De geschiedenis van het Haachtse gemeentehuis.

Transcriptie

1 De geschiedenis van het Haachtse gemeentehuis. Zoals reeds eerder in dit tijdschrift werd aangekondigd, verschijnt er weldra een lees- en kijkboek waarin de geschiedenis van ons gemeentehuis uitvoerig beschreven wordt. Het kasteel "Het Heiken" werd in het verleden vaak naar de eigenaars genoemd. Zo sprak men in de vorige eeuw van het CLAES-kasteel, daarna van het kasteel VANDER ELST of DE CRAAN en tenslotte werd het in 1957 een hotel-restaurant met dancing, het "BREUGHELS GASTHOF". voorgevel van het "Breughels Gasthof" in april Uit diverse bronnen is gebleken dat het gebouw reeds in de tweede helft van de 16de eeuw bestond. In de loop der tijden werd het door verscheidene families bewoond. Het geslacht van de Haachtse orgelbouwers is vanuit historisch standpunt gezien het voornaamste. De lezer verneemt dat er in de 16de eeuw, op de plaats waar zich nu het gemeentehuis bevindt, een afspanning stond, uitgebaat door een zekere Jan de RIJCKE. 19

2 Vervolgens werd het gebouw eigendom van de "chirurgijn" Abraham GRIETENS, stamvader van de familie met dezelfde naam, die gedurende een paar eeuwen in ons dorp een belangrijke rol speelde op economisch, politiek en sociaal gebied. In 1647 kwam het goed in het bezit van de befaamde orgelbouwer van Duitse afkomst Hans GOL TFUS. Hij bouwde talrijke instrumenten, zowel in de Noordelijke als in de Zuidelijke Nederlanden. Gedurende 65 jaar maakte hij zelf, en nadien zijn meestergast Jan DEKENS alsook zijn zoon Peter, tientallen orgels, waarvan er gelukkig nog drie bewaard bleven. Vervolgens werd het landgoed door erfenis eigendom van A. Frederik GOLTFUS, notaris van beroep, meier van Haacht en "drossaard" van het nu verdwenen slot Roost. Om de nagedachtenis van de Haachtse orgelbouwers te eren gaf het dankbare nageslacht hun naam aan de Goltfuslaan, en huldigde de Vlaamse Toeristenbond reeds in 1954 het Goltfuswandelpad in. De heer Constantinus Jacobus CLAES in staatsiekledij, kompleet met decoratie en burgemeesterssjerp. Hij was rentenier, grootgrondbezitter en burgemeester te Haacht van 1864 tot

3 De volgende eigenaar werd Willem Claes, meester-slager uit Leuven, die met de dochter van de vorige eigenaar gehuwd was. Zijn kleinzoon Michel, CLAES, werd schepen van Leuven en afgevaardigde van de Staten van Brabant. De zoon van deze laatste, Constant CLAES, was burgemeester van Haacht van 1864 tot De grafsteen van deze familie van grondbezitters, die gedurende 168 jaar het kasteel bewoonde, bevindt zich heden nog steeds op de buitenzijde van de kerkmuur. De dochter van de burgemeester, Cornélie CLAES, huwde in 1870 met Victor-Jean de COUNE. Hij was beroepsofficier en gedurende lange tijd kolonel in het lste regiment Gidsen, alsook vleugeladjudant van de Graaf van Vlaanderen, de broer van koning Leopold II. Nadien werd hij generaal bij de Rijkswacht en verbleef afwisselend te Haacht en te Brussel. In 1904 bouwde hij hier de "Villa de COUNE", waar nu Dr. Jo VANDESANDE woont. In die tijd overnachtte prins Albert, onze latere koning, er meermaals wanneer hij met zijn troepen op doortocht was naar het kamp van Beverlo. De volgende eigenaar van het kasteel was de tabaksfabrikant Alphonse VANDER ELST. De heer Georges DEWIT vertelde ons talrijke herinneringen uit zijn jeugd in verband met deze bewoner van het landgoed., Na het overlijden van de vorige eigenaar in 1937 werd het buitengoed aangekocht door Henri DE CRAAN. Deze laatste was groothandelaar in stoffen te Leuven en zou het goed tot in 1957 bewonen. Hij verkocht het op zijn beurt aan burgemeester Julien CLOETENS uit Wespelaar, die er opnieuw een gasthof van maakte. IOCY '!OP. Wie van de oudere generatie denkt niet met heimwee terug aan de zangeres Lucy Top? Ieder optreden was een wervelende show, en de ganse zaal zong mee: "J'ai deux amours, mon pays et Paris", of samen met &ldy DEMERS: "Sous mon paraplui d'amour", of ncjg' haar bisrn.mmer: "En dan moet gij mijn zuster zien". Vanaf de opening van "Den Breughel was zij er bij, en gedurende jaren de grote vedette van het ork st Dolf PELGRIMS. 21

4 Het kasteel werd in een hotel-restaurant met dancing veranderd en de nieuwe inrichting kreeg de naam "BREUGHELS GASTHOF". In die tijd traden Adamo, Will Tura, Rocco Granata, Johan Stolz, Dino Garcia en vele andere vedetten er voor het voetlicht. Toch oogstten het vast orkest van "den Breughel" onder leiding van Dolf PELGRIMS, alsook de onvergetelijke Lucy TOP en Eddy DEMERS een groot succes bij ieder optreden. Talrijke foto's in het kijkboek zullen velen onder ons met weemoed doen terugdenken aan die tijd van toen. Na de dood van Julien CLOETENS in 1977 werd het "Breughels Gasthof" door het gemeentebestuur aangekocht. Nadien werd het verbouwd tot het gemeentehuis van Groot-Haacht. In de voorbije eeuwen was het kasteel de verblijfplaats van enkele bevoorrêchte families en slechts weinige dorpsgenoten hadden er toegang. Sinds 1977 werd het gebouw een gemeenschapshuis voor allen. Het kasteel "Het Heiken" kreeg toen definitief een nieuwe bestemming en een verzekerde toekomst. Het huidige gemeentebestuur doet bovendien al het mogelijke om het park in zijn vroegere staat te herstellen. Het mannelijk personeel van het Breughels Gasthof tijdens een voetbalwedstrijd tegen de leden van het orkest van Dolf Pelgrims. Burgemeester CLOEI'ENS arbitreerde! Dit alles en nog veel meer verneemt de lezer in dit lees- en kijkboek, dat de geschiedenis van het vroegere kasteel en zijn. bewoners verhaalt. Het werk telt 150 pagina's en is met meer dan 120 foto's en afbeeldingen van oude dokumenten geïllustreerd (1). Het verleden van het kasteel heeft eveneens vele raakpunten met de geschiedenis van Haacht. Moge deze 450-jarige geschiedenis van het gemeentehuis bij de inwoners van Groot-Haacht belangstelling wekken, en hun gehechtheid aan ons dorp en zijn leefgemeenschap versterken; dit is onze oprechte wens. (1) Op de volgende pagina vindt U de inhoudstafel van het boek. 22

5 p. Inleiding. p. Hoofdstuk 1. Het oude wegennet. p. Hoofdstuk II. De afspanning op de Neelsheide te Haacht (in de 16de eeuw). p. Hoofdstuk 111. De families RICX en GRIITENS kopen "het stenen woonhuys" op de Neelsheide ( ). p. Hoofdstuk IV. Hans GOLTFUS, orgelbouwer van stiel ( ). p. Hoofdstuk V. De familie CLAES op het landgoed "Het Heiken" te Haacht ( ). p. Hoofdstuk VI. De heer Alphonse V ANDER ELST als eigenaar van het kasteel ( ). p. Hoofdstuk VII. De heer Henri DE CRAAN als eigenaar van het buitengoed ( ). p. Hoofdstuk VIII. Burgemeester Julien CLOETENS sticht het "Breughels Gasthof" ( ). p. Hoofdstuk IX. Het vroegere kasteel als gemeentehuis van Groot-Haacht (1977 tot op heden). p. Hoofdstuk X. Een fotoverzameling in verband met het Breughels Gasthof, de vedetten die er optraden en de mensen die er gewerkt hebben. p. Bijlage 1. Een onderzoek naar de afstamning van Jan de RIJCKE, bewoner van het goed in de tweede helft van de 16de eeuw, geboren uit een familie geallieerd met de familie Uten Lieminghe, één der zeven geslachten van Leuven. p. Bijlage 2. Een inventaris met lokalisatie der plaatsen waar Hans GOLTFUS, zijn zoon Peter en Jan DEKENS gedurende een periode van 65 jaar hun orgels bouv.tlen. p. Bijlage 3. Het grondbezit te Haacht van de families CLAES en GOLTFUS in p. Epiloog. 23