de uitkering van een voorschot: binnen de dertig dagen volgend op de ontvangst van de bewijsstukken en/of de gevraagde inlichtingen; voor een definitieve regeling: binnen de dertig dagen na ontvangst van de door de begunstigde ondertekende dading Subrogatie Wij zijn gesubrogeerd in de rechten en de vorderingen van de begunstigde van de vergoedingen, ten belope van alle in het kader van deze waarborg betaalde vergoedingen, opzichtens de voor het schadegeval aansprakelijke derden, hun burgerlijke aansprakelijkheidsverzekeraars en het Gemeenschappelijk waarborgfonds Schadegevallen Ieder schadegeval moet onmiddellijk en ten laatste binnen de acht dagen nadat het is voorgevallen schriftelijk aan ons worden aangegeven. De aangifte van schade moet in de mate van het mogelijke de oorzaken, de omstandigheden en de vermoedelijke gevolgen van het schadegeval vermelden. De verzekeringsnemer, de verzekerde of zijn rechtverkrijgenden dienen ons zonder verwijl alle door haar gevraagde inlichtingen en documenten te verschaffen. 28

27 Verzekering van de Bestuurder Tweewielig - Vierwielig Motorrijtuig 4.8. Administratieve bepalingen De hieronder vermelde artikels van de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (KB van 14/12/ Bijlage 1 van dit document) zijn eveneens van toepassing: beschrijving en wijziging van het risico (artikels 9 en 10); betaling van de premie (artikels 12, 13 en 15); kennisgevingen (artikel 14); duur, schorsing en einde van de overeenkomst (artikels en 34-35); vervanging van motorrijtuig (artikel ). 29

28 Mobility Maxi Titel V Mobility maxi 5.1. Algemeen Deze waarborg waarvan de details in deze titel beschreven worden, is slechts verworven voor zover dit uitdrukkelijk vermeld wordt in de bijzondere voorwaarden. Deze waarborg is uitsluitend geldig in België Voorwerp van de waarborg Indien het omschreven motorrijtuig door een onmiddellijk en rechtstreeks gevolg van een verkeersongeval in België niet meer rijvaardig is, waarborgt Ethias (tel ) het ter beschikking stellen van een vervangvoertuig van de categorie A of B: gedurende maximum tien dagen ingeval van herstelling van het omschreven motorrijtuig; gedurende maximum dertig dagen ingeval van een totaal verlies van het omschreven motorrijtuig; gedurende maximum dertig dagen ingeval van diefstal van het omschreven motorrijtuig mits klachtneerlegging bij de bevoegde gerechtelijke overheid of politie. De vermelde termijnen nemen aanvang op de dag van het ongeval of op de dag van de klachtneerlegging ingeval van diefstal van het omschreven motorrijtuig. De verzekerde verbindt zich ertoe het voertuig terug te bezorgen naar de overeengekomen plaats. Het ter beschikking stellen van een vervangwagen is slechts gewaarborgd indien Ethias haar voorafgaandelijk akkoord heeft gegeven. Anderzijds is het ter beschikking stellen van de vervangwagen onderworpen aan de voorwaarden en regels opgelegd door de maatschappij die het levert. Deze voorwaarden zijn doorgaans: het betalen van een borgsom; minstens 21 jaar oud zijn; sinds minstens één jaar houder zijn van een geldig rijbewijs Uitsluitingen Zijn van de waarborg uitgesloten: a) de opgelopen boetes, de brandstofkosten, de eventuele vrijstelling van toepassing bij een schadegeval of alle andere kosten met betrekking tot het gebruik of het ter beschikking stellen/de teruggave van het vervangvoertuig. b) ieder verzoek tot tussenkomst wanneer de bestuurder in staat van alcoholvergiftiging is (gelijk of hoger dan 1,5 gram per liter bloed of 0,66 milligram per liter uitgeademde alveolaire lucht), in staat van dronkenschap of onder invloed van drugs of hallucinogene stoffen of van medicijnen waarvan het gebruik de verzekerde ongeschikt tot sturen maakt. c) ieder verzoek tot tussenkomst wanneer het motorrijtuig op het moment van het schadegeval bestuurd wordt door een persoon die niet voldoet aan de voorwaarden die de Belgische wet en reglementeringen voorschrijven om het motorrijtuig te besturen. Bijvoorbeeld: een persoon die de vereiste minimumleeftijd niet heeft bereikt, die geen rijbewijs heeft of voor wie een verval van het recht tot sturen werd uitgesproken. In de gevallen vermeld onder de paragrafen b) en c) blijft de waarborg verworven voor de verzekerde indien hij aantoont dat de feiten zich hebben voorgedaan buiten zijn medeweten of in strijd zijn met de gegeven richtlijnen. In dat geval behouden wij ons het recht voor om de bedragen dewelke wij ten laste genomen hebben of de uitgekeerde voorschotten binnen het kader van deze waarborg terug te vorderen van de bestuurder van het omschreven motorrijtuig. 30

29 Mobility Maxi 5.4. Subrogatie Wij worden in de rechten van de verzekerde gesteld voor de terugvordering van de bedragen en de rechtsplegingsvergoedingen die wij ten laste hebben genomen of die wij hebben voorgeschoten Administratieve bepalingen De hieronder vermelde artikels van de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (KB van 14 december 1992 Bijlage 1 van dit document) zijn eveneens van toepassing: beschrijving en wijziging van het risico (artikels 9 en 10); betaling van de premie (artikels 12, 13 en 15); kennisgevingen (artikel 14); duur, schorsing en einde van de overeenkomst (artikel 27-32, 34 en 35); vervanging van voertuig (artikel 33.1 ). 31

30 Administratieve bepalingen Titel VI Administratieve bepalingen 6.1. Premie 1. Algemeen De premie is een jaarpremie. De premie is vooraf verschuldigd bij de aanbieding van de factuur of het vervaldagbericht en eisbaar op de vervaldag. De premie wordt vermeerderd met de taks op de verzekeringscontracten en de eventuele bijdragen opgelegd aan de verzekeringsnemer. Alle belastingen, bijdragen of heffingen, die ons onder welke benaming dan ook door eender welke autoriteit kunnen worden opgelegd uit hoofde van geïnde premies of verzekerde bedragen, zullen integraal door de verzekeringsnemer moeten worden gedragen. 2. Onbetaalde premies Indien u een premie niet betaalt, manen wij u aan tot betaling. Deze ingebrekestelling gebeurt per aangetekende brief of bij deurwaardersexploot. De gevolgen van de niet-betaling van de premie (schorsing en/of opzegging) worden in deze ingebrekestelling vermeld evenals de resterende termijn om de situatie te regulariseren. 3. Procedurekosten De innings- en administratiekosten voor achterstallige premies, hierin begrepen zegelrechten en registratiekosten, zijn ten laste van de verzekeringsnemer Patronale aansprakelijkheid Wanneer ingevolge een door deze polis gedekt ongeval de burgerlijke aansprakelijkheid van het bestuur of de instelling in dienst waarvan de verzekeringsnemer werkzaam is, betrokken wordt, zal de waarborg ook ten goede komen aan dit bestuur of deze instelling. Alle termijnen toegestaan aan de verzekeringsnemer of aan de verzekerde zijn dit ook aan voornoemd bestuur of voornoemde instelling. Geen enkele vervallenverklaring die kan worden opgelopen door de verzekerden mag aangevoerd worden tegen voornoemd bestuur of voornoemde instelling. De in artikel 24 en 25 van de Modelpolis vermelde verhalen zullen niet uitgeoefend kunnen worden tegen bedoeld bestuur of bedoelde instelling, burgerlijk aansprakelijk voor de verzekerde Diverse bepalingen Het Belgisch recht is van toepassing op de verzekeringsovereenkomst. Alle geschillen betreffende de totstandkoming, de geldigheid, de uitvoering, de interpretatie of de ontbinding van deze overeenkomst behoren tot de exclusieve bevoegdheid van de Belgische Hoven en Rechtbanken. De Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen houdt toezicht op de activiteiten van de verzekeringsondernemingen en de verzekeringstussenpersonen. Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen Congresstraat Brussel Fax Elke klacht over de verzekeringsovereenkomst of over het beheer van een schadegeval kan worden gericht aan: Ethias - Dienst 2260 Prins-Bisschopssingel Hasselt Fax klachtenbeheer@ethias.be Ombudsdienst Verzekeringen de Meeûssquare Brussel Fax info@ombudsman.as 32

31 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen Bijlage 1 Modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen - KB van 14/12/1992 Voorwerp en omvang van de verzekering Artikel 1 Met deze overeenkomst dekt de maatschappij overeenkomstig de wet van 21 november 1989 en onder de hiernavolgende voorwaarden, de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de verzekerden als gevolg van een door het omschreven motorrijtuig in België veroorzaakt schadegeval. De dekking wordt ook verleend voor een schadegeval dat zich heeft voorgedaan in enig land van de Europese Gemeenschap, in de vorstendommen Andorra en Monaco, in Vaticaanstad, in Bulgarije, in Finland, in Hongarije, in IJsland, in Liechtenstein, op Malta, in Noorwegen, in Oostenrijk, in Polen, in Roemenië, in San-Marino, in Tsjechië, in Slovakije, in Zweden, in Zwitserland, in Marokko, in Tunesië, in Turkije, alsook in elk land dat door de Koning bepaald wordt krachtens artikel 3, 1 van de wet van 21 november Wanneer het schadegeval zich heeft voorgedaan buiten het Belgische grondgebied, is de door de maatschappij verleende dekking die waarin is voorzien door de wetgeving op de verplichte motorrijtuigenverzekering van de Staat op het grondgebied waarvan het schadegeval zich heeft voorgedaan. De toepassing van die buitenlandse wet mag de verzekerde evenwel niet de ruimere dekking ontnemen die de Belgische wet hem verleent. In het geval het schadegeval zich heeft voorgedaan op het grondgebied van een land dat niet tot de Europese Gemeenschap behoort, en voor het gedeelte van de dekking dat de door de wet op de verplichte verzekering van het land waar het schadegeval zich heeft voorgedaan, opgelegde waarborg overschrijdt, zijn de excepties, de nietigheden en het verval die aan de verzekerden kunnen tegengeworpen worden ook tegenwerpbaar aan de benadeelde personen die geen onderdaan zijn van een lidstaat van de Europese Gemeenschap indien die excepties, nietigheden en verval hun oorzaak vinden in een feit dat het schadegeval voorafgaat. Dezelfde excepties, dezelfde nietigheden en hetzelfde verval kunnen, onder dezelfde voorwaarden, tegengeworpen worden voor de gehele dekking wanneer de wet van het land op het grondgebied waarvan het schadegeval zich heeft voorgedaan, niet in de niet-tegenwerpbaarheid voorziet. De dekking wordt verleend voor de schadegevallen die zich hebben voorgedaan op de openbare weg of op de openbare of de privéterreinen. Artikel 2 Eist een buitenlandse overheid, naar aanleiding van een schadegeval dat zich heeft voorgedaan in één van de landen vermeld in artikel 1, met uitzondering van België, dat ter beveiliging van de rechten van de benadeelden, een bedrag wordt gedeponeerd voor de opheffing van een op het omschreven motorrijtuig gelegd beslag of voor de invrijheidstelling onder borg van de verzekerde, dan schiet de maatschappij de geëiste borgsom voor of stelt zij haar persoonlijk borg tot ten hoogste ,38 euro voor het omschreven motorrijtuig en voor alle verzekerden samen, verhoogd met de kosten van de samenstelling en terugvordering van de borgsom, die ten laste zijn van de maatschappij. Werd de borgsom door de verzekerde betaald, dan stelt de maatschappij haar persoonlijke borg in de plaats of betaalt zij, indien de borg niet aanvaard wordt, het bedrag van de borgsom aan de verzekerde terug. Zodra de bevoegde overheid aanvaardt de betaalde borgsom vrij te geven of de borgstelling door de maatschappij op te heffen, moet de verzekerde op vraag van de maatschappij alle formaliteiten vervullen die van hem gevergd kunnen worden voor de vrijgave of de opheffing. Wanneer de bevoegde overheid de borgsom gestort door de maatschappij geheel of gedeeltelijk verbeurd verklaart of aanwendt tot betaling van een geldboete, van een strafrechtelijke dading of van gerechtskosten in strafzaken, dan is de verzekerde gehouden de maatschappij, op haar eenvoudig verzoek, terug te betalen. 33

32 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen Artikel 3 1. Gedekt wordt de burgerrechtelijke aansprakelijkheid: van de verzekeringsnemer; van de eigenaar, van iedere houder, van iedere bestuurder van het omschreven motorrijtuig en van iedere persoon erdoor vervoerd; van de werkgever van de voornoemde personen wanneer zij van alle aansprakelijkheid zijn ontheven krachtens artikel 18 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten. De aansprakelijkheid van hen die zich door diefstal, geweldpleging of heling de macht over het omschreven motorrijtuig hebben verschaft is echter niet gedekt. 2. Wanneer het omschreven motorrijtuig toevallig om het even welk motorrijtuig met pech sleept, wordt de dekking uitgebreid tot de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van diegene die in dat geval de ketting, de tros, het touw, de stang of enige andere benodigdheid voor het slepen heeft geleverd. In afwijking van artikel 8, 1., wordt de dekking eveneens uitgebreid tot de schade aan het gesleepte motorrijtuig. Artikel 4 1. Uitbreiding van de dekking De dekking van de overeenkomst strekt zich uit, zonder dat hiervoor een mededeling vereist is, tot de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de eigenaar van het omschreven motorrijtuig, van de verzekeringsnemer en van alle personen die gebruikelijk bij hem inwonen, in hun hoedanigheid van bestuurder, voor zover zij de wettelijke leeftijd om een motorrijtuig te besturen bereikt hebben, houder of passagier, of van burgerrechtelijke aansprakelijke voor de bestuurder, houder of passagiers: a) van een tijdelijk vervangingsmotorrijtuig Onder «tijdelijk vervangingsmotorrijtuig» wordt verstaan, een motorrijtuig dat aan een derde toebehoort en dat tot hetzelfde gebruik bestemd is als het omschreven motorrijtuig en dat als vervangwagen dient voor dat motorrijtuig, dat om welke reden dan ook, definitief of tijdelijk onbruikbaar is geworden, onder meer wegens onderhoud, aanpassingen, herstellingen of technische keuring. De dekking treedt in werking op het ogenblik dat het omschreven motorrijtuig niet meer kan worden gebruikt en eindigt wanneer het tijdelijk vervangingsmotorrijtuig aan de eigenaar of aan een door deze aangewezen persoon wordt terugbezorgd. Het motorrijtuig moet worden terugbezorgd binnen een redelijke termijn na ontvangst van het bericht dat het omschreven motorrijtuig ter beschikking is. De dekking mag in elk geval niet meer dan dertig kalenderdagen bestrijken. Wanneer de verzekeringsnemer een rechtspersoon is, is de dekking verworven voor de gemachtigde bestuurder van het omschreven motorrijtuig, alsook voor alle personen die bij hem inwonen, in hun hoedanigheid van bestuurder, voor zover zij de wettelijke leeftijd om een motorrijtuig te besturen bereikt hebben, houder of passagier, of van burgerrechtelijke aansprakelijke voor de bestuurder, houder of passagiers. De dekking is niet van toepassing wanneer het omschreven motorrijtuig onbruikbaar wordt wegens overdracht van eigendom of overdracht van de rechten van de verzekeringsnemer op het omschreven motorrijtuig die hij ontvangen heeft in uitvoering van een huurcontract of een ander analoog contract, onder meer een leasingovereenkomst. b) van een toevallig gebruikt motorrijtuig Onder «toevallig gebruikt motorrijtuig» wordt verstaan, een motorrijtuig dat aan een derde toebehoort en dat de hierboven vermelde personen toevallig besturen, houden of waarin zij toevallig passagiers zijn, zelfs terwijl het omschreven motorrijtuig in gebruik is. Wanneer de verzekeringsnemer een rechtspersoon is, is de dekking verworven voor de bestuurder van het omschreven motorrijtuig waarvan de identiteit vermeld is in de bijzondere voorwaarden of bij ontstentenis in het verzekeringsvoorstel of in een latere kennisgeving aan de maatschappij, alsook voor de personen die gebruikelijk bij hem inwonen, in hun hoedanigheid van bestuurder, voor zover zij de wettelijke leeftijd om een motorrijtuig te besturen bereikt hebben, of van burgerrechtelijke aansprakelijke voor de bestuurder. 34

33 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen De dekking is niet van toepassing wanneer het omschreven motorrijtuig bestemd is voor het vervoer van personen tegen betaling of wanneer het hoofdzakelijk voor het vervoer van goederen is uitgerust of wanneer de verzekeringsnemer of de eigenaar van het omschreven motorrijtuig een bedrijf is dat tot doel heeft de constructie, de handel, de verhuring, de herstelling of de stalling van motorrijtuigen. Wanneer het omschreven motorrijtuig het voorwerp is van een huur-, leasing- of gelijkaardig contract, blijft de dekking van toepassing wanneer de verzekeringsnemer of de gebruikelijke bestuurder van het omschreven motorrijtuig niet zelf de hierboven vermelde activiteiten uitoefent. Onder derden in de betekenis van dit artikel wordt verstaan, elke andere persoon dan: - de verzekeringsnemer of, wanneer de verzekeringsnemer een rechtspersoon is, de bestuurder van het omschreven motorrijtuig waarvan de identiteit vermeld is in de bijzondere voorwaarden of bij ontstentenis in het verzekeringsvoorstel of in een latere kennisgeving aan de maatschappij, alsook de personen die bij hem inwonen; - de eigenaar of de gebruikelijke houder van het omschreven motorrijtuig. 2. Beperkingen van de dekking a) Wanneer het omschreven motorrijtuig een twee- of een driewieler is, kan de dekking in geen geval slaan op een motorrijtuig op vier of meer wielen. b) In zoverre de benadeelden vergoeding hebben verkregen voor hun schade: - ofwel krachtens een verzekeringsovereenkomst die de burgerrechtelijke aansprakelijkheid dekt waartoe het gebruikte motorrijtuig aanleiding geeft; - ofwel krachtens een door de bestuurder gesloten verzekeringsovereenkomst die zijn burgerrechtelijke aansprakelijkheid dekt, is de dekking van toepassing: - wanneer de verzekeraar die een van de voornoemde overeenkomsten gesloten heeft, verhaal uitoefent op de verzekerde in de gevallen bepaald in artikel 25, 3., c) en 25, 4. van deze overeenkomst of in de hierin niet bepaalde gevallen tenzij de verzekerde vooraf van de mogelijkheid van verhaal in kennis werd gesteld; - wanneer de verzekeringsnemer van een van de voornoemde overeenkomsten aan de verzekerde een verzoek tot terugbetaling richt voor het bedrag van het verhaal uitgeoefend in een van de hierboven opgesomde gevallen. 3. De dekking strekt zich eveneens uit tot de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de verzekeringsnemer alsook tot de personen die bij hem inwonen, voor de schade veroorzaakt door het gestolen of verduisterde motorrijtuig dat vervangen werd door het omschreven motorrijtuig, wanneer: de diefstal of de verduistering bij de maatschappij aangegeven werd binnen de 72 uur te rekenen vanaf de dag dat de verzekeringsnemer kennis kreeg van de diefstal of de verduistering; het gestolen of verduisterde motorrijtuig bij de maatschappij verzekerd was. Artikel 5* Het bedrag van de dekking is onbeperkt. Het wordt evenwel beperkt tot: a) 2 478,94 euro per vervoerde persoon voor zijn persoonlijke kleding en bagage; b) ,62 euro per schadegeval voor stoffelijke schade: die veroorzaakt is door brand of ontploffing; die niet gedekt is door de wetgeving inzake de burgerrechtelijke aansprakelijkheid op het gebied van de kernenergie en die voortkomt uit of het gevolg is van een kernongeval in de zin van artikel 1, a), i) van het Verdrag van Parijs van 29 juli (*) Zie Titel I «Omvang van de dekking» voor de wijzigingen aangebracht door de wet van 12 januari Artikel 6 In afwijking van artikel 8, 1., vergoedt de maatschappij de kosten die de verzekerde werkelijk gemaakt heeft voor de reiniging en de herstelling van de binnenbekleding van het omschreven motorrijtuig wanneer die kosten voortvloeien uit het kosteloos vervoer van door een verkeersongeval gewonde personen. 35

34 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen Artikel 7 Zijn van het recht op schadevergoeding uitgesloten: a) de voor de schade aansprakelijke persoon, behalve indien het de aansprakelijkheid voor andermans daad betreft; de persoon die van alle aansprakelijkheid ontheven is op grond van artikel 18 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten. Het recht op schadevergoeding blijft evenwel verworven ten voordele van de gedeeltelijk aansprakelijke persoon tot beloop van het deel van zijn schade toe te schrijven aan een verzekerde; b) voor hun stoffelijke schade wanneer zij geen lichamelijke letsels hebben opgelopen: de bestuurder van het verzekerde motorrijtuig; de verzekeringsnemer; de eigenaar en de houder van het verzekerde motorrijtuig; de echtgenoot van de bestuurder, van de verzekeringsnemer, van de eigenaar of van de houder van dat motorrijtuig; de bloed- of aanverwanten in rechte lijn van een van de voornoemde personen, voor zover zij bij hem inwonen en door hem onderhouden worden. Deze personen kunnen evenwel aanspraak maken op de vergoeding van hun stoffelijke schade, zelfs indien zij geen lichamelijke letsels hebben opgelopen, wanneer de aansprakelijkheidsvordering gesteund is op een gebrek van het verzekerde motorrijtuig. Artikel 8 Zijn van de verzekering uitgesloten: 1. de schade aan het verzekerde motorrijtuig, behoudens wat bij artikel 3, 2., tweede lid, bepaald is; 2. de schade aan de door het verzekerde motorrijtuig vervoerde goederen, behoudens wat bij artikel 5, a), bepaald is; 3. de schade die niet veroorzaakt wordt door het gebruik van het motorrijtuig maar die enkel te wijten is aan de vervoerde goederen of aan de handelingen die vereist zijn voor dit vervoer; 4. de schade die voortvloeit uit het deelnemen van het verzekerde motorrijtuig aan snelheids-, regelmatigheids-, of behendigheidsritten- of wedstrijden waartoe van overheidswege verlof is verleend; 5. de schade die vergoed wordt overeenkomstig de wetgeving betreffende de burgerrechtelijke aansprakelijkheid inzake de kernenergie. Beschrijving en wijziging van het risico - Mededelingen van de verzekeringsnemer Artikel 9 1. De verzekeringsnemer is verplicht bij het sluiten van de overeenkomst alle hem bekende omstandigheden nauwkeurig mee te delen die hij redelijkerwijs moet beschouwen als gegevens die van invloed kunnen zijn op de beoordeling van het risico door de maatschappij. Indien op sommige schriftelijke vragen van de maatschappij niet wordt geantwoord, bijvoorbeeld op de vragen in het verzekeringsvoorstel, en de maatschappij toch de overeenkomst heeft gesloten, kan zij zich, behalve in geval van bedrog, later niet meer op dat verzuim beroepen. Dit is eveneens het geval indien de maatschappij de overeenkomst zonder een behoorlijk ingevuld verzekeringsvoorstel heeft gesloten. 2. Wanneer het opzettelijk verzwijgen of het opzettelijk onjuist meedelen van gegevens over het risico de maatschappij misleidt bij de beoordeling van dat risico, is de overeenkomst nietig. De premies die vervallen zijn tot op het ogenblik waarop de maatschappij kennis heeft gekregen van het opzettelijk verzwijgen of het opzettelijk onjuist meedelen van gegevens, komen haar toe. 36

35 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen 3. Wanneer het verzwijgen of het onjuist meedelen van gegevens niet opzettelijk geschiedt, stelt de maatschappij, binnen de termijn van een maand, te rekenen van de dag waarop zij van het verzwijgen of van het onjuist meedelen van gegevens kennis heeft gekregen, voor de overeenkomst te wijzigen met uitwerking op de dag waarop zij kennis heeft gekregen van het verzwijgen of van het onjuist meedelen. Indien het voorstel tot wijziging van de overeenkomst door de verzekeringsnemer wordt geweigerd of indien, na het verstrijken van de termijn van een maand te rekenen vanaf de ontvangst van dit voorstel, dit laatste niet aanvaard wordt, kan de maatschappij de overeenkomst opzeggen binnen de vijftien dagen. Niettemin kan de maatschappij, indien zij het bewijs levert dat zij het risico nooit zou hebben verzekerd, de overeenkomst opzeggen binnen de termijn van een maand te rekenen van de dag waarop zij van het verzwijgen of van het onjuist meedelen van gegevens kennis heeft gekregen. Artikel 10 In de loop van de overeenkomst heeft de verzekeringsnemer de verplichting, om onder de voorwaarden van artikel 9, 1., de nieuwe omstandigheden of de wijzigingen van de omstandigheden aan te geven die van aard zijn om een aanmerkelijke en blijvende verzwaring van het risico dat het verzekerde voorval zich voordoet, te bewerkstelligen. 1. Wanneer het risico dat het verzekerde voorval zich voordoet zo verzwaard is dat de maatschappij, indien die verzwaring bij het sluiten van de overeenkomst had bestaan, onder andere voorwaarden zou hebben verzekerd, moet zij binnen een termijn van een maand, te rekenen vanaf de dag waarop zij van de verzwaring kennis heeft gekregen, de wijziging van de overeenkomst voorstellen met terugwerkende kracht tot de dag van de verzwaring. Indien het voorstel tot wijziging van de overeenkomst door de verzekeringsnemer wordt geweigerd of indien, bij het verstrijken van een termijn van een maand te rekenen vanaf de ontvangst van dit voorstel, dit laatste niet wordt aanvaard, kan de maatschappij de overeenkomst opzeggen binnen de vijftien dagen. Indien de maatschappij het bewijs levert dat zij het verzwaarde risico in geen geval zou hebben verzekerd, kan zij de overeenkomst opzeggen binnen een termijn van een maand te rekenen vanaf de dag waarop zij kennis heeft gekregen van de verzwaring. 2. Wanneer in de loop van de overeenkomst, het risico dat het verzekerde voorval zich voordoet, aanzienlijk en blijvend verminderd is en wel zo dat de maatschappij, indien die vermindering bij het sluiten van de overeenkomst had bestaan, onder andere voorwaarden zou hebben verzekerd, staat zij een overeenkomstige vermindering van de premie toe vanaf de dag waarop zij van de vermindering van het risico kennis heeft gekregen. Indien de contractanten het over de nieuwe premie niet eens worden binnen een maand na de aanvraag tot vermindering door de verzekeringsnemer, kan deze laatste de overeenkomst opzeggen. Betaling van de premies - Verzekeringsbewijs Artikel 11 Zodra de dekking van de overeenkomst aan de verzekeringsnemer verleend wordt, geeft de maatschappij hem een verzekeringsbewijs waaruit het bestaan van de overeenkomst blijkt. In alle gevallen waarin de dekking ophoudt te bestaan, moet de verzekeringsnemer onmiddellijk het verzekeringsbewijs aan de maatschappij terugsturen. Artikel 12 De premie, verhoogd met de taksen en bijdragen, moet op de vervaldagen vooruit betaald worden op verzoek van de maatschappij of van elke met dat doel in de bijzondere voorwaarden aangewezen persoon. Artikel 13 De maatschappij kan bij niet-betaling van de premie op de vervaldag de dekking van de overeenkomst schorsen of de overeenkomst opzeggen indien de verzekeringsnemer in gebreke is gesteld bij deurwaardersexploot of bij een ter post aangetekende brief. De schorsing van de dekking of de opzegging gaat in na het verstrijken van een termijn van vijftien dagen, te rekenen vanaf de dag volgend op de betekening of de afgifte ter post van de aangetekende brief. 37

36 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen Als de dekking geschorst is, maakt de betaling door de verzekeringsnemer van de achterstallige premies, in voorkomend geval vermeerderd met de interesten, zoals bepaald in de laatste aanmaning of gerechtelijke uitspraak, een einde aan die schorsing. Wanneer de maatschappij haar verplichting tot het verlenen van dekking geschorst heeft, kan zij de overeenkomst nog opzeggen indien zij zich dit recht voorbehouden heeft in de ingebrekestelling, bedoeld in het eerste lid; in dat geval wordt de opzegging, ten vroegste vijftien dagen te rekenen vanaf de eerste dag van de schorsing, van kracht. Indien de maatschappij zich die mogelijkheid niet heeft voorbehouden, geschiedt de opzegging mits een nieuwe aanmaning overeenkomstig lid 1 en 2. De schorsing van de dekking doet geen afbreuk aan het recht van de maatschappij de later nog te vervallen premies te eisen op voorwaarde dat de verzekeringsnemer in gebreke werd gesteld overeenkomstig het eerste lid. Het recht van de maatschappij wordt evenwel beperkt tot de premies voor twee opeenvolgende jaren. Mededelingen en kennisgevingen Artikel 14 De voor de maatschappij bestemde mededelingen en kennisgevingen moeten gedaan worden aan één van haar zetels in België of aan elke met dat doel in de bijzondere voorwaarden aangewezen persoon. De voor de verzekeringsnemer bestemde mededelingen en kennisgevingen moeten worden gedaan aan het laatste door de maatschappij gekende adres. Wijzigingen van de verzekeringsvoorwaarden en van het tarief Artikel 15 Indien de maatschappij de verzekeringsvoorwaarden en haar tarief of enkel haar tarief wijzigt, past zij deze overeenkomst aan op de volgende jaarlijkse vervaldag. Zij stelt de verzekeringsnemer van deze aanpassing in kennis minstens negentig dagen vóór die vervaldag. De verzekeringsnemer mag evenwel de overeenkomst opzeggen binnen dertig dagen na de kennisgeving van de aanpassing. Door deze opzegging eindigt de overeenkomst op de volgende jaarlijkse vervaldag. De in het vorige lid bepaalde opzegmogelijkheid bestaat niet wanneer de wijziging van het tarief of van de verzekeringsvoorwaarden voortvloeit uit een algemene aanpassing die door de bevoegde overheid wordt opgelegd en die, in de toepassing ervan, gelijk is voor alle maatschappijen. De bepalingen van dit artikel doen geen afbreuk aan de bepaling van artikel 26. Schadegevallen en rechtsvorderingen Artikel 16 Ieder schadegeval moet onmiddellijk en ten laatste binnen acht dagen nadat het is voorgevallen, schriftelijk worden aangegeven aan de maatschappij of aan elke met dat doel in de bijzondere voorwaarden aangewezen persoon. Deze verplichting rust op alle verzekerden, waarvan de aansprakelijkheid betrokken kan zijn. De aangifte van schade moet in de mate van het mogelijke de oorzaken, de omstandigheden en de vermoedelijke gevolgen van het schadegeval, de naam, de voornaam en de woonplaats van de getuigen en de benadeelden vermelden. De verzekeringsnemer en de overige verzekerden verschaffen de maatschappij of elke met dat doel in de bijzondere voorwaarden aangewezen persoon zonder verwijl alle door haar gevraagde nuttige inlichtingen en documenten. Voor zover mogelijk wordt de melding van een schadegeval gedaan op het formulier dat de maatschappij ter beschikking stelt van de verzekeringsnemer. 38

37 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen Artikel 17 Alle dagvaardingen en in het algemeen alle gerechtelijke en buitengerechtelijke documenten moeten door de verzekerde aan de maatschappij of elke met dat doel in de bijzondere voorwaarden aangewezen persoon bezorgd worden binnen 48 uur nadat zij aan de verzekerde werden afgegeven of betekend. Artikel 18 Vanaf het ogenblik dat de maatschappij tot het geven van dekking is gehouden en voor zover deze wordt ingeroepen, is zij verplicht zich achter de verzekerde te stellen binnen de grenzen van de dekking. Ten aanzien van de burgerrechtelijke belangen en in zover de belangen van de maatschappij en van de verzekerde samenvallen, heeft de maatschappij het recht om, in de plaats van de verzekerde, de vordering van de benadeelde te bestrijden. De maatschappij kan deze laatste vergoeden indien daartoe grond bestaat. Die tussenkomsten van de maatschappij houden geen enkele erkenning in van aansprakelijkheid vanwege de verzekerde en zij mogen hem geen nadeel berokkenen. De definitieve schadevergoeding of de weigering om te vergoeden worden zo spoedig mogelijk aan de verzekeringsnemer meegedeeld. De maatschappij die schadevergoeding betaald heeft, treedt in de rechten en de vorderingen die de verzekerde kunnen toebehoren. Artikel 19 Elke erkenning van aansprakelijkheid, elke dading, elke vaststelling van schade, elke belofte van schadevergoeding of elke door de verzekerde gedane betaling, zonder schriftelijke toestemming van de maatschappij, is haar niet tegenwerpbaar. Het erkennen van feiten of het verstrekken van eerste geldelijke of medische hulp door de verzekerde kunnen voor de maatschappij geen grond opleveren om haar dekking te weigeren. Artikel 20 De maatschappij betaalt de in hoofdsom verschuldigde schadevergoeding ten belope van de dekking. De maatschappij betaalt, zelfs boven de dekkingsgrenzen de interest op de in hoofdsom verschuldigde schadevergoeding, de kosten betreffende burgerrechtelijke rechtsvorderingen, alsook de erelonen en de kosten van de advocaten en de deskundigen, maar alleen in zover die kosten door haar of met haar toestemming zijn gemaakt of, in geval van belangenconflict dat niet te wijten is aan de verzekerde, voor zover die kosten niet onredelijk zijn gemaakt. Artikel 21 Indien een schadegeval aanleiding geeft tot strafrechtelijke vervolgingen tegen de verzekerde, zelfs indien over de burgerrechtelijke belangen nog geen regeling getroffen is, kan de verzekerde vrij, op eigen kosten, zijn verdedigingsmiddelen kiezen. De maatschappij moet zich beperken tot het bepalen van de verdedigingsmiddelen met betrekking tot de omvang van de aansprakelijkheid van de verzekerde en de hoogte van de door de benadeelde partij geëiste bedragen, onverminderd artikel 18 wat de burgerrechtelijke belangen betreft. De verzekerde is verplicht persoonlijk te verschijnen wanneer de procedure dit vergt. Artikel 22 Wanneer de verzekerde strafrechtelijk wordt veroordeeld, mag de maatschappij er zich noch tegen verzetten dat hij op eigen kosten gebruik maakt van elk mogelijk rechtsmiddel, noch mag zij tussenkomen in de keuze van de rechtsmiddelen in strafzaken. Zij heeft het recht om de schadevergoedingen te betalen wanneer zij dit aangewezen acht. 39

38 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen Wanneer de maatschappij vrijwillig is tussengekomen, moet zij de verzekerde te gepasten tijde op de hoogte brengen van elk rechtsmiddel dat zij tegen de gerechtelijke beslissing met betrekking tot de omvang van de aansprakelijkheid van de verzekerde instelt; de verzekerde beslist op eigen risico of hij al dan niet het door de maatschappij ingestelde rechtsmiddel volgt. Artikel 23 De sommen die onmiddellijk geïnd worden bij de vaststelling van overtredingen van het algemeen reglement op de politie van het wegverkeer, de minnelijke schikkingen met het Openbaar Ministerie, de boeten en opdeciemen en de gerechtskosten in strafzaken zijn niet ten laste van de maatschappij. Verhaal van de maatschappij Artikel 24 Wanneer de maatschappij gehouden is ten aanzien van de benadeelden, heeft zij, behoudens iedere andere mogelijke vordering waarover zij beschikt, een recht van verhaal in de gevallen en op de personen vermeld in artikel 25. Het verhaal heeft betrekking op de schadevergoedingen in hoofdsom, alsook op de gerechtskosten en interesten die de maatschappij dient te betalen. Het bedrag van het verhaal is integraal indien de voornoemde bedragen niet hoger zijn dan ,53 euro. Het verhaal wordt echter maar uitgeoefend tot beloop van de helft van de voornoemde bedragen wanneer die hoger zijn dan ,53 euro met een minimum van ,53 euro en een maximum van ,69 euro. Artikel De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekeringsnemer: a) in geval de dekking van de overeenkomst geschorst is wegens niet-betaling van de premie; b) in geval van opzettelijk verzwijgen of opzettelijk onjuist meedelen van gegevens betreffende het risico bij het sluiten of in de loop van de overeenkomst. Dit verhaal wordt integraal uitgeoefend en is niet onderworpen aan de beperking bepaald in artikel 24; c) in geval van onopzettelijk verzwijgen of onopzettelijk onjuist meedelen van gegevens betreffende het risico zowel bij het sluiten als in de loop van de overeenkomst, die aan de verzekeringsnemer kunnen verweten worden; het bedrag van het verhaal is dan beperkt tot 247,89 euro (niet-geïndexeerd). Er kan geen verhaal uitgeoefend worden in geval de overeenkomst gewijzigd werd overeenkomstig de artikelen 9 en De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekerde, dader van het schadegeval: a) die het schadegeval opzettelijk heeft veroorzaakt. Dit verhaal wordt integraal uitgeoefend en is niet onderworpen aan de beperking bepaald in artikel 24; b) die het schadegeval veroorzaakt heeft door een van de volgende gevallen van grove schuld: rijden in staat van dronkenschap of in een gelijkaardige toestand die het gevolg is van het gebruik van producten andere dan alcoholische dranken; c) indien het motorrijtuig gebruikt werd ingevolge een misbruik van vertrouwen, een oplichting of een verduistering; dit verhaal wordt slechts uitgeoefend tegen de dader van het misdrijf of zijn medeplichtige. 3. De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekeringsnemer en, indien daartoe grond bestaat, op de verzekerde die niet de verzekeringsnemer is: a) wanneer het schadegeval zich voordoet tijdens de deelname aan een snelheids-, regelmatigheids- of behendigheidsrit of wedstrijd, waartoe van overheidswege geen verlof is verleend; b) wanneer, op het ogenblik van het schadegeval, het motorrijtuig bestuurd wordt door een persoon die niet voldoet aan de voorwaarden die de Belgische wet en reglementen voorschrijven om dat motorrijtuig te besturen, bijvoorbeeld door een persoon die de vereiste minimumleeftijd niet bereikt heeft, door een persoon die geen rijbewijs heeft of door een persoon die van het recht tot sturen vervallen verklaard is. Het recht van verhaal wordt evenwel niet toegepast wanneer de persoon die het motorrijtuig bestuurt in het buitenland aan de voorwaarden voldoet voorgeschreven door de plaatselijke wet en reglementen om het motorrijtuig te besturen en niet onderhevig is aan een in België lopend rijverbod, in welk geval het recht van verhaal behouden blijft; 40

39 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen c) wanneer het omschreven motorrijtuig dat onderworpen is aan de Belgische reglementering op de technische controle, op het ogenblik van het schadegeval niet of niet meer voorzien is van een geldig keuringsbewijs, behalve als het schadegeval zich voordoet tijdens het normale traject naar de keuring of wanneer men in geval van afgifte van een bewijs met de vermelding «verboden tot het verkeer» zich van het keuringsstation naar zijn woonplaats en/of naar de hersteller begeeft en na herstelling naar het keuringsstation rijdt. Het recht van verhaal wordt echter niet uitgeoefend indien de verzekerde aantoont dat er geen oorzakelijk verband bestaat tussen de staat van het motorrijtuig en het schadegeval; d) wanneer het schadegeval zich voordoet, terwijl het reglementair of contractueel toegelaten aantal vervoerde personen overschreden is of wanneer het vervoer van personen in strijd is met reglementaire of contractuele bepalingen. Indien het reglementair of contractueel maximum toegelaten aantal vervoerde personen overschreden is, is het bedrag van het verhaal evenredig aan de verhouding van het overtallig aantal vervoerde personen tot het aantal werkelijk vervoerde personen, onverminderd de toepassing van artikel 24. Voor het berekenen van het aantal vervoerde personen komen kinderen beneden de vier jaar niet in aanmerking; kinderen van vier tot volle vijftien jaar worden geacht tweederde plaats in te nemen. De uitkomst van de berekening wordt afgerond naar de hogere eenheid. In geval van personenvervoer buiten de reglementaire of contractuele voorwaarden, wordt het verhaal voor het totaal van de aan deze vervoerde personen betaalde schadevergoedingen uitgeoefend, onverminderd de toepassing van artikel 24. Niettemin kan de maatschappij geen verhaal nemen op een verzekerde indien deze aantoont dat de tekortkomingen of de feiten waarop het verhaal gesteund is, te wijten zijn aan een andere verzekerde en dat ze zich hebben voorgedaan in strijd met zijn onderrichtingen of buiten zijn medeweten. 4. De maatschappij heeft een recht van verhaal op de dader van het schadegeval of de burgerrechtelijk aansprakelijke in de gevallen bedoeld in artikel 33 wanneer de dekking enkel geldt ten gunste van de benadeelde personen. 5. De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekerde die de in artikel 19 vermelde verplichtingen niet heeft nageleefd. In ieder geval is er maar verhaal indien en in de mate waarin de maatschappij schade geleden heeft, onverminderd de toepassing van artikel De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekerde die een bepaalde handeling niet verricht heeft binnen een door de overeenkomst vastgestelde termijn. Dit verhaalrecht kan niet uitgeoefend worden indien de verzekerde bewijst dat hij die handeling zo spoedig als redelijkerwijze mogelijk, verricht heeft. In ieder geval kan slechts verhaal worden uitgeoefend indien en in de mate waarin de maatschappij door het verzuim schade heeft geleden, onverminderd de toepassing van artikel 24. Duur - vernieuwing - schorsing - einde van de overeenkomst Artikel 26 De duur van de overeenkomst is één jaar. Op het einde van de verzekeringsperiode wordt de overeenkomst stilzwijgend van jaar tot jaar vernieuwd, tenzij zij door één van de partijen ten minste drie maanden voor het verstrijken van de lopende periode werd opgezegd. Artikel 27 De maatschappij kan de overeenkomst opzeggen: 1. tegen het einde van elke verzekeringsperiode, overeenkomstig artikel 26; 2. in geval van opzettelijke verzwijging of opzettelijke onjuiste mededeling van gegevens betreffende het risico in de loop van de overeenkomst; 3. in geval van onopzettelijke verzwijging of onopzettelijke onjuiste mededeling van gegevens betreffende de omschrijving van het risico, bij het sluiten van de overeenkomst zoals bepaald in artikel 9 en in geval van verzwaring van het risico zoals bepaald in artikel 10; 4. in geval van niet-betaling van de premie, overeenkomstig artikel 13; 41

40 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen 5. wanneer het aan de technische controle onderworpen motorrijtuig niet of niet meer voorzien is van een geldig keuringsbewijs of wanneer het motorrijtuig niet beantwoordt aan de «Algemene reglementen op de technische eisen van de motorrijtuigen»; 6. na iedere aangifte van een schadegeval maar uiterlijk één maand na de uitbetaling of de weigering tot uitbetaling van de schadevergoeding voor zover uw aansprakelijkheid betrokken is en de maatschappij de schadeloosstellingen ten gunste van de benadeelden heeft betaald of zal moeten betalen; 7. in geval van publicatie van nieuwe wettelijke bepalingen die een invloed hebben op de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de verzekerden of op de verzekering van deze aansprakelijkheid, maar ten laatste zes maanden na de inwerkingtreding van deze bepalingen; 8. in geval van schorsing van de overeenkomst, zoals bepaald in artikel 30; 9. in geval van faillissement, kennelijk onvermogen of overlijden van de verzekeringsnemer, overeenkomstig de artikelen 31 en 32. Artikel 28 De verzekeringsnemer kan de overeenkomst opzeggen: 1. tegen het einde van elke verzekeringsperiode, overeenkomstig artikel 26; 2. na iedere aangifte van een schadegeval, maar uiterlijk één maand na de kennisgeving door de maatschappij van de uitbetaling of de weigering tot uitbetaling van de schadevergoeding; 3. in geval van wijziging van de verzekeringsvoorwaarden en van het tarief of alleen van het tarief, overeenkomstig artikel 15; 4. in geval van faillissement, gerechtelijk akkoord of intrekking van de toelating van de maatschappij; 5. in geval van vermindering van het risico, zoals bepaald in artikel 10; 6. wanneer de maatschappij één van de waarborgen van de overeenkomst opzegt; 7. wanneer tussen de datum van het sluiten en de aanvangsdatum een termijn van meer dan een jaar verloopt. Deze opzegging dient betekend, uiterlijk drie maanden vóór de aanvangsdatum van de overeenkomst; 8. in geval van schorsing van de overeenkomst, zoals bepaald in artikel 30. Artikel 29 De opzegging geschiedt bij deurwaardersexploot, per aangetekende brief of door afgifte van de opzeggingsbrief tegen ontvangstbewijs. Behoudens in de gevallen bedoeld in de artikelen 13, 15, 26 en gaat de opzegging in na het verstrijken van een termijn van één maand, te rekenen vanaf de dag volgend op de betekening of de datum van het ontvangstbewijs of, in het geval van een aangetekende brief, te rekenen van de dag die volgt op de afgifte ter post. De opzegging van de overeenkomst door de maatschappij na aangifte van een schadegeval zoals beschreven in artikel , wordt ten vroegste drie maanden na de dag van de betekening van kracht. De opzegging van de overeenkomst door de maatschappij na aangifte van een schadegeval, en dit uiterlijk tot één maand na de uitbetaling of de weigering tot uitbetaling van de schadevergoeding, wordt van kracht één maand na de dag van de betekening ervan, wanneer de verzekeringsnemer, of de verzekerde één van zijn verplichtingen, ontstaan door het schadegeval, niet is nagekomen met de bedoeling de verzekeraar te misleiden. Het premiegedeelte dat betrekking heeft op de periode na de datum van het van kracht worden van de opzegging, wordt door de maatschappij terugbetaald. Artikel 30 Wanneer het omschreven motorrijtuig in eigendom of in huur wordt opgevorderd, wordt de overeenkomst geschorst door het enkel feit dat de opvorderende overheid het motorrijtuig in bezit neemt. 42

41 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen Artikel 31 In geval van faillissement van de verzekeringsnemer blijft de overeenkomst bestaan ten voordele van de massa van de schuldeisers die de maatschappij het bedrag verschuldigd is van de premies vervallen vanaf de faillietverklaring. De maatschappij en de curator van het faillissement hebben evenwel het recht om de overeenkomst op te zeggen. De maatschappij kan de overeenkomst echter maar opzeggen ten vroegste drie maanden na de faillietverklaring; de curator kan de overeenkomst slechts opzeggen binnen de drie maanden die volgen op de faillietverklaring. Artikel 32 In geval van overlijden van de verzekeringsnemer blijft de overeenkomst voortbestaan ten voordele van de erfgenamen die verplicht zijn de premies te betalen, onverminderd het recht van de maatschappij om de overeenkomst op te zeggen, binnen de drie maanden te rekenen vanaf de dag waarop zij kennis kreeg van het overlijden, op één van de wijzen bepaald in artikel 29, eerste lid. De erfgenamen kunnen de overeenkomst opzeggen, op één van de wijzen bepaald in artikel 29, eerste lid, binnen de drie maanden en veertig dagen na het overlijden. Indien het omschreven motorrijtuig de volle eigendom wordt van één van de erfgenamen of van een legataris van de verzekeringsnemer, blijft de overeenkomst voortbestaan in zijn voordeel. Deze erfgenaam of legataris kan evenwel de overeenkomst opzeggen binnen de maand te rekenen vanaf de dag dat het motorrijtuig hem werd toebedeeld. Artikel 33 In geval van overdracht van eigendom van het omschreven motorrijtuig zijn volgende bepalingen van toepassing: 1. Betreffende het nieuwe motorrijtuig De dekking blijft aan de verzekerde verworven: gedurende zestien dagen vanaf de overdracht van de eigendom van het omschreven motorrijtuig en dit zonder enige formaliteit, indien het nieuwe motorrijtuig zelfs op ongeoorloofde wijze aan het verkeer deelneemt onder de kentekenplaat van het overgedragen motorrijtuig; na het verstrijken van voornoemde termijn van zestien dagen voor zover echter de maatschappij binnen deze termijn in kennis gesteld werd van de vervanging. In dit geval blijft de overeenkomst bestaan volgens de verzekeringsvoorwaarden en het tarief van toepassing bij de maatschappij op de laatste premievervaldag onder voorbehoud van de bepalingen van artikel 37 betreffende de premie-indexatie. Indien na het verstrijken van voornoemde termijn van zestien dagen het overgedragen motorrijtuig niet werd vervangen of indien deze vervanging niet ter kennis werd gebracht van de maatschappij is de overeenkomst geschorst en wordt artikel 34 toegepast. Deze schorsing van de overeenkomst is tegenwerpbaar aan de benadeelde persoon. De vervallen premie blijft aan de maatschappij prorata temporis verworven tot op het ogenblik dat de overdracht van eigendom haar ter kennis wordt gebracht. 2. Betreffende het overgedragen motorrijtuig ander dan een bromfiets Gedurende zestien dagen vanaf de overdracht van de eigendom, voor zover geen enkele andere verzekering hetzelfde risico dekt: blijft de dekking verworven aan de verzekeringsnemer, zijn echtgenoot en kinderen die bij hem inwonen en de wettelijke leeftijd tot sturen hebben bereikt, indien het overgedragen motorrijtuig zelfs op ongeoorloofde wijze aan het verkeer deelneemt onder de kentekenplaat die het vóór de overdracht droeg; heeft de dekking uitwerking, doch enkel ten opzichte van de benadeelde persoon wanneer de schade berokkend wordt door een andere verzekerde dan degenen die hiervoren vermeld zijn, en dit indien het overgedragen motorrijtuig zelfs op ongeoorloofde wijze aan het verkeer deelneemt onder de kentekenplaat die het vóór de overdracht droeg. Na het verstrijken van voornoemde termijn van zestien dagen vervalt deze dekking tenzij de overeenkomst, mits schriftelijke instemming van de maatschappij, overgedragen werd ten gunste van de nieuwe eigenaar. De beëindiging van deze dekking is tegenwerpbaar aan de benadeelde persoon. 43

42 Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen 3. Betreffende de bromfietsen Aanvullend bij 1., blijft de dekking verworven, doch enkel ten voordele van de benadeelde persoon en op voorwaarde dat geen enkel andere verzekering hetzelfde risico dekt, voor de schade veroorzaakt door elke bromfiets voorzien, met toelating van de titularis, van de provinciale plaat afgeleverd op grond van het door de maatschappij afgegeven attest, voor zover het schadeberokkenend feit zich heeft voorgedaan vóór het einde van het op de plaat vermelde jaar. Behoudens schriftelijk akkoord van de maatschappij wordt de overeenkomst niet overgedragen ten voordele van de nieuwe eigenaar van de overgedragen bromfiets. 4. In geval van een huurovereenkomst betreffende het omschreven motorrijtuig De onder 1., 2. en 3. omschreven bepalingen zijn eveneens van toepassing in geval van beëindiging van de rechten van de verzekeringsnemer op het omschreven motorrijtuig dat hij verkregen heeft ter uitvoering van een huurovereenkomst of een gelijkaardige overeenkomst, onder meer een leasingovereenkomst. Artikel 34 In geval van schorsing van de overeenkomst moet de verzekeringsnemer die het omschreven of enig ander motorrijtuig in het verkeer brengt, daarvan mededeling doen aan de maatschappij. De overeenkomst wordt opnieuw in werking gesteld volgens de verzekeringsvoorwaarden en het tarief van toepassing op de laatste jaarlijkse premievervaldag, onder voorbehoud van de bepalingen van artikel 37 betreffende de premie-indexatie. Indien de overeenkomst niet opnieuw in werking wordt gesteld, neemt zij een einde op de eerstvolgende jaarlijkse premievervaldag. Indien de schorsing echter gebeurt binnen de drie maanden voor de eerstvolgende jaarlijkse premievervaldag neemt de overeenkomst een einde op de volgende jaarlijkse vervaldag. Het niet-verbruikte premiegedeelte wordt op het einde van de overeenkomst terugbetaald. Neemt de overeenkomst een einde alvorens de waarborg een volledig jaar heeft gelopen dan wordt de terugbetaling verminderd met het verschil tussen de jaarpremie en de premie berekend aan het tarief voor overeenkomsten van minder dan één jaar. De verzekeringsnemer kan altijd schriftelijk vragen om geen einde aan de overeenkomst te stellen. Artikel 35 Indien het risico verdwijnt wegens enige andere reden dan die welke hierboven zijn opgesomd, moet de verzekeringsnemer de maatschappij hiervan onmiddellijk op de hoogte brengen; doet hij dit niet, dan blijft de vervallen premie prorata temporis aan de maatschappij verworven of verschuldigd tot op het ogenblik dat die mededeling werkelijk wordt gedaan. Indexatie Artikel 36 Afgeschaft. Artikel 37 Afgeschaft. A posteriori personalisatiestelsel Artikel 38 Afgeschaft (zie Titel I ) 44

43 Vergoeding van bepaalde slachtoffers van verkeersongevallen Bijlage 1 - Modelovereenkomst voor de Verplichte Aansprakelijkheidsverzekering inzake Motorrijtuigen Artikel Bij een verkeersongeval waarbij één of meer motorrijtuigen betrokken zijn, wordt, met uitzondering van de stoffelijke schade en de schade geleden door de bestuurder van elk van de betrokken motorrijtuigen, alle schade geleden door de slachtoffers en hun rechthebbenden en voortvloeiend uit lichamelijke letsels of het overlijden, met inbegrip van de kledijschade, hoofdelijk vergoed door de maatschappij overeenkomstig artikel 29bis van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen dekt. Deze bepaling is ook van toepassing indien de schade opzettelijk werd veroorzaakt door de bestuurder. Slachtoffers die ouder zijn dan veertien jaar en het ongeval en zijn gevolgen hebben gewild, kunnen zich niet beroepen op de bepalingen van het eerste lid. Schade aan functionele prothesen wordt beschouwd als lichamelijke schade. Onder functionele prothesen wordt verstaan: de door het slachtoffer gebruikte middelen om lichamelijke gebreken te compenseren. 2. De bestuurder van een motorrijtuig en zijn rechthebbenden kunnen zich niet beroepen op de bepalingen van dit hoofdstuk tenzij de bestuurder optreedt als rechthebbende van een slachtoffer dat geen bestuurder was en op voorwaarde dat hij de schade niet opzettelijk heeft veroorzaakt. 3. Voor de toepassing van dit hoofdstuk moet onder motorrijtuig worden verstaan ieder motorrijtuig met uitzondering van rolstoelen met een eigen aandrijving die door gehandicapten in het verkeer kunnen worden gebracht. 4. Alle hoofdstukken van de overeenkomst zijn van toepassing behalve de artikelen 1 tot 3 en 5 tot 8 van Hoofdstuk I (Voorwerp en omvang van de verzekering). Wat Hoofdstuk VII (Verhaal van de maatschappij) betreft, heeft de maatschappij een recht van verhaal voor de gevallen die in artikel 25, 1. a), 25, 3. b) en, wat de aan de vervoerde personen uitgekeerde vergoedingen betreft, in 25, 3. d) bedoeld zijn. Zij beschikt eveneens over een recht van verhaal in alle andere in artikel 25 bedoelde gevallen, maar alleen wanneer zij op basis van de burgerrechtelijke aansprakelijkheidsregels de aansprakelijkheid van een verzekerde aantoont, en dit in de mate dat de verzekerde aansprakelijk is. Voor de toepassing van de bepalingen van Hoofdstuk X (a posteriori personalisatiestelsel) wordt de betaling die in uitvoering van 1. is gedaan, niet beschouwd als een schadegeval dat aanleiding geeft tot een stijging op de gradenschaal indien, op grond van de regels van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid, geen enkele verzekerde aansprakelijk is. De maatschappij moet de aansprakelijkheid van de verzekerde bewijzen. 5. Voor de toepassing van dit hoofdstuk en in afwijking van artikel 16, alinea 1, berust de verplichting tot aangifte van schade bij de verzekeringsnemer, ook al zou hij niet aansprakelijk kunnen worden gesteld, voor zover hij van het voorgevallen schadegeval kennis had. 45

44 Bijlage 2 - Praktische Richtlijnen bij het Invullen van het Aanrijdingsformulier Bijlage 2 Praktische richtlijnen bij het invullen van het aanrijdingsformulier 46