Hart voor Rivier en Land

Transcriptie

1 Hart voor Rivier en Land

2

3 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Inleiding 7 Hoofdstuk 1: Oppervlaktewater 11 Kwaliteit 11 Voldoende zoetwater 12 Grondwater 12 Wateroverlast 12 Kwantiteit 13 Vispassages 13 Klimaat 13 Hoofdstuk 2: Waterzuivering 17 Optimaliseren zuivering 17 Van afval naar grondstoffen en energie 17 Verwijderen van nieuwe stoffen 15 Afkoppelen van regenwater 17 Samenwerken in de afvalwaterketen 18 Hoofdstuk 3: Waterkeringen 21 Nieuw Hoogwaterbeschermingsprogramma (nhwbp) 21 Dijkverzwaringsplannen 21 Ruimte voor de Rivier 21 Bestrijding van muskusratten 19 Regionale keringen 19 Hoofdstuk 4: Wegbeheer 25 Hoofdstuk 5: Bestuur en financiën 27

4 4

5 Voorwoord Water is onze vriend, maar kan ook onze vijand zijn. Het is onze vriend als het schoon en gezond is en in ruime mate voorhanden. Dan kunnen wij genieten van het water en de grootheid van de schepping daarin zien. Het kan ook zijn dat wij moeten vechten tegen het water, omdat het onze vijand is of dreigt te worden. Het water is dan door ons vervuild, of er dreigt een overstroming. Het water kan dan een grote bedreiging vormen. Daarom vraagt water steeds onze speciale aandacht en zorg. Wij Nederlanders leven met en van het water. Als u bedenkt dat Nederland voor de helft onder de zeespiegel ligt, behoeft dit absoluut onze aandacht. Zonder dijken blijft het in Rivierenland alleen rond Nijmegen droog. Maar ook in het dagelijks leven is water onmisbaar. Elke dag gebruiken wij ongeveer 120 liter per persoon. Het zijn vooral de waterschappen die elke dag met aandacht en zorg voor het water bezig zijn. In Nederland zijn 23 waterschappen die voor de veiligheid van de dijken instaan, er voor zorgen dat er niet te veel of te weinig water in de sloten zit, de kwaliteit van het oppervlaktewater in de gaten houden Deze waterschappen vormen een zelfstandige bestuurslaag die voor het grootste gedeelte direct door de burger wordt gekozen. De verkiezingen hiervoor vinden plaats op 18 maart 2015 Deo Volente. In deze brochure vertellen wij u hoe de SGP over het waterschap denkt en welke speerpunten zij formuleert om het beleid van het waterschap vorm te geven en te kunnen controleren. De SGP doet in een groot aantal waterschappen aan de verkiezingen mee, vanuit het besef dat water de basis vormt voor een duurzame inrichting van onze woon- en leefomgeving. Goed waterbeleid en waterbeheer maakt duurzaam wonen, werken en recreëren mogelijk. Hiermee geven wij invulling aan de Bijbelse opdracht om de aarde te bouwen en te bewaren. De SGP streeft naar een maatschappij die is ingericht naar Bijbelse normen. Zondagsrust vindt de SGP een belangrijk issue, arbeid is aan de orde bij noodzakelijk werk en bij calamiteiten. Bijbels rentmeesterschap ten aanzien van onze leefomgeving vindt ook zijn basis in duurzaamheid en innovatie.

6

7 Inleiding Elk jaar ontvangt u een aanslagbiljet waterschapsbelastingen. Waar betaalt u eigenlijk voor? Als gebruiker betaalt u watersysteemheffing, wegenheffing (in Alblasserwaard en Vijfheerenlanden) en zuiveringsheffing. Daarnaast betalen de eigenaren van gebouwd onroerend goed, zoals woningen en bedrijfspanden, watersysteemheffing en wegenheffing (in A & V). Dit bedrag is een percentage van de WOZwaarde. Via de zogenoemde kostentoedeling worden de waterschapskosten zo evenwichtig mogelijk verdeeld over (agrarische) bedrijven en particuliere inwoners. Watersysteemheffing U betaalt dus uw aandeel aan het in stand houden van het watersysteem. Dit bestaat uit de kosten die worden gemaakt om de rivierdijken en regionale keringen op hoogte en sterkte te houden, alsook om het regen- en smeltwater op te vangen en overtollig water via sloten, kanalen en rivieren af te voeren naar de zee. Een aanzienlijk deel van dit zoete water wordt gebruikt voor landbouw en plantenteelt. Wegenheffing In de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden heeft het waterschap ook de wegentaak. U betaalt daar mee aan de aanleg en het onderhoud van de wegen en de fietspaden buiten de bebouwde kom. Daaronder behoort naast maaiwerk en regulier onderhoud ook de gladheidbestrijding in de winter. Rijkswegen en provinciale wegen vallen niet onder het waterschap. Zuiveringsheffing Elk bedrijf en elk gezin betaalt mee aan de zuivering van afvalwater. De riolering van uw woonhuis is via de gemeentelijke riolering aangesloten op een rioolwaterzuiveringsinstallatie. Als het water voldoende gezuiverd is kan dit worden geloosd in een kanaal of rivier. Het achterblijvende zuiveringsslib wordt onder andere verwerkt in een energiefabriek. Grondstofterugwinning uit het restslib is een groeiende activiteit bij de zuivering. Wat doet het waterschap daarvoor voor u? De taken van het waterschap zijn vastgelegd in de Waterwet. De belangrijkste zijn: het beheersen van de waterkwaliteit, het zuiveren van afvalwater, het beheersen van de waterkwantiteit en het beheren van de waterkeringen (dijken) en wegen. Waterkwaliteit Het waterschap heeft zorg voor en controleert voortdurend de waterkwaliteit. Zij treft hiervoor maatregelen om de waterkwaliteit te borgen dan wel te verbeteren. Door regelmatige monitoring kan adequaat worden gereageerd op verstoringen van kwaliteit o.m. door lozingen. Waterzuivering Rioolwater wordt via ondergrondse leidingen en pompen naar rioolwaterzuiveringsinstallaties getransporteerd. Door middel van bezinken en beluchten wordt het water gezuiverd. Als gevolg van bezinking slaan de zware delen als slib neer. Uit deze slib worden verschillende grondstoffen teruggewonnen en de calorische

8 waarde van het slib wordt gebruikt voor de opwekking van energie (de energiefabriek). Het gezuiverde rioolwater wordt vervolgens geloosd op open water, kanalen of rivieren. Waterkwantiteit Het klimaat verandert en plaatselijk valt er steeds meer neerslag in kortere tijd. Ook voeren de rivieren meer regen- en smeltwater uit het buitenland aan. Het waterschap is- samen met de gemeente- verantwoordelijk om bij bovenmatige neerslag maatregelen te treffen, door extra waterberging aan te leggen en/of extra pompcapaciteit in te zetten. Het waterschap bedenkt daarnaast toekomstbestendige nieuwe scenario s en rekent deze door. Waterkeringen het klimaat verandert, daarom moeten de dijken hoger en sterker worden gemaakt. Elk dijkvak wordt eenmaal per zes jaar nauwkeurig beoordeeld of het blijvend op zijn taak berekend is. Voldoet een dijk niet (meer) aan de norm dan moeten er maatregelen getroffen worden. Via het landelijke nieuwe Hoogwaterbeschermingprogramma wordt vervolgens op basis van prioritering besloten welke dijkvakken zullen worden verbeterd. Wegen Waterschap Rivierenland is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud en de verkeersveiligheid van de wegen buiten de bebouwde kom in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden. Dit geldt ook voor de fietsroutes in het gebied.

9

10 1 Oppervlaktewater Kwaliteit Het waterschap draagt zorg voor voldoende kwaliteit van het oppervlaktewater. Het is verantwoordelijk voor de controle van de waterkwaliteit en voert daartoe een meetprogramma uit. Ook ten behoeve van de zwemwateren verricht het waterschap kwaliteitsmetingen. Oppervlaktewater moet altijd veilig zijn voor mens en dier, en moet voldoende kansen bieden voor gewenste natuurontwikkeling. In eerste instantie is het waterschap verantwoordelijk voor de waterkwaliteit aan de hand van de Europese Kaderrichtlijn Water. Deze richtlijn stelt dat de waterbeheerder concrete doelen voor het grond- en oppervlaktewater in stroomgebieden dient te realiseren in 2015, met een mogelijkheid dit gefaseerd in te voeren tot uiterlijk Voor de uitvoering dient er een goede balans te zijn tussen haalbaarheid en kosten. Oppervlaktewaterbeheer is voor de waterschappen een complexe taak waarbij diverse belangen en partijen een rol spelen. De SGP stelt zich ten doel om samen met de betrokken instanties tot overeenstemming te komen, om zo een breed draagvlak te creëren voor toekomstbestendige maatregelen in het belang van de verschillende partijen. Voldoende kwaliteit van het oppervlaktewater is ook van groot belang voor de agrarische sector. Samen met de Land- en Tuinbouw Organisatie (LTO) zijn convenanten opgesteld die de emissies terug moeten dringen. Duurzaam ondernemen door de agrarische sector draagt zo bij aan een betere waterkwaliteit. De SGP ondersteunt het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer, een initiatief van de LTO om te komen tot het terug dringen van emissies in het oppervlaktewater en grondwater. De waterkwaliteit dient in overeenstemming te zijn met de vereisten voor de functies van het water In het buitengebied dient het belang van de agrarische sector geborgd te zijn. Nog aanwezige riooloverstorten die het oppervlakte water vervuilen dienen geen gevaar op te leveren voor mens en dier. Door een gericht baggerprogramma draagt de waterbeheerder ook zorg voor een optimale aan- en afvoer van het water, in combinatie met een schone watergangbodem. Robuuste watersystemen hebben de voorkeur. Samen met waterbergingoevers die natuurvriendelijk worden ingericht zorgt dat voor een ecologisch evenwicht. De waterafvoer en -aanvoer is gericht op de aanwezige functies van wonen, werken, recreëren en natuur De natuurontwikkeling lift mee met een adequaat waterbeheer. Bij aanleg van waterbergingoevers (waar ook natuurontwikkeling aan de orde kan zijn) ten koste van het agrarisch gebruik dient een adequate compensatie of vergoedingsregeling te worden aangeboden.

11 Eigendom prevaleert boven natuurinrichtingsplannen, grondverwerving voor natuur komt slechts tot stand met medewerking van betrokken grondeigenaren Voldoende zoetwater In het Deltaprogrammaonderdeel Zoetwater wordt aandacht gevraagd voor een juiste verdeling van zoetwater in ons land. In veel gebieden moet nu in droge tijden veel zoetwater ingelaten worden (gebiedsvreemd en vaak ook vervuild) om aan de vraag te voldoen. Soms moet dit water lange trajecten afleggen voor relatief weinig belanghebbenden. De SGP vindt het belangrijk dat er in de landbouwsector, met name in de gebieden met veel glastuinbouw, gebruikgemaakt wordt van innovatieve maatregelen, zoals opslag van hemelwater in de grond. Op deze wijze hoeven er minder maatschappelijke kosten gemaakt te worden. Voor zoetwatervoorziening wordt meer ingestoken op mogelijkheden van zelfvoorziening door belanghebbenden Grondwater Onder regionaal waterbeheer valt ook het grondwaterbeheer. In de Waterwet krijgen de waterschappen nadrukkelijk de rol van waterbeheerder, ook voor het grondwater. Omdat grondwater zich niets aantrekt van perceelgrenzen is het goed dat duidelijk is waar de verantwoordelijkheden liggen. In het schema hieronder is dit weergegeven: De grondwatertaken van het waterschap dienen een samenhang te hebben met het oppervlaktewaterbeheer De SGP pleit voor een evenwichtige afweging van belangen bij onttrekkingen en beïnvloeding van het grondwater Wateroverlast Door het veranderende klimaat zijn er steeds meer gebieden die niet over voldoende waterafvoercapaciteit beschikken. Water kan niet tijdig worden afgevoerd

12 en wateroverlast is het gevolg. Dit speelt voornamelijk in het stedelijk gebied met weinig oppervlaktewater. Omdat de ruimte juist in die gebieden duur en spaarzaam is, pleit de SGP voor een adaptieve houding van de gemeenten om samen met de waterschappen gebieden een multifunctionele bestemming te geven. Te denken valt aan waterpleinen, groene daken en minder verhard oppervlak, zodat ook in die gebieden een robuust watersysteem ontstaat. Aan de andere kant is het van belang dat er gewerkt wordt aan een goede communicatie met de burger, waarin wordt aangegeven dat ook waterschappen niet altijd in staat zijn om wateroverlast te voorkomen. Ook hier geldt dat op basis van maatschappelijke kosten-batenanalyses prioriteiten moeten worden gevonden. Het zoveel mogelijk voorkomen van wateroverlast in stedelijke gebieden is een gezamenlijke opgave voor gemeenten en waterschap. Bij extreme neerslag spant het waterschap zich in om wateroverlast in landelijk gebied zoveel mogelijk te beperken. Kwantiteit Het waterschap is verantwoordelijk voor voldoende water in het watersysteem voor de gebruiksfuncties. Peilbeheer is een belangrijk element om zorg te dragen voor voldoende water voor de agrarische activiteiten en in specifieke gevallen voor natuurontwikkeling. Verdroging in natte natuurgebieden dient door de waterschappen te worden voorkomen. Waterberging wordt bij voorkeur gerealiseerd door middel van waterbergingoevers. Waar dit niet mogelijk is moeten retentiegebieden worden ingezet. Dit zijn gebieden voor de berging van water bij grote hoeveelheden neerslag. Het waterschap draagt samen met de gemeenten en de provincie door middel van waterplannen zorg voor het stedelijk water, en bij gebiedsontwikkeling voor voldoende capaciteit voor de berging van neerslag. Het waterschap zet zich in om samen met gemeenten en gebiedsontwikkelaars te zorgen dat neerslagwater wordt afgekoppeld van de riolering. Duurzaam waterbeheer heeft de voorkeur en kan bereikt worden door de trits van vasthouden, bergen en afvoeren. Wateroverlast door extreme neerslag dient waar mogelijk adequaat te worden opgelost in het watersysteem, al dan niet in combinatie met retentie. de waterafvoer en -aanvoer is gericht op de aanwezige functies van wonen, werken, recreëren en natuur De functie van het gebied dient leidend te zijn bij het peilbeheer. Vispassages Het waterschap draagt tegen aanvaardbare kosten, al dan niet gesubsidieerd, bij aan de ontwikkeling van vispassages of voorzieningen bij gemalen die de paaimogelijkheden vergroten. De ontwikkeling hiervan dient wel in de lijn te staan van een aansluitende visvriendelijke keten, om werkelijk resultaat ten goede van de vis te bereiken. Klimaat Het waterschap volgt nauwlettend de ontwikkelingen die samenhangen met de opwarming van de aarde en de klimaatstudies en -scenario s die van invloed zijn op zijn taakstelling. Deze informatie, die met de betrokken instanties wordt gedeeld en door de algemene democratie ondersteund, dient toegepast te worden bij de

13 taken op het gebied van veiligheid en watersystemen. Zo komt het waterschap tot een op de toekomst gericht uitvoeringsbeleid met bijbehorende maatregelen. Een onderdeel van de klimaatverandering zijn de grotere droogteperiodes met een te verwachten tekort aan zoetwater voor mens, landbouw, natuur en industrie. De informatie en kengetallen die hieruit voortvloeien, kunnen leiden tot een gebiedgericht beleid voor het vasthouden of gedoseerd afvoeren van neerslag of rivierwater. De Deltabeslissing Zoetwater zal hierbij de komende periode een belangrijke sturende factor zijn. De SGP is van mening dat het waterschap voorzichtig dient te anticiperen op de wisselende informatie die uit klimaatstudies naar voren komt.

14

15 2 Waterzuivering Het stelsel van de riolering en de afvalwaterzuivering samen noemen we de afvalwaterketen. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de riolering, de waterschappen voor het transport van het afvalwater en voor de zuivering in de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Optimaliseren zuivering De rioolwaterzuiveringsinstallaties zijn kapitaalintensief en daarnaast kost het beheer en onderhoud veel geld. Om de kosten te drukken en de duurzaamheid te bevorderen is het van belang om het zuiveringsproces zo optimaal mogelijk te laten verlopen, waarbij innovaties toegepast moeten worden. Om de belasting (en de kosten) van zuiveringsinstallaties te beperken dient door voorlichting de bewustwording van de burger gestimuleerd te worden Innovatie en duurzaamheidmaatregelen ten aanzien van het zuiveringsproces benutten om energie en klimaatdoelstellingen te realiseren De bevolking moet bewust worden van de kosten van waterzuivering Van afval naar grondstoffen en energie Afvalwater wordt gezuiverd, waarbij reststoffen worden geproduceerd. Deze reststoffen zijn een bron voor het terugwinnen van grondstoffen en opwekken van energie. De doelstelling is om de reststoffen optimaal te benutten. Dit kan geld opleveren om in de toekomst innovatie oplossingen te benutten bij het zuiveringsproces om een bijdrage te leveren aan een meer duurzame samenleving. Afvalstoffen omzetten in grondstoffen en energie. Verwijderen van nieuwe stoffen Stoffen zoals medicijnen, microplastics en nanodeeltjes vormen een probleem waarvan we de consequenties op de langere termijn nog niet kunnen overzien.. We moeten in elk geval starten met de bronaanpak: hoe kan worden voorkomen dat deze stoffen in het afvalwater terechtkomen? Hiervoor dient te worden gewerkt aan bewustwording en beleid op het gebruik van deze stoffen in producten. Bewustwording en bronaanpak om nieuwe schadelijke stoffen in afvalwater zo veel mogelijk te voorkomen. Afkoppelen van regenwater Het afkoppelen van regenwaterafvoeren in bestaande wijken moet gestimuleerd worden. Dit om het rioolsysteem en de afvalwaterzuivering zo min mogelijk t belasten met schoon regenwater, die het zuiveringsproces onnodig belasten. Tevens leidt dit ertoe dat er minder overstorten plaatsvinden op oppervlaktewater, waardoor vervuiling van het watersysteem (inclusief grond- en drinkwater) wordt voorkomen. Dit is goed voor de gezondheid van mens en dier.

16 Gemeenten stimuleren om hemelwater en afvalwater zo veel mogelijk te scheiden aan de bron. Samenwerken in de afvalwaterketen Samenwerking in de afvalwaterketen door waterschap en gemeenten heeft tot doel kosten te besparen met zo mogelijk verbeteren van de kwaliteit en het delen van kennis. Het geheel van het behandelen van afvalwater moeten we zo goed mogelijk afstemmen met de gemeenten. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor de inzameling van afvalwater en hebben invloed op de bronaanpak en het scheiden aan de bron. Daarnaast dient de waterketen als een onderdeel van een duurzame inrichting van de wijken gezien te worden. Het duurzamer inrichten van de waterketen kost op korte termijn weliswaar extra geld, maar in samenhang met andere uitdagingen kan dit uiteindelijk toch voordelig uitpakken. Dit kan bijvoorbeeld door een combinatie met het afval- en energievraagstuk in de wijk (denk aan warmte uit het riool, groene daken en inzameling van groente- en fruitafval in hoogbouw). Samen met gemeenten optimaliseren van de afvalwaterketen tegen zo gering mogelijke maatschappelijke kosten.

17

18 3 Waterkeringen Dijken moeten ook bij storm en hoge waterstanden blijvend het water keren. Rivierdijken dienen ook in de toekomst het rivierwater veilig te kunnen afvoeren. Regionale keringen dienen ook te voldoen aan de gestelde normering om het gebied te beschermen. Het landelijk vastgestelde nieuwe Hoogwaterbeschermingsprogramma is berekend op een statistische overstromingskans van dijken maximaal eenmaal per tweeduizend jaar. Vanaf 2014 wordt met een nieuw klimaatscenario gerekend, gebaseerd op de zeespiegelstijging en tropische regenbuien. De SGP staat voor sterke, robuuste dijken en droge voeten: De veiligheid tegen overstroming vanuit de rivieren moet op zo kort mogelijke termijn gebracht zijn op de afgesproken norm. De SGP wil rekening houden met een realistisch klimaatscenario. Nieuw Hoogwaterbeschermingsprogramma (nhwbp) Elk dijkvak wordt door het waterschap eenmaal per zes jaar nauwkeurig beoordeeld of het zijn taak blijvend kan uitvoeren. De benodigde verbeteringen worden gerapporteerd aan het ministerie van I en M. Het ministerie toetst aan het nhwbp, waarbij wordt aangegeven welk dijkvak op welk tijdstip aan de beurt is voor verbetering. Zo kunnen we borgen dat de eigen dijken tijdig op orde zijn. De financiering van de rivierdijken komt gezamenlijk voor rekening van het rijk en het waterschap. De SGP stelt veiligheid voor het eigen beheersgebied voorop en werkt mee aan optimale urgentiekeuze. De SGP is bereid zo nodig extra te investeren in dijkverbetering. Dijkverzwaringsplannen In opdracht van het ministerie werkt het waterschap) de plannen tot dijkverzwaring uit tot bestekken per dijkvak. Deze worden vervolgens aanbesteed. Uiteraard is het behalen van een functioneel resultaat tegen redelijke kosten van belang. Het waterschap houdt in hoge mate rekening met de inspraak door omwonenden en bedrijven en met omgevingsfactoren, zoals bestaande bebouwing en natuur. Een maatschappelijke kosten-batenanalyse is hierbij een onmisbaar instrument. De SGP is bij het aanbesteden van werk voorstander van het combineren van werkzaamheden. Bij dijkversterking worden ter vermindering van de overlast voor bewoners en gebruikers en ter vermindering van de kosten innovatieve technieken toegepast. Toepassing vindt alleen plaats bij voldoende zekerheid van werking Ruimte voor de Rivier Het advies van de commissie-veerman heeft geresulteerd in een aantal adviezen voor de toekomstige waterveiligheid van ons land. Het onderlijnd het project

19 Ruimte voor de Rivier, dat inmiddels voor een belangrijk deel tot uitvoering is gebracht. Het project betreft verruiming van waterafvoer van de drie grote rivieren Maas, Waal en Rijn door maatregelen in het zomer- en winterbed en plaatselijk dijkteruglegging. Als criterium is meerlaagse veiligheid ingevoerd: het voorkómen van overstromingen, het realiseren van een duurzame ruimtelijke planning en rampbeheersing bij overstromingen. Het uitgangspunt is dat elke inwoner statistisch gezien een even gering risico loopt. Gebieden met grote economische betekenis krijgen daarboven op basis van een kosten-baten beschouwing extra bescherming. Met het principe van meerlaagse veiligheid wordt ingestemd. Dit betekent in de eerste plaats veilige dijken en een goede ruimtelijke inrichting van en maatregelen in te beschermen gebied De SGP staat nieuwbouw op dijken en in uiterwaarden slechts toe als de veiligheid en het meerjarig onderhoud ook voor de toekomst voldoende geborgd zijn. Bestrijding van muskusratten Muskusratten graven ook in dijken en vormen daardoor een bedreiging voor de sterkte van de dijken. De rattenbestrijding is inmiddels een wettelijke taak van het waterschap. Regionale keringen Het waterschap heeft in de komende jaren een opgave voor de verbetering van de regionale keringen. Deze liggen voor het grootste deel in het gebied van de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden. Een groot deel van de kades voldoet niet meer aan de gestelde veiligheidsnormen. De omvang van de verbetering van de boezemkaden is mede afhankelijk van de maatregelen aan het afwateringssysteem in dat gebied. Verbetering van regionale keringen dient ter hand te worden genomen met een aanpak naar urgentie. Ter beheersing van de kosten heeft een pragmatische benadering de voorkeur Een studie naar de gewenste toekomstige vormgeving van het watersysteem van de Alblasserwaard dient te worden opgepakt

20 19

21 4 Wegbeheer Het waterschap is tevens verantwoordelijk voor een groot aantal wegen binnen het gebied van de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden. We hebben het dan over de wegen in het buitengebied, inclusief de fietspaden. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de wegen binnen de bebouwde kom, de provincie en Rijkswaterstaat voor resp. de provinciale wegen (N-wegen) en rijkswegen. Onder wegbeheer valt het onderhouden van wegen, wegbermen, wegbeplanting, fietspaden en parkeerterreinen, maar ook het ijs- en sneeuwvrij houden van deze wegen in de winter. Speerpunten bij het wegbeheer zijn veiligheid en bereikbaarheid. Hier spelen een aantal zaken, zoals het combineren van recreatief gebruik van de buitenwegen met agrarisch gebruik. Meer fietsers en grotere landbouwmachines gaan niet altijd samen, zowel voor de veiligheid van de weggebruikers als voor schade aan de wegbermen. Veilige fietsroutes voor schoolgaande jeugd vragen bijzondere aandacht. Het voorkomen van verkeersslachtoffers heeft prioriteit! Wegbeplanting is een essentieel onderdeel van de uitstraling en vormgeving van het landelijk gebied. Het waterschap is verantwoordelijk voor het beheer, het onderhoud en de vervanging van bomen en struiken. Binnen het groenbeheer is er extra aandacht voor de verkeersveiligheid (overzicht bij kruisingen, afbrekende takken), maar ook voor het behoud van diversiteit, soortenrijkdom en landschappelijke waarden. Onderhoud van wegen is noodzakelijk voor een goede en veilige verkeersafwikkeling. Verkeersveilige weginrichting voor kwetsbare verkeersdeelnemers (scholieren en ouderen) Groene landschapskenmerken behouden, maar tegen verantwoorde kosten.

22

23 5 Bestuur en financiën Het waterschap heeft een autonome positie binnen het stelsel van overheden. Het bestuur van het waterschap wordt, net zoals de gemeenteraad, voor het grootste deel door de burger gekozen door middel van directe verkiezingen. Een gedeelte van het bestuur bestaat uit geborgde zetels voor landbouw, natuur en bedrijven. Bestuurders voor deze zetels worden via brancheorganisaties geplaatst. Het bestuur van het waterschap wordt gevormd door een dijkgraaf, leden van het dagelijks bestuur en leden van de algemene vergadering. Naar analogie met de gemeente is dit vergelijkbaar met resp. de burgemeester, wethouders en raadsleden. De noodzaak van waterschappen is al vele eeuwen geleden onderkend en tot de dag van vandaag is er een bijzondere rol weggelegd voor de waterschappen. Met name de veiligheidstaak (bescherming tegen water) is essentieel en moet geborgd zijn en blijven door een bestuursorgaan dat beperkt onderhevig is aan politieke willekeur. In een in 2014 uitgebracht OESO-onderzoek naar de organisatie van het waterbeheer in Nederland is het belang van het voortbestaan van de waterschappen ook naar de toekomst toe onderschreven. Wel wordt daarbij opgemerkt dat de bekendheid van de organisatie van het waterbeheer verbetering behoeft. Vanuit deze achtergrond heeft het waterschap zelfstandige belastinginkomsten, die rechtstreeks bij de burgers en bedrijven worden geïnd. Het is logisch dat deze betalende burgers en bedrijven dan ook direct invloed kunnen uitoefenen op het beleid van het waterschap door een directe verkiezing van het bestuur. Het is van cruciaal belang dat deze overheidsorganisaties met hun tijd meegaan en worden gemoderniseerd. Efficiëntie en doelmatigheid van zowel de organisatie als de uit te voeren taken blijven een opdracht voor de komende tijd. Van alle inwoners worden offers gevraagd. Belastingopbrengsten moeten daarom uiterst doelmatig worden besteed en omvangrijke financiële besluiten moeten worden gebaseerd op een maatschappelijke kosten-batenanalyse.

24 Besparingen moeten ten minste leiden tot matiging van de lasten. Wellicht is lastenverlaging mogelijk. Echter, het aantal taken blijft gelijk of neemt zelfs toe, terwijl de bijdragen van de landelijke en provinciale overheden afnemen of zelfs worden gestopt. Een grote uitdaging dus voor de (nieuwe) waterschap-bestuurders om hierin het voortouw te nemen. Een zelfstandig waterschap teneinde de voortgang en bestendigheid van de kerntaken te garanderen en veiligheid boven alles. Kerntaken moeten goed en zorgvuldig maar ook efficiënt worden uitgevoerd. De kostprijs van de organisatie en van de te realiseren werkzaamheden moet waar mogelijk worden verlaagd waarbij uiteraard de kwaliteit moet worden gerealiseerd In het kader van klantvriendelijkheid en servicegerichtheid wil de SGP een onderzoek naar deregulering voor eenvoudiger, duidelijker en toegankelijker regelgeving.