* Zingen Hoe lieflijk, hoe goed is mij, Heer NL 84: 1 en 2. * Zingen Van kracht tot kracht gaan zij steeds voort NL 84: 4

Transcriptie

1 * Mededelingen en aansteken van de kaars * Stilte * Begroeting P r e e k e n l i t u r g i e Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden Oudejaarsdienst, 31 december 2014 om uur Organist: Gerben Bergstra; voorganger Roelof Akse Daarom heeft de Heer geduld met de mensen en stort Hij over hen zijn barmhartigheid uit. (Jezus Sirach 18: 11) * Zingen Hoe lieflijk, hoe goed is mij, Heer NL 84: 1 en 2 2. Het heil dat uw altaar omgeeft beschermt en koestert al wat leeft. De mus, de zwaluw vindt een woning. Haar jongen zijn in veiligheid. Mij is een schuilplaats toebereid in het paleis van U, mijn Koning. Heil hen die toeven aan uw hof en steeds zich wijden aan uw lof. * Woorden uit psalm 84: 6-12 (NBV) * Gebed * Zingen Van kracht tot kracht gaan zij steeds voort NL 84: 4 4. Van kracht tot kracht gaan zij steeds voort. Hun lied weerklinkt van oord tot oord, tot zij Jeruzalem betreden, waar alle pelgrims binnengaan om voor Gods aangezicht te staan. Aanvaard, o HEER, ook mijn gebeden. Verhoor mij, God van Israël, die alles leidt naar uw bestel.

2 * Bijbellezing Jezus Sirach 18: 1-11(Willibrordvertaling) Hij die tot in eeuwigheid leeft heeft het heelal geschapen. Alleen de Heer wordt rechtvaardig bevonden. Niemand heeft Hij in staat gesteld zijn werken voluit te verkondigen. Wie doorgrondt zijn grote daden? Wie kan de macht van zijn verhevenheid meten? En wie zal over al de blijken van zijn barmhartigheid vertellen? Men doet er niets aan af, men voegt er niets aan toe: de wonderdaden van de Heer zijn niet te doorgronden. Als een mens is uitgedacht, staat hij slechts aan het begin, en als een mens ermee ophoudt, ziet hij nog steeds geen uitweg. Wat is de mens en waartoe dient hij? Wat betekenen zijn goede, wat zijn kwade daden? Voor een mensenleven is honderd jaar heel veel. Een waterdruppel uit de zee en een korreltje zand, dat zijn die paar jaren op de eeuwigheid. Daarom heeft de Heer geduld met de mensen en stort Hij over hen zijn barmhartigheid uit. * Zingen Zal er ooit een dag van vrede, zal er ooit bevrijding zijn NL 462: Zal er ooit een blijvend heden vol van goede vrede zijn waar geen pijn meer wordt geleden en het leven nieuw zal zijn? 3. Zie de takken aan de bomen waar het jonge groen ontluikt tot een stralend nieuwe zomer waar de vredesbloesem ruikt. 4. Zie de sterren aan de hemel waar het duister van de nacht door hun schijnsel wordt verdreven tot een nieuwe dag die lacht. 5. Zoals bomen mensen tonen dat er kracht tot groeien is zal de zoon der mensen komen die de boom des levens is. 6. Zoals sterren mensen melden dat geen nacht te donker is zal een kind ons komen redden dat het licht der wereld is. 2

3 * Bijbellezing Lucas 2: (NBV) Er was daar ook een profetes, Hanna, de dochter van Fanuël, uit de stam Aser. Ze was hoogbejaard; vanaf haar huwbare leeftijd had ze zeven jaar met haar man geleefd, en ze was nu al vierentachtig jaar weduwe. Ze was altijd in de tempel, waar ze God dag en nacht diende met vasten en bidden. Op dat moment kwam ze naar hen toe, bracht hulde aan God en sprak over het kind met allen die uitzagen naar de bevrijding van Jeruzalem. * Zingen Godlof, een kind is ons geboren NL 482: 2-3 De loden last die op ons drukte, de stang, het juk, ons ongeluk, de zweep, de stok die diep deed bukken, verbrijzeld zijn ze, stuk voor stuk, verbrand de laarzen der soldaten en elke mantel rood van bloed, geen wapentuig meer door de straten de velden vol van overvloed. Godlof, een kind is ons geboren, een held zal onze koning zijn, die raadsman, God-met-ons zal heten die zoon zal ons tot vader zijn! Vorst die met vrede ons wil kronen van nu af tot in eeuwigheid, de Eeuwige zal hem doen tronen op recht en op gerechtigheid. * Uitleg en vermaning Thema: Daarom heeft de Heer geduld met de mensen en stort Hij over hen zijn barmhartigheid uit. (uit Jezus Sirach 18: 11) Zusters en broeders, gemeente met een levende Heer! Zoals op meer groepen is het in december op de Oever een drukke en soms stressvolle tijd. In het begeleiden van 12 mensen met een verstandelijke beperking kom je handen, voeten en oren tekort. December is gezellig, de huiskamer is versierd, er wordt meer aandacht aan het eten en de gezellige momenten besteed. Vele bewoners krijgen bezoek, in het weekend, met de feestdagen. Een logeertas wordt klaargemaakt voor een aantal dagen thuis, naar ouders, of naar een broer of naar een zus. Even niet de aandacht hoeven te delen. Eén van deze twaalf staat graag bij de centrale voordeur van het paviljoen. Hier komen bezoekers binnen voor één van de zes groepen. En zij, Sjoukje, weet precies wie bij wie hoort. In de afgelopen jaren heeft ze de verschillende contacten goed onthouden. Spontaan pakt ze de argeloze bezoekers stevig in de arm en neemt ze in marstempo mee naar de betreffende groep. Onderwijl de naam herhalend van de bewoner die bezoek krijgt: (bijv.) Sikke, nei Sikke! Ze praat in zinnen met maximaal twee woorden. Ze is gedreven in haar gastvrouwschap! In de dagen tussen Kerst en Oud & Nieuw heb ik een late dienst; het is een drukte van belang: veel aanloop, extra potten koffie klaar zetten. Tussen Trynke en Bert, die een prille verkering hebben, regelmatig een ruzievuurtje blussen, zodat het vuur van de liefde een kans krijgt. Tijd vliegt voorbij. Als één van de laatsten breng ik Sjoukje naar bed. 3

4 Haar blik is ingetogen, als een natgeregende mus onder de heg, verstopt ze haar hoofd diep onder de dekens. Ik zing een liedje voor haar: Sjoukje gaat slapen, Sjoukje is moe Eén oog en een halve neus verschijnen van onder de dekens. Zus komt? En ze kijkt me vragend aan met een groot oog. Zus komt? Ik weet uit haar levensbeschrijving dat ze een zus heeft, maar die is al jaren niet langsgekomen. Met extra liefde stop ik haar in. Volgens Jezus Sirach heeft de Heer geduld met de mensen. Geduld is een eigenschap die we kennen uit het onderwijs, uit de gezondheidszorg en uit de landbouw. Het resultaat is er niet gelijk de volgende dag. Wanneer een bepaalde formule geleerd wordt, of wanneer een heupoperatie heeft plaatsgevonden. Wanneer het zaad voor de wintertarwe is gezaaid Dan vraagt het geduld voor een oogst, een lange wandeling te kunnen maken of een lastige berekening uit te kunnen voeren. Geduld is blijkens deze beschrijving ook een eigenschap van de Eeuwige. Gelukkig maar! Want onze mond is gewillig, maar onze navolging en overgave zijn wispelturig. We zijn geneigd tot uitstel dit jaar nog niet, misschien volgend jaar. Hoe is t gesteld met ons eigen geduld? Kunt u het wachten opbrengen? Wachten op de taxi? Wachten op een brief van die geëmigreerde broer? Wachten op bericht van een bloedonderzoek? Ons geduld wordt op de proef gesteld wachten op voorspoed en een teken van zegen Wanneer? Wanneer komt zus? Wijzers van de klok lopen traag als een slak. Wat zal het nieuwe jaar brengen? In de tempelruimte wacht Hanna, de profetes al 84 jaar weduwe (nauwelijks voor te stellen, wat een lang gerekte tijd); op wie wacht ze, waarop wacht ze? En vooral: waarmee wordt haar geduld gevoed? Hanna, haar naam betekent genade, een hoogbejaarde profetes, uit de stam Aser. Bij nadere beschouwing zegt die oude stamnaam meer. Het is één van de twaalf stammen van Israël met een bescheiden grondgebied: de streek langs de Middellandse zeekust, onder Tyrus, Noordwestelijk van het Meer van Galilea. Het is een stam zonder richters, zonder profeten, er zijn geen bijzondere daden of prestaties die Aser aanzien geven! Deze stam beweegt zich bescheiden op de achtergrond De identiteit van deze stam wordt bepaald door vruchtbaarheid van haar land, en door haar vrijgevigheid. Aser voorziet de overige stammen royaal van onmisbare olijfolie; van zalfolie en van gewijde olie voor paleis en tempel. Mozes zegt over deze kleine stam: Aser is gezegend boven alle zonen, en de meest geliefde van zijn broers; hij zal zijn voeten baden in olie. (Deut. 33:24) De Menorah, de zevenarmige tempelkandelaar brandt op zuivere olijfolie. Hanna is een afstammeling van Aser. Zoals de olielampen constant branden bekleedt zij een verlichtende taak in de tempel, waar ze God dag en nacht dient met vasten en bidden. In haar dienen brandt geduldig de bescheiden lamp van haar leven. Het is voor haar geen wachten in een hoekje, zij vast en bidt onophoudelijk. En terwijl Simeon zijn vreugde uitzingt en zijn visioenen uitspreidt, voegt Hanna zich erbij. En zij bevestigt de messiaanse verwachting van deze kleine jongen uit de stam van Juda (zie Matt. 2: 2). Krekt op dat stuit kaam se der ek by, brocht tank oan God en prate oer it jonkje mei elk dy t Jeruzalems ferlossing ferwachte. Vanuit haar bescheiden rol, biddend in die voorhoven aanwezig, brengt ze een kruisende verbinding aan tussen hemel en aarde: tank oan G d (verticaal, hulde aan God) en prate mei de minsken oer ferlossing (horizontaal). Deze bewegingen versterken elkaar. 4

5 Zonder het te verwachten overkomt, op die late avond in haar leven, genade aan deze vrouw. Genade is zoals die zuivere olie van de vruchtbare Aser stam. Jouw levenslicht brandt helder, wanneer je dit geschenk ontvangt. Ontvangen met open armen: pro Deo! Geduld Hanna, dit eerstgeboren kind is de Messias, waar jij zolang op hebt gewacht. Het is Gods zoon, op wie de wereld wacht. En wij? Daarom heeft de Heer geduld met de mensen en stort Hij over hen zijn barmhartigheid uit. Honderd jaar is heel veel! Toch? Met welke verhoudingen vergelijk je? Een waterdruppel uit de zee, een korreltje zand in de bedding van een kreek. In die grote, niet te bevatten tijd, die we eeuwigheid noemen, heeft God het kleine, zo weinig-zeggende, lief. Iedere bloem, iedere mestkever, iedere mus of zwaluw, iedere pasgeborene in Syrië, Sierra Leone of in Stiens. Iedere honderdjarige in Nepal of in Greunshiem, wordt verblijd met uitgestorte barmhartigheid. Kleine mens, op de drempel van dit nieuwe jaar, Jij mag ontvangen, kleine mens, ontvangen erbarmen voor jezelf om de stenen en de kou en het cynisme uit je lijf te persen. Jij mag erbarmen ontvangen, handenvol voor hen die jouw lief zijn. Hou ze met jouw gein en jouw leven-opwekkende verhalen uit de gure wind van verlatenheid. Wees trouw in spleten van tegenslag. Jij mag ontvangen, Gods overvloeiende barmhartigheid, als olie voor het licht in je leven. Hanna s olie voor allen die het komende jaar op jouw weg komen. Rijke zegen daalt als regen neer (ps. 84: 7b) * Orgelspel * Open ruimte * Dank- en voorbeden, na stilte zingen we samen God fan fier en hein ús Heit 2. Bûch de folken nei jo wet lit jo ryk op ierde komme. byn jo wil ús op it hert en wy sykhelje ferromme. 3. Jou ús hjoed ús deistich brea en ferjou wat wy misdiene, sa t ek wy ferjûn ha, Hear, al dy t skuldich foar ús stiene. 4. Lit oer ús gjin neare nacht, lied ús net yn blyn begearen. binne wy yn duvels macht, Hear, ferlos ús fan e kweade. 5. God fan fier en hein, ús heit, wûnder heimnis is jo namme, grut yn krêft en hearlikheid, oant yn alle tiden. Amen. 5

6 * Collecte voor de Raad van Kerken Bij de Raad van Kerken in Leeuwarden is een groot aantal Leeuwarder kerkgenootschappen aangesloten. De Raad organiseert en ondersteunt gezamenlijke activiteiten van de kerken, zoals de Kerkennacht, en zet zich daarnaast in voor steun aan mensen die hulpbehoevend zijn. * Zingen Grote God, wij loven U NL 413: Grote God, wij loven U, Heer, o sterkste aller sterken! Heel de wereld buigt voor U en bewondert uwe werken. Die Gij waart te allen tijd, blijft Gij ook in eeuwigheid. 2. Alles wat U prijzen kan, U, de Eeuwge, Ongeziene, looft uw liefd' en zingt ervan. Alle englen, die U dienen, roepen U nooit lovensmoe: `Heilig, heilig, heilig' toe! 3. Heer, ontferm U over ons, open uwe Vaderarmen, stort uw zegen over ons, neem ons op in uw erbarmen. Eeuwig blijft uw trouw bestaan - laat ons niet verloren gaan. * Zegenbede Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei (2 x) Amen De Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden wenst u Vrede en alle goeds in 2015 Folle lok en seine yn