Je zal het maar hebben

Transcriptie

1 Folia Magazine weekblad voor HvA en UvA nr /05/2012 Je zal het maar hebben

2 (advertentie)

3 inhoud #31 redactioneel Chaos in je hoofd 6 Je hebt geen overzicht, weinig motivatie en bent snel afgeleid. Maar ADHD geeft je ook genoeg energie voor vijf baantjes. Boter bij de vis 12 Filosoof Bas Haring wil weten wat geld is. En volgt daarom colleges economie aan de UvA. Het ultieme debat 14 De studentenraadsverkiezingen bereikten een hoogtepunt. Maar niemand kan het wat schelen. Vliegende tentoonstelling 24 Studenten maakten een fototentoonstelling over Nederlandse pioniers in Turkije. Daarna vlogen ze erheen. Fotografen op de foto 30 Sinds de digitale spiegelreflex kan iedereen fotograferen. UvA-medewerkers exposeren hun werk in het Maagdenhuis. Klassiekers Iets meer dan drieënhalf jaar studeerde ik aan de UvA, maar sommige docenten ben ik nooit vergeten. Zoals Martijn Lindt, in intieme kring beroemd geworden om zijn onderzoek naar kinderen van foute ouders. Voor Bernard Kruithof bleef ik op maandagavond tot ver na tienen op het IJsbaanpad, omdat hij zijn lesstof opleukte met songteksten van Nederlandse klassiekers. Jacquelien de Savornin Lohman was misschien wel de meest bijzondere docent. Ze was klein van stuk, iets ouder dan de gemiddelde docent, inhoudelijk bijzonder sterk en erg ad rem. Toen ik een keer een grappig bedoelde opmerking maakte over haar politieke voorkeur D66 kwam ze dreigend voor me staan en beloofde me een kaakslag als ik ooit nog iets negatiefs over die partij zou zeggen. Het zijn docenten als zij die een hogeronderwijsinstelling karakter geven. Lees haar profiel op pagina en luister woensdag tussen en uur naar het interview op Folia Radio. Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, (twitter) en verder de week/het moment/navraag 4-5 passie 11 op de tong 17 opinie Asis Aynan 19 Emma Curvers 20 brieven/promoties 21 objectief Folia maakt kennis 28 drift 35 lezingenladder 36 overigens 37 prikbord wasdom stage 41 toehoorders 42 de lezer/deining 43 Folia Magazine 3

4 de week Een week om behoorlijk opgetogen van te raken Vooruit. We geven het toe. Misschien dat we de afgelopen maanden iets te gretig ons gal hebben gespuwd over de bezuinigingen van Halbe Zijlstra, de weinig populaire medezeggenschapsraden van de HvA en de anti-rookcamera van de UvA. Je zou bijna denken dat het alleen maar kommer en kwel is in hogeronderwijsland. En dat terwijl er toch genoeg gebeurd om behoorlijk opgetogen van te raken. De classici Piet Gerbrandy en David Rijser bijvoorbeeld die begin dit jaar zonder pardon de laan uit werden gestuurd zijn deze week gerehabiliteerd. Zij hebben nu een vaste aanstelling bij het Amsterdam Centre for Ancient Studies and Archeology. Hulde! En nog meer goed nieuws bereikte de redactieburelen deze week. De HvA betoonde zich van haar filantropische kant door te melden dat zij tijdelijk onderzoeksplaatsen beschikbaar zal stellen aan wetenschappers die hun eigen land moeten ontvluchten. Samenwerkingsverbandje met Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF. Achterliggend idee is om het gevoel van burgerschap onder studenten te bevorderen. Het is goed als studenten leren open te staan voor allerlei soorten mensen. Of je nu lesbisch, verlegen of gehandicapt bent, zei afdelingshoofd van de Dienst Studentenzaken van de HvA. Gelukkig kan de student die zijn land halsover-kop heeft moeten ontvluchten wegens zijn verlegen inborst nu bij de HvA terecht. Ander goed nieuws kwam van het christendemocratische front in de persoon van Henk Bleker, de ponyfokker uit het Groningse Vlagtwedde, tevens demissionair staatssecretaris van Landbouw, minnaar van een jonge NRCjournaliste en hekkensluiter in de verkiezing voor het CDA-lijsttrekkerschap. Tussen al deze activiteiten door vond de beste man ook nog Staatssecretaris Henk Bleker heeft een groot hart. Er is niet alleen ruimte voor boeren, Welsh pony s, Mauro en jonge vrouwelijke journalisten, maar ook voor technische studenten. Aan zijn wallen af te lezen gaat al dat geven hem alleen niet in de koude kleren zitten. Zou iemand Henk wel eens een aai over zijn bol geven? tijd om aan te schuiven bij Pauw en Witteman. Daar lanceerde hij het plan om het collegegeld voor technische studies te verlagen. Zo moet het tekort aan technisch personeel ingelopen worden. Een prachtig gebaar. Nu maar hopen dat er CDA ers in het nieuwe kabinet komen. Als klap op de vuurpijl kwam ons het heugelijke nieuwtje ter ore dat het mogelijk makkelijker wordt om cijfers in te voeren in SIS. Kijk, over dat systeem kan je een hoop nare dingen zeggen. Het kostte een slordige tien miljoen meer dan aanvankelijk gedacht, het duurde een jaartje of drie langer voordat het er was, en toen leek het ook nog eens alsof de interface was gemaakt door een bijziende digibeet. Maar dat zou weer zo cynisch zijn. Nee, deze week tellen we onze zegeningen. Lang leve SIS! En lang leve de HvA, de UvA en vooruit: lang leve Henk Bleker. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden 11 mei 2012 tweet van de Niels studeren en werken gaan niet samen. Goed om te horen dat ik het onmogelijke heb gedaan! #hva # bedrijfskunde #marine 4 Folia Magazine

5 Collegevoorzitter Louise Gunning (op de rug gezien) wijst een aantal laatkomers op de plekken die voor in de zaal nog vrij zijn: Net als in een gewoon college! zegt ze er met een glimlach bij. Medewerkers van de HvA waren maandag 14 mei uitgenodigd in het Kohnstammhuis om door HvA-rector Jet Bussemaker (op de gele stoel) bijgepraat te worden over de prestatieafspraken die de HvA gaat maken met het ministerie van OCW. Medewerkers konden daarnaast ideeën en ervaringen kwijt bij alle aanwezige bewindslieden; naast Gunning en Bussemaker was dat rector magnificus Dymph van den Boom (met sjaal op eerste rij). Het doel was om stil te staan bij de ambities van de hogeschool én met elkaar vooruit te kijken. yyy tekst en foto Danny Schwarz navraag Sebas Veeke Het bestuur van het Domein Media, Creatie & Informatie is door de rechter op de vingers getikt over de tijd die docenten krijgen voor hun werkzaamheden. Een belangrijke slag voor de medezeggenschapsraad, zegt voorzitter en HvA-student informatica Sebas Veeke. Waarom zijn jullie naar de rechter gestapt? Het bestuur van het domein en de HvA hebben het daarop aan laten komen. Zij hebben nieuw beleid het zogeheten taakbelastingsbeleid ingevoerd en dat had aan ons moeten worden voorgelegd. Vanuit onze achterban kregen we signalen dat medewerkers erop achteruit gingen. Instemmingsrecht heeft geen waarde als het genegeerd kan worden. Taakbelastingsbeleid, dat moet je toch even uitleggen. In de praktijk betekent het: hoeveel uur krijg je als medewerker voor een specifieke taak, de taaklast. Je geeft een college, daar krijg je zoveel voorbereidingstijd voor. Je maakt een tentamen, daar krijg je zoveel voorbereidingstijd voor. Omdat een docent bij de ene opleiding meer tijd kreeg dan bij een andere heeft het bestuur van het domein de tijd voor alle opleidingen gelijkgetrokken. Maar dat deden ze zonder dat aan de medezeggenschapsraad voor te leggen. En dat kan dus niet. Nee, we zijn op al onze eisen in het gelijk gesteld. Wij wilden instemmingsrecht op het nieuwe beleid, maar ook op de specifieke urennormen die daaraan verbonden zijn. Daar kregen we namelijk ook geen inzicht in, maar het een is niet zonder het ander te beoordelen. Net alsof je zegt: we voeren een snelheidslimiet in, maar vermelden daar niet bij hoe hoog die limiet is. En nu? Er zal een taakbelastingsbeleid moeten komen dat ter instemming aan ons wordt voorgelegd. De HvA kan nog in beroep, maar ik ga ervan uit dat ze dat niet zullen doen, de uitspraak is erg helder. Medezeggenschap is dus niet alleen maar een papieren tijger. Deze uitspraak geeft duidelijkheid voor veel andere raden in Nederland. yyy Jeff Pinkster Folia Magazine 5

6 Te druk om te studeren Op kamers, je eigen tijd indelen, overal afleiding: voor de meeste studenten een zegen, maar voor studenten met ADHD brengt het heel wat uitdagingen met zich mee. Het is lastig uit te leggen hoe chaotisch mijn hoofd is. tekst Kirsten Dorrestijn en Floor Schrijvers / foto s Bram Belloni Er werd lange tijd gedacht dat alleen kinderen ADHD kunnen hebben. Dit blijkt niet waar. Wie met ADHD geboren wordt, houdt het zijn hele leven. Het gedrag verandert wel in de loop der jaren: bijvoorbeeld van rondjes rennen in de kamer naar veel praten. Nog steeds wordt ADHD gezien als een hype of een waanziekte. Niet zo vreemd, want het is nog niet mogelijk om te bewijzen dat iemand ADHD heeft. Waar onderzoekers inmiddels wel uit zijn, is dat de hersenen van mensen met ADHD anders werken. Dat zorgt ervoor dat studeren met ADHD niet makkelijk is. Onderpresteren Jongeren met ADHD beginnen al minder snel aan een studie, omdat ze op de middelbare school vaak onderpresteren. Wie toch besluit te gaan studeren, loopt vaak vertraging op, of maakt de studie niet af. Saskia van der Oord is universitair docent, gedragstherapeute en leidt aan de UvA en aan de universiteit Leuven onderzoeken naar de effectiviteit van behandeling van adolescenten en studenten met ADHD. Volgens haar is het vooral het wegvallen van de vaste structuur dat tot problemen leidt: ADHD ers hebben moeite met zelfregulatie en met het aansturen van hun eigen gedrag. In de studietijd moet je veel zelf plannen en organiseren en ben je vaak voor het eerst helemaal los van je ouders. Studenten met ADHD hebben weinig overzicht over hun verplichtingen. Ze vinden het moeilijk hun tijd te verdelen over verschillende activiteiten, zoals tentamens leren, sporten en vrienden zien. Een vaste dagindeling en to-do-lijstjes kunnen daarbij goed helpen. Van der Oord vermoedt dat de hogeschool, waarbij studenten vaak moeten samenwerken en meestal veel contacturen hebben, minder problemen oplevert voor ADHD ers dan de universiteit. Gebrek aan structuur Sommige jongeren komen er pas tijdens hun studie achter dat ze ADHD hebben, of krijgen er dan pas last van. Van der Oord: Als je slim Ik denk dat passie een kenmerk is van ADHD genoeg bent, kun je veel gebreken compenseren tot het moment dat alle structuur wegvalt. Soms gebeurt dat pas in de laatste fase van de studie, als je je scriptie moet schrijven. Zodra de motivatie wegzakt en het echt niet meer lukt om op tijd op college te komen of opdrachten af te krijgen, is het mijn advies om zo snel mogelijk hulp te zoeken. Op zo n moment kan training of medicatie veel doen. Wat is ADHD? ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder, aandachtstekort met hyperactiviteit. Er is ook een variant zonder hyperactiviteit en impulsiviteit: ADD. Amerikaanse onderzoekers schatten dat 2 tot 8 procent van de studenten ADHD heeft. In Nederland is naar deze groep nog nauwelijks onderzoek gedaan. Symptomen zijn: makkelijk afgeleid zijn en weinig discipline hebben, waardoor taken worden uitgesteld of niet afgemaakt, vergeetachtigheid, druk of rusteloos gedrag en impulsiviteit. Maar ook positieve zaken: mensen met ADHD zijn vaak spontaan, levendig en creatief en ze durven risico s te nemen. Handige eigenschappen voor bijvoorbeeld ondernemers. ADHD ers zijn niet altijd druk of hyperactief; vaak wisselen drukke en rustige momenten elkaar af. Mensen met ADD komen vooral dromerig en afwezig over. ADHD is een neurologische aandoening die waarschijnlijk wordt veroorzaakt door een lager niveau van dopamine en noradrenaline in de hersenen. Dopamine en noradrenaline zijn neurotransmitters: chemische stofjes die van hersencel naar hersencel worden doorgegeven. Dopamine is sterk verbonden met motivatie en noradrenaline met alertheid. ADHD ers kunnen zichzelf moeilijker motiveren vervelende taken vol te houden en hebben een lagere hersenactiviteit, waardoor ze onoplettend zijn en snel afgeleid raken. 6 Folia Magazine

7 Marlein Parlevliet (25), algemene cultuurwetenschappen aan de UvA Vorig jaar was ik in Los Angeles. Daar zag ik een billboard hangen waarop positieve en negatieve eigenschappen werden genoemd, zoals: Ben jij ongestructureerd, maar ook ondernemend? Ik rende erop af en dacht: dit ben ik, deze baan past perfect bij mij! Toen ik dichtbij kwam zag ik de kleine letters: Ga dan naar de dokter, want waarschijnlijk heb je ADHD. Dat was de eerste keer dat ik besefte dat het misschien niet normaal is hoe ik leef. Als kind had ik acht hobby s, tot vorig jaar had ik vijf baantjes tegelijk. Dat anderen af en toe een avond niets doen heb ik nooit begrepen. Iedereen vroeg altijd: Hoe kun je zo veel doen? Hoe houd je het vol? Ik dacht altijd dat het aan mijn energie en optimisme lag, goede eigenschappen. Dat ik misschien een stoornis kon hebben, was nooit bij me opgekomen. Twee jaar heb ik economie gestudeerd, maar dat was niets voor mij. Die studie is heel grootschalig, terwijl ik contact met docenten en studenten nodig heb. Doordat ik veel colleges skipte en te laat begon met leren haalde ik veel onvoldoendes. Dat Ik zie het juist als iets positiefs Marlein maakte me onzeker; ik ging twijfelen of ik wel slim genoeg was om te studeren. Ik ontvluchtte mijn studie door allerlei projecten op te zetten. Met één daarvan ben ik nog steeds bezig: Record Store Day, een dag waarop bandjes optreden in platenzaken en je daar allerlei exclusieve nummers en albums op vinyl kunt kopen. Afgelopen zomer ging het mis. Mijn leven was één ongestructureerde bende en ik zat op het randje van een burnout. Toen dacht ik weer aan dat billboard in LA. Via een verwijzing van de dokter kwam ik bij een psycholoog terecht. Voor haar was het meteen duidelijk dat ik ADHD had. Normaal gesproken verliepen haar gesprekken heel gestructureerd, maar bij mij ging het alle kanten op. Ze zei: Als je nog een maand zo blijft leven, gaat het fout. We gaan met alles stoppen. Ik mocht me alleen nog bezighouden met mijn studie en met Record Store Day. Ze hielp me met plannen en prioriteiten stellen en ik begon met het slikken van Ritalin. Nu gaat het een stuk beter. Ik kan me weer op een boek concentreren en ik vind studeren ineens een stuk leuker. Mensen om me heen merken ook veel verschil. Laatst zei mijn oma verbaasd: Je luistert naar me! Met het etiket ADHD heb ik totaal geen moeite. Mijn projecten waren waarschijnlijk nooit van de grond gekomen als ik niet zo veel energie had. Ik denk dat passie een kenmerk is van ADHD. Vaak wordt de nadruk gelegd op de problemen die je als ADHD er kunt hebben, maar ik zie het juist als iets positiefs. Timo van Leeuwen (27), commerciële economie aan de HvA Ik kan me niet lang concentreren op iets wat ik niet boeiend vind. Wel op een roman of op de krant, die kan ik verslinden. Maar een studieboek? Nee. Ik heb vier studies gedaan, maar drie daarvan niet afgemaakt. Twee maanden mer, vijf maanden alo, zeven maanden hbo-rechten en nu ben ik aan het afstuderen in commerciële economie. Ik vind mijn studie helaas niet interessant. Ik ben het gaan doen omdat een vriend zei dat het vooral leerwerk is en weinig maakwerk. Het leren stel ik altijd uit tot het laatste moment. Dan zet ik om 6.00 uur s ochtends de wekker, klok een blikje Red Bull leeg, lees nog wat door en ga op hoop van zegen naar het tentamen. Toen ik veertien was ben ik op ADHD getest. Mijn cijfers waren niet goed en toen is mijn gedrag en intelligentie onderzocht. Toch werd ik me pas een Folia Magazine 7

8 Begeleiding vanuit UvA/HvA Studenten met ADHD kunnen het best contact opnemen met een studentendecaan. Als je vertraging hebt opgelopen door ADHD, kun je mogelijk in aanmerking komen voor compensatie. Voor UvA- en HvA-studenten met ADHD biedt de afdeling Studenten Services van de UvA een traject waarin studenten leren hun studie te organiseren, prioriteiten te stellen, planningen te maken en zich daaraan te houden en de concentratie te verbeteren. De bijeenkomsten worden begeleid door studentenpsycholoog en ADHD-begeleider Esther Boucher. Meer weten? Neem dan contact op met Karin van Spriel: paar maanden geleden, na een afspraak met mijn decaan, ervan bewust dat ik door ADHD zo n moeite heb om m n studie af te maken. Ik wilde beginnen met afstuderen, maar het lukte maar niet om een stageverslag te maken. Toen mijn decaan vroeg waarom het niet lukte, besefte ik dat het wel eens kon komen doordat ik ADHD heb. Dat opende allemaal deuren. Ik heb bijvoorbeeld een jaar langer prestatiebeurs gekregen. Sinds ik me realiseer dat ik door ADHD zo n moeite heb met studeren, ben ik me er meer in gaan verdiepen. Want tja, het gaat toch over mezelf. ADHD ers hebben een bepaalde drive. Ik ook, als ik sport ga ik er vol voor, en ik kan helemaal opgaan in een gesprek. Nadeel is dat ik snel verveeld raak. Als ik aandacht wil, kan ik soms vervelend worden voor anderen. Dan weet ik: dit moet ik niet zeggen, maar omdat ik verveeld ben, ga ik een beetje wrikken. Ik vind het lastig de lange termijn in de gaten te houden. Met studeren bijvoorbeeld. Op het moment zelf heb ik er geen zin in, en daardoor doe ik uiteindelijk zes jaar over een studie van vier jaar. Hetzelfde heb ik met geld, administratie, dat soort dingen. Ik stel het uit. Tijdens mijn hele studietijd hebben er allerlei opdrachten als een zwaard van Damocles boven mijn hoofd gehangen. Ik heb niet altijd energie en kan ook heel moe zijn, hoor. s Ochtends kom ik graag heel rustig op gang. En als ik iets moet doen waar ik geen zin in heb, kan ik heel goed nog uren in bed blijven liggen. Maar in principe ga ik altijd door. De naam Timo van Leeuwen is op verzoek gefingeerd. Zev Roodenburg (24), mbo-opleiding meubelmaken Op de basisschool schreef de leraar van groep acht in mijn rapport: Als ik mijn pen laat vallen heeft Zev hem al gevangen voordat hij de grond raakt. Op m n vierde kreeg ik te horen dat ik een ADHD er ben. Naarmate ik ouder werd, ben Leren stel ik altijd uit tot het laatste moment ik me daar steeds bewuster van geworden. Aan de HvA ben ik aan twee lerarenopleidingen begonnen: internationaal Engels en geschiedenis. Maar het beviel allebei niet. Dat heeft ook met ADHD te maken. Ik heb veel moeite om mezelf tot studeren te zetten. Meestal koos ik voor andere opties. Zodra iemand belde en vroeg: Ga je mee een biertje drinken? deed ik dat. Dat hoort natuurlijk ook bij het studentenleven, maar bij mij was de keuze altijd wel heel snel gemaakt. Met die kroeg in de kelder van de Leeuwenburg was het ook wel erg makkelijk om na de les daarheen te lopen, in plaats van naar de bibliotheek. Ik ben overgestapt naar de mbo-opleiding meubelmaken. Dat past veel beter bij me. Ik loop nu stage en ben de hele dag buiten. Ik sjouw veel met hout, en kom s avonds moe thuis. Doordat ik m n energie kwijt kan, ben ik nu rustiger. Het werkt voor mij goed om de hele dag met m n spieren bezig te zijn. Timo 8 Folia Magazine

9 Wat kun je als ADHD er doen? Cognitieve gedragstherapie: individueel of in groepsverband leer je tips & tricks, zoals het gebruiken van een agenda en het maken van prioriteitenlijsten. Medicatie: veel ADHD ers hebben baat bij medicijnen, zoals methylfenidaat (o.a. Ritalin), dexamfetamine of antidepressiva zoals Venlafaxine/Efexor. Meer info: interessante boeken zijn Attention-Deficit Hyperactivity Disorder, Third Edition: A Handbook for Diagnosis and Treatment van Russell Barkley; Volwassen ADHD Een praktisch programma in vijf stappen van Russell Barkley en Christine Benton, en ADHD bij volwassenen van Sandra Kooij. Het is lastig uit te leggen hoe chaotisch het in mijn hoofd kan zijn. Ik kan in no time van het ene naar het andere onderwerp springen. Niet alleen in m n eigen gedachtes, maar ook in gesprekken. Soms raak ik daardoor de lijn van het gesprek kwijt. Een paar jaar geleden ben ik gestopt met het slikken van Ritalin. Als je dat op hebt, kun je je goed concentreren op de taak voor je, maar het maakt je ook onverschillig. Zo erg dat ik zelfs mijn schouders zou ophalen als me werd verteld dat mijn moeder was overleden. Sinds ik geen Ritalin meer slik probeer ik op te letten dat ik niet te druk doe. Soms vergeet ik dat, bijvoorbeeld als ik gedronken heb. Dan ga ik heel snel en veel praten. Voordeel van ADHD is dat je veel energie hebt. Ik ga tot het uiterste. Met sporten, maar ook met seks of gamen. En lezen kan ik uren achter elkaar Ik ga tot het uiterste Zev tot m n ogen beginnen te tranen. Ik ga er helemaal in op. Ook probeer ik mezelf altijd te pushen om de grens te verleggen. Bijvoorbeeld met hout sjouwen. Terwijl ik weet dat ik er niet meer bij kan hebben, zeg ik tegen mezelf: Nee, je bent sterker. Tegenwoordig heeft iedereen ADHD, zeggen mensen wel eens. Maar ik heb het al vanaf m n vierde, dus al ruim vóór de hype. yyy UvA-onderzoek naar ADHD Het ADHD-onderzoeksteam van de UvA heeft een behandeling ontworpen voor ADHD ers van 12 tot 16 jaar. Op deze leeftijd gaan ze naar de middelbare school en valt er veel structuur weg. Met de behandeling worden de scholieren geholpen hun leven beter te organiseren. Projectleider Saskia van der Oord: Met onze behandeling sluiten we aan bij hun persoonlijke motivatie. We vragen wat zij zélf willen veranderen. De uitval bij onze training is daardoor veel lager dan gangbaar is bij deze doelgroep. Psycholoog en promovendus Sebastiaan Dovis onderzoekt aan de UvA de rol van geheugen en motivatie bij kinderen met ADHD, die een beperkter werkgeheugen hebben dan niet-adhd ers. Uit een onderzoek van Dovis blijkt dat dit deels komt door een abnormaal lage motivatie. Onder normale omstandigheden presteren kinderen met ADHD, in tegenstelling tot gewone kinderen, ver onder hun optimale niveau. Ze gaan beter presteren als ze gemotiveerder zijn om iets te onthouden, bijvoorbeeld door een beloning. Maar ook als ze heel gemotiveerd zijn onthouden ze nog altijd minder dan kinderen zonder ADHD. Dovis: Door hun lage motivatie laten mensen met ADHD zich sneller afleiden door een leukere activiteit, maar nadat ze zijn afgeleid zijn ze vaak ook eerder vergeten waar ze daarvoor mee bezig waren. Dat maakt het moeilijk voor ze terug te keren naar wat ze eigenlijk zouden moeten doen. Op dit moment onderzoekt Dovis of het werkgeheugen van kinderen met ADHD kan worden verbeterd door een training in de vorm van een computerspel. Meer info op adhdtrainingen.nl en gamingandtraining.nl. Folia Magazine 9

10 (advertentie)

11 Homokoor passie Rick Refwutu (43, projectcontroller HvA) krijgt nieuwe energie van zingen in homomannenkoor Manoeuvre. Twee jaar geleden ging ik voor het eerst naar een optreden van Manoeuvre in de Rode Hoed. Ze zongen toen onder andere het Duitse songfestivalliedje Theater van Katja Ebstein. Daardoor was ik meteen verkocht. Voor mijn koorauditie heb ik nog snel een paar zanglessen genomen. Maar het viel reuze mee. Ik ben een lage bas en daar bleken ze veel behoefte aan te hebben. En ook het repertoire past precies bij mij. Songfestivalmuziek is al een passie sinds mijn jeugd. Het zijn liedjes die verbinden, een ziel hebben en hoop geven. Ik kan alle inzendingen en winnaars vanaf de jaren zeventig zo opnoemen. Wekelijks repeteren we tweeënhalf uur, onder leiding van een serieuze dirigent die ons flink onder de duim heeft. Na zo n zangsessie voel ik me altijd helemaal opgeladen. Het voedt mij: ik voel de energie dan weer door mijn lijf stromen. Naast het repeteren hebben we ook tal van koorcommissies, zoals een repertoire- en kledingcommissie, en er is een jaarlijks koorweekend. Via het koor heb ik al meerdere nieuwe vriendschappen opgedaan. Vorig jaar ben ik bijvoorbeeld samen met een koorvriend op een zevendaagse gaycruise geweest. Ik ben ook net begonnen met dj en op feestjes. Dat vind ik geweldig: om met muziek een bepaalde sfeer neer te zetten en de mensen te verbinden. Dat is ook wat we doen met Manoeuvre. Als homo heb je iedere dag een coming-out en dit is een positieve manier om ons gay-zijn te uiten. Vorig jaar stond ik voor het eerst met het koor tijdens de Gay Pride te zingen op een boot. Dat was zo fantastisch. Je wordt gezien en erkend. Iedereen reageerde ontzettend blij en enthousiast. Van die ervaring heb ik zeker nog drie weken nagezinderd. yyy tekst Clara van de Wiel / foto Fred van Diem Manoeuvre viert 23 juni haar twintigjarig jubileum met een concert en dansfeest in de Beurs van Berlage. Iedereen is welkom, kaarten zijn te bestellen via Folia Magazine 11

12 Economie voor filosofen De ene dag is hij hoogleraar in Leiden, de andere zit hij zelf in de collegebanken. Bas Haring, gepromoveerd volksfilosoof, televisiemaker en auteur van meerdere boeken, besloot economie te gaan studeren. Ik begreep echt geen hol van economie. tekst Bob van Toor / foto Jan van Breda Wat bezielt een 44-jarige doctor in de informatica, regelmatig medewerker aan televisieprogramma s, schrijver van diverse succesvolle, populairwetenschappelijke boeken als Kaas en de evolutietheorie, Voor een echt succesvol leven en Plastic panda s. Over het opheffen van de natuur, en nota bene zelf hoogleraar aan de Universiteit Leiden, om vrijwillig weer plaats te nemen in de collegebanken om economie te studeren? Bas Haring legt uit. Ik wilde meer weten over economie. Hoe ingewikkeld natuurwetenschappelijke onderwerpen als kwantummechanica ook zijn, daarbij weet ik inmiddels wel ongeveer waar het over gaat. Bij economie heb ik geen idee: ik heb het niet gehad op de middelbare school en ik kan geen mening van een feit onderscheiden. Dus ben ik vakken gaan volgen: aan de UvA micro-economie, daarna de geschiedenis van het economisch denken in Utrecht, en tot slot macro-economie en een vak over de relatie tussen politiek en economie aan de London School of Economics. Uiteindelijk wil ik een boek over economie schrijven. Ik heb me ingehouden, niet steeds vragen gesteld Maar als je er een boek over wilt schrijven, moet je toch al wel enige basiskennis gehad hebben? Nee, ik begreep echt geen hol van economie. Ik heb wel vrij fundamentele vragen over de grondslagen van het vakgebied: wat is geld, wat betekent waarde? Die vragen wil ik beantwoorden. Daarvoor was het een logische stap om een vak aan de universiteit te volgen. Je kunt ook een boek lezen. Dat heb ik ook gedaan. Maar een boek lezen is vrijblijvend, dat leg je neer en je denkt: ik begrijp het wel. Dit college ging vrij rap en ik moest flink lezen ter voorbereiding; het was een zware stoomcursus economie. En doordat ik sommetjes moest maken kon ik testen of ik het echt begreep. En hoe was het om in de collegezaal te zitten als research voor je boek? Vroeg je de docent de oren van zijn hoofd? Ik heb niet de hele tijd vragen gesteld, want dat is niet leuk, dat weet ik ook wel. Toen ik zelf studeerde zaten er altijd van die oude studenten tussen die heel vragerig waren. Dat was ik zelf toen ook al wel, maar veel studenten vonden dat irritant. Dus ik heb me ingehouden. Je vorige boek, Plastic panda s, werd bekritiseerd omdat je niet thuis zou zijn op het gebied van ecologie. Is dat een reden waarom je je nu wilde onderwijzen? Dat was echt een fout van die critici, ze hadden zich er niet in verdiept. Voor dat boek heb ik 12 Folia Magazine

13 Bas Haring veel meer gestudeerd dan nu en ecologie heeft in zowel mijn studie als mijn promotieonderzoek een rol gespeeld. Ik weet veel meer over biologie dan ik ooit over economie zal weten. Irriteerde het je dan als mensen zeiden dat je geen recht van spreken hebt? Ja. Als iedereen leest: die kerel schrijft over iets waar hij niets vanaf weet, dan is dat niet fijn. Ik zal best fouten gemaakt hebben, maar het is niet een onderwerp waar ik niks over weet. Een bekende Nederlandse bioloog die ik Plastic panda s liet lezen zei, toen ze het eerste deel uit had, dat ik me een volleerd ecoloog mocht beschouwen. Pas toen ze het boek uit had zei ze dat ze het toch niet zo goed vond. Ze vond de strekking van het boek [Is het erg dat plant- en diersoorten verdwijnen?, red.] onplezierig. Ik stoorde me aan de argumenten die in de discussie over biodiversiteit gebruikt werden, aan de veronderstelde doelgerichtheid van de natuur. Ik wilde lucht geven in de discussie, mensen minder bang maken voor verandering. Bij de economie heb ik een veel schonere lei hoor, dat lijkt me gewoon interessant. Dit college was een zware stoomcursus economie Maar dogmatisch denken is toch juist in de economie erg aanwezig? Bijvoorbeeld in discussies over economische groei? Dat is macro-economie, daar weet ik nog niets van. Maar ik heb een tijdje in het bedrijfsleven gewerkt, bij Shell. Daar vroeg ik een keer aan mijn baas: Waarom heeft dit bedrijf eigenlijk groei nodig? Toen begon hij hard te lachen en zei dat hij het een domme vraag vond. Maar hij heeft me geen antwoord gegeven. Misschien weet ik het antwoord over een paar maanden wel. Maar bij zo n vraag is het ook belangrijk om te weten als het antwoord er niet is. Inmiddels heb je het eerste vak afgesloten. Hoe ging het tentamen? Dat heb ik niet gemaakt, want daar heb je officieel een studentnummer voor nodig. Vier dagen van tevoren zat ik te dubben: zal ik nu heel hard gaan leren en het maken? Maar ik realiseerde me dat dat alleen maar uit een soort persoonlijke bewijsdrang zou zijn. Of om, als over vier jaar dat boek in de schappen lig en men weer beweert dat je er niks van afweet, je kunt zeggen: kijk eens, ik heb een diploma? Zo had ik er niet tegenaan gekeken. Mijn vriendin zei: Dat tentamen is alleen maar om stoer te doen, daar heb ik naar geluisterd. Maar inderdaad: misschien moet ik van die vakken in Londen, die wel getentamineerd zijn, toch maar een bewijspapiertje laten uitprinten. yyy Folia Magazine 13

14 Cynisch doen is makkelijk Met ieder jaar weer lage opkomstpercentages, kun je veilig zeggen dat de studentenraadsverkiezingen niet leven onder studenten. Wat beweegt mensen om zich verkiesbaar te stellen? Een verslag van, volgens de aankondiging, het ultieme debat van de verkiezingen. Waarom wil jij zo nodig CO 2 -neutrale computerzalen? tekst Gijs van der Sanden / foto s Friso Spoelstra jullie voor het debat? Een groepje verdwaalde studenten loopt het Creatheater binnen. Om Komen uur zal hier vanavond een debat tussen de drie studentenpartijen van de UvA Ons, Mei en UvA Sociaal gehouden worden, maar vol is de zaal nog niet. Eerlijk gezegd: op de zes deelnemers op de voorste rij na, is de zaal tien minuten voor aanvang nog geheel verlaten. De studenten die zojuist binnenwandelden hebben zich vergist. Zij moeten vanavond ergens anders zijn. We kunnen ook een kwartier later beginnen? oppert een van de zes aanwezigen. Dankzij de studentenraad sta jij niet alleen. Het is moeilijk om de slogan op het grote scherm boven het podium te lezen zonder er een lichte ironie in te herkennen. De studentenraad is, mocht daar verwarring over bestaan, het democratisch gekozen inspraakorgaan voor studenten. Op de UvA zijn er acht studentenraden: één centrale studentenraad (CSR), die zich bezighoudt met kwesties die universiteitsbreed spelen, en zeven facultaire studentenraden (FSR). De CSR vertegenwoordigt de studenten bij het College van Bestuur, de bestuurders van de universiteit. Zij zijn verplicht naar de CSR te luisteren. Het debat van vanavond vindt plaats in de verkiezingsweek, waarin alle UvA-studenten kunnen stemmen op Hear, hear, klinkt er zo nu en dan uit de zaal de kandidaten voor de CSR en de FSR. Acht uur geweest. De stoelen op het podium worden getest Deze zit best lekker!, er is nog tijd voor wat mise-en-scène Kun je het gat in mijn panty zien in dit licht? en de zaal is inmiddels voor ongeveer de helft gevuld. Allemaal achterban, duidelijk herkenbaar aan de T-shirtjes die de aanwezigen dragen, waarop in opvallende neonkleurige letters Kies Mei of Stem UvASociaal gedrukt staat. Er wordt gelachen, gekeuveld, begroet. Deze mensen kennen elkaar, dat is duidelijk. Maar van andere belangstellenden geen spoor. Een klein kwartier later dan gepland opent voormalig Asva-voorzitter Lodewijk Berkhout de avond. Wie heeft er allemaal gestemd? vraagt hij aan het publiek. Iedereen steekt zijn hand op. Niet geheel verwonderlijk, in dit gezelschap. Maar buiten deze zaal, in de echte wereld, kent de medezeggenschap maar weinig volgelingen. Veel studenten zijn zich niet eens bewust van het bestaan van medezeggenschap. En indien wel, dan lijdt studentenpolitiek vaak aan een negatief imago. Bij velen roept het beelden op van de overmatig geëngageerde, cv-jagende student die op de barricade gaat staan als de prijs van koffie in de mensa met een paar cent wordt verhoogd. Van beleidsplannen, eindeloze vergaderingen en aanverwante zaken die ver afstaan van de belevingswereld van de gemiddelde student. Toch is de sfeer vanavond niet ernstig of pretentieus. Integendeel. Het programma begint lichtvoetig met een quiz over de historie van de UvA 14 Folia Magazine

15 V.l.n.r.: Lucie Gooskens (lijsttrekker Mei), Camiel van Hove (voorzitter UvA Sociaal), Sophia Zeeff (lijsttrekker UvA Sociaal) en Nikolai Jacobs (voorzitter Mei) en haar bestuurlijke indeling. De winnaar krijgt een etensbon van cateraar Eurest, ter waarde van twintig euro een gevoel voor humor kun je de medezeggenschappers niet ontzeggen. Pas als de voorzitters van de partijen met elkaar in debat gaan, verandert de toon van de avond. Camiel van Hove, voorzitter van UvA Sociaal gaat in debat met Nikolai Jacobs, voorzitter van Mei: Waarom wil jij zo nodig CO 2 -neutrale computerzalen? Omdat dat op termijn geld oplevert! Oké, maar wat voor oplossing heb jij dan voor het tekort aan computerzalen? Het geld dat je bespaart met CO 2 -neutrale computerzalen kan weer geïnvesteerd worden in nieuwe ruimtes. Politici in de dop. Met een zichtbaar genoegen dienen de voorzitters zich van repliek als ze op een punt worden aangevallen. Over onderwerpen die de eerlijkheid gebiedt het te zeggen op het eerste gezicht niet bijster belangwekkend lijken. Het publiek denkt daar anders over. Hear, hear, klinkt er zo nu en dan uit de zaal. Toch gaat het vanavond niet alleen maar over wissewasjes. Andere onderwerpen die de revue passeren: studentenhuisvesting, de compensatieregeling bij de Faculteit der Geesteswetenschappen en de prestatie- en profileringsafspraken die de UvA heeft gemaakt met demissionair staatssecretaris Halbe Zijlstra. Als de lijsttrekker van UvA Sociaal, Sophia Zeeff, wordt gevraagd waarom ze zich verkiesbaar heeft gesteld, zegt ze: Als je er niks aan probeert te doen, heb je Deze mensen zijn oprecht betrokken ook geen recht om te klagen. Uit de zaal klinkt gejuich en gejoel. Persoonlijke onvrede; het wordt vanavond vaker genoemd als reden om toe te treden tot de medezeggenschap. Rond halftien is het tijd voor een borrel. De raadsleden zijn uitgedebatteerd. Zij zetten hun avond nog even voort in de bar. Ik heb zin om lam te worden! zegt een van de aanwezigen als ze opstaat. Het zijn net mensen, die medezeggenschappers. Toch is het opvallend: de medezeggenschap is er vóór studenten, maar die studenten zelf lijken er niet de minste behoefte aan te hebben. Je kunt er makkelijk cynisch over doen, zegt David Rozema, programmamaker bij Crea, na afloop. Maar deze mensen zijn oprecht betrokken. Volgens hem komt het gebrek aan animo voor dit soort avonden of eigenlijk voor de studentenraden in het algemeen doordat studenten steeds individualistischer zijn geworden. Studenten denken gewoon: na mij de zondvloed, zegt hij. De zaal is inmiddels bijna leeg, maar bij de bar is het dringen geblazen. yyy Benieuwd wat studentenpartijen uit de kast trekken om de kiezer te verleiden? Bekijk het filmpje op Folia Magazine 15

16 (advertenties) LOOP MEE IN DE NACHT VAN DE VLUCHTELING ROTTERDAM - DEN HAAG MEI 2012 Cinnamon is als internationaal full service promotiebureau werkzaam op grote beurzen en evenementen. Wij zijn op zoek naar enthousiaste, ondernemende en zelfstandige gastvrouwen en gastheren, die het leuk vinden voor onze opdrachtgevers te werken. Bekijk onze website en solliciteer via mail@cinnamon-dutch.nl folia-cinnamon indd :51:02 folia-pfc indd :32:37 Luister naar Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad! Van 07:00 tot 19:00 uur op op de kabel, in de ether. En 24 per dag op Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier! Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad! is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM. Kijk voor meer informatie op Folia maakt kennis......met Jacquelien de Savornin Lohman Hoogleraar met emiritaat, cabaretier Woensdag 16 mei tussen en uur in de OBA (Oosterdokskade 143) Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en op de kabel) Vanaf 17 mei terug te luisteren op 23 mei Simon Gribling (directeur bedrijfsvoering DBSV) Kijk voor meer informatie op Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

17 op de tong foto Ward Kuipers 1e Klas Stationsplein 15 (Centrum) op Amsterdam Centraal echt een eersteklas restaurant was, dat ik de serveerster een seintje gaf en dat het eten met een sneltreinvaart gebracht werd. Maar dat was voordat ik er had gegeten. In de hoge, klassiek ingerichte ruimte zou je zo vergeten dat je net vanaf perron 2b het restaurant binnen bent gestapt. De vaak wat oudere gasten praten op een beschaafde toon met elkaar. Regelmatig zie je iemand naar een ober wenken, die dan meestal straal voorbij loopt. Op de kaart staan vooral klassieke gerechten, zoals een varkenshaasje of gevulde eendenborst. Voor vegetariërs is de menukaart karig. Nadat de serveerster heeft toegezegd dat we een salade met spinazie zonder spekjes kunnen krijgen, loopt ze met een diepe zucht weg. Even later komt ze terug met drie diepe borden spinazie waar een paar handjes feta, olijven en cashewnoten overheen zijn gegooid. Het geheel is bedolven onder een zoete dressing en overstijgt het niveau dat we thuis halen niet. Als nagerecht kiezen we alledrie voor Koffie Compleet: koffie met bonbons en een likeurtje naar keuze. Als de serveerster weg is, realiseren we ons dat ze niet gevraagd heeft welk likeurtje we willen. Ze komt terug met drie walnotenlikeurtjes. Ik dacht dat het naar keuze was? vraagt mijn moeder. Dat kiest de barman, antwoordt de serveerster. yyy Brechtje Keulen Als een restaurant op een station 1e Klas heet, heeft de recensent de woordspelingen natuurlijk voor het uitkiezen. Ik zag al voor me hoe ik s avonds thuis, tevreden over mijn buik wrijvend, zou schrijven dat deze eetgelegenheid Folia Magazine ontvangt graag je restaurant recensie en vergoedt tot 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail je recensie naar redactie@folia.nl. Stuur je bon naar Folia Magazine, t.a.v. Stephanie Gude, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, Amsterdam. Walnotenlikeur Wie niet naar 1e Klas wil, kan ook zelf walnotenlikeur maken het is niet moeilijk, maar kost wat geduld. Los 500 gram bruine suiker op in een halve liter water op laag vuur. Doe 500 gram gepelde walnoten en bijvoorbeeld kruid nagelen, een kaneel- of vanillestokje in een fles met brede hals. Gier er de wat afgekoelde suikersiroop en 1 liter brandewijn bij. Laat de likeur vier tot zes weken trekken op een donkere plaats, schud af en toe. Keten Het instituut van de stationsrestauratie is aan het verdwijnen. Door de enorm toegenomen frequentie van treinen hoeft tegenwoordig niemand meer twee of drie uur te doden met een uitgebreide lunch. Eigenaar Servex wil de etablissementen waar je vroeger van je moeder een saucijzenbroodje kreeg daarom volledig vervangen door Burger Kings en aanverwante uitspanningen. Voor restaurantketen Brasserie Het Station lijkt het einde daarmee nabij. Cuypers In tegenstelling tot zijn magere spinaziesalades heeft 1e Klas op andere fronten nog wel een zekere reputatie. De ruimte van het restaurant was onderdeel van het oorspronkelijke ontwerp voor het Centraal Station van architect Pierre Cuypers. De Eetkamer moet een lust voor het oog zijn want gerestaureerd met prachtige art nouveau-wandversieringen uit 1881 maar die is helaas alleen te reserveren voor groepen. Folia Magazine 17

18 te ontglippen. Tegelijkertijd is het een telkens terugkerend begrip. De journalistiek, in haar verlangen naar duidelijkheid en eenduidigheid, kiest meestal voor een economische invulopinie Babylon en de wereld Globalisering is zo veelomvattend dat een centrale plaats voor globaliseringsonderzoek zeer welkom is, betoogt Jeroen de Kloet. illustratie Marc Kolle Toen ik begin mei het Ullens Centre for Contemporary Art, gelegen in het 798 art district van Beijing, binnenliep, hing daar een grote zwarte tuin aan het plafond. De levende bomen, varens en andere planten waren gedompeld in zwarte inkt. Her en der kwamen jonge groene scheuten uit een plant. Het werk Hanging Garden in Ink van de kunstenaar Jennifer Wen Ma is geïnspireerd door de legende van koning Nebukadnezar II die de tuinen in Babylon aan liet leggen voor zijn vrouw, die heimwee had naar de planten van haar geboorteland. De inkt is, volgens dezelfde tekst, het medium van expressie in China door de eeuwen heen, en verwijst daarmee naar de Chinese geschiedenis. Onder die tuin stond ik, een Nederlander op onderzoek in China, met rondom mij vele toeristen, zowel uit China als daarbuiten. Het centrum is geopend door baron en barones Ullens uit België. Het district 798 is een van de vele creatieve districten die over de hele wereld opkomen, zoals de Westergasfabriek, want iedere stad vandaag de dag heeft de ambitie een creatieve stad zijn. De kunstenaar zelf woont al jaren in Amerika en het werk zal hoogstwaarschijnlijk een koper buiten China hebben. Globalisering is een van die termen waarvan de betekenis je bij het uitspreken ervan al dreigt 18 Folia Magazine

19 Aynan ling, en als het cultuur betreft dan staat het woord gelijk aan verwestering of homogenisering. Historici staan te trappelen om te laten zien dat globalisering geen hedendaags verschijnsel is; zo was de VOC al een bij uitstek geglobaliseerde multinational. Antropologen nuanceren het debat door de nadruk te leggen op de complexiteit en tegenstrijdigheid die gepaard gaan met globalisering, en laten zien dat de wereld steeds heterogener wordt. Activisten groeperen zich rondom de term, en verklaren zich tot tegenstander van de globalisering. Dan staat de term voor de toenemende macht Het is belangrijk om goed en heel precies te blijven kijken van het neoliberalisme. Politici schermen met de term om te pleiten voor een snellere Europese integratie, hun populistische collega s gebruiken hem juist om verdergaande nationale onafhankelijkheid te bepleiten. Juist op zo n moment vol Babylonische spraakverwarring vraag ik mij af: hoe globalisering te benaderen? Voor het op 24 mei te openen Amsterdam Centre for Globalisation Studies (ACGS), onderdeel van de Faculteit der Geesteswetenschappen, draait globalisering niet alleen om de natiestaat, geld of mensen, maar ook om denkbeelden en concepten, om software, kunstwerken, films, theater en literatuur. Wanneer we globalisering bestuderen vanuit de vier thema s die centraal staan in het ACGS mobility, sustainability, aesthetics en connectivity lukt het om met meer nuance te kijken, en andere en hopelijk betere vragen te stellen. Gaan we terug naar het Ullens Centre, dan zien we hoe zulke thema s talrijke vragen oproepen. Mobiliteit heeft betrekking op de kunstenaar, op het werk zelf, en op de kunstwereld. Worden wellicht Chinese kenmerken benadrukt om het werk een aura van authenticiteit en culturele specificiteit te geven, en zo de mobiliteit van het werk in de mondiale kunstwereld te bevorderen? Sustainability roept vragen op over de houdbaarheid van het werk, maar ook die van verlaten fabrieksterreinen en van de stad in de 21e eeuw. Maken creatieve clusters de mondiale stad meer leefbaar? En dan laat ik de betekenis van het werk, waar dood en leven elkaar afwisselen, nog buiten beschouwing. Connectivity verwijst naar vragen over de circulatie van het werk. Vele bezoekers nemen foto s van het werk. Deze foto s staan al snel op weibo het Chinese twitter. De fysieke werkelijkheid van het werk en het Ullens Centre vloeit direct over naar het internet. Wat betekent dit voor onze beleving van kunst, en van tijd en plaats? En esthetiek. De vermenging van Chinese elementen met mythische verhalen uit Babylon en hedendaagse technieken produceert een vernieuwende esthetiek. Welke esthetische vormen reizen het beste, en welke juist niet, welke mutaties treden op, en waarom? Niet al deze vragen zijn nieuw, maar tezamen dwingen ze ons om beter te kijken. Bij het verlaten breekt een tak af, een bewaker schrikt op. Hij kijkt bang omhoog, zal de tuin misschien vallen? Nog niet, er is geen eenduidig antwoord, wat belangrijk is, is om goed en heel precies te blijven kijken, om nieuwsgierig te blijven, naar de bewaker, het werk, de kunstenaar, het publiek, de creatieve stad en inderdaad, naar globalisering zelf. yyy Jeroen de Kloet is coördinator van het Amsterdam Centre for Globalisation Studies en universitair docent mediastudies. Op 24 mei wordt het ACGS om uur feestelijk geopend. Zie hum.uva.nl. Bang Een paar maanden later. De mens is van nature slecht. Met deze woorden definieerde een van mijn filosofiedocenten Leviathan, het bekendste werk van Thomas Hobbes. De uitspraak dat elk mens genetisch gezien een slechte inborst heeft, heb ik tijdens mijn studie filosofie een behoorlijke waarheid toegedicht. Toen ik de universiteitsdeur achter me dichttrok en me inschreef bij de levensuniversiteit wijzigde mijn mening mettertijd over de mens. De mens is van nature goed noch slecht. Hij is negatief of positief ingesteld. Ik vrees dat de negatievelingen met meer en invloedrijker zijn. Zie het distillaat van Leviathan, maar ik zou ook kunnen verwijzen naar de uitreiking van de Gouden Kalveren Acteur Nasrdin Dchar kreeg voor zijn rol in Rabat de grootste filmprijs van ons land. Vol euforie en blijdschap bestormde hij het podium. Hij nam de prijs glunderend in ontvangst. Plots. De lach verdween van zijn gezicht en hij wendde zich tot Verhagen, Wilders en die het met hen eens zijn. Zij begrijpen de angst voor de buitenlander en werden om die reden toegesproken. Met ogen zo groot als tennisballen sprak de acteur: Ik ben een Nederlander. Ik ben heel trots op mijn Marokkaans bloed. Ik ben een moslim. En ik heb een fokking Gouden Kalf in mijn hand. Begrijpelijk dat de opzwepende zinnen een BN er van hem maakten. Onbegrijpelijk dat de speech als een waardevolle maatschappijkritiek werd gezien. Men vond dat de acteur zei wat veel mensen denken maar niet hardop durven te zeggen. De leuzen van Ayaan, Fortuyn en Verdonk werden trouwens om precies dezelfde reden geprezen. Maar afgezien hiervan, ik zag op het podium van het filmfestival een persoon die bang is voor het debat. Iemand die het conflict niet dankbaar is. Ik zag iemand die het voor elkaar kreeg een positief moment naar een negatieve herinnering om te buigen. En iedereen applaudisseerde. yyy Asis Aynan Folia Magazine 19

20 opinie Curvers Stilte is voor iedereen De manier waarop in openbare instellingen als UvA en HvA over stilteruimtes wordt gesproken getuigt van gebrek aan tolerantie, vindt Hanan Nouri. De islam is vandaag de dag doorgedrongen in alle facetten van onze samenleving. Een samenleving die sinds de 17e eeuw bekendstaat om haar tolerantie en begrip. Deze tolerantie is echter verloren gegaan, in onze samenleving waarin vooral het individu centraal staat. Overtuigingen als religie is een privézaak en een stilte-/gebedsruimte zorgt voor overlast lijken de grondslag te vormen voor het niet willen faciliteren van stilteruimtes op universiteiten en hogescholen, ruimtes die moslims kunnen gebruiken om te bidden. Het is opmerkelijk dat deze kwestie wordt bestempeld tot een maatschappelijk probleem, waardoor islamcritici hun kans schoon zien de islam weer eens onderuit te halen. En dat terwijl het faciliteren van een stilteruimte onmogelijk voor overlast kan zorgen, omdat de hele bedoeling van deze ruimte nu juist draait om stilte. In de discussies die ik heb bijgewoond over deze kwestie, zoals bijvoorbeeld het debat in leercentrum Floor op 4 april, werd vaak beargumenteerd dat openbare instellingen niet moeten zwichten voor het verzoek om een stilteruimte, omdat deze instellingen anders aan de gang kunnen blijven. Moslims moeten zichzelf niet een privilege toe-eigenen, dat andere bevolkingsgroepen niet krijgen. Bovendien is het onmogelijk om als hogeschool of universiteit te voldoen aan álle wensen van álle minderheden, omdat daar simpelweg de capaciteit niet voor is. Sporters kunnen daarom bijvoorbeeld ook geen eigen ruimte krijgen. Deze argumenten slaan de plank volledig mis, omdat het debat niet hoort te gaan over nationaliteiten of religie an sich. Het gaat om een stilteruimte waar iedere student tot rust kan komen en even kan ontsnappen aan de drukte van alledag. Daar komt nog eens bij dat de UvA en de HvA wel degelijk aparte ruimtes hebben voor sporters. Dus deze hele vergelijking, die vaak wordt aangehaald, gaat niet op. De manier waarop deze discussie wordt geframed, geeft het debat een onnodig negatieve lading, waardoor het allang niet meer om de inhoud gaat. Het is gedegradeerd tot een kinderachtig ja-neespelletje, waarin moslims worden vergeleken met kinderen van vier die om een snoepje vragen, zoals CMR-voorzitter Astrid de Jager van de HvA opmerkte. Als dit de manier wordt van redeneren vanuit openbare instellingen, dan is de tolerantie in Nederland werkelijk zoekgeraakt. Een openbare instelling is synoniem geworden voor het niet willen accepteren van de diversiteit in de samenleving, terwijl ze eigenlijk zou moeten staan voor acceptatie van ieder individu ongeacht religie, afkomst, huidskleur en wat dies meer zij. yyy Hanan Nouri studeert sociologie aan de UvA en is hoofd van de commissie studentenzaken van ISA, de Islamitische Studentenvereniging Amsterdam. Groot geluk Ik schrijf jullie vanuit Seoul. Nu ik ook eens in het buitenland ben zal ik toch zeker de kans niet voorbij laten gaan mijn column een beetje kosmopolitisch elan mee te geven. Vrienden die terugkomen van een verblijf in de jungle van Borneo of een reis vol ontberingen door India zeggen vaak dingen als: De mensen daar waren zó gelukkig met weinig. Gewoon een gegrilde ananas en glunderen dat ze deden! Daarna zijn ze zelf ineens óók heel erg gelukkig met weinig. En eet je bij hen maandenlang gegrilde ananas. Aangezien ik doorgaans ongelukkig ben met weinig, hoopte ik ook op zo n ervaring om met jullie te delen. Helaas. Gadverdamme, wat zijn de lui hier ongelukkig. Net opgezocht: op de wereldzelfmoord ranglijst staat Zuid-Korea tweede, achter Litouwen. Niks louterende verweg-ervaring. Nu kan ik niet meer ophouden te speculeren over het ongeluk van de Zuid-Koreaan. Is het omdat de drank niks kost? Omdat gezinnen hun bejaarde moeder in huis nemen op veertig vierkante meter? Onlangs hoorde ik Ruut Veenhoven vertellen over zijn World Database of Happiness. Hij mat geluk over de hele wereld. Zuid-Korea gaf zichzelf een zes min. Volgens Veenhoven valt het gelukscijfer niet terug te brengen tot bepaalde condities, maar is er wel een verband met welvaart, een goede overheid en ruimte voor individualisme: of men in staat is naar zijn aard te leven. Als enige land ter wereld gaf Zuid-Korea het Born this Way -concert van Lady Gaga een 18+-restrictie. Misschien ook wel omdat homoseksualiteit hier niet bestaat. Zeggen dat voor geluk maar kleine dingen nodig zijn, is makkelijk als je zo veel vrijheden hebt dat je überhaupt tijd hebt je op die kleine dingen te richten. Als we er een cijfer aan moeten geven zijn er toch invloedsfactoren, zoals of je ook homo mag zijn, of er ook andere dingen dan ananas op het menu staan en of je bejaarde moeder bij je in moet komen wonen. O, ik ben weer gelukkig met veel, heel veel. yyy Emma Curvers 20 Folia Magazine