JDD EXPERIMENT..KUNST & POËZIE

Transcriptie

1 JDD EXPERIMENT..KUNST & POËZIE Nieuwsbrief 33 MAART 2016

2 Beste Kunst- en Poëzievrienden, We komen stilaan uit onze winterse startblokken naar een nieuwe lente toe. In deze Nieuwsbrief nr 33 vinden jullie al een summiere beschrijving van onze komende acties in en omheen Mansveld Art Center, waarover we in komende Nieuwsbrieven meer info zullen verstrekken. Ik begin de Nieuwsbrief met een foto van het dorp Elingen en zijn dorpskerk, plus het gedicht RITUEEL, een stille avondevocatie. Oog in oog met de dingen, dit schudt ons wakker en bezingt als het ware dat zintuigje OOG waarmede we de wereld kunnen waarnemen en vatten. NIEUW! is de rubriek Haiku. Vanaf nu zorg ik voor een maandelijkse selectie van vertaalde of eigen haiku s. In deze brief vinden jullie mijn tien, uit het Spaans vertaalde haiku s van de grote Argentijnse dichter Jorge Luis Borges. In totaal schreef hij er zeventien, naast zij vele gedichten. Het gedicht ZWERVEND handelt over het leven met zijn vele prikjes en de uitmonding in een zelfexperiment. LEVEN is een uitroep, een op een rijtje zetten der dingen! (Ernaast plaatste ik de fotocollage van een uitdrukkingsvol gelaat van een vrouw dat veelsprekend is op zich en meer zegt dan vele woorden.) NARRENSCHIP van Jeroen Bosch is een schilderij dat mij sinds mijn prille jeugd al prikkelt en aanspreekt. Ook de andere schilderijen van Bosch hebben de tijd getrotseerd en blijven mij boeien. Het is tevens wonderbaar dat Bosch minder dan 30 werken schilderde! Dat staat in schril contrast met de veelheid van wat moderne schilders ons brengen. Ik sluit de Nieuwsbrief af met twee gedichten NIET VOOR MIJ waarnaast een tekening staat met Man en wolk en met STILTEGEBIED waarnaast een grafische evocatie van me. Hartelijke groeten. Suggesties en reacties blijven welkom. Jos De Decker ART CENTER MANSVELD Oudenaaksestraat, 4, 1671 Elingen (Pepingen- Pajottenland)-België tel joz.dedecker@telenet.be

3 ritueel laat op de avond dat andere woord vinden dat uit een gelaagdheid van stilten bestaat stilte die op haar tippen voorbijtrekt zonder de aandacht op zich te trekken stilte dat het gesloten boek omringd stilte van een kast met vergeten voorwerpen en stukjes verleden stilte van de avond die nacht wordt en alles vergrendeld stilte die op de lippen kleeft en deze gesloten houdt Jos De Decker dec 2015

4 o dat oog van mij dat vensterke waardoor ik kijk en dat de dingen een vorm bezorgt o dat oog van mij wat zou ik zonder zijn ik krab mij in de haren bij die vraag o dat oog van mij het is zo veelsprekend zonder één woord te zeggen o dat oog van mij het is als een pijl uit een boog dat het hart treft der dingen o dat oog van mij met die wenkbrauwen erboven die zich meer dan eens fronsen Jos De Decker 4 jan 2016

5 Jorge Luis BORGES ( ) Argentijns dichter, is sinds Cervantes wellicht de grootste Sp aanse dichter zo wordt wel eens geschreven. Hij kende een markant leven en liep op zijn negenendertigste een oogletsel op waaraan hij langzaam blind werd. Vanaf dan dicteerde hij zijn werk aan zijn moeder of aan vrienden. Er verscheen een lijvig boek met al zijn gedichten bij Uitg De Bezige Bij ( vertalingen van Barber van de Pol en Maarten Steenmeijer.) 1. Van zijn zeventien Haiku s die hij ons naliet heb ik er enkele persoonlijk geselecteerd en vertaald Algo me han dicho la tarde y la montaña. Ya lo he perdido. Iets vertelden ze me de avond en de bergen. Ik ben het al kwijt. Ésta es la mono que alguna vez tocaba tu bellera. Dit is de hand die een tijd geleden je haren streelde ? Es o no es el sueño que olvidé antes del alba? Is hij of niet, de droom die ik vergat, vóór het morgenlicht? Bajo la luna la sombre que se alarga es una sola. Onder het maanlicht is de schaduw die zich vergroot alleen gebleven Callan las cuerdas. La música sabía lo que yo siento. De snaren zwijgen. De muziek wist reeds al wat ik voelde.? Es un imperio esa luz que se apaga o una luciérnaga? Is dit een wereldrijk een licht dat uitgaat of slechts een glimworm? La ociosa espada sueña con sus batallas. Otro es mi sueño. Het werkloos zwaard, droomt over zijn gevechten. Anders is mijn droom. La luna nueva. Ella también la mira desde otra puerta. De nieuwe maan. Ook zij is aan het kijken in een andere deur El hombre ha muerto. La barbe no lo sabe. Crecen las uñas. De man is dood. De baard weet het nog niet. De nagels groeien. La vieja mano sigue trazando versos para el olvido. De oude hand kribbelt verder verzen voor het vergeten.

6 ZWERVEND zwervend je kijkt om je heen naar de wordingsgeschiedenis van de mens de groep het volk je stelt vast dat er een non-voorzienigheid is en dat dingen elkaar tegenspreken je merkt dat je nergens terecht geraakt om het schabouwelijke van de dood te ontwijken je botst op vaststellingen de tragediekomedie van het leven in dat wat je bent en wat je omringt je leeft met vele prikkels met wat je omgeeft en dit waarin en waaraan je werkt een zelfexperiment dat zwerft ergens een houvast zoekt midden een oceaan van verzuchtingen Jos De Decker 20 okt 2015

7 Leven! zeg ik en ik schuif naderbij, doe mij uit de doeken als een veel belovend iets. Het begint met een vallen en opstaan, met een verhaal van uiteenlopende feiten. Leven! ik hoor het aan mij voorbijgaan, soms vrolijk zingend, soms terneergeslagen. Ik heb handen te kort om het bij te houden, snuif het op als een voorbijtrekkende parfum. Leven! voel ik, zie ik, betast ik in zijn tijdsverloop en eureka s wisselen er in af met terneergeslagenheid, verlorenheid in een oceaan van onbepaaldheden. Leven! ik lach het toe alsof ik een wij ben met haar. Een sprekende spiegel zit me er in achterna, en zie deze als een vaste vorm aan mij gekluisterd. Leven! is onderwerp en voorwerp tegelijk, een roep die me in zijn ban heeft, me met een knipoog het zwijgen oplegt en met honderdduizend glimlachjes aankijkt. Jos De Decker tekst en collage JDD 2015

8 JHERONYMUS BOSCH ( ) NARRENSCHIP De mallemolen draait en draait. Hij is het werk van fratsenmakers en fortuinzoekers die zich ophemelen komen. Op het einde is er nog de wind die waait tegen alles aan en op. Een mens wordt groot midden in zichzelf en speelt het spel mee waarvoor geen regels bestaan, slechts zotte improvisaties op het eind in een film van zich ophopende verledens. Het narrenschip van Bosch verteld ons meer dan wat men ziet. Het is hilariteit op hilar iteit. Moeten pater en non in het flensje bijten? De zonde zit de mens achterna, ah! ah! ah! Jos De Decker 26 jan 2016 NB Hoewel van Jheronimus Bosch slechts een klein dertigtal schilderijen overblijven die ons bekend zijn, toch schilderde hij de meest gekke en fantasierijke schilderijen, die wellicht beter pasten in zijn tijd maar die ook nu heden ten dage voor een fantasierijke verademing zorgen midden onze doorgedreven verzakelijking van het leven.

9 Bij de restauratie is de rots aan de rechterkant verdwenen. De struik bovenin met de uil is veel kleiner geworden en aan de randen van het werk zijn lichaamsdelen weggehaald om te verbloemen dat het schilderij ooit deel uitmaakte van een groter werk. Want toen in de 18e eeuw de werken van Bosch aantrekkelijke handelswaar werden, zijn panelen doorgezaagd om apart te kunnen verkopen. Om ze eruit te laten zien als zelfstandige werken, werd de composi ti e naar de sm aak van di e tijd aangepast. Zo kwam de rots er op en werd het strui kj e vergroot. Na de restauratie i s het werk weer te zien, zoals het door Bosch geschilderd is. Het Narrenschip is op de tentoonstelling verenigd met drie andere panelen waarmee het samen een triptiek vormde. Het middelste deel is verloren gegaan.

10 niet voor mij, niet voor mij oei, het is gedichtendag vandaag één keer per jaar wordt ons verteld maar nee, ik doe daar niet aan mee aan de rijmelarij die men ons opdist vandaag doe ik niet mee, nee, nee en ga ik op stap alleen, alleen wee hij die me aanspreken durft over de gedichtendag van vandaag ik loof gewoon de dag omdat de zon schijnt en heel een verleden telkens zich buigt over mij, en ik stap en stap richting nergens heen, voorop aan de tijd die me achterna zit, ik stap omdat ik niet zwem en niet vliegen kan, ik adem buitenlucht in en neurie maar een om het even wat Jos De Decker jan 2016

11 STILTEGEBIED Soms kan een gedicht een toevluchtsoord zijn, een plek waarin men zich verliezen kan, ontsluiten, ontgrenzen. Het is een nachtelijk gebied dat zich uitbroedt in tekens en een houvast zoekt in beelden. Een gedicht is meer dan wat woorden, gevoelens, gedachten! Het spreekt de bodem aan van een ziel die zich niet bij naam weet te noemen, als stiltegebied voorbij de feiten Jos De Decker tekst en grafisch werk 30 jan 2016

12 KUNST EN POËZIE ONDER ÉÉN HOED ArtsElingen KUNST IN DE SCHUUR ( in authentiek Bokrijk type schuur) van 21, 22, 28 en 29 mei (14 tot 18u) met fotograaf Stephane Schollaert, schilders dichters Veine Peeters, Jos De Decker. Adres: Zwarte Molenstraat, 33, 1671 Elingen. 2 POËZIEMATINEE IN KERK Sint Laureins Berchem, Sint Laureinstraat, op 26 juni om 11u. door Haiku-kern Brabant met spreker en ere-gast van Herman Van Rompuy. Toegang 2. 3 NIEUWE POËZIEROUTE, vertrekpunt MANSVELD, start begeleid op zondag 24 juli om 15u, open tot eind Oktober. Adres: Oudenaaksestraat, 4, 1671 Elingen. 4 RETROSPECTIEVE SCHILDERIJEN van Jos De Decker, samen met vrienden beeldhouwers, fotografen en schilders. Datum 23, 24 en 30, 31 juli van 14u tot 18u. Adres: Oudenaaksestraat, 4, 1671 Elingen. 5 Aansluitend op de kunstexpositie vanaf 18 u tot 20u met afsluitingsdrankje, POËZIEAVOND met verschillende sprekers in de Sint Amanduskerk van Elingen.Toegang 5. ORGANISATIE MANSVELD ART CENTER joz.dedecker@telenet.be