Gebruik van extra zuurstof thuis

Transcriptie

1 Longziekten Gebruik van extra zuurstof thuis i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis

2 Algemeen Ons lichaam heeft zuurstof nodig bij elke basisactiviteit, zoals het verbranden van voedsel, lopen en denken. Bij deze activiteiten komen afvalstoffen vrij, onder andere koolzuur. De zuurstof die we inademen, komt via de longen in het bloed en gaat met het bloed naar de plaatsen waar energie nodig is. Het bloed vervoert de afvalstoffen naar de longen en de longen zorgen ervoor dat deze afvalstoffen worden uitgeademd. Heeft u (ernstige) COPD-klachten, dan gaat er minder zuurstof via de longen naar uw bloed. Het gevolg kan zijn dat er te weinig zuurstof bij uw organen komt. Als dat zuurstoftekort maanden duurt, kunnen er problemen met het hart en andere organen ontstaan. Het gebruik van extra zuurstof kan deze problemen tegengaan of voorkomen. In deze folder leest u: wat het doel is van extra zuurstofgebruik; welke soorten zuurstofbronnen er zijn; hoe de zuurstof wordt toegediend; hoe u extra zuurstof aanvraagt; welke bijwerkingen er kunnen zijn; welke aandachtspunten er zijn bij het gebruik van extra zuurstof thuis. Het doel van extra zuurstofgebruik Het belangrijkste doel van de zuurstofbehandeling is dat uw levensverwachting toeneemt. Bovendien kunt u zich waarschijnlijk iets beter inspannen en raakt u minder snel vermoeid. Daardoor kunt u weer meer doen. Extra zuurstof kan dus voor een betere kwaliteit van leven zorgen. Het kan voorkomen dat niet iedereen dit merkt. COPD is niet te genezen met extra zuurstofgebruik.

3 Soorten zuurstofbronnen Wanneer u extra zuurstof nodig heeft, krijgt u zuurstofapparatuur bij u thuis. Een zuurstofapparaat noemen we een zuurstofbron. De meest voorkomende soorten zuurstofbronnen zijn: de concentrator de mobiele concentrator de draagbare cilinder het homefill systeem het vloeibare zuurstofsysteem De concentrator is bedoeld voor in huis. Deze is namelijk moeilijk te verplaatsen. De draagbare cilinder en het vloeibare zuurstofsysteem zijn bedoeld voor gebruik buitenshuis. In principe krijgt iedereen een concentrator met daarnaast een draagbare cilinder of een vloeibaar zuurstofsysteem. De concentrator De concentrator is een elektrisch apparaat dat zuurstof uit de omgevingslucht haalt. Het is een apparaat op wieltjes. De concentrator kan maximaal ongeveer 6 liter zuurstof per minuut leveren. Omdat een concentrator lucht nodig heeft om zuurstof te kunnen produceren, mag deze niet in een afgesloten ruimte staan. Er moet goede ventilatie in de ruimte zijn. De mobiele concentrator Een mobiele concentrator is een verrijdbare/draagbare concentrator. De concentrator functioneert op 220 volt of op een bijbehorende batterij. De draagbare cilinder Buitenshuis kunt u gebruik maken van draagbare cilinders. Deze 'meeneemflessen' bevatten 2 liter zuurstof en wegen minder dan 5 kg. U kunt een aantal uren met een cilinder doen, afhankelijk van uw gebruik. U kunt de cilinder meenemen op een degelijk boodschappenkarretje of op een rollator.

4 Het homefill systeem Het thuisvulsysteem. Hiermee kunt u zelf uw eigen cilinders vullen. Het vloeibare zuurstofsysteem Buitenshuis kunt u gebruik maken van het vloeibare zuurstofsysteem. De vloeibare zuurstof zit opgeslagen in een basistank van 35 liter. Er hoort een kleine draagtank (stroller) bij van maximaal 2 liter. Deze vult u steeds bij vanuit de moedertank. De draagtank is goed voor een aantal uren zuurstof (ongeveer 8 uur bij een verbruik van 2 liter per minuut). De toediening De zuurstof wordt via een slangetje in uw luchtwegen gebracht. Daar vermengt de zuurstof zich met de lucht die u inademt. Meestal gaat de voorkeur uit naar toediening via de neus met een neusbril. Het slangetje lijkt op een bril: het hangt over de oren en steekt een stukje in beide neusgaten. Er zijn verschillende type neusbrillen. Als u problemen heeft met een neusbril, vraag dan aan de leverancier een ander type. U krijgt de neusbrillen van de leverancier. Vervang de neusbrillen zeker elke twee weken om te voorkomen dat deze hard wordt en gaat schuren. Rechtstreekse toediening van zuurstof via een halsslangetje is ook mogelijk. De zuurstof wordt dan rechtstreeks in de luchtpijp gebracht. Deze methode wordt niet veel toegepast. De zuurstof kan via een continu systeem worden gegeven of via een bespaarder. De bespaarder, ook wel on-demand systeem genoemd. Dit systeem is niet voor iedere gebruiker geschikt. Zuurstof wordt alleen afgegeven bij inademing door de neus. Voor gebruik hiervan is altijd toestemming nodig van uw longarts of longverpleegkundige. Aanvragen van extra zuurstof thuis Uw arts of verpleegkundig specialist bepaalt de hoeveelheid zuurstof die u moet gaan gebruiken. De verpleegkundig specialist voert naast verpleegkundige taken ook medische taken uit onder supervisie van een medisch specialist.

5 De verpleegkundig specialist overlegt met de leverancier welke vorm van zuurstof het meest geschikt is in uw situatie. De zuurstofleverancier is verantwoordelijk voor de keuze van de zuurstofbron. De leverancier spreekt met u af wanneer het zuurstofapparaat wordt geleverd. Ook geeft de leverancier instructie over de werking van het apparaat. Binnen twee weken nadat u zuurstof thuis heeft gekregen, komt een longverpleegkundige van Sensire bij u langs. Hij/zij maakt hiervoor een afspraak met u. De longverpleegkundige bespreekt met u hoe het gebruik van zuurstof gaat, hoe u met zuurstof op vakantie kunt etc. Ook overlegt hij/zij met u of vervolgafspraken wenselijk zijn. Aanvullen van zuurstof De leverancier vervangt de cilinders met zuurstof regelmatig voor nieuwe volle cilinders. De leverancier spreekt met u af op welke dag dit gebeurt. Bijwerkingen Het gebruik van extra zuurstof geeft nauwelijks bijwerkingen. Enkele mogelijke bijwerkingen zijn: Irritatie van de slijmvliezen van de luchtwegen De zuurstof droogt de slijmvliezen van de luchtwegen enigszins uit. Het slijmvlies kan geïrriteerd raken waardoor u een bloedneus kunt krijgen. Gebruikt u meer dan 4 liter zuurstof per minuut, dan kunt u een bevochtiger aanvragen bij uw zuurstofleverancier. Irritatie van de huid Bij mensen met een gevoelige huid kan het zuurstofslangetje plaatselijk irritatie geven. U mag vanwege brandgevaar niet met vette zalf (bijvoorbeeld vaseline) smeren zolang u zuurstof gebruikt of dat pas heeft gedaan. Eventueel kunt u vetvrije crème van de apotheek gebruiken. Te veel zuurstof Het gebruik van te veel zuurstof kan tot klachten leiden, zoals hoofdpijn, prikkelbaarheid, slaperigheid en bewustzijnstoornissen.

6 Let op: gebruik dus nooit meer zuurstof per minuut dan voorgeschreven is door de longarts. Aandachtspunten bij het gebruik van zuurstof thuis Hieronder vindt u een aantal aandachtspunten bij het gebruik van zuurstof thuis. Gebruik van zuurstof Gebruik de zuurstof minimaal 15 uur per dag (tenzij uw longarts anders heeft voorgeschreven). Hanteer strikt de voorgeschreven hoeveelheid zuurstof. Controleer regelmatig de voorgeschreven hoeveelheid op het apparaat. Vervang de neusbril minimaal één keer per 14 dagen. De verlengslang mag maximaal 15 meter lang zijn. U wordt geacht niet te roken omdat de zuurstof dan niet kan worden opgenomen in het bloed. Bij een concentrator: stofzuig wekelijks het filter van de concentrator. Brandgevaar Er mag absoluut niet worden gerookt. Gebruik geen open vuur. Gebruik geen vet en/of oliehoudende producten (vaseline, zalven, aftershave, etc.). De brandweer moet op de hoogte zijn van de aanwezigheid van extra zuurstof in huis. Overleg met de leverancier of u dat zelf doet of dat zij dat voor u doen. Informeer uw inboedel/brandverzekeraar over de aanwezigheid van extra zuurstof in huis. Plaats stickers met de tekst 'zuurstof aanwezig' en 'verboden te roken' op uw voor- en achterdeur. Deze stickers zijn verkrijgbaar bij de leverancier. Vergoeding Een zuurstofapparaat wordt vergoed door uw zorgverzekering. Als u met zuurstof op vakantie gaat, kan het zijn dat u moet bijbetalen omdat het gebruik van zuurstof in het buitenland duurder kan zijn. Overlegt u dit met de longverpleegkundige.

7 Vragen Heeft u vragen over het gebruik van zuurstof bij u thuis, belt u dan naar het algemene telefoonnummer van Sensire, U kunt vragen naar de longverpleegkundige.

8 Slingeland Ziekenhuis Kruisbergseweg 25 Postadres: Postbus AD Doetinchem Telefoon: (0314) Internet: Nr jun 16