Hehanddcnd.imhten.ui F. Keijzer In de bovenvermelde zaak is uitspraak gedaan. Een afschrift van deze uitspraak treft u hierbij aan.

Transcriptie

1 GEMEENTE DEN HELDER I IV-^'IMEN O 3 NOV 2011 College van burgemeester en wethouders van Den Helder Postbus AA DEN HELDER r Stuknummer: All Datum Om nummer Uw kenmerk 2 november /1 /H1 AU Onderwerp W. Marinus / B en W Den Helder en de gemeenteraad van Den Helder Vrijstelling en bouwvergunning Hehanddcnd.imhten.ui F. Keijzer In de bovenvermelde zaak is uitspraak gedaan. Een afschrift van deze uitspraak treft u hierbij aan. Hoogachtend, de secretaris van de Raad van State,. H.H.C. Visser (CA0) Postbus 2( EA Den Haag - T F w ww.raadvanscace.til Bij correipoiidentic de d.ituni en het nummer van deze luier'vermelden

2 Raad vanstate /1/Hl. Datum uitspraak: 2 november 2011 AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK Uitspraak op het hoger beroep van: W. Marinus, wonend te Den Helder, appellant, tegen de uitspraak van de rechtbank Alkmaar van 27 januari 2011 in zaak nr. 09/320 in het geding tussen: Marinus en 1. de raad van de gemeente Den Helder, 2. het college van burgemeester en wethouders van Den Helder.

3 /1/H1 2 2 november Procesverloop Bij besluit van 14 december 2005 heeft de raad geweigerd vrijstelling aan Marinus te verlenen voor het slopen van het bestaande pand en het oprichten van een nieuw pand op het perceel Badhuisstraat 16 te Den Helder (hierna: het perceel). Bij besluit van 27 januari 2006 heeft het college geweigerd bouwvergunning te verlenen voor het oprichten van een pand op het perceel. Bij besluit van 22 februari 2007 heeft het college het door Marinus daartegen gemaakte bezwaar ongegrond verklaard. Bij uitspraak van 14 augustus 2008, verzonden op 18 augustus 2008, heeft de rechtbank het door Marinus daartegen ingestelde beroep gegrond verklaard en het besluit van 22 februari 2007 vernietigd. Bij besluit van 1 december 2008 heeft de raad het door Marinus tegen het besluit van 14 december 2005 gemaakte bezwaar ongegrond verklaard. Bij besluit van 17 februari 2009 heeft het college het door Marinus tegen het besluit van 27 januari 2006 gemaakte bezwaar ongegrond verklaard. Bij uitspraak van 27 januari 2011, verzonden op dezelfde dag, heeft de rechtbank het door Marinus daartegen ingestelde beroep ongegrond verklaard. Deze uitspraak is aangehecht. Tegen deze uitspraak heeft Marinus bij brief, bij de Raad van State ingekomen op 2 maart 2011, hoger beroep ingesteld. Marinus heeft nadere stukken ingediend. De zaak is door een meervoudige kamer van de Afdeling verwezen naar een enkelvoudige. De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 4 oktober 2011, waar Marinus, in persoon en bijgestaan door mr. O.H. Minjon, advocaat te Opmeer, en de raad, vertegenwoordigd door mr. R.M. van Buuren-Keizer, werkzaam bij de gemeente, zijn verschenen. 2. Overwegingen 2.1. Ten tijde van de besluiten op bezwaar van onderscheidenlijk 1 december 2008 en 17 februari 2009 was het bouwplan in strijd met het op 8 juni 2005 door de gemeenteraad van Den Helder vastgestelde bestemmingsplan "Huisduinen 2002". De raad heeft geweigerd daarvan krachtens artikel 19, eerste lid, van de Wet op de Ruimtelijke Ordening vrijstelling te verlenen.

4 /1/H1 3 2 november Marinus betoogt dat de rechtbank ten onrechte heeft overwogen dat het college in redelijkheid kon weigeren vrijstelling te verlenen nu de raad niet aannemelijk heeft gemaakt dat het bouwplan een onevenredige aantasting van het woongenot van omwonenden tot gevolg zal hebben. Volgens Marinus mocht de raad zich niet baseren op de planschadeanalyse van maart 2005 van de Stichting Adviesbureau Onroerende Zaken (hierna: de SAOZ), omdat de grondslag voor het toekennen van planschade ingrijpend is gewijzigd. Hij verwijst ter staving van dit betoog naar een in hoger beroep overgelegd planschaderisicoanalyse opgesteld door Overwater Grondbeleid Adviesbureau B.V. van 21 september De beslissing al dan niet vrijstelling te verlenen van het bestemmingsplan behoort tot de bevoegdheden van de raad, waarbij de raad beleidsvrijheid heeft en de rechter zich moet beperken tot de vraag of het college in redelijkheid tot zijn besluit om de vrijstelling te verlenen heeft kunnen komen De raad heeft zijn besluit gebaseerd op de ruimtelijke gevolgen van het bouwplan zoals weergegeven in het advies van de SAOZ. Naar aanleiding van dit advies en de ingediende zienswijzen heeft de raad zich op het standpunt gesteld dat de belangen van direct omwonenden onevenredig worden aangetast, met name door uitzichtverlies, schaduwhinder, inbreuk op privacy, wijzigingen in de omgevingskarakteristiek, intensivering van de gebruiksmogelijkheden en devaluering van de woningen. In het besluit van 1 december 2008 heeft de raad tevens aangegeven dat het bij de beoordeling van de feitelijke gevolgen van het bouwplan voor de omwonenden niet gaat om de door de SAOZ berekende eventueel toe te kennen planschadevergoeding. Dat het beoordelingskader omtrent de planschadevergoeding ten tijde van het besluit van 1 december 2008 anders was dan het beoordelingskader dat de SAOZ heeft toegepast in zijn advies is dan ook niet van belang voor de juistheid van de in het advies weergegeven feitelijke gevolgen van het bouwplan. Dat het bouwplan gevolgen heeft voor de omgeving blijkt eveneens uit de planschaderisicoanalyse van 21 september 2011 waarin aangegeven wordt dat voor de objecten gelegen aan de Zeeweg 21 en 23 een planologisch nadeliger situatie zal ontstaan. De rechtbank heeft gelet op de eerder vermelde gevolgen terecht overwogen dat de raad in redelijkheid vrijstelling heeft kunnen weigeren. Dat geen schaduwdiagrammen zijn overgelegd betekent niet dat de raad zich niet zonder gedetailleerd schaduwonderzoek op het standpunt mocht stellen dat het bouwplan te grote gevolgen had voor de omgeving. Voorts kan de omstandigheid dat een aantal omwonenden een verklaring van geen bezwaar hebben afgegeven niet leiden tot een ander oordeel, nu de raad al de belangen in samenhang bezien heeft beoordeeld Het hoger beroep is ongegrond. De aangevallen uitspraak dient te worden bevestigd Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.

5 /1/H1 4 2 november Beslissing De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State Recht doende in naam der Koningin: bevestigt de aangevallen uitspraak. Aldus vastgesteld door mr. P.A. Offers, lid van de enkelvoudige kamer, in tegenwoordigheid van mr. P. Lodder, ambtenaar van staat. w.g. Offers lid van de enkelvoudige kamer w.g. Lodder ambtenaar van staat Uitgesproken in het openbaar op 2 november Verzonden: 2 november 2011 Voor eensluidend afschrift, de secretaris van de Raad van State, k isser

6 uitspraak RECHTBANK ALKMAAR Sector Bestuursrecht Zaaknummer: 09/320 WRO Uitspraak van de enkelvoudige kamer in de zaak van: W. Marinus, wonende te Den Helder, eiser, gemachtigde mr.drs. O.H. Minjon, tegen het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad van de gemeente Den Helder, verweerders. Ontstaan en loop van de zaak Eiser heeft op 5 maart 2004 een aanvraag om een bouwvergunning ingediend voor het bouwen van een woning met inpandige garage/berging op het perceel Badhuisstraat 16 te Den Helder, kadastraal bekend als sectie B nr Bij besluit van 1 februari 2006 heeft het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Den Helder (hierna: het college) de gevraagde bouwvergunning geweigerd. Daarbij heeft het college in aanmerking genomen dat de gemeenteraad van de gemeente Den Helder (hierna: de raad) bij besluit van 14 december 2005 heeft geweigerd vrijstelling van het bestemmingsplan te verlenen als bedoeld in artikel 19, eerste lid, van de Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO). Het tegen deze besluiten gemaakte bezwaar is door het college bij besluit van 22 februari 2007 ongegrond verklaard. Het hiertegen door eiser ingestelde beroep heeft de rechtbank met de uitspraak van 4 augustus 2008 gegrond verklaard en het besluit van 22 februari 2007 vernietigd, omdat het college niet bevoegd was om te beslissen op het bezwaar voor zover het bezwaar zich richt tegen het niet verlenen van een vrijstelling als bedoeld in artikel 19, eerste lid van de WRO. Bij besluit van 1 december 2008, verzonden op 18 december 2008, heeft de raad beslist op het bezwaar van eiser, voor zover gericht tegen het besluit om geen vrijstelling als bedoeld in artikel 19, eerste lid, van de WRO. Het bezwaar is ongegrond verklaard. Tegen dit besluit heeft eiser beroep ingesteld. Bij besluit van 24 februari 2009, verzonden op 3 maart 2009, heeft het college eisers bezwaar tegen het besluit van 1 februari 2006, waarmee de gevraagde bouwvergunning is geweigerd,

7 Zaaknummer: 09/320 WRO in de zaak van W. Marinus Pagina 2 van 5 ongegrond verklaard. Het beroep wordt mede gericht geacht tegen dit besluit. De rechtbank heeft de zaak behandeld op zitting van 9 september Eiser is verschenen, bijgestaan door zijn gemachtigde. Verweerders zijn verschenen bij gemachtigde mr. drs. R.M. van Buuren. De rechtbank heeft de termijn voor het doen van uitspraak verlengd tot 27 januari Motivering 1. De rechtbank dient in deze zaak te beoordelen of verweerders terecht en op goede gronden hebben besloten om het bezwaar van eiser, tegen de weigering om vrijstelling van het bestemmingsplan en bouwvergunning te verlenen voor eisers bouwplan, ongegrond te verklaren. 2. Aan de weigering om ontheffing van het bestemmingsplan te verlenen is ten grondslag gelegd dat in het ten tijde van de aanvraag om bouwvergunning ter inzage liggende ontwerp- en inmiddels vigerende bestemmingsplan Huisduinen 2002 na indiening van zienswijzen tegen dat ontwerp niet meer voorziet in het mogelijk maken van het bouwplan van eiser. In het kader van de bestemmingsplanprocedure is derhalve geoordeeld dat de eisers bouwplan niet gewenst is. Voorts zijn de negatieve effecten van het bouwplan voor omwonenden, te weten uitzichtveriies, schaduwhinder, inbreuk op de privacy, wijziging van de omgevingskarakteristiek, intensivering van de gebruiksmogelijkheden en devaluering van de woningen ten grondslag gelegd aan de weigering van de ontheffing van het bouwplan. Aan het besluit tot weigering van de bouwvergunning is ten grondslag gelegd dat sprake is van strijd met het vigerende bestemmingsplan. 3. Eiser betwist dat realisatie van het bouwplan leidt tot een onevenredige aantasting van het woongenot van omwonenden. Het raad heeft zich volgens eiser bij de weigering om ontheffing te verlenen ten onrechte laten leiden door planschadeanalyse van Stichting Adviesbureau Onroerende Zaken (SAOZ). Dat het bouwplan niet positief is bestemd in het bestemmingsplan Huisduinen 2002 kan in dit geval niet als motivering voor de afwijzing van het bestemmingsplan dienen, omdat uiteindelijk is gekozen om het bouwplan niet in het bestemmingsplan op te nemen, omdat dan niet de voorwaarde kon worden gesteld dat de bestaande woning diende te worden gesloopt. 4. Voor de boordeling van het geschil acht de rechtbank de volgende regelgeving met name van belang. 5. Ingevolge artikel 40, eerste lid, aanhef en onder c, van de Woningwet (Ww) is het verboden te bouwen zonder of in afwijking van een door burgemeester en wethouders verleende bouwvergunning, tenzij voor dat bouwen opgrond van artikel 43 geen bouwvergunning is vereist. Ingevolge artikel 44, eerste lid, aanhef en onder c, van de Ww mag de reguliere bouwvergunning slechts en moet deze worden geweigerd, indien het bouwen in strijd is met een bestemmingsplan of met de eisen die krachtens een zodanig plan zijn gesteld. Ingevolge artikel 46, derde lid, van de Ww, wordt een aanvraag om bouwvergunning die

8 Zaaknummer: 09/320 WRO in de zaak van W. Marinus Pagina 3 van 5 slechts kan worden ingewilligd na vrijstelling als bedoeld in de artikelen 15, 17 of 19 van de WRO, geacht mede een verzoek om een zodanige vrijstelling in te houden. Ingevolge artikel 19, eerste lid, van de WRO, kan de gemeenteraad ten behoeve van de verwezenlijking van een project vrijstelling verlenen van het geldende bestemmingsplan, mits dat project is voorzien van een goede ruimtelijke onderbouwing en vooraf van gedeputeerde staten de verklaring is ontvangen dat zij tegen het verlenen van vrijstelling geen bezwaar hebben. 6.1 De rechtbank stelt vast dat op eisers aanvraag, gedateerd 5 maart 2004, ten tijde van de aanvraag het bestemmingsplan "Huisduinen 1972 eerste herziening" van toepassing was. De rechtbank stelt voorts vast dat begin 2006 het bestemmingsplan "Huisduinen 2002" in werking in werking is getreden. 6.2 Een bouwplan dient, gelet op de vaste jurisprudentie van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna "de Afdeling"), zoals onder andere blijkt uit de uitspraak van 6 februari 2002, gepubliceerd op met U-nummer AD9423, in bezwaar getoetst te worden aan het dan geldende bestemmingsplan, tenzij het oude bestemmingsplan de beoogde situatie wel toestond en het nieuwe bestemmingsplan niet. Het besluit op bezwaar gericht tegen de afwijzing van het verzoek om vrijstelling van het bestemmingsplan is van 1 december 2008 en dus van na inwerkingtreding van het bestemmingsplan Huisduinen Bij de beoordeling van het verzoek om vrijstelling dient het bestemmingsplan Huisduinen 2002 derhalve als uitgangspunt te worden genomen, temeer nu niet is gesteld of gebleken dat eisers bouwplan volgens het oude bestemmingsplan zou zijn toegestaan. 7.1 Niet in geschil is dat eisers bouwplan strijdig is met het bestemmingsplan Huisduinen Gelet hierop en gelet op het bepaalde in artikel 46, derde lid van de Ww, is eisers aanvraag om een bouwvergunning voor het bouwplan op goede gronden mede aangemerkt als verzoek om vrijstelling van het bestemmingsplan. 7.2 Niet in geschil is dat voor het verkrijgen van een vrijstelling van het bestemmingsplan voor het bouwplan het bepaalde in artikel 19, eerste lid* van de WRO van toepassing is, nu het perceel waarop eiser zijn bouwplan wil realiseren is aangewezen als zijnde van cultuurhistorische waarde en in de "Leidraad provinciaal ruimtelijk beleid" is bepaald dat projecten in dat geval middels een procedure als beschreven in artikel 19, eerste lid, van de WRO tot stand dienen te komen. 8.1 Met betrekking tot de weigering om vrijstelling te verlenen van het vigerende bestemmingsplan overweegt de rechtbank als volgt. 8.2 De rechtbank stelt voorop dat de beslissing om met toepassing van artikel 19 van de WRO al of niet vrijstelling te verlenen van het bestemmingsplan tot de bevoegdheden van de raad behoort, waarbij de raad beleidsvrijheid heeft en de rechter de beslissing terughoudend moet toetsen, dat wil zeggen zich moet beperken tot de vraag of de raad in redelijkheid tot zijn besluit om de vrijstelling te weigeren heeft kunnen komen. 8.3 Dat uiteindelijk is besloten om het bouwplan van eiser niet positief te bestemmen in het bestemmingsplan Huisduinen 2002, kan in dit specifieke geval naar het oordeel van de rechtbank niet dienen als onderbouwing van het besluit om geen ontheffing voor eisers

9 Zaaknummer: 09/320 WRO in de zaak van W. Marinus Pagina 4 van 5 bouwplan te verlenen. De rechtbank heeft hierbij in aanmerking genomen dat het bouwplan in de ontwerpfase in eerste instantie wel is opgenomen in het bestemmingsplan Huisduinen 2002 en dat het besluit om het bouwplan uiteindelijk niet in het definitieve bestemmingsplan op te nemen een praktische keuze lijkt te zijn geweest en geen principiële keuze om geen medewerking te verlenen aan eisers bouwplan. Uit de door eiser ter zitting aangehaalde brief van 19 februari 2004 lijkt immers te volgen dat is gekozen voor een vrijstellingsprocedure omdat dan de voorwaarde kan worden gesteld dat de oude woning dient te worden gesloopt. 8.4 De raad heeft geweigerd om vrijstelling van het bestemmingsplan te verlenen voor het bouwplan, vanwege de negatieve effecten van het bouwplan voor omwonenden. De raad heeft zich bij de vaststelling van de negatieve effecten laten leiden door de risco-analyse planschade van SAOZ van maart 2005 (hierna "de analyse"). 9.1 De rechtbank stelt vast dat het SAOZ bij de beoordeling van het bouwplan is uitgegaan van een tweetal scenario's te weten het scenario waarin het bouwplan is getoetst aan het oude bestemmingsplan Huisduinen 1972 en een scenario waarin de effecten van het in het - destijds nog ontwerp- bestemmingsplan Huisduinen 2002 opgenomen bebouwingsvlak op het perceel van eiser, waarbij zowel de bestaande woning als het bouwplan als de daartussen liggende ruimte als bebouwingsvlak waren bestemd. De rechtbank stelt vast dat beide scenario's uiteindelijk geen werkelijkheid zijn geworden. Op de aanvraag is immers niet het bestemmingsplan Huisduinen 1972 maar het bestemmingsplan Huisduinen 2002 van toepassing geworden en in dat bestemmingsplan is uiteindelijk alleen de bestaande woning van eiser positief bestemd. 9.2 Dit betekent echter niet dat om die reden geen waarde meer kan worden gehecht aan de analyse. Uit de analyse kan immers worden afgeleid dat de effecten van het bouwplan op de omgeving ook na inwerkingtreding van het bestemmingsplan Huisduinen 2002 onverminderd aanwezig zullen zijn. 9.3 In de analyse (pagina's 19, 20 en 21) is opgenomen dat het bouwplan, ook bij sloop van de oude woning, met zich mee zal brengen dat het uitzicht vanuit de objecten Zeeweg 19, 21 en 23 in meer of mindere mate zal worden belemmerd door het bouwplan, dat ten gevolge van het bouwplan schaduwhinder voor genoemde objecten zal ontstaan, dat voor met name de objecten Zeeweg 21 en 23 nadeel uit het oogpunt van wijziging van de omgevingskarakteristiek en intensivering van gebruik zal ontstaan en dat inbreuk op de privacy zal ontstaan voor de objecten Zeeweg 19, 21 en 23 vanwege zicht van zeer korte afstand op deze objecten. Bovendien is in de analyse opgenomen dat een extra inbreuk op de privacy zal worden ervaren door de bewoners van de objecten aan de Zeeweg 21 en 23 door extra gebruik van een pad aan te leggen tussen de percelen Zeeweg 21 en 23. Voorts is in de analyse opgenomen dat het bouwplan, ook bij sloop van de oude woning, nadeel met zich meebrengt voor het object Kijkduinlaan 1, bestaande uit beperking van uitzicht en enig nadeel bestaande uit wijziging van omgevingskarakteristiek en intensivering van gebruik. Tevens zal het bouwplan volgens de analyse een inbreuk op de privacy met zich meebrengen voor de objecten Kijkduinlaan 1, la en 3 en deze inbreuk zal niet volledig worden gecompenseerd door het verdwijnen van de bestaande bouwmassa Gelet op de hiervoor genoemde nadelige effecten van het bouwplan is de rechtbank van oordeel dat niet gesteld kan worden dat de raad niet in redelijkheid heeft kunnen besluiten om voor het bouwplan geen vrijstelling van het bestemmingsplan te verlenen.

10 Zaaknummer: 09/320 WRO in de zaak van W. Marinus Pagina 5 van Dat enkele omwonenden hebben verklaard geen bezwaar te hebben tegen het bouwplan maakt dit niet anders. Het is immers niet aan de omwonenden, maar aan de raad om te besluiten over het verlenen van een ontheffing van het bestemmingsplan. Bovendien blijkt uit de stukken niet dat alle omwonenden die mogelijk negatieve effecten ondervinden van het bouwplan hebben aangegeven geen bezwaar te hebben tegen het bouwplan, integendeel, van de bewoonster/eigenaar van de woning aan de Zeeweg 21 is bekend dat ze bezwaar heeft en van de eigenaars/bewoners van woningen aan de Zeeweg 19 en 23 is niet gebleken dat ze een verklaring van geen bezwaar hebben overgelegd. In het dossier is weliswaar een verklaring van geen bezwaar van Zeeweg 23 aangetroffen, maar die verklaring is door eiser opgesteld en ondertekend, zodat aan die verklaring geen waarde kan worden gehecht. Ook blijkt uit de verklaring van geen bezwaar van de eigenaars/bewoners van de woning aan de Kijkduinlaan dat de eigenaar van nr. 3 niet zonder voorbehoud heeft getekend en dat de eigenaar van nr. Ia heeft getekend en daarbij heeft aangegeven te veronderstellen dat het bouwplan buiten het gezichtsveld zal vallen. Uit de analyse blijkt echter dat dit niet het geval zal zijn. 11. De rechtbank zal het beroep daarom ongegrond verklaren 12. Bij deze beslissing is geen aanleiding vooreen proceskostenveroordeling. Beslissing De rechtbank verklaart het beroep ongegrond. Deze uitspraak is gedaan door mr. J. Blokland, rechter, in tegenwoordigheid van mr. E. Degen, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 27 januari 2011 te Alkmaar. rechter Tégen deze uitspraak kunnen belanghebbenden - in elk geval de eisende paitij - en verweerder hoger beroep instellen. Hoger beroep wordt ingesteld door binnen zes wvëen na de datum van verzending van deze uitspraak een brief (beroepschrift) en een kopie van deze uitspraak te zenden aan de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, Postbus 20019, 2500 EA Den Haag. Voor eensluidend afschrift De Griffier van de rechtbank Afschriften verzonden: 27 JAN. 2011