Bloed aan de schaatsen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bloed aan de schaatsen"

Transcriptie

1 24 Maandag December 2007 Entertainment Zingende kerstman Barry Sweet trakteert de bezoekers van een Haags winkelcentrum al twintig jaar op kerstliedjes. De zingende kerstman werkt normaal als ict-manager. Sport Hamm is tovenaar Olympisch kampioen Paul Hamm kreeg minder aandacht tijdens het Univé Gym Gala in Eindhoven dan onze Jeffrey Wammes. Ten onrechte, want met spectaculaire sprongen gaf Hamm een geoliede turnshow weg. Met dank aan Vader Abraham Bloed aan de schaatsen Edward Deiters (schaatser) RANSDORP De bomen en weilanden zijn wit, de sloten bevroren en de adem komt in kleine grijze pufjes uit mijn mond. Het is min drie, strakblauw en de zon schijnt. In de verte steekt de wonderlijk stompe toren van Ransdorp uit het landschap. Die stamt uit dezelfde vervlogen eeuw als waarin de Amsterdammer Hendrick Avercamp begon met het schilderen van zijn vermaarde winterse schaatstaferelen. Wie de hoogspanningsmasten even wegdenkt kan zich vandaag in Avercamps wereld wanen. Eindelijk weer een weekend waarin Nederland de ijzers kon onderbinden. Ideale condities, maar lag daar niet een wak? Dappere verslaggevers trotseren de gevaren. Op de door veenafgravingen ontstane meertjes en bredere vaarten moet je uitkijken. En dus zijn we als schaatsers veroordeeld tot de smallere sloten. Erg is dat niet, het ijs is glad en zwart en het is niet al te druk. Af en toe kraakt het een beetje. We schaatsen recht op de kerktoren af, twee nogal a-sportieve collega s. Voeten, enkels en kuiten ondergaan het schaatsen onder zwaar protest. In mijn noren zat nog een grote geronnen bloedvlek van de laatste schaatstocht, zeker vijf jaar geleden, op de Oostvaardersplassen. Een Friese vriend die me destijds vergezelde schaatste me zoek. Lees verder op pagina 6 Geert Jan Hahn (verslaggever) RANSDORP Hollandser kan een kerstvakantie niet beginnen. De redacteuren Edward Deiters en Jan Hein Strop testen deze zaterdag de kwaliteit van het ijs in Ransdorp, Noord-Holland. Ik kan niet wachten, dit ijs is super, zegt Jan Hein. Edward is iets minder fanatiek. Hij wil nog wel eens door het ijs zakken. Een wakfobie, lacht Jan Hein. Maar daar is volgens Edward geen sprake van. Meestal maakt hij zelf de gaten in het ijs, zoals acht jaar geleden. Ik zakte tot aan mijn oksels in het water. Toevallig had een van die boeren hier waarschijnlijk net gier geloosd. Ik kwam uit het water en stonk als een strontwagen. Jongens, dit is een legendarisch moment, schreeuwt Jan Hein, terwijl hij soepel van start gaat. Lees verder op pagina 6 SIMONE BEST

2 2 De Twee DE WERELD VOLGENS KOSTER + JOJANNEKE MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM DE STIJLBIJBEL Je hoeft er niet uit te zien als een lopend kerststuk Voor wie ordentelijk aan de kerstdis wil verschijnen, vertelt topstylist en visagist Leco van Zadelhoff nog één keer hoe het moet. 1 Waar ben ik? Bekijk eerst waar je heengaat. Als je en petit famille rond de kerstboom zit moet je het niet overdreven doen met boa s en lange handschoenen. Maar als je naar een feestelijk partijtje gaat; respecteer de dresscode! 2 Faux Pas Sowieso alsjeblieft geen boa s en de hele rotzooi. Dames, let op voor de verkeerde lengte avondjurk. Nee, hij hoort niet tussen de knieën en de enkels in. 3 Casual Ik hou sowieso niet van te gedane mannen. Heren, ga voor een mooie spijkerbroek, een lichtblauw hemd, een grijs of donker jasje en maak het af met mooie bruine riem en bijpassende schoenen. Dan ben je The DE BIJEENKOMST Kom! Speel maar mee, ga lekker zitten. En denk erom: vandaag kost het spel maar 29 euro in plaats van 39,95! Als een volleerd verkoper plugt NPS-quizmaster Joost Prinsen met zijn markante stemgeluid de bordspelversie van zijn televisiequiz Met het Mes op Tafel. Voor één keer speelt en presenteert de aimabele Prinsen het quizspel, waarbij bluffen en intelligentie centraal staan, vanuit de Bijenkorf in Amsterdam. Het is kerstkoopavond. The Bomb met Leco In het ergste geval wil ik nog een paars overhemd goedkeuren Bomb! Dames: the little black dress doet het ook dit jaar weer top. 4 Panty Als de rest rustig is, mag ook de panty de outfit oppimpen met druk motief of felle kleur. Deze winter doen mosterdgeel, kanariegeel, knalblauw en fel paars het goed. Mannen moeten altijd oppassen met fel. In het ergste geval wil ik nog een paars overhemd goedkeuren, maar ik zeg altijd: heren, ga voor bedekte kleuren. 5 Accessoires Ideaal voor Kerst 2007 is de lange handschoen. Die kun je dan ook in een leuk contrasterend kleurtje dragen. We zien ook de terugkomst van de lange jarentachtigoorbel. Dat staat leuk bij kortharige vrouwen. Mannen moeten altijd oppassen met fel. O, vreselijk! PETER SMULDERS 6 Haar Haar is enorm belangrijk, maar moet ook lekker zitten. De heren moeten hun haar iets slicker dragen dan normaal, maar wel lekker nonchi. Ladies, draai het eens in een paar krulspelden. De hoge strakke paardenstaart is erg Kerst Make-up De eyeliner is deze kerst erg in. En de rode lippenstift. Voor wie handig is een stukje kunstwimper. De heren moeten een lekker luchtje dragen. 8 Das Hoeft van mij niet. Meestal wordt op het eind van een diner toch de Clausmethode toegepast en verdwijnt dat ding in je zak. Ga je voor hip dan kies je een dunne das, waarbij je wel je hemdsmouwen moet oprollen. Ga je in pak, dan draag je een brede das. 9 Zingeving De diepere betekenis van de Kerstdagen is wel een beetje weggevallen, dus je moet er je eigen feestje van maken. Op Tweede Kerstdag organiseer ik een diner voor vrienden waarbij iedereen verplicht in joggingpak moet komen. Doe iets leuks. 10 Wees geen kerststuk Kies voor rust en balans en laat één ding er uitschieten. Nederlandse vrouwen willen wel eens een kerstboom uit de Bijenkorfetalage zijn. Onthoud de Leco-regel: echt, je hoeft er niet uit te zien als een lopend kerststuk. 1 Quizmaster zoekt kandidaten in Bijenkorf Een timmerman moet kunnen winnen van een professor Écht storm lopen doet het niet. Sporadisch schuift er een oude van dagen aan of een slimme student, soms valt het spel vijf minuutjes stil. Met het Mes op Tafel is dan ook niet een spel voor iedereen, de vragen zijn pittig. Maar volgens Prinsen kun je met bluffen ook een heel eind komen. Dat is zo frappant, al die kandidaten die zich opgeven voor televisie bijvoorbeeld zijn intelligent, maar van bluffen hebben ze geen sjoege. Dat is jammer, ik heb het spel juist zo verzonnen dat een timmerman moet kunnen winnen van een professor. Ondertussen is er een jongedame aangeschoven om een potje mee te spelen. Ze blijkt over een groot verstand én blufvaardigheden te beschikken. Prinsen leeft op. Wanneer de dame in kwestie een handtekening vraagt op haar Mes op Tafel-bordspel grijpt Prinsen naar de portemonnee. Hij werpt haar een briefje van twintig euro toe. Hier, je krijgt het spel van mij. Maar dan moet je jezelf wel opgeven als kandidaat voor de televisie! 1 Prinsen wil bluf zien. Q&A XXX HH Vrijspreker heeft geen zin in tegenspraak Terreurspecialist Peter Siebelt kwam gisteren niet opdagen bij vrijspreekclub Spreeksteen in het Amsterdamse Oosterpark, omdat hij bedreigd zegt te worden. Ik heb deze dagen geen zin in escalatie. Waarom stond u gistermiddag niet op een zeepkist te oreren tegen anti-fascistische activisten? Ach, het was weer raak hè. De antifascistische jongens hebben mij gewaarschuwd en bedreigd, hoorde ik uit het circuit. Maar dat hoort er toch bij? Ja, normaal gesproken laat ik me daar niet door afschrikken, maar nu zeiden mijn veiligheidsjongens dat het toch anders is, aangezien de bijeenkomst in de buitenlucht werd gehouden. In een zaaltje kun je die relschoppers nog buiten houden. Wat verwachtte u dan precies? Escalatie. Gezeur. Het is vlak bij de plek waar Van Gogh vermoord is. Het wordt steeds erger met die jongens. Het zijn zulke ontzettende lafaards. Eerst Fortuyn en Van Gogh Wilders vraagt er zelf om met zijn onzin. Dus een beetje geschreeuw schrikt u af? Geschreeuw is niet het probleem. Ik heb geen zin het te laten escaleren. Omdat het bijna Kerst is Ja, laten we het daar op houden. 1. HENK WESTBROEK. Foppele wint ijsdansen Sander Foppele is de winnaar van de derde editie van Sterren dansen op het ijs. De vakjury noemde hem een natuurtalent. Boom uit eigen bos De eerste keer dat ik mijn schoonouders bezocht, was op Tweede Kerstdag. Om het ijs te breken, vroeg ik waar de kerstboom ergens stond. Die stond op een bijzettafeltje, 60 centimeter hoog van plastic te zijn. Het is daarna nooit helemaal goed tussen ons gekomen. Van huis uit was ik namelijk grote, van die rijk met ballen behangen natuurkerstbomen gewend. Mijn vader zaagde er elk jaar een om in een bos dat niet van hem was, al dacht hij daar anders over omdat staatsbossen in zijn opvatting van iedereen waren. Na een paar dagen vielen de naalden al van zo n bosboom af als je zelfs maar zwaar ademhaalde, waarna het kalende ding snel op straat werd gezet. De jeugd van indertijd zamelde al die kale bomen vrijwillig in, stapelde ze netjes op en dan ging de fik er pas in. Omdat zowat alle beschikbare kerstboomrassen van toen losnaaldig van aard waren, werden de bomen nog voor oud en nieuw het huis uit gezet. Ik heb daardoor veelvuldig kunnen genieten van immense eindejaarskerstboomvuren. Borstverkleining voor Jordan Model Jordan kreeg als kerstcadeau een borstverkleining van haar man Peter Andre. Jaren geleden liet ze haar cupmaat tot 75FF opkrikken. Plastic bomen, zoals die van mijn schoonouders, halen het licht uit de oudejaarsviering en ze ruiken ook nog eens een keer naar niks. Maar de naalduitval van die gedrochten is te verwaarlozen en dat was lang een sterk aanschafmotief. Begrijpelijk ook, want je kwam tot in juni kerstboomnaalden in je sokken tegen. De plastic kerstboom zie je minder en minder omdat de naalden van de tegenwoordige natuurbomen gehard zijn op Scandinavische, Duitse of Servische grond. Dan wel genetisch zo gemanipuleerd dat je van naaldval tot maanden na optuigen geen last meer hebt. Dat het zowat allemaal buitenlandse bomen zijn, die Nordmanse sparren en zo, daar hoor je me niet over: elke boom is me even lief. Maar zou het niet verstandig zijn om grensoverschrijdend dus milieubelastend gesleep met kerstbomen tegen te gaan? Boom uit eigen bos! Moet milieubeter zijn. Het bijkomende voordeel van een ouderwetse regionale boom is dat ze ongeveer tegelijk rijp voor crematie zijn. Het bekort de eindeloze kerst van tegenwoordig, het is top voor het milieu, de oudejaarsviering wordt vuriger; wat wil je nog meer? Zullen mijn schoonouders dan niet opnieuw in de verleiding komen om voor nep te kiezen? Niet als er een plastickerstboomverbod geldt! 1. Inhalige Mel B maakt fans boos Mel B heeft zich de woede van haar fans op de hals gehaald door ruim dertienduizend euro te vragen voor haar aanwezigheid bij een inzamelingsactie voor terminaal zieke kinderen.

3 Nieuws 3 Ryanair Prijsvechter heeft trans-atlantische ambities Voor tien dollar vliegen naar de Verenigde Staten Jan Hein Strop AMSTERDAM Voor echte prijsvechterstarieven vliegen vanaf Eindhoven naar de VS: de Ierse luchtvaartmaaschappij Ryanair werkt er hard aan dat mogelijk te maken rond het eind van dit decennium. In welke vorm is nog onduidelijk, maar het gaat er wel komen, zegt David Gering, commercieel directeur van Ryanair in de Benelux. Eén ding is volgens Gering wel helder: de trans-atlantische vluchten zullen niet onder de Ryanairvlag plaatsvinden. We gaan opereren onder een andere merknaam. Ryanair is verbonden aan Europa. Er komt waarschijnlijk ook een nieuwe organisatie, met ander management. De luchtvaartwereld speculeert al lang over de intercontinentale toekomst van Ryanair, de meest winstgevende luchtvaartmaatschappij van Europa. In april dit jaar zei bestuursvoorzitter Michael O Leary voor het eerst dat Ryanair aan uitbreiding denkt met ticketprijzen vanaf tien dollar voor vluchten vanaf de Europese bestemmingen van Ryanair naar vijf of zes regionale, Amerikaanse luchthavens. Reden voor de koerswijziging van O Leary is het in april tussen Europa en de VS afgesloten Open Skies-verdrag dat vliegen tussen beide continenten veel gemakkelijker maakt. Ryanair is overigens niet de enige prijsvechter met trans-atlantische ambities: ook Virgin zegt flink te willen investeren in nieuwe routes tussen een aantal grote Europese steden (Parijs, Frankfurt, Milaan, Amsterdam en Zürich) en New York. 1 Meer nieuws op pagina 11 Geweld escaleert Gewonden bij aanslagen op het Franse eiland Corsica AP AJACCIO Op het Franse eiland Corsica zijn zondagmorgen vroeg twee bomaanslagen gepleegd. Bij een daarvan, op een legerkazerne, zijn twee mensen gewond geraakt. De eerste bom ontplofte gisterochtend vroeg in een klein overheidskantoor in de hoofdstad Ajaccio. De tweede bom ging af in een militaire kazerne. Daarbij sprongen de ramen van nabijgelegen huizen, waardoor een oudere vrouw en een kind gewond raakten. Corsicaanse separatisten laten vaker bommen ontploffen op het eiland in de Middellandse Zee, maar daarbij vallen vrijwel nooit gewonden. De meeste aanslagen worden s nachts gepleegd op overheidsgebouwen en vakantiehuisjes waar niemand aanwezig is. De aanslagen zijn nog niet opgeëist. Het hoofd van het Franse bestuur op Corsica, Christian Leyrit, zei de indruk te hebben dat het geweld op het eiland escaleert. Voorheen was onroerend goed het doelwit, de laatste tijd hebben we het idee dat mensen het doelwit zijn, zei hij. De Franse Defensieminister Hervé Morin noemde de aanslagen onacceptabele terroristische acties. 1 Raadslid Vught Zoektocht zonder resultaat Ook na een weekend zoeken is het de politie niet gelukt om Henri du Long te vinden. Het raadslid uit Vught is al sinds 11 december spoorloos. De auto van de 60- jarige VVD-politicus werd eerder wel bij het Drongelens kanaal gevonden, maar een zoektocht met een helikopter leverde dit weekend geen nieuwe vondsten op. 1 FOTO: WFA. De Test-je-kennis-over-Kerstkwis 1. Hoe vaak sinds 1900 heeft Nederland volgens het KNMI een witte Kerst gekend (met sneeuw op beide Kerstdagen)? a Twaalf keer b Zestien keer c Zes keer 2. Waar komt de traditie vandaan een kerstboom op te zetten? a Uit de Verenigde Staten b Uit Duitsland c Uit Noord-Spanje 3. Wat gebeurde er op Eerste Kerstdag 1989 met meneer en mevrouw Ceausescu? a Ze werden doodgeschoten b Ze wonnen samen de Roemeense verkiezingen c Ze gingen uit elkaar 4. Wie is er niet jarig op Eerste Kerstdag?. Pathuis. Antwoorden kwis 1 c; 2 b; 3 a; 4 b; 5 a; 6 b; 7 a; 8 b; 9 a; 10 c; 11 c; 12 c.; 13 b. a Karl Rove b Celine Dion c Annie Lennox 5. Waar wordt de kerstman geholpen door elfjes die Juul Nisse heten en die door het jaar heen stiekem op zolders wonen? a b Finland c IJsland Denemarken 6. Welke Amerikaanse bekendheid gaf onlangs dollar als kerstcadeautje aan Nederlands Parkinson-onderzoek? a Nancy Reagan b Michael J. Fox c Mohammed Ali 7. Wanneer werd de eerste kerstkaart verstuurd? a In 1834, door een Britse leraar b In 1560, door een priester uit Parijs KORT Vader en 3-jarige dochter verongelukken door slee Een Nederlandse vader en zijn 3-jarige dochter zijn gistermiddag in Oostenrijk bij een sleetocht om het leven gekomen. Het meisje zat rond uur in het plaatsje Pongau met haar broertje op de slee. Die ging een helling af en kwam in struiken aan de rand van een afgrond tot stilstand. De 32-jarige vader kon de jongen nog redden. Het meisje viel in een negentig meter diepe kloof. Toen haar vader afdaalde om haar te redden is ook hij verongelukt. De lichamen zijn inmiddels geborgen... c In 1902, door de burgermeester van Stockholm 8. In de duisternis van onze wereld is een licht opgegaan. Dat zien wij in de geboorte van het Kerstkind. God vervult daarin Zijn belofte aan de mensen. Wie zei dit in 2006? a De Paus b Koningin Beatrix c Hugo Chávez 9. Wie hield vorig jaar in Engeland de alternatieve kersttoespraak? a Een compleet gesluierde moslima b Borat c J.K. Rowling 10. Wat begint er niet op 7 januari? a Ethiopisch kerstfeest b Oosters-Orthodox kerstfeest c Mormoons kerstfeest 11. Fairy Tale of New York werd Fluitjes en honden tegen misdaad Nigeriaanse families zouden in de strijd tegen criminaliteit de politie moeten helpen door honden en fluitjes aan te schaffen. Dat advies heeft een hoge Nigeriaanse politiecommandant gisteren gegeven. door de BBC uitgeroepen tot beste kerstnummer ooit. Maar nu biept de Britse radio 1 een stukje van de tekst weg uit angst te beledigen. Om welk woord uit de poëtische zin HOE VER KOM JIJ MET JE BELTEGOED? Jouw provider You scumbag, you maggot you cheap lousy faggot, Happy Christmas your arse I pray God It s our last gaat het? a Arse b Scumbag c Faggot 12. Een vrouw uit Kansas vond onlangs een vertraagde kerstkaart in haar bus. Hoe lang was deze onderweg geweest? a 1 jaar b 10 jaar c 93 jaar 13. Welk instrument wordt in Twente uitsluitend tijdens de kersttijd bespeeld? a De kersttrommel b De midwinterhoorn c Het winterfluitje powered by debitel DOE DE PREPAID TEST EN WIN 102,- * TERUG! * Bij een beltegoed van 15,- wordt gemiddeld per jaar 102,- teveel uitgegeven aan prepaid!

4 4 Nieuws Binnenland Hobby Barry Sweet heeft al twintig jaar zijn eigen kerstgewoonte De zingende kerstman wil vooral contact Tekst en foto s: Matthijs Termeer DEN HAAG Barry Sweet (43) neemt in het Haagse winkelcentrum Mariahoeve jaarlijks de rol van zingende kerstman op zich. Gestoken in kerstpak en ondersteund door een geluidsband uit een verrijdbare stereo-installatie trakteert Sweet het winkelend publiek op kerstliederen. Barry Sweet is een artiestennaam, zijn echte naam noemt hij liever niet. Barry heeft in het dagelijks leven een goede baan in de computerbranche. In zijn vrije tijd is hij keyboardspeler, drummer en zanger in diverse bands. Het meest houdt hij eigenlijk van rock en blues. Ik vind zingen gewoon leuk, verklaart hij zijn twintig jaar oude kerstgewoonte. Als het in mijn toonsoort is, maakt het me niet uit wat het is. De manager van zeventig man personeel noemt zijn kerstoptreden een sublieme uiting van muzikale liefde. Geld komt er niet aan te pas en dat hoeft ook niet, want het zingen is een hobby. Vanonder zijn vermomming houdt de gelegenheidskerstman de passanten scherp in de gaten. Je hebt drie soorten mensen. De eerste groep loopt je voorbij en negeert je gewoon. Dan zijn er mensen die proberen je te negeren. Die voelen zich opgelaten. En je hebt de moeders met kinderen. Stiekem is de tweede groep het leukst. Barry kan er wel om lachen. Het zingen kost hem geen moeite. Dat gaat op de automatische piloot. Daar denk je niet meer over na. Het gaat eigenlijk ook niet om het zingen, zegt de kerstman. Dat is een klein gedeelte. Het contact met mensen is het belangrijkst. 1. KORT Nederlandse vrouw gepakt met 15 kilo cocaïne Een Nederlandse vrouw is op een Peruaanse luchthaven opgepakt met 15,2 kilo cocaïne in haar bagage. Dat melden verschillende media in het Zuid- Amerikaanse land. De 28-jarige vrouw zou een vlucht van de hoofdstad Lima naar Amsterdam hebben geboekt. De drugs zaten verstopt in negentien pakjes in een dubbele bodem van een koffer. De vrouw heeft volgens de Peruaanse politie bekend dat ze vijfduizend dollar (zo n euro) kreeg om de cocaïne naar Europa te brengen. De luchthaven is volgens de Peruaanse Hoop op val kabinet (1) Van de Nederlandse bevolking hoopt 55 procent dat het huidige kabinet valt voordat het de volle vier jaar heeft uitgezeten. media een van de grootste doorvoersluizen voor drugs naar Europa. Op de luchthaven zijn dit jaar al meer dan 665 mensen opgepakt die drugs probeerden te vervoeren. Dat is twee keer zoveel als vorig jaar. Gemeenten onthouden ouderen hun thuiszorg Vijftigduizend ouderen raken hun professionele thuishulp kwijt. Gemeenten hebben de afgelopen maanden honderdduizend aanvragen voor thuiszorg opnieuw beoordeeld. Waar vorig jaar ruim tachtig procent van hen een echte thuishulp kreeg toegewezen, zou dat nu zijn gedaald naar dertig procent. De rest moet genoegen. nemen met goedkope schoonmakers. Dat meldde het televisieprogramma Zembla gisteravond. Kerstdiner en borrel monden uit in knokpartij Een kerstdiner en een borrel van een bedrijf zijn vrijdagavond uitgelopen op een flinke vechtpartij. Toen een medewerker van een rivaliserend bedrijf binnenkwam in het café in het Noord-Hollandse Wieringerwaard werd hem de deur gewezen. De man had al een ontzegging voor het café. De borrelaars vonden dat hij moest vertrekken, maar hij werkte niet mee en werd tegen de grond gewerkt. De politie heeft ingegrepen.. Hoop op val kabinet (2) De ondervraagden geven in een peiling van Maurice de Hond het kabinet tegen het einde van het jaar gemiddeld een rapportcijfer van 4,7.

5 Binnenland Nieuws 5 Uruzgan Psychische problemen militairen Redactie binnenland AMSTERDAM Van alle Nederlandse Uruzgan-gangers kampt zo n 5 procent met grote psychische problemen. Volgens commandant der strijdkrachten Dick Berlijn gaat het om ongeveer 500 soldaten, van wie zo n honderd langdurige geestelijke hulp nodig hebben. Berlijn zei gisteren in het televisieprogramma Spraakmakende Zaken dat 20 procent van de Uruzgangangers moeite heeft met de verwerking van de missie, die onlangs werd verlengd tot De meeste militairen lossen de problemen onderling of met vrienden of familie op en hebben geen hulp nodig. Volgens de generaal zijn berichten dat Uruzgan de laatste tijd onveiliger is geworden, te kort door de bocht. De toestand zou per district verschillen. Hij heeft zijn hoop onder meer gevestigd op het Afghaanse leger, dat volgens hem goed gemotiveerd is en minder corrupt dan de politie. Wel is hij bezorgd over de poreuze grens tussen Pakistan en Afghanistan. Pakistan is een bemoeilijkende factor, om het eufemistisch te zeggen, maar dit is een taak voor de internationale diplomatie. 1 Records 700 miljoen onder de boom Redactie binnenland AMSTERDAM Meer dan 12 miljoen keer pinnen en een totale omzet van 700 miljoen euro. Ook dit jaar zorgt Kerstmis weer voor nieuwe kooprecords. Nederlanders besteedden 15 procent meer aan kerstcadeaus dan vorig jaar. De koopwoede leverde zaterdag een nieuw pinrecord op. Met meer dan negen miljoen betalingstransacties werd er nog nooit eerder zoveel gepind op één dag in Nederland. Zondag kwamen daar nog 3,2 miljoen pinbetalingen bij. Het drukste moment was zaterdag tussen en uur. Volgens Equens, dat de betalingen verzorgt, waren er 357 transacties per seconde. Op een normale zaterdag zijn dat er 238 per seconde. 1. KORT Dode en gewonde in Hendrik-Ido-Ambacht Bij een steekpartij in Hendrik-Ido- Ambacht is zaterdagnacht een 18-jarige inwoner van de plaats omgekomen. Een 17-jarige jongen, ook uit het Zuid-Hollandse plaatsje, raakte gewond. De politie begon direct een groot onderzoek en hield een 16-jarige jongen aan, ook uit Hendrik-Ido- Ambacht. Later werd een 18-jarige jongen uit dezelfde plaats opgepakt. De 17-jarige jongen is na behandeling in het ziekenhuis ook gearresteerd. Ongeveer 25 agenten onderzoeken de zaak. Het voorval gebeurde rond Integratie Rotterdammers maken tweetalige krant Turks kan niet zonder Nederlands Met Turken en de Nederlandse taal wil het niet erg vlotten. Toch maakt Rotterdammer Mehmet Akbulut een Turks-Nederlandse krant. Dirk Jacob Nieuwboer ROTTERDAM Kom bij Mehmet Akbulut niet aan met idealistische praatjes. Zeker, hij vindt het mooi, zo n tweetalige krant. Half Turks en half Nederlands, de talen van zijn twee vaderlanden. Maar er moet wel geld in het laatje komen. En dus was de keuze niet zo moeilijk. Twee jaar geleden zette de Turkse Rotterdammer het allemaal eens op een rijtje. Als zijn krant Dogus (Geboorte) wilde overleven, besefte hij,. Onderwaterkerst Een duikvereniging in Wijchen heeft gisterochtend in een recreatieplas op 17 meter onder de waterspiegel een kerstboom opgezet. De boom is vanwege de hoge druk versierd met massieve golfballetjes. Mehmet Akbulut: De Turkse gemeenschap heeft behoefte aan nieuws over Nederland. GUIDO BENSCHOP 2.00 uur op de Boskamp. Wat er precies is gebeurd, is nog onduidelijk. De politie gaat ervan uit dat de jongeren ruzie hadden. Het is niet bekend of de drie elkaar kenden. Pepperspray wint het van samoeraizwaard Een man die in Spijkenisse zwaaide met samoeraizwaarden, is opgepakt. In de Poolsterstraat zagen agenten na een melding een man met een zwaard in de opening van een voordeur verschijnen. Hij pakte een tweede zwaard en begon ermee te zwaaien. Hij weigerde deze neer te leggen en is met pepperspray overmeesterd. Een tweede man is ook opgepakt. dan moest er Nederlands in. We wilden groter groeien, legt de Turkse Rotterdammer uit. En dat kan alleen als we meer Nederlandse artikelen plaatsen. Nederlandse adverteerders willen weten wat voor krant we zijn, anders doen ze niet zo snel zaken met een Turks blad. De artikelen in Dogus zijn nu nog voor zo n 80 procent Turkstalig. Maar over twee jaar zitten we op 50 procent Turks, 50 procent Nederlands, voorspelt Akbulut. We moeten flexibel zijn. Ook omdat jonge Turken vaker Nederlands spreken. Toch geven de twee talen naast elkaar in zekere zin een verkeerd beeld, want met de integratie van de Turken in Nederland wil het juist niet zo vlotten. Waar Marokkanen vaak negatief in beeld zijn, trekken veel Turken zich in stilte terug in eigen kring. Volgens een recent rapport van het Cultureel Planbureau remt die geslotenheid de integratie. Turken zetten wel vaak bedrijfjes op, maar ze hebben ook weinig contact met autochtone Nederlanders en moeite met de Nederlandse taal. Zo hebben Turkse kinderen grotere taalachterstanden dan Marokkaanse kinderen en maken ze vaker hun school niet af. Turken zijn nu eenmaal goed georganiseerd, verklaart Akbulut het probleem. De organisaties uit Turkije zie je hier ook vaak terug. Als je het vergelijkt met bijvoorbeeld Marokkanen, dan hebben Turken een veel vastere kern. Dat veel Turkse jongeren moeite hebben met Nederlands kan hij ook wel verklaren. Ze leren vaak twee talen half. En dan gaan beide talen kapot. Je kunt veel beter één taal goed leren en dan later de andere taal bijleren. En welke taal zouden ze dan eerst moeten leren? Gewoon Nederlands natuurlijk. Turks-nationalistische scherpslijpers tikken hem voor zo n opmerking op de vingers, maar daar maalt hij niet om. Natuurlijk ben je geen verrader als je goed Nederlands leert, zegt hij fel. Wat een onzin. Als je goed Nederlands leert, kun je later ook Turks leren. Als je geen Nederlands leert, eindig je met een uitkering. Willen ze dat dan? Akbulut vertelt het in zijn kantoor met prachtig uitzicht over Rotterdam. Het zolderkamertje waar Dogus sinds Turkse kranten zijn ver-van-mijn-bedshow voor Turkse Nederlanders 1998 met vrijwilligers werd gemaakt is definitief verlaten. De lokale nieuwsbrief is in tien jaar uitgegroeid tot een landelijk verspreide gratis krant met een oplage van We wisten zelf ook niet dat er zo n grote vraag zou zijn, lacht de commercieel manager. Maar eigenlijk is het wel logisch. Turkse kranten uit Turkije zijn een ver-van-mijn-bedshow. De Turkse gemeenschap hier heeft behoefte aan nieuws over Nederland, maar dan wel in het Turks. Tesekkürler Balkenende luidt de kop van één van de artikelen. Balkenende bedankt. Omdat hij donder op heeft gezegd tegen Wilders, legt Akbulut onomwonden uit. Ach, zulke types moeten er ook zijn, maar hij gaat wel te ver. Nederland is gewoon een multiculturele samenleving. Als mensen iets anders beweren is dat volgens mij gewoon gelul. Dertig jaar is hij nu in Nederland en zelf ziet hij zich niet meer terugkeren naar zijn geboorteplaats Kayseri. Gek genoeg begint zijn in Nederland geboren zoon er wel vaak over. Zoals veel Turks-Nederlandse jongeren denkt hij na over een toekomst in Turkije, het vaderland waar ze vaak nog nooit gewoond hebben. Ze denken er vaak te gemakkelijk over, zegt de 48-jarige Akbulut. Maar ik begrijp wel dat ze het hier moeilijk hebben. Ik zie adverteerders ook vaak denken: met wat voor Turkse club associeer ik me? Je moet voortdurend bewijzen dat je een normaal mens bent. Een normale krant. Nederlands in de krant bespaart me heel veel praten. Straks hoef ik alleen nog maar naar de krant te wijzen. 1

6 6 Nieuws Binnenland Schaatsen tussen scheuren en wakken Koukleumen en klunen op de knieën Twee collega s zien af op het ijs van Ransdorp. Het gevaar ligt altijd op de loer DE VERSLAGGEVER Vervolg van pagina 1 De rechterkant van de vaart wordt door de zon letterlijk in prachtig daglicht gesteld. Met de stompe toren van Ransdorp in de verte is het uitzicht bijna ontroerend. Edward en Jan Hein hebben iets minder oog voor het landschap, zij hebben andere zorgen aan hun hoofd. De ijslaag op de brede vaart ligt er mooi, maar ook verraderlijk bij. Schaatsen gaat prima tot aan die donkere vlek, zegt een man van een jaar of zeventig. Jan Hein heeft inmiddels zijn opmerking dat het ijs super is genuanceerd. Het is hard en schaatst lekker. Maar je ziet ook al scheuren liggen, en wakken in de hoek. Het duo kiest voor het stabielere ijs van een slootje dat parallel aan de vaart ligt. Er is echter één probleem: er ligt een fietspad tussen. Op de knieën betreden ze het asfalt. Eerst naar links kijken of er niets aan komt, dan naar rechts en dan oversteken, aldus Jan Hein, die uiteindelijk al rollend de sloot bereikt. Waar Jan Hein energiek, fanatiek en met techniek schaatst, komt Edward maar moeizaam op gang. De muts over zijn kaalgeschoren hoofd staat veelal schuin naar voren gericht, terwijl hij een behoedzame blik op het ijs houdt. Net als hij in een lekker ritme is gekomen, gaat het mis. De.. Een 40-jarige Belg is zaterdag in de omgeving van het Brabantse Achtmaal aangehouden toen hij illegaal fazanten uitzette. De 57 vogels zaten in jutezakken en werden op verschillende plaatsen in een jachtveld losgelaten, meldt de politie gisteren. Het was de bedoeling dat de zakken kort voor een geplande jachtpartij zouden worden geopend. Eén fazant was al overleden. De politie kon de man na een tip op heterdaad betrappen. concentratie is een klein beetje afgezwakt en Edward rijdt zo een scheur in. Hij wankelt twee keer, maar valt daarna hard achterover. Boem. Een blauwe bips. Even later gaat het weer mis. Edward besluit om zich maar in het kletsnatte gras te laten vallen. Nog één keer en ik kap ermee, zegt hij quasi-dreigend. Jan Hein krijgt niets van de valpartijen mee. Van een langsfietsende dorpeling heeft hij vernomen dat je zelfs naar het oude Monnickendam kunt schaatsen, ook al moet er dan wel zo nu en dan gekluund worden. Maar als Edward hem weer vergezelt, is het inmiddels al halverwege de middag en begint de dooi flink in te vallen de thermometer staat op drie graden boven nul. Bovendien hebben de mannen die dag nog nauwelijks wat gegeten. Niet eens een bordje Brinta, zoals Elfstedentochtwinnaar Renier Paping deed voorafgaand aan zijn zege in 1963 onder Siberische omstandig heden. Als Edward en Jan Hein de veters losmaken en de thermoskan koffie tevoorschijn toveren, komen ze in gesprek met twee andere mannen die van de smalle sloot waren afgeweken. Voeten nat, broek nat, alles nat. Bloedende handen. Door het ijs gezakt en bij het wak verlaten zich gesneden aan het ijs en het riet. Echte helden, want waar heldendom komt pas met lijden en afzien. Vraag het maar aan Paping, die met bevroren snot aan zijn neus over de finish kwam. 1 Feestmaal door politie verhinderd BELG ZET ILLEGAAL FAZANTEN UIT IN JACHTGEBIED BRABANT DE SCHAATSER Vervolg van pagina 1 Het gebeurt me vandaag opnieuw. De nieuwe collega blijkt heel vals zo nu en dan rondjes te draaien op een schaatsbaan. Al snel ligt hij ruim 100 meter op me voor. Ik accepteer het verlies en probeer me te concentreren op het maken van lange slagen. Handen op de rug. Rustig ademen. Ik geniet van het geluid van de ijzers over het ijs en transpireer de kerstborrel van de vorige avond er volledig uit. In de verte staat mijn collega uit te rusten. Wanneer ik hijgend naast hem sta, is de binnenkant van mijn wollen muts nat van het zweet. Eigenlijk voelt alles vochtig. Te veel aangetrokken. Je zou ook eens de ijsbaan op moeten gaan, zegt hij mogelijk goedbedoeld. Ik antwoord dat ik Liever sámen een witte kerst? Op zoek naar een dreamdate? Lymic.nl heeft duizenden singles die open staan voor bijvoorbeeld samen kerst vieren. Schrijf je nu gratis in bij de enige datingsite waar je online kunt speeddaten... Losse handjes met spijt Een 22-jarige man uit Vlijmen heeft zaterdagnacht een 37-jarige Bosschenaar eerste hulp geboden na hem eerst te hebben mishandeld omdat hij meende dat de man iets had geroepen. Online speeddating & events, for singles & friends

7 Binnenland Nieuws 7 De natte plek achter op mijn broek komt me later te staan op een pesterig: Gevallen? Edward Deiters Geert Jan Hahn Ik kan niet wachten, dit ijs is super. De Vaart bij Ransdorp. Jongens, dit is een legendarisch moment. Veiligheidshalve kiezen onze jongens voor het stabielere ijs op het aangrenzende slootje. Klunen op de knieën. Jan Hein Strop rijdt voorop. Edward Deiters heeft het moeilijk. SIMONE BEST graag rechtuit schaats. Die bochten liggen me niet. En pootje over nog minder. Oké, we gaan verder, zegt hij. Da s goed, mompel ik terug. Degene die het laatste aankomt kan altijd maar het kortste rusten, bedenk ik me. Dus ik blijf staan en kijk hoe hij eigenlijk redelijk soepel bij me wegschaatst. Wanneer het gat tussen ons precies groot genoeg is om me niets van zijn blikken te hoeven aantrekken, ga ik ook weer op weg. Het lijkt of mijn enkels er ineens helemaal de brui aan hebben gegeven. Ik plof neer op een - ondanks de vorst - toch wat zompige oever en maak mijn veters vast. De natte plek achter op mijn broek komt me later te staan op een pesterig: Gevallen? Toch helpt het. En hoe. De strakker aangetrokken veters geven me ineens vleugels. De sloot zoeft onder me naar achteren. Ik kom in een ritme en het gaat ineens echt lekker. Ik kan op de veel te kleine klok van de kerktoren nu bijna aflezen hoe laat het is. We schaatsen de halve middag heen en weer over de sloten en weilanden van het Waterland. Het lijkt minder koud en door de zon sijpelt hier en daar al water op het ijs. Twee valpartijen, wat gekluun en een hoop veterstops later vind ik het mooi geweest. Wanneer ik tevreden mijn schaatsen weer voor schoenen verruil, stopt Roben (35) naast ons. Dit is zijn achtertuin. Hij is geboren en getogen Zunderdorper en draagt een strak blauw schaatspakkie, een snelle bril en hoge noren met afdekhoesjes. Om zijn nek hangt een ijspriem aan een touwtje. Ik kom net terug uit Monick endam, 20 kilometer verderop. Het kraakt en golft een beetje, maar is wel te doen als je niet te dicht op elkaar schaatst. Hij staat iedere donderdag op de Jaap Edenbaan. Hier train je al die rondjes voor, zegt hij opgetogen. Deze setting, dit landschap, mooier kun je niet schaatsen. Het is net als vroeger. Mijn natuurijskriebels zijn vandaag volledig gestild. Roben schaatst weg, routineus wat ouders, kinderen en sleetjes omzeilend. Wanneer hij tempo maakt gaat het meteen echt hard. Mijn collega kijkt hem wat jaloers na. Ik gniffel. Het maakt zijn overwinning net iets minder zoet. 1 Een kop koffie op de overwinning van Jan Hein. Intralox LLC is s werelds marktleider op het gebied van modulaire kunststof transportbanden met vestigingen in de USA, Nederland, Engeland, Brazilië, Australië, China en Japan. Het hoofdkantoor voor Europa is gevestigd in Amsterdam, van waaruit een groot klantenbestand bediend wordt. Onze duurzame groei en financieel succes is het resultaat van het voortdurend verbeteren van de organisatie in lijn met onze bedrijfsfilosofie, het investeren in goede werknemers die teamgericht zijn en inzet tonen, het continue werken aan verbetering van producten, services en de productiviteit. Voor het werken in een internationale omgeving zijn wij op zoek naar een zelfstandige en talentvolle professional.

8

9 Het Portret 9 Leon de Winter egin jaren tachtig stond Leon de Winter voor de spiegel en Bineens begreep hij dat het beeld niet meer klopte. Lang haar, baard, donkere ernstige blik achter grote brillenglazen. Ik zag een vreemde, gemaskerde man, zou hij er zelf ooit over zeggen. De man naar wie hij keek, was de gevierde schrijver van bejubelde boeken, eigenlijk al sinds zijn romandebuut op zijn 22e: De verwording van de jonge Durer, bestseller van een auteur die onmiddellijk met aanmoedigingsprijzen zou worden overladen. En al waren er recensenten die zijn schrifturen hadden neergesabeld ( zwevend en bolvormig intellectuelenproza, noteerde criticus Aad Nuis), zijn talent was onontkoombaar: een verteller die zich anders dan gebruikelijk in veel Nederlandse literatuur niet geneerde voor de dramaturgie en spanningsboog. En toen stond hij dus voor de spiegel, schrijver van boeken die weliswaar een groot en geïnteresseerd publiek hadden bereikt, maar de afzender vooral hadden getypeerd als tobber, een handelaar in Weltschmerz. De personages van De Winter, doorgaans waren het wereldvreemde antihelden, verdwaald in zichzelf, onaangepast, niet in staat zich te voegen naar de jungle van alledag. Literatuur van de bloedige ernst, ongetwijfeld geboren in het jongetje dat hij ooit was: kind van ouders die in de Tweede Wereldoorlog vrijwel al hun familie hadden verloren en bij wie thuis nog het prikkeldraad aan de muren hing. Gordijnen dicht, want buiten loert het kwaad. Eind 1983 liet hij zijn haar kortwieken. Eind 1984 ging de baard eraf. Eind 1985 werd de bril vervangen door contactlenzen. Leon de Winter zou voortaan gesoigneerd het leven gaan vieren en kon in die jaren zelfs worden betrapt op de opmerking dat een hoge hypotheek een prima inspiratiebron is. Auteur met bij voorkeur een Jaguar onder zijn kont. Sterker nog, als enkele jaren later de Nederlandse televisie hem volgt in Hollywood waar hij als filmer-producent actief is, richt hij zich terloops tot de camera met de opmerking: I believe in the vision of talent and money, een voor vaderlandse begrippen en zeker in literaire kringen ongegeneerd vertoon van materialistische hunkering. Misschien is het niet een verlangen naar rijkdom en roem dat hem leidt, alswel de totale bevrijding; het besef dat het leven geen straf is, een idee dat bewust of onbewust zijn jeugd moet hebben getekend. E r bestaat een filmpje van de vierde verjaardag van Leon; vader en moeder tillen het jongetje op, het manneke blaast de kaarsjes uit. Beelden van een knuffelig gezin. Veel bewijzen van liefde. Pa en ma die elkaar vol op de mond kussen, Leon die bij moeder op schoot klimt. Leon die zijn vader omhelst. Een tafel rijkelijk gevuld met eten en drinken. Leon die op een mattenklopper gitaar speelt en de eerste pasjes van Elvis imiteert. De jaren vijftig in Den Bosch. Als hij voor het eerst in tientallen jaren de 8-millimeterbeelden terugziet, lijkt De Winter onaangeraakt. Hij weet nog hoe het er uitzag thuis, maar heeft moeite die herinneringen aan te maken. Zijn vader was handelaar in lompen en metalen, veel van huis. Ik heb er eigenlijk geen beeld meer van. Zijn moeder een vrouw die het leven niet aan kon, boos op de wereld, boos op het lot. Het gezin, vier kinderen, leefde aan de rand van het centrum van katholiek Den Bosch en er heerste, weet De Winter, een ontzagwekkende angst voor de buitenwereld. Een wit Leon de Winter, geportretteerd door Roderik van Schaardenburg. huis aan de rand van de stadskern, in een soort woestijn, zandvlakte. Wij woonden daar als verdwaald; een verloren geraakt clubje joden. Bizar. Verscheurd. Ingewikkeld. Verdrietig. Mijn ouders hadden als onderduikers de oorlog overleefd. Zij leefden met de schimmen van mensen die er niet meer waren. Anders dan in veel joodse gezinnen werd over de oorlog niet gezwegen, integendeel, de oorlog was er altijd. En de politiek, ook de grote politiek, voelde altijd als een bedreiging. Morgen zou het weer kunnen gebeuren. Er stond een muur tussen ons en de rest van de wereld. Theo van Gogh noemde hem ooit een pornoboer uit Oeteldonk Warmte kwam voort uit het eten op de sabbat: Zo uitbundig mogelijk. Grote stukken vlees. Pakken roomboter. Het hele huis geurde naar eten. Veel later zal hij Hofmans honger schrijven, een roman die onder meer gaat over de fixatie op eten, middel om angst, leegte en depressie te dempen. Zoals hij later ook Kaplan schrijft; over de joodse schrijver Leo Kaplan, zoon van een rijke lompenboer die verliefd wordt op een meisje van foute ouders. Zijn hele oeuvre gaat welbeschouwd over dat thema: afscheid nemen. Eigenlijk heb ik al mijn boeken voor haar geschreven, zei hij over zijn moeder. De Winter: Zoals Ischa Meijer ooit schreef: het jongetje dat alles goed moest maken. Ik ben vernoemd naar haar overleden broer. Diep van binnen heb ik dat als mijn opdracht gevoeld: maatschappelijke status verwerven, de sociale schaamte overwinnen. Ik moest dat respect brengen. Zij heeft zijn boeken nooit gelezen, vermoedt hij. De vader van Leon overlijdt als hij elf is. Bij zijn moeder leidde het tot nog grotere wrok over haar lotsbestemming. Zij heeft onvoorstelbaar veel van hem gehouden, weet ik nu. Hij was haar contact met de buitenwereld. Als kind dacht ik: nu houdt zij ook op met leven. Nu zijn wij weeskinderen. In zijn puberteit begint het schrijven, een jaar na de dood van mijn vader. Nachtmerrielandschappen waren het. Emoties veel te groot voor een kind. Maar ik kon het schrijvend beheersen, sturen. Mijn fantasiewereld was mijn veiligheid. In die jaren ontdekt hij ook de betovering van film, komt bij een toneelclub waar speelfilmpjes worden gemaakt. Een sensationele ervaring, die hem later zal voeren naar de Filmacademie in Amsterdam, een opleiding die teleurstelt, want het was een ambachtelijk ingestelde school waar je weinig leerde over dramaturgie. Ik voel me meer schrijver dan filmer. Schrijverschap als de ultieme ontsnapping. Wat mij uitdaagt, is het Schrijver die respect moest brengen beginnen met helemaal niets. Er is alleen maar het vermoeden van een verhaal. Aan veel van zijn boeken gaat een welhaast journalistieke zoektocht vooraf, soms jarenlange voorbereiding. Dan ga ik zitten en verkeer ik in een roes. Ik ben in staat om me geheel te verliezen in de wereld die ik oproep. De pure vreugde van het verzinnen. L eon de Winter getrouwd met de joodse schrijfster Jessica Durlacher, vader van Moos en Moon heeft zich wel eens gekscherend jodoloog genoemd. Een oeuvre goeddeels ontleend aan de onthechting die zijn familiegeschiedenis tekent. Een paar keer in zijn carrière is het hem onwelriekend ingewreven. Het studentenblad Propria Cures publiceerde een montagefoto waarop De Winter in een joods massagraf werd afgebeeld. Theo van Gogh bestempelde hem ooit als een pornoboer uit Oeteldonk, een beledigende filippica waarin hij De Winter betichtte van misbruik van de stank van de crematoria. De Winter destijds: Ik ken die jongen niet eens, ik heb nog nooit een woord met hem gewisseld. Haat en rancune zijn kennelijk zijn creatieve bron. Het is het gedragspatroon van een ziek mens. Hij, heeft in de Verenigde Staten het nieuwe moederland getroffen. De ontdekking van de Amerikaanse droom viel samen met zijn metamorfose, de tobberige intellectueel die besloot het leven te omhelzen. Ik had genoeg over-gecompenseerd. Lezen, kennis vergaren als antwoord op een thuis waar geen intellectuele inhoud bestond. Ik ben tot het ongelooflijke inzicht gekomen dat het leven mag worden gevierd en Amerika is daarvoor het prachtigste decor. Alles tendeert er naar het extreme, alles tendeert naar buitenkant. Tussen extremen, positief of negatief, gaat het stromen. Ik ben er destijds gaan wonen om niet als spijtoptant te eindigen. Ik wilde niet op mijn 75e wakker worden met het idee dat ik dat avontuur zou hebben gemist. Wij kijken naar beelden van zijn gezin. Het is in kleur de herhaling van het filmpje van zijn eigen jeugd. Ouderschap is een lang proces van afscheid nemen. Al na de geboorte begint de rouw van het afscheid. Je legt je kind in bed, je doet het licht uit, je doet de deur dicht. Naast alle liefde en vreugde is dat het gevoel waarmee je naar beneden loopt. Dat het voorbij zal zijn. 1 Fons de Poel is publicist, televisiepresentator en -journalist. Roderik van Schaardenburg is kunstschilder. Fons de Poel De tobberige intellectueel besloot het leven te omhelzen

10 10 Nieuws Buitenland Thailand Ook een beetje winst voor Thaksin Redactie buitenland AMSTERDAM Het waren serieuze verkiezingen voor Thailand. Ze moesten de democratie terugbrengen naar het land, dat sinds september vorig jaar wordt bestuurd door het leger. Belangrijk genoeg dus om de drie dagen voorafgaand aan de verkiezingen een algeheel drankverbod in te stellen. Of het heeft geholpen is onbekend, maar een uitslag is er wel. De Partij voor Volksmacht, bestaande uit bondgenoten van de afgezette premier Thaksin Shinawatra, won gisteren 230 van de 480 zetels. Genoeg voor de winst, maar niet voor een meerderheid in het parlement. Als het aan de winnende partij ligt zal Thaksin zo snel mogelijk terugkeren uit zijn ballingschap in Londen. Daar verblijft hij sinds september vorig jaar, toen hij zonder geweld werd afgezet door het leger. Vooral op het platteland is Thaksin nog altijd erg populair. Wie nu de nieuwe premier van Thailand wordt is nog onzeker. De belangrijkste kandidaten zijn de 72- jarige leider van de Partij voor Volksmacht, Samak Sundaravej, en de 43- jarige Abhisit Vejjajiva, die aan het hoofd staat van de Democratische Partij. Sundaravej is een ultrarechtse houwdegen, maar zijn leiderschapsstijl spreekt velen aan. De in Oxford opgeleide Vejjajiva staat te boek als intelligent en eerlijk, maar ook als elitair. 1 China Grootste ijssculpturen lokken miljoenen mensen Steeds meer internationale regeringsleiders zetten zich in voor de vrijlating van de gijzelaars van de guerrillabeweging FARC in Colombia. De Chinezen bewijzen dat een gebouw van ijs niet zo minimalistisch hoeft te zijn als een iglo. Voor het negende ijsfestival in de Chinese stad Harbin zijn bestaande gebouwen nagemaakt van ijs. 1 AP Uribe President buitenspel gezet door internationale leiders Colombia raakt zijn greep op de FARC kwijt Wies Ubags BOGOTÁ De laatste aanwinst is de voormalige president van Argentinië Néstor Kirchner. Op verzoek van de Franse president Sarkozy is hij betrokken bij de aangekondigde vrijlating van Clara Rojas, die samen met Ingrid Betancourt werd ontvoerd, haar zoontje Emmanuel en het voormalige Congreslid Consuelo González. Intussen heeft Sarkozy een dringende oproep aan de FARC gedaan om Ingrid Betancourt, die volgens velen de dood in de ogen ziet, vrij te laten. Volgens waarnemers in Colombia is de kans erg klein dat de guerrilla dat snel zal doen. Ze komt er als laatste uit, want ze is door alle internationale aandacht de grootste onderhandelingstroef van de FARC, is het algemene gevoel. In Colombia groeide het optimisme over een oplossing toen president Uribe zijn Venozolaanse collega Chávez vroeg te bemiddelen in de onderhandelingen met de FARC. Toen Uribe Chávez aan de kant zette omdat hij zonder zijn toestemming met een Colombiaanse generaal had gebeld, sloeg de stemming om. Het optimisme groeide weer toen Uribe voorstelde om een zone te demilitariseren om er te kunnen praten met de FARC. Maar die hulde zich wekenlang in stilzwijgen. Totdat de FARC een week geleden een vernietigende verklaring vrijgaf. Daaruit bleek dat ze met de Colombiaanse regering niets te maken wil hebben en de gedemilitariseerde zone afwijst. De wederzijdse haat tussen de FARC en Uribe, die aan de macht is gekomen met de belofte de guerrilla te verslaan, is groot. Maar de verklaring bevatte ook goed nieuws: Clara Rojas, Emmanuel en Consuelo González zouden worden vrijgelaten. Het slechte nieuws voor Uribe: de FARC gaat het drietal aan Chávez overhandigen. Aan alle kanten wordt de president buitenspel gezet. De gijzelaars gaan naar Chávez, buitenlandse regeringsleiders regelen buiten hem om hun contacten met de FARC en de familieleden van de gijzelaars zoeken steeds meer hulp in het buitenland om hun naasten vrij te krijgen. Gustavo Moncayo, wiens zoon al tien jaar ontvoerd is, is een voettocht naar de Venozolaanse hoofdstad Caracas begonnen. Eerst had hij lopend half Colombia doorkruist om aandacht voor het probleem te vragen. Het wachten is nu op de daadwerkelijke vrijlating van Rojas, González en de kleine Emmanuel, wiens vader een guerrillero van de FARC is. De algemene hoop is dat ze Kerst thuis bij hun familie kunnen vieren. 1 Nizar Trabelsi België is slachtoffer van paranoia Redactie buitenland AMSTERDAM De voormalige directeur van de Amerikaanse veiligheidsdienst FBI J. Edgar Hoover wilde in mensen uit voorzorg laten vastzetten. Een officiële aanklacht was niet nodig, vond Hoover, want het ging hier om een gevaar voor de nationale veiligheid. De opvallende wens van Hoover werd bekend na de openbaarmaking van geheime rapporten uit de periode Hoover stuurde het verzoek, vlak na het uitbreken van de Korea-oorlog, naar de toenmalige president Harry Truman. Of die hier iets mee gedaan heeft, is onbekend. Hoover vroeg de president het eeuwenoude recht op habeus corpus, dat de burger beschermt tegen Redactie buitenland AMSTERDAM Het Belgische volk is slachtoffer van paranoïde mensen die paniek hebben gezaaid. Dit zegt de gevangen Tunesiër Nizar Trabelsi in een brief aan de Waalse krant La Dernière Heure. De Belgische staat was en is geen doelwit voor moslims. Afgelopen week ontstond er opschudding in België toen justitie vermoedde dat er een gewelddadige bevrijding van Trabelsi werd voorbereid. Veertien personen werden aangehouden, maar later bij gebrek aan bewijs weer vrijgelaten. Volgens Trabelsi zijn de arrestaties het gevolg van paniek en volledig ongegrond. Justitie denkt hier anders over en houdt tot 2 januari vast aan de verhoogde veiligheidsmaatregelen. Trabelsi, die in het verleden professioneel voetbalde in Duitsland, werd vier jaar geleden tot tien jaar cel veroordeeld. Hij heeft bekend dat hij van plan was om met een auto vol explosieven in te rijden op de kantine van de Belgische luchtmachtbasis Kleine Brogel. Trabelsi heeft een terreuropleiding gehad in een trainingskamp van Al-Qaida in Afghanistan. Naar eigen zeggen heeft hij daar ook Osama Bin Laden ontmoet. 1 Verenigde Staten Hoover wilde massale arrestaties onwettige arrestaties, naast zich neer te leggen om landverraad, spionage en sabotage tegen te gaan. Het ging om bijna mensen, voornamelijk Amerikaanse staatsburgers. De FBI werkte jarenlang aan de opstelling van de lijst van verdachte personen en wilde ze graag zonder aanklacht opsluiten in de gevangenis. Hoewel de habeus corpus al vele eeuwen in de grondwet verankerd zit, stond de wet op meerdere momenten in de geschiedenis onder druk. Eén van die momenten was na de aanslagen op 11 september De jacht op terroristen en hun gevangenneming op Guantánamo Bay gebeurde ook vaak zonder formele aanklacht. In september 2006 besloot het Congres het recht op habeus corpus te schrappen voor alle onwettige vijanden. 1. FRANS VERHAGEN. Ook op deze dag De dag van verbroedering. In het heetst van de strijd besloten de Britse en Duitse soldaten samen Kerst te vieren tijdens WOI. Iowa: Republikeinen De Republikeinse Partij is op dit moment niet erg populair in Amerika. Voor het kiezen van haar presidentskandidaat maakt dat echter niets uit. Dat doen ze intern, op 3 januari voor het eerst, in Iowa. Hoewel er nog vijf serieuze kandidaten in de strijd zijn, gaat het in Iowa tussen twee deelnemers: Mike Huckabee en Mitt Romney. Beide politici zijn relatief onbekend en scoren laag in landelijke peilingen. Een overwinning in Iowa kan dat snel veranderen. Van Mike Huckabee moet u weten dat hij een vlot pratende, zuidelijke, evangelische politicus is die in een van de armste staten van Amerika een redelijk succesvol beleid heeft gevoerd. De man is zo evangelisch dat hij zelfs de evolutietheorie verwerpt. Dankzij de steun van zijn mede-evangelische kiezers kon Huckabee doorbreken in Iowa waar hij nu frontrunner is. De mormoon Mitt Romney is een koele, intelligente en rijke zakenman. Hij heeft zijn kwaliteiten bewezen in het zakenleven en als gouverneur van het Het weer Oslo: 6 C/ -3 C, buien Sint-Petersburg: 1 C/ 1 C, sneeuw Madrid: 6 C/ -1 C, zonnig meestal Democratische Massachusetts. Daar heeft Romney redelijk liberale standpunten ingenomen over abortus en het homohuwelijk. Sindsdien zwabbert hij nogal om conservatieve Republikeinen aan te spreken. Helaas voor Romney zullen die evangelisch christenen een mormoon nooit vertrouwen. Romney s strategie was gebaseerd op een overwinning in Iowa. Dat zal moeilijk worden. De landelijke frontrunner, Rudolph Giuliani, heeft Iowa bewust laten lopen. Dat leek verstandig omdat zijn persoonlijkheid en liberale levenswandel daar niet lekker ligt. Het lijkt minder slim nu Giuliani sterk daalt in de opiniepeilingen en eigenlijk pas eind januari op een overwinning kan rekenen (in Florida). Hij loopt het risico tegen die tijd irrelevant te zijn. Ook John McCain, de oude, openhartige senator van Arizona, heeft Iowa genegeerd. Hij heeft alles gezet op een overwinning in New Hampshire op 8 januari. McCain is aan een opmars bezig. De laatste kandidaat, Fred Thompson heeft sinds zijn entree in september geen interesse kunnen genereren. Het zou een verrassing zijn als hij nu nog doorbrak. Mijn voorspelling: Huckabee in Iowa, Romney voor de uiteindelijke Republikeinse nominatie. 1. Het weer Shanghai: 10 C/ 7 C, buien Bangkok: 33 C/ 21 C, zonnig Kaapstad: 25 C/ 19 C, bewolkt

11 Economie Achtergrond 11 Prijsvechters Jan Hein Strop Besparen op planten en belletjes. Vier redenen om te beleggen in 2008 MARK LEENARDS Een stewardess kan zo n 2500 euro netto per maand verdienen Als fondsmanager ontkom ik er niet aan mijn verwachtingen voor 2008 uit te spreken. Te veel optimisme is al snel ongeloofwaardig na de slechte prestaties op de beurzen in de afgelopen maanden. Maar er is echt reden voor optimisme! Vier redenen zijn voor mij doorslaggevend om in januari weer vol in aandelen te beleggen. Onderstaand de eerste twee. Geld in overvloed Na jaren van lage rentes en een snelle groei van de wereldeconomie bulkt de wereld van het geld. Niet alleen staatsfondsen in het Midden-Oosten en Azië, ook de financiële wereld in het Westen is nog nooit zo rijk geweest. Het grootste pensioenfonds ter wereld Vliegtuigvuller David Gering: Goed of slecht, áls er maar over Ryanair gepraat wordt. VINCENT VAN DEN HOOGEN Lage prijzen en hoge volumes. Wie zijn de brutaalste prijsvechters van ons land? Aflevering vier: luchtvaartmaatschappij Ryanair. EINDHOVEN Ze worden gezien als de bad guys van de vliegindustrie, als keiharde discounters van vluchten die zijn uitgekleed tot het bot. Want in de vliegtuigen van de Ierse prijsvechter Ryanair is de beenruimte klein en betaal je voor een drankje aan boord volwassen tarieven. Bovendien worden grote koffers niet op prijs gesteld - meest welkom zijn passagiers met alleen handbagage. Maar één ding is zeker als je vliegt met Europa s grootste low cost carrier : boek op tijd en de ticketprijs is laag, heel laag. Hoeveel meer kan Ryanair nog besparen op een vlucht? Komen er ooit nog vluchten met staanplaatsen? David Gering moet wel even lachen om de vraag. Dat grapje over staan is ook bij ons populair, zegt de commercieel directeur van Ryanair voor de Benelux. Net als het plan om mensen te laten betalen voor het toilet aan boord. Zover zal het niet komen, verzekert de 35-jarige, goedgehumeurde directeur tijdens een ontmoeting op de luchthaven van Eindhoven. Maar bij Ryanair staan we open voor iedere kostenbesparende maatregel of nieuwe manier om geld te verdienen. En dat is volgens Gering echt geen grapje. Het personeel krijgt twee keer per maand vriendelijk maar enigszins dwingend de uitnodiging met een kostenbesparingsidee te komen. Daar zijn ook financiële prikkels voor, zoals bonussen van duizenden euro s. Een eigen slimme vinding kan hij zich niet direct herinneren. De directeur weet wel dat hij het werk van het ingehuurde pr-bureau eens kritisch heeft doorgelicht. Scheelde duizenden euro s. De low cost -genen zijn diep verankerd in het bedrijf, vindt Gering. Toen ik hier kwam werken, was ik wel even verbaasd. Planten op kantoor? Welke planten? En gezelligheid? Hoewel, dat is wel wat beter geworden de laatste tijd. Ander aardig voorbeeld is hoe het management communiceert. We bellen liever niet, want mailen is goedkoper. Ik krijg dagelijks tussen de achthonderd en duizend s. Overigens is het niet zo dat er ook hevig wordt bespaard op personeelskosten, benadrukt de dertiger. Het gemiddeld salaris van Ryanair-medewerkers ligt veertig procent hoger dan dat van British Airways. Een beetje commercieel ingestelde stewardess verdient zo n 2500 euro netto per maand, dankzij provisie op aan boord verkochte producten. Met de strak doorgevoerde lagekostenformule is Ryanair gegroeid tot een van de grootste en meest winstgevende luchtvaartmaatschappijen van Europa, met dit jaar 52 miljoen passagiers. In Nederland opereert de prijsvechter vanuit Eindhoven en sinds kort ook vanuit Maastricht. Zo n 1,2 miljoen Nederlanders kozen dit jaar voor een vlucht met Ryanair, voor het merendeel vanaf Eindhoven. Gering, die zichzelf weinig eerbiedig vliegtuigvuller noemt, zegt met plezier op en neer te pendelen tussen de verschillende vestigingen. In Nederlands, Engels, Frans, Duits en Portugees - in Spaans en Italiaans redt hij zich wel - praat hij met wie dan ook enthousiast over zijn werkgever. Mijn taak is mensen te laten praten over Ryanair, goed of slecht, áls er maar gepraat wordt. Zo kon het gebeuren dat een interview met Gering in een handomdraai was geregeld, althans toen we het mobiele nummer van de manager achterhaalden. Aandacht van de pers kost niets. Iedere keer dat onze naam genoemd wordt, is gratis reclame, zegt de Limburger vrolijk. Adverteren doen we weinig, alleen soms in regionale dagbladen waar het nodig is. Als het goed gaat in een land, besteden we er geen aandacht aan. Dat Ryanair hier de laatste tijd wat actiever de media zoekt, heeft kortom wel een reden. De vliegtuigen uit Eindhoven mogen dan vol zitten, minister van Financiën Wouter Bos heeft voor low cost carriers een vervelende (het Japanse overheidspensioenfonds) beheerde 900 miljard dollar in China shockeerde de wereld dit jaar door bekend te maken dat het 200 miljard dollar vrijmaakt voor een Sovereign Wealth Fund, een investeringsvehikel van de staat. Maar dat is niets vergeleken met de 7 biljoen (zevenduizend miljard) dollar die dit soort fondsen volgens schattingen in 2011 kunnen beheren dankzij vergelijkbare inkomsten uit grondstoffen en export. Een deel van dat enorme kapitaal is sinds augustus van de aandelenmarkten afgehaald, toen bleek dat Amerikaanse banken en hypotheekverstrekkers diep in de problemen zaten. Het is misschien wat simpel om te denken dat deze miljardairs (en ja, inmiddels maatregel aangekondigd. Door de ecotaks op vliegtickets worden vluchten binnen Europa vanaf juni circa tien euro duurder. Ryanair heeft de plannen om op Eindhoven een basis te vestigen daarom in de ijskast gezet, liet Gering vorige week weten. Nu al komt van de omzet 35 procent uit een andere bron dan stoeltjes Dat betekent dat de luchtvaartmaatschappij er voorlopig van afziet twee Boeing-toestellen te stallen in Eindhoven; een beslissing die ten koste gaat van werkgelegenheid, denken de voorstanders van de basis in de regio. Onze groei stagneert hier, voorspelt de directeur. Want de groei gaat de grens over naar bijvoorbeeld Weeze ook biljonairs) allemaal op een berg geld zitten in afwachting van een teken van herstel. In feite is dat wel het geval. Geen alternatieven Er zijn namelijk weinig alternatieven voor aandelenbeleggingen in Vastgoedfondsen zijn nog minder in trek dan aandelen en staatsobligaties leveren te weinig op. Ook het internationale overnamecircus houdt een keertje op als banken de hand op de knip houden. Private equity is daarom ook geen veilige haven. De miljarden die in augustus, november en ook in december teruggehaald zijn van de beurzen hebben dus nog niet echt een bestemming gevonden. De Amerikaanse lange rente is weliswaar fors gedaald sinds de zomer, hetgeen kan duiden op een grote interesse in staatsobligaties, maar ja, wie wil die dingen nou als de dollar maar blijft dalen? Blijft de dollar overigens wel dalen in (luchthaven in de buurt van Düsseldorf, red.). Tegelijk speelt de discussie over uitbreiding van de vliegtijden op Eindhoven. De omliggende gemeenten hebben vorige week te kennen gegeven tegen die uitbreiding te zijn, waardoor Ryanair op de grens van zijn groei is gestuit. Dat laatste geldt natuurlijk niet voor de rest van Europa. Nu al is 35 procent van de omzet afkomstig uit een andere bron dan de verkoop van stoeltjes, zoals Gering het noemt. De website is dé moneymaker met vijftien miljoen unieke bezoekers per maand. Als het aan Ryanair ligt, moet de bijkomstige omzet, bijvoorbeeld uit reclame op de rug van vliegtuigstoelen, zo ver toenemen dat reizen met het Ierse concern nog aantrekkelijker wordt. Het is een boude bewering, maar Gering spreekt hem nog maar eens uit: Vanaf 2012 gaan we mensen betalen om met ons te vliegen ? Kenners voorspellen gemiddeld een wisselkoers tussen de euro en dollar van 1,55 volgend jaar (huidig: 1,44). Voorzichtig zie ik hier en daar ook de eerste verwachtingen dat de dollar herstelt. De daling is immers al fors geweest en de Amerikaanse economie is nu nog opvallend sterk. Alles zal echter afhangen van het rentebeleid en de economische groei in Europa. Of aandelen in 2008 weer verkozen worden boven andere beleggingscategorieën hangt met name af van de Amerikaanse economie. De groei van de grootste economie ter wereld hangt sterk af van de huizenmarkt. Die herstelt volgens economen in 2009 en aangezien beleggers altijd vooruit kijken kan 2008 zomaar eens een hoopvol jaar worden. 1

12 ADVOCATEN BELASTINGADVISEURS NOTARISSEN Nieuw jaar, nieuwe baan als secretaresse? Heb je affiniteit met de juridische wereld? Kom dan vrijblijvend met ons kennismaken. Als secretaresse bij Loyens & Loeff organiseer je de praktijk van één of meerdere advocaten, belastingadviseurs of notarissen. Neem contact op met Renate Breunesse: of per Loyens & Loeff is een organisatie waarbinnen advocaten, belastingadviseurs en notarissen samenwerken aan geïntegreerde dienstverlening op het gebied van recht in de Benelux. De organisatie heeft in totaal 18 vestigingen. In totaal zijn er zo n 1400 medewerkers werkzaam bij deze organisatie waar professionaliteit en een vooruitstrevende bedrijfscultuur kenmerkend zijn. Bezoek onze website voor meer informatie.

13 Economie Nieuws 13 Investering Algen voor biobrandstof, voedsel en medicijnen De Hollandse alg is super hot Een Japanse investeerder stopt enkele miljoenen in het Nederlandse algenbedrijf AquaPhyto. Algen zijn hot en geschikt om voedsel, medicijnen en brandstof mee te maken. Remco Tomesen AMSTERDAM Begin met een Japanner over algen en al snel gaat het gesprek over lekker eten en sushi. Dat is heel anders bij Nederlanders, die bij algen vooral denken aan vervuilde vijvers of groen uitgeslagen aquariums, zegt Robert Baard, oprichter van AquaPhyto. Het negatieve imago van de alg in ons land zal de komende jaren kantelen, denkt Baard, die zijn bedrijf in 2005 startte. Zijn eigen verhouding tot het groene plantje doorliep een soortgelijk proces. Baard begon als vijand van de alg aan de Universiteit van Amsterdam. Daar deed hij onderzoek naar methoden om algen te bestrijden. Vervolgens ben ik het Beurs omgekeerde gaan doen. Ik kwam erachter dat de plantjes heel nuttig zijn. Algen zitten vol vitaminen, gezonde vetzuren, zijn geschikt als biobrandstof en zetten CO 2 om in zuurstof. In Flevoland heeft AquaPhyto een locatie waar het een aantal verschillende algen kweekt, in grotere en kleinere bassins. In de kleine bassins test het bedrijf algen om te ontdekken hoe de plantjes nuttig kunnen zijn. In de grotere bassins vindt daadwerkelijke productie plaats. Op dit moment verkoopt het bedrijf alleen nog algen aan diervoeders. Maar de komende jaren moet de verkoop van algen flink stijgen. Het bedrijf gaat onder meer algen leveren aan een Zeeuwse mossel- en oesterkwekerij. Algen zijn voedsel voor schelpdieren. De Japanse investeerder Teijin stopt geld in AquaPhyto, omdat het wil profiteren van het onderzoek dat het bedrijf doet. De Japanners zijn volgens Baard geïnteresseerd in de mogelijkheid om biodiesel van algen te maken, maar ook in alle andere mogelijke toepassingen. Teijin is een van de belangrijkste Japanse investeerders in Nederland. Met het geld van Teijin gaat AquaPhyto, waar nu acht mensen bij betrokken zijn, nieuwe en grotere bassins bouwen en extra personeel aannemen. Plekken waar zich grote algenkwekerijen bevinden zijn onder meer Hawaï en Californië. Shell is pas gestart met het kweken van algen op Hawaï. De oliereus hoopt in de toekomst grootschalig biodiesel uit algen te kunnen halen. In Nederland gaat AquaPhyto binnenkort samenwerken met een energiebedrijf, waarvan de naam nog niet bekend mag worden gemaakt. Het maken van biobrandstof uit algen staat nog in de kinderschoenen. Baard schat in dat het nog wel vier jaar duurt voordat zijn bedrijf daadwerkelijk uit algen gemaakte biodiesel op de markt brengt. 1 Beurs vandaag CEO Maarten Oldenhof van AND De échte topman 2007 De komende jaren moet de verkoop van algen flink stijgen. Harold Goddijn, Lakshmi Mittal, Peter Berdowski, Ben Vree of Hans Wijers imoet volgens de VEB de topman van het jaar worden. Fout, het moet heel iemand anders zijn. AMSTERDAM De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) mag opkomen voor de kleine belegger, ze lijkt daarbij de kleine fondsen over het hoofd te zien. Zoals ieder jaar kiezen beleggers op de VEB-site de topman van het jaar. De VEB heeft een voorselectie gemaakt aan de hand van drie criteria: een uitstekende bedrijfsmatige ontwikkeling, een (veel) beter dan gemiddelde koersontwikkeling in 2007 en de koers moet ten minste hoger staan dan bij het aantreden. De VEB: Harold Goddijn (TomTom) is met een koerswinst van 61% de best renderende AEX-topman, vlak voor de winnaar van vorig jaar Lakshmi Mittal met 55%. Boskalistopman Peter Berdowski behaalde een rendement van 62% en Ben Vree van Smit Internationale is de best presterende AScX-topman (+65%). Opvallend is dat de selectie wordt gecompleteerd door Hans Wijers van Akzo Nobel (+14 %). AND: +102% Niets ten nadele van hem, maar er zijn een stuk of vijftien fondsen die het dit jaar veel en veel beter deden dan het aandeel Akzo Nobel. HES Beheer (+56%), Porcelyene Fles (+46%) en Fugro (+42%) presteerden van die bedrijven het best. De onbetwiste winnaar is echter topman Maarten Oldenhof van AND. Dat is die andere Nederlandse digitale kaartenmaker naast Tele Atlas, die waarschijnlijk naar TomTom gaat. AND is het beste Nederlandse aandeel van 2007, het steeg maar liefst 102%. Oldenhof is sinds december 2002 CEO en realiseerde in al die tijd 307,3% rendement, de AEX maar 41,7%. Het is alleen een lokaal fonds en wellicht dat de VEB het daarom over het hoofd ziet. Klaas Wagenaar Toch verdient Oldenhof alle respect. Want zijn manoeuvre om overnamespeculaties aan te wakkeren ten tijde van de overnamestrijd van erfvijanden TomTom en Garmin om Tele Atlas, getuigde van tactisch inzicht. AND ging, zo verklaarde Oldenhof zonder gêne, voor een strategische heroriëntatie, waarbij alle opties ja, ook een overname open werden gehouden. Oldenhofs brille leidde tot een koerssprong van ruim 100% in slechts een paar dagen tijd, toen de strijd om Tele Atlas een hoogtepunt bereikte. Jammer VEB, maar de naam Oldenhof had niet misstaan in het onderstaande rijtje van vorige topmannen van het jaar. Zeker omdat bijvoorbeeld Getronics Klaas Wagenaar sinds zijn uitverkiezing de meest verguisde topman van de afgelopen jaren werd. 2003: Klaas Wagenaar (Getronics) 2004: Jan Aalberts (Aalberts) 2005: Ronald Brus (Crucell) 2006: Lakshmi Mittal (Mittal) 1. Het Panel STELLING VAN DE DAG: KERSTMENU! Zeg eens eerlijk, wat staat er morgen bij u op tafel na dit zéér wisselvallige, maar niet minder onstuimige beursjaar? Wordt het Chinees, Indiaas, een hamburger, kaviaar en Russisch ei, of Hollandse pot? WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP Italiaanse stamppot CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS) Wij vieren een Italiaanse Kerst. Gewoon omdat het lekker is en nog enigszins te doen met zoveel mensen. Sowieso is het verstandig om ook qua beleggingen dicht bij huis te blijven. De waarderingen zijn laag en de winstgroei is redelijk. Denk maar eens aan ASML, Unilever en Philips. 1 Frans gourmetten CEES SMIT (TODAY S BEHEER) Ik ga gourmetten met de familie. Dan is er geen stress of alle gerechten wel lukken, want iedereen is dan net als bij het beleggen zelf verantwoordelijk voor zijn gehannes. Overigens is dit volgens mij net als beursbedrijf NYSE Euronext even was: gewoon Frans. 1.. Ruim Baan Baan is al lang verdwenen, maar in het aandeel wordt nog vrolijk gehandeld. Weliswaar werd het failliete bedrijf in 2000 overgenomen door het Britse Invensys, maar niet alle aandeelhouders meldden toen hun stukken aan. Vandaar dat er wordt doorgehandeld in dit spookaandeel. Alleen geschikt voor professionals en speculanten. 1.. Hamburgers AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG ING) Wij eten deze keer ook hamburgers. Die waren in de aanbieding, doordat ze in goedkope dollars (volgens de hamburger standaard) geprijsd waren. Verder krijgt iedereen met een sterke maag een kaartje voor de nieuwe aandelenachtbaan. Hij scheert schijnbaar langs een afgrond, maar eindigt daar niet. 1

14 VACATURES! Ben jij van de Power Generation? Dan kan het echte werk beginnen. ENGINEERING Design engineer Werktuigbouwkunde - Hbo Wtb Design engineer Elektrotechniek - Hbo E R&D engineer Hoogspanningstechniek - TU - niveau E SALES NIEUWBOUW Onze krachtpatsers hebben versterking nodig. Voor uitgebreide functieprofielen kijk op onze website Naast een uitdagende en resultaatgerichte werkomgeving bieden we je ruime opleidingsmogelijkheden en een goed arbeidsvoorwaardenpakket. BEZOEK DE OPEN DAG OP DONDERDAG 27 DECEMBER VAN UUR MEER INFORMATIE OP Via deze site kan je ook solliciteren of stuur je korte motivatiebrief en CV naar solliciteren@brush-hma.nl Sales tendering engineer - Hbo E Projectmanager Hbo E of Wtb LOGISTICS & CONTROL DEPARTMENT Productieplanner - Mbo Design engineer Wtb - Hbo Wtb Inbedrijfsteller Internationaal Service engineers Internationaal Technical Inspector - Hbo E, W of AOT Service- en reparatietechnicus Onderhoudsmonteurs - Mbo E of Wtb OPERATIONS INDUSTRIAL PRODUCTS & SERVICES Wikkelaars Wikkelingmakers Beproevingstechnicus - Mbo/Hbo E Conventioneel draaier en/of frezer Machine monteurs - Mbo E of Wtb Carrouseldraaier Kwaliteitsinspecteur - Mbo Wtb Process engineer Wtb - Hbo wtb BRUSH HMA b.v. Ringdijk 390 b 2983 GS Ridderkerk Tel. (0180) Bekijk alle vacatures op

15 Cultuur 15 Kerstcircus Gerrit Reus met Cascade in stadsschouwburg Utrecht al decennia toonaangevend Circusdier kiest voor theater Steeds meer grote schouwburgen programmeren rond de feestdagen een kerstcircus. Gerrit Reus is de man achter Cascade. Dans en beweging spelen een belangrijke rol. Alexander Nijeboer UTRECHT In de oefenruimte van het Internationaal Danstheater (IDT) aan de Amsterdamse Kloveniersburgwal wordt druk gerepeteerd. Gerrit Reus, programmeur van Cascade, heeft de dansformatie dit jaar gevraagd als rode draad door de programmering. Het IDT zal met dans de changementen verzorgen en de losse circusacts aan elkaar rijgen. Een danser maakt zijn eerste danspassen met een groot, rubberen clownsmasker. Jos Groenier, artistiek leider van IDT, ziet het aan. Deze maskers vond ik gisteren op de markt in Alkmaar. Als de danser het masker even later afdoet, komt zijn vuurrode hoofd tevoorschijn. Het masker is te groot, ze sluiten niet goed en de dansers krijgen amper lucht, zegt Groenier tegen Reus. Die problemen moeten we nog oplossen. Ik ga voor een prettig mensbeeld, niet de stoere man en de mooie vrouw De acts in het circus van Cascade worden vooral gekozen op het beeld dat ze uitstralen. De maskers maken deel uit van de clownsdance. Jaren geleden las Reus in een krant over dit Amerikaanse fenomeen. Samen met Groener ging hij op zoek naar de oorsprong van de dans. Clownsdance is een vrij heftige vorm van streetdance. Heel grimmig. De dans bleek perfect geschikt voor Cascade en IDT. Reus is niet vies van experimenten. Eerder al vroeg hij een groep straatdansers als rode draad en vorig jaar het cabarettrio Brokstukken. Beweging is dit jaar het thema van Cascade. Het IDT past daar goed bij. Ik heb expres circusacts geprogrammeerd die sterk het accent leggen op beweging. Reus doelt op de headliners dit jaar: Tr espace, een spectaculaire diaboloact uit Zwitserland en Duitsland, Picaso Junior, een van de twee beste jongleurs ter wereld en de Russen Alexander Rizaev (acrobatiek) en Micha Usov (clown). Hij reist de hele wereld over om circusacts te zien. Het thema beweging past in de internationale trend. Steeds meer circusgroepen laten hun acts vormgeven door een choreograaf. In moderne circusacts spelen dans en beweging een belangrijke rol. Als voorbeeld noemt hij topact Tr espace. Visueel is het moderne dans wat zij maken. Programmeur Reus let bij de selectie van de internationale acts vooral op het beeld dat de act uitstraalt. Dit weekeinde nog zat hij in het Zwitserse Zürich waar hij een goede jongleur aan het werk zag een act die ongeschikt bleek voor Cascade. Ik ga voor een prettig mensbeeld. Die act was mij te macho, met een stoere man en een mooie vrouw die slechts ballen mocht aangooien. Halverwege het gesprek gaat de telefoon. Een productiemedewerker belt over problemen bij de Rotterdamse douane. De attributen van de Chinese formatie Dalian Troupe dreigen niet op tijd door de douane te komen, nu de ambtenaren hebben besloten de container een extra veiligheidsscan te geven. Zo zijn er ieder jaar wel problemen die moeten worden overwonnen. Twee jaar geleden raakte de hoofdact op het laatste moment geblesseerd. Net als in de voetbalwereld laten veel circusartiesten zich vertegenwoordigen door makelaars. Reus werkt met enkele betrouwbare agenten makelaars uit Afrika en het voormalige Oostblok mijdt hij liever. Bij ons is een afspraak een afspraak. Met acts uit Afrika en uit sommige delen van het Oostblok ligt dat soms anders. Als ze ergens een hogere gage kunnen vangen, zijn ze vertrokken. Reus is van kindsbeen af een circusgek. Met zijn bedrijf Big Top B.V. produceert hij circussen voor diverse schouwburgen en gelegenheden, maar zijn wortels liggen in de Utrechtse stadsschouwburg. Daar begon hij in 1989 als programmeur van Cascade, nu een van de meest toonaangevende circussen van Nederland. Reus is tevens voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Circus Ondernemingen (VNCO). Alhoewel hij in Cascade geen dierenacts programmeert, ergert hij zich aan de discussie. Ik ga voorop in de strijd tegen de dierenactivisten. Het welzijn van de dieren in circussen is niet slecht. Ze worden tot tweemaal zo oud als in het wild. Hij benadrukt dat VNCO in samenwerking met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) richtlijnen heeft ontwikkeld voor de verzorging van dieren. We hebben de dierenbescherming zelfs gevraagd toe te zien Dieren in het circus worden tot tweemaal zo oud als in het wild op naleving. Ze zijn niet happig. Zelf programmeert Reus geen dierenacts het heeft volgens hem niets met de protesten te maken. Cascade begon ooit als een traditioneel circus, met roofdieren, paardenact en een piste met zaagsel. Tot hij in 1992 voorstellingen zag van de toen baanbrekende circussen Cirque du Soleil en het Belgische Cirque Plum. Die voorstellingen waren voor mij een enorme eye-opener. Voor het eerst zag ik een circus dat was opgebouwd als een theatervoorstelling. De piste met zaagsel noodzakelijk voor dierenacts, maar een ergernis voor acrobaten was snel verdwenen. Het accent kwam nadrukkelijker op de vormgeving te liggen. Dat was heel inspirerend. Ik gooide meteen het roer om. Zonder dierenacts kon ik de theatraliteit veel beter benadrukken. Cascade is tenslotte een circus in een theater. 1 Kerstcircus Cascade is te zien tot en met 30 december in de Stadsschouwburg in Utrecht. GOLDEN GLOBE NOMINATIe BESTE actrice: CATE BLANCHETT euro voor ceremonie tijdens Serious Request ERIC CORTON VOLTREKT HUWELIJK IN GLAZEN HUIS Eric Corton heeft gisteren een huwelijk ingezegend in het Glazen Huis. De 3FM-dj trad eenmalig op als ambtenaar van de burgerlijke stand voor de gemeente Den Haag. Het kersverse echtpaar Sylvia en Heino Hofman had euro over voor een ceremonie tijdens de 3FM Serious Requestactie in het Glazen Huis. Voor dat bedrag kregen de tortelduifjes de bruidskleding, een witte strapless jurk en een traditioneel jacquet. Ook onder meer de ringen, de bruidstaart en een huwelijksreis van twee weken naar Spanje werden door sponsors beschikbaar gesteld. De waarde van de bruiloft wordt geschat op achttienduizend euro. De Brabantse Sylvia en Heino zijn al zestien jaar samen en hebben twee kinderen, dochter Juli en baby Sep. Sylvia wist zondagochtend bij aankomst in Den Haag nog niets van de komende bruiloft en werd verrast door vriend Heino.. Queen Elizabeth op YouTube Koningin Elizabeth gebruikt dit jaar YouTube om haar kerstboodschap te verspreiden. De Queen toont op haar eigen videokanaal ook archiefbeelden van de koningin en haar familieleden. Schitterend schouwspel - telegraaf NU IN DE BIOSCOOP

16 16 Media Film: Finding Nemo Met een Oscar bekroonde animatiefilm over het clownvisje Nemo, dat tegen de wil van zijn vader de wijde oceaanwereld intrekt en de weg kwijtraakt. Met de stemmen van o.a. Ellen Degeneres en Willem Dafoe. BBC1, Film: Shrek 2 Tweede en wat minder deel van de animatiefilmreeks over de groene goeierd Shrek. Met de stemmen van o.a. Mike Myers, Cameron Diaz en Eddy Murphy. BBBC1, Film: The Sound of Music Musicalfilm waarin een mislukte non Marie (Julie Andrews) gouvernante wordt bij de familie Von Trapp. De zeven kinderen leren van haar de joy of the sound of music. Meezingen verplicht. RTL4, The Catherine Tate Christmas Show Catherine Tate, de meest geliefde en gelauwerde Britse comédienne van dit moment laat al haar typetjes opdraven in deze kerstspecial. BBC1, Marathonuitzending: Radio Bergeijk, toewijding in beeld. Voor de nachtbrakers zendt de VPRO gewoon acht afleveringen uit van de serie die gecreëerd werd rond het succesvolle hoorspel Radio Bergeijk. Teksten en spel: Pieter Bouwman en George van Houts. Gastacteurs o.a.: Alex Klaasen, Marjan Luif, Annet Malherbe, Anniek Pheifer. Ned3, EERSTE KERSTDAG VOOR DE BUIS Film: Annie Musicalfilm rond het weesmeisje Annie. De kleine hoofdrolspeelster (Eileen Quinn) speelt nu bijrollen op Broadway. RTL4, Film: Sissi Het eerste deel uit de trilogie over keizerin Elisabeth van Oostenrijk-Hongarije. Met een bevallige Romy Schneider in de hoofdrol. Ned1, Het Kerststerrencircus Voor de Kindervredesprijs van Kids- Rights werken BN ers zich graag in het zweet. Altijd al Jaap Jongbloed aan de trapeze willen zien hangen? Of Angela Schijf (zie foto)? Grijp uw kans. Ned1, Film: Ali Biopic over s werelds beroemdste zwaargewicht bokser Cassius Clay, alias Muhammed Ali. Met een afgetrainde Will Smith in de hoofdrol. Ned3, Televisie Op de foto met de zus van Monique wist wat ze kon verwachten Monique Smit volgt de voetsporen van Jan Smit naar het BN er-dom, en luistert goed naar de tips van haar oudere broer. Mischa de Bruijn AMSTERDAM De TROS heeft er volgens haar geen problemen mee dat af en toe haar Volendamse afkomst doorklinkt. Ze hebben er van tevoren wel op gelet, en ze vonden het meevallen, zegt Monique Smit, zangeres, presentatrice en het jongere zusje (18) van Jan. Soms glipt er iets doorheen. Af en toe zeg ik ik kom lánges, in plaats van ik kom langs. Of nes in plaats van net als. Oeps, denk ik dan. Afgelopen zaterdag werd het presentatiedebuut van Smit uitgezonden. Ze is het nieuwe gezicht van de Kids Top 20, een muzikaal kinderprogramma. Met deze nieuwe baan begint het weekschema van Monique Smit inmiddels Jan Smit-achtige vormen aan te nemen. Ze somt, een paar dagen voor de uitzending, door de telefoon, op: Maandag moest ik naar Sterrencircus (ook een TROS-programma, red.), dinsdag had ik foto shoots, gisteren had ik opnamen voor Kids Top 20 en morgen moet ik naar Gisteren had ik koorts, maar toen zei ik: nu niet opgeven Monique het Glazen Huis. Gelukkig kan ze zaterdagavond op vakantie. Maar net daarvoor heb ik nog wel een optreden. En dan te bedenken dat ze in april nog met schaar en kam in de handen stond in de kapsalon. Nee, het leven als kapster mist ze niet. Niet dat ze er niks van bakte. Volgens mij deed ik het wel goed hoor, ik heb mijn moeder ook altijd geknipt. Het was toch goed hè, mam? (onduidelijk gemompel op de achtergrond). Maar dit is wat Smit wil. Het is helemaal wat ik ervan had verwacht. Door haar beroemde broer wist ze wat ze zich bij het sterrendom moest voorstellen. Ik wilde altijd met hem mee als hij iets voor de tv moest doen, ook al waarschuwde hij dat het de hele dag wachten betekende. Dat is het ook, maar als je dan eindelijk op het podium staat en al die mensen gaan meezingen, dan weet je waar- VANDAAG. Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4 RTL 5 17:00 NOS Journaal 17:05 Serious Request 17:59 EénVandaag 18:00 NOS Journaal 18:20 EénVandaag 19:00 Lingo 19:25 Ingang Oost 20:00 NOS Journaal 20:30 Memories 21:25 Het familiediner 22:15 Hello Goodbye 23:00 Karin Bloemen: Kerstshow 23:55 Schone schijn 00:30 Hello Goodbye 01:15 HilversumBest met kerst (deel 1) 02:14 NOS Journaal RTL 7 RTL 8 SBS 6 Net 5 Veronica 17:45 Who s next compilatie 18:00 The A-Team 18:55 Law & order 19:50 De Pfaffs 20:30 Reindeer games 22:30 RTL Voetbal: Eredivisie samenvattingen 23:00 Hart s war 01:15 Teleshop 7 01:16 Nachtlounge 03:00 The hotspot Hart s War, uur 17:00 NOS Journaal 17:10 Schepper & co 17:35 Het Hoogste Woord 18:05 Goud, wierook en mirre 18:35 Willeke Alberti - Goud 19:25 Toen was geluk heel gewoon 20:00 Natuurlijk Nico 20:30 Velen zijn geroepen 21:05 NCRV Dokument: Het onzegbare 22:00 NOS Journaal 22:15 Nova/Den Haag vandaag 22:40 Kerstspecial Kruispunt 23:05 Kerstspecial: Mijn Engel 00:00 Eurcharistieviering/Eurovisie 01:30 Nova/Den Haag vandaag 01:50 EénVandaag/BankGiroLoterij Restauratie :25 Cultura 17:00 Een plek onder de zon 17:30 Oprah Winfrey show 18:20 Dr. Phil 19:10 Ally McBeal 20:00 Everybody loves Raymond 20:30 Jamie Oliver kerstspecial 21:30 Expeditie Robinson 22:30 As the world turns 23:20 The nanny 23:50 4 in het land 00:15 RTL Nieuws 00:25 Een plek onder de zon 00:55 Teleshop 8 00:56 2Babes 02:00 TV Club 2Babes, uur 17:05 NOS Jeugdjournaal.nl 17:10 SpangaS Marathon 18:05 Modemeiden 18:25 Het Klokhuis 18:45 NOS Jeugdjournaal 19:00 Finale Serious Request 19:50 NOS Journaal 19:55 Tequila 20:25 Holland Sport Kampioenenquiz 21:20 Mike & Thomas kerstrevue 22:30 De Nationale Wetenschapsquiz Senior :15 Hotdog 00:55 Marathon: Little Britain It s a very merry Muppet Christmas, uur 17:00 It s a very merry Muppet Christmas movie 18:40 The Santa Clause 20:30 Harry Potter en de Steen der Wijzen 23:15 The river wild 01:20 Nachtprogrammering: Hart van Nederland - Late editie 17:05 As the world turns 18:00 RTL Nieuws 18:15 Editie NL 18:35 RTL Boulevard 19:30 RTL Nieuws 19:55 RTL Weer 20:00 Goede tijden, slechte tijden 20:30 All you need is love kerstspecial 22:25 4 in het land 22:50 RTL Nieuws 23:00 RTL Weer 23:05 Jouw vrouw, mijn vrouw 00:00 RTL Boulevard 00:55 Teleshop 4 00:56 Cupido 03:00 1op1 17:40 Charmed 18:30 Snow wonder 20:30 Three to tango 22:25 Addicted to love 00:15 Related 01:10 Nachtprogrammering: Relax TV 04:10 Will & Grace 18:25 The twelve days of Christmas eve 20:00 De Gouden Kooi 20:30 Home alone 4 22:05 Karroll s Christmas 23:40 De Gouden Kooi 00:10 The king of Queens 00:35 Teleshop 5 00:36 BabewatchTV 02:00 KamasutraTV Home alone 4, uur. 17:08 Het kerstjournaal 17:10 Atomic Betty special 18:00 Politieachtervolgingen 18:10 3rd Rock from the sun 19:05 Friends 19:35 Spin city 20:00 Seinfeld 20:30 NCIS 21:35 Numb3rs 22:30 Wanted 23:30 Santa s slay 00:50 The Simpsons vieren kerst 01:20 Nachtprogrammering: Late night 04:20 Friends 04:45 Spin City

17 Media 17 TWEEDE KERSTDAG VOOR DE BUIS voor je het doet. Af en toe is het best pittig, heeft ze ook al ontdekt. Gisteren was ik eigenlijk ziek, ik had koorts. Maar er waren wel opnamen voor de jubileumuitzending van Kids Top 20, met wel twintig artiesten. Ik heb in de spiegel gekeken en gezegd: nu niet opgeven Monique. Smit werd al een beetje bekend door de real life-soap van haar broer. In het voorjaar vertoonde ze haar zangkunsten in het Talpaprogramma Just the two of us en in juni had ze een hit met haar single Wild. Af en toe is het wel gek. Laatst stond ik in de rij voor de achtbaan bij Disneyland Parijs en hoorde ik achter Monique Smit. TROS me mensen zeggen dat ze met me op de foto wilden. En via Hyves krijg ik allerlei berichtjes van mannen die met me willen daten. Haar broer fungeert een beetje als haar coach. Als Jan naar een optreden van mij heeft gekeken, geeft hij achteraf aanwijzingen: let voortaan hierop, doe dit nooit meer. Hij zegt dan bijvoorbeeld dat ik meer op de camera moet letten. Ja, af en toe denk ik wel eens: hou nou maar stil. Maar over het algemeen heeft hij goede tips. Wat vindt hij van haar presentatiedebuut? Dat heeft hij nog niet gezien, het commentaar daarop moet ik nog krijgen. 1 Film: Monsters, Inc. De hoofdrolspelers in Monsters, inc. zijn de monsters:sulley (John Goodman) en het wandelende oog Mike (Billy Crystal). BBC1, The Graham Norton Christmas Show Maak een kruising tussen Paul de Leeuw en Robert Jensen en je krijgt Graham Norton, die stiekem nog iets scherper en grappiger is ook. In zijn talkshow ontvangt hij onder anderen actrice Lindsay Lohan. BBC1, Film: Million Dollar Baby Met Oscars overladen euthanasie/ boksfilm van en met Clint Eastwood. Verder met Hillary Swank en de Nederlandse bokser Lucia Rijker. Ned3, Film: Galaxy Quest Bij vlagen hilarische SF-film. De cast van een Star Trek-achtige tv-serie belandt per abuis echt in de ruimte. Met o.a. Sigourney Weaver en Tim Allen. BBC1, 0.50 Top2000 a gogo De verhalen achter de hits Zes avonden lang schijnt dit programma zijn licht op de grote lijst van Radio2. Presentatie Matthijs van Nieuwkerk. Ned3, Herman van Veen vertelt van kerst Registratie van de theatervoorstelling Goeie Genade. Herman van Veen en Edith Leerkes staan stil bij het kerstverhaal en gebeurtenissen uit het leven daar omheen. Ned2, De avond van de nationale rekentoets Kunt u nog staartdelen en uw irritante oom of schoonvader niet? Dit is de kans ze voor het blok te zetten. Presentatie Joost Prinsen Ned2, QI Intelligente humorvolle quiz over feitjes en non-feitjes. Gepresenteerd door gelauwerd komiek Stephen Fry. BBC2, Hoge Bomen Deze keer staat Wim T. Schippers centraal. Portret van een tegendraadse televisiemaker en kunstenaar. Ned2, VPRO s import: Wide Awake Filmmaker Alan Berliner kan niet slapen s nachts en maakte daar een documentaire over. Ned2, VANDAAG Eén 17:15 Studio Brussel - Music for Life 18:00 Het journaal 18:10 De rode loper 18:35 Blokken 19:00 Het journaal 19:40 Man bijt hond 20:05 Het weer 20:10 Thuis 20:40 Viva Victoria 21:30 Het leven zoals het is: Kinderziekenhuis 22:05 De laatste show 22:57 KENO-uitslagen 23:00 Taxi 2 00:25 De rode loper 00:45 Man bijt hond 01:10 Doorlopende herhalingen van Het journaal laat en weer Canvas 17:05 Aladdin in het Disney Festival 17:25 Mega Mindy 17:55 Op schok 18:05 Karrewiet 18:15 Spring 18:30 Go go stop 18:50 En daarmee basta! 19:10 Zap Jr. High 19:25 Karrewiet 19:35 The Sleepover Club 20:00 Kerstboodschap door Z.M. de koning 20:10 Terzake 20:30 Nigella s Christmas bites 21:22 Canvas XL wildcard 21:25 Geel 22:00 De Jos Bosmans kerstshow 22:35 City lights 00:00 Middernachtmis + UITGELICHT+ Het gesprek 17:00 Gogh s Zondag 18:00 De Week van J&R 19:00 Spraakmakers 20:00 Gogh s Zondag 20:30 Commissaris Theodor 21:30 Een Politiek Gesprek 22:00 FC Het Gesprek 23:00 Spraakmakers BBC 1 BBC 2 ARD ZDF 17:20 The princess diaries 2: Royal 17:00 The Good life 17:00 Evangelische Christvesper 17:00 Alle Jahre wieder engagement 17:30 Pavarotti: A life in seven arias 18:00 Tagesschau 18:00 Mein allerschönstes 19:10 Nieuws en weerbericht 18:30 Carols from King s :15 Weihnachten auf Gut Aiderbichl Weihnachtslied 19:20 Regionaal nieuws en 19:45 Dad s army 19:00 heute weerbericht 19:14 Weerbericht 19:35 Shrek the Halls 20:00 Tagesschau 19:15 Musik aus dem Weihnachtsland 20:15 Blackadder s Christmas carol 20:15 Lauras Wunschzettel 21:00 Arena 21:45 Familie Heinz Becker 20:15 Weihnachten mit Marianne und Michael 20:00 21:00 When Joseph met Maria EastEnders 21:30 Pirates of the Caribbean: 23:10 An audience with Ken Dodd 22:15 Loriot The curse of the Black Pearl 00:10 Blankety blank 22:40 Tagesschau 22:15 Evangelische Christvesper Görlitz 23:00 heute 00:40 More Dawn French s boys who do comedy 22:45 Katholische Christmesse aus 23:45 A christmas bucket o French and 01:10 Comedy connections 00:00 Tagesschau 23:05 Es gibt noch Haselnusssträucher Saunders 01:40 Red Dwarf 00:10 Vatel 00:05 Traum meines Lebens 00:20 Nieuws, regionaal nieuws en 02:10 Mr Deeds goes to town 01:45 Tagesschau 01:40 heute weerbericht 04:05 The leopard man 01:50 Ladykillers 01:45 Santa Claus 00:25 Regionaal nieuws en 03:15 Verzauberte Weihnachten 03:15 Zauberland Kappadokien weerbericht 04:45 Weltreisen: Römische Skizzen 03:30 Superstar in Rot: Das Geheimnis 00:35 Midnight mass des Weihnachtsmanns 01:45 Hope springs 04:15 Global Vision 03:15 Weerbericht 04:25 Lockruf des Goldes 03:20 BBC News 24 Blackadder s Christmas carol, uur Finale Serious Request Actie. De 3FM dj s mogen het Glazen Huis weer uit. Zes dagen hebben ze gevast voor het goede doel. Ned3, All you Need is love kerstpecial. Kinderen van BN ers hebben dit jaar een kerstmedley ingestudeerd. RTL4, Film: Pirates of the Caribbean: The curse of the Black Pearl. Op Disneyattractie gebaseerde blockbuster met Johnny Depp. BBC1, Film: The River Wild Thriller met Meryl Streep. Wildwaterrafter moet ontkomen aan criminelen. SBS6, Een Politiek Gesprek, uur. Comedy Central 20:00 That 70 s Show 20:30 South Park 21:00 South Park 21:30 Reno :00 The Office US 22:30 Californication 23:00 That 70 s Show 23:30 South Park 00:30 Reno :00 The Office US 01:30 That 70 s Show 02:00 Nachtprogrammering 05:00 Dora. Discovery Channel 17:00 5th Gear 17:30 5th Gear 18:00 How it s made 18:30 Stuntdawgs 19:00 Mythbusters specials: Christmas special 20:00 Dirty jobs: Casino food recycler 21:00 Deadliest catch: Bearing Sea salvation 22:00 Dirty jobs: Alpaca shearer 23:00 Head on 01:00 Football hooligans international: Russia 01:55 I, videogame: The thumb

18 18 Service NS is volop in beweging ARGUS Schoonmaker vervangt steeds vaker thuiszorg René Leisink. COLOFON Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteuren Frank Poorthuis, Dirk Koppes artdirector Marc de Kruijf marketing Chantal Arendsen distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties. Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: of kijk op Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN ( ) of Anthony Fokkerweg CP Amsterdam Tel Fax Iedereen vraagt zich wel eens iets af over heel gewone dagelijkse dingen. al@din is de digitale vraag- en antwoorddienst van de openbare bibliotheken op aladin.bibliotheek.nl en geeft in samenwerking met Dagblad De Pers antwoord op die vragen. Vragen stellen kan per . Chatten met al@din kan op werkdagen tot uur én op dinsdag- en donderdagavond... HET WEER Vandaag Vandaag begint bewolkt en dus grijs. Bovendien is het nevelig. De wind is zwak en waait matig uit zuidzuidwestelijke richting. Later vanmiddag kan het in het zuiden van het land opklaren. Misschien laat de zon zich nog zien. Vanmiddag stijgt het kwik tot rond 4 graden. redactie@depers.nl distributie@depers.nl sales@depers.nl marketing@depers.nl Morgen Morgen begint Kerst overal grijs en groen. Op een enkele plek in Brabant ligt misschien nog wel een restant sneeuw. Het blijft droog en met een iets aantrekkende zuidzuidwesten wind in combinatie met temperaturen van slechts 2 tot 3 graden voelt het beslist waterkoud aan buiten de deur. IN WELK JAAR WERD DE EERSTE PIRAMIDE GEBOUWD? Extremen van 24 december hoogste max. temp.: 12,8ºC in 1997 laagste min. temp.: -11,6ºC in 1964 De beroemdste piramiden, ze worden ook wel de mooiste genoemd, zijn de piramiden van Gizeh. Waarschijnlijk zijn het niet de oudste. Een exact jaar waarin de eerste piramide werd gebouwd is niet te geven. Er bestaan vier typen piramides: Mastabagraf voor Chr. Trappiramide voor Chr Knippiramide voor Chr. Piramiden voor Chr. De bouw van een piramide kon wel dertig jaar duren en er werkten soms mensen aan mee. Dit waren geen slaven maar mensen die voor het werk betaald werden. De steenblokken waarmee werd gebouwd, werden uit de rotsen gehakt. De stenen konden wel kilo wegen en werden met een soort slee en een touw naar de bouwplaats vervoerd. Er werden werkhellingen aangelegd om de stenen op te hijsen. Hoe dat precies gebeurde, weet men niet. Meer informatie: pabolessen/00012anatuur wonderen/homepage/inhoud6.htm WEERBERICHT NEDERLAND. GRONINGEN Mistig 4 C AMSTERDAM Mistig 5 C MAASTRICHT Bewolkt 6 C VLISSINGEN Nevel 5 C

19 Service 19 HENRY DE HOON KERSTSTAL H et is in oktober al Kerstmis, als het aan de middenstand ligt tenminste. Ik loop op een zachte oktoberdag het Coriowinkelcentrum van Heerlen binnen (Corio is een verwijzing naar het Romeinse verleden van de provinciestad, waarbij dit winkelcentrum ongeveer net zoveel te maken heeft met Romeinen als Kerst met oktober) en daar schittert een kerstboom van ruim tien meter, compleet met ballen en sneeuw. Er staat ook een kerststal. Na een oppervlakkige eerste indruk blijft je blik ronddwalen, omdat je voelt dat er iets ontbreekt. Er staat een ezel, inderdaad, heel traditioneel. Maar geen os en geen Jozef en Maria. Een kribbe is er, met alleen heel veel stro erin. Geen Kindeke Jezus te bekennen. Naast de ezel staat wel een klein ezeltje, dus toch nog een kindje, met schattige lange oren. In de boom hangt halverwege nog iets, je zou een engel verwachten, of de ster van Bethlehem. Maar nee, het blijkt een kabouter te zijn, met een hengel. Wat valt er nou vanuit een kerstboom te hengelen, vraag je je af. Aan de hengel hangt een mandje, met daarin stro uit de kerststal. Tergend langzaam gaat het mandje omhoog, zakt dan weer, blijft een poosje rusten ter hoogte van de ezel en gaat dan weer langzaam omhoog. Ik ga een kopje koffie drinken in het tegenoverliggende café en zie vanuit mijn ooghoek telkens het mandje zakken, even uit mijn blikveld verdwijnen en weer verder stijgen of dalen. Een even nutteloze als inhoudsloze handeling. Maar ja, het is bijna Kerst, dus dan moet je toch iets om de aandacht van klanten te trekken. Een Marokkaanse kleuter staat er in elk geval ademloos naar te kijken. Moet je verdrietig zijn om de inhoudsloze invulling van Kerstmis? Ik ben zelf niet gelovig, maar ik voelde toch iets wringen toen ik een keer een gesprekje opving tussen twee vrouwen die een kerstmarkt bezochten. Ze keken afkeurend naar een kraam met kerststalletjes, waar het kindje Jezus in lag. Dat kan ik nou niet uitstaan, zei de ene vrouw. Dat ze zelfs met Kerstmis de godsdienst erbij halen. 1 TRENKE RIKSTEN-UNSWORTH DERDE KERSTDAG I n oktober begon het al. Dan vroeg mijn moeder wat we wilden eten tijdens het kerstdiner. In mijn kinderogen een overbodige vraag, want ik wilde elk jaar hetzelfde, wat mijn moeder altijd leek te vergeten. Ze praatte nou eenmaal graag over het menu. Jaren later begint het nog steeds in oktober. Nu niet zozeer met de vraag wat we willen eten, want rekening houden met de eetvoorkeuren van haar kinderen doet mijn moeder nauwelijks nog. Wel houdt ze rekening met onze agenda s. De vraag is dus, op welke dag het kerstdiner gehouden zal worden. Mijn moeder voelt zich vaak achtergesteld, omdat de schoonmoeder van mijn broer meestal Eerste Kerstdag inpikt. Dat die vrouw dit noodgedwongen doet, omdat een dochter van haar werkt met Kerst, toevallig vaak op Tweede Kerstdag, daar gaat ze aan voorbij. Op Tweede Kerstdag bijeenkomen is echter lastig. Mijn schoonmoeder heeft namelijk vier kinderen, die allemaal weer een partner hebben. De ouders van die partners willen hun kinderen ook graag bij het kerstdiner. Je hoeft geen briljant wiskundige te zijn om te bedenken dat je zo heel Nederland rondgaat. En met dezelfde geringe wiskundige kennis kun je bedenken dat het nooit gaat lukken, alle Nederlanders die bij elkaar moeten eten in twee dagen. En waarom moet het ook per se met Kerst? Bijna niemand herdenkt de geboorte van Christus, men wil gewoon samen eten. Wanneer het wel om Christus gaat: een verjaardag wordt toch ook vaak in het dichtstbijzijnde weekend gevierd? Daarom pleit ik voor minder krampachtig vasthouden aan de kerstdagen, en voor meer doortellen. Houdt het kerstdiner op de derde dag. Of de vierde, vijfde, zesde, of oudejaarsdag. Laat het om het samenzijn gaan. Wel zo gezellig. 1 EVELYNE GORTER EXTRA BORDEN D e vetbollen hangen aan het vogelhuisje in de tuin. In de boom zie ik er ook nog eentje hangen. Het brood ligt in kleine stukjes op de voederplank. De drinkbak is gevuld. De vogels komen hier de winter wel door, denk ik bij mezelf. Er staat een dun laagje ijs op het water in de plantenbakken. De bloemen hangen duidelijk aangeslagen van de kou aan hun steeltjes. Ik kijk naar mijn buurvrouw, mevrouw Dros. Zij zit ook duidelijk aangeslagen in haar stoel. Zou zij deze winter nog doorkomen, denk ik bij mezelf. Ze is al zo oud en haar man is er nu ook niet meer. Ze heeft niemand meer. Ze ziet me denken. Ga maar kind, ik red me wel. Ga maar gauw naar je man en naar je kinderen. Ze zitten vast op je te wachten, het is tenslotte Kerst. Het is gezellig en het eten is heerlijk, vooral omdat we met zijn allen delen Ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om haar nu alleen te laten. Heeft u toevallig zin om met mij mee te gaan?, vraag ik in een opwelling. Ik zie dat er een vonk des levens ontstoken is. Dat zou ik best gezellig vinden, antwoordt ze duidelijk opgelucht omdat ze vanavond niet alleen thuis hoeft te zijn. Ik help haar in haar mantel. We vertrekken arm in arm naar mijn huis even verderop in de straat. Bij de voordeur aangekomen doet mijn man al open. Zonder verbaasd te zijn, pakt hij onze jassen aan en hangt ze op de kapstok. We lopen de woonkamer in. De kamer wordt verlicht met kaarsen. Mijn man verschuift de stoelen en zet nog een extra bord op tafel. Ik zie dat dit het tweede extra bord is. Een van de kinderen heeft een vriend meegebracht, zegt hij als hij mij ziet kijken. Mijn man heeft het eten reeds voorbereid en hij heeft er erg veel werk van gemaakt. De kinderen komen tezamen met hun vriend aan tafel zitten. De wijn wordt ingeschonken. Het is gezellig en het eten is heerlijk, vooral omdat we het met zijn allen delen. Dit is het echte kerstgevoel. 1 JACQUELINE SERVAIS WORST Ik heb zulke gemengde gevoelens. Over Kerst. Iedere keer neem ik mij voor dit jaar nou eens niets speciaals te doen en zéker geen kaarten te versturen. Ons eten zal boerenkool met worst zijn. Voor de rest zal alles mij een worst zijn, als we maar verdraagzaam en lief zijn voor elkaar. Dat is alles wat ik wens. Helaas, mijn kerstwensen zijn nog nooit uitgekomen. Iedere keer komen op 7 december de eerste kerstkaarten al binnen. Ach, eentje vind ik niet erg, dat kweekt nog geen schuldgevoel. Maar zodra het er een weekje later al twintig zijn, begin ik alweer te twijfelen. Zal ik dan toch maar? Nee! Ik doe er niet meer aan mee zolang het als verplichting voelt. Niet zolang er nog honger en ellende bestaat. Zolang allerlei volken elkaar het licht in de ógen niet eens gunnen. Mijn buren beginnen op 7 december de kerstverlichting buiten al aan te leggen. Ik weiger en steiger. Ik wil niet. Al die energie omdat het zo gezéllig is. Brrr, ik zit liever binnen gezellig warm op de bank en niet als een dakloze gezellig buiten in de kou. Normaal laat ik ze toch ook in de kou staan? Waarom dan lampjes aan voor de gezelligheid? Allemaal extra fijnstofuitstoting goed voor het broeikaseffect. Hé, dat is een onderwerp waar de gemoederen op aarde van oververhitten. Die warmt toch ook op? Is dat goed voor de daklozen en krijgen ze het daardoor warm? Ik doe toch maar mee met lampjes. Voor het goede doel. Als ik veertig kaarten heb gekregen, ga ik weer aan de slag met, jawel, kaarten schrijven met beste wensen. Eén compromis maak ik, ik schrijf persoonlijke gemeende wensen aan diegenen die ik ken. Nu nog dat heidense ding, de kerstboom. Ach, een kleintje. Kan dat? Het hééft wel iets. Over twee weken liggen en prikken overal uitgevallen naalden. Ze steken. Net zoals mijn geweten. Dat steekt ook. Alweer allerlei compromissen gesloten. Alweer mijzelf aangesloten bij de massa. Alweer meegedaan met uiterlijke schijn, letterlijk en figuurlijk. Zal ik het ooit leren en bovenstaande afleren? 1 ZILVEREN BALLEN I LIN LE ROUX edere zichzelf respecterende columnist of hobbyist schrijft over Kerstmis. Simpel. De boodschap die dan verborgen zit tussen felle tirades en komische spitsvondigheden komt over het algemeen op het volgende neer: Kerst is een verderfelijke happening, zonder diepgang of zingeving. De Kerstman is een Amerikaanse vinding om suikerdrankjes aan de man te brengen. En deze gallige figuur verdringt ook nog eens die waardige Sinterklaas. Het hele festijn draait alleen maar om grote hoeveelheden eten, consumeren lijkt het grootste goed. Dan is die boom ook nog gejat van een heidens feest. De eeuwige familiebijeenkomsten ten slotte, ze zijn zelden gezellig en altijd schijnheilig. Aan tafel mooi zitten wezen en intussen stiekem neuken met de man van je zus. Maar de allerfanatiekste onder deze kersthaters durven ook nog de wereldellende erbij te halen, welke vrede op aarde?! Je voelt je dan behalve dik, hypocriet, en hebberig ook nog schuldig. Nou, mij niet gezien dit jaar! Ik vind Kerst heerlijk! Laat de kerstklokken maar luiden! Ik loop al dagenlang te mijmeren over een groots kerstdiner. Sinds begin december luister ik alleen nog maar naar kerstmuziek. Het is koud en nat buiten, maar ik zit lekker binnen. Onder mijn eerste kerstboom. Want de kerstboom, mijn eerste, is nu al het hoogtepunt van deze Kerst. Gisteren hebben we hem gekocht en romantisch naar huis gesleept. In het tuincentrum waar we hem kochten, hebben ze ook oogverblindende versieringen in alle kleuren van de regenboog. En toch stuitte dat, ook bij mij, ineens op weerstand. Waarschijnlijk beïnvloed door al die cynische verhalen en natuurlijk sprak daar ineens, altijd als je er niet op zit te wachten, de salonsocialist in mij. Die gaf namelijk de voorkeur aan een cultureel verantwoord garnituur. Geen goedkoop geglitter. Koop enkel kinderarbeidvrij geknutselde engeltjes en herdertjes in natuurtinten. Maar tevergeefs. In dat tuincentrum, op die kerstshow, ging ik toch voor de bijl. Ballen ronder dan rond, schitterender dan schitterend. Pieken en lampjes zo ver als je kunt kijken. Kerstmannetjes op fietsjes over kabelbaantjes, het rook er naar verse hulst. Heel even heb ik nog gezocht naar mosgroene herdertjes. Maar ik heb me laten verleiden door grote zilveren ballen en zuurstokken. Ze glitteren er gezellig op los, in onze eerste kerstboom. Heerlijk Kerstfeest. 1

20 20 Puzzel met De Pers ZWEEDS RAADSEL: kleuterschool christ. feest elektr. eenheid gestold vleesnat 4 OPTISCHE ILLUSIE 5 Griekse letter windvrij 2 interval nageslacht overheersen kerkgebruik café gelofte 7 1 herfstbloem streling vogelbek hoeveelheid schaakterm wijkplaats vallei raskonijn onbeschaafd salonmeubel 3 lustig groeiend vreesachtig halfaap schaamte 6 SUMBRERO CRYPTOGRAM HORIZONTAAL: 1. Probeer een dief eens in de verdediging te krijgen (8); 4. Voor voetballers toelaatbaar, voor boksers niet (8); 6. Drank(schaal) (4); 8. Achteraf een sportieve zaak (7); 9. Achter de noot in de Chinese keuken (4); 10. De plaats van gelovigen (8); 11. Musici die voor vuurwerk zorgen (8). VERTICAAL: 1. Betalen voor schepen (6); 2. Onderzoek maakt een boom droog (6); 3. Eigenschap van vuil goed (7); 5. Hij is sportief bezig met bijknippen (7); 6. Met een super-ego kom je er wel! (6); 7. Geen stilstaande schaakstukken (6). Zweeds -s-b-l-bdoorbÿter -ere-mara speer-mes -l-dop-klel-kogel -pal-kina mediteren -les-rond LEESBRIL Legpuzzel Kakuro & Sumbrero OPLOSSINGEN VAN VRIJDAG Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Leeslamp; 4. redeloos; 6. spel; 8. elegant; 9. oven; 10. laagland; 11. nokkenas. VERTICAAL: 1. Laredo; 2. steven; 3. amoreel; 5. slaraak; 6. stille; 7. Landes Kakuro van vrijdag Liggen deze structuren precies recht? En zijn de alle rijen exact horizontaal? Bij onderstaande kakuro vormen de getallen in de zwarte driehoekjes de som van cijfers van 1 tot en met 9, die horizontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden ingevuld. De Sumbrero links is een drieweg-kakuro waarbij de getallen in de driehoekjes de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes moeten worden ingevuld. De 0 doet helemaal niet mee. Per som mag elk cijfer maar één keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of Sumbrero van vrijdag SUDOKU SUDOKU SUDOKU KAKURO Interlanden zoekt enthousiaste bezorgers Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN bezorging op maandag tot en met vrijdag vóór uur (vanaf 16 jaar) LEZERS COLUMN Merci Marianne Punt Raymonde en Léon, beiden 80+, woonden in een sjofel flatje in een Parijse voorstad. Ik woonde in een naburige voorstad en bezocht ze regelmatig als lid van een vrijwilligersorganisatie. Het echtpaar kwam al jaren de deur niet uit. Een buurvrouw deed de boodschappen. Familie of vrienden hadden ze niet meer. Raymonde, schriel vrouwtje, deed de deur voor me open. Ze begroette me met een enthousiasme alsof mijn komst het mooiste was dat ze zich kon voorstellen. Léon zat op zijn vaste plek en gaf me een hand. Hoe gaat het met je, Léon?, vroeg ik en vaak was zijn antwoord: Ik wil dood. Dit is geen leven. Raymonde reageerde onmiddellijk: Dat mag je niet zeggen, Léon. Maar het uitspreken van het feit dat hij dood wilde, wekte zijn interesse voor het leven weer. We praatten over simpele dingen. Raymonde bedankte me altijd uitbundig voor mijn bezoek en bleef boven in de deuropening staan terwijl ik naar beneden liep via het gore, akelige trappenhuis met bekladde muren. Merci, merci, klonk het van boven. Het ging niet goed met Léon. Op een keer fluisterde Raymonde mij toe toen ze de deur opendeed: Léon heeft ze niet meer op een rijtje. Raymonde moet me niet meer, klaagde Léon. Ze wil van me af. Hij kan er niets aan doen, het is zijn hoofd, zei Raymonde. Léon stierf enkele maanden later. Voor mijncolumn@depers.nl het eerst sprak ik Raymonde alleen. Léon was een zeikerd, zei ze, maar hij wás er, en met die woorden vatte ze een lang huwelijksleven samen. Ze miste hem. Ik bezocht Raymonde totdat ik terugkeerde naar Nederland. Kort geleden belde een vrijwilliger van het bezoekgroepje mij en vertelde dat Raymonde was overleden. Een buurvrouw en wat vrijwilligers waren op haar begrafenis geweest. Als Raymonde had gekund, zou ze hen uitvoerig hebben bedankt. In de miljoenenstad Parijs had ik vanaf het begin dat ik er woonde een plekje waar ik altijd welkom was, waar ik met gejuich werd binnengehaald. Dat is bijzonder. Merci, Raymonde. 1

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost. Sherlock Holmes was een beroemde Engelse privédetective. Hij heeft niet echt bestaan. Maar de schrijver Arthur Conan Doyle kon zo goed schrijven, dat veel mensen dachten dat hij wél echt bestond. Sherlock

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland

Nadere informatie

Oud wit Prins de Vos. Ik wil je.

Oud wit Prins de Vos. Ik wil je. Oud wit Prins de Vos Ik wil je. Het is het eerste berichtje dat ik vandaag van hem ontvang. De uren waarin het stil blijf zijn ondragelijk. Pas als ik de trilling in mijn broekzak voel begint mijn hart

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam Leerlingen handout stadswandeling Amsterdam Groep 1: de Surp Hoki Armeens Apostolische kerk Adres: Kromboomsloot 22, Amsterdam Namen leerlingen: In deze handout staat alle informatie die je nodig hebt

Nadere informatie

1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.

Nadere informatie

Mijn mond zat vol aarde

Mijn mond zat vol aarde Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.

Nadere informatie

De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters.

De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters. Over dit boek De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters. Dit boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over een man die vlucht naar Europa.

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Voorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja

Voorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja Voorwoord Verliefd zijn is super, maar ook doodeng. Want het kan je heel onzeker maken. En als het uiteindelijk uitgaat, voel je je intens verdrietig. In dit boek lees je over mijn liefdesleven, de mooie,

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Inhoud Slaapkamer 6 Opwarming 8 Een jaar later 10 Genoeg 12 Terrorist 14 Geheim 16 Olie 20 R.O.A. 23 Betty 26 Vertrouwen 29 Feiten 32 G.O.F. 35 Protest 38 Warm 42 Reuzenmachine 44 Een bewaker! 47 Terrorist?

Nadere informatie

LYRICS. 1. Dat is de toon van de waarheid Door: A.L. Snijders, 26 oktober 2006

LYRICS. 1. Dat is de toon van de waarheid Door: A.L. Snijders, 26 oktober 2006 LYRICS 1. Dat is de toon van de waarheid Door: A.L. Snijders, 26 oktober 2006 omdat ik ontdekt heb dat er niets boven de waarheid gaat die hele toon die is zo bijzonder dat is de toon van de waarheid begrijp

Nadere informatie

Over schulden gesproken

Over schulden gesproken Over schulden gesproken Verhalen uit de praktijk Sandra van der Stege 8 Inleiding In Nederland zijn veel mensen met schulden. Ongeveer 1 op de 5 mensen heeft moeite om elke maand rond te komen. In de schulden

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld

Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld In meer dan dertig landen in de wereld is er oorlog. Wereldwijd zijn er dus miljoenen kinderen die een oorlog meemaken. Vraag 1. Kun je drie landen noemen

Nadere informatie

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02 Papahoorjeme_bw.indd 2 05-05-11 15:02 Papahoorjeme_bw.indd 3 05-05-11 15:02 Voor Indigo en Nhimo Tamara Bos Papa, hoor je me? met tekeningen van Annemarie van Haeringen Leopold / Amsterdam De liefste

Nadere informatie

Ria Massy. De taart van Tamid

Ria Massy. De taart van Tamid DE TAART VAN TAMID Ria Massy De taart van Tamid De taart van Tamid 1 Hallo broer! Hallo Aziz! roept Tamid. Zijn hart klopt blij. Aziz belt niet zo dikwijls. Hij woont nog in Syrië. Bellen is moeilijk in

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?

Nadere informatie

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn?

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Bij deze preek is geen powerpoint

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

22 januari 2015. Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid

22 januari 2015. Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid 22 januari 2015 Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid 1 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Hoe lang duurt geluk?

Hoe lang duurt geluk? Hoe lang duurt geluk? Op dit moment ben ik gelukkig. Na veel pech ben ik dan eindelijk een vrolijke schrijver. Mijn roman is goed gelukt. En ik verdien er veel geld mee. En ik heb ook nog eens een mooie,

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels.

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. Hi! I am de steenkool. De cole of de stone. I am black, zwart. And I kan fire geven. Jongens, dat is wat die Europese

Nadere informatie

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl R O S A D E D I E F Arco Struik Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl In de winkel 3 Bart 5 Een lieve dief 7 De telefoon 9 Bij de dokter 11 De blinde vrouw 13 Een baantje 15 Bijna betrapt

Nadere informatie

Filmverslag Nederlands De tweeling

Filmverslag Nederlands De tweeling Filmverslag Nederlands De tweeling Filmverslag door een scholier 1926 woorden 10 maart 2005 6,6 402 keer beoordeeld Vak Nederlands De tweeling 1. Verklaar de titel van de film. De titel van de film is

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk

Thema Op zoek naar werk Thema Op zoek naar werk Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje Inleiding Deze les gaat verder over het zoeken naar werk. De vrouw,, gaat weer naar de winkel om over werk te praten. Ze wil de manager

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

Een buik van wol. Tom! Tom! Cato kwam hard aan rennen. En zei: vandaag word mevr. Catharina. 90 jaar en ik wil haar een heel mooi cadeau

Een buik van wol. Tom! Tom! Cato kwam hard aan rennen. En zei: vandaag word mevr. Catharina. 90 jaar en ik wil haar een heel mooi cadeau Een buik van wol. Tom! Tom! Cato kwam hard aan rennen En zei: vandaag word mevr. Catharina 90 jaar en ik wil haar een heel mooi cadeau Geven. Ja maar wat zei Tom. Umm wacht ik Weet het zei Cato een herinnering.

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden

Nadere informatie

Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst. Voorganger: ds. Bert de Wit

Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst. Voorganger: ds. Bert de Wit Preek Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst Thema: @Home Voorganger: ds. Bert de Wit Schriftlezing: Lucas 15:11-32 Een vader had twee zonen zo begint het verhaal. Met de beschrijving van een gezin.

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Een gelukkige huisvrouw

Een gelukkige huisvrouw Een gelukkige huisvrouw Voordat ik zwanger was, was ik een gelukkige huisvrouw, ik had alles wat ik wilde. En daarvoor hoefde ik geen dag te werken. Want werken, dat deed mijn man Harry al. Harry zat in

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk? 25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,

Nadere informatie

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Nederlandse soldaten naar Mali

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Nederlandse soldaten naar Mali PrO -weekkrant Week 45 november 2013 Voor jongeren in het praktijkonderwijs 4-1 0 november 2013 Eenvoudig Communiceren Nederlandse soldaten naar Mali Foto: ANP In Mali helpen buitenlandse soldaten de inwoners.

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het jodendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het jodendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het jodendom Naam: Het jodendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden op www.geloofik.nl.

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35

OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35 God en je naasten liefhebben LES 3 DEEL 5 DISCIPLE OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35 Wat leer

Nadere informatie

Rivka voelt tranen in haar ogen. Vader aait over haar wang. Hij zegt: Veel plezier, prinsesje. Vergeet je nooit wie je bent? Dan draait vader zich

Rivka voelt tranen in haar ogen. Vader aait over haar wang. Hij zegt: Veel plezier, prinsesje. Vergeet je nooit wie je bent? Dan draait vader zich 1942-1943 1 Rivka! Het is tijd om te gaan!, roept vader. Rivka is blij. Ze gaat logeren. Ze weet niet bij wie. En ze weet ook niet hoe lang. Maar ze heeft er wel zin in. Vader heeft gezegd: Je gaat in

Nadere informatie

Tel: 06 239 475 38 esther@ikhouvanmij.eu www.ikhouvanmij.eu

Tel: 06 239 475 38 esther@ikhouvanmij.eu www.ikhouvanmij.eu Tel: 06 239 475 38 esther@ikhouvanmij.eu www.ikhouvanmij.eu Met dit Ebook wil ik je graag inzichten geven in hoe je van jezelf kunt (leren) houden. Dit bereik je (wellicht helaas) niet door even een knop

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

1 Korintiërs 12 : 27. dia 1

1 Korintiërs 12 : 27. dia 1 1 Korintiërs 12 : 27 kerk in deze (21 e ) eeuw een lastige combinatie? want juist in deze tijd hoor je veel mensen zeggen: ik geloof wel in God maar niet in de kerk kerk zijn lijkt niet meer van deze tijd

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten.

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten. Helaas Wanneer besloot Bert om Lizzy te vermoorden? Vreemd. Hij herinnert zich het niet precies. Het was in ieder geval toen Lizzy dat wijf leerde kennen. Dat idiote wijf met haar rare verhalen. Bert staat

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.

Nadere informatie

Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid

Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid Publicatiedatum: 22-01-2015 Over dit onderzoek Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit ruim 3000 jongeren van 12 t/m 24 jaar. Aan dit online

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Lieve broer! Je liefste zus!!! Camille Vandenbussche. 12-19 oktober

Lieve broer! Je liefste zus!!! Camille Vandenbussche. 12-19 oktober Lieve broer! 12-19 oktober Je bent nog maar 1 week weg, en ik mis je al! Hopelijk zie ik je nog terug! Ik heb gehoord dat er al heel wat mannen zijn gestorven! Jij nog niet,gelukkig! En,papa, alles goed

Nadere informatie

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Openingstekst: (Door een ouder en kind) A. Zeg zou jij het licht aandoen? Je moet opschieten, want het is bijna tijd. Dadelijk

Nadere informatie

Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis.

Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis. 1 Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis. Dat is nu al de derde keer in een paar dagen. We moeten vandaag op de eerste verdieping zijn, kamer 105. Mevrouw dr. W.H.F. Scheltema, internist,

Nadere informatie

Hoe ik talent voor het leven kreeg

Hoe ik talent voor het leven kreeg Hoe ik talent voor het leven kreeg in makkelijke taal Rodaan Al Galidi Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Mijn naam is Semmier Kariem. Ik ben in 1991 gevlucht uit Irak. Daar was Saddam Hoessein

Nadere informatie

Jezus zoekt ruzie. en tussen een schoondochter en haar schoonmoeder

Jezus zoekt ruzie. en tussen een schoondochter en haar schoonmoeder Jezus zoekt ruzie Inleiding Denk niet dat ik gekomen ben om op aarde vrede te brengen. Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard. Want ik kom een wig drijven tussen een man en zijn vader,

Nadere informatie

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS IK HEB EEN SCHANDELIJK HOOG IQ. Ik lees kranten in zeven talen. Ik heb vroeger veel in het buitenland gezeten. De actualiteit houd ik met hartstocht bij, maar naar de televisie kijk ik niet en naar de

Nadere informatie

Protestantse Gemeente Biddinghuizen. Gezinsdienst. Thema: Ja is ja

Protestantse Gemeente Biddinghuizen. Gezinsdienst. Thema: Ja is ja Zondag 25 oktober 205 Protestantse Gemeente Biddinghuizen Gezinsdienst Thema: Ja is ja Voorganger: ds. Sifra Baayen - Op t Land Meevoorbereid door WJV Muzikale medewerking: True Colors Welkom - door de

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

SAMUEL VAN DER MEER. De Ontsnapte Joden

SAMUEL VAN DER MEER. De Ontsnapte Joden SAMUEL VAN DER MEER De Ontsnapte Joden De inval Het is een zonnige dag. Bram en Theo zijn een spelletje aan het spelen, maar ze moeten eigenlijk allang naar bed. Papa zegt tegen Bram: Bram, je moet naar

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

www.queridokinderboeken.nl

www.queridokinderboeken.nl www.queridokinderboeken.nl Copyright 2013 Joke van Leeuwen Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, in enige vorm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke

Nadere informatie

Leven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951

Leven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951 Leven in veiligheid Niemand laat zonder reden zijn familie, vrienden en bezittingen achter. Vluchtelingen kunnen niet anders. De situatie in hun eigen land is te gevaarlijk om er te blijven. Ze vluchten

Nadere informatie

Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis

Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Dan stuur ik ook de bijbehorende

Nadere informatie

DE RIJKE MAN, DE ARME MAN

DE RIJKE MAN, DE ARME MAN Bijbel voor Kinderen presenteert DE RIJKE MAN, DE ARME MAN Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Majesteit, Koninklijke Hoogheid, excellenties, dames en heren,

Majesteit, Koninklijke Hoogheid, excellenties, dames en heren, Toespraak van de minister-president, mr. dr. Jan Peter Balkenende, bijeenkomst ter ere van de 50 ste verjaardag van de Verdragen van Rome, Ridderzaal, Den Haag, 22 maart 2007 Majesteit, Koninklijke Hoogheid,

Nadere informatie

De Samenleving: samen of ieder voor zich? Oefening 2. 1. b. Alle mensen zijn anders en dat moeten we respecteren. 2 Han van Eijk - Leef

De Samenleving: samen of ieder voor zich? Oefening 2. 1. b. Alle mensen zijn anders en dat moeten we respecteren. 2 Han van Eijk - Leef Thema 2 De Samenleving: samen of ieder voor zich? Oefening 2 1. b. Alle mensen zijn anders en dat moeten we respecteren. 2 Han van Eijk - Leef Niemand hoeft alleen maar goed of slecht te zijn. Niemand

Nadere informatie

Twee blauwe vinkjes. Door: Lenneke Sprong

Twee blauwe vinkjes. Door: Lenneke Sprong Twee blauwe vinkjes Door: Lenneke Sprong Nog steeds maar een vinkje. Buiten begon de zon te schijnen, waardoor er schaduwen op de lichtblauwe muur ontstonden. Waarom ontvangt hij niet mijn berichtje vroeg

Nadere informatie

sarie, mijn vriend kaspar en ik

sarie, mijn vriend kaspar en ik sarie, mijn vriend kaspar en ik Leen Verheyen sarie, mijn vriend kaspar en ik is een theatertekst voor kinderen vanaf 4 jaar en ging in première op 12 september 2009 bij HETPALEIS in Antwerpen 1 ik: het

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands La place de la bastille door Leon de Winter

Boekverslag Nederlands La place de la bastille door Leon de Winter Boekverslag Nederlands La place de la bastille door Leon de Winter Boekverslag door een scholier 1671 woorden 14 januari 2002 6,9 81 keer beoordeeld Auteur Genre Leon de Winter Psychologische roman Eerste

Nadere informatie