waar wonen De in het buitenland? over de grens: i interviews i wereldbanen i fisca al i boeken i onroerend goed i E 6,50

Transcriptie

1 2 e j a a r g a n g n u m m e r 5 w w w. v e r t r e k n l. n l h e t m a g a z i n e v o o r w o n e n, w e r k e n e n l e v e n i n h e t b u i t e n l a n d waar wonen De BN ERS in het buitenland? VERHUIZEN over de grens: do S EN DON TS OP EEN RIJ WINNAAR VERTREK NL ONDERNEMERS- PRIJS 2012 wat KOST EEN HUIS IN HET BUITENLAND? E 6,50 ISSN i interviews i wereldbanen i fisca al i boeken i onroerend goed i

2

3 voorwoord Manusje-van-alles Er zijn ongetwijfeld veel mensen die roepen dat ze een mooi vak hebben. Ik sluit mij daar van harte bij aan, want ik heb niet één, maar drie mooie vakken. Als art-director ben ik verantwoordelijk voor de grafische vormgeving van VertrekNL, maar naast vormgever ben ik ook fotograaf en illustrator, en dat was bij de uitgever niet aan dovemansoren gezegd. Zodoende kan ik mijn tijd verdelen over een beetje ontwerpen, beetje foto s maken, beetje tekenen, leuk toch? Inderdaad, ik zei immers al dat ik drie mooie vakken had. Maar de uitgever is een veeleisend man. Een tekst te lang? Kort hem zelf maar in. Loopt een kop niet? Verzin maar een betere. Kloppen de puzzels niet? Pas het maar aan. Technische eindcontrole, gereed maken voor druk, kortom het gehele prepress-traject? Leg het allemaal maar bij de art-director op z n bord. Deze verregaande betrokkenheid bij VertrekNL zorgt voor een hechte band met het blad, het is met recht mijn kindje. En dat een tijdschrift over emigreren nu juist op míjn bord terecht moest komen is geen toeval. U raadt het al, ik kom uit een emigrantenfamilie. In 1959 besloten mijn grootouders met hun negen kinderen tellende gezin hun geluk te gaan beproeven in het destijds onmogelijk verre Australië. Vandaag de dag betekent emigreren niet per se een definitief afscheid. De verste uithoeken van onze planeet zijn binnen 24 vlieguren bereikbaar, en dankzij internet en de bijbehorende sociale media kan de betrokkenheid bij vriend, familie en vaderland groot blijven. In de jaren 60 was dat wel anders; alleen al de zes weken (!) durende bootreis maakte de kans op een eventuele terugkeer verwaarloosbaar klein. Dan was er natuurlijk nog het niet geheel onbelangrijke detail van een tegenvoeter als biologische vader foto: linda van den berg Maar het lot besliste anders en in 1964 ondernam de door heimwee geplaagde familie de tocht in omgekeerde richting, en nam mijn moeder in de vorm van ondergetekende een blijvende herinnering aan dit avontuur mee in haar buik. Ik groeide op met emigratieverhalen als vaste waarde. Enige jaren later trouwde mijn moeder een Amerikaan, en zo kreeg ik een emigrant als stiefvader. Dan was er natuurlijk nog het niet geheel onbelangrijke detail van een tegenvoeter als biologische vader, en zo werd het emigratiegegeven mij van drie kanten met de paplepel ingegoten. Tien jaar geleden ben ik mijn vader en de rest van mijn familie gaan opzoeken, en sindsdien speelt een een eventueel bestaan Down Under dagelijks door mijn hoofd. Maar goed, van emigreren is het (nog) niet gekomen en ben ik des te meer betrokken bij het vormgeven, fotograferen, illustreren, redigeren, corrigeren en produceren van een tijdschrift over dit avontuurlijke onderwerp. Ik hoef er nog net niet zelf voor te schrijven. Totdat de uitgever belde met de mededeling dat ik het voorwoord voor dit nummer ging maken... Ach ja, waarom ook niet, dat kan er nog wel bij. Bovendien weet ik nu zeker wat ik al jaren vermoedde: art-director is gewoon een duur woord voor manusje-van-alles. n p e t e r b e e m s t e r b o e r a rt d i r e c t o r V e rt r e k N L FEBRUARI 2012 VERTREK NL 5

4 colofon Jaargang 2, nummer 5 - februari/mei 2012 VertrekNL Valge 3, 9965 PD, Leens (Groningen) T: , F: E: redactie@vertreknl.nl W: Redactie Eindredactie: Paul Poley Redactie: Jorine de Bruin, Rimke de Groot, Paul Poley, Heleen Ronner, Chantal Saba, Peter Smolders en Stefan Tibben Medewerkers: Peter Beemsterboer, Linda van den Berg, Arend van Dam, Boris Dittrich, Lotte Edelkoort, Dhr. J. Govaerts, Mirjam van der Kaaden, Andrea Kruis, Dhr. M. Mohr, Dhr. K. Ransquin en Koos Reitsma. Vormgeving Art director: Peter Beemsterboer, Studio Imago, Coverillustratie: Christel Schols, Fotograaf: Peter Wiezoreck, Webmaster: Jan Egbert Krikken Uitgevers/directie Mirjam van der Kaaden en Seb van der Kaaden Drukker Ten Brink/Euradius, Meppel Productiebegeleiding: Jan Fial Adverteren Personalia vof T: , M , F: E: adverteren@vertreknl.nl W: Abonneren/losse verkoop Personalia vof T: +31 (0) / F: +31 (0) E: abonneren@vertreknl.nl W: Abonnementen binnenland: 22,50 per jaar (4 nrs) De nummers worden u zonder extra verzendkosten opgestuurd. Alle abonnementen worden afgesloten voor minimaal een jaar (12 maanden) en worden automatisch verlengd met een jaar, tenzij anders vermeld in de actievoorwaarden. Prijs wijzigingen voorbehouden. Abonnementen buitenland: tarieven op aanvraag Adreswijzigingen: Tenminste drie weken van tevoren naar Postbus 2238, 5600 CE Eindhoven of via abonneren@vertreknl.nl Losse nummers: 6,50 Distributie losse verkoop: Betapress, Gilze Je gegevens worden door VertrekNL opgenomen in haar bestand. Deze gegevens worden gebruikt om uitvoering te geven aan de (abonnements)overeenkomst, voor analyses en om je op de hoogte te houden van interessante producten en diensten van ons en van zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Hierbij houden we rekening met jouw persoonlijke voorkeuren. Indien je geen prijs stelt op dergelijke aanbiedingen kun je dit schriftelijk melden aan VertrekNL, ter attentie van afdeling Abonnee Service, Postbus 2238, 5600 CE Eindhoven of via abonneren@vertreknl.nl. VertrekNL verschijnt 4x per jaar. Het volgende nummer verschijnt mei VertrekNL / Personalia vof Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgeverij worden overgenomen. ISSN Wat kost een huis 15 Reportage Wat kost een huis in het buitenland? 22 Coverstory De Nederlandse sterren Interview Het is hier soms het Wilde Westen in het oosten 33 VertrekNL Ondernemersprijs 2012 And the winner is... in het buitenland? Partners Dolors Carrera en Siger Seinen blikken terug vanuit Spanje 6 VERTREK NL FEBRUARI 2012

5 22 33 inhoud Wereldbanen Het is hier echt anders 51 Thema Do s en don ts van verhuizen 56 Onroerend goed Bouw je eigen villa en leef als een koning! 64 8 dilemma s Marion Pauw 66 De immigrant Van Pakistan naar Nederland 68 Toen Beursorganisator Nu Chambres d Hôtes in Frankrijk En verder... voorwoord 5 kortom 9 column 12 vertrekhal 21 juridisch 27 fiscaal 49 boeken 70 fun4kids 72 puzzel&win 77 wegwijzer 78 strip 81 volgend nummer 82 FEBRUARI 2012 VERTREK NL 7

6

7 kortom Dit is de fijnste woonplek ter wereld Als u wilt emigreren, dan is Melbourne in Australië volgens het Britse weekblad The Economist de aller-aller-allerfijnste woonplek op aarde. Het blad vergeleek 140 steden met elkaar op cultuur, milieu, onderwijs, gezondheidszorg, stabiliteit en infrastructuur. Slechts twee Europese steden haalden de top-10: Wenen en Helsinki. Dat is volgens The Economist vooral een gevolg van de economische crisis. De tien minst plezierige steden om te wonen liggen in Afrika en Azië. n Verscherpte 30%-regeling heeft gevolgen voor grenswerkers Grensarbeiders die woonachtig zijn binnen een straal van 150 kilometer van de Nederlandse grens, komen niet langer in aanmerking voor de zogeheten 30%-regeling. De 30%-regeling biedt een belastingvoordeel aan werknemers die vanuit het buitenland naar Nederland komen en die over een specifieke deskundigheid beschikken die schaars is op de Nederlandse arbeidsmarkt. In de praktijk was die specifieke deskundigheid volgens staatssecretaris Weekers van Financiën uitgehold en maakten ook veel pseudoexpats gebruik van de regeling, waaronder mensen in de grensstreek. Hij wil deze groep met ingang van 1 januari 2012 uitsluiten van dit belastingvoordeel. Nu de Tweede Kamer afgelopen november het belastingplan 2012 heeft goedgekeurd, betekent dit dat er onder andere een 150-kilometercriterium komt voor grensarbeiders. De verwachting is dat het aantal grensarbeiders dat naar Nederland uitgezonden wordt en dat in aanmerking kan komen voor de nieuwe 30%-regeling aanzienlijk zal afnemen. Niet alleen grensarbeiders uit België en Duitsland zullen door invoering van het 150-kilometercriterium worden getroffen, maar volgens accountantsbureau Mazars mogelijk ook werknemers uit het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Luxemburg en Frankrijk, voor zover zij binnen een straal van 150 kilometer van de Nederlandse grens wonen. n FEBRUARI 2012 VERTREK NL 9

8 kortom Nederlandse ondernemers krijgen moeilijker banklening Nederlandse MKB-ondernemers krijgen moeilijker een banklening dan gemiddeld in Europa. In 2010 werd bijna een kwart van de aanvragen niet gehonoreerd, een stijging van 7 procent ten opzichte van Weliswaar is in 18 van de 20 Europese landen het percentage van niet-toegekende aanvragen voor een banklening tussen 2007 en 2010 gestegen, maar het percentage in Nederland ligt hoger dan gemiddeld in Europa. Alleen in Bulgarije, Ierland en Letland hadden meer ondernemers te maken met het niet toekennen van een aanvraag voor een banklening. In Finland, Malta, Cyprus en Polen werden daarentegen slechts weinig aanvragen van bankleningen niet toegewezen. Financiering door bank Nederlandse MKB-bedrijven zoeken in tegenstelling tot de meeste andere landen in Europa relatief vaak een financiering bij een bank. In andere Europese landen worden naast de bank ook andere personen of instellingen gevraagd om financiering te verschaffen. De belangrijkste redenen voor banken in Europa om een lening te weigeren waren slechte kredietwaardigheid, gebrek aan eigen kapitaal en onvoldoende onderpand. Ook in Nederland waren dit de belangrijkste factoren. De Europese ondernemers zelf gaven aan dat de belangrijkste reden voor het niet afsluiten van een lening de hoge rentepercentages was. n kortom kort Minste corruptie in Nederland Bedrijven hebben in Nederland en Zwitserland het minste last van corruptie als zij zaken doen met de overheid. Dat blijkt uit de Bribe Payers Index Daarvoor werden meer dan drieduizend zakenlieden in 28 landen geïnterviewd. Het gaat om de belangrijkste exporterende landen, verspreid over de hele wereld. Op een schaal van 1 tot 10 scoorden Nederland en Zwitserland een 8,8. Dat betekent dat bedrijven in deze landen vrijwel nooit overheidsfunctionarissen hoeven om te kopen om zaken te kunnen doen. Nederlandse vrouw: lomp maar aantrekkelijk Lomp, slonzig en ongastvrij. Zie hier de Nederlandse vrouw door de ogen van buitenlanders. Maar gelukkig is de poldervrouw daarnaast ook intelligent, niet op geld belust en aantrekkelijk. Journalist Santje Kramer sprak met buitenlanders over de Nederlandse vrouw en schreef er Het Poldermodel over. De 24 buitenlanders mannen en vrouwen die Kramer sprak, komen uit alle delen van de wereld, maar wonen in Nederland, soms al jarenlang. Ze hebben vaak ook een Nederlandse partner (gehad). Een Brit spreekt in het boek over de Nederlandse vrouw zelfs van de mooiste meisjes op aarde. De expat is iets vaker een vrouw Het aantal vrouwelijke expats is historische cijfers van de onderzoekers is 84 het afgelopen jaar wederom iets procent. Van de respondenten zegt 39 procent gestegen, naar 18 procent (17 procent in 2010). Gemiddeld ligt het riode van één jaar of langer. 61 procent wordt dat hij of zij wordt uitgezonden voor een pe- percentage vrouwelijks expats op 16 procent. uitgezonden voor drie tot twaalf maanden. Dat blijkt uit het Global Relocation Trends Als je expats vraagt om drie landen te Survey Report 2011 van het Amerikaanse noemen die wat hen betreft tot de top horen bedrijf Brookfield GRS. Uit het survey blijkt dan zegt 20 procent de VS, gevolgd door 14 verder dat in 80 procent van de uitzendingen procent voor zowel China als het Verenigd de partner van de expat meegaat. Dat cijfer Koninkrijk. Nederland staat zesde op de lijst, daalt iets, want het gemiddelde op basis van één plaats hoger dan in n Verhuizing BV moet aantrekkelijker De Europese commissie wil verhuizing van Nederlandse BV s binnen de EU fiscaal aantrekkelijker maken. Nu betaalt men zogeheten fiscale exitheffingen. De fiscus stelt emigratie van je onderneming namelijk gelijk aan verkoop. Je verkoopt als het ware alle waardevolle bestanddelen, zoals pensioen, aandelen en stille reserves. Over het verhuizen hiervan moet je belasting betalen. Na de emigratie ontvang je dus een grote fiscale claim. Pas als je tien jaar lang aan aanvullende eisen voldoet, wordt deze claim teruggevorderd. De Europese commissie verzoekt de Nederlandse wetgever om deze fiscale exitheffingen af te schaffen. Het laatste emigratienieuws lees je op 10 VERTREK NL FEBRUARI 2012

9

10 column Pak mijn Nederlandse nationaliteit niet af 12 VERTREK NL FEBRUARI 2012

11 column In een aantal landen in de wereld komen Nederlanders met een zekere regelmaat samen voor de gezelligheid, maar soms ook om met elkaar van gedachten te wisselen over onderwerpen die voor hen relevant zijn. Een zo n onderwerp is natuurlijk de Nederlandse nationaliteit. Zo sprak ik vorig jaar in Sydney voor de Nederlandse (en Vlaamse) gemeenschap. En in oktober 2011 zat ik een vergadering voor in de Nederlandse Club van New York. Een kleine honderd Nederlanders dromden samen in de grote zaal. Sommige van hen wonen al meer dan 40 jaar in de stad. Wij willen niet dat de gedoogde regering onze Nederlandse nationaliteit afpakt, riep een mevrouw emotioneel. De avond was belegd om te praten over een wetsvoorstel uit de koker van minister Donner, waarin het bezit van een dubbele nationaliteit verder wordt ingeperkt. In de toekomst vervalt de Nederlandse nationaliteit van rechtswege wanneer een Nederlander bijvoorbeeld Amerikaan wordt. Bovendien vervalt ook de Nederlandse nationaliteit van de kinderen in een dergelijk geval. In het panel zat een Nederlandse advocaat. Zij kon de goegemeente uitleggen dat mocht het voorstel wet worden, het in elk geval geen terugwerkende kracht zal hebben. De Nederlanders bleven woedend. Misschien is de opstandigheid van de Occupy Wallstreet-beweging besmettelijk, want een man stelde voor om een petitie op te stellen. B o r i s D i t t r i c h d i r e c t e u r b i j H u m a n R i g h t s Wat c h i n N e w Y o r k Ze weten daar in Den Haag niet waar ze het over hebben. Hoe kan men denken dat we niet loyaal aan Nederland zijn, wanneer we ook Amerikaan worden? Twee walletjes Er waren drie Tweede Kamerleden in New York op werkbezoek en zij waren ook naar de bijeenkomst gekomen. Jullie hebben gelijk. De wetgever heeft niet goed nagedacht over Als een Nederlander ervoor kiest ook Mexicaan of Amerikaan te worden, wil dat nog niet zeggen dat hij zich geen Nederlander voelt. de positie van Nederlanders in het buitenland. Wij zullen wijzigingsvoorstellen gaan maken. De tekst van het wetsvoorstel en de toelichting is toegeschreven op migranten die in Nederland wonen en Nederlander willen worden. Zij zijn voortaan verplicht hun oorspronkelijke nationaliteit af te staan, tenzij hun land van herkomst dat onmogelijk maakt. Wie Nederlander wil worden, moet loyaal aan Nederland zijn en mag niet van twee walletjes eten, heet het. Vanwege het gelijkheidsbeginsel geldt dat principe nu ook voor Nederlanders in het buitenland. Zij kunnen soms een goede praktische reden hebben om eveneens een andere nationaliteit aan te nemen. Bijvoorbeeld in Mexico kun je als buitenlander geen huis kopen. In Amerika moet je enorm veel successierechten betalen wanneer je erft van je echtgenoot die de Amerikaanse nationaliteit heeft. Als een Nederlander in een dergelijke situatie ervoor kiest ook Mexicaan of Amerikaan te worden, wil dat nog niet zeggen dat hij zich geen Nederlander voelt. De zaal vond dat het Nederlandse wetsvoorstel van een zeer beperkte visie op het wereldburgerschap uitgaat. In andere Europese landen doet men helemaal niet moeilijk over het bezit van meer dan één nationaliteit. Navelstaarderig Waarom moet het voorstel dan zo navelstaarderig op Nederland gefocust zijn? Er spreekt een angst uit voor het buitenland. En voor internationale Nederlanders. De voorzitter van de VVD in New York bracht het helder onder woorden: Hier spreekt Wilders weer en de VVD en het CDA zijn te bang om ertegen in te gaan. Dit is geen liberale wet. Na de avond in de Nederlandse Club stelde een kleine afvaardiging van de Nederlandse gemeenschap een petitie op. Met behulp van een Nederlandse advocaat uit Amsterdam en een Nederlandse advocaat in New York werden er vragen en antwoorden over de tekst van het wetsvoorstel geformuleerd. De petitie staat op com en heeft in no time al meer dan handtekeningen verzameld. Tekent u ook? n FEBRUARI 2012 VERTREK NL 13

12

13 reportage Waar de Europeaan stenen huizen bouwt, daar bouwt de Nieuw-Zeelander ze van hout Wat kost een huis in het buitenland? Een van de belangrijkste aspecten van een emigratie is de zoektocht naar woonruimte in het buitenland. Bent u op zoek naar een boerderij, woonhuis of vakantiewoning? tekst jorine de bruin Het aanbod kan per land verschillen. VertrekNL zocht uit wat u gemiddeld betaalt in een van de tien beste emigratielanden: Noorwegen, Zweden, Nieuw-Zeeland, Ierland, Finland, Denemarken, IJsland, Canada, Duitsland en Oostenrijk. FEBRUARI 2012 VERTREK NL 15

14 reportage Duitsland Finland Canada De braadworst is een bekende lekkernij uit Duitsland. Maar dit land heeft nog veel meer te bieden, waaronder een voordelig geprijsde huizenmarkt. De prijs van een gemiddelde woning in Duitsland is afhankelijk van in welk gebied je gaat wonen, aldus Tjitske Janssen van Droomhuis Duitsland. Een woning in Ostfriesland is goedkoper dan in Emsland. Gemiddeld kun je zeggen dat je voor tussen de een mooi huis hebt met circa m 2 grond. De stad is duurder dan het dorp. Bouwgrond is relatief goedkoop in Duitsland, waardoor er vaak ruime kavels beschikbaar zijn. De huizen in Duitsland worden degelijk en met de beste bouwmaterialen gebouwd, zijn nagenoeg altijd voorzien van kunststof kozijnen met rolluiken en door toepassing van kunststof aan de buitenzijde veelal onderhoudsarm. Voor de lage prijzen raad ik Ostfriesland aan om een huis te kopen. Qua omgeving zou ik eerder kiezen voor Landkreis Emsland, Landkreis Cloppenburg, Landkreis Grafschaft Bentheim en eventueel zuidelijker. Ook in het land van de sauna s lopen de huizenprijzen sterk uiteen. In downtown Helsinki zijn de prijzen ongeveer te vergelijken met Amsterdam, maar buiten de grote stad gaan deze zeker omlaag. Voor Nederlandse begrippen wordt het dan erg aantrekkelijk, vindt Mervi Leveelahti van Tweede Huis in Finland. Ook bouwgrond is aantrekkelijk geprijsd, omdat het land groot is (circa 8 keer Nederland), terwijl er maar ongeveer 5,5 miljoen mensen wonen. Vanwege de alom aanwezige natuur en de meer dan meren, liggen de idyllische plekjes voor het oprapen. Ook de ligging is van invloed: ligt het huis aan een meer, dicht bij een uitvalsweg nabij de stad, etcetera. Het overgrote deel van de panden in Finland is gebouwd als houtskeletwoning of zogenaamd loghouse. Hoewel je dat niet zou verwachten, blijkt hout veel beter bestand tegen het koude Finse klimaat dan tegen het natte Nederland. Ook hebben veel Finnen een tweede huis. Voor Nederlanders is het erg moeilijk om een huis op afstand in Finland te financieren, dus zonder er zelf permanent te wonen en te werken. Een Finse bank zal terughoudend zijn, omdat zij zich geen goed beeld kan vormen van de inkomsten van de koper / hypotheekgever in Nederland. Een Nederlandse bank zal terughoudend zijn, omdat zij niet gespecialiseerd is in het Finse onderpandrecht. Kopers die een tweede huis in Finland nastreven, zullen dus na moeten denken over de financiering; dan wel met een groot deel eigen geld, dan wel via een eventuele overwaarde van hun Nederlandse woning. Bekend om de Niagara watervallen: Canada. Het is een groot land met dertien provincies, waardoor de prijzen van woningen nogal uiteenlopen. Iedere provincie is vergelijkbaar met een land in de Europese Unie met zijn eigen regelgeving, belasting, toelatingseisen, woningstijl en zelfs de taal die men spreekt en staatscontrole. Er gaat bijvoorbeeld een gedeelte van de inkomstenbelasting naar de provincie en de rest naar de staat. De woningprijs is gebaseerd op werkgelegenheid, net zoals in Nederland, verklaart Bert TerHorst van Realty Executives Kelowna. Kelowna is in British Columbia waar de gemiddelde huisprijs $ is. Maar een huis in Vancouver kost bijvoorbeeld $ De verkoopprijs wordt gebaseerd op vergelijkbare woningen die verkocht zijn in de voorgaande zes maanden in dezelfde wijk. Andere factoren die hierbij een rol spelen: ligt de woning aan een meer, heeft het zicht op het meer, is het erfpacht en/of is een gedeelte van het huis eventueel te verhuren? In Canada zijn ook diverse typen woningen beschikbaar: Elk jaar op 1 juli moet iedereen onroerendgoedbelasting betalen voor gas, water, vuilnis, elektriciteit, telefoon en kabel of satelliettelevisie. Maandelijke kosten zijn gas en water. Riolering is niet overal beschikbaar: als woningen te ver van de stad liggen, is het niet rendabel genoeg om deze aan te leggen. Waar geen water is, hebben de eigenaren een eigen bron en voor de riolering heeft men een septisch systeem. Elektriciteit daarentegen is overal beschikbaar. Duitsland kent een voordelig geprijsde huizenmarkt 16 VERTREK NL FEBRUARI 2012

15 reportage De Zweedse huizenprijs verschilt enorm met Nederland Noorwegen Het land van de vikingen. Erik van Riessen van Portula B.V. weet dat je in Noorwegen zo n betaalt voor een sleutelklare bungalow, inclusief kavel met uitzicht op een berghelling of pal aan het water. Het is niet eenvoudig om een kavel in Noorwegen bouwrijp te maken. Het aanleggen van de infrastructuur in het rotslachtige landschap heeft hier namelijk heel wat voeten in de aarde en vaak moet er ook met dynamiet gewerkt worden, om een vlak gedeelte te creëren waar de woning gebouwd kan worden, verklaart van Riessen de prijs. De variabele (jaarlijkse) kosten voor het beheren van een Noorse bungalow omvatten elektriciteit, water en riolering, kosten voor onderhoud en sneeuwvrij houden van een eventueel gemeenschappelijke weg, onderhoud van de bungalow en eventueel onroerendgoedbelasting. Zweden Het grootste land van Scandinavië en bekend van Pippi Langkous en ABBA. Een mooi gebied voor een vakantiewoning. Ligging en kwaliteit zijn de hoofdzaken als we over de prijs van een vakantiewoning praten, legt Eric Verhaegh van StugainZweden uit. De huizenprijs is een enorm verschil met Nederland. Maar de bouwwijze is daarnaast anders. De meeste woningen zijn in Zweden van hout en daarnaast zijn er maar weining (landelijk gelegen) huizen die zijn aangesloten op gemeentelijk riool en water. Men heeft dus een septictank en een eigen waterbron. Voor een vakantiewoning is een hypotheek afsluiten bijna niet mogelijk, wil je dit als Nederlander in Zweden regelen. Bovendien bedingt men tegenwoordig 25% eigen inbreng. Voor de starter in Zweden is het de laatste periode steeds moeilijker geworden. Denemarken Legoland en de kleine zeemeermin. Een tweetal steekwoorden waar Denemarken om bekend staat. Maar Denemarken is ook steeds meer in opkomst als emigratieland. Toch zitten er wel een aantal haken en ogen aan. Buitenlanders die woonachtig zijn in Denemarken, hebben het recht om onroerend goed te kopen. Het is namelijk niet toegestaan voor buitenlanders om onroerend goed te kopen als men nog niet woonachtig is in Denemarken, aldus Mads Ellegaard van Home a/s. Het grootste verschil met een woning in Nederland is dat hier de huizen vaak in de lengte op een perceel staan en in Denemarken in de breedte. Tevens kent Nederland naar verhouding meer rijtjes-, schakel- en twee-onder-een-kapwoningen. Ook wordt er in Denemarken belasting geheven over de nutsvoorzieningen. FEBRUARI 2012 VERTREK NL 17

16 reportage Oostenrijk Buiten dat het een prachtig vakantieland is, vinden ook steeds meer Nederlanders definitief de weg naar Oostenrijk. Volgens de Kamer van Koophandel (WKO) blijven de prijzen voor onroerend goed hier stijgen en zijn de huren stabiel, weet Jorien van der Horst van Makelaar Karinthie. In bijna alle provincies in Oostenrijk is de koopprijs van een eigen woning gestegen door krapte op de huizenmarkt. Andere factoren die een rol spelen bij het bepalen van de verkoopprijs zijn de ligging, aanwezige infrastructuur en bereikbaarheid, het aantal zonuren per dag en het uitzicht, de grootte van het grondstuk, het woonoppervlak en de staat van onderhoud. Voor Nederlanders is het belangrijk bij het kopen van een tweede huis of tweede woning om na te vragen of het huis de juiste bestemming heeft: Freizeitwohnsitz en geen Hauptwohnsitz. Nieuw-Zeeland Het land van de kiwi s. Maar ook een streek die veel agrariërs herbergt. De prijs van een boerderij kan in Nieuw-Zeeland sterk verschillen, geeft Hester Freriksen van Interfarms Emigratieservice aan. Het bedrag is vooral afhankelijk van de kwaliteit van de grond, gebouwen, locatie en de grootte van het bedrijf. In Nieuw-Zeeland is vooral de melkproductie in de agrarische sector van belang, daarom concentreert Interfarms zich hierop. Opmerkelijk contrast met Nederland is dat een gemiddeld melkveebedrijf in Nieuw-Zeeland zo n 135 hectare beslaat, waar dit in Nederland maar 60 hectare is. Het grootste verschil tussen een boerderij in Nieuw-Zeeland en Nederland is dat de opstallen in Nieuw-Zeeland een eenvoudigere constructie hebben. Vaak is er geen ligboxenstal op het bedrijf aanwezig, maar alleen een melkstal, opslagschuren en kalverenschuren. Dit is ook deels klimatologisch te verklaren; de winters zijn in Nieuw-Zeeland veel milder en daarnaast is voor de Nieuw-Zeelander de functionaliteit belangrijker dan de degelijkheid. Dat ook op huizengebied de verschillen groot zijn, kan Freriksen alleen maar beamen. Waar de Europeaan stenen huizen bouwt, daar bouwt de Nieuw-Zeelander ze van hout. Deze zijn vaak vrijstaand, hebben één etage en zijn rond de 120 m 2. Sinds een paar jaar kent Nieuw-Zeeland strengere regels met betrekking tot de isolatie, iets wat duidelijk comfortverhogend werkt. Voor veel Nederlanders is emigreren naar Nieuw-Zeeland voordelig vanwege de beperkte woonkosten. Doordat in een groot deel van het land het klimaat aangenaam is, is de stroom relatief goedkoop en vaak wordt er ook op stroom gekookt. n Wat kost een huis in het buitenland? Vrijstaande woning/ bungalow Boerderij Tweede huis/vakantiewoning Duitsland Exclusief de woning betaal je voor een stuk grond tussen de 1 en 2 hectare bij een boerderij tussen de en Nieuw-Zeeland Canada (Ontario) en (British Columbia) Oostenrijk (buiten de stad) (90 m 2 ) Finland (buiten de stad) Noorwegen (woonboerderij, -- ruim 100 hectare) Denemarken (akkerbouw- en varkens- -- boerderij van 56 hectare) Zweden Prijzen sterk variërend Prijzen sterk variërend. Over het algemeen goedkoper dan Nederland. Prijzen zijn indicatief / -- Prijzen onbekend. 18 VERTREK NL FEBRUARI 2012

17 reportage We zetten de feiten nog even voor u op een rijtje... Duitsland Een woning kost tussen de en Bijkomende kosten zijn ongeveer 12% De makelaarscourtage (de beloning die de makelaar krijgt bij de verkoop van een huis uit een percentage van de verkoopprijs) is met circa 5% (exclusief BTW) aan de hoge kant Eigen inbreng noodzakelijk Finland De huizenprijs in Helsinki is ongeveer gelijk aan Amsterdam Buiten de stad heb je al voor circa een grote, vrijstaande woning met vier slaapkamers Bouwgrond is goedkoop In en rondom de grote steden wordt de prijs bepaald door vraag en aanbod Een vakantiewoning is te vinden tussen de en De koper betaalt over het algemeen alleen notariskosten en overdrachtsbelasting Elektriciteit en water is goedkoper, evenals de onroerendgoedbelasting Canada Verkoopprijs wordt mede gebaseerd op verkoop vergelijkbare woningen en bedraagt zo tussen de $ 360,000 in Ontario en $ 523,000 in British Columbia ($ = Canadese dollar, 1 $ is ongeveer 0,74 euro) Verkoper betaalt over het algemeen de makelaarskosten en de eigen notaris- en advocaatkosten, evenals de koper Onroerendgoedbelasting wordt gebaseerd op de huiswaarde (eenheidsprijs bepaald per $ 1,000) Vaak moet er nog een extra huisverzekering afgesloten te worden Overdrachtsbelasting verschilt per provincie Noorwegen Een bungalow kost ongeveer en een gemiddelde bouwrijpe kavel van circa 1000 m Bouwgrond is relatief duur Overdrachtsbelasting is 2,5% Kosten eigendoms- en hypotheekakte: 200 Noorse banken financieren zo n 80% van de commerciële waarde Makelaarskosten voor verkoper Zweden Een vakantiewoning is te koop vanaf SEK ,00 (9 SEK is ongeveer bijna 1 euro) Nagenoeg alle woningen zijn van hout Eigen inbreng is noodzakelijk (25%) Onroerendgoedbelasting wordt 1 keer per jaar betaald en is 1% van de getaxeerde waarde Denemarken Gemiddelde huizenprijs is Deense Kronen (1 DK is ongeveer 0,13 euro) Buitenlanders die woonachtig zijn in Denemarken, hebben het recht om onroerend goed te kopen Het is niet toegestaan om onroerend goed te kopen als men nog niet in Denemarken woonachtig is Bij aankoop van een woning wordt 0,6% van de prijs betaald en belasting is op basis van de perceel- en huizenwaarde Oostenrijk Stijgende prijzen door krapte op woningmarkt In Oostenrijk zijn de prijzen voor een bouwgrondstuk gestegen met 4,4%, eigendomswoningen met 4,3%, huizen met 3,3% en nieuwbouwwoningen met 3,2% Kosten koper zijn circa 10% De banken sluiten voornamelijk een annuïteitenhypotheek af De banken financieren tot maximaal 70% van de koopprijs Nieuw-Zeeland Gemiddelde boerderij met melkveebedrijf kost rond de NZD (Nieuw- Zeelandse Dollar) per hectare (1 NZD = ongeveer 0,56 Euro) Bijkomende kosten zijn rond de 1000 NZD Bij aankoop boerderij/melkveebedrijf dient 15% BTW betaald te worden (wordt later weer verrekend) Banken zullen rond de 80% van het aankoopbedrag financieren bij een woning Bij een boerderij/melkveebedrijf is dit ongeveer 60% Gemiddeld betaalt men in de stad rond de 0,5% van de waarde van het huis aan nutsvoorzieningen en belastingen, in het buitengebied is dat minder Meer informatie: FEBRUARI 2012 VERTREK NL 19

18

19 Een wereldreis is slechts gedeeltelijk te vergelijken met een emigratie uit Nederland. Je verblijft weliswaar voor een langere periode buiten Nederland, maar vaak is het een aaneenschakeling van perioden in verschillende landen. Daarbij zal de wereldreiziger in de regel van het ene mooie plekje naar het andere mooie plekje reizen. De beste manier om een indruk van een land te krijgen, is door langer op een plek te blijven. En als het even kan en lukt, een onderdeel te worden van de (lokale) bevolking. tekst koos reitsma In die zin blijf ik als wereldreiziger te kort op een plek: vier of vijf dagen is al een lange periode. Door tijdens het reizen mijn ogen open te houden en open te staan voor nieuwe invloeden zonder vooringenomenheid, doe ik mijn indrukken op. Neem bijvoorbeeld Bangkok en Thailand. Ik ben vier dagen in Bangkok geweest, en had gelezen dat je het óf geweldig vindt óf helemaal niets. De eerste volle dag dat ik in Bangkok was, heb ik een stadswandeling vanuit mijn hostel naar een prachtig paleiscomplex gemaakt. Op de terugweg heb ik een andere route genomen om nog meer van het grote centrum van deze miljoenenstad te zien. De reden waarom ik ben gaan lopen is heel simpel: het mag dan langer duren, maar ik zie ook veel meer. Ik neem de tijd om rond en ook omhoog te kijken. Ik moet bekennen dat mijn eerste indruk van Bangkok slecht was: rommelig, hectisch, veel verkeer, te veel uitpuilende winkeltjes, en geen oriëntatiepunten. Twee dagen later had ik deze mening al wat bijgesteld. Ik had inmiddels een hele middag in een mooi, rustig park doorgebracht. Ook had ik een paar mooie tempels ontdekt, waarvan een tweetal niet eens op de kaart stond. Verder realiseerde ik me dat ik slechts een deel van deze grote stad had gezien. Zo wist iemand mij later te vertellen dat een aantal shoppingmalls in Bangkok werkelijk fantastisch en erg modern zijn. Maar ja, ik ben niet zo n shopper Ook merkte ik dat ik nog te veel met een Europees oog naar de stadsbouw had gekeken. In Europa zijn veel oude steden volgens een bepaald patroon gebouwd, en in de loop der eeuwen uitgebreid. Die historie ontbreekt in Bangkok, zo ook in de andere steden in Thailand. Van de zeven steden die ik echt gezien heb, vond ik er slechts eentje mooi. Is dat een reden om niet naar Thailand te gaan? Nee. Mijn reis door Thailand heeft mij vanuit Bangkok eerst westwaarts gebracht, naar Kanchanaburi en Sangkhlaburi. Vervolgens ben ik zuidwaarts getrokken. Ik heb prachtige natuurgebieden gezien, zoals de Erawan-waterval en de baai met beboste rotsformaties van Phang Nga. Soms kwam het op mij over alsof de prachtige natuur de tegenhanger is voor de diverse minder mooie steden. Mijn kennismaking met Maleisië was vervolgens verfrissend. Het stadje waar ik het land binnenkwam was direct al schoner, net als de stad waar ik de eerste nachten verbleef. En dat gold eigenlijk ook voor de steden die ik hierna bezocht. Al rijdend in de bus kom je ook hier door prachtige natuurgebieden om zo bij de volgende stad uit te komen. Wanneer u dus van plan bent om ergens in Thailand of Maleisië voor langere tijd te verblijven, raad ik u aan u eerst goed te oriënteren waar u wilt verblijven. Foto's en plaatjes zien er meestal prachtig uit, maar hoe is het daar nou echt? Kijk op voor meer emigratieverhalen FEBRUARI 2012 VERTREK NL 21

20 coverstor y 22 VERTREK NL FEBRUARI 2012