Inhoudsopgave. Bijdragen: De activiteiten van het PAV zijn mogelijk gemaakt door:

Transcriptie

1

2

3 Inhoudsopgave Voorwoord Bericht van een bekende Vlaardinger PAV en Vlaardingen Fairtrade gemeente WereldWinkel en Vlaardingen Fairtrade gemeente Film: "The Heart of Jenin" Vrouwendag Scholenwerk Dialooggroep Vredesmarkt Financiële Verantwoording Bijlage: Fairtrade gemeente informatie zoals in december in Vlaardingen verspreid Bijdragen: Leen den Boer Ada Pellearts Nelleke van der Luit Jan Robberegt Ria Witvoet De activiteiten van het PAV zijn mogelijk gemaakt door: Redactie Nelleke van der Luit Ton van Baaren Platform Ander Vlaardingen Oosthavenkade NV Vlaardingen giro Inlichtingen: Nelleke van der Luit tel Samenstelling van het bestuur per : Leen den Boer (voorzitter) Ton van Baaren (secretaris) penningmeester (vacature) Nelleke van der Luit

4

5 Voorwoord Fairtrade Vlaardingen. Vlaardingen doet mee in de wereldwijde fairtrade beweging. Eind 2008 waren er 872 gecertificeerde fairtrade producentenorganisaties in 58 ontwikkelingslanden in Afrika, Azië en Latijns Amerika. 1,5 Miljoen werkers en boeren zijn erbij aangesloten, en 7,5 miljoen mensen, familieleden etcetera, profiteren direct van Fairtrade. Deze producentenorganisaties hebben toegang tot goedkope leningen, krijgen technische bijstand om de productiemethoden en de infrastructuur te verbeteren, mogelijkheden voor onderwijs en scholing, een verbeterde gezondheidszorg. Kinderarbeid is uitgesloten. De consument en winkelier kan producten kopen respectievelijk verkopen die in overeenstemming zijn met zijn of haar principes, en is gegarandeerd van een goede kwaliteit. Ingeval van een hogere prijs weet de deelnemer dat het ten goede komt aan de fairtrade producenten organisatie. Het milieu heeft er baat bij, want in het fairtrade productiesysteem worden organische landbouw technieken toegepast, wordt vervuiling voorkomen en wordt het gebruik van pesticiden en herbiciden teruggedrongen of uitgesloten. Hoe zijn die grote verschillen in welvarende en arme landen ontstaan? Door onze beheersing van natuur en materie, zodat die kon worden toegepast en soms uitgebuit? Door het samengaan van onze technische kennis met handelsen zendingsdrang? Door verschillen in klimaat (ontwikkelde landen liggen in gematigde gebieden, ontwikkelingslanden overwegend in de tropen)? Door verschillen in politieke systemen? Hoe het ook zij, de rijke landen en hun inwoners kunnen nu de kans grijpen al die opgebouwde kennis ter beschikking te stellen, om te delen in opgebouwde welvaart, om armoede te bestrijden, om een betere vorm van ontwikkelingssamenwerking uit te bouwen. En tenslotte: Fairtrade draagt bij aan het terugdringen van wereldwijde problemen. Immers armoede gaat gepaard met bevolkingsexplosie, oorlog, milieuverwoesting, migratie en ontworteling. fairtrade producten kopen en verkopen is in het belang van alle aardbewoners, dus ook van alle Vlaardingers! 8 steden in Nederland zijn ons voorgegaan als Fairtrade gemeente. Vlaardingen zal spoedig volgen! Leen den Boer 5

6 Bericht van een bekende Vlaardinger Toen Nelleke van der Luit mij vroeg een bijdrage aan het jaarverslag van het Platform Ander Vlaardingen te leveren, heb ik daar direct ja tegen gezegd. Nadenkend over het Platform Ander Vlaardingen schieten er mij allerlei beelden te binnen: de Vredesmarkt, Toch maar eens op de website van de stichting PAV gekeken en daar staat de officiële doelstelling: De stichting is een samenwerkingsverband van groepen die zich inzetten voor vrede, milieu, internationale solidariteit, ontwikkelingssamenwerking, mensenrechten en antidiscriminatie. Al vele jaren is het PAV en zijn voorganger VLOS een plek waar allerlei groepen uit Vlaardingen elkaar treffen om zich in te zetten van een "betere wereld", niet alleen over de grenzen, maar ook in Vlaardingen zelf. De vredesmarkt werd geopend door wethouder Jan Robberegt de dag van de dialoog, theatervoorstellingen, activiteiten op scholen. Kortom, een hele reeks van activiteiten die het PAV organiseert of een bijdrage aan levert. Eigenlijk een rare naam "ander" Vlaardingen. Alsof er ook een Vlaardingen is dat dit niet zou willen. "Anders" zou toch eigenlijk "gewoon" moeten zijn. Helaas is dat (nog lang) niet het geval. Juist in deze tijd is de boodschap die het Platform Ander Vlaardingen heeft harder nodig dan ooit. Wij moeten ons niet mee laten voeren in een klimaat waar verschillen tussen mensen worden uitvergroot in plaats van overbrugd, waar internationale solidariteit en ontwikkelingssamenwerking de dupe worden van de crisis veroorzaakt door de banken. Waar milieu en mensenrechten ondergeschikt worden gemaakt aan handels- en ondernemersbelangen. Gelukkig is er het Platform Ander Vlaardingen. De vele actieve groepen en activiteiten laten zien dat het "anders" kan. Ook in Vlaardingen. Dit jaarverslag getuigt daarvan. Jan Robberegt 6

7 Vlaardingen Fairtrade gemeente Als PAV kregen we in het najaar van 2008 de vraag: is het geen idee om als PAV de klus op te pakken om de titel van Fairtrade gemeente te verwerven? Ik wist niet zoveel over dit internationale initiatief, maar na wat "googelen" bleek dit inderdaad helemaal in het straatje van het PAV te passen. Alle doelstellingen van de aangesloten groepen vind je erin terug: milieu, mensenrechten en ontwikkelingssamenwerking. Zowel de PAV werkgroep, de Wereldwinkel en de gemeente stonden achter het idee om hier aan te gaan werken. Als eerste klus is in april een voorlichtingsavond bij Vele Vlaardingers een Huis georganiseerd. Heel veel partijen zijn uitgenodigd, helaas met een geringe opkomst, maar gelukkig wel een paar die mee wilde gaan denken en doen en over een ander netwerk beschikten dan de initiatiefnemers. Hierna is een vergadering belegd, waar vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, het PAV, de gemeente en de Wereldwinkel aanwezig waren. Die avond zijn er taken verdeeld, want er moest veel gebeuren: een website, een folder, een plan van aanpak en de aanmelding, dat we mee gingen doen. Om de titel te verwerven moeten, afhankelijk van de grootte van de gemeente, veel partijen producten verkopen, die fairtrade zijn. Zo moeten er in Vlaardingen in elk geval 8 supermarkten versproducten, koffie, thee en andere verkopen; 8 kledingwinkels die fairtrade kleding verkopen, maar ook winkels voor cadeau's, vrije tijd en recreatie en overige branches. Daarnaast is het nodig dat er bedrijven zijn, die fairtrade koffie gebruiken en dit geldt ook voor maatschappelijke organisaties. Er zijn dus in het afgelopen jaar veel winkels, bedrijven en maatschappelijke organisaties bezocht. In eerste instanties is verteld waar we mee bezig zijn en met welk doel. Vervolgens zijn per bedrijf de producten genoteerd en welke keurmerken al aanwezig waren. Deze meting is een arbeidsintensieve klus en dit was eind 2009 nog niet afgerond. Behalve de meting hebben we uiteraard ook regelmatig de publiciteit gezocht, want het gaat er ten slotte om dat de fairtrade producten meer gekocht gaan worden. Zo is de campagne om de titel te verwerven officieel van start gegaan op de Vredesmarkt in september op de Loper. Bij de opening hebben de schoolkinderen hier aandacht aan gegeven en ook wethouder Robberegt heeft er in zijn openingsspeech over verteld. De gehele dag heeft een steltloper folders en zakjes fairtrade thee uitgedeeld. Op ons terras werd uiteraard fairtrade koffie en thee geschonken. Ook konden bezoekers meedoen aan een prijsvraag en de prijs was een mand vol met fairtrade producten. In de laatste maanden van het jaar heeft er regelmatig een woordraadsel of iets dergelijks in de krant gestaan waarmee een fairtrade prijs gewonnen kon worden. In oktober hebben we meegedaan met "business op het water". We hebben hier kunnen laten zien waar we mee bezig zijn in Vaardingen en we hebben voorbeelden van fairtrade kerstpakketten laten zien. In november is onze folder, waarin in het kort het doel van de campagne verteld wordt en waar we aan moeten voldoen om de titel te verwerven, aan veel organisaties uitgedeeld en ook aan iedere deelnemer van de Dag van de Dialoog. In december heeft er twee pagina's in een huis aan huisblad gestaan over de campagne, (zie bijlage) waarin verschillende "meedoeners" en hun motivatie aan het woord kwamen. In deze maand is bij het ontbijt voor vrijwilligers een initiatief van de gemeente om vrijwilligers in het zonnetje te zetten, veel fairtrade producten gebruikt. Het ontbijt was in het Delta hotel en sinds die tijd doet dit hotel ook mee. Ondanks alle inspanningen in 2009 waren we eind van het jaar nog niet zover dat we de titel aan konden vragen. Hoe het afloopt leest u in 2010 in de krant of in ons volgende jaarverslag. Ada Pellearts 7

8 Wereldwinkel en Vlaardingen Fairtrade gemeente Een eervolle titel. Een vermelding waar wij als Wereldwinkel heel graag aan mee willen werken. De Wereldwinkel is bij uitstek een winkel met fairtrade producten, van food tot kunstnijverheid. Het is daarom een logische stap: meewerken om van Vlaardingen een Fairtrade gemeente te maken. Het PAV en de Wereldwinkel hebben het initiatief genomen om de gemeente en haar bewoners te betrekken bij dit gebeuren Na een eerste, teleurstellende oproep om mee te doen, is het toch gelukt om een werkgroep te vormen. Een werkgroep is nodig om bezig te zijn met het gebeuren rondom Fairtrade: een werkgroep die zo breed mogelijk is samengesteld. De werkgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van de gemeente, supermarkt Super de Boer, sportcentrum Vlaardingen, woningbouwverenigingen, Rabobank, PAV en Wereldwinkel, ging aan het werk. Iedereen kon zijn/haar achterban of netwerk aanspreken en dan is het goed dat je met verschillende mensen kan samenwerken. Want er moet heel wat gedaan worden: Publiciteit en een website, informatie naar en contact opnemen met winkels, bedrijven, organisaties bijvoorbeeld scholen, kerken, verenigingen. Er is heel wat werk verzet! Als Wereldwinkelmedewerker is het goed te ervaren dat Fairtrade een serieus onderwerp is en dat de Wereldwinkel daar niet alleen in staat. En al is het praktisch niet altijd zomaar te verwezenlijken, men staat er open voor. En nu op weg naar de titel! Uitreiking van een mand met fairtrade artikelen in het kader van de fairtrade campagne Ria Witvoet 8

9 Film: The Heart of Jenin Op 13 maart werd de Geuzenpenning uitgereikt aan de Palestijnse mensenrechtenorganisatie Al-Hag en de Israëlische mensenrechtenorganisatie B'Tselem. In het kader hiervan hebben wij 's avonds de film "The Heart of Jenin" vertoond in het pand van Vele Vlaardingers Een Huis. Op het Movies that Matter Festival van 2 t/m 8 april 2009 in Den Haag, werd een heel filmprogramma over Israël / Palestina vertoond. The Heart of Jenin was één van de films die op het Festival te zien was. Korte inhoud: Deze Duitse documentaire vertelt het verhaal van de twaalfjarige Palestijnse jongen Ahmed Khatib, die een paar jaar geleden op straat met een speelgoedgeweer speelde. Een Israëlische soldaat dacht dat het een echte kalashnikov was en schoot hem dood. Ahmeds vader, Ismail Khatib,besloot de organen van zijn zoon te doneren, waardoor het leven van zes Israëlische kinderen gered kon worden. Ahmeds hart klopt nu in het lichaam van een orthodox joods meisje. Voor even stijgt dit menselijk gebaar van vrede uit boven het verder onoplosbaar lijkende conflict tussen Israël en de Palestijnen. Het was een indrukwekkende film waarin je werd meegezogen in het verhaal van de vader. Verbijstering soms over de compleet dwaze situaties bij de controlepoorten op de wegen tussen Israël en Palestina en verwondering hoe ondanks dit een mens boven zichzelf uitstijgt voor liefde naar je naaste. Na de film was het dan ook een moment zeer stil in de zaal. Ondanks het feit dat het in het Engels was en zonder ondertiteling konden de bezoekers het goed volgen. De avond was goed bezocht en na de film werd er ook nog druk nagepraat. Organisatie: Platform Ander Vlaardingen, Amnesty International Vlaardingen 9

10 Vrouwendag 2009 Thema: Vrouwen op weg Op woensdag 4 maart werd in het pand van Vele Vlaardingers Een Huis Internationale Vrouwendag gevierd. Organisatie was in handen van Steunpunt Integratie Vlaardingen, Platform Ander Vlaardingen en Vele Vlaardingers Een Huis. De viering sloot aan bij bestaande activiteiten van Steunpunt Integratie Vlaardingen. Vanaf waren er verschillende leuke, aantrekkelijke workshops, zoals onder andere kaarten maken, bloemschikken, wensdoosjes vouwen en schilderen. De intimiteit van kleine workshops waarbij ontmoeting een grote plaats innam, zorgde voor een grote betrokkenheid voor en met elkaar. Ook voor het "verwen"hoekje met massage, gezichtsverzorging en henna was veel belangstelling. De hele dag werd er Marokkaanse thee geschonken. Integratie, het leren kennen van elkaar en van onderlinge verbondenheid, was in de opzet van de dag een belangrijk doel. Om uur was er een lopend buffet met eten uit verschillende landen. Fabiënne Bruinsma, de vrouw van de burgemeester, opende deze feestelijke viering. Na de opening was er een film over het thema met nagesprek in groepjes. Er werd heel open en prettig met elkaar over het onderwerp gediscussieerd. Er was een goede mix aan de tafels met autochtone en allochtone vrouwen. In het avond programma was er muziek, Antilliaanse en Afghaanse dans, het multicultureel vrouwenkoor Balans uit Dordrecht en cabaret. Er werd spontaan vanuit de zaal mee gedanst op de muziek. Een geweldig feestelijk programma. Er was 's middags kinderopvang in de sporthal van bureau Welzijn. Het was een druk bezochte dag, met een goede, gezellige sfeer. De vrouwen hebben enorm genoten van deze dag. Aantal bezoekers: 's middags ruim honderd, 's avonds ongeveer 80 vrouwen. Optreden vrouwenkoor "Balans" uit Dordrecht Organisatie: Elma Oosthoek, VVEH; Rhimou Bouchrit, Steunpunt Integratie Vlaardingen; Nelleke van der Luit, Platform Ander Vlaardingen. 10

11 Scholenwerk activiteiten schooljaar 2008/2009 In september 2008 werd de nieuwe brochure lesmaterialen verstuurd naar de basisscholen. Jaarlijks wordt het aanbod vernieuwd, en worden de leskisten aangevuld. Wij vragen met onze activiteiten en lesmaterialen extra aandacht voor onderwerpen zoals de multiculturele samenleving, vooroordelen, pesten, de derde wereld, milieu, etcetera. Het PAV biedt lesmateriaal aan met een uitgewerkte docentenhandleiding zodat het voor leerkrachten een welkome aanvulling kan vormen op eigen lessen. Bij de muziekleskist krijgt de school een gratis djembéles aangeboden. Daarnaast bieden wij de scholen gratis voor alle leerlingen van de groepen 7 en 8 de Anne Frankkrant aan. Twee voorbeelden van het lesmateriaal over het milieu: De Wereldzee : Lesmateriaal gemaakt naar aanleiding van het jaar van de oceanen, uitgeroepen door de Verenigde naties in 1998, maar nog steeds zeer actueel. Het lesmateriaal bestaat uit een docentenhandleiding en werkbladen. Er worden veel lessuggesties gegeven. Enkele van de doelen van deze lessen: Het ontdekken van de afhankelijkheid van de zee. We gebruiken de zee voor allerlei doeleinden: visserij, transport, delfstoffen, recreatie, sport. En de zee speelt een onmisbare rol in onze zuurstof- en waterhuishouding en ons klimaat. Het ontdekken van de verbindingen die de oceanen leggen tussen de verschillende delen van de wereld. Over de zee verplaatsen mensen zich van het ene werelddeel naar het ander en wisselen daarbij goederen uit, maar ook cultuurgoed zoals verhalen en liedjes. doelgroep voor het lesmateriaal: leerlingen van groep 1 tot 8 van de basisschool. Zwerfafval: Het thema van dit lespakket is zwerfafval, dat wil zeggen afval dat door de mens is weggeworpen of achtergelaten op een plek waar het niet hoort. Het slingert rond in wegbermen, op het schoolplein, in het bos, op het strand. Op de basisschool is het thema zwerfafval een dankbaar onderwerp: het is letterlijk en figuurlijk dicht bij huis te vinden en het thema sluit uitstekend aan bij diverse lessen. Het lespakket is tot stand gekomen in opdracht van Stichting Nederland Schoon. Het materiaal bestaat uit een algemene handleiding met meer achtergrondinformatie, vier docentenhandleidingen voor de groepen 1-2, 3-4, 5-6, 7-8, met daarin kopieerbare werkbladen voor de leerlingen, acht losse posters met gekleurde "praatplaatje" op groot formaat, voor elke groep één. Een bijzonder mooi uitgevoerd lespakket, de moeite waard! doelgroep: groep 1 tot 8 van de basisschool. Van september tot juli krijgen de scholen de door hen gevraagde lesmaterialen. april: Het gebruik van de Anne Frankkrant is een goede mogelijkheid om het onderwerp discriminatie en vooroordelen met de kinderen te bespreken. In de krant van 2009 werden de volgende onderwerpen beschreven: De Tweede Wereldoorlog (de oorlog wordt belicht vanuit de rollen van daders, slachtoffers, toeschouwers en helpers.) Helpers ( familie Frank) 11

12 Een portret van een SS-er Enkele tests voor de kinderen om inzicht te krijgen in het maken van keuzes. Er is een docentenhandleiding met tips en suggesties voor het gebruik van de Anne Frank Krant. Elk jaar heeft de krant een bijlage,dit jaar een 'Doorgeefdagboek'. Hoe is het om je dagelijkse belevenissen op te schrijven in een dagboek en je mening te geven over allerlei onderwerpen? Dat ontdekken kinderen dankzij het Doorgeefdagboek. Een leerling vult een aantal pagina 's en geeft het dagboek door aan de volgende leerling. De Anne Frankkrant wordt door 21 scholen besteld. 8 april: Voor de Wereldreis brengen de kinderen een bezoek aan 5 winkels op De Loper. In een kleurige brochure staan vragen en opdrachten over "eerlijke" producten, zoals chocola, koffie, speelgoed, papier en katoen. Het is altijd weer een gezellig en leerzaam uitje voor de kinderen. De winkeliers doen elk jaar graag mee en enkele van hen staan zelf klaar om de vragen van de kinderen te beantwoorden. 4 mei: herdenking op het Verploegh Chasséplein. Elk jaar zoeken wij twee jonge kinderen van het VGO voor het maken van een gedicht of een voordracht bij de dodenherdenking. augustus: Nieuw aanbod lesmaterialen en nieuwe leskisten voor het leerjaar 2009/2010 voor basisscholen Het aanbod van ons lesmateriaal voor het basisonderwijs bevat 18 onderdelen met verschillende thema 's. Daarnaast hebben we 4 leskisten over 4 verschillende thema's. Een Wereldreis door Vlaardingen Met kinderen van basisschool het Anker, groep 8 in winkelcentrum De Loper. Zij gebruiken van te voren de leskist "Eerlijke handel" en brengen een bezoek aan de Wereldwinkel. Enkele kinderen gaan samen met medewerkers van de Wereldwinkel naar Culemborg om inkopen te doen voor een fairtrade verkoopmiddag op school. Deze bevatten de thema 's: kinderrechten, eerlijke handel, milieu, wereldmuziek en vrede. Bij het gebruik van enkele leskisten is een extra boekenkist met boeken passend bij het onderwerp. Nieuw is een boekenset over religie: het Christendom, de Islam, het Jodendom, het Boeddhisme en het Hindoeïsme. In het schooljaar 2008/2009 hebben 9 scholen lesmaterialen aangevraagd met meerdere onderwerpen zodat totaal 32 maal lesmateriaal dan wel leskisten zijn bezorgd. 12

13 Dialooggroep Sinds 2005 heeft het PAV een vrouwendialoog groep die éénmaal per zes weken bij elkaar komt. De groep bestaat uit vrouwen met diverse religieuze achtergronden. De thema 's die we behandelen zijn vaak gerelateerd aan de actualiteit. Van januari tot de zomervakantie ( 2009) hadden we vijfmaal een dialoogavond. De laatste avond was een gezellig etentje bij één van de deelnemers thuis en we lieten ons het meegebrachte eten goed smaken. Na de zomervakantie startten we in oktober weer onze dialoogavonden. In december werd een voorlopig programma 2010 opgezet met het idee om bij verschillende thema's ook andere vrouwen of dames uit bestaande vrouwengroepen uit te nodigen. We vonden dat ons idee van dialoog uitgebreid moet worden om zo meer vrouwen te bereiken. Daarnaast willen we ook onze "eigen" avonden behouden. Na vijf jaar is er een onderling vertrouwen en openheid ontstaan die we ook erg waardevol vinden. Elke dialoog avond die we met elkaar hebben geeft ons meer begrip voor de ander. In een tijd waarin de multiculturele samenleving, vooral de "niet-westerse" medelander wordt neer gezet raakt ons allen even erg. Het is goed om een platform te hebben waarin je deze problemen en angsten met elkaar kunt bespreken. We verdeelden ons in november ook voor hulp aan de tafels van De Dag van de Dialoog. In de Groene Luiken verzorgden we zelf twee tafels, één voor volwassenen en één tafel voor jongeren. Enkele vrouwen gaven zich op om het eten te verzorgen, één van ons was gespreksleider en een stagiaire van Vluchtelingenwerk was gespreksleider bij de jongerentafel. 13

14 Vredesmarkt Op zaterdag 26 september werd in winkelcentrum De Loper de Vredesmarkt gehouden. De markt werd geopend door wethouder Jan Robberegt en kinderen van Basisschool 't Kompas. De kinderen liepen "een modeshow" van fairtrade producten, zoals een pak hagelslag, een pak koffie, een plak chocola, etcetera. Hierna werden fairtrade ballonnen uitgedeeld. gemaakt door een steltloper die foldertjes verspreiden onder de aanwezige bezoekers. Op de Vredesmarkt staan een groot aantal groeperingen die zich inzetten voor een rechtvaardiger toekomst hier en elders op de wereld, zoals de Wereldwinkel, Unicef, Amnesty International, MOV/ ZWO, Vluchtelingenwerk, Flarden Ruilsysteem Vlaardingen en Dierenbescherming. Verder waren er sieraden uit Bali voor een kindertehuis, de werkgroep Dentamigos voor tandheelkundige hulp voor schoolkinderen in Peru, Food for All voor straatkinderen in Ethiopië, de werkgroepen voor Screbenica, Roemenië, Cambodja, Kenia, Kifaja, etcetera. Hagelslag op de cat-walk wordt geïnterviewd door Anneke van der Ven-Siemann Muzikale optredens van de markt werden onder andere verzorgd door een Jeugdmusical koor, het muziekcentrum Op Maat en Zuid-Amerikaanse muziek Sonero Op deze markt ging de campagne "Fairtrade gemeente" officieel van start. De bezoekers konden kennismaken met de doelstelling van Fairtrade en de inzet om ook van Vlaardingen een fairtrade gemeente te maken. De campagne werd zichtbaar Organisatie: De Andere Markt en Platform Ander Vlaardingen. 14

15 Financiële Verantwoording over 2009 Balans per Activa Liquide middelen Giro 322 Meerrenterekening Spaarrekening Passiva Eigen Vermogen Nog te betalen 69 Totaal Verlies en winstrekening over de periode 1 januari 2009 tot en met 31 december 2009 Netto baten Subsidie gemeente Vlaardingen Vrouwendag subsidies 985 Anne Frankkrant bijdragen 60 Giften 40 verhuur beamer/laptop 75 Ontvangen rente 279 Aan subsidie gerelateerde uitgaven Fairtrade Vrouwendag Scholenwerk Website PAV 667 Bijdrage relevante instellingen 125 Film 140 Dag van de dialoog 35 Overige Stichtingskosten Huur Groene Luiken Verzekeringen 147 Aanschaf projectiescherm 106 Schoonmaakkosten 65 Kamer van koophandel 32 Jaarverslag 145 Kosten betalingsverkeer 45 Diverse algemene kosten Totaal Resultaat

16