GRATIS ontdekkingsgids Limburg

Transcriptie

1 GRATIS ontdekkingsgids 2010 Limburg HASPENGOUW

2 2 3 Welkom in Limburg, de groenste provincie van Vlaanderen. Limburg bevolking van België. Een provincie om in alle rust te ontdekken: met de fiets, te voet, te paard en met De Limburg Haspengouw, dé fruitstreek van België. In april staan de bloesems in volle bloei, in de herfst hangen er miljoenen appels en peren aan de takken. Maar Haspengouw is meer dan fruit alleen. Het is ook een kastelen- en mergelgrotten die je ver terugbrengen in de tijd. Met Romeinse ruïnes en middeleeuwse restanten specialiteiten die het vruchtbare landschap voortbrengt. Met deze gids leg je alle Haspengouwse landschap met het grootste kasteelcomplex tussen Rijn en Loire. Met burchten, religieuze monumenten in Tongeren, de oudste stad van België. En vooral: met gulle inwoners die je graag verwennen met de vele lokale schatten bloot. Zoveel schatten dat je er best een verblijf aan koppelt. Wil je de hele provincie verkennen? Vraag altijd en overal. Veel plezier op je ontdekkingstocht. Sylvain Sleypen, gedeputeerde van Toerisme is een provincie met een afwisselend landschap, boeiende steden en dorpjes en misschien wel de meest gastvrije Bus. En dat het hele jaar door. Elk seizoen heeft hier immers zijn eigen charme. Deze ontdekkingsgids loodst je door dan ook de ontdekkingsgidsen van het Maasland, de Limburgse Kempen en de Voerstreek aan. Want Limburg verrast

3 4 5 Inhoud Intro Limburg...pag. 6 Intro Haspengouw...pag. 8 Het landschap beleven: te voet... pag. 10 Wandelingen in greenspots... pag. 11 Wandelgebieden... pag. 14 Het landschap beleven: met de fiets... pag. 16 Fietsparadijs Limburg in de prijzen... pag. 17 Fietsen in heuvelachtig Haspengouw... pag. 17 Het landschap beleven: met de auto, moto of vespa... pag. 20 Snorren door Haspengouw... pag. 21 Het landschap beleven: met De Limburg Bus... pag. 24 Fruit... pag. 26 Bloesem- en oogstfeesten... pag. 27 Tussen fruitboomgaarden... pag. 27 Veilingen... pag. 29 Openfruitbedrijven... pag. 30 Bloesemterrassen... pag. 31 Overige fruitige locaties... pag. 32 Fruitige streekproducten... pag. 33 Fruitige evenementen... pag. 34 Rijk verleden... pag. 36 Het kastelenlandschap... pag. 37 Tongeren, oudste stad... pag. 42 Religieus erfgoed... pag. 47 Het mergelland... pag. 53 Slapen, eten en drinken in Haspengouw... pag. 56 Logeren in gastvrij Limburg... pag. 57 Logeren in Haspengouw... pag. 58 Streekproducten... pag. 58 Leisure in Haspengouw... pag. 59 Eropuit... pag. 60 Toeristische infokantoren... pag. 61 Haspengouw: hoe geraak je er?... pag. 61 Hasselt... pag. 62 Trefwoorden... pag. 64 Overzichtskaart... flap Deze gids is een praktische reisgezel. Achteraan vind je een overzicht van de toeristische diensten van Haspengouw. Zij helpen je graag verder als je bijkomende info wenst. Via de trefwoordenlijst achteraan vind je snel de juiste pagina met alle informatie. De gele nummertjes die doorheen de hele gids staan, vind je terug op het overzichtskaartje. Dit kaartje staat aan de binnenkant van de achterflap. Je kan ze uitplooien terwijl je de gids leest. Zo weet je op elk moment waar je bent in Haspengouw.

4 Limburg, een gedeeld verleden 171.jaar.geleden.vormden.Belgisch-.en.Nederlands-Limburg.samen.nog.het.verenigde.Limburg. met.maastricht.als.hoofdstad..in.1839.werden.beide.limburgen.gescheiden.en.werd.de.maas.als. natuurlijk.barrière.de.landsgrens.tussen.oost-.en.west-limburg..toch.zijn.de.inwoners.nog.met. elkaar.verbonden..ze.hebben.dezelfde.tongval.en.eenzelfde.cultuurhistorische.achtergrond..de. Limburgse.identiteit.kenmerkt.zich.door.de.streektaal,.het.Limburgs..Maar.ook.door.de.vele.harmonieorkesten,.fanfares,.de.voorliefde.voor.carnaval.en.culinaire.specialiteiten.zoals.de.Limburgse. vlaai.en.de.limburgse.kaas..de.nederlandse.en.belgische.schutterijen.meten.zich.nog.elk.jaar.in. het.oud.limburgs.schuttersfeest.. Gastvrij Limburg De.Limburgers.heten.u.welkom :.het.zijn.geen.loze.woorden..limburgers.zijn.gastvrije.mensen.. Of.je.nu.een.café,.restaurant.of.infokantoor.binnenstapt:.de.glimlach.die.je.krijgt.is.authentiek Dat.merk.je.ook.in.de.logies..Gasten.zijn.altijd. verbaasd.over.het.enthousiasme.van.hun.gastheer.en.gastvrouw:.welkomstgeschenkjes,.tips. over.bezienswaardigheden,...een.hartelijkheid.die.elk.verblijf.onvergetelijk.maakt..niet. toevallig.werden.eind.2008.twee.limburgse. uitbaters.verkozen.tot.favoriete.gastheer/gastvrouw.van.een.restaurant.en.een.logies..dat. gebeurde.in.de.blog.van. Vlaanderen.Lekker. Land..Het.beste.bewijs.dat.Limburgers.je.niet. alleen.welkom.heten,.maar.je.ook.welkom. doen.voelen. Afwisselende landschappen Limburg.is.de.groenste.provincie.en.heeft.het. enige.nationale.park.van.vlaanderen..in.het. noorden.en.oosten.is.het.landschap.vlak..in.het. noorden.ligt.de.limburgse.kempen.met.zijn. purperen.heide,.gouden.zandvlaktes,.vijvers,. bossen.en.nationaal.park.hoge.kempen..in. het.oosten.vormt.de.maas.de.natuurlijke.grens. tussen.belgisch-.en.nederlands-limburg..de. regenrivier.baant.zich.een.weg.door.groene. vlaktes.en.creëert.rivierarmen.en.uiterwaarden. met.kleurrijke.planten,.kruiden.en.watervogels..langs.de.maas.ligt.een.snoer.van.gezellige.maasdorpjes. In.het.zuiden.krijgt.Limburg.een.glooiend. karakter..haspengouw.kenmerkt.zich.door. zijn.heuvels.met.boomgaarden,.kastelen,.vierkantshoeves,.kerkdorpjes,.holle.wegen,.hagen. en.fruitbomen..die.toveren.in.het.voorjaar. de.regio.om.tot.één.grote.bloesemzee..in.het. najaar.torsen.de.takken.dan.weer.miljoenen. plukverse.appelen.en.peren..ook.heuvelachtig.is.de.voerstreek,.een.van.de.best. bewaarde.geheimen.van.belgië..hier. vind.je.het.hoogste.punt.van.vlaanderen..deze.regio.is.één.groot.natuur-.en. monumentenpark.en.telt.zes.dorpjes. die.volledig.opgaan.in.het.betoverende. glooiende.landschap. Limburg Limburg.grenst.in.het.noorden.aan.de. Nederlandse.provincie.Noord-Brabant,.in. het.oosten.aan.de.nederlandse.provincie. Limburg,.in.het.zuiden.aan.Luik.en.in.het. westen.aan.vlaams-brabant.en.antwerpen.. De.hoofdstad.is.Hasselt..Limburg.heeft.met. Remersdaal.in.de.Voerstreek.het.hoogste.punt. van.vlaanderen:.287,50.m.boven.de.zeespiegel.. De.Maas,.Demer,.Jeker.en.Dommel.zijn.de. belangrijkste.waterlopen..limburg.heeft.een. oppervlakte.van.2422.km 2.en.telde.in inwoners. Hasselt Brugge Brussel Gent Charleroi Luik Antwerpen Aken Maastricht Keulen Eindhoven B F L D NL Limburg: écht niet ver Het. verre.limburg.is.een.mythe..brussel- Hasselt.rij.je.in.een.uurtje,.van.Antwerpen. naar.hasselt.heb.je.maar.50.minuten.nodig.. De.rijtijden.naar.Hasselt.vanuit.Maastricht.en. Eindhoven.bedragen.respectievelijk.35.en.70. minuten. Haspengouw Limburgse.Kempen Maasland Voerstreek Hasselt.en.omgeving

5 8 9 Haspengouw in kaart Het landelijke Haspengouw ligt in het zuiden van Limburg. De streek kenmerkt zich door een zacht glooiend landschap met vruchtbare gronden. Tussen de akkers, boomgaarden en weilanden liggen kleine dorpen met historische kerken, vierkantshoeven en romantische kastelen. Haspengouw leent zich uitstekend voor fiets- en wandeltochten en is erkend als topwandelregio! Droog-Haspengouw Droog-Haspengouw ligt ten zuiden van de lijn Sint-Truiden, Borgloon en Tongeren. Het is een open landschap met uitgestrekte graanakkers en suikerbietvelden, droogdalen en koepelbosjes op de toppen van de heuvels. Hier zijn nauwelijks rivieren. De dikke krijtlagen onder de vruchtbare leemgronden zorgen ervoor dat het regenwater snel in de ondergrond verdwijnt. In Droog-Haspengouw tref je veel landbouw op grote schaal aan. Vochtig-Haspengouw In het noorden vanaf de lijn Sint-Truiden, Borgloon en Tongeren ligt Vochtig-Haspengouw. Onder de leemlaag bevindt zich hier een dikke kleilaag die nauwelijks water doorlaat. Vochtig-Haspengouw is dan ook rijk aan rivieren en beken. Hier ontspringen de Demer, de Herk en de Kleine en Grote Nete. Het vochtige landschap maakt de grond vruchtbaar. Grootschalige landbouw is hier niet overal mogelijk omdat het terrein vaak door waterlopen en landschapselementen wordt doorbroken. Vochtig-Haspengouw behoudt hierdoor op veel plaatsen zijn kleinschalige en afwisselende karakter. Opvallend is de verwevenheid met het cultuurhistorisch patrimonium. Vochtig-Haspengouw telt veel kastelen met bijhorende parken en boomgaarden. De fruitteelt wordt gedomineerd door laagstamplantages en klein fruit. Toch zijn er ook nog veel oude hoogstamboomgaarden te vinden. Fruitstreek en mergelland Haspengouw staat in voor de helft van de Belgische fruitproductie. Het westen van Haspengouw is dé fruitstreek van België. Naast appels (vooral jonagold) en peren (vooral conférence) wordt ook zacht fruit zoals aardbeien en kersen geteeld. In april bezoeken duizenden toeristen deze streek voor de lentebloesems. In het oosten van Haspengouw ligt het mergelland. Hier komt de eeuwenoude witte en zachtgele kalksteen tot aan de oppervlakte. Onder de grond strekt zich een 300 kilometer lang netwerk uit van onderaardse gangen en mergelgrotten. Haspengouw en zijn steden De belangrijkste steden in Haspengouw zijn Tongeren, Sint-Truiden, Bilzen en Borgloon. Tongeren is de oudste stad van België. Deze vroegere Romeinse nederzetting bevat het grootste aaneengesloten archeologische complex van de Lage Landen. Sint-Truiden is de gemeente met de grootste oppervlakte van Limburg en zesde monumentenstad van Vlaanderen. Samen met Borgloon vormt ze het hart van de Haspengouwse fruitstreek. Ook Borgloon heeft een rijk verleden. Jarenlang was het de hoofdstad van het Graafschap Loon. Bilzen is dan weer vooral bekend als thuishaven van de Landcommanderij Alden Biesen, het grootste kasteelcomplex tussen Loire en Rijn. Geschiedenis van Haspengouw Haspengouw heeft een rijk verleden. Tot de oudste archeologische vondsten behoren silex voorwerpen die onze voorouders jaar geleden maakten. De eerste lokale sporen van landbouw en pottenbakken dateren uit 5300 tot 2200 jaar voor Christus. Tot aan de Romeinse overheersing bevolkten de Kelten de regio. Goudschatten en metalen voorwerpen getuigen vandaag nog van hun edelsmeedkunst. Vanaf de derde eeuw na Christus drukten de kloosterordes hun stempel op Haspengouw, in de vroege middeleeuwen maakten de Merovingers de dienst uit. Hun ambachtslieden lieten een rijke erfenis na. Vanaf de middeleeuwen bouwde de adel grote kastelen, gefinancierd met de opbrengst van de omringende gronden en het harde labeur van de vele lijfeigenen. Ook nu sieren meer dan honderd kastelen, vierkantshoeven en burchten het landschap.

6 10 11 Het landschap beleven: te voet Haspengouw is een echte topwandelregio. De goed onderhouden en duidelijk bewegwijzerde paden voeren je tot in het hart van de natuur. Verwacht je aan een glooiend landschap met hoogstamboomgaarden, kastelen, holle wegen, fruit, bloesems, kerkdorpjes, weilanden, mergelvalleien en zelfs moerassen. Wande len in greenspots Deze eersteklas wandelgebieden van het Regionaal lanschap Haspengouw en Voeren voeren je tot in het groene hart van Haspengouw en loodsen je langs fruitlandschappen, kastelen, holle wegen en vierkantshoeven. Elke greenspotwandeling heeft een vast startpunt met parking, overzichtsbord en horeca. Je hebt telkens de keuze uit korte, middellange en lange wandelingen. De routes zijn duidelijk bewegwijzerd en voorzien van rust- en picknickplaatsen. In sommige wandelgebieden voeren knuppelpaden en draaihekjes je tot in het groene hart van Haspengouw. Alden Biesen - Bilzen 5 Geschiedenis tussen akker en beemd Je wandelt tussen akker en beemd. De Demer zorgt onderweg voor grote reliëfverschillen en een bijzonder gevarieerd landschap. Hoogtepunten zijn de Landcommanderij Alden Biesen en het Wijnkasteel Genoels-Elderen. Start: Parking Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven) Routes: geel: 16 km, duur 4 uur oranje: 8,5 km, duur 2 uur blauw: 4 km, duur 1 uur groen: 4 km, duur 1 uur Munsterbos - Bilzen 1 Blik over de plassen Je wandelt door moerassen, bossen en graslanden op de grens van Haspengouw met de Limburgse Kempen. Tussen de oude eikenbossen ligt een vijvergebied met zeldzame water- en moerasvogels. Je bekijkt hen ongestoord van op de vogelkijktoren. Vergeet je verrekijker niet! Start: Bezoekerscentrum De Renise, Leroyplein 2, 3740 Bilzen (Munsterbilzen) Routes: rood: 8 km, duur 2 uur blauw: 5 km, duur 1,5 uur Rullingen - Borgloon 21 Parels in t groen Deze wandeling start aan het kasteel van Rullingen en voert je door het gevarieerde landschap van de vallei van de Herk en de Rullingenbeek. Je bent hier in het hart van de fruitstreek met hoog- en laagstamboomgaarden, een fructuarium en een fruitspoor. Start: Kasteeldomein, Rullingen 1, 3840 Borgloon (Rullingen) Routes: oranje: 7,5 km, duur: 2 uur rood: 6 km, duur: 1,5 uur groen: 4 km, duur: 1 uur rode + oranje wandeling: 12 km. rode + groene wandeling: 8,5 km. Deze wandelingen zijn niet geschikt voor rolstoelgebruikers. Voor buggy s is alleen de groene wandeling aanbevolen.

7 12 13 Grootloon - Borgloon 19 Via heuvels en boom gaarden Je.start.in.Borgloon,.historisch.hart.van. Graafschap.Loon,.en.wandelt.een.eeuwenoud. landschap.binnen.met.beboste.heuveltoppen. en.uitgestrekte.hoogstamboomgaarden..een. aantal.hoogstamboomgaarden.is.toegankelijk.. Ideaal.voor.een.picknick. Start: Klappoel, Centrum, 3840 Borgloon Routes: geel: 12,5 km, duur 3,5 uur oranje: 8,5 km, duur 2 uur blauw: 5,5 km, duur 1,5 uur groen: 4 km, duur 1 uur Heks - Heers 22 Langs boerenerven Je.start.aan.een.authentieke.herberg.en.ontdekt.vervolgens.Droog-Haspengouw.met.zijn. oude.dorpskernen,.monumentale.vierkantshoeven,.holle.wegen,.kastelen.en.koepelbosjes. op.de.heuveltoppen.met.eindeloze.panorama s. Start: Herberg De Horne, Brugstraat 30, 3870 Heers (Vechmaal) Routes: geel: 12 km, duur 3,5 uur rood: 9 km, duur 2,5 uur oranje: 6 km, duur 1,5 uur Mettekoven - Heers 23 Grand-Cru landschap Het.piepkleine.dorp.Mettekoven.staat.model. voor.het.fruitige.haspengouw..je.wandelt. langs.bloeiende.hoogstamboomgaarden,.door. uitgestrekte.heuvellanden.en.kerkdorpjes..aan. de.tjenneboom,.op.de.grens.tussen.borgloon. en.heers,.heb.je.een.prachtig.zicht.op.het. golvende.haspengouwse.landschap. Start: centrum, Mettekovenstraat 2, 3870 Heers (Mettekoven) Routes: rood: 7 km, duur 1 uur 45 oranje: 4 km, duur 1 uur blauw: 3 km, duur 45 groen: mindervalidenpad, 1,5 km. Vrijhern - Hoeselt 14 Natuur rond de kluis Je.start.in.de.bronrijke.omgeving.van.de.Kluis. van.vrijhern.en.wandelt.door.een.gevarieerd. landschap.van.bronnen,.bossen.en.weilanden.. Dit.is.op.en.top.Vochtig-Haspengouw..Op. verschillende.plekken.word.je.beloond.met. prachtige.panorama s. Start: Kluis van Vrijhern, Kluisstraat, 3730 Hoeselt (Vrijhern) Routes: rood: 8 km, duur 2 uur oranje: 6 km, duur 1,5 uur blauw: 4 km, duur 1 uur Tip! De.mooiste.fruitwandelingen.vind.je.op. pag..27 Zammelen - Kortessem 15 Groene schatkamer Vanuit.het.mooie.dorpje.Zammelen.starten. drie.wandelingen.door.vochtig-haspengouw.. Historische.paden.en.kerkwegels.leiden.je.door. een.sterk.glooiend.landschap..de.mombeek. kronkelt.langs.je.door.de.vallei.. Start: Kerk Zammelen, Keipoelstraat, 3724 Kortessem (Zammelen) Routes: rood: 7 km, duur 2 uur oranje: 6 km, duur 1,5 uur blauw: 4 km, duur 1 uur groen (combinatie routes): 11 km, duur 3 uur Nieuwenhoven Sint-Truiden 31 Bos vol verrassingen De.wandelingen.voeren.je.door.de.vallei.van. de.kelsbeek.en.het.grootste.aaneengesloten. bosgebied.van.zuid-limburg..onderweg. ontdek.je.sporen.van.het.kasteelverleden.en. een.opmerkelijk.bomenbestand. Start: Bezoekerscentrum Nieuwenhoven, Hasseltsesteenweg, 3800 Sint-Truiden (Nieuwenhoven) Routes: oranje: 4 km, duur 1 uur blauw: 2 km, duur 30 groen: mindervalidenpad, 1 km. Heks:..RLH/Eddy.Daniels,..Alden.Biesen:..RLH/Vildaphoto,..Grootloon:..RLH/Eddy.Daniels. Kaarten greenspotwandelingen Voor..1,50.te.koop.in.alle.toeristische. informatiekantoren.van.haspengouw, Info over de wandelingen:

8 Wande lgebieden De goed onderhouden en duidelijk bewegwijzerde paden voeren je door het glooiend landschap met boomgaarden, kastelen, holle wegen, fruit, bloesems, kerkdorpjes en weilanden. De Dauteweyers Diepenbeek 11 ha groot natuurgebied met sierlijke vijvers, die in de 18de eeuw ontstonden door ontginning van ijzererts. Je wandelt langs hooilanden, elzenbroekbosjes, een vijver en een knotelzenhaag. Er zijn 3 bewegwijzerde wandelroutes tussen 8 en 20 km. Start: het Demerstrand, 3570 Diepenbeek Info en gratis folder: Toerisme Diepenbeek, Sint-Pietersberg Kanne 7 Wandelen tussen Jeker en Maas Riemst Dit wandelgebied voert je door het grensoverschrijdende mergelland tussen Jeker en Maas. Hier werden eeuwenlang mergelblokken uit de ondergrond gewonnen. Het resultaat is een uitgesleten vallei met hellingen en vol met grotten en holen. Vandaag worden er grotchampignons geteeld. Het Vlaamse startpunt van vier wandelingen bevindt zich in Kanne (Riemst) waar veel huizen opgetrokken werden uit de gewonnen mergelsteen. Start: Statieplein, 3770 Riemst (Kanne) Routes: geel: 12,7 km rood: 11,3 km oranje: 7,2 km groen: 5,2 km. Kaarten: voor 1,50 te koop bij Toerisme Riemst, via of Wandelgebied Kerkom Sint-Truiden Op deze wandeling ontdek je alle facetten van fruitig Haspengouw. Je wandelt langs een oude sentier (smalle weg) richting Muizen en komt via de holle weg terug naar het kasteeldorp Kerkom. Start: kerk van Kerkom, 3800 Sint-Truiden Prijs wandelkaart Cicindria: 2,50 Route blauw: 4,5 km Info: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt 44, 3800 Sint-Truiden, , info.toerisme@sint-truiden.be Wandelgebied Gelmen Sint-Truiden Dit wandelgebied voert je langs kerkdorpen zoals Engelmanshoven, Gelinden, Groot- Gelmen en Klein-Gelmen. Hier is het rijke Haspengouwse erfgoed manifest aanwezig: holle wegen, boomgaarden, geologische sites, Romeinse geschiedenis, de kapel van Helshoven, kasteel de la Motte en het beschermd natuurlandschap Gelinden. Start rode route - 9 km: school, Gelinden-Dorp 53, 3800 Sint-Truiden (Gelinden) Start blauwe route - 6 km: Sint-Martinuskerk, 3800 Sint-Truiden (Groot-Gelmen) Prijs wandelkaart: 2,50 Info: Toerisme Sint-Truiden, , info.toerisme@sint-truiden.be Wandelroutenetwerk Bokkenrijders Wellen Zeven wandelroutes van 3,5 km tot 10 km, die onderling combineerbaar zijn. Je schakelt dus vlot over van de ene op de andere route. Zo bepaal je zelf de lengte van je wandeling. De routes lopen grotendeels over veldwegen en zijn niet geschikt voor rolstoelen. Stevig, waterdicht schoeisel is aanbevolen. Start: Dorpsplein Wellen (5 routes) of historisch Dorpsplein Ulbeek (2 routes) Gratis kaart: verkrijgbaar bij Toeristische dienst, in de krantenwinkels en horecazaken. Ook online via Info: Toerisme Wellen, , toerisme@wellen.be 14 15

9 16 17 Het landschap beleven: met de fiets In.fietsparadijs.Limburg.loodsen.meer.dan.2000.km.goed.onderhouden,. veilige.en.hoofdzakelijk.autovrije.fietspaden.je.door.het.afwisselende. landschap..het.fietsroutenetwerk.zorgt.ervoor.dat.je.vlot.zelf.je.eigen. route.uitstippelt..langs.de.routes.liggen.fietsvriendelijke.cafés.en.logies. waar.je.alle.fietscomfort.bij.de.hand.hebt..starten.doe.je.best.in.één. van.de.fietsonthaal-.en.servicepunten..de.blauwe.fietsbordjes.en.de. fietskaart.houden.je.op.het.juiste.pad..in.2010.bestaat.het.fietsroutenetwerk.15.jaar..daarom.leggen.we.fietsers.extra.in.de.watten.met.heel.wat. nieuwe.fietsinitiatieven. Fietsparadijs Limburg in de prijzen Het.fietsroutenetwerk.Limburg.wordt.trouwens. goed.gesmaakt..eind.2009.verkozen.belgen. en.nederlanders.limburg.voor.de.vierde.keer. op.rij.tot.populairste.fietsprovincie.van.belgië.. Op.1.december.kreeg.het.fietsroutenetwerk. Limburg.bovendien.de.prestigieuze.Vlaamse. Prijs.voor.Sportverdienste.omdat.het.sport.en. toerisme.zo.perfect.weet.te.combineren. Tip! 15 jaar Fietsparadijs! Mis er niets van Het.fietsroutenetwerk.bestaat.in jaar..Om.dat.te.vieren.verwent.Limburg. haar.fietsers.dit.jaar.met.nog.meer.originele. fietsactiviteiten..wil.je.er.niets.van.missen?. Schrijf.je.dan.in.op.onze.nieuwsbrief.via. regelmatig.mooie.prijzen.weg. Fietsen in heuvelachtig Haspengouw Haspengouw.heeft.een.heuvelachtig.landschap. met.heel.wat.kuitenbijters..ben.je.niet.zo n. geoefende.fietser?.dan.kun.je.een.elektrische. fiets.huren.in.de.fietsonthaal-.en.servicepunten.van.sint-truiden.en.alden.biesen..je.kunt. in.haspengouw.ook.verschillende.themaroutes. fietsen..van.fietsen.langs.kastelen.en.vierkantshoeves.tot.fruitfiets-.en.bloesemroutes. Fietsroutenetwerk Alle.fietsroutes.van.het.fietsroutenetwerk.zijn. met.elkaar.verbonden.via.een.systeem.van. knooppunten..elk.knooppunt.heeft.een.apart. nummer..de.weg.naar.een.knooppunt.wordt. duidelijk.aangegeven.door.blauwe.rechthoekige.fietsbordjes.die.langs.de.fietsroutes.staan. opgesteld..verloren.rijden.kan.niet..je.volgt.gewoon.het.juiste.nummer.en.maakt.je.fietstocht. precies.zo.lang.als.je.zelf.wilt..alle.routes.zijn.in. twee.richtingen.bewegwijzerd..met.behulp.van. de.fietskaart.van.het.fietsroutenetwerk. Limburg.stippel.je.gemakkelijk.op.voorhand. je.parcours.uit..het.fietsroutenetwerk.werd. bedacht.door.limburger.hugo.bollen.en.het. Regionaal.Landschap.Kempen.&.Maasland.. Intussen.is.het.overal.in.Vlaanderen.en.grote. delen.van.nederland.gekopieerd. Fietskaart Deze.kaart.op.schaal.1: geeft.een.volledig.overzicht.van.het.Limburgse.fietsroutenetwerk..De.kaart.vermeldt.alle.routes,. de.knooppunten.met.onderlinge.afstanden,. straatnamen,.sta.tions,.parkings,.fietsonthaal-.en.servicepunten,.centrumverbindingen,. bezienswaardigheden,.wandelstartplaatsen,. picknickplaatsen,.hellingen,.veerponten.en. onverharde.wegen..bij.de.kaart.zit.ook.een. fietsinfoboekje.met.info.over.de.faciliteiten.van. het.fietsroutenetwerk.en.een.overzicht.van.de. fietsvriendelijke.cafés.en.logies.. Info: de fietskaart mét fietsinfoboekje kost 9,50. Vanaf eind maart kun je ze bestellen via of kopen in alle toeristische infokantoren en fietscafé Infopunten.

10 18 19 Fietsvriendelijke cafés en logies De.fietscafés.zijn.fietsvriendelijke.horecazaken. gelegen.op.maximaal.1.km.van.het.fietsroutenetwerk..je.herkent.ze.aan.het.fietslabel..naast. drankjes.en.een.kleine.snackkaart.bieden.deze. cafés.speciale.faciliteiten.voor.fietsers..je.vindt. er.een.fietsenstalling,.propere.toiletten,.een. EHBO-kit.en.een.fietsreparatieset..In.de.fietscafé.Infopunten.kun.je.bovendien.terecht.voor. toeristische.informatie.en.kun.je.kaartmateriaal.kopen..naast.de.fietscafés.zijn.er.ook.heel. wat.fietslogies.in.haspengouw..op.pagina.58. lees.je.er.meer.over. Fietsonthaal- en servicepunten: de ideale startplaatsen Starten.aan.een.fietstocht?.Dat.doe.je.best.in. een.fietsonthaal-.en.servicepunt.(fos)..hier. parkeer.je.veilig.je.auto.en.zit.je.meteen.op. het.fietsroutenetwerk..je.vindt.hier.ook.alle. fietscomfort:.van.een.fietsenstalling,.picknickplaats,.fietscafé.en.sanitaire.voorziening.tot.een. volledige.fietsherstelplaats.en.fietsverhuur..het. centrale.punt.is.de.fietskiosk.met.weerstation,. digitaal.infoscherm,.fietskaarten,.fietsmateriaal,.brochures.en.een.compressor..van.1.april. tot.30.september.zijn.de.limburgse.fietsonthaal-.en.servicepunten.dagelijks.open.van u..Ook.in.de.weekends.en.op.feestdagen. Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk 32 Laagdorpstraat.z/n,.3570.Alken Fietsonthaal- en servicepunt Landcommanderij Alden Biesen 4 Kasteelstraat.6,.3740.Bilzen.(Rijkhoven) Gesloten op zondag 4 juli 2010 (Land- en tuinbouwdag) en vrijdag 10, zaterdag 11 en zondag 12 september 2009 (Schots Weekend). Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden 29 Stationsplein.65,.3800.Sint-Truiden fietspuntsint-truiden@vzwbasis.be Weekdagen van 7-19 u. Van 15 maart tot 15 oktober ook in het weekend van 9-17 u. Tevens extra toeristisch onthaalpunt van u. Tip! Fruitige fietsroutes Zie.pag..27 Tip! Fietsen langs kastelen Zie.pag..40 Fietsverhuur De.kwaliteitsvolle.Fietsparadijs.Limburg-fiets. huur.je.in.de.fietsonthaal-.en.servicepunten. van.alken,.alden.biesen.en.sint-truiden..de. groene.fietsparadijs.limburg-fiets.heeft.zeven. versnellingen..je.kiest.uit.drie.maten..voor. kinderen.zijn.er.kinderzitjes..elektrische.fietsen.zijn.verkrijgbaar.in.de.fietsonthaal-.en.servicepunten.van.sint-truiden.en.alden.biesen.. Je.krijgt.ook.altijd.een.herstelkit.mee.waarmee. je.kleine.fietsongemakken.zoals.een.lekke. band.zelf.kunt.oplossen..heb.je.onderweg.een. ernstig.defect.aan.je.fietsparadijs.limburghuurfiets?.dan.kun.je.terecht.op.het.gratis. Servicenummer (optie.1)..Vergeet. ook.niet.om.je.fietshelm.mee.te.brengen! Reserveren aangewezen Reserveer.je.fiets.best.op.voorhand.. Vanuit.België.via.het.gratis.nummer (optie.2),.van.buiten.België.op of Prijs per fiets voor een hele dag: Groene.fietsparadijs.Limburg-fiets:..9 Fiets.+.kinderzitje:..10 Kinderfiets:..5 Tandem:..18. Elektrische.fiets:..20.(.12.voor.halve.dag) Korting.voor.groepen..reservatie.verplicht: Vanaf.15.fietsen:.10%.korting 30.fietsen.en.meer:.25%.korting

11 20 21 Het landschap beleven: met de auto, moto of vespa Heb.je.geen.zin.om.de.Haspengouwse.heuvels.te.voet.of.met.de.fiets.te. bedwingen,.maar.wil.je.toch.niets.van.het.landschap.missen?.dan.zijn. er.mogelijkheden.zat..volg.met.de.auto.of.moto.een.van.de.haspengouwautoroutes,.huur.een.vespa.voor.een.tocht.door.de.haspengouwse. heuvels,.laat.je.rijden.met.een.fietstaxi,.stap.op.een.retro.vw-bus.of.kies. voor.ecologisch.toeren. Snorren door Haspengouw Toerisme.Limburg.stippelde.vier.Haspengouwroutes.uit.voor.auto,.moto.of.vespa.die.je.langs. tal.van.bezienswaardigheden.loodsen..de. volledig.bewegwijzerde.routes.zijn.van.70.tot. 102.km.lang.en.brengen.je.aan.het.eind.weer. naar.je.vertrekpunt.terug..er.is.een.brochure. beschikbaar.met.een.gedetailleerde.routebeschrijving,.een.handige.overzichtskaart,. achtergrondinformatie.over.lokale.bezienswaardigheden,.natuurgebieden.en.bezoek-.en. wandeltips... Ze is te koop voor 5 bij alle toeristische diensten in Haspengouw of via Haspengouwautoroute Lus 1 (blauwe lus): 70 km Je.verkent.de.gemeenten.Sint-Truiden,.Gingelom,.Heers,.Borgloon.en.Wellen..Onderweg. zie.je.romantische.kastelen,.vierkantshoeven. en.prachtige.laagstamboomgaarden..in.de. bloesemperiode.(april).is.deze.route.helemaal. onvergetelijk. Start: Grote markt, 3800 Sint-Truiden Lus 2 (gele lus): 102 km Deze.route.voert.je.dwars.door.tal.van.kerkdorpen. en.haspengouwse.decors.met.kastelen,.kapelletjes.en.vierkantshoeven..op.het.program.ma. staan.de.gemeenten.sint-truiden,.nieuwerkerken,. Hasselt,.Alken,.Kortessem,.Wellen.en.Borgloon. Start: Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Lus 3 (groene lus): 100 km Romeinse.en.middeleeuwse.invloeden,. waterburchten,.een.wijnkasteel,.een.artdecofabriek,.kasteelhoeven,.imposante. mergelgrotten,.molens,.je.komt.het.allemaal.tegen..zoals.altijd.afgewisseld.met. mooie.natuurtaferelen..onderweg.bezoek.je. de.gemeenten.tongeren,.riemst,.eben-emael,. Bilzen,.Hoeselt,.Diepenbeek.en.Kortessem. Start: Vrijthof, 3700 Tongeren Lus 4 (oranje lus): 74 km Je.rijdt.door.holle.wegen,.heuvels.op.en.af,. door.boomgaarden,.langs.akkers.en.weidse. velden...deze.tocht.door.borgloon,.sint- Truiden,.Heers,.Tongeren.en.Kortessem.geeft. je.een.mooi.beeld.van.alles.wat.het.landelijke. Haspengouw.te.bieden.heeft. Start: Speelhof 10, 3840 Borgloon Tip! De mooiste fruitautoroutes? Zie.pag..27

12 22 23 Ecologisch toeren - Bilzen Vanuit Bilzen kun je de streek verkennen met elektrisch aangedreven wagentjes. Deze witte karretjes bieden plaats aan vier personen. Je kunt ze ook huren voor activiteiten en evenementen. Info en reservering: Toerisme Bilzen, Toeren door Haspengouw in de retro VW-bus Borgloon De Retro VW-bus mét chauffeur brengt je naar de mooiste plekjes in Haspengouw. Onderweg krijg je de nodige uitleg. Er is plaats voor 6 passagiers. De uitgestippelde rit duurt 1,5 uur. Start: Tongersesteenweg 100A, 3840 Borgloon (gratis parkeergelegenheid) Prijs: 130 per groep Info en reservering: Toerisme Borgloon, of 54 Fietstaxi - Sint-Truiden De fietstaxi brengt je naar de mooiste plekjes in en rond Sint-Truiden. Routes: stadsrondrit: 1 uur kastelenrondrit: 2 uur bloesemfruitrondrit: 2 uur Prijs: 10/uur (volw.) Info: Toerisme Sint-Truiden, Open: maandag t.e.m. vrijdag van 7-19 u. Van 15 maart tot 15 oktober ook in het weekend van 9-17 u. en extra toeristische onthaalpunt tussen u. Reservering: (optie 2) Ecologisch toeren Sint-Truiden Huur een elektrische auto en verken het mooie Haspengouw. Er is plaats voor 4 personen.. Diverse gastronomische arrangementen mogelijk. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, Toeren met tripy Sint-Truiden Ontdek nog meer van Haspengouw dankzij de tripy. Dit toestel heeft een elektronisch roadbook met tal van uitgewerkte routes en interessante stopplaatsen. Met opgeladen batterij werkt het 30 uur volledig autonoom. Een vlugge blik op het scherm vertelt je meteen waar je moet afslaan. Zoveel meer dan een gps! Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, Met de Vespa door de heuvels Haspengouw wordt ook wel eens het Toscane van Vlaanderen genoemd. De heuvels, kastelen, kerkdorpjes, wijndomeinen... Hoe kun je zo n decor beter verkennen dan met een Vespa die het Italië-gevoel helemaal oproept. In Haspengouw zijn er verschillende Vespa-formules mogelijk. Kies, stap op en geniet mateloos. Info en reservering: Vesparoutes (routes in Riemst, Sint-Truiden en Tongeren), , info@vesparoute.com, Verhuur Vespa-modellen (Sint-Truiden): info@poms.be, Vespa Fun (routes in Haspengouw): , info@vespafun.be, De Vroling Vespa (Wellen): , welkom@devroling.be Haspengouwtoerbus Sint-Truiden Een tocht van ongeveer drie uur brengt je langs kastelen, kerken en kloosters, grootse vierkantshoeves, boomgaarden en velden. Onderweg geniet je van een aperitief op een bijzondere locatie. Start: Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Prijs: 10 Info: Toerisme Sint-Truiden,

13 24 25 Het landschap beleven: met De Limburg Bus Proeven van de hoogtepunten uit de Limburgse regio s en toeristische locaties bezoeken die voor individuele bezoekers niet toegankelijk zijn: dat zijn de succesvolle ingrediënten van De Limburg Bus. Een ideale smaakmaker om de Limburgse regio s te ontdekken. Professionele begeleiding De Limburg Bus voert je een dag lang rond in een van de Limburgse regio s. Een professionele gids begeleidt je van begin tot einde. Je bezoekt culturele en historische plekjes die voor individuele bezoekers niet, of maar beperkt toegankelijk zijn. Onderweg bekijk je in de bus filmpjes over de regio en glijdt het mooie landschap aan je voorbij. Vier ritten, drie regio s Je kiest uit vier verschillende rondritten in drie regio s: het Maasland, Haspengouw en de Limburgse Kempen. De Limburg Bus rijdt alleen in mei, juni en september op woensdag, donderdag, zaterdag en zondag. Busrit inclusief gids, toegang tot toplocaties én een streeklunch. Boeken via het internet Vanaf april 2010 kun je je rondrit online boeken in de Limburgse toeristische infokantoren of via Een handige onlinemodule toont je meteen op welke ritten er nog plaatsen beschikbaar zijn. Een flyer met alle informatie vind je in je logies of in de toeristische infokantoren. Wat vonden zij ervan? In 2009 kende De Limburg Bus al een groot succes. De reacties achteraf waren heel lovend. We laten jong en oud aan het woord: Een dikke pluim voor de begeleider. Het zijn plekken waar je anders nooit komt. Het was een heel boeiend en leerrijke daguitstap. Bedankt en tot ziens. Ik heb ervan genoten. Het was héél aangenaam en voor herhaling vatbaar. t Was superleuk en leerrijk, bedankt! Prachtige dag. Zeer mooi, zeer goed, voor herhaling. vatbaar, zeer goede gids en chauffeurs.

14 26 27 Fruit Fruit.is.niet.weg.te.denken.uit.het.Haspengouwse.landschap..Overal. waar.je.kijkt.zie.je.fruitboomgaarden,.zowel.hoogstam.als.laagstam.. Jaarlijks.vinden.hier.miljoenen.kilo s.appelen,.peren.en.kersen.de.weg. naar.de.veilingen.in.borgloon.en.sint-truiden..maar.ook.de.bramen,. bessen.en.aardbeien.uit.haspengouw.staan.bekend.voor.hun.lekkere. smaak..de.jongste.jaren.ontpopt.haspengouw.zich.als.een.gerenommeerde.wijnregio..verschillende.lokale.wijndomeinen.gingen.al.met. prestigieuze.prijzen.aan.de.haal.. Bloesem- en oogstfeesten Feesten,.in.Haspengouw.kunnen.ze.er.wat.van.. In.de.bloesemmaand.april.zetten.veilingen.en. fruitbedrijven.hun.deuren.open..in.het.najaar,. wanneer.boeren.en.telers.hun.fruit.oogsten,. breekt.het.fruitfeest.helemaal.los..je.kunt.een. kijkje.nemen.achter.de.schermen.van.veilingen. en.fruitbedrijven,.wijn.proeven.in.de.wijngaarden,.romantisch.picknicken.of.rondwandelen. op.een.streekproductenmarkt.. Bij.sommige.fruitboeren.mag.je.tijdens.de. bloesemperiode.zelfs.je.persoonlijke.appelboom.reserveren.om.in.de.oogsttijd.de.appels. van.je.eigen.boom.te.plukken. In de programmaboekjes Bloesemfeesten en Oogstfeesten vind je een overzicht van alle fruitactiviteiten in Alken, Bilzen, Borgloon, Diepenbeek, Gingelom, Heers, Hoeselt, Nieuwerkerken, Sint-Truiden en Wellen. Je vindt ze gratis in alle toeristische infokantoren van Haspengouw. Of surf naar Info: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt 44, , info.toerisme@sint-truiden.be, Tussen fruitboomgaarden Fruitroutes Zes.fietslussen.leiden.je.langs.de.mooiste. plekjes.van.de.fruitstreek..je.start.in.alken,.bilzen,.borgloon.of.sint-truiden..er.zijn.ook.vier. wandelroutes.van.4.tot.7,5.km.met.startplaatsen.in.bilzen,.borgloon,.heers.en.sint-truiden. én.twee.autoroutes..of.je.nu.fietst,.wandelt.of. rijdt:.onderweg.ontdek.je.prachtige.kastelen,. vierkantshoeven,.vredige.dorpjes,.fruitplantages.en.mooie.vergezichten..respecteer.het. werk.van.de.fruitteler..pluk.daarom.geen.fruit. Info: de fruitroutekaarten zijn te koop in de toeristische infokantoren van Haspengouw. Prijs: 2 per kaart Tip! Toeren in Haspengouw in een retro VW-bus Zie.pag..22 Audiowandelroute Borgloon Huur.bij.de.toeristische.dienst.een.mp3-speler. en.maak.een.audiowandeling.van.zo n.6.km. door.het.fruitstadje.borgloon..de.wandeling.is. geplaveid.met.verhalen.en.sappige.anekdotes. die.teruggaan.tot.de.11de.eeuw. Start: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon Huurprijs mp3-speler: 5 Info en reservering: Toerisme Borgloon, of 54

15 28 29 Bloesemimpressies Borgloon Wandelen langs b(l)oeiende kunst 11 april t.e.m. 23 mei Start: Stadhuis, Markt z/n, 3840 Borgloon Afstand: ± 5 km Prijs wandelbrochure: 2 (niet verplicht) Info: ccborgloon@borgloon.be De hoogstamboomgaard Den Bodem of Keizelboomgaard Diepenbeek Een 9 ha grote boomgaard waar oude hoogstamfruitrassen gekweekt en in stand gehouden worden. De genenbank van streekeigen fruitrassen bevat nu al zo n 2500 soorten en variëteiten. Je kunt door de boomgaard fietsen via het fietsroutenetwerk. Er is ook een bodemwandeling van 8 km. De wandelkaart is gratis. Ingang: Keizelstraat, ter hoogte van nr. 40 Start: café-brasserie De Ploeg, Steenweg 184, 3590 Diepenbeek Fruittoerbus Sint-Truiden Maak een rit met de fruittoerbus en breng een begeleid bezoek aan een fruitbedrijf. Je proeft ambachtelijk geperst appelsap en krijgt een appelpakket mee. Elke dag in april om 14 u. Prijs: 10 Vooraf reserveren Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, Nocturnes Sint-Truiden Avondwandeling tussen de vuurpotten in de boomgaard. Luisteren naar oude en nieuwe fruitverhalen. Elke woensdag in april om 19 u. of 20 u. Prijs: 6 Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, Gratis kamperen onder de bloesems Sint-Truiden Met je eigen tent kamperen in een oude boomgaard in het Speelhof, basic maar uniek. Van 5 april t.e.m. 2 mei Prijs: gratis Info: vóór 18 u. aanmelden bij Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt 44, Romantisch picknicken Sint-Truiden Bestel een fruitige picknickzak en ga zelf op ontdekkingstocht. De luxueuze en handige rugzak bevat al het lekkers voor onderweg, een fiets-, wandel- en autogids en een geheime tip voor de meest romantische picknickplek van Haspengouw. Van april t.e.m. september Prijs: 40 voor 2 pers. / promotie: 52 (2 huurfietsen inbegrepen) Minstens 2 dagen vooraf reserveren Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, Veilingen De Haspengouwse appels, peren, aardbeien, kersen en bessen behoren tot de wereldtop. In de drie Haspengouwse veilingen ontdek je tijdens een gratis rondleiding in april alles over de sortering, opslag, verpakking, verkoop en distributie van het fruit. Veiling Borgloon 16 Kernielerweg 59, 3840 Borgloon,. Gratis rondleiding elke dinsdag in april om 10 u. Info en reservering: Toerisme Borgloon, of 54 Veiling Haspengouw 28 Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden Gratis rondleiding elke dinsdag in april om 10 u. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, Belgische Fruitveiling 26 Montenakenweg 82, 3800 Sint-Truiden,. Gratis rondleiding elke donderdag in april om 10 u. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden,

16 30 31 Openfruitbedrijven In bloesemmaand april en tijdens de oogstmaanden openen heel wat fruitbedrijven de deuren voor een gratis rondleiding en een blik achter de schermen. De bloesemactiviteiten zijn nu al bekend. De fruitactiviteiten in de oogstmaanden vind je terug in het boekje Oogstfeesten. Borgloon Elke woensdag in april om 15 u. Fruitbedrijf Derwael Neremstraat 2, 3840 Borgloon Elke donderdag in april om 15 u. Fruitbedrijf Hellingenfort Helshovenstraat 16A, 3840 Borgloon (Helshoven) Elke vrijdag in april om 15 u. Fruitbedrijf Groven Heuvelstraat 3, 3840 Borgloon (Kerniel) Elke zaterdag in april om 15 u. Fruitbedrijf Neven Alfonsstraat 66, 3840 Borgloon (Bommershoven) Info: Toerisme Borgloon, of 54, toerisme@borgloon.be Diepenbeek zondag 25 april van u. Fruitbedrijf Geerdens Kalverstraat 45, 3590 Diepenbeek zondag 25 april van u. Fruitbedrijf Cornelissen Zavelstraat 67, 3690 Diepenbeek Info: Dienst vrije tijd Diepenbeek, , karolien.peusens@diepenbeek.be Gingelom Elke dinsdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Bex Houtstraat 2, 3890 Gingelom Elke zondag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Regalys, teelt van groene asperges Kamerijckhoeve, Kamerijckstraat 11, 3890 Gingelom Info: Toerisme Sint-Truiden, , info.toerisme@sint-truiden.be, Heers Elke woensdag in april om 14 u. Fruitbedrijf Libert - Monard Gelindenstraat 75, 3870 Heers (Mechelen-Bovelingen) Info: Toerisme Heers, Riemst zondag 30 mei van u. Uitzonderlijke openstelling aardbeienkwekerij Meyers Allewijstraat 3, 3770 Riemst (Vlijtingen) Info: Toerisme Riemst, Tongersesteenweg 8, 3770 Riemst, , toerisme@riemst.be Sint-Truiden Elke maandag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Bels Brustem-dorp 8, 3800 Sint-Truiden (Brustem) Elke dinsdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Jacobs Heide 114, 3800 Sint-Truiden Elke woensdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Porrey Truilingenstraat 2, 3800 Sint-Truiden (Kerkom) Elke donderdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Tuinbouwschool Diestersteenweg 146, 3800 Sint-Truiden Elke vrijdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Jovi Tramstraat 115, 3800 Sint-Truiden Elke zaterdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Lousbergh Nachtegaalstraat 101, 3800 Sint-Truiden (Kortenbos) Info: Toerisme Sint-Truiden, , info.toerisme@sint-truiden.be, Bloesemterrassen Gratis rondleiding met professionele gids in een fruitbedrijf. Je krijgt fruitige hapjes, drankjes, fruittaart of een Bloesembink-biertje. Tussen de boomgaarden weerklinkt live muziek of zijn er verhalenvertellers. Borgloon Zondag 25 april van u. Fruitbedrijf Neven Alfonsstraat 66, 3840 Borgloon (Bommershoven) Elke vrijdag, zaterdag en zondag in april van u. Wijnterras Wijndomein Cohlenberg Leemzaal 35, 3840 Borgloon (Kerniel) Prijs: gratis, tenzij degustatie Zondag 11 en 18 april van u. Fruitbedrijf Hellingenfort Helshovenstraat 16A, 3840 Borgloon (Helshoven) Info: Toerisme Borgloon, of 54, toerisme@borgloon.be Gingelom Zondag 18 april van u. Bloesemterras - Fruitbedrijf Bex Houtstraat 2, 3890 Gingelom Info: Toerisme Gingelom, , toerisme@gingelom.be Heers Paasmaandag 5 april en zondag 11 en 18 april van u. Fruitbedrijf Libert-Monard Gelindenstraat 75, 3870 Mechelen-Bovelingen (Heers) Info: Toerisme Heers,

17 32 33 Tip! Adopteer een boom Reserveer.in.april.een.appelboom.in.de. Tuinbouwschool.en.pluk.de.vruchten.ervan. tijdens.de.oogst..je.krijgt.professionele.hulp. van.de.fruitteler.en.er.is.leuke.en.lekkere. animatie..beperkt.aantal.bomen.beschikbaar,.max..1.boom.per.gezin. Prijs: 10 per boom. Voor het geplukte fruit betaal je de dagprijs. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, Overige fruitige locaties Fruitstreekmuseum Borgloon In.het.Fruitstreekmuseum.en.de.Fruitsite.Colen. duik.je.terug.in.de.geschiedenis.van.de.fruitteelt.in.haspengouw..je.krijgt.ook.zicht.op.alle. nevenactiviteiten.van.de.fruitteelt..fascinerend. zijn.het.grote.aantal.relicten.waaronder.de. oudste.sorteermachine.uit.europa.en.de.oudste. veilingklok.van.belgië. Het.museum.bevindt.zich.in.een.zijgebouw.op. het.binnenplein.van.abdij.mariënlof.(zie.ook. pagina.50). Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel), Open: van 1 april t.e.m. 31 oktober: dinsdag t.e.m. zondag van u. Gesloten op maandag en paaszondag Prijs: 1,25; groepen: 1 p.p. Reservering verplicht voor grote groepen Info en reservering: Toerisme Borgloon, of 54 Stoomstroopfabriek Borgloon 18 De.oude.stoomstroopfabriek.is.één.van.de. laatste.restanten.van.de.industriële.verwerking. van.fruit.tot.stroop..begin.vorige.eeuw.was. Borgloon.de.bakermat.van.de.stroopfabricatie.. Hierdoor.kregen.de.inwoners.van.Borgloon. de.bijnaam. strooplekkers..de.stoomstroopfabriek.werd.opgericht.in in.1988.werd. de.bedrijvigheid.stopgezet..in.2005.kocht.het. stadsbestuur.van.borgloon.de.fabriek.op..in won.het.gebouw.de.eerste.editie.van.De. Monumentenstrijd.op.de.Vlaamse.tv-zender. één..vandaag.wordt.er.opnieuw.stroop.gemaakt:.op.ambachtelijke.wijze.en.volgens.het. oude.recept. Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Gratis rondleiding: op maandag 5, 12, 19, 26 april om 15 u. Info en reservering: Toerisme Borgloon, of 54 Mousserende wijn van Schorpion - Kortessem Schorpion.is.een.mousserende.kwaliteitswijn.. De.wijngaard.ligt.in.Vliermaal,.het.hart.van.de. Zuid-Limburgse.fruitstreek,.en.is.uitsluitend. beplant.met.chardonnay.en.pinot-noir..van. deze.druivenvariëteiten.worden.alleen.de.beste. Champagnes.gemaakt..De.druiven.worden. met.de.hand.geplukt.en.het.persen.gebeurt. in.een.verticale.korfpers..verkozen.tot.beste. Belgische.wijn.van.2009.en Kersendaelstraat 37, 3724 Kortessem (Vliermaal), Bezoek domein na reservering Info en reservering: , info@schorpion.be Stroopstokerij Vrolingen Wellen 33 Deze.ambachtelijke.stroopstokerij.werd. opgericht.in.1843.en.is.een.van.de.laatste.in. Vlaanderen..De.stokerij.bevindt.zich.in.een. geklasseerd.gebouw.en.maakt.nog.altijd. gebruik.van.de.authentieke.apparatuur.. Vandaag.staat.de.vijfde.generatie.aan.het.roer.. Het.productieproces.duurt.24.uur.en.gebeurt. nog.grotendeels.manueel..het.resultaat.is.een. authentieke.appel-.en.perenstroop.zonder. kleurstoffen.of.additieven. Steenweg naar Vrolingen 45, 3830 Wellen, ivo.bleus@telenet.be, Gratis rondleidingen: hele jaar Info en reservering (verplicht voor rondleidingen): of Fruitige streekproducten Streekproductenwinkel Borgloon 18 In.de.voormalige.portierswoning.van.de. Stoomstroopfabriek.vind.je.een.streekproductenwinkel.boordevol.Haspengouwse.streekproducten.en.fruit. Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Open: van april t.e.m. oktober elke vrijdag van u. en elke zaterdag en zondag van u. Info: Toerisme Borgloon, of 54, toerisme@borgloon.be De Wroeter Kortessem De.Wroeter.maakt.ambachtelijke,.duurzame. en.milieuvriendelijke.producten.binnen.een. sociaal.tewerkstellingsproject..in.de.boerderij. vind.je.een.ruim.aanbod.aan.streekproducten. zoals.confituren,.geleien,.siroop.en.appelsap.. St. Rochusstraat 6, 3720 Kortessem, , wroeter.dagcentrum@gmail.com, Open: maandag, woensdag en donderdag van u. en vrijdag van u. Reservering verplicht voor rondleiding grote groepen in het dagcentrum..bertrand.brughmans

18 34 35 Tip! Streekproducten te koop bij Toerisme Bilzen en Toerisme Sint- Truiden Tip! Haspengouw Hapje Een.fruit-.of.streekgerecht.van.plukverse. Haspengouwse.ingrediënten.opgediend.op. een.bord.ontworpen.door.kunstenares.julia. Berger. Confrerie Kortessems Fruit Deze.vzw.promoot.het.Haspengouwse.fruit.en. lokale.streekgerechten.zoals.de.haspengouwse. Sudderpotten.en.de.Croque.Haspengouw.. Je.vindt.ze.op.heel.wat.menukaarten.in.de. Haspengouwse.horecazaken. Commanderie van de Edele Haspengouwse Fruyteniers en hun Gastronomie De.Commanderie.promoot.het.Haspengouwse. fruit.en.bijproducten.zoals.fruitsappen.en.confituren.in.het.buitenland..jaarlijks.organiseert. de.commanderie.de.culinaire.wedstrijd. Beste. Fruittob. De fruittob Een.alcoholische.fruitdrank.van.inlands.fruit,. inlandse.jenever.en.suiker..de.bereiding.van.de. fruittob.is.in.haspengouw.een.eeuwenoud.gebruik.dat.in.ere.werd.hersteld.met.de.jaarlijkse. wedstrijd. Beste.Fruittob. Croque Haspengouw Deze.variant.op.de.Croque.Monsieur.bevat. ham,.een.schijf.grottenkaas.en.een.dikke.schijf. appel.van.haspengouw..de.croque.wordt. goudbruin.geserveerd.op.een.bord.met.waterkers.of.veldsla.en.versierd.met.peer.en.appel.. Heerlijk.samen.met.een.Haspengouws.biertje. Gedetailleerde bereidingswijze: zie Fruitige evenementen Info en degustatie streekproducten Alken Paasmaandag 5 april 2010 van u. Zoe was Alken, Alkenstraat 93A, 3570 Alken Prijs: gratis Info: Toerisme Alken, , carine.luts@alken.be Bloesemwandeling Alden Biesen Elke zondag in april 2010 om 14 u. Start en info: Toeristisch Onthaal Alden Biesen - Bilzen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), Prijs: 2; kind <12 jaar: gratis Kersenhappening Alden Biesen - Bilzen Zondag 11 juli 2010 Info: , Dag van de kers - Borgloon Zondag 11 juli 2010 van u. Kasteel van Rijkel, D. Van Leeuwenstraat 23, 3840 Borgloon (Rijkel) Info: W. Vandormael, Stroopfeesten Borgloon en opening toeristisch seizoen - Borgloon Paasmaandag 5 april 2010 van u. Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Prijs: gratis Info: Toerisme Borgloon, of 54 Wijnfeesten Borgloon 19 september 2010 van u. Centrum Borgloon Info: Toerisme Borgloon, of 54 Bloesemwandeling, -fietstocht en -oldtimertocht Diepenbeek zondag 25 april 2010 Start: café-brasserie De Ploeg, Steenweg 184, 3590 Diepenbeek In de namiddag ook kinderworkshop fruittaartjes maken Info en reservering: Dienst vrije tijd Diepenbeek, , karolien.peusens@diepenbeek.be Bloesemwandeling - Hoeselt Zondag 25 april 2010 om u. Start: Sint-Hubertuszaal, Hernerweg 139, 3730 Hoeselt (Sint-Huibrechts-Hern) Prijs: 3 Info: Toerisme Hoeselt, Proevertjesroute (fietstocht) - Hoeselt Zondag 2 mei 2010 om u. Start: Gemeentehuis, Dorpsstraat 17, 3730 Hoeselt Prijs: 3 Info: Toerisme Hoeselt, de Dag van de Druif - Sint-Truiden zondag 15 augustus 2010 Info: Jean-Paul Broos, , 60ste bloesemwijding Sint-Truiden zondag 25 april 2010 Start: 13 u. aan Kerkje van Guvelingen, Diestersteenweg, 3800 Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, de Haspengouwse Oogstfeesten Sint-Truiden Zondag 15 augustus 2010 Sint-Niklaashoeve, 3800 Sint-Truiden (Metsteren) Info: Binkfeesten - Sint-Truiden Zaterdag 21 en zondag 22 augustus 2010 Brouwerij van Kerkom, Naamsesteenweg 469, 3800 Sint-Truiden, , info@brouwerijkerkom.be Fruit- en cultuurmarkt - Sint-Truiden Zondag 26 september 2010 van u. Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden,

19 36 37 Rijk verleden Haspengouw heeft een rijk historisch verleden. Dat merk je aan het grote kastelenlandschap met als kroonjuweel Alden Biesen, het grootste kasteelcomplex tussen Loire en Rijn. Andere historische getuigen zijn Tongeren, oudste stad van België, Sint-Truiden, de zesde monumentenstad van Vlaanderen en het mergelland van Riemst met zijn onderaardse gangenstelsels en grotten. Het kastelenlandschap Meer dan 100 kastelen, vierkantshoeven en burchten sieren het landschap in Haspengouw. De graven van Loon waren de eerste bouwmeesters. Zij richtten op negen strategische plaatsen een burcht op om hun grondgebied te verdedigen. In de 16de en 17de eeuw verloren de kastelen hun defensieve functie en kregen ze meer het uiterlijk van landhuizen. Vaak maten ze zich eerst een Maaslandse stijl aan, maar werden ze na vele jaren grondig verbouwd. De derde generatie kastelen dateert uit de 18de en 19de eeuw en heeft een barok-, rococo- of classicistische stijl. Sommige dorpen zijn ontstaan rond een kasteel, andere kastelen liggen nog altijd in een park of op een heuvelrug. De meeste Limburgse kastelen zijn niet open voor bezoekers. Landcommanderij Alden Biesen 2 De imposante landcommanderij van Alden Biesen is het grootste kasteelcomplex tussen de Loire en de Rijn. Het domein behoorde toe aan de Duitse Orde. Die ontstond in de tijd van de kruistochten. Alden Biesen bleef tot aan het einde van de 18de eeuw de hoofdzetel van de balije Biesen, één van de twaalf provincies van de Duitse Orde. Een zware brand in de vorige eeuw legde het kasteel bijna volledig in de as. Gelukkig restaureerde de Vlaamse overheid het complex. Vandaag is het een cultuurcentrum met tal van evenementen en tentoonstellingen. Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), , aldenbiesen@vlaanderen.be, Open: 1 april t.e.m 30 september: alle dagen van 9-17 u. 1 oktober t.e.m. 31 maart: alle dagen van u. Gesloten op 1 januari en 25 december Prijs: het domein is gratis toegankelijk (uitgezonderd tijdens evenementen) Waterburcht: enkel toegankelijk tijdens tentoonstellingen Tentoonstelling + tuin: 3 Indien geen tentoonstelling inkom Franse tuin: 1 Rondleidingen met gids op voorhand reserveren Info en reservering: Alden Biesen,

20 38 39 Toeristisch Onthaal Alden Biesen - Bilzen 3 Het allereerste Toeristisch Onthaal van de regio Haspengouw. Je vindt er info over de rijke geschiedenis van de Landcommanderij Alden Biesen en het ontstaan, de bloei en het verval van de Duitse Orde. De documentaire Op weg naar Bilzen licht het wel en wee van negen historische figuren toe. In de Kasteelzaal stelt een tien meter lange tafel interactief de rijke Haspengouwse regio voor. Verder krijg je in het Toeristisch Onthaal achtergrondinformatie over de site Alden Biesen, Bilzen, Haspengouw, Limburg en Vlaanderen en over Limburgse streekproducten. Je kan er ook fiets- en wandelkaarten kopen. Toeristisch Onthaal Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), , Open: 1 april t.e.m. 30 september: alle dagen van 9-17 u. 1 oktober t.e.m. 31 maart: alle dagen van u. Gesloten: 25 december en 1 januari Natuureducatief centrum Apostelhuis De vroegere hoofdingang van Alden Biesen is ingericht als natuureducatief centrum. Via de hedendaagse audiovisuele inrichting maak je kennis met alle aspecten van het Haspengouwse landschap. Interactiviteit en verrassingen vormen de rode draad. Bosselaar 11, 3740 Bilzen (Rijkhoven) Open: van Pasen t.e.m. 31 oktober: donderdag t.e.m. dinsdag: van u. (van 1 november t.e.m. Pasen open vanaf 11 u.) Info: Toerisme Bilzen, Toeristische shuttle Bilzen De shuttle voert je in groep door Groot-Bilzen of neemt je mee op een culinaire rit in de omgeving. Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven) Open: het hele jaar Alleen voor groepen (max. 49 personen) Reservering verplicht Info en reservering: Toerisme Bilzen, Evenement Streekproductenmarkt Bilzen zondag 22 augustus 2010 van u. Bilzerse, Haspengouwse en Limburgse streekproducten. Locatie: centrum Bilzen Info: Toerisme Bilzen, Stadswandeling - Bilzen Deze stadswandeling van 3 km loodst je naar de mooiste plekken en monumenten in het centrum van leisurestad Bilzen. Je volgt de koperen spijkers op het trottoir en passeert tal van bezienswaardigheden en groene plekjes. Je kunt ook een audiogids huren die je informeert over de geschiedenis van Bilzen. Je krijgt 12 leuke historische verhalen over het Demerstadje te horen. De audiogids vertelt ook het verhaal van Landcommanderij Alden Biesen. Start: markt Bilzen Prijs wandelkaart: 1; te koop bij Toerisme Bilzen, Waterburcht Millen Riemst 9 Deze waterburcht is één van de vier Euregionale Bezoekerscentra. Zij vormen de uitvalsbasis van het fiets en autoroutenetwerk rond het thema Burchten en versterkingen in de Euregio Maas-Rijn. In het toeristisch eetcafé krijg je uitgebreide info over de Euregio Maas-Rijn terwijl je geniet van een hapje en drankje. Kattestraat 22, 3770 Riemst (Millen), Open: 1 april t.e.m. 30 september: dinsdag t.e.m. zondag van u. 1 oktober t.e.m 31 maart: woensdag t.e.m. zondag van u. Prijs: gratis; gids (groepen): 50 (max. 2 uur) Rondleidingen: individueel en in groep Info en reservering: Toerisme Riemst, Wijnkasteel Genoels-Elderen - Riemst 6 Alsof je je in de Bordeauxstreek bevindt. Het kasteel van Genoels-Elderen heeft niet alleen het uiterlijk van een Frans kasteel, het produceert ook wijn die moeiteloos concurreert met de Franse topwijnen. Dit komt door de bodem. De mergelondergrond in Riemst is vergelijkbaar met die van de klassieke Franse wijnstreken. Bovendien stemt het lokale klimaat overeen met het klimaat in de Bourgognestreek van zo n 100 jaar geleden. De familie Van Rennes combineert dit met wijnranken van de hoogste kwaliteit. Het resultaat zijn topwijnen die in de beste Belgische restaurants op de kaart staat.