Verkiezingsprogramma Heerenveen 3 maart Heerenveen

Transcriptie

1 Heerenveen

2 Dit verkiezingsprogramma wordt u aangeboden door de fractie van de ChristenUnie in Heerenveen: Raadsleden: Tryntsje Dijkstra ( lijsttrekker maart 2010) Aris Leijendekker Steunfractie: Jolanda Mosselaar Meindert Turkstra Lia de Heij-Nap De ChristenUnie wil de samenleving dienen door haar meer te laten functioneren naar Gods bedoelingen. Daarom wil de partij op elk politiek niveau vertegenwoordigd zijn. Onze politieke uitgangspunten zijn gebaseerd op de Bijbel. Jezus Christus zelf heeft de kern samengevat in het gebod om God en de naaste lief te hebben. Leeswijzer Het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie Heerenveen is verdeeld in een inleiding en 6 thema s.

3 De thema s van de hoofdstukken zijn hetzelfde als in de themabegroting van de gemeente Heerenveen. De visie van de ChristenUnie kunt u op deze manier naast de begroting leggen. Hoofdstukindeling: 1. Heerenveen bestuurt 2. Heerenveen werkt 3. Heerenveen kiest voor leefbaarheid van wijken en dorpen 4. Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt 5. Heerenveen stimuleert duurzaamheid 6. Heerenveen ontwikkelt Inleiding Christelijk-sociaal: dienstbaar en duurzaam

4 Juist in moeilijke tijden willen wij als christelijk-sociale partij de handen uit de mouwen steken en ons inzetten voor u en voor onze gemeente. Dat doen we vanuit persoonlijke betrokkenheid bij onze Heerenveense samenleving en vanuit ons christelijk geloof, dat ons leert om God lief te hebben boven alles en onze naaste als onszelf. Die naaste is: iedereen die we tegenkomen. De ChristenUnie meent dat niemand voor zichzelf leeft en niemand aan zijn eigen lot mag worden overgelaten. We zetten ons daarom in om onmenselijke situaties van verslaving, armoede en eenzaamheid tegen te gaan en te voorkomen. De ChristenUnie wil doen wat in haar vermogen ligt om mensen tot hun recht te laten komen. Dat kunnen we niet alleen. We formuleren een aantal uitgangspunten: Wij willen ruim baan geven aan die gemeenschappen waarin zorg en verantwoordelijkheid opbloeien. Gezinnen, scholen, kerken, bedrijven en organisaties van burgers (sportclubs, verenigingen e.d.) vormen de basis van de samenleving. Daarin wil de ChristenUnie investeren. Religieuze en culturele verschillen kunnen in de praktijk lastig zijn, maar als we elkaar de ruimte geven en elkaar respecteren, kan diversiteit de gemeenschap versterken. Wij willen ons inzetten voor de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging en voor het bijzonder onderwijs. Economische ontwikkeling moet duurzaam zijn, gezien de grote zorgen om de uitputting van natuurlijke bronnen en klimaatverandering. Goede zorg voor de schepping en dus voor mens, natuur, landschap en milieu heeft onze aandacht en betrokkenheid. Het is een belangrijke taak van de gemeente om criminaliteit en overlast tegen te gaan. Met elkaar kunnen we iets doen tegen hufterigheid op straat en vervuiling van onze leefomgeving. De overheid lost niet alles op. We moeten en kunnen samen iets moois van onze gemeente maken. De ChristenUnie wil samen met u en anderen werken aan samenhangend beleid met oog voor de menselijke maat, de menselijke waardigheid en goede onderlinge relaties, op zoveel mogelijk beleidsterreinen. Tenslotte beseffen we als christenen in de politiek dat de bloei van onze gemeente afhangt van de zegen van God.

5 1 Heerenveen bestuurt De kloof tussen burger en overheid is veelbesproken. Wij zoeken de oplossingen niet in referenda en de gekozen burgemeester, maar in een cultuuromslag. Zaken als openheid, eerlijkheid, verantwoordelijkheid nemen en verantwoording afleggen: die maken de gemeentepolitiek sterker en herkenbaar. De ChristenUnie ziet de gemeente als een dienstbare overheid en bondgenoot van de samenleving. Die mensen niet betuttelt, maar juist zoveel mogelijk verantwoordelijkheden in de samenleving laat of daar teruglegt. En vooral verantwoordelijkheden deelt met partners in de samenleving, zoals verenigingen, instellingen, bedrijven en kerken. Zo draagt de overheid bij aan een bloeiende samenleving. Een dienstbare gemeente bestaat uit dienstbare raadsleden, wethouders, burgemeester en ambtenaren. En wat ons betreft een gemeentelijke organisatie die zoveel mogelijk via één loket open, transparant, service- en klantgericht handelt. De ChristenUnie staat dicht bij de burger en zet buurten, wijken en kernen centraal. ChristenUnie-politici willen betrouwbaar zijn en open en transparant hun afwegingen maken. Dat houdt ook in dat burgers serieus genomen worden in de inspraak. Wij willen ze in een vroeg stadium betrekken en activeren bij belangrijke keuzes. Dat is zeker geen u vraagt, wij draaien-overheid : de gemeente is er voor het algemeen belang en moet de publieke gerechtigheid dienen. De overheid heeft een duidelijke eigen verantwoordelijkheid! Herindeling Het Rijk en de provincie hevelen taken over naar de gemeenten. Mooi, want de gemeente staat dicht bij de burger. Minder mooi is dat er bij die extra taken vaak onvoldoende middelen(lees: geld) worden verstrekt. En...omdat de taken ingewikkelder worden ontstaat schaalvergroting en bestuurlijke samenwerking tussen gemeenten. Die vertroebelen het zicht op verantwoordelijkheid en besluitvorming. Die situatie zorgt voor een roep om herindeling, ofwel: fusies van gemeenten. De ChristenUnie hecht aan het eigene van de lokale gemeenschappen. Herindeling, dus samengaan met andere gemeenten, kan wat ons betreft niet enkel draaien om de maat van de gemeente in oppervlakte en aantal inwoners. Wij zien in Heerenveen nog geen noodzaak en willen op zijn minst eerst een discussie gericht op inhoud, kwaliteit, draagvlak en herkenbaarheid. Deze lijn doortrekkend binnen de gemeente wil de ChristenUnie ook serieus kijken naar mogelijkheden om wijken, buurten en dorpen meer eigen verantwoordelijkheden te geven, zo mogelijk ook met eigen budgetten.tegelijkertijd zoekt de ChristenUnie wel altijd de constructieve samenwerking met omliggende gemeenten, de regio en de provincie.

6 De gemeente staat voor een duidelijke handhaving van normen en waarden. Het voorkómen van normoverschrijdend gedrag is belangrijk. Partners in preventie zijn onder andere welzijnswerk, jeugdzorg, onderwijs en gezondheidszorg. Samenwerking tussen al deze partijen is van belang, maar mag niet uitmonden in overleg zonder resultaten. De gemeente kan hierin een (pro-)actieve en regisserende rol vervullen. Integrale aanpak van het veiligheidsbeleid is daarom noodzakelijk. De ChristenUnie wil dat de gemeente prostitutie tegengaat en zich inzet om te voorkomen dat jonge meisjes de prostitutie worden ingelokt. Het is een aantasting van de menselijke waardigheid en goede relaties. Voor de ChristenUnie kan evenmin sprake zijn van het gedogen van drugshandel en coffeeshops. Tegen het gebruik van softdrugs op straat moet worden opgetreden. We streven er naar dat jongeren onder de 18 jaar niet aan alcohol kunnen komen. In onze samenleving lijkt vaak alles om geld te draaien. De begroting van een gemeente staat vol cijfers, maar het gaat om het verhaal áchter die cijfers, om het beleid. Beleid maken betekent keuzes maken: waaraan mag hoeveel geld besteed worden? Vanaf 2006 is een programmabegroting ontwikkeld. Deze geeft de beleidskeuzes weer, samen met de financiële vertaling ervan en dat is winst. Het is immers de dure plicht van het gemeentebestuur om duidelijk te maken waaraan ze haar geld uitgeeft en hoe dit bijdraagt aan de bloei van de gemeente, zeker in economisch zware tijden. Net als in bedrijven en gezinnen is het aanhouden van een buffer belangrijk om tegenvallers op te vangen. Heerenveen staat er anno 2010 niet erg riant voor en kan zich op financieel gebied niet (nog) meer risico s veroorloven. Temeer omdat wij ervoor waken dat OZB-tarieven als sluitpost van de begroting worden gebruikt om tekorten te dekken. De jaarlijkse aanpassing van de OZB-tarieven moet plaatsvinden op basis van heldere beslisregels. Voor burgers in een zwakke financiële positie hoort kwijtschelding van verschuldigde belasting(en) en heffingen tot de mogelijkheid. Het gemeentebestuur moet de groepen die hiervoor in aanmerking komen helder en eerlijk informeren. Het kwijtscheldingsbeleid is een belangrijk onderdeel van de strijd tegen sociaal isolement en armoede. Helder beleid rond burgerparticipatie, burgers in een vroeg stadium betrekken bij inspraak Herindeling: nee, geen noodzaak Minder regels, meer service (servicenormen gemeente!) Plaatselijk belangen en wijkbelangen zijn belangrijke gesprekspartners met eigen verantwoordelijkheid Efficiënter werken op alle terreinen binnen de gemeentelijke organisatie

7 Terughoudend omgaan met verhoging lastendruk, reserves Heerenveen op peil brengen Ambities (grote projecten) bijstellen, zeker in tijd van recessie

8 2 Heerenveen werkt Bij het schrijven van dit programma zit Heerenveen net als heel Nederland in een stevige recessie. Hoe de economische ontwikkelingen in de komende jaren zullen zijn, valt onmogelijk te voorspellen. Maar behalve bedreigingen zoals afnemende bedrijvigheid en toenemende werkloosheid, biedt deze situatie ook kansen om tot een duurzamere economie te komen. In de visie van de ChristenUnie is het zelfs een voorwaarde dat economische ontwikkeling gericht is op ontwikkeling van de samenleving als geheel en daarom rekening houdt met de schepping en toekomstige generaties. Voor een harmonische samenleving is rust een belangrijk uitgangspunt. Rust geeft mogelijkheden om relaties te verdiepen en te versterken. Tussen mensen onderling en tussen God en mens. Op deze relaties is de samenleving gestoeld. De ChristenUnie vindt de zondag als rustdag enorm waardevol in een hectische samenleving. Koopzondagen passen daar voor ons niet bij. Werk is een belangrijk middel om de gaven waarmee God de mens gesierd heeft, te ontplooien. En werk is behalve een middel om inkomen te verwerven, positief voor het zelfbeeld. Daarnaast moet de waarde van vrijwilligerswerk niet onderschat worden, maar juist meer gewaardeerd en gefaciliteerd. Door de recessie zijn echter veel mensen baanloos geraakt. Gemeente, scholen en bedrijven kunnen zich samen sterk maken om hen weer in te zetten. Met bijvoorbeeld stage- en werkervaringsplaatsen. Ook de gemeente onderzoekt hoe zij in opleidingstrajecten en omscholingen kan bijdragen. Van overheid en bedrijfsleven vragen wij oog voor mensen die moeilijk meekomen. Leerwerktrajecten en sociale werkvoorziening vervullen een belangrijke rol. De wet WIJ zorgt dat jongeren aan de slag kunnen blijven. De overheid heeft een regulerende rol, maar kan op veel manieren de bedrijvigheid ruimte geven en aanjagen. Gemeente en bedrijfsleven hebben elkaar nodig. Vestigingseisen en bestemmingsplannen moeten ontwikkeling mogelijk maken met een ja, tenzij-instelling. Gestreefd wordt naar een veelzijdige mix aan bedrijven en aandacht voor duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Samenwerking en uitwisseling tussen bedrijven kan bijvoorbeeld winst opleveren in de vorm van betere benutting van transport, opslagfaciliteiten en energie. Oudere bedrijventerreinen hebben de neiging te verrommelen. De ChristenUnie wil dat er gewerkt wordt aan nieuwe impulsen om schaarse grond goed te benutten en ondernemers te versterken. In Heerenveen is nog veel te winnen door te saneren in een overdaad aan regels. Wij willen naar één loket voor alle vragen en aanvragen van bedrijven, om de economische dynamiek niet te remmen, maar juist aan te jagen. Dit kan helpen procedures te bekorten en bureaucratie te beperken.

9 Het midden- en kleinbedrijf (MKB) is een banenmotor voor de economie. Naast het binnenenhalen en faciliteren van nieuwe bedrijven, heeft de gemeente nadrukkelijk aandacht voor het ondersteunen van bestaande bedrijven. Eénmanszaken met minder dan 10 werknemers zijn vaak arbeidsintensief en weinig milieuvervuilend. De aanwezigheid van deze bedrijven in buitendorpen en op het platteland is vitaal voor leefbaarheid en werkgelegenheid. Landbouw blijft in Nederland een economische factor van betekenis. Heerenveen heeft een groot buitengebied, waarin de agrarische sector een grote economische drager is en tegelijk vormgever van het landschap. Nieuwe plannen horen daar rekening mee te houden. Er moet ruimte zijn voor schaalvergroting van bedrijven met perspectief en voor het oppakken van nieuwe activiteiten die het bedrijf economisch versterken (verbreding). Werk èn vrijwilligerswerk is de basis voor meedoen in Heerenveen Opvoeden van kleine, nog niet schoolgaande kinderen is passend werk voor alleenstaande ouders. Stimuleer verdere scholing en een deeltijdbaan. De Wet Werk en Bijstand wordt ruimhartig uitgevoerd, zowel wat het Inkomens- als het Werkdeel betreft Haal investeringen in positieve zaken als onderwijshuisvesting, aanleg van fietspaden, verkeersveiligheid naar voren Richt de Sociale werkvoorziening in als leerwerkbedrijf voor mensen met een beperking. Niet alleen voor SW-geïndiceerden, maar ook voor anderen met een beperking zoals Wajong, WIA, WAO e.d. Stimuleer doorstroming vanuit de WWB naar sociale werkvoorziening en beschermde banen. Goede serviceverlening aan bestaande bedrijven in Heerenveen, één loket voor (aan)vragen van bedrijven. De zondag als rustmoment, de winkels zijn gesloten

10 3 Heerenveen kiest voor leefbaarheid in wijken en dorpen Jarenlang zijn mensen gestimuleerd om in de eerste plaats aan zichzelf te denken. De samenleving valt daardoor steeds meer uiteen in eilandjes. Mensen zijn minder solidair en minder tolerant. Aandacht is nodig voor wat ons wél bindt. Gesprek, dialoog en relaties dragen bij aan begrip en betrokkenheid. Voor een bloeiende samenleving zijn zowel fundamentele vrijheden (vrijheid van godsdienst, meningsuiting, vereniging en onderwijs) als ook gedeelde waarden en normen nodig. Geen vrijheid zonder verbondenheid. Geen vrijheid van godsdienst en vereniging zonder een fundamentele erkenning van de democratische rechtsstaat. Geen vrijheid van meningsuiting zonder wederzijdse erkenning van menselijke waardigheid. Geen vrijheid van onderwijs zonder kwaliteitseisen. De ChristenUnie wil investeren in de buurt, omwille van de sociale samenhang. Werk maken van buurtgericht werken en buurtbeheer. De gemeente steunt particuliere initiatieven van buurtbeheer, burenhulp en buurtpreventie evenals buurt- en/of bewonersverenigingen. De wijkagent die de buurt kent wordt weer een begrip. Sociale samenhang moet een rode draad zijn in bestemmingsplannen, bij herstructureringen van straten, buurten en wijken. De ChristenUnie ondersteunt woon-zorg-zones. Daardoor kunnen ouderen langer op zichzelf wonen, horen ze erbij in de buurt en wordt vereenzaming voorkomen. Brede scholen kunnen de sociale samenhang in een buurt of wijk bevorderen. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente, school, ouders en andere (welzijns)organisaties. Het gezin is de basis voor kinderen, ouders zijn primair verantwoordelijk voor hun opvoeding. Ook de directe omgeving waarin kinderen opgroeien en gezinnen functioneren, het sociale netwerk is van belang. Het Centrum voor Jeugd en Gezin gaat ouders en kinderen ondersteunen bij het opvoeden en opgroeien. Het CJG is een belangrijk middel om werk te maken van preventie, om zorglijnen kort te houden en adequaat op te treden wanneer jongeren dreigen te ontsporen. Het CJG levert een bijdrage in voorlichting over preventie van echtscheiding en verwijst door voor hulp bij en na echtscheiding, waarbij richting gegeven wordt aan (emotionele) problemen bij kinderen. De ChristenUnie wil dat de wethouder de regie heeft bij het inzetten van interventies door verschillende instanties. Het jeugdbeleid vraagt om visionaire, inhoudelijke regie en niet alleen stroomlijnen van processen. Vooral de beleidsterreinen onderwijs, veiligheid en volksgezondheid en zorg zullen onderling afgestemd moeten worden om het jeugdbeleid tot een succes te maken.

11 Door een rijk aanbod van opleiding, cultuur en sport kunnen jongeren de vaardigheden en de kennis opdoen die zij nodig hebben in de maatschappij en op de arbeidsmarkt. Het onderwijs treedt actief op om spijbelen en schooluitval tegen te gaan. In het kader van de Wet investering Jongeren (WIJ) doet de gemeente er alles aan om jongeren aan de slag te houden. De problematiek van alcohol- en drugsgebruik, vernielingen en overlast vraagt een integrale aanpak vanuit zorg en repressie. De ChristenUnie ziet jongeren graag gezond opgroeien en zal initiatieven die gezond gedrag stimuleren ondersteunen. Gok-, drank, drugs en gameverslaving bij jongeren willen we tegengaan. Eenzaamheid onder jongeren is één van de oorzaken van de vlucht in verslaving. De ChristenUnie wil deze vereenzaming aanpakken door het verstevigen van het netwerk rond jongeren. Jongeren hebben ruimte nodig, de ChristenUnie wil ze die ruimte bieden en daarbij voorzieningen voor de jeugd realiseren. De woonomgeving moet voor jongeren een positieve uitstraling hebben. We pleiten voor gezinsvriendelijke, veilige wijken waar ruimte is om te spelen en te sporten en om elkaar te ontmoeten. Het jongerencentrum wat in januari 2010 van start gaat in Heerenveen kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Woonzorgzones Voor mensen met beperkingen zelf, maar ook voor de rest van de samenleving is het van belang dat zij meedoen, erbij horen en geaccepteerd worden. Dat staat of valt met het hebben van relaties. Goede en bereikbare voorzieningen vergroten de zelfredzaamheid en de mogelijkheden om te participeren in het leven van alledag. De gemeente onderhoudt goed contact met plaatselijk belangen in de buitendorpen en wijkbelangen. Plattelandsvernieuwing blijft een belangrijk punt als vorm van het op peil houden van leefbaarheid. Daartoe heeft elk plaatselijk belang de afgelopen jaren een dorpsvisie uitgewerkt. Voor de gemeente is het nu zaak hier goed kennis van te nemen en plannen daarop aan te passen. Bij leefbaarheid hoort ook goed onderhoud van wegen, riool en groen. Burgers worden hier zo mogelijk bij betrokken Werken aan sociale samenhang in buurt, wijk, dorp, Centrum voor Jeugd en Gezin bevordert op een positieve manier het gesprek over opvoeden Jeugdzorgbeleid: sluitende aanpak Wethouder voor jeugd en gezin (apart programma voor jeugd en gezin in begroting) Goed faciliteren en beheren van hangplekken, playgrounds Preventie van echtscheidingen en hulpaanbod bij en na echtscheiding gericht op (emotionele) problemen bij kinderen en co-ouderschap

12 Samenwerking tussen sportverenigingen, voor afwisselend aanbod en meer faciliteiten Aandacht voor vereenzaming onder alleengaanden en ouderen Woonzorgzones voor ouderen en mensen met een beperking Alcohol pas vanaf 18 jaar Uitsterfbeleid coffeeshops

13 4 Heerenveen bevordert meedoen en ondersteunt In onze samenleving zijn steeds meer mensen op zichzelf aangewezen. De samenbindende kracht van familie, kerk en buurt is afgenomen. De individualisering maakt mensen minder tolerant en sociale verantwoordelijkheid en betrokkenheid nemen af. Ingrepen in de sociale zekerheid en meer werkloosheid brengen mensen in financiële zorgen. Kleinere gezinnen en een groter aandeel ouderen maken dat de vraag naar zorg en ondersteuning de komende jaren enorm toenemen. Invoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB) heeft de gemeente verantwoordelijkheden gegeven om mensen te activeren richting werk. In 2006 is de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) van kracht geworden. Een beroep op collectieve voorzieningen is pas mogelijk als familie, buren en andere mantelzorgers de hulp niet kunnen bieden. Voor de gemeente en voor de burgers in Heerenveen is werk te verzetten om deze verantwoordelijkheden waar te maken. Bewogenheid is onze drijfveer om te investeren in de samenleving. Omzien naar onze naaste is een belangrijk speerpunt als het gaat om het samenleven in stad, dorp, wijk of buurt. We willen werken aan een duurzame samenleving. Zonder eigen principes geweld aan te doen, moeten we respect opbrengen voor de ander. We willen als politieke partij geen inbreuk maken op het persoonlijk leven van de burger. Wij vinden het wel belangrijk dat verschillende groepen met elkaar in gesprek komen. Sociale cohesie ontstaat pas als er sprake is van samenwerking tussen inwoners van dorp of wijk, onderlinge solidariteit ervaren wordt en er sprake is van betrokkenheid op elkaar. Verenigingen en kerken leveren al een belangrijke bijdrage aan die sociale cohesie. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning willen we als één van de instrumenten hiervoor gebruiken. De ChristenUnie constateert dat de meeste burgers gelukkig goed in staat zijn hun eigen levenspad vorm te geven. Het gemeentelijk beleid moet er op gericht zijn op zoek te gaan naar burgers die dat niet kunnen. Binnen de zorg merken we de gevolgen van het marktdenken. Wij willen er voor waken dat steeds de positie en het belang van de zorgvrager centraal staan. Dit begint al bij een eerste hulpvraag. Meer persoonlijke aandacht bij het vaststellen van de benodigde hulp leidt tot beter passende hulp, waarbij nadrukkelijk gekeken wordt of familie en buren een rol kunnen spelen. Vandaar ons pleidooi voor het instellen van omtinkers in alle wijken en dorpen. Met omtinker bedoelen we iemand die naast de burger staat en helpt problemen op te lossen. Een professional die de buurtbewoners kent en contact legt met hulpverleners wanneer dat nodig is. Met de komst van de WMO leunt de zorg zwaarder op vrijwilligerswerk, waardoor een goede organisatie hiervan van groot belang is. Ook moet er

14 aandacht zijn voor mantelzorgers die vaak overbelast raken. De komst van een mantelzorgspreekuur in Heerenveen begin 2010 vinden wij een goede ontwikkeling. De ChristenUnie maakt zich sterk voor de positie van chronisch zieken: Voor hen die echt niet aan het werk kunnen, moet er een goed, bekend en toegankelijk vangnet zijn. De ChristenUnie ziet het gezin als hoeksteen van de samenleving, maar ziet ook dat het aantal alleengaanden sterk groeit. Sport speelt in Heerenveen een grote rol. Veel mensen genieten van het beoefenen van een sport of het kijken er naar. Daarnaast is sport gezond en bevordert integratie en gemeenschapszin. De ChristenUnie ziet voor de gemeente vooral een rol weggelegd om voor goede voorzieningen te zorgen. Echter: het faciliteren van profsport is in onze ogen geen taak voor de gemeente. Cultuur in de vorm van kunst, musea, muziek, toneel zijn in Heerenveen niet weg te denken. Bovendien zijn we trots op het culturele erfgoed in de vorm van gebouwen, cultuurlandschappen en de Fryske taal. Cultuur is van groot belang voor de samenhang in Heerenveen. Bibliotheken en buurthuizen (verenigingsleven) moeten gestimuleerd en beschermd worden. In de WWB staat het streven naar werk voorop. Prima, maar het blijft van groot belang oog te houden voor het aspect van de bijstand. De gemeente hoort er eerlijke en heldere voorlichting over te geven. Samen met maatschappelijke organisaties en kerken wordt stille armoede door de gemeente getraceerd. Goede schuldhulpverlening speelt een rol in het oplossen en voorkomen van sociale problemen. Goede voorlichting over regelingen is een belangrijk aandachtspunt. Ten aanzien van dak- en thuislozen werkt de gemeente preventief door het in stand houden van het sociaal team (signaleringsnetwerk), goed maatschappelijk werk en woonondersteuning. En de gemeente zorgt voor goede en kleinschalige opvang. Actieve voorlichting aan bijstandsgerechtigden en kwetsbare ouderen Niet bezuinigen op armoedebeleid, veel aandacht voor schuldhulpverlening Sterk georganiseerd vrijwilligerswerk, ondersteuning voor mantelzorgers Omtinkers in de hele gemeente: vraaggericht werken, de buurt Faciliteer en betrek buren bij hulpsituaties Elk dorp/buurt heeft minimaal 1 ontmoetingspunt waar burgers iets kunnen kopen of regelen. Aandacht voor voorzieningen voor burgers die minder mobiel zijn

15 Kleinschalige maatschappelijke opvang (sociaal pension) als plaats van waaruit de positie van dak- en thuislozen wordt verbeterd, niet als eindstation

16 5 Heerenveen stimuleert duurzaamheid Wij hebben de schepping ontvangen van onze Schepper om deze op een juiste wijze te benutten èn te bewaren. En wel zo dat we alles in goede staat aan volgende generaties doorgeven. Een goede verhouding tussen consumptie en milieu is daarbij essentieel. Dat betekent dat ook in financieel mindere tijden een daadkrachtig milieubeleid op peil moet blijven. Het klimaat verandert. Het is dringend nodig om onze CO2-uitstoot en het gebruik van fossiele energie drastisch te verlagen. De ChristenUnie staat volledig achter de doelen zoals die zijn verwoord in het klimaatakkoord van de VNG en het Rijk. In % minder broeikasgassen dan in 1990 Energiebesparing 2% per jaar In 2020 komt 20% van de energie uit hernieuwbare energiebronnen 30% CO2-reductie is veel beter dan niets. Maar het hoogst haalbare is een volledige overgang op duurzame energie uit zon en wind. Die overgang moet binnen drie decennia worden gerealiseerd. De gemeente vervult een belangrijke voorbeeldrol en voorlichtende en faciliterende rol in dit geheel. Naast het milieubeleidsplan wat momenteel al uitgevoerd wordt in de gemeente, moet er een klimaatactieplan opgesteld worden. Om Heerenveen klimaatproof te maken is het watertakenbeheer belangrijk. Voldoende ruimte voor het bergen van water bij hevige neerslag is van groot belang om wateroverlast te voorkomen. Duurzaam beleid vraagt om een heldere visie op wat de komende jaren nodig is en welke keuzes te maken zijn op verschillende beleidsterreinen. Wij pleiten dan ook voor langetermijn-visies op onderwerpen als ruimtelijke planvorming, recreatie, groenbeheer, economische vraagstukken en onderwijs. De (rijks)nota ruimte biedt lokale overheden meer vrijheid om gebieden een bouwbestemming te geven. De gemeente dient hier voorzichtig mee te zijn, anders treedt verrommeling op en gaat waardevolle natuur en landelijk gebied verloren. Door middel van een landschapsplan kan de gemeente zich inspannen om natuur en landschap te beschermen. Dit wel in samenspraak met de agrarische sector, die in veel opzichten de maker en drager van het landschap is. Recreanten en bewoners van het landelijk gebied maken er kostenloos gebruik van. Extra inspanningen die van agrariërs worden gevraagd om het landschap te behouden en beheerswerkzaamheden, verdienen een eerlijke beloning. In de komende periode moet de inwerkingtreding van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (WABO) zijn beslag krijgen. Binnen de WABO moeten ongeveer 25 regelingen worden samengebracht die de fysieke

17 leefomgeving betreffen. Het gaat hierbij om bouw-, milieu-, natuur-, en monumentenvergunningen, die gebundeld worden tot een omgevingsvergunning. Deze ontwikkeling kan en moet tot een aanzienlijke verbetering van de dienstverlening door de overheid leiden. Op het gebied van afval stimuleert de gemeente preventie en hergebruik. Daarbij hanteert zij het principe: de vervuiler betaalt. Het gebruik van papiercontainers is een voorbeeld van inventief beleid om hergebruik te bevorderen. Plastics kunnen ook apart ingezameld worden. In het beleid voor ruimtegebruik, ruimtelijke kwaliteit en investeringen in de infrastructuur hoort milieubeleid te worden meegenomen. Denk aan openbaar vervoerverbindingen bij nieuwbouwprojecten. Of voorzieningen voor fietsers. De zorg voor de natuur hangt af van de maatschappelijke waardering voor de natuur om ons heen. Burgers (en gemeentebesturen!) zijn zich bij veel keuzes die zij maken nogal eens te weinig bewust van milieugevolgen. De gemeente geeft in het groenbeheer het goede voorbeeld door ecologische principes te hanteren. Gemeenten kunnen op meerdere manieren zelf het goede voorbeeld geven en werken aan kennis en affiniteit over en met de natuur bij hun burgers. Op het gebied van mobiliteit zorgt de gemeente voor een goed niveau van infrastructuur voor wonen, arbeid, verkeer en telecommunicatie. Daarin vinden wij drie aandachtspunten belangrijk: veiligheid, milieu en leefbaarheid. Ruimtelijk beleid legt meestal de basis voor het mobiliteitsbeleid. Integrale benadering van deze beleidsterreinen is van belang en vergt een langetermijnvisie. Goed openbaar vervoer is van enorm belang voor het beperken van het autogebruik. De gemeente heeft er niet rechtstreeks invloed op, maar kan toch veel bijdragen: door verkeersmaatregelen tbv bussen, bereikbaar maken van scholen, ziekenhuis en zorginstellingen, haltes toegankelijk maken voor mensen die minder mobiel zijn. Wat betreft de ontwikkeling op het gebied van spoorlijnen (zuiderzeespoorlijn) vinden wij dat de (financiële) verantwoordelijkheid voor infrastructuur bij de rijksoverheid ligt. Heldere voorlichting over de WABO Mogelijkheden onderzoeken voor natuur en milieueducatie voor kinderen Landgoedwonen/landelijk wonen niet toestaan vanwege ruimtebeslag en aantasting open gebied Klimaatactieplan In GVVP is CO2 emissiereductie integraal opgenomen Particuliere woningeigenaren worden geïnformeerd over energiebesparende mogelijkheden en daarin ondersteund Gemeente heeft voorbeeldrol op gebied van duurzaamheid

18 Gemeente onderzoekt mogelijkheden om Fairtrade gemeente te worden Uitbreiding parkeergelegenheid bij het NS station. Fietsen stimuleren met daarbij aandacht voor fietsparkeren.

19 6 Heerenveen ontwikkelt Keuzes die we nu maken zijn bepalend voor de leefomgeving van toekomstige generaties. Ruimte is een schaars goed. Steeds als er voor wonen en industrie extra ruimte nodig is, gaat dat ten koste van wat er al is: meestal landbouw en natuur. Het ruimtevraagstuk staat dan ook voortdurend op de agenda en de ChristenUnie dringt aan op een zuinig ruimtegebruik. Heerenveen zal zich blijven ontwikkelen. De ligging aan snelwegen en het spoor en de status als regionaal stedelijk netwerk aan de A7 zorgden de afgelopen jaren voor groeiende bedrijvigheid en vraag naar wonen. De economische recessie zet die ontwikkeling tijdelijk op een laag pitje. Dat biedt kansen voor bezinning op het ambitieniveau en de richting voor de komende jaren en daarbij een kans om de nadruk veel meer te leggen op investeren in kwaliteit en duurzaamheid. Daarbij is het een onontkoombaar gegeven dat de financiële reserves in het Grondbedrijf al enige tijd te laag zijn, terwijl door de recessie de resultaten verslechteren. Met de herontwikkeling van het centrumgebied(heerenveencentrumbreed) willen we een voorzichtige start maken waarbij een verantwoorde begroting voorwaarde is. Het bouwen van een nieuw Thialf aan de Atalantastraat is voor de ChristenUnie een brug te ver. Onze voorkeur gaat uit naar verbouw van Thialf op de huidige locatie, omdat op de nieuwe locatie te weinig ruimte rond het stadion overblijft, verkeersafwikkeling en parkeren een groot probleem blijft in het centrumgebied en het jaren kost en heel veel geld om dit echt op orde te krijgen. Thialf is net gerenoveerd. Het is duurzamer om op de bestaande plek verder te ontwikkelen. Bovendien is op de huidige locatie een prima aanrijroute vanaf de snelweg en er is zelfs een treinstation aanwezig! Tot slot is Thialf voortdurend financieel zorgenkindje van de gemeente: een ijsstadion is moeilijk financieel rendabel te maken, wat wij uiteindelijk ook geen taak van de gemeente vinden. Op het gebied van woningbouw zijn nog uitbreidingen gepland in Skoatterwâld en binnen herinrichtingsplannen voor Heerenveen-Centrum en Midden. Gezien de afnemende vraag is het nodig om deze plannen zorgvuldig te faseren en goed in te spelen op specifieke segmenten in de woningmarkt. Demografische ontwikkelingen laten zien dat de groep 1- persoonshuishoudens sterk zal groeien en tegelijkertijd dat de bevolkingsaantallen niet meer groeien of zelfs dalen. In 2010 wordt er in Heerenveen een nieuwe woonvisie vastgesteld. De ChristenUnie kiest daarbij voor een realistische koers door te kiezen voor groeien in kwaliteit en bouwen voor de vraag. Investeren in de woonomgeving en alleen bouwen waar nodig en mogelijk. We zijn voorstander van kleinschalige

20 woningbouwprojecten met duurzame energie, wateropvang en veel groen. Investeren in kwaliteit kan verder door behoud van het groene buitengebied. Luxe huizen bouwen in de weilanden achter Tjalleberd ( Tjalleberterkrite, cq Aengwirder Krite ) past daar voor de ChristenUnie niet bij. Bij voorkeur willen we investeren in binnenstedelijk bouwen en de ruimte meervoudig gebruiken. Uitbreiding is in principe niet aan de orde zolang inbreidingslocaties beschikbaar zijn. Verrommeling van het buitengebied kan voorkomen worden door landschapsontwikkelingsplannen en landschapsfondsen. Verder zijn we warm voorstander van herstructurering van bedrijventerreinen en clustering in regionale terreinen. Op het gebied van ruimtelijk beleid willen we klimaatbestendig werken. Bijvoorbeeld door in het rioleringsplan rekening te houden met het feit dat er vaker periodes zullen zijn met hevige regenval. En door bij nieuwbouw van woningen en bedrijven de hemelwaterafvoeren los te koppelen van het riool. Bij reconstructies van wegen,parkeerterreinen en bij inbreidingsplannen is waterafvoer en (tijdelijke) afvoer eveneens een punt van aandacht. In Heerenveen is een actueel gemeentelijk watertakenplan vastgesteld. Daarin wordt aandacht gegeven aan zowel grond- als oppervlaktewater. Reserve van het grondbedrijf verbeteren Stoppen met de plannen voor de Tjalleberterkrite Heerenveen Centrum Breed gefaseerd in voeren met ruime financiële onderbouwing Thialf verbouwen op huidige locatie, geen nieuwbouw aan de Atalantastraat Woningbouw aanpassen aan de vraag Herstructurering van wijken is basistaak van de gemeente Regenwater niet op het riool! Bij bestaande bouw burgers mogelijkheid bieden tot afkoppeling