Praktische toepassing luchtwassers voor lage kosten en hoog rendement

Transcriptie

1 Praktische toepassing voor lage kosten en hoog rendement Symposium 27 april 2010 Jan Schellekens DLV Bouw, Milieu & Techniek Inhoud presentatie Praktijkonderzoeken Overzicht aanbieders toegestane Variatie in investerings- en jaarkosten Ervaringen netwerkgroep Resultaten praktijkonderzoek kosten Aandachtspunten bij opzet en aankoop Aandachtspunten controle goede werking luchtwasser Praktijkonderzoeken 1. Toepassen in Gelderse Vallei en Utrechtse Heuvelrug 24 bedrijven chemische geplaatst Zowel bij nieuwbouw als bij bestaande stallen 2. Netwerkgroep gebruikers : de luchtwasser meester Aanleiding problemen met Doel verbeteren praktijkgebruik en voorkomen verstoppingen 3. Stage-onderzoek stagiaire Dirk Melis HAS Den Bosch Onderzoek naar de werkelijke gebruikskosten Mogelijkheden tot verlagen gebruikskosten 4. Doelmatig gebruik Gebruikskosten verlagen+ inzicht in werking & sturing Optimaliseren door bedrijfsvergelijking en kengetallen Tegen minimale kosten aantonen goede werking

2 38 luchtwassystemen Luchtwassers opgenomen in Rav bijlage 1: maart 2010 reductie % NH3 geur fijn stof Varkenssector (26): 11 biologische chemische chemische combi chemische luchtwasser combi chemische 85 70/ combi biologische 85 75/85 80 Pluimveesector (9): 2 biologische chemische Vleeskalverhouderijsector (3): 1 biologische chemische Leveranciers 38 luchtwassystemen geleverd door 13 leveranciers Ch = chemisch, B = biologisch, Co = combi 1. Agro Air Concepts Ch 2. Askové Milieutechniek BV Ch 3. Big Dutchman Co 4. Bionet Milieutechniek BV B 5. Bovema F-air Ch 6. Devrie B 7. Dorset Milieutechniek BV Ch+B+Co 8. Inno-plus Ch+B+Co 9. KWB Boxtel B 10. Laka BV B 11. SKOV Denemarken B 12. UniQFill Air BV Ch+B+Co 13. van Boxtel Electro B Principe van luchtwasser

3 Principe combi luchtwasser: wandsysteem Principe biologische combi luchtwasser Materiaal waspakket Specifiek oppervlak: 100 tot 500 m² / m³ Luchtsnelheid in pakket: 0,78 tot 3,48 meter/seconde in 1 à 3 pakketten

4 Uitvoering drukkamer en ventilatoren Bevochtigen waspakket Uitgangspunten investeringskosten Investeringen: Investeringen op basis offertes en kosten gerealiseerde projecten Variaties gemiddeld: verschillen per project en aanbieder investeringen inclusief bijkomende kosten opslag zuur, denitrificatie, opslag spuiwater, bouwkundige voorzieningen Bij bestaande stallen: kosten bouwkundige luchtkanalen, vervangen klimaatapparatuur, meet- /smoor-units, nieuwe zwaardere ventilatoren Uitgevoerd (grotendeels) door derden Investeringskosten exclusief BTW

5 Uitgangspunten jaarkosten Jaarkosten: 10% afschrijving (in 10 jaar) 5 % rente (2,5% over investering) 2% variabele onderhoudskosten 1.500,- + 0,3% vaste onderhoudskosten 15 à 30 minuten arbeid per dag à 25,- per uur 0,2 kwh extra per m³ max. ventilatie voor ventilatie 0,14 kwh extra per m³ max. ventilatie voor wassen Elektriciteitkosten: 15 cent per kwh Zuurverbruik per kg NH3-reductie: 1,6 liter (2,9 kg) Zuurkosten 20 cent per liter zwavelzuurverbruik Waterverbruik per jaar: 19 liter per m³ gemiddelde ventilatie/dier/uur: bv: vleesvarken: 31 x 19 = 589 liter 0,50 per m³ waterverbruik 16,8 liter spuiwater per kg NH3-reductie (biologische afhankelijk wel of niet denitrificeren) 5,- per ton afzet spuiwater Prijzen exclusief BTW Investerings- en jaarkosten Nieuwbouw Bestaande stallen Aantal vleesvarkens Investering Jaarkosten Investering Jaarkosten ,- 27,50 130,- 33, ,- 19,50 103,- 26, ,- 15,75 85,- 21, ,- 14,00 75,- 19, ,- 13, : 60 38,- 13,00 m 3 /dier/uur 4000: 60 m 3 /dier/uur 32,- 11,00 Combi-: 5 à 25% duurder in aanschaf en jaarkosten Verdeling Jaarkosten Kosten/m 3 wascapaciteit m 3 Nieuwbouw Bestaande stallen % kosten Rente 0,012 7,0% 10,0% Afschrijving 0,049 28,1% 39,7% Onderhoud vast (leverancier, rendementcontrole) 0,009 4,9% 6,6% Onderhoud variabel 0,010 5,6% 8,1% Arbeidskosten onderhoud 0,026 15,1% 14,3% Zuurverbruik kosten/denitrificatie 0,011 6,3% 2,7% Water 0,004 2,2% 1,2% Afzet spuiwater 0,006 3,4% 1,5% Elektriciteit circulatiepompen+ventilatoren 0,048 27,4% 15,9% Totaal 0, ,0% 100,0%

6 Ervaringen netwerk Luchtkanalen veelal volgens normen gebouwd Vorm drukkamer erg verschillend per bedrijf Vervuiling lijkt over algemeen onder controle, vooral na opstarten problemen slijm, schuim, storingen e.d. Grote variatie in reiniging waspakket (1x week tot enkele keren per jaar) Reiniging luchtwasser niet altijd goed mogelijk en soms onveilig Diverse producten voor oplossen problemen in wasser Bij hokbevuiling stijgt zuurverbruik Ervaringen netwerk Bijna nergens onderdrukmeter en kwh-meter geplaatst Grote spreiding drukverschil luchtwasser: 100 à 250 Pa Spreiding drukverschil in stallen klein en laag (ca. 60 Pa) Storingen vooral bij (ph)-sensoren, kleppen, pompen Grote verschillen in: - investering per m³ lucht wassen: 0,45 à > 2,- - afzet spuiwater : 2,50 à 15,-/m³ - prijs zwavelzuur : 9 à 38 cent per liter Geen goede kengetallen voor vergelijken kosten en werking met andere bedrijven Stageonderzoek 16 bedrijven onderzocht: 12 varkens-, 2 pluimvee- en 2 vleeskalverhouderij Variatie in exploitatiekosten Zuurverbruik biggen 70% à 120% Zuurverbruik zeugen 75% à 110% Zuurverbruik vleesvarkens 65% à 155% Elektriciteitverbruik wassen 40% à 170% Elektriciteitverbruik ventilatie 50% à 150% Spuiwaterafzetkosten 85% à 160% Arbeidskosten 35% à 165% Totale kosten 70% à 120%

7 Oorzaken variatie Zuurverbruik en -kosten: normaal: 1,6 liter zuur per kg NH3-reductie hokbevuiling, groot mestoppervlak, geen stankslot hardheid water: per dh: 0,3 liter/m³ waterverbruik voorbeeld: 12 dh vleesvarkens: kans 2 liter extra zuurverbruik op verbruik van ca. 4 liter/dier/jaar zuurkosten variëen sterk: per tank goedkoper dan in wisselcontainer, wel hoger investering in tank Afzet spuiwater: afzetkosten afhankelijk stiksstofgehalte: voorkeur minimaal 40 kg N per ton afzet verloopt nog stroef: nieuwe markt met nog teweinig ervaring en installaties voor aanwending op land bij biologische luchtwasser: denitrificeren waswater en/of verdampen in aparte sectie (stofafvang) anders teveel spuiwater Oorzaken variatie Spuiwater biologische (combi-)luchtwasser: Zonder behandeling: ca. 350 liter spuiwater per kg NH3! Met denitrificatie te reduceren tot ca. 10% hiervan Wat te doen met schone water?? (niet te hergebruiken, zonder aanvullend onderzoek) Bij verdamping van spuiwater als extra stofafvang voordeel van verdamping en tevens afvoer water en besparing op waterverbruik stap naar combi-wasser Voorkeur voor verdamping als regengordijn met behoud afgevangen stikstof als meststof (nitriet en vooral nitraat) Besparing op zuurkosten, wel hogere spuiwaterproductie met opslag- en afzetkosten Oorzaken variatie Arbeid: Snel verstoppende waspakketten: mogelijke oorzaken: dichtheid waspakket, dikte waspaket, wijze van wassen pakketten, hoeveelheid stof in lucht, voersysteem, werking luchtwasser Bereikbaarheid waspakketen, ondersteuning vanuit regeling wasser, voorzieningen voor eenvoudige reiniging Preventief onderhoud en controle verkleind storingen Elektriciteitverbruik: Verkeerde dimensionering gehele stal+luchtwasser Niet op gewenste tegendruk en capaciteit afgestemde ventilatoren en teweinig of geen overcapaciteit Niet voldoende schone waspakketten Teveel luchtweerstand in gekozen luchtwasser (grote variatie in, opgave 15 tot 75 Pa!?) Slijtage pompen en afstemming pompen op gewenste wascapaciteit

8 Oorzaken variatie Onderhoud: al of geen tegenvallers met defecten buiten garantie al of geen problemen met vervuiling, waardoor extra kosten reinigingsmiddelen hogere slijtage bij oudere installaties t.o.v. nieuwere Controle werking: wisselende ervaring in controle werking in kader van controle en handhaving begeleiding vanuit leverancier met leren besturen van de installatie en eigen vakmanschap ontwikkelen Stageonderzoek Gebruikerservaringen Relatief veel kleine problemen na opstarten: kapotte luchtslangetjes verkeerde instalhoogte pomp verkeerd opgegeven inhoud zuurtank snel verstopte filters en sproeiers ingestorte waspakketten door teveel verontreiniging verkeerde software geïnstalleerd (droogvallen of overlopen wasser) veel vervuiling door stof en slijmvorming soms nu nog middelen voor nodig ter bestrijding Slijtage na verloop van tijd kapotte ph-sensoren en membramen lekkende circulatiepompen of defect raken zuurslangen Stageonderzoek Tips bij gebruik: Water toevoegen met sproeiers voor reiniging waspakket met grote opbrengst Water aanzuigen in middenstuk opvangbak: geen stof Voldoende zuurvoorraad: minder slijnvorming Regelmatige handmatige controle ph waswater Goede planning afzet spuiwater Regelmatige controle waspakket op vervuiling Bij luchtwasser op hoogte; zorg voor degelijke trap en bordes met goede ballustrade

9 Aandachtspunten bij opzet en aankoop Stal zelf zo emissiearm mogelijk maken niet op bezuinigen afwegen of luchtwasser wel beste keuze is Afweging luchtverdeelsysteem laag mogelijke maximum ventilatie kleinere en dus goekopere luchtwasser Goede dimensionering gehele stal, bouwkundig luchtkanaal, drukkamer, plaats ventilatoren met overcapaciteit Keuze luchtwasser met lage luchtweerstand, eenvoudig te onderhouden, goede service en goede referenties Goede afstemming aannemer, leverancier luchtwasser, installateur luchtafvoersysteem en ondernemer Bezoek referentieinstallatie om te zien wat wordt gekocht Leg alle specificaties goed vast in koopovereenkomst: BWL-nummer luchtwasser en voorschriften vergunning maximum luchtweerstand in praktijkgebruik garanties en onderhoudscontract (in inhoud hiervan) omschrijving van merk en type sensoren voor elektronisch monitoren luchtwasser met automatische dataregistratie + optie online verzenden informatie overweeg uitbreidingsmogelijkheid naar combi-luchtwasser Aandachtspunten controle goede werking luchtwasser Schoon houden waspakketten luchtwasser Dagelijkse/wekelijkse controle werking luchtwasser: - goed draaien circulatiepompen waswater (urenteller) - werking spuiwaterafvoer (pomp, regeling, debiet) - waterverdeling over waspakket / -filters - vervuiling wasser: stof, slijm, schuim, sproeiers - onderdrukmeting voor en na luchtwasser Digitale en automatische registratie van: - elektriciteitverbruik luchtwasser en ventilatoren met kwh-meter(s) - ph waswater - geleidbaarheid waswater (Ec in MS/cm) - spuiwaterproductie (in m³ met elektromagnetische doorstroommeter - drukval over luchtwasser (digitale drukmeter) - water- en zuurverbruik (mits van toepassing) - aantal uren, datum en tijdstip storingen Vastleggen informatie in (digitaal) logboek voor analyse optimale werking Bedankt voor uw aandacht! Zijn er nog vragen?