Isabel van Dijck, Lies Bossiers, Barbara Goethals, Ger-Jan Bruins, Werner Fierens, Alexander Quirynen, Christine Spilauer.

Transcriptie

1

2 Colofon Redactie: Lay-out: Jan Vansantvoet Evelyne Mertens Met bijdragen van: Isabel van Dijck, Lies Bossiers, Barbara Goethals, Ger-Jan Bruins, Werner Fierens, Alexander Quirynen, Christine Spilauer. Met bijzondere dank aan de makers van het Buitenboek! Inhoud: spring in t vuur en ontdek zelf : Visietekst Vuur in scouting : jong en (iets minder) jong getuigen Wist je dat Wijsheden, gedichten en liedjes Vuur zoals het hoort! Vuur in scouting is samen koken! Spelen met vuur, ofte vurige spelen! Vurig knutselen Zin in vuur! Verantwoordelijke uitgever Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw Dries Vander Elst Lange Kievitstraat Antwerpen augustus info@scoutsengidsenvlaanderen

3 Voorwoord Dag leiding, dag scout en gids! Terwijl je dit leest, heeft een nieuw jaarthema het levenslicht gezien: GLOEIEND ERBIJ. Vorig scoutsjaar keurde de verbondsraad vuur goed, als codewoord voor dat nieuwe thema. Een relevante keuze? Wij zijn overtuigd van wel! Gloeiend erbij zijn betekent in ons aller Nederlands zoiets als: niet meer kunnen ontsnappen. Hoe kunnen we die betekenis in verband brengen met ons spel van scouting? Eerst en vooral hopen we natuurlijk dat jullie dit nieuwe jaar aanvatten met dat gevoel van ZO graag met scouting bezig zijn, dat we er niet aan kunnen weerstaan. Maar het gaat verder dan dat. Iedereen heeft ooit wel eens dat gevoel van nu even niet. Te druk op school of op het werk, een dipje onder je leden, stortbuien die je supercreatieve vergadering vergallen Op deze of andere moeilijke momenten is de verleiding soms groot om toch te ontsnappen aan die offers die we in onze vrije tijd brengen. Gelukkig stellen we vast dat er duizenden kinderen en jongeren de weg blijven vinden naar jullie, vrijwilligers van het eerste (v)uur! Dat kan alleen betekenen dat jullie scouting (in 2010 ook 100 jaar jong in België!) bij dat jonge volkje doen blijven branden zijn we er eigenlijk niet meer gloeiend bij dan we soms zelf beseffen? Tegelijk is dit nieuwe jaarthema ook een warme uitnodiging aan ieder van ons die iemand tegenkomt, die twijfelt aan ons scoutsvuur. Laat hem of haar niet uitdoven, maar help hen om hun plaats binnen scouting te ontdekken. Alleen vele verschillende vonken maken één groot vuur! In de visietekst lees je nog veel meer over wat vuur voor jou als scout of gids kan betekenen niet te missen dus! Vuur dekt natuurlijk niet alleen symbolische ladingen. In deze brochure vind je verder heel wat info, weetjes, speltips, liedjes, die vuur in al zijn gedaanten voor jou tastbaar maken. Aan iedereen: een laaiend enthousiast jaar gewenst! Jan Vansantvoet AVC Zingeving

4 Visietekst GLOEIEND ERBIJ! Visietekst Rondspringende vonken, de geur van knetterend dennenhout en een nachtzwarte hemel vol sterren. Schaduw die danst bij de bosrand. Givers brullen loeihard hun zelfverzonnen nummers en een kapoen probeert met vermoeide blik de vlammenoorlog te volgen. Zelfs het vuur wordt stil als het avondlied weerklinkt. Givers kijken verschrikt op als het spaghettiwater overkookt en vloeken als het de vlammen dooft. Zelfs in de gutsende regen geven de jonggivers niet op: voor het eerst steken zij het vuur aan. Met klamme handen de aansluiting van de gasflessen héél hard aanvijzen tijdens die eerste keer foerieren. Als scouts en gidsen hebben we vuur nodig, en stap voor stap leren we de kracht ervan kennen. Een welp kijkt vol bewondering toe hoe de leiding een ei kookt in een uitgeholde appelsien. En de jins trakteren alle bewoners van een piepklein Tsjechische dorpje op vers gesneden frietjes in een puntzak. Samen onderweg leren scouts en gidsen genieten van vuur, zonder blind te zijn voor de mogelijke gevaren ervan. Vuur ontsteken we zelden alleen. Na een ijzige fietstocht krijgen we het met z n allen rond de vuurkorf eens zo snel weer warm. En in de hitte van een legendarisch totemvuur maakt de spanning plaats voor een gevoel van samenhorigheid, stilte en bezinning. Daarom hebben scouts en gidsen nood aan vuur! Passie We doen het toch allemaal maar! Groepsleiding spendeert menig vrije avond aan de administratie, loodsen staan vergadering na vergadering boten te schuren. Hoe je het ook draait of keert, we zijn, net als miljoenen andere kinderen en jongeren over de hele wereld, besmet door het virus van scouting. Elke vergadering opnieuw vinden we weer die passie om er iets onvergetelijks van te maken. We bezorgen elkaar een fantastische tijd bij de scouts en gidsen! Want hoewel je je vast wel eens hebt afgevraagd waarom je in godsnaam om 4 uur s ochtends nog toiletten staat te dweilen, juist dan laat die ene medeleider door zijn spontane imitatie van Britney Spears je de vermoeidheid op slag vergeten. Givers vinden, na een paar uur verdwalen, nieuwe moed door de niet aflatende stroom moppen van hun patrouilleleider. Samen komen we er wel, en dat willen dit jaar extra in de verf zetten. Iedere passie en goesting in scouting geeft kracht en bevlogenheid! Met de woorden van Raymond Van het Groenewoud klinkt het zo: Geef me vuur...nee, geen lucifer natuurlijk, maar passie elk uur. Vuur in scouting Of het nu een jonggiver is die achter het scoutslokaal een warme zoen krijgt van zijn eerste lief of een kapoen die zijn ouders vol vuur de verhalen over het voorbije weekend vertelt, het zijn stuk voor stuk kleine vonkjes die zich verspreiden. We nodigen je dan ook graag uit om op zoek te gaan naar wat jou in lichterlaaie zet. Of ga eens samen met je leden na hoe je het vuur in de tak warm kan houden en ervoor kan zorgen dat niemand afhaakt. We willen dit jaar dat de goesting in scouting zich als een lopend vuurtje door Vlaanderen verspreidt. Daarom dagen we je uit af en toe enkele kastanjes uit het vuur te halen voor anderen of je helemaal te verwarmen aan het vurig enthousiasme van je kabouters en welpen die vol overgave samen een kamp bouwen. Maak er een jaar van dat jou vuur geeft!

5 Smoke get s in your eyes Vuur is een oplaaiende vonk die me verzwelgt in een zee van heet enthousiasme! Zo graag fiets ik naar mijn werklokaal! een genster die plots kan overslaan en gevaarlijk aanstekelijk werkt! Overlegje hier, vergadering daar! Samen doen we het! En hoe? Met vlammende goesting, uiteraard! een glinsterende waakvlam die me geduldig laat werken en uitzien naar spectaculaire kampvuren als 100 jaar scouting, HO, grl.congres, een Buitenboek, En nadien? Dan koester ik weer dat broos vlammetje. auw, heet! Gevaarlijk om je te verbranden aan onvoorzichtige evidentie en solowerk. De beste flamigel is dan verwondering en een open kijk op onze jeugd-in-beweging. een vlam in de pijp die wel eens kan doven. Tijdig een blok opleggen geeft me weer flikkerende energie voor kaarsen en theelichtjes! Het vuur in de Lange Kievitstraat geeft me nog steeds goesting! Ook de collegiale wedstrijdjes waar we om ter eerste de noveenkaars van peacelight proberen uit te blazen Vlammende groet, The god of hell fire Marc Hens "Vuur betekend voor mij spanning en is tegelijk ook iets fascinerend. Ervaren hoe vuur zich ontwikkeld en gedraagt is een zeer mooi schouwspel waarbij je toch, op een doordachte manier, enig gevaar trotseert. Bij een brand geeft die spanning wel een kick. Daarnaast geeft het ook een zekere voldoening als je het vuur succesvol verslagen hebt." Joris Van Vracem

6 Kabouters - passie voor scouting Fran & Amélie: 'Tijdens de scouts doen we leuke spelletjes, soms ben ik te moe om te komen, maar alleen dan kom ik niet naar de scouts.' Bij vuur moet Lore aan de brandweer denken. Bij een kampvuur hoort eten, drinken, zingen en dans. In de scouts doet ze alles graag en ze is grote fan van de leiding en van de feestjes. Lore, 18 jaar, jin Givers - betekenis van vuur Geerte & Maité: 'Vuur betekent voor mij kampvuur, met een gezellige en toffe sfeer en ook actjes. Dat vuur zorgt ook voor een samenhangende sfeer. Vuur heb je ook wel nodig voor koken, want zonder vuur geen eten. Soms maken we ook met lucifers een tekening, en ook fakkels hebben we al gemaakt. Het is wel zo dat ik me elk kamp wel al eens heb verbrand.' Jonggivers - vuur in scouting Bram: ' Scouts is tof omdat mijn vrienden in de scouts zitten. Kamp is echt wel het leukste, maar kampvuur zelf is saai, want je moet gewoon zitten en kijken.'

7 Papa van Jolan en Jeziah - passie voor scouting Kris: ' Ik stuur mijn kinderen naar de scouts voor het avontuur. In de scouts kunnen ze zich eens goed vuilmaken, wildebrassen, ravotten. Omdat we in de stad wonen is het ook belangrijk om ze met de scouts op tocht te laten gaan in de natuur en hen te leren wat kameraadschap is.' Welp - concreet vuur Dries: ' Als ik denk aan vuur, dan denk ik aan kampvuur, fakkels. Maar voor je vuur kan maken, moet je papier zoeken, hout zoeken, takken afbreken. Maar we mogen het vuur wel nog niet zelf aansteken, dat moet de leiding doen.' Waarom scouts? t Is achter mijn hoek en dan kom ik nog eens uit mijn bed. En natuurlijk hebben we er ook massa s vrienden, leer je er al doende veel en daarbovenop is t leuk om met kinderen te spelen zeker als t schitterend weer is! Tinka, Elinne, Ruben en Bert jins for life, Het allerleukste in de scouts is flamboree en rond een kampvuur moet je zingen! Céline, 20 jaar; jin Leden akabe t rakkersnest Ik vind vooral de inzet van de leiding fantastisch. Van nul beginnen op een takraad en eindigen met een super gek idee. Het idee om samen iets op te bouwen geeft me zeker en vast voldoende vuur om me te blijven inzetten. Ik kan de scouts vervloeken als leden niet luisteren en tegendraads zijn! Gelukkig maken we dat niet elke vergadering mee! Thomas, 4de jaar leiding en het zal niet het laatste zijn Scouts en gidsen zurenborg

8 Nicolas, 9 jaar, welp Vuur is echt gevaarlijk en zit ook in de kachel. Je kan er ook kaarsen mee aansteken. Het leukste rond een kampvuur is het vertellen van mopjes. In de scouts geven vooral de spelletjes me vuur om te blijven komen. Bij vuur hoort brand Bij kampvuur hoort een gitaar en zang (Bram begint bij deze vraag spontaan vrolijke vrienden te zingen) Bij scouts horen lieve leiding en leuke gasten en héél véél spelletjes. Het aller, allerleukste zijn kamp en tocht! Bram, 15 jaar, giver Rond het kampvuur moet je griezelverhalen vertellen en rook is al van ver zichtbaar. Op weekend met de givers gaan is het leukste dat er bestaat! Dylan wil ook nog graag een voorstel doen voor een volgend jaarthema namelijk sport. Dylan, 16 jaar, giver wereld Vuur in de wereld

9 Wist je dat In 1928 in Amsterdam voor het eerst een Olympisch vuur werd aangestoken? Het vuur moet de hele Olympische Spelen blijven branden. Sinds 1936 wordt het vuur in Olympia in Griekenland aangestoken. Daarna brengen duizenden hardlopers het vuur naar de plaats waar de Spelen worden gehouden. Iedereen loopt een klein stukje...bij brandwonden maar één regel telt: eerst water en de rest komt later! er.kinderen en jongeren in de hele wereld aan scouting doen? Over passie gesproken! vuurwerk oorspronkelijk werd gebruikt om de boze geesten te verdrijven?...toufic Daher de Eifeltoren heeft nagemaakt van zes miljoen lucifers en 6240 lampjes en 23 aanstekers?! Hij was er 2316 uur mee bezig! Een vergaderingvullende bezigheid dus....in Europa lucifers meestal geleverd worden als houten stokjes in een doosje? Aan weerszijden van het doosje bevindt zich een strijkvlak. In Amerika is deze uitvoering onbekend: men ziet er kartonnen lucifers die uit een boekje moeten worden gescheurd....de kleinste eenheid van vuur een vlam is? je mensen op eenvoudige wijze toch hard kan bedanken? Verzamel lege luciferdoosjes. Geef ze een leuk kleurtje aan de buiten en binnenkant. Je kunt hiervoor aan de slag gaan met verf, maar een spuitbus werkt iets sneller. Als de luciferdoosjes droog zijn, kan je binnenin een vurige boodschap of bedanking schrijven of plakken.

10 VUUR EN WIJSHEID Genie is het vermogen om zijn eigen vuur aan te steken." (John Foster) Je kunt het vuur verbergen, maar wat dacht je met de rook te doen?" (Sydney Justin Harris) Een kind is geen vaas, die de moeder moet vullen, maar een vuur dat zij moet ontsteken." (Herodotus) Van een kleine vonk komt vaak een groot vuur." (Lucretius) Niet hoe fel een vuur laait is belangrijk, maar waar het uitbreekt." (Seneca) Gewoonte is een passie die aan geheugenverlies lijdt." (Julien Vandiest ) Een valse noot zingen is onbelangrijk, maar zingen zonder passie is onvergeeflijk." (Ludwig van Beethoven )

11 Vurige Gedichten Waar rook is Twee mensen gaan op weg Ze zien rook Ze zoeken vuur Ze reizen lang en hartstochtelijk Ze bereiken de rook Ze beginnen te hoesten En de een valt, De ander schreeuwt het uit van angst Ze kruipen verder er moet vuur zijn- Steeds dikker wordt de rook Ze houden elkaar vast en spreken af Dat ze hun ongelijk nimmer zullen erkennen Ze doen hun ogen dicht, kruipen niet meer Rook, overal is rook, niets dan rook en toch is er vuur Hun laatste woorden hebben ze jaren tevoren al bedacht (Toon Tellegen, uit: Wie A zegt )

12 Dankzij onze passie dwalen we niet af van wat we moeten verwezenlijken. Zo kunnen we ons op één bepaald doel concentreren, we kunnen erover dromen, erover praten tegen iedereen die het horen wil en er touw aan blijven ook nadat onze zwakke aandachtsspanne het wil opgeven en naar het volgende interessante project wil overstappen. Passie bezorgt eenieder een gegarandeerde uitbreiding van zijn repertoire van levenskwaliteiten en is een constante in de reeks vluchtige gebeurtenissen die het leven rijk is (Dixie Dansercoer en Julie Brown: Een passie moet je volgen ) outing Vuur Vuur (Stef Bos)

13 Ik wil vuur Levenslang vuur Want we leven misschien maar zevenhonderdduizend uur En ik wil elk uur vuur Jij kent de vragen die ik stel Ik ken het antwoord wat jij geeft En als ik zwijg en je vraagt wat ik voel Dan tover ik met woorden maar ik draai er omheen Want ik wil vuur Levenslang vuur Want we leven misschien maar zevenhonderdduizend uur En ik wil elk uur vuur En al die heren die ons regeren Intellectuelen die zich vervelen Hoor ze praten over alles met gezond verstand Maar waar is hun hart Het staat niet meer in brand Want hun bezieling is dood Het vuur is gedoofd En idealen zijn verhalen Waar geen mens nog in gelooft En de tijd sleurt ons mee Naar het einde van de eeuw En ieder twijfelt maar niemand Niemand schreeuwt Er is niemand die schreeuwt Maar de wereld die draait Als een gek in het rond Weg van de hemel Recht in de afgrond Maar jij en ik Wij mogen ons niet laten vangen We moeten leven voor een droom

14 En sterven van verlangen Ja, jij en ik Dat is alles dat telt En zolang het hier duurt Wil ik alleen maar Vuur Want ooit op een dag Dan dooft het vuur Maar als ik sterf En word geblust Laat het dan zijn met een kus outing Vuur, diep in mij (Get ready)

15 Weet je, ik vergeet je, mijn leven lang niet meer! Mijn hartslag, toen ik jou zag, ging zo wild te keer! Zo lang reeds, ik verlang steeds, om weer bij jou te zijn! Waarom ben je zo ver, zo ver van mij! Ooh! Maar ik wacht op jou want ik wil weer dicht bij jou zijn! Refrein: Er brandt een vuur diep in mij En dat vuur dat ben jij! Ik kan geen uur zonder jou Omdat ik zo van je hou! Foto's waar ik uren Stilletjes naar kijk Jouw brieven, vol liefde, Ze maken mij zo rijk In gedachten, blijf ik wachten Ik koester onze droom... Ik geef de strijd niet op, Nee, ik ga door... Ja, ik wacht op jou, want ik wil van jou zijn! Ik wil alles doen om weer bij jou te zijn Want zonder jou is mijn wereld grauw en grijs! Als je nog altijd van me houdt, evenveel als vroeger, Kom dan gauw weer bij mij! Vonken en vuur (Clouseau)

16 Even leek ik niet te leven Zonder reden radeloos en uitgeteld Weken hing het in mijn kleren Tot mijn wereld heel opeens werd bijgesteld Mijn droom wordt meer dan ooit bewoond door jou Jij geeft me vonken en vuur Gevaarlijk maar van lange duur Jij geeft me verlangen en trouw Want bij jou zijn is de kick die ik echt wou Heerlijk jou te zien bewegen Ik ga zweven als ik in je ogen kijk Racen over gladde wegen Alles geven zonder dat ik één keer wijk Want jij maakt elke baan toch vrij voor mij Jij geeft me vonken en vuur Gevaarlijk maar van lange duur Jij geeft me verlangen en trouw Want bij jou zijn is de kick die ik echt wou Dit is hemels, zo onwerelds, overheerlijk, en telkens weer magisch en wat raar is: het gebeurt automatisch en zeven op zeven! even leek ik niet te leven maar nu leef ik beter dan ooit... Jij geeft me vonken en vuur Gevaarlijk maar van lange duur Jij geeft me verlangen en trouw Want bij jou zijn is de kick die ik echt wou Als een duik in het duistere ondiepe water De kick die ik echt wou Als een hard drug, maar zonder verslaving en kater De kick die ik echt wou vrolijke vrienden

17 Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. Als wij samen gaan kamperen in het bos of op de hei, dan klinkt het wel duizend keren vrolijke vrienden, dat zijn wij. Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. 's Morgens komt de zon ons wekken en de vogels zingen blij. Dan is 't tijd dat wij gaan trekken door de dennen, bos of hei. Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. Twee of drie die koken 't eten brengen lekk're dingen mee. Dat is iets dat wij wel weten, wie op kamp is eet voor twee! Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. En gaat stil de avond komen, zingen, dansen wij bij 't vuur. Tot wij in ons tent gaan dromen in het late, late uur! Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. Vrolijke, vrolijke vrienden Vrolijke vrienden, dat zijn wij. Liefde voor muziek (Raymond Van het Groenewoud)

18 Gisteren ging ik naar de cinema (olé-ola) U weet wel met zo n doek en een camera (olé-ola) En wat ik daar zag heeft me blij gemaakt (olé-ola) Wat ik daar zag heeft mij diep geraakt (olé-ola) Ik zag de grootvader van Prince en die leidde daar een kerkdienst (olé-ola) O mensen, mensen, dat was nog eens en kerkdienst (olé-ola) niet zoals hier, waar menige uitgescheten kruidenier op zondagochtend met natgekamde haren en een wezenloos grijs kostuum komt luistern naar een mummelende pastoor (olé-ola) nee nee het was een stel uitgelaten zwarte apen en de zotste stond van voor (olé-ola) Het ging vooruit (ver vooruit) Het ging vooruit (ver vooruit) Het ging vooruit (ver vooruit) Het ging verbazend goed vooruit Hij bouwde er op (bouwde er op) (4X) Met zoveel vuur (bouwde er op) Met zoveel stijl (bouwde er op) Hij bouwde er op (bouwde er op) Ooww, het bloed spatte in m n kop Hij bouwde er op (bouwde er op) Hij bouwde er op (bouwde er op) Hij bouwde er op (bouwde er op) Ooww, het bloed spatte in m n kop Het was de liefde (liefde voor) Het was de liefde (liefde voor) Het was de liefde (liefde voor) De liefde voor muziek En toen dacht ik beminde gelovigen: Waarom zijn de blanken zoveel bekakter dan de zwarten, (olé-ola) Speelt de beschaving ons werkelijk zoveel parten. (olé-ola) Zwijg me van de laatste kutgroep uit Engeland, (olé-ola) Spreek me liever van Tina Turner haar onderkant (olé-ola) Zwijg me van de gasten die goed kunnen zuipen (olé-ola) Ge moest eens zien hoe ze s nachts naar hun WC pot toe kruipen (olé-ola) Trek me uit de Vlaamse klei Geef me een drummer en maak me blij En geef me vuur (geef me vuur) En geef me vuur (geef me vuur) Nee geen lucifer natuurlijk Maar passie elk uur Het was de liefde (liefde voor) Het was de liefde (liefde voor) Het was de liefde (liefde voor) De liefde voor muziek Bij de brandweer (Samson en Gert)

19 wij zijn bij de brandweer wij zijn bij de brandweer als het brandt dan blussen wij het vuur wij zijn bij de brandweer wij zijn bij de brandweer in de brandweerwagen zit ik aan het stuur G: heel vroeg deze morgen werd er op de deur geramd S: het was de burgemeester en hij riep: dit is een ramp! G: ik heb hulp nodig sprak hij in paniek S: jullie moeten branden blussen want de brandweerman is ziek refrein G: Wij hebben onze helm op en ook leren pakken aan S: zeg Gertje, ik durf niet goed op die brandweerladder staan G: Eerst is alles rustig maar dan loeit de sirene S: we rukken heel vlug uit want misschien brandt het bij Marl ne refrein G: we komen snel ter plaatse maar er is geen vuur te zien S: alleen onder die boom daar staat een man of tien G: we gaan een kijkje nemen en Jeannine die gilt heel luid: S: mijn kat zit in die boom daar! maar wij halen ze 'r wel uit refrein 2x Vuur zoals het hoort!

20 Een vuurplaats mag je niet overal maken. Daarover zijn heel wat wetten en decreten geschreven. Die vind je bijvoorbeeld in het Vlaamse bosdecreet en in de reglementen van de verschillende gemeenten. Natuurlijk hoef je die als scoutsen gidsenleid(st)er niet allemaal uit het hoofd te leren. Maar onderstaande vuurweetjes mag je wel onthouden! Belangrijk is dat je goede afspraken met de kampeigenaar en met de plaatselijke boswachter maakt. Die kunnen je meer vertellen over de regels die in hun gemeente van toepassing zijn. Je kan natuurlijk ook eens bij het plaatselijke gemeentehuis langsgaan. Algemeen geldt dat je enkel onbehandeld droog hout mag verbranden. Spaanderplaten, bladeren, keukenafval, PMD en zelfs oud papier en karton horen daar dus niet bij. Kerstbomen mag je in de meeste gemeenten dan weer wel verbranden, maar alleen op toegelaten momenten. Afval verbranden mag niet omdat er dan schadelijke stoffen vrijkomen: dioxines, PAKs (polycyclische aromatische koolwaterstoffen), fijn stof en zware metalen. Bij industriële verbranding komt er veel minder viezigheid in de lucht. De verbrandingstemperaturen zijn dan veel hoger en de afvalgassen worden gefilterd. Vuur maken. Waar mag het (niet)? Vuur maken en dragen (met een fakkel bijvoorbeeld) mag in geen enkel bos en ook niet in een straal van honderd meter ervandaan. In sommige gemeenten mag je na zonsondergang en voor zonsopgang geen vuurtje maken. Ook de windrichting en de nabijheid van woonkernen, gewassen en hooimijten hebben een invloed. Als je bijvoorbeeld naast een veld met stro kampeert of als de wind verkeerd staat, zou het kunnen dat je geen vuur mag aansteken. Mag het ergens nog wel, alsjeblieft? Ja hoor, ook al zal je het soms wat diplomatisch moeten aanpakken. Druk de kampgrond- eigenaar, de boswachter en de gemeentelijke overheid op het hart dat je je gezond verstand zal gebruiken. Leg hen uit welke voorzorgen je zal nemen om gevaar uit te sluiten. En denk er, voor je dat allemaal doet, goed over na waar je het vuur zal maken. Want een veilige vuurplek kiezen is net zo belangrijk als het vuur maken op zich! VEILIGHEID (H)EERST!!

21 Bouw het vuur niet in de buurt van bijvoorbeeld een hooiberg, een tent, overhangende takken of een oude schuur; die zijn licht ontvlambaar. Ook in de buurt van rotsen of beton kan je beter geen vuurtje stoken. Die kunnen vocht bevatten dat door verdamping scherpe stukjes doet wegspringen. Onder veengrond brandt vuur door, ook over een grote afstand. Als het brandt op een heide of in een veengebied, blust de brandweer nog dagen na. Zo kan het vuur niet opnieuw opflakkeren. Een te vermijden ondergrond dus. Zorg ervoor dat de grond in een straal van twee meter rond het vuur brandvrij is, ook als je in een stookton vuur maakt. Baken je stookplaats af met niet-vochthoudende stenen. Maak geen vuur voordat je blusmateriaal klaargelegd hebt. Met water en zand kan je vuur het best doven. Gebruik zand altijd in combinatie met water. Zand kan vuur immers niet volledig doven. Als je alleen zand op het vuur gooit, is het mogelijk dat het vuur na een tijdje weer opflakkert. Laat nooit een vuur, hoe klein ook, onbewaakt achter. Zelfs een achtergelaten kaars kan een ravage aanrichten. Hoge vlammen geven geen langdurige warmte en zijn moeilijk te controleren. Houd je vuur dus liever iets kleiner, groot is in dit geval zeker niet Bij extreme droogte in de zomer is een open vuur gevaarlijk. Zorg, zeker dan, voor het nodige blusmateriaal. Draag nooit synthetische kledij in de buurt van een vuur. Wegspringende vonken branden onmiddellijk gaten in die kledij en kunnen brandwondjes veroorzaken. Gebruik dikke werk- of hittebestendige kookhandschoenen om potten en pannen op en van het vuur te zetten. Zo voorkom je vervelende brandwonden. Als je een kookvuur opstelt, houd dan voldoende rekening met de hoogte van het vuur. Bouw het vuur zo, dat ook minder grote leden aan het deksel van de kookpot kunnen zonder zich te verbranden. Zorg bij het koken voor een stabiel kookoppervlak. Als een pot van het vuur valt, is dat niet alleen gevaarlijk, je bent bovendien je eten kwijt. Tenzij je natuurlijk graag bladeren, zand en as bij je kampkost eet. Controleer bij gesjorde vuren regelmatig de sjorringen: zijn ze nog niet beschadigd door het vuur? Als het nodig is, voer dan de nodige herstellingen uit. Een vuur is pas geblust als je alle restjes met je hand kan aanraken zonder je te verbranden. Hoe een degelijk vuur maken?

22 Niet iedereen vindt het even gemakkelijk om een vuur aan te steken. Sommige scouts en gidsen durven het niet, andere gaan dan weer veel te onstuimig te werk. De volgende eenvoudige stappen kunnen jou en je leden een aardig stuk op weg helpen Vuurschraper Een vuurschraper is een metalen staafje, waarlangs je met een ijzeren Voorwerp moet schrapen. Door deze beweging springen er vonkjes van het staafje. Zo kan je je tondel aansteken. Magnesiumblok en vuurschraper De combinatie van een magnesiumblok met een vuurschraper gebruik je als je tondel vochtig is. Het magnesium zal dan je vochtige tondel helpen ontbranden. Als je met een stalen voorwerp, zoals een bijl of een mes, over een speciale vuurschraper aan een magnesiumblok schraapt, springen er hete vonken van. Daarmee kan je tondel aansteken. Magnesium wordt in vaste vorm verkocht omdat dat het veiligste is. Schraap magnesium nooit op voorhand tot poeder. Dat is levensgevaarlijk: als je het vuur aansteekt en er springt een vonk in het potje, dan heb je alleen maar vreselijk veel pech. Lucifers Een lucifer gebruiken is, het spreekt voor zich, de eenvoudigste aanmaakmethode. Met een lucifer kan je een bed van tondel op verschillende plaatsen aansteken. Als je wilt vermijden dat lucifers nat worden, steek de koppen dan in gesmolten kaarsvet. Laat de houtjes drogen en steek ze daarna in een waterdicht kokertje (een filmdoosje bijvoorbeeld). Voor je de lucifers gebruikt, moet je eerst het kaarsvetkopje met je nagel afkrabben. Wees voorzichtig zodat je de lucifer niet beschadigt.

23 VUUR IN SCOUTING IS SAMEN KOKEN! Er zijn verschillende vuren en verschillende manieren waarop je kan koken. We zetten hier de mogelijkheden op een rijtje. Woudloperkeuken! Op woudloperkeuken maken we eten klaar zonder potten en pannen. Zilverpapier is gemakkelijk om aan woudloperavonturen te doen. Maar eigenlijk speel je dan een beetje vals: de oorspronkelijke woudlopers kenden het niet en bovendien is aluminiumfolie niet milieuvriendelijk. Gelukkig bestaan er andere trucjes. Koken zonder pot -Aardappelen in de schil kan je in gloeiende kolen klaarmaken. -Een brikverpakking kan als kookpot dienen. Spoel het brik met water uit en snijd de top voor drie vierden overlangs open. Zo heb je een soort dekseltje dat de warmte goed vasthoudt. Zo komt er ook geen vuil in het eten. Vul het brik met geschilde, in stukjes gesneden aardappelen. Doe er water bij, tot de aardappelen helemaal onderstaan. Zet alles in de gloeiend kolen van je vuurtje en laat rustig koken. Op deze manier kan je ook soep koken, pudding opwarmen of andere eenvoudige gerechten klaarmaken. -Je kan water ook koken in een papieren broodzak. Nog beter zijn de zakken voor warme kip, die je bij de slager krijgt. Jammer genoeg lukt het niet met elke papieren zak. Sommige zakken bevatten lijm die oplost in warm water, waardoor het papier stuk gaat. Als je zeker bent dat de lijm niet lost, is het een spectaculaire methode. Vul de papieren zak met water, soep of thee en hang hem boven de warme kolen. Let erop dat er vloeistof in de zak is; als er geen vocht meer inzit, verbrandt hij. - Je kan op deze manier ook een stoofpotje maken. Om bijvoorbeeld Gentse waterzooi te maken, rangschik je de ingrediënten van zacht naar hard. Onderin, het dichtst bij het vuur, leg je de zachtste groente. Hoe meer naar boven, hoe vaster en harder de groentelaagjes moeten zijn. Laat de klein gesneden stukjes gaar stoven. Voeg regelmatig wat water toe zodat je stoofpotje niet aanbrandt. Pas wanneer de bovenste groente gaar is, schep je het geheel door elkaar. Smakelijk! Grillen Grillen is een snelle manier om grote hoeveelheden eten gaar te krijgen. Je hebt alleen maar een vuurtje en een rooster om je eten op te leggen nodig.

24 poffen Poffen betekent dat je je eten direct in de hete as legt en zo opwarmt. Kastanjes, bananen en ongeschilde aardappelen kan je poffen. Als je vuur te heet of te groot is, rol je het eten best even door de modder. Anders verbrandt het lekkers. -Gepoft ei Een ei kan je koken met water, maar je kan het ook poffen. Daarvoor heb je een sinaasappel nodig, waarvan je het topje eerst afsnijdt. Hol daarna de sinaasappel volledig uit. Breek en giet het ei erin. Leg daarna het dekseltje opnieuw op de appelsien en prik hem vast met twee tandenstokers. Plaats hem nu voorzichtig in de hete as, niet in het vuur. Je kan de sinaasappel gerust uit de as halen, even kijken en terugzetten. Na ongeveer zeven minuten is het ei klaar. Je kan de appelsien nu uitlepelen. Het ei heeft een apart smaakje. Deze methode is erg gemakkelijk, succes gegarandeerd dus. -Ei in klei Een ei in klei klaarmaken is wat ingewikkelder, maar na een beetje oefenwerk lukt het je zeker. Draai het ei in een laag klei en leg het geheel in het vuur. Maak de kleilaag niet te dun want dan loop je het risico dat het ei alle kanten uitspat. Hoelang het ei precies in het vuur moet liggen, hangt af van het soort klei, de dikte van de kleilaag en de warmte van het vuur. Na tien tot twintig minuten is je hardgekookte eitje zeker klaar. Bakken Om vlees en groenten te bakken heb je een hete vetstof, zoals bakboter of olie, en een open pan nodig. Een hete steen kan een perfecte ondergrond zijn om aan het bakken te slaan. Zoek een ei op een gladde steen bakken Zoek een gladde steen die je ongeveer horizontaal in je vuur kan leggen. Zorg er wel voor dat het geen steen uit een rivier of een leisteen is: die spatten bij het opwarmen in stukken uit elkaar. Maak de steen schoon, warm hem op in het vuur en doe er wat boter op. Leg het eerste sneetje van een brood op de steen en breek daar het ei in. De korst zorgt ervoor dat het ei mooi ter plekke blijft liggen. Laat maar sudderen. Zonder broodkorst kan het natuurlijk ook, maar dan heb je een andere dijk nodig zodat je ei niet van de steen glibbert. Je kan bijvoorbeeld ook een ring van een ui of een appelsien gebruiken. Roosteren Geroosterd vlees smoort gaar in zijn eigen vet. Als je het jezelf gemakkelijk wilt maken, kan je een stuk spek of worst op een stok prikken en braden. Let er daarbij wel op dat je het stuk vlees goed vastmaakt. Om de spiesjes te maken gebruik je het best vers hout, waar je met een mes de schors van weg schraapt. Je kan ook metalen spiesjes maken en die met een dubbele ring over houten stokjes schuiven. Dat neemt minder plaats in je rugzak in.