Koninklijke vtb Fotoclub Evergem vtb Diaclub Evergem. 55 ste. jaargang nr. 2 juni [Geef tekst op] Pagina 1

Transcriptie

1 Koninklijke vtb Fotoclub Evergem vtb Diaclub Evergem 55 ste jaargang nr. 2 juni 2014 [Geef tekst op] Pagina 1

2 Koninklijke OVU 8 CVB149 Belfius IBAN BE BIC GKCCBEBB vtb Evergem Fotoclub VOORZITTER Freddy Hofman Pijlkruidstraat Wondelgem 09/ freddy.hofman@telenet.be ONDERVOORZITTER Jos Van den Hende Antwerpsestwg 774B 9040 St. Amandsberg 09/ SECRETARIS Chris Vanden Bunder E. Ronsestraat Oostakker 09/ christiaan.vandenbunder@skynet.be PENNINGMEESTER Christine Van de Velde Rozenpark Evergem 09/ c.vdv@gmail.be PUBLIC-RELATIONS Koen Andries Droogte Evergem 09/ fotografieandries@gmail.com Activiteitenkalender / Zondag 31/8/2014 Clubetentje Vrijdag 28/11/2014 Fotobespreking Vrijdag 5/9/2014 Eerste vergadering Vrijdag 5/12/2014 Fotobespreking Vrijdag 12/9/2014 Fotobespreking Vrijdag 12/12/2014 Fotobespreking Vrijdag 19/9/2014 Openingsreceptie Het Spoor Vrijdag 19/12/2014 Fotobespreking Vrijdag 26/9/2014 Openingsreceptie Lux Nova Vrijdag 26/12/2014 Fotobespreking Vrijdag 3/10/2014 Fotobespreking Vrijdag 2/1/2015 Jaarvergadering Vrijdag 10/10/2014 Fotobespreking Vrijdag 9/1/2015 Fotobespreking Vrijdag 17/10/2014 Fotobespreking Vrijdag 16/1/2015 Fotobespreking Zaterdag 18/10/2014 Galaprojectie videoclub Vrijdag 23/1/2015 Fotobespreking Vrijdag 24/10/2014 Tentoonstelling Kantclub Vrijdag 30/1/2015 Fotobespreking Vrijdag 7/11/2014 Fotobespreking Zaterdag 8/11/2014 Openingsreceptie Progendis Vrijdag 14/11/2014 Fotobespreking Vrijdag 21/11/2014 Fotobespreking Zaterdag 22/11/2014 Galaprojectie diaclub Zondag 23/11/2014 Galaprojectie diaclub NB. Deze kalender kan aan wijzigingen onderhevig zijn. Editoriaal. Beste leden, Hopelijk hebben jullie allemaal genoten van een deugddoend verlof met aanvaardbaar weer. Alhoewel, het moment waarop ik dit schrijf (midden augustus) is het echter of de herfst voor de deur staat. Zoals steeds is het begin van een nieuw werkjaar traditioneel ook de periode waarop ik jullie verzoek om het lidgeld te storten. Na jarenlang dezelfde bedragen te hebben gehanteerd, zijn we vanaf dit jaar als club verplicht om een aanpassing door te voeren. Het onderhoud van ons lokaal (verwarming, elektriciteit, water, algemeen onderhoud) kost meer en meer en door het dalende drankverbruik komt men niet meer uit de kosten. Men heeft geprobeerd om de dranken duurder te maken, maar (zoals door ons werd voorspeld) brengt dit niet genoeg op. Daarom heeft men een andere oplossing uitgedokterd. Pagina 2

3 Bij vtbkultuur bestaat de mogelijkheid om lid te worden voor een beperkt bedrag en zonder aan te sluiten bij de pechverhelpingsdienst. De vtbkultuurpas kost 10 en wordt door de club doorbetaald aan vtbkultuur. Van dat bedrag komt er 8 terug naar de Evergemse Vriendenkring als uitbater van het lokaal. Ik weet het, dit klinkt allemaal nogal ingewikkeld, maar finaal komt het erop neer dat we ons verplicht zien om het lidgeld met 10 te verhogen, een bedrag waar de club eigenlijk zelf niets aan heeft. Dit brengt ons uiteindelijk bij de volgende bedragen: Lidmaatschap Fotoclub: 25 Lidmaatschap Fotoclub voor 2 e lid op hetzelfde adres: 17,5 Lidmaatschap OVU-CvB: 30 Lidmaatschap Fotoclub voor iemand aangesloten bij een andere club van vtbkultuur Evergem: 15 Lidmaatschap Fotoclub voor lid op hetzelfde adres aangesloten bij een andere club van vtbkultuur Evergem: 7,5 Ik dring er terug op aan jullie ook aan te sluiten bij onze koepelorganisaties OVU en CvB (eenheidsprijs zie hierboven 30 ). Hoewel we dank zij de nieuwe Vlaamse regering naar alle waarschijnlijkheid op geen subsidies meer moeten rekenen, blijft het interessant om het (toch wel luxueuze) tijdschrift te ontvangen en om te kunnen deelnemen aan hun wedstrijden en te zien waarnaar de fotografie evolueert. Zij organiseren ook workshops en (naar ik heb gehoord) steekt men daar toch het één en ander op. Ook zoals steeds vraag ik jullie om het bedrag met de gepaste vermelding voor 15 oktober te storten op de rekening van de club (zie vooraan dit blad). Zodoende heeft onze secretaris genoeg tijd om zijn dossier voor de OVU in orde te brengen. Na deze administratieve mededelingen wil ik het ook hebben over ons clubetentje dat, zoals in jullie agenda's staat genoteerd, doorgaat op zondag 31 augustus. We verwachten jullie in ons lokaal voor het aperitief om 11h45. Ik heb jullie beloofd dat we van dit etentje iets speciaal wilden maken voor onze 55 ste verjaardag. We hebben dan ook naar iets feestelijks gezocht en gevonden. Dit staat er op het menu: Aperitief met hapjes - Valdobbiadene Prosecco (It) Normandische tongfilets met grijze garnalen, champignons en paling - Blygedacht (Sauvignon - ZA) Parelhoenfilet met druivensausje, witloof, peertje en cresson - fuzion ALTA (Malbec - Arg) Profiterolles met vanille-ijs en warme chocoladesaus Koffie met Gentse versnaperingen Het zal jullie wel opvallen dat jullie bijdragen de kosten van dit menu niet zal dekken. De club neemt dan ook graag de aperitiefhapjes, alle dranken, de koffie, de Gentse versnaperingen en de algemene opleg voor zijn rekening. Ik hoop dat we een aangename namiddag zullen doorbrengen, maar dat zal wel jullie kennende. Rest mij enkel iedereen nog een subliem fotojaar toe te wensen met schitterende foto's en veel discussieplezier in de club. Freddy Pagina 3

4 John stuurt zijn spionnen uit (eigenlijk enkel Freddy deze keer) LEO BAEKELANDTENTOONSTELLING 2014 De maand mei is sinds enkele jaren de maand waarin de fotoselectie voor de Leo Baekeland Fototentoonstelling (LBFT) wordt getoond in de kerk van het Begijnhof in Sint Amandsberg. Deze keer niet uitsluitend bekende OVU fotografen of 2/3 foto's uit twee clubs zoals de voorgaande jaren. Door de nieuwe selectieprocedure, waarbij iedereen foto's mag inzenden, is men tot een grotere verscheidenheid gekomen, zowel wat betreft de onderwerpen als de geselecteerde fotografen. Minder bekende namen dus en dat valt zeker op. Als jury koos men dit jaar voor Sofie Crabbé en Filip Claus die tevens de gastfotograaf was. Er zaten zeker kwaliteitsvolle werken in de selectie maar ik kan me toch niet van de indruk ontdoen dat men "... Door de nieuwe selectieprocedure is men tot een grotere verscheidenheid gekomen... eerder geforceerd zoekt naar kunstzinnigheid. Dus waren er ook een groot aantal vervormde, onscherpe en met Photoshop bewerkte (verminkte?) beelden bij. Ook, en daar blijf ik op hameren, foto's die duidelijk beter tot hun recht zouden komen wanneer gepresenteerd achter een degelijke passe-partout en in een kader worden, ruwweg gemonteerd op dibound, of iets dergelijks, tegen de panelen geplakt. Het werk van de gastfotograaf Filip Claus sprak me wel aan. Het waren zeer grote foto's uit zijn bijdrage tot de reeks Cairopolis ( ), een project waarbij hij samenwerkte met drie andere Belgische fotografen: Zaza Bertrand, Bieke Depoorter en Harry Gruyaert. Zij gingen de stad in en tonen beelden van de periode juist na het uitbreken van de Arabische lente. Het zijn gevoelvolle, positieve beelden die ons een goed inzicht geven van het leven in een stad zoals Cairo. Als besluit: de tentoonstelling was het bekijken waard en men is op de (volgens mij) goede weg. Alleen nu nog een beetje meer zuivere fotografie en niet een overwicht voor zogenaamde kunstzinnigheid. TENTOONSTELLING PORTFOLIO KISP Onmiddellijk na ons bezoek aan de LBFT reden we naar het CC Meulestede, je weet wel de ruimte waar ook fotoclub Nieuw Gent tentoonstelt. Die zondag stelde de leerlingen van het laatste jaar fotografie van het KISP hun werken tentoon tijdens de expo "Portfolio". Jawadde, wat een volk zeg. Er was nauwelijks nog een parkeerplaats in de omgeving te vinden (we hadden wel geluk want er reed juist iemand weg). De volledige bovenverdieping met zijn verschillende lokalen en zalen, werd ingenomen door de foto's en was zowat 5 maal groter dan wat we gewoon zijn. De studenten mogen zelf hun onderwerp kiezen en worden begeleid door een mentor die hen met raad en daad bijstaat bij de ontwikkeling van hun project. Uiteraard moet hun inbreng groot zijn want zij zijn uiteindelijk verantwoordelijk voor wat gepresenteerd wordt. "... Deze tentoonstelling was straffe kost... Zo moet het!..." Pagina 4

5 Deze tentoonstelling was straffe kost. Het is lang geleden dat ik zulke goede fotografie heb gezien. Hier geen gepruts aan de beelden. Nee, een rechttoe, rechtaan fotografie. Zo moet het! Zelfs Rudy De Cleene was onder de indruk van de kwaliteit en dat wil toch al iets zeggen. Als men verder wil gaan (alla OVU) dan moet je maar een aparte richting creëren en het dan zeker geen fotografie meer noemen. Verschillende reeksen kan ik me zo weer voor de geest halen. Dat bewijst enkel dat de beelden zijn blijven "hangen", het beste bewijs dat ze kwalitatief waardevol zijn en ze me aangesproken hebben. En voor 99% beelden van bij ons, dus geen reisfotografie of andere exotiek. Ook (daar gaan we weer), een bewuste keuze van presentatie, afhankelijk van het beeld zelf en hoe men het ten volle tot zijn recht laat komen. Dus kaders waar het past en opkleven als het beeld erom vraagt en niet omdat het in de mode is. Deze keer hadden de afwezigen echt ongelijk om het met een cliché te zeggen. Omdat ik eigenlijk toevallig over deze tentoonstelling werd ingelicht via een leerling, zouden we moeten proberen om te weten te komen wanneer het evenement wordt georganiseerd, want er komen ook andere studiejaren dan het finale jaar aan de beurt. (f)art - FOTOTENTOONSTELLING IMPRESS 2014 Op een zondagmorgen reden we richting Gent Centrum voor een bezoek aan de tentoonstelling van fotoclub (f)art. Eigenlijk op aanraden van onze secretaris Chris, die vorig jaar danig onder de indruk was van het gepresenteerde werk. Hij pende daarover een zeer enthousiast artikel neer en spaarde zijn lof niet (Zie CO jaargang 54 nr 3). Als kader om een tentoonstelling in te richten is het Ryhovesteen in de Onderstraat een sublieme locatie. Ofwel hebben we hier te doen met een zeer rijke club, ofwel hebben ze andere mogelijkheden, want wetende wat de Stad Gent als huur vraagt voor een historisch gebouw... Ik moet het enthousiasme van onze secretaris ietwat temperen. Zeker, wat er getoond werd was van zeer goede kwaliteit. De afdrukken mochten gezien zijn, ik kon geen "...Toch hebben we daar terug de fotografie ontdekt zoals ze moet bedreven worden..." expliciete fouten ontdekken. Er was een goede afwisseling va zwart-wit en kleur en de presentatie was wat ze moet zijn: in functie van de foto. Enkel de afwisseling van de onderwerpen liet volgens mij een beetje te wensen over. Bijna geen portret- of personenfotografie. Het waren voor het overgrote deel, weliswaar mooie, landschappen. Maar na 51 foto's gaat men toch wel op zoek naar iets "menselijkers". Toch hebben we daar terug de fotografie ontdekt zoals ze moet bedreven worden. Het weergeven van interessante beelden op een artistiek verantwoorde manier door het spelen met compositie en vooral met licht. Alhoewel deze club niet zo heel erg bekend is in fotografie middens, de naam alleen al(!), is dit volledig onterecht. Deze club beoefent de fotografie in zijn puurste vorm. Dus volgend jaar: allen daarheen. NB: Het is mij ook opgevallen dat alle clubleden een poloshirt droegen met de naam van de club erop. Maar dat zal bij ons wel geen waar zijn zeker?... Freddy Pagina 5

6 Nieuws uit Japan t Is niet allemaal kersenbloesem. Hier in Japan horen of lezen we erg weinig nieuws uit België en waarschijnlijk is dat wederkerig. Ik vermoed dat jullie in Evergem ook erg weinig nieuws horen uit Japan. Na een lang regenseizoen dat begon in het midden van juni en duurde tot het eind van juli, is de hete en erg vochtige zomer weer over Japan gekomen. Met temperaturen tot 38 graden en een luchtvochtigheid van 62% en meer is het moeilijk om ergens een koel en plezant plekje te vinden. In zulk vochtig weer bent ge constant nat van het zweet onder uw kleren en dat voelt helemaal niet prettig aan. Vergeleken met andere landen waar men s zomers buiten op een terrasje kan eten, koffie of een biertje drinken, is dit in Japan niet erg prettig en al deze activiteiten vinden plaats in gekoelde ruimtes. In de afgelopen weken hebben we ook een aantal tyfoons gehad die een ongelooflijke hoeveelheid regen meebrachten. Op sommige plaatsen vielen er 630 millimeter regen in drie dagen - dat is 63 cm water. Als ge dat niet meegemaakt hebt kunt ge u niet voorstellen hoe hard het kan regenen. Als gevolg werden berghellingen verzadigd met water en stortten ze naar beneden. Op hun pad werden hele dorpen, spoorlijnen, boerderijen en autowegen totaal verwoest en bedekt met meters modder, rotsen, bomen en puin. En natuurlijk vielen er ook een groot aantal doden. Afgezien van de wederkerende jaarlijkse hittegolven en tyfoons (om niet te spreken van de aardbevingen) heeft Japan ook een aantal andere problemen. Eén van deze problemen is een krimpende bevolking. Ieder jaar krimpt de bevolking met ongeveer mensen. Op een bevolking van 125 miljoen lijkt dat niet veel maar ge moet niet vergeten dat dit niet oudere mensen zijn die sterven, maar kinderen die niet geboren worden. Het geboortecijfer in Japan is één van de laagste in de wereld met 1,23 kinderen per vrouw. En deze afwezige kinderen, potentieel echtparen zullen natuurlijk ook geen kinderen hebben. Als dit zo voort gaat zal de bevolking van Japan in 2050 slechts de helft zijn van wat ze nu is, slechts 62,5 miljoen, heeft men berekend. Door de goede gezondheidszorg in Japan leven mensen steeds langer (gemiddeld 80 jaar) zodat we nu een bevolkingspiramide krijgen die op haar kop staat, met veel meer oudere mensen dan kinderen. Er is zelfs een stad in het noorden van Japan waar er helemaal geen kinderen meer zijn. Dit heeft natuurlijk grote gevolgen want minder werkende mensen betekent minder belastingsinkomsten en meer oudere mensen kosten meer geld aan gezondheidszorg en pensioenen. Per 1 april 2014 werd de consumptiebelasting verhoogd van 5% tot 8% om deze stijgende kosten het hoofd te kunnen bieden en een verdere verhoging is op komst tot 10% in In Europa is het geboortecijfer ook niet erg hoog maar er komen genoeg mensen uit andere landen bij zodat de bevolking vrij stabiel blijft. Japan heeft een closed door policy tegenover vreemdelingen. Er zijn genoeg jonge mensen uit China, Korea, de Filipijnen en ander Aziatische landen die graag naar Japan zouden komen werken en wonen, maar de Japanners zijn erg conservatief, xenofoob zelfs, en willen hun unieke cultuur en manier van leven ten allen koste tegen een vloedgolf van vreemdelingen beschermen. Ook het aantal westerlingen in Japan is erg laag met ongeveer 4% van de bevolking. In de stad waar ik woon ( inwoners) zie ik zelden andere westerlingen op straat of in the supermarkt. In Kyoto zie ik wel veel toeristen op straat maar in Ibaraki City waar ik woon heb ik meestal het gevoel de enige buitenlander te zijn. Ik kan me heel goed inbeelden hoe iemand als E.T. (de Extra-Terrestrial) zich voelde.. Wel, dit is alles voor deze keer. Houdt u kloek en tot schrijfs. Beste groeten uit Japan Julien Pagina 6

7 Nvdr: Enkele dagen na ontvangst van dit artikel stuurde Julien me onderstaande opmerkingen. Dag Freddy Ik vergat te vermelden dat de wind in sterkte aan het toenemen is en dat de luchthaven zal gesloten worden voor het weekend vanwege de komende storm. Eventjes een update voor mijn bijdrage tot de Camera. We zitten hier in Japan dit weekend in het midden van typhoon nummer 11 die buitengewone hoeveelheden regen met zich meebrengt. De voorspellingen voor dit weekend zijn meer dan 1000 mm regen, ja inderdaad een meter regen! Op sommige plaatsen zijn er al overstromingen waar alleen de daken van de auto s er nog bovenuit komen. Gelukkig is het bij ons nog niet zo erg maar de voorspellingen zijn niet goed. Julien Pagina 7

8 ICONEN VAN DE FOTOGRAFIE WILLIAM HENRY FOX TALBOT William Henry Fox Talbot werd geboren in Melbury- Dorset in een zeer welstellende familie. Daar er enige onzekerheid bestond wie het vaderschap kon opeisen werd hem, om niemand voor het hoofd te stoten, maar de naam van de twee potentiële vaders gegeven in alfabetische volgorde weliswaar. Dit is een verhaal dat door boze tongen de wereld werd ingestuurd, hoewel in hogere kringen niet veel misbaar gemaakt werd over een bastaard meer of minder (wij moeten zelf niet ver in onze hogere kringen gaan zoeken om daar voorbeelden van te vinden). Wat wij verder nog over hem vinden is dat zijn vader(?) stierf toen hij nog geen jaar oud was en zijn moeder hertrouwde in Verder weten wij ook nog dat hij in 1817 naar de universiteit van Cambridge trok. In 1832 trouwde hij met Constance Mundy en tijdens hun huwelijksreis naar het Comomeer gebruikte hij een Camera Lucida als hulpmiddel bij het tekenen. Voor de jongere lezertjes onder ons: een Camera Lucida is hetzelfde als een Camera Obscura, maar dan binnenste buiten. Daar de resultaten hem niet bevielen schakelde hij dan maar over naar een Camera Obscura die hij vroeger reeds had gebruikt maar zonder betere resultaten en tenslotte probeerde hij eens te experimenteren met allerlei chemische technieken om afbeeldingen vast te leggen. Ik zou u nu aanraden een paar boeken over scheikunde van onder het stof te halen en de tabel van Mendeljev nog eens van buiten te leren. Bij zijn terugkeer op zijn landgoed in Lacock begon hij met een reeks proeven die tenslotte leidden tot de ontdekking van het fotografisch procedé zoals wij het nu in de analoge fotografie kennen: de vervaardiging van een negatief beeld van het onderwerp, met een bijhorende methode om van dat negatief een onbeperkt aantal positieven te kunnen maken. Het principe van het lichtgevoelig papier werd reeds door Wedgwood uitgevonden, maar het was Fox Talbot die het belangrijk probleem wist op te lossen door de toepassing van een sterke zoutoplossing. Bij zijn eerste experimenten maakte hij gewone vellen schrijfpapier lichtgevoelig door ze eerst met een keukenzoutoplossing te bewerken en daarna met zilvernitraat. Op die manier vormde zich in de papiervezels een lichtgevoelig element dat zwart werd als het aan het licht werd blootgesteld. Hij legde er dunne voorwerpen op als stukjes kant en bladeren en stelde de vellen aan het heldere zonlicht bloot. Wanneer het lichtgevoelige papier voldoende zwart werd fixeerde hij het zo ontstane beeld in een gewone zoutoplossing, waardoor het voldoende werd gestabiliseerd om het bij normaal licht te kunnen bekijken zonder dat het beeld dan donkerder werd. Pagina 8

9 Zo omstreeks 1835 vervaardigde Fox Talbot dergelijke negatieven met behulp van kleine houten camera s die de timmerman van zijn landgoed in Lacock, Jozef Froden, voor hem zou hebben gemaakt. Het belangrijkste van deze negatieven is een opname van het tralieraam van de South Gallery van Lacock Abbey, vermoedelijk het oudste ons bekende fotografische negatief. Het origineel bevindt zich in de fotografische collectie van het Science Museum in Londen. Al spoedig was hij ook in staat positieve afdrukken te maken door met hetzelfde lichtgevoelige papier contactafdrukken te maken van de negatieven. Hij noemde dit procedé fotogenisch tekenen. Toen hij hoorde van de proeven van Daguerre in Frankrijk, liet hij snel zijn eigen experimenten wereldkundig maken en organiseerde hij een expositie van zijn werk tijdens de bijeenkomst van het Royal Institute in In september 1840 deed Fox Talbot, op aanwijzing van zijn vriend Reade, de belangrijke ontdekking dat vellen fotogenisch papier die slechts kort belicht waren wel een latent beeld bezaten. Met behulp van een oplossing van galluszuur wist hij dit beeld te ontwikkelen en zichtbaar te maken. Hij kreeg op die manier natuurlijk een negatief, maar met het oorspronkelijke fotogenische papier kon hij daar positieve afdrukken van maken. Zelf noemde hij zo een afdruk kalotypie maar toentertijd kregen de beelden de naam talbottypie of zonebeelden mee. Het was ook niet juist om zijn positieve afdrukken kalotypiën te noemen want het waren bijna allemaal afbeeldingen op zoutpapier d.w.z. afdrukken op fotogenisch papier van kalotypie negatieven. Het proces werd beschreven in een verslag dat werd gepresenteerd op de bijeenkomst van de Royal Society op 11 juni Hierin werd een samenvatting gegeven van het patent nr dat Fox Talbot op 8 februari had verkregen. In het kort kwam het hier op neer: een vel schrijfpapier van goede kwaliteit werd aan een kant met een oplossing van zilvernitraat ingesmeerd, vervolgens gedroogd en daarna in een bad van kaliumjodide gedompeld. Deze twee chemische oplossingen zorgden samen voor de vorming van zilverjodide in de vezels van het papier. Maar aangezien het een overschot aan kaliumjodide bevatte bleef het betrekkelijk ongevoelig voor licht en kon het voor toekomstig gebruik worden opgeborgen. Vlak voor het gebruik werd het dan extra gevoelig gemaakt door het op een oplossing van zilvernitraat, azijnzuur en galluszuur te laten drijven. Die oplossing werd door Fox Talbot zilvergallonitraat genoemd. In een commentaar op de bijzondere hoge gevoeligheid van de zo ontstane papiersoort zei Fox Talbot dat bij fel zonlicht soms een belichtingstijd van f/16 bij een minuut al voldoende was. Hoewel zowel het Daguerreotypie als het kalotypie procedé in Engeland door patenten werden beschermd verliep de commerciële exploitatie daar moeilijker dan in andere landen. Daarbij waren zowel met de apparatuur als met het materiaal grote kosten gemoeid. De Daguerreotypie leverde unieke afbeeldingen met scherpe contouren, grote helderheid en een rijke toonschakering. De kalotypie was minder scherp door de vezelstructuur van het negatiefpapier en het zoutpapier van de positieve afdrukken. Maar voor beide technieken gold dat het fotograferen van levende objecten bijzonder lastig was door de lange belichtingstijden die noodzakelijk waren. Pagina 9

10 Hoewel het procedé van Fox Talbot inferieur was voor zover het om de kwaliteit van de uiteindelijke afbeelding ging, had zijn techniek wel het grote voordeel dat er meer afdrukken mogelijk waren, want de negatieven konden onbeperkt worden gereproduceerd. De geleerden en fotografen waren dus doordrongen van de noodzaak een negatief/positief procedé te ontwikkelen dat de problemen van de papieren negatieven en de lichtgevoelige chemicaliën in de vezels van het papier zelf kon omzeilen. De oplossing werd tenslotte gevonden door Louis-Désiré Blanquart-Evrard, een textielhandelaar uit Lille in Frankrijk. Hij ontdekte een afdrukprocedé waarvan de resultaten even scherp en gedetailleerd waren als die van de Daguerreotypie. Hij bracht op een dunne, gladde papiersoort een laag eiwit aan voordat hij het papier lichtgevoelig maakte. Het resultaat was een glad, halfglanzend afdrukpapier, dat alle facetten van het oorspronkelijke papier wist te behouden. Op 27 mei 1850 werd de Academie des Sciences in kennis gesteld en dit procedé bleef tenslotte tot omstreeks 1890 in zwang. Vast staat dat de albumine fabriek in Dresden, één der grootste producenten van albuminepapier, meer dan 20 miljoen eieren per jaar gebruikte. Een deel van de dooiers (die voor de fotografische industrie niet van belang waren) werd aan de bakkers verkocht, maar een groot gedeelte ervan moest worden weggegooid. Er volgden een hele reeks experimenten met o.a. glasplaten met collodium als onderlaag wat weer een hele verbetering betekende en zo werd verder geëxperimenteerd met de meest waanzinnige producten tot wanneer wij uiteindelijk beland zijn bij de klassieke analoge rolfilmhouder. Nu sla ik bewust een hele reeks pogingen over om te beletten dat jullie in slaap zouden vallen, maar de uiteindelijke eer komt toe aan George Eastman en zijn meewerkers van Kodak. Die hadden het tenslotte gepresteerd het fotografische procedé aanzienlijk te vereenvoudigen en het bovendien binnen het bereik van de man in de straat te brengen. Nu is de analoge fotografie op sterven na dood maar velen zullen nog met weemoed denken aan de magie der donkere kamer waar wij na belichting het beeld langzaam tot leven zagen komen in het ontwikkelbad. Nu is het gewoon computerwerk geworden waar je zowel aan een Excel of PowerPoint of Word document kan zitten werken dan aan een digitale foto. Weinigen beseffen nog dat de met veel moeite en zoekwerk tot stand gekomen fotografie nog altijd volgens de regels van de analoge fotografie werkt niettegenstaande onze moderne, uiterst gesofisticeerde camera s met toeters en bellen. John Bronnen: C.& D. Wills De geschiedenis van de fotografie. Taschen Iconen van de fotografie. Elsevier Focus Foto en Filmencyclopedie. Koneman A new history of Photography edited by Michel Frisot. Edita Michel Auer The illustrated history of the camera from 1839 to the present. Afbeeldingen Google. Pagina 10

11 Nvdr Met dit artikel sluiten wij een tijdperk af. Deze bijdrage is zowel de laatste uit de reeks die John heeft samengesteld over de pioniers in de fotografie, maar vormt ook het allerlaatste artikel dat van de hand van John in de Camera is verschenen. Zijn gezondheidstoestand laat hem niet meer toe om deze reeks nog uit te breiden (hoewel het belangrijkste is gezegd), maar ook om voor ons fototentoonstellingen te bezoeken en hierover verslag uit te brengen. Wij wensen John dan ook van harte te bedanken voor zijn jarenlange zeer gewaardeerde inzet en bijdragen (ik denk dat hij zelf niet meer weet hoelang hij voor dit blad heeft geschreven) en wensen hem het allerbeste toe met zijn gezondheid. John, ik zou toch nog willen om in de mate van het mogelijke nog één (1) bijdrage per jaar af te leveren, nl. die over onze clubtentoonstelling in april. Ik wil jullie ook vragen om zelf eens in de pen te kruipen en een bijdrage te leveren voor deze CO. Dat kan zeer ruim worden geïnterpreteerd: een bezoek aan één of andere tentoonstelling, een evenement, enz., maar liefst toch iets met betrekking tot de fotografie. Anders wordt dat hier meer en meer een persoonlijk blaadje en daar heb ik noch de inspiratie noch de tijd voor (ik ben met pensioen hé). Dus laat jullie maar volledig gaan en stuur maar op wat jullie interessant vinden en willen zien verschijnen. Pagina 11

12 Micro - Portfolio Freddy Hofman Pagina 12

13 OVU nr. 052 CVB nr Bankrek. IBAN : Belfius BE BIC: GKCCBEBB VTB-Diaclub Evergem p/a : Hekstraat 7, 9940 Evergem VOORZITTER Jeanine DEVOS Bollewerkstraat DRONGEN 09 / ONDERVOORZITTER & MATERIAALMEESTER André DE MEYER Sanderuslaan SLEIDINGE 09 / SECRETARIS Raphaël COCQUYT Bouwmeestersstr SINT-AMANDSBERG PENNINGMEEESTER Henri Eggermont Bollewerkstraat DRONGEN 09 / COMMISSARIS Koenraad Andries Droogte EVERGEM Sept - OKT - NOV - zat - zon - DEC - LOKAAL VZW EVERGEMSE VRIENDENKRING Zetel van de club: HEKSTRAAT 7, 9940 EVERGEM 05 Algemene ledenvergadering - 12 Les + bespreking digitale beelden - 17 Les + bespreking digitale beelden - 26 Les + bespreking digitale beelden 03 Les + bespreking digitale beelden - 10 Les + bespreking digitale beelden - 17 Les + bespreking digitale beelden Gala van de Videoclub - 24 Geen samenkomst (Tentoonstelling Kantclub) - 31 Les + bespreking digitale beelden 07 Les + bespreking digitale beelden - 14 Les + bespreking digitale beelden - 21 Voorbereiding digitale projectie 22 Digitale projectie om uur 23 Digitale projectie om uur - 28 Les + bespreking digitale beelden 05 Les + bespreking digitale beelden - 12 Les + bespreking digitale beelden - 19 Les + bespreking digitale beelden NIEUWS OPGELET : nieuw clubrekeningnummer en adres voor de rekening van de club! Vrijdag 5 september om uur start het nieuwe (digitale) werkjaar We verwelkomen dan ook met veel plezier, een aantal nieuwe leden in onze club. Doordat het het steeds moeilijker wordt om juryleden te vinden, gaat de jurering van 27 september niet door. De digitale montages voor de "Digitale projectie" kunnen dus nog vertoond worden. Basiscursus digitale fotografie in 5 lessen in 2015 Volgend jaar organiseren we terug een cursus op vrijdagavond : 17 april, 08, 22 mei, 05, 19 juni van tot uur. Organisatie: Cultuurcentrum Evergem i.s.m. vtb Diaclub Evergem. Pagina 13

14 BEELDFORMATEN en PROJECTORFORMATEN Niet hetzelfde (helaas) Deel 1 Oscar Barnack's camera Er is ooit een meneer geweest, Oscar Barnack was zijn naam en die had een idee dat de hele fotografie zou gaan domineren. Barnack was de bedenker van de Ur-Leica, waarvan hij er in 1908 twee stuks maakte met de bedoeling een langspeelfilm te testen. Hij gebruikte daarin een "gedraaid filmformaat" uitgaande van het speelfilmformaat 24 x 18 mm dat gebruikt werd in bioscopen. Hij verdubbelde het formaat tot 24 x 36 mm. Ernst Leitz II bracht in 1924 deze camera in produc tie onder de naam Lei(tz)ca(mera). Ernst Leitz nam deze beslissing geheel zelfstandig, er was daarbij nooit een soort internationale commissie die het formaat had aanbevolen of vastgelegd als standaard. Maar wij zitten nu wel opgeschept met het formaat 24 x 36, dat een beeldverhouding 2:3 heeft. Het was ooit wel anders. Van in de 17 e eeuw werden handgekleurde glasplaten gebruikt voor projectie. Het beeld was dan meestal circulair. Rond 1850 werden voor het eerst glasplaten met transparante positieve fotografische beelden gebruikt voor projectie met een toverlantaarn. De formaten konden afgeleid worden uit alle gangbare formaten van de fotografische emulsies. De emulsieformaten gingen (en gaan nog steeds) van 4 x 5" tot 20 x 24". In Europa worden afmetingen in cm gebruikt. Zo was 9 x 12 cm gebruikelijk voor projectie en dat tot ver in de 20 e eeuw (zeker in het onderwijs). Ongeveer zo groot als 4 x 5" maar zeker geen equivalent. Het rolfilmformaat 120 leverde dan weer 6 x 6 cm beelden, en werd meestal professioneel gebruikt. Het invoeren van een nieuw formaat, "kleinbeeld", was dus wel een hele revolutie, niet alleen in de emulsietechnieken, maar vooral in het denkpatroon om "beelden te zien". Het kleinbeeldformaat in een verhouding 3:2 is qua esthetische argumenten slecht gekozen. Het mooiste, elegantste formaat zal rekening houden met de "guldensnede verhouding" cp = 1,6 waarbij de lengte / breedte = 1,16. Zo' n formaat laat toe de meest esthetisch verantwoorde composities te maken. Maar in de filmindustrie (zeg maar Kodak) heeft blijkbaar niemand daar ooit aan gedacht. Men nam het liever een beetje groter om dan een uitsnit te kunnen maken. Mr. Eastman zag natuurlijk liever dat je meer emulsie kocht dan in feite nodig. Kapers op de kust De speelfilmindustrie is een industrie die zich volledig ontwikkeld heeft op commerciële basis, niet op een kunstzinnige (de beste kunstzinnige producties zijn nooit de grote kaskrakers geweest). Het gebruikte filmformaat bestond dus al voor Barnack zijn intrede deed. Barnack zou er nooit in geslaagd zijn om een nieuw filmformaat (en dan nog een kleinbeeldformaat) gelanceerd te krijgen. CO 55/1 Pagina 14

15 Hij gebruikte "wat beschikbaar was" (hij was betrokken in het onderzoek van deze emulsies). Op zich is het niet het speelfilmformaat dat de grote boosdoener is, maar wel de industrie van de elektronica. De eerste beeldbuizen, oscilloscoop beeldbuizen, waren cirkelvormig en dat om eenvoudige fysica redenen (men kon nog geen voldoende sterke en kleine deflectiemagneten maken om de elektronenbundel te sturen). Ze waren klein en bestemd voor zuiver wetenschappelijk werk. Maar het heeft uiteraard niet lang geduurd tot men op de idee kwam om, bewegende beelden als "televisie" op die schermen weer te geven. Aldus waren de eerste TV beelden ronde beelden. Niet erg mooi, maar niemand stond daar bij stil. De elektronica ontwikkelde zich (en nog steeds) razendsnel, en men kon kort daarop min of meer aanvaardbare horizontale beelden maken (gelukkig heeft niemand er aan gedacht om verticale TV beelden te maken! Uitzondering: de professionele toepassingen). Nu was het niet meer dan normaal om zo veel mogelijk van het circulaire beeld te gebruiken. Men had een vierkant formaat kunnen nemen, maar dat is wel het minst goede dat je zou kunnen kiezen. Het werd dus het formaat van de reeds bestaande speelfilmen: 4:3. En zo zijn we dus tot enkele jaren gelden opgeschept geweest met dit onmogelijke formaat. De eerste video camera's volgden met hetzelfde formaat. Ook de kleinbeeld fotografie heeft er zich zo laten door beïnvloeden, dat men zelfs camera's met het 4:3 formaat produceert (niet met film, alleen elektronisch). De filmindustrie stopte echter niet bij het formaat 4:3. Men ontdekte dat het optisch mogelijk werd om beelden bij de opname te comprimeren en daarna optisch terug op oorspronkelijk formaat te projecteren. Cinemascoop was nu het formaat dat het publiek naar de zalen lokte. Al wat daar verder nog uit voorvloeide (tot het nieuwste cineformaat 21 :9) heeft er alleen maar ingespeeld op wat we inderdaad met onze ogen zien: een lang horizontaal formaat. De fototoestellen volgden de tendens en het formaat 16:9 komt nu courant voor (vooral bij de kleine populaire toestellen). Wat hierbij opvalt is dat je dan mag "kiezen" tussen 16:9, 3:2 of 4:3. Er is daar niets te kiezen, je knipt gewoon een stuk van de informatie van de beeldsensor weg. Waarom er dan voor betalen? Alleen als je naar de betere kleinbeeldcamera's kijkt, dan is voorlopig het full frame formaat nog steeds het oude vertrouwde 3:2 formaat (met stijgende resoluties en uiteraard prijzen). Er zijn geen indicaties dat dit snel zal wijzigen. Maar nu beginnen pas de formaatproblemen! Maurice Dorikens Uit : Diaporama Club Belgiê 2011 Vol.22 N 1+2 Wordt vervolgd. CO 55/1 Pagina 15

16 Beste clubleden, Hernieuwing clublidgeld werkjaar Gelieve vóór 10 oktober de bijdrage voor het lidgeld, te willen storten via overschrijving. Gelieve dit zo vlug mogelijk te doen, omdat wij voor subsidiëring het aantal leden moeten overmaken aan de VTB en het CvB + OVU voor de SABAM-regeling. Indien de bijdrage niet tijdig gestort wordt, dan kunnen wij het juiste aantal leden ook niet overmaken, met als gevolg dat uw naam + adres niet in het adressenbestand van voorgaande organisaties opgenomen wordt. Resultaat : géén verzekering en ontvangst van nieuwsbrieven e.a. van het CvB en de OVU. 1) Het basislidgeld voor een gezin (Jan en Agnes, zelfde adres) + bijdrage lokaal VTB bedraagt 1 X 60. Hierin is 1 lidmaatschap voor het CvB + OVU + SABAM-regeling inbegrepen. 2) Het lidgeld voor een gezin (Jan en Agnes, zelfde adres) + bijdrage lokaal VTB inbegrepen, maar zonder het lidmaatschap van de CvB + OVU, bedraagt 1 X 30. 3) Lidgeld bij de Koninklijke vtb Fotoclub Evergem of Filmclub VTB Evergem reeds betaald. Enkel lidmaatschap Diaclub VTB - Evergem = 20,0. Voorbeeld: Jan en Agnes zijn lid bij Koninklijke vtb Fotoclub Evergem en betalen: 1 X 20,0. 4) Lidgeld bij de Koninklijke vtb Fotoclub Evergem reeds betaald + CvB + OVU + SABAM. Lidmaatschap Diaclub VTB - Evergem +1 lidmaatschap CvB + OVU + SABAM, = 20,0 + 30,0. Voorbeeld: Jan en Agnes zijn lid bij de Koninklijke vtb Fotoclub Evergem en betalen: 1 X 50,0. 5) Een bijkomend OVU + CvB-lidmaatschap is per gezinslid 30,0. Voorbeeld: Jan en Agnes (leden op zelfde adres) willen beiden in onze club CvB + OVU-lid worden en betalen dus in totaal: 60,0 + 30,0 = 90,0. Gelieve op het overschrijvingsformulier dan te vermelden : + 2 de OVU - CvB-lid. 6) Steunende clubleden betalen : 20,0 en ontvangen het clubblad. OPMERKING : 1) Het clubblad Camera Obscura wordt in principe niet meer per post, maar per verzonden naar de leden. De leden van de Diaclub kunnen deze uitgave bekomen in de club. 2) BANKREKENING van de Diaclub : IBAN : BE vtb Diaclub EVERGEM BIC : GKCCBEBB p/a Hekstraat EVERGEM Met vriendelijke groeten, de secretaris Raphaël Cocquyt. CO 55/1 Pagina 16