Gratis, maar niet goedkoop.

Transcriptie

1 Lurven en kladden? geeft antwoord op pagina 3 21 Dinsdag Oktober 2008 Gratis, maar niet goedkoop. Pauwen en reigers TV West ook aan de soap In Twente en Utrecht weten ze allang dat het leuk is, een regiosoap. TV West doet nu ook mee met Pauwen en Reigers, over een bollenkweker en een Hagenees. 21 Bankencrisis Gezocht: goedkope bankiers (m/v) Minister Bos zoekt een elftal bestuurders voor Fortis, ABN Amro en ING. Maar wie voldoet aan het ingewikkelde wensenlijstje? GETTY IMAGES/BEWERKT BEELD Verkiezingen VS Mama voted for Obama Republikeinen en Democraten willen koste wat kost dat hun kandidaat op 4 november als nieuwe president uit de bus komt. In vrolijk geïllustreerde boekjes als Help! Mom! There are liberals under my bed! en Mama voted for Obama proberen ze nu ook de allerkleinsten voor zich te winnen. De kinderboeken vliegen als warme broodjes over de toonbank in het hopeloos verdeelde Amerika. 14 Sport Zwart / wit Ras in Amerika Tjeerd Wiersma Hij moet economisch geschoold zijn. Politiek een beetje links van het midden. Het is niet onhandig als hij een goede bekende is van de minister. Vanzelfsprekend mag hij (of zij) niet als een graaier bekendstaan. En daarnaast moet hij natuurlijk van onbesproken gedrag zijn. Zo ongeveer ziet de ideale kandidaat eruit die minister Wouter Bos en zijn topambtenaar Bernard ter Haar zoeken voor een bestuursfunctie bij de drie grote banken die ze de afgelopen weken uit de brand hebben geholpen. Hij zou ook een toegewijd Keynesiaan moet zijn, voegt een bankier en ex-overheidscommissaris eraan toe, die liever niet met zijn naam in de krant wil. Iemand ook die achter het ingrijpen van de Nederlandse overheid in de bancaire sector staat. Het moet in ieder geval iemand zijn die de vrije markt wil redden en die er niet op uit is om de bancaire sector verder te nationaliseren. Hij moet de klus leuk vinden en bereid zijn iets terug te doen voor de belastingbetaler. Niet iemand die er voor het geld zit. Probleem voor Bos en de zijnen: dit soort mensen is moeilijk te vinden. De namen van veel oud-bankiers die in het Haagse circuleren, zijn besmet. Ze hebben in een vorig leven vrijwel allemaal bij Fortis, ABN Amro of ING Groep gewerkt en zijn derhalve medeschuldig aan de kredietcrisis en het op de been houden van het huidige bancaire systeem. En dat alleen al maakt ze ongeschikt. Daarnaast speelt dat veel bankiers die in het zogeheten topsegment opereerden, gewend zijn geraakt aan een bepaalde salariëring. Voor minder dan een paar ton per jaar komen ze hun bed niet uit en de overheid staat nou niet bepaald bekend om haar royale manier van belonen. Wie wil bankieren namens de overheid moet, gezien de benoeming van Michael Enthoven bij ABN Amro, genoegen nemen met een salaris onder de euro en kan een eventuele bonus al helemaal op zijn buik schrijven. Oók bij bewezen successen. Verder is er nog een groep bankiers die afvalt voor een topfunctie omdat ze in aanvaring kwamen met de toezichthouders of omdat ze andere rare dingen hebben gedaan. Lees verder op pagina 7 Meld u nu aan 22

2 2 NL Lange Poten PETER MIDDENDORP Is Ronald Sörensen voldoende vaak op de televisie geweest om hem bekend te kunnen veronderstellen? Voor de zekerheid: Ronald Sörensen is de fractieleider van Leefbaar Rotterdam. Man van het volk, de wijken waar de echte mensen wonen, van een stad als Rotterdam. We zijn allemaal wel eens ontevreden. Een tijdje dan. Daarna zijn we weer iets anders, verdrietig, teleurgesteld, vrolijk; we wisselen het een beetje af. Ronald Sörensen houdt niet van afwisseling. Met politiek correct gedoogbeleid uit achterkamertjes hebben PvdA ers zoveel mogelijk Marokkanen naar Rotterdam gehaald. Ronald moet niets hebben van PvdA ers, en al helemaal niet van Marokkanen. Toen bekend werd dat Ahmed Aboutaleb de nieuwe burgemeester van Rotterdam zou worden, PvdA er De ontevredenheid van Sörensen is groter dan ooit. en Marokkaan, heeft de ontevredenheid van Roland Sörensen nieuwe diepten gekregen. Nu is hij al bijna geen Ronald Sörensen meer, alleen nog ontevredenheid. Een in zichzelf geparkeerde berg ontevredenheid met een ontevreden kop erop met een van ontevredenheid verwrongen grimas. De mensen hebben het wel eens over Willem Lust, de Amerika-correspondent van Nova. Als hij ons iets over de presidentsverkiezingen vertelt, krult zijn linkermondhoek van vrolijkheid op tot ongekende hoogte. De mensen moeten het meer over Ronald Sörensen hebben, de gespiegelde Willem Lust, zijn rechtermondhoek hangt op zijn kin. Zijn gezicht zal niet veranderen als hij van ontevredenheid een hersenbloeding krijgt. In een kranteninterview zei Sörensen dat Aboutaleb een representant is van juist de groep die zijn ontevredenheid heeft opgewekt, en daarom uiteraard geen burgemeester mag worden. Als een Marokkaan geïntegreerd is, is het weer niet goed, zei de interviewer. Is dit niet een beetje racistisch? Nee, zei Sörensen, ik kan niet racistisch zijn, want mijn dochter heeft wat met een buitenlander. Op de foto bij het interview zagen we Ronald Sörensen op straat een emotionele uitbarsting beleven tegen een willekeurige bloemenverkoper. Zijn geheven vinger markeerde: dit is geen schreeuwen, dit is de waarheid. Of verstik jij die soms liever onder een deken van politieke correctheid? Met een thermosfles thee in de tas en een grote Aboutaleb-glimlach op het gezicht een dag lang in de persoonlijke ruimte van Ronald Sörensen te mogen bewegen, samen door de puinhopen van een stad als Rotterdam. 1 Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag. Georgië Onderzoek naar dood RTL-cameraman in Gori Storimans stierf door clusterbom Redactie binnenland De Nederlandse cameraman Stan Storimans, die op 12 augustus in de Georgische stad Gori om het leven kwam, was het slachtoffer van Russische clustermunitie. Dat blijkt uit het onderzoek dat in opdracht van minister Maxime Verhagen (Buitenlandse Zaken) is uitgevoerd. Die vindt de uitkomst ernstig. Het mag niet gebeuren dat clustermunitie op deze manier wordt ingezet. Er waren geen militaire troepen meer in Gori aanwezig en er zijn onschuldige burgers gedood, zei hij gisteren. kpn Idyllisch imago bij stedelingen HET PLATTELAND, GEZELLIG! Een Poolse fotograaf die op het moment van de beschieting in de buurt was van Storimans en zijn RTL-collega Jeroen Akkermans, kwam een dag later al met een dergelijke melding. Er waren geen soldaten in de buurt. Er werd gericht geschoten op een groepje mensen op straat, nota bene vóór het perscentrum. Dit was een oorlogsmisdaad door de Russen. Er viel een aantal doden en een Israëlische journalist raakte zwaar gewond. Vijf anderen liepen lichtere Stedelingen hebben een idyllisch jaren 50-beeld van het platteland. Ze denken niet aan bio-industrie, hoogspanningsmasten en windmolens, maar aan koeien in de wei, hechte gemeenschappen en ouderwetse gezelligheid. Dat staat in een rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Bijna één op de drie stedelingen zegt ooit naar het platteland te willen verhuizen. Uit cijfers blijkt dat zo n tien procent de kans grijpt zodra die zich voordoet. Jaarlijks trekken ruim mensen van de stad naar het platteland. Minister Gerda Verburg van Landbouw is geschrokken van die getallen. Ze wil niet dat een run op het platteland zal leiden tot een flinke toename van het aantal nieuwe woningen daar. Andersom gaan er overigens ook elk jaar zo n plattelanders naar de stad. Dat zijn vooral jongeren die verhuizen vanwege studie. Een deel van hen keert niet terug. In het rapport geven ondervraagden het landschap een cijfer van 7,4. Eerder was dat een 7,3. verwondingen op, onder wie Akkermans. Minister Verhagen wil donderdag tijdens de vergadering van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa aandringen op een politieke verklaring waarin de lidstaten en Rusland en Georgië beloven dat clusterwapens niet meer in dit soort situaties worden ingezet. Eerder bracht de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch op basis van eigen onderzoek naar buiten dat Storimans was getroffen door Russische clustermunitie. Toen ontkende Rusland dit. Een clusterbom spat uit elkaar in een groot aantal kleinere bommetjes. Die exploderen vervolgens weer als ze met iets anders in aanraking komen. 1 Het landschap scoort een 7,4. ANP Verkiezingen STEMBUREAU EERDER DICHT Stembureaus gaan s avonds een uur eerder sluiten, om uur. Omdat Nederland de stemcomputers verruilt voor het rode potlood, is meer tijd nodig om de stemmen te tellen. De nieuwe openingstijden gaan waarschijnlijk voor het eerst gelden bij de Europese verkiezingen van volgend jaar. In de praktijk blijkt overigens dat vrij weinig mensen nog gaan stemmen na uur. Gevarengeld Somalië BONUS VOOR MATROZEN Zeelieden die door de Golf van Aden tussen Somalië en Jemen moeten varen, krijgen voortaan een soort gevarengeld. Dat is afgesproken door Nederlandse reders en de werknemersorganisaties. Schepen in de Golf van Aden worden geregeld aangevallen door piraten. Ook hebben de partijen afgesproken voortaan gezamenlijk te lobbyen bij de overheid voor marinebescherming voor hun schepen. ANP Rapport Beel openbaar LICHT OP ZAAK HOFMANS Het rapport van de commissie-beel over de Greet Hofmans-affaire wordt op 11 november openbaar. Het verschijnt als bijlage in het boek Juliana & Bernhard van de historicus Cees Fasseur. Dat betekent dus, na meer dan een halve eeuw, opening van zaken over de affaire. Gebedsgenezeres Greet Hofmans bracht in de jaren het huwelijk van koningin en prins aan het wankelen. Ze verbleef vaak aan het hof en had een grote invloed op Juliana. Folder op de Veluwe BLIJF BIJ GERAAKT DIER Bij gemeenten en politiebureaus op de Veluwe komt een folder te liggen over wat te doen na een aanrijding met een zwijn, hert of ander wild dier. In het kort: de politie bellen en ter plekke blijven. Doorrijden is strafbaar. Vaak rijden mensen van schrik verder, zonder zich om het dier te bekommeren. Anderen weten simpelweg niet wat te doen. Gewonde dieren overlijden daardoor vaak pas na een lange lijdensweg. Lastige keuze In Zaltbommel is een 57-jarige man aangehouden die bij justitie een boete van euro en 2 cent had openstaan. Dat staat gelijk aan een jaar cel. Feest! Op de Antillen wordt vandaag de Antillendag gevierd. De dag moet het volk bewust maken van de parlementaire democratie. Het blijft doorgaans rustig. Boompje opzetten? Nederland heeft na Malta en Ierland de minste bossen van alle EU-staten. Slechts elf procent van het land is begroeid. Finland telt de meeste bomen.

3 NL 3 Kredietcrisis Gewone aandeelhouders ING betalen de rekening Wouter Bos is de slimste belegger Minister Bos en Michel Tilmant van ING maken hun deal bekend. REUTERS Minister Bos heeft zich tijdens de kredietcrisis ontpopt tot een handige belegger. De ING-deal lijkt op die van Warren Buffett met Goldman Sachs, alleen die van Bos is beter. Mathijs Rotteveel Jan Maarten Slagter is boos. Op het ING-bestuur dat zonder de aandeelhouders te raadplegen een overeenkomst sluit met de staat. En op minister Bos (Financiën) en DNB-directeur Nout Wellink, die dit soort gedrag eigenlijk moeten veroordelen, maar nota bene zelf een hoofdrol spelen in een miljardentransactie met de bank. Nu banken in de problemen komen, gelden de normale regels blijkbaar niet meer, zegt de directeur van beleggersvereniging VEB. Alles wordt in het weekend in achterkamertjes geregeld. De zittende aandeelhouders krijgen totaal geen bescherming. Voor de belegger Wouter Bos heeft Slagter meer waardering. De Amerikaanse meesterbelegger Warren Buffett heeft bij Goldman Sachs een soortgelijke transactie gesloten, maar tegen minder goede voorwaarden. Het Goldman Sachs-bestuur kan Buffett met een boete van 10 procent uitkopen. ING moet Bos dan 50 procent betalen. Bos heeft gunstige voorwaarden bij ING bedongen. De Staat ontvangt jaarlijks 850 miljoen euro, als ING in het voorgaande jaar dividend heeft Alleen als ING grote verliezen gaat maken, heeft Bos een probleem. uitbetaald. Elk jaar in mei wordt er afgerekend. Omdat ING dit jaar al dividend uitkeerde, is Bos er zeker van dat hij volgend jaar mei 425 miljoen euro (de deelneming loopt dan een half jaar) op de staatsrekening krijgt gestort. Als ING in de toekomst meer winst maakt en het dividend stijgt, dan wordt het vaste rentepercentage omgezet in een jaarlijks oplopende winstuitkering aan het Rijk, die boven de 850 miljoen uitstijgt. De geïnvesteerde 10 miljard euro zijn ingeleend voor ongeveer vier procent en worden uitgeleend tegen minimaal 8,5 procent: meer dan honderd procent rendement per jaar dus. Slagter: Bos heeft een slimme deal gemaakt, dat kun je wel zeggen. Alleen als ING de komende jaren toch ernstig in de problemen komt, geen winst maakt en dus geen dividend uitkeert, heeft de staat geen inkomsten op de lening. En als ING failliet gaat, is Bos zijn tien miljard euro kwijt, zegt Jaap Koelewijn, hoogleraar finance aan de Universiteit Nyenrode. Maar je weet eigenlijk dat dit wel goed gaat. Hij kan er dan nog altijd extra geld instoppen. Slagter ziet de overheidsbemoeienis met lede ogen aan. Bij Fortis kondigde hij juridische stappen aan. Maar dat kan een bedrijf verder in de problemen brengen. Laten we nu maar afwachten tot het stof wat is neergedaald. De eerste opsteker: het aandeel ING steeg gisteren met 29 procent. 1 Zedendelict Nog geen verdachte gevonden Kind vaker doelwit in pretpark en museum Deuren op slot gooien, een vertrouwenspersoon instellen, beveiligers bij de wc zetten. Het helpt een beetje, maar zedendelicten in musea en pretparken zijn niet te voorkomen. Godelief Swank Het Militair Luchtvaartmuseum in Soesterberg koos zondag voor een wel heel rigoureuze aanpak: het gijzelde tijdelijk mensen, nadat een vijfjarig jongetje slachtoffer was geworden van een zedendelict, op een van de toiletten. Bezoekers mochten het pand pas verlaten als ze hun persoons- en adresgegevens hadden achtergelaten. Zwembaden, musea en pretparken worden geregeld opgeschrikt door berichten over aanrandingen. Een rondgang leert dat ze allemaal hun eigen maatregelen nemen om zedendelicten tegen te gaan. Museum het Museon heeft een vertrouwenspersoon ingesteld, die speciaal belast is met begeleiden van jonge slachtoffers. En we zorgen ervoor dat de kinderen altijd begeleid worden door hun eigen leerkracht en een docent van ons, zegt Museon-woordvoerder Rob de Winter. Pretpark de Efteling werkt met een uitgebreid beveiligingsapparaat, waar behalve beveiligingsbeambten ook een ambulance, een duikersploeg en twee EHBO-posten deel van uitmaken. We hanteren een zero tolerance beleid, meldt woordvoerder Hester Ubbink. Maar de beveiligers zijn alleen bevoegd de daders vast te houden tot de politie komt. Het Luchtvaartmuseum in Soesterberg boekte weliswaar tijdwinst door militairen in te schakelen, maar schond de privacy van de overige gasten. Het belang van het slachtoffertje én dat van de tijdsdruk de dader kon nog steeds in het pand zijn wogen op dat moment zwaarder dan dat van het publiek, verklaart majoor Thea Bouwman, persvoorlichter van de Koninklijke Marechaussee. Pornografisch Het is niet de eerste keer dat een kind is misbruikt in het Luchtvaartmuseum. In april werd een 46-jarige man uit Zeist veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf, omdat hij pornografische opnames maakte van zijn vierjarige nichtje, toen ze naar de wc ging in het museum. Het museum staat op militair terrein, dus de Marechaussee draagt verantwoordelijkheid, zegt Bouwman. Vandaar dat de beveiliging ons inschakelde, in plaats van de politie. Wij leiden ook het onderzoek. De Marechaussee wordt daarbij ondersteund door een zedendeskundige van de politie, die het slachtoffer verhoort. Het onderzoek heeft vooralsnog geen verdachte opgeleverd. 1 Voor iedere baan de juiste student Voor iedere student de juiste baan Wist u dat StudentenWerk het grootste studentenuitzendbureau van Nederland is? Dat komt omdat steeds meer werkgevers met studenten werken! Studenten zijn namelijk ideale uitzendkrachten. Ze zijn slim, flexibel en niet te vergeten snel in te werken! Ook werken met studenten? Kijk voor meer info op Argus Reddingsplan ING lijkt te werken VAN DALE GEEFT ANTWOORD Lurven en kladden Als u een jaar of dertig bent, bestaat de kans dat u als kind keek naar de Grote Meneer Kaktus Show. En misschien brulde u wel mee als Peter Jan Rens het Grote Meneer Kaktus Lied aanhief: Laat je lurven zien, laat je kladden zien./waar zitten je lurven en je kladden eigenlijk? Goeie vraag was dat. Want zelfs meneer Van Dale moet hier het antwoord deels schuldig blijven. Bij lurven vermeldt het woordenboek: alleen in de verbinding: iem. bij de lurven hebben, krijgen, pakken, vatten. Geen woord over wat lurven zijn, laat staan over de vraag waar die dingen zitten. De kladden dan? Dat gaat al beter. Van Dale behandelt de uitdrukking iem. bij de kladden hebben, grijpen, krijgen, pakken bij klad, onder de betekenis afgescheurd of bijhangend stuk. Kladden zijn dus, in tegenstelling tot lurven, geen lichaamsdelen. Als je iemand in zijn kladden grijpt, pak je hem bij zijn kleren. Je grijpt hem bijvoorbeeld in de kraag. Zo is de vraag van Meneer Kaktus 23 jaar na dato dan toch voor een deel beantwoord. Er is aan die kladden en die lurven trouwens nog iets dat opvalt: het zijn woorden die altijd in het Basiswoordenboek Nederlands 29,95 meervoud staan. Je kunt niet iemand bij één lurf of klad pakken. Woorden die alleen in het meervoud kunnen voorkomen, heten met een wel zeer geleerde term pluralia tantum. Een ander voorbeeld is hurken. Maar waar zitten je hurken eigenlijk? 1

4 4 Wereld Iran DUIFSPION BIJ KERNREACTOR Veiligheidstroepen in Iran hebben twee spionageduiven gevangen. De vogels bevonden zich vlakbij de omstreden nucleaire fabriek in Natanz. De duiven waren bepakt met metalen ringen en onzichtbare draden. Eerder deze maand werd een zwarte duif opgepakt die dezelfde materialen droeg. De huidige status van de duiven is nog onbekend. België ABU JAHJAH GAAT VRIJUIT Dyab Abu Jahjah en Ahmed Azzuz van de Arabisch Europese Liga (AEL) zijn gisteren vrijgesproken van het aanzetten tot rellen. Zij zijn niet verantwoordelijk voor vernielingen die jongeren in de Antwerpse wijk Borgerhout aanrichtten na de moord op een Marokkaan in november New York Kantoortje in Manhattan Big Apple toont klein D66 de weg D66 staat op veertien zetels in de peilingen. Reden genoeg voor een nieuw kantoor - in New York. Mars van Grunsven NEW YORK De ontvangstzaal van het fraaie appartementengebouw in het financiele district van Manhattan is misschien geen donker achterafkamertje, maar met de afwezigheid van natuurlijk licht is het geen slechte stek voor de oprichting van een nieuwe partijafdeling. Er is een bar en er staat een biljart waaroverheen een D66-vlag is gedrapeerd. Dit is hem dan, de afdeling D66 New York. De partij hoopt dat kennis van de New Yorkse leden van pas kan komen: veel van hen hebben internationale werkervaring en kunnen D66 helpen bij haar beleid op het gebied van internationale mensenrechten en handelspolitiek. Is Sinterklaas al gearriveerd?, wil een van de 57 aanwezigen weten. De nieuwe voorzitter van de afdeling, Klaus de Rijk, stelt gerust: Maak je over Alexander geen zorgen. Dat is een voormalige veilingmeester, die is altijd op tijd in de zaal. Pechtold is wat verlaat omdat hij die ochtend nog in Den Haag was voor spoedoverleg met minister Wouter Bos over de kredietcrisis. Als hij om half tien s avonds eindelijk binnen is, krijgt de D66-fractievoorzitter meteen het woord van zijn voorganger Boris Dittrich. Die is sinds mei 2007 werkzaam voor de organisatie Human Right Watch in New York. ANP Nieuwe afdelingen van D66 springen als paddestoelen uit de grond. Zoveel miljard, nog een miljard, zegt Pechtold over het spoedoverleg. Op een zeker moment zei ik tegen Bos: Wanneer ga je met de hamer slaan? Pechtold toont zich verheugd over de recente peilingen, waarin D66 op veertien zetels staat. En nog belangrijker is dat ons ledenaantal weer groeit. Nieuwe afdelingen springen als paddestoelen uit de grond. Veendam, Krimpen aan de IJssel en natuurlijk New York. Hij grijpt het moment aan om het bestuur van de afdeling het starterspakket te overhandigen: een vlag, foldermateriaal, het reglement en pennen, geloof ik. Voorzitter De Rijk neemt het in ontvangst en belooft dat de leden op de eerste afdelingsvergadering mogen stemmen over het bestuur in oprichting bestaande uit hemzelf, Dittrich en de advocaten Olav Haazen en Jeroen van Kwawegen. Daarmee zijn de formele oprichtingshandelingen verricht. Pechtold verwacht van de afdeling New York voor elk partijcongres drie of vier A4 tjes. Met inzichten vanuit hier die wij in Nederland niet oppikken. De Rijk cum suis hopen op hun beurt meer voeling met de Nederlandse politiek te krijgen. De New Yorkse PvdA-afdeling is ook aanwezig op deze oprichtingsavond. Wij maken elk jaar een boekje over een progressief idee uit de Verenigde Staten, vertelt bestuurslid Mira Woldberg. Wat kan links in Nederland leren van het rechtse Amerika? 1 GRATIS NOKIA 6300 T.W.V. 180,- NU INCLUSIEF 414,- GRATIS BELTEGOED 24,50 BELTEGOED NU SLECHTS 7,25 PER MAAND Deze actie is geldig zolang de voorraad strekt. GSM TOPDEAL HEEFT VOOR JOU EEN SPECIALE AANBIEDING! Je ontvangt namelijk GRATIS de NOKIA 6300 Black, je krijgt 2 jaar iedere maand 200 belminuten t.w.v. 24,50 en betaalt hiervoor slechts 7,25 per maand! Daarnaast kun je kiezen voor onbeperkt internetten en en op je mobiele telefoon van 9,95 voor slechts 7,45 per maand extra. Je totale voordeel is 646,50. NOKIA 6300 BLACK 2 MEGAPIXEL CAMERA BLUETOOTH TRILFUNCTIE MP3 / VIDEO PLAYER HANDSFREE FUNCTIE GRATIS STEREO HEADSET INCLUSIEF 128 MB MICRO-SD KAART Met een T-Mobile Relax abonnement koop je maandelijks belminuten in en kun je daarnaast zelf beslissen of je gebruik wil maken van de sms voordeelbundels (vanaf 1 cent per bericht). Je kunt ook kiezen wanneer je het abonnement wilt laten ingaan. Dat kan zelfs tot 3 maanden later. Wil je gebruik maken van deze aanbieding en je eigen nummer behouden, dan is dit geen enkel probleem. Nummerbehoud is een gratis service. Je betaalt geen aansluitkosten t.w.v. 52,50 en ook de bezorging is gratis. GEEN AANSLUITKOSTEN GRATIS BEZORGING DIRECT BESTELLEN BEL GRATIS OF VIA: KIES VOOR ONBEPERKT INTERNET & 9,95 NU SLECHTS 7,45 PER MAAND Botswana Mogae wint prestigieuze prijs ANP LONDEN Oud-president Festus Mogae van Botswana heeft de prestigieuze Mo Ibrahim-prijs gewonnen. Hij krijgt de onderscheiding voor zijn inzet voor stabiliteit en voorspoed in Botswana, liet juryvoorzitter Kofi Annan, voormalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties, gisteren weten. Mogae was van 1998 tot april van dit jaar president van Botswana. Dit is een van de weinige landen in Afrika waar de economie groeit en de mensenrechten niet worden bedreigd. Mogae kreeg eerder al het Grootkruis van het Franse Légion d Honneur. Mogae ontvangt de komende tien jaar een bedrag van 5 miljoen dollar (3,7 miljoen euro). Elk jaar erna kan hij dollar tegemoetzien. Bovendien kan hij 2 miljoen dollar besteden aan goede doelen. De Mo Ibrahim-prijs, de onderscheiding met de hoogste geldprijs ter wereld, wordt jaarlijks toegekend aan regeringsleiders uit zuidelijk Afrika die zich hebben ingezet voor democratie en mensenrechten. 1 Turkije PROCES OVER STAATSGREEP Het proces tegen de verdachten van een couppoging in Turkije is gisteren kort na het begin onderbroken. Door grote drukte in de rechtszaal konden advocaten en journalisten hun werk niet doen. De verdachten zijn aangeklaagd wegens betrokkenheid bij een terreurgroep die de regering met geweld wilde omverwerpen. De verdachten wilden chaos creëren om zo de strijdkrachten een motief te geven de regering af te zetten. Het weer Seattle: zon, wolkjes, 13 C Vladivostok: bewolkt, 15 C Jakarta: zon, wolkjes, 36 C

5 Wereld 5 Servië OFFICIER IN PROBLEMEN De Kroatisch-Servische legerofficier Damir Sireta is gisteren in staat van beschuldiging gesteld wegens oorlogsmisdaden. Sireta (45) zou betrokken zijn geweest bij de moord op ruim 200 inwoners van de Kroatische stad Vukovar. Zij werden in november 1991 uit hun huizen gedreven en vermoord. Britten blijven Irakezen klaarstomen voor het Iraakse leger Een Britse soldaat kijkt toe hoe Irakezen gedrild worden voor de militaire dienst. De Britten blijven veel energie steken in het trainen en opzetten van goedgetrainde Iraakse eenheden, zodat zij in staat zijn snel de werkzaamheden van de door Amerika geleide coalitietroepen over te nemen. Het huidige Iraakse leger bestaat uit manschappen. Zij worden ondersteund door troepen van de coalitie in Irak van hen zijn Amerikanen. De coalitie stuit nog altijd op zware weerstand in Irak. Zondag gingen in Bagdad aanhangers van de sjiitische geestelijke leider Moqtada al-sadr de straat op om te protesteren tegen de westerse bezetting en de plannen van de Iraakse regering om het mandaat van de VS in Irak te verlengen. Vorige week werd een deal gesloten tussen de VS en Irak waarin de VS beloofden uiterlijk eind 2011 te vertrekken. Het bestand geeft de Iraakse regering ook een optie om, wanneer nodig, langer een beroep te doen op het leger van de VS. Al-Sadr en consorten zijn het daarmee niet eens, zij zien de coalitietroepen liever vandaag dan morgen vertrekken. 1 FOTO: REUTERS België DIAMANTEN IN BESLAG Justitie in Antwerpen heeft voor 150 miljoen euro aan diamanten in beslag genomen. De onderzoeksrechters bekijken een mogelijke zwendel via het bedrijf Monstrey. Daarbij zouden zo n honderd diamantairs zijn betrokken. De sector reageert verontwaardigd: het politieoptreden dreigt de handel te verlammen. Brussel Klimaatplan Emissierechten EU onder de veilhamer Ministers van Milieu willen nog dit jaar een compromis vinden over het eerder opgestelde klimaatplan. Redactie buitenland De industrie in de Europese Unie moet vanaf 2013 emissierechten voor CO 2 gaan kopen op veilingen, om daarmee haar milieuvervuiling te compenseren. Alleen bepaalde sectoren met concurrenten in andere werelddelen moeten gratis rechten krijgen. Dat stelden de ministers van Milieu van de EU gisteren. Industrie moet 20 procent van de emissierechten kopen vanaf De emissierechten zijn de kern van Europa s actie om de opwarming van de aarde in te dammen. De ministers willen over het klimaatplan nog dit jaar een compromis vinden met het Europees Parlement. De ministers streven ernaar dat de industrie vanaf procent van haar emissierechten moet kopen, oplopend tot 100 procent in De industrie krijgt die rechten nu nog gratis. De Europese Commissie moet komende zomer een lijst presenteren van sectoren die worden vrijgesteld. Alleen de stroomsector moet van de ministers in 2013 al volledig gaan betalen voor alle uitstootrechten, uitzonderingen daargelaten. Onder meer Polen wil zijn stroombedrijven ontzien, omdat de kolencentrales veel CO 2 uitstoten en dus zeer duur zouden zijn. De ministers van Polen en Italië toonden zich kritisch over het hele klimaatplan. De Poolse minister Maciej Nowicki vindt het onnodig om zo n haast te maken. 1 China LEGER AAST OP STUDENT Het Chinese Volksbevrijdingsleger aast op hoogopgeleide studenten om de krijgsmacht te helpen met moderniseren. Per jaar studeren in China meer dan vijf miljoen studenten af aan de universiteiten. Tien miljoen ontvangen jaarlijks een diploma van het beroepsonderwijs. Het grootste leger van de wereld met ruim twee miljoen militairen had voorheen vooral oog voor werklozen en plattelandsjongeren. Het meest groene automerk van Nederland pakt uit tijdens de Daihatsu Actieweken! Kom nu naar de dealer voor spectaculaire acties! Behoefte om uw relaties te bedanken? Als ondernemer is het goed om uw relaties zo nu en dan persoonlijk te bedanken voor hun inzet. Dat kan natuurlijk met een schouderklopje, of een over treffende trap daarvan. Maar u kunt dat nog veel beter doen met bol.com zakelijk. Daar kunt u met één mailtje alle zorg voor leuke zakelijke geschenken uit handen geven. Kijk voor de mogelijkheden op bol.com/zakelijk Beer Barrel Belly Bruiser Burger Brad Scullio uit Pennsylvania wint de Denny s Beer Barrel Pub Belly Bruiser Burger eetwedstrijd. Hij werkte in vijf uur een 10 kilo zware hamburger weg. Kookkannibaal Een Britse kok heeft levenslang gekregen voor het vermoorden, bereiden en opeten van zijn vriend. /zakelijk Keus uit 2 miljoen geschenken voor personeel en relaties

6 Juist nu Wasverzachter 2 liter Dubbel Frisss Topwijn! Topwijn! Dominique Duclos wijnen voor elders 6.98 voor elders 6.45 voor elders 6.98 Optimel drink Topkwaliteit pizza s Per stuk Wij verkopen geen alcohol aan klanten jonger dan 16 jaar. Calgonit Blijf scherp!

7 WONEN Klussen, niet kopen Het zijn onzekere tijden op de huizenmarkt. En daarom geven potentiële kopers liever hun huidige woning een facelift. 11 Dagblad De Pers In Business 7 Vacature Van Wijnbergen, Docters van Leeuwen, Wijffels? Wie helpt Wouter voor euro? Bos zoekt een waakhond, geen bankier van de oude stempel. Vervolg van pagina 1 Zelfs de al genoemde Enthoven, de bankier die door Bos vorige week toch wel verrassend naar voren werd geschoven als de nieuwe bestuurder van Fortis-ABN Amro, heeft een smetje. Terwijl hij aan het roer stond van NIBC, moest die Haagse zakenbank miljoenen euro s afschrijven vanwege de kredietcrisis. De absolute favoriet van eerdergenoemde ex-overheidscommissaris voor een benoeming bij ING is in ieder geval Herman Wijffels. Hij heeft bij de Wereldbank gezeten, heeft het goed gedaan als topman van de Rabobank en is een zeer openlijke criticus van de vrije markt. Wijffels noemde in het verleden de bonusmentaliteit bij bankiers een grote roofpartij. Het is een geluid dat Bos ongetwijfeld als muziek in de oren zal klinken. Afgelopen zondag nog bevroor Bos de bonussen van de ING-top. Een goede tweede kandidaat is volgens de ex-overheidscommissaris Jeroen Kremers, voormalig topambtenaar op het ministerie van Financiën, ex-imf en tot voor kort adviseur bij ABN Amro. Kremers wordt in binnen- en buitenland geroemd vanwege zijn kijk op de kredietcrisis en hoe die effectief kan worden bestreden. Wie de ex-overheidscommissaris tot een van de outsiders rekent, is Sweder van Wijnbergen, hoogleraar economie aan de Universiteit van Amsterdam. Van Wijnbergen was eerder secretaris-generaal bij Economische Zaken. Hij staat erom bekend een creatieve denker uit de PvdA-hoek te zijn. Hij heeft de bancaire wereld altijd bekritiseerd. Sweder kan er als een industrieel naar kijken. Er moet iemand van buiten komen. Bankiers houden te veel vast aan hun eigen denkbeelden. Van Wijnbergen redde de vrije markt in Polen en bevrijdde Mexico van de peso-crisis. Dat spreekt in zijn voordeel. Een headhunter die evenmin met zijn naam in de krant wil, zegt dat ze bij het ministerie van Financiën en DNB waarschijnlijk wel hun eigen netwerk hebben en dat ze daaruit zullen putten. Ik denk niet dat ze met headhunters werken. Ze kijken naar geschikte kandidaten bij het ministerie van Financiën, DNB en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Bos is toch op zoek naar bestuurders die de rol van waakhond op zich willen nemen en niet naar bankiers van de oude stempel. De headhunter wijst er ook nog fijntjes op dat er een groot verschil is tussen ABN Amro en ING. ABN is vooral een Nederlandse aangelegenheid. ING opereert wereldwijd. Voor ABN kun je dus Nederlanders nemen die de markt hier goed kennen. Maar voor ING heb je zwaargewichten nodig. Docters van Leeuwen lijkt me daarvoor wel een aardige kandidaat. 1 FOTO S: ANP IMF erbijbrrr Banken die failliet gaan, worden overgenomen door de overheid in elk geval nu. Landen die failliet gaan, wat gebeurt daarmee? Overnemen zonder militaire interventie is lastig, dus moet de internationale financiele gemeenschap iets anders bedenken. Het failliete IJsland is eruit: 6 miljard dollar noodhulp, onder meer van het IMF, zo meldde de site van Financial Times gisteren. De drie Andrew Lahde is een van de succesvolste hedgefondsmanagers van de afgelopen jaren. Toch houdt deze Amerikaan ermee op. En hoe. Edward Deiters Na het nieuws dat een van zijn fondsen vorig jaar een rendement van meer dan procent had gehaald, groeide Andrew Lahde (38) uit tot een kleine beroemdheid in de Amerikaanse financiële wereld. Deze Californische hedgefondsmanager had als een van de weinigen de subprimecrisis zien aankomen en daar op gehandeld. Een riskante gok, met als resultaat dat Lahde Capital een van de best presterende fondsen ooit werd. Voor iedere ingelegde dollar kwamen er tien terug. Maar pas nu Lahde ermee ophoudt, is hij uitgegroeid tot een legende. Dit is vooral te danken aan zijn afscheidsbrief, die de afgelopen dagen integraal werd gepubliceerd. genationaliseerde banken, waaronder Icesave-moeder Landsbanki, hebben samen 61 miljard dollar schuld en dat is iets te veel. Hoe prettig 6 miljard ook is, IJsland haalt wel het IMF binnen; gevreesd voor de strenge voorwaarden die het aan landen stelt en geleid door een man die wordt verdacht van machtsmisbruik tegenover een ondergeschikte. Ach, zal Bos denken, als Nederland zijn geld maar terugkrijgt. Afscheid Hedgefondsmanager stapt op Gooi de Blackberry weg en geniet van het leven De brief opent met het citaat van een collega-fondsmanager tegen The Wall Street Journal: Wat ik geleerd heb over de hedgefundbusiness is dat ik die haat. Hiermee is Lahde het roerend eens. Ik zat in dit spel voor het geld. Het laaghangende fruit, ofwel het geld van de idioten wier ouders de dure scholen, Harvard en Yale, betaalden, lag voor het oprapen. () Dat maakte het voor mij makkelijker om mensen te vinden die dom genoeg waren om de tegenstelde kant van mijn posities in te nemen. God bless America. Ook in het vervolg van zijn brief haalt Lahde keihard uit naar de graaicultuur waar hij zelf jarenlang van profiteerde. Ik ga mijn eigen geld managen. De hoeveelheid zou menigeen tegenvallen, maar zij die proberen vermogens van tien of elf nullen te vergaren, hebben een kloteleven. Altijd maar afspraken, de volgende drie maanden volgeboekt en je maar verheugen op die twee weken vakantie. Voor hen heeft Lahde een goedbedoeld advies: Throw the Blackberry away and enjoy life. 1 Herman Wijffels (66) Een goede bekende van Wouter Bos al was het maar omdat het huidige regeerakkoord onder leiding van Wijffels tot stand kwam. Verder: jarenlang topman van de Rabobank en tegenwoordig Nederlandse bewindvoerder van de Wereldbank. Docters van Leeuwen (63) Was hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (de huidige AIVD), voorzitter van het College van procureurs-generaal, prominent VVD-lid, en, last but not least, schrijver van een bundel met erotische verhalen (onder pseudoniem). REUMA? AMC Recessologie RABO HOEFT GEEN STEUN Rabobank heeft geen kapitaalinjectie nodig van de Nederlandse staat. Dat zei een woordvoerder van de coöperatieve bank gisteren. Daarmee is de Rabobank momenteel de enige grootbank die nog geen steun van de overheid heeft ontvangen. ING kreeg dit weekend 10 miljard euro staatssteun en eerder vielen Fortis en ABN Amro in handen van de Nederlandse overheid. Recessologie AEGON DENKT OVER STEUN Verzekeraar Aegon sluit niet uit gebruik te zullen maken van het steunfonds van de Nederlandse overheid. We bestuderen of en onder welke voorwaarden het voor Aegon gunstig zou kunnen uitpakken, aldus een woordvoerder van het Haagse concern. De zegsman van de verzekeraar benadrukte dat Aegon geen liquiditeitsproblemen heeft. Aegon voldoet aan de kapitaaleisen. Kwartaalcijfers MONOPOLY WINT VAN BARBIE De Amerikaanse speelgoedfabrikant Mattel, bekend van Barbie, Fisher- Price en Hot Wheels, heeft in het derde kwartaal niet aan de verwachtingen kunnen voldoen. Aartsrivaal Hasbro, bekend van Monopoly en Star Wars, presteerde daarentegen beter dan verwacht. De twee Amerikaanse speelgoedfabrikanten maakten gisteren hun kwartaalcijfers bekend. Mattel, s werelds grootste speelgoedconcern, boekte in het derde kwartaal een nettowinst van 238,1 miljoen dollar. Een jaar eerder bedroeg de nettowinst nog 236,1 miljoen dollar. De omzet ging met 6 procent omhoog tot 1,95 miljard dollar. Hasbro, dat ook speelgoedfiguren uit Star Wars en Transformers op de markt brengt, boekte in het afgelopen kwartaal een nettowinst van 138,2 miljoen dollar. De omzet steeg met 6 procent tot 1,3 miljard dollar. Steeds meer mensen kopen door de afzwakkende economie bordspellen om zichzelf thuis te vermaken in plaats van te reizen of uitstapjes te maken. REUTERS Amerikaanse autoreus De kwakkelende autofabrikanten GM en Chrysler zouden binnen twee weken willen fuseren. Bij Chrysler zou hierdoor de helft van alle banen in gevaar zijn. Chinese cijfers De Chinese economie is in het derde kwartaal met 9 procent gegroeid, de traagste groei sinds het uitbreken van de SARS-epidemie in IJslandse reddingsactie Het IMF en een aantal banken redden IJsland. Er wordt een bedrag van 6 miljard dollar (4,48 miljard euro) in het land gestoken.

8 8 In Business Koster & Jojanneke Met medewerking van: Lorianne van Gelder en Justine Versteegh Business Boys OttoNico Ik ben geen wijsneus Maarten van Huijstee, beginnend Obama van de commercie. Hij strijkt over zijn grijze kostuum. Een goed pak kan heel aantrekkelijk zijn, toch? Maarten van Huijstee (31) gebruikt zijn charmes bij het zakendoen. Dat doet iedereen. Hij lijkt een snelle zakenjongen, maar stiekem is Van Huijstee een ontkiemende variant op wijlen managementgoeroe Eckart Wintzen. Alleen dan zonder bloemetjesbloes en baard. Ik geloof dat, als je de wereld echt wil veranderen, je bij de zakenwereld moet beginnen. Na zijn rechtenstudie ging hij praten bij goede doelen, zoals Unicef. Maar voordat je iets betekent in zo n organisatie, maak je er tien jaar kleine stapjes. En uiteindelijk maakt het geen reet uit, het is corporate life dat bepaalt. Change the world? Change corporate life. Binnen een paar jaar tijd werd hij directeur van creative cross media company OttoNico, startte hij brainstormsessie-facilitator The Playing Circle en ontwikkelde hij samen met Business Boy-factor Rijdt een BMW 3 Coupe, zwartglanzend 8 Duurste bezitting Huis, rijksmonument aan de Amstel. Nog net gekocht voor de kredietcrisis. 9 Merk pak Eerst Etro nu Zegna, louter Zegna. 8 Laatste vakantieoord Mauritius. Ik surf. 9 Versierbaar? Ik ben gelukkig in de liefde. Het playen is voorbij. 4 Gemiddeld: 8 Katja Schuurman productlijn en tvprogramma Return to Sender. Tijdens een wereldreis werd de droom geboren om een film te maken. Ik wil iets overdragen. Zoals Stanley Kubrick deed tijdens de Koude Oorlog met Dr. Strangelove. Ik wil communiceren dat er verandering nodig is. In zakendoen, in de manier waarop de consument handelt. Ik weet niet of ik het zou kunnen, maar je moet een droom hebben. Toch Er is verandering nodig. Change the world? Change corporate life. koos Van Huijstee een traject dat hem langs advocatenkantoor Houthoff Buruma, Unilever en Heineken leidde. Een stappenplan. Een jurist wordt niet ineens filmmaker. Ik koos marketing omdat je daar goed leert communiceren. Nu zit ik in media en reclame, daar leer je dat nog beter. OttoNico draait om nieuwe media en merkcommunicatie en werkt met klanten als Heineken, Converse, Unilever en Hi. Alles verschuift naar internet. Verkoopkanalen, media, noem maar op. Merken zullen dus niet meer voor miljoenen televisiezendtijd inkopen. Tijdens zijn Heinekentijd zag Van Huijstee schermen opduiken in bars. Ik zei: daar moeten wij ons mee bemoeien. Er was nog niet echt een narrowcasting-specialist. Voor Heineken en Sony heb ik toen het bedrijf ON opgericht. We maakten eerst commercials voor merken die wilden adverteren op die schermen. Later ook games, sites, campagnes, films, alles. KPN, dat in 2006 bedacht een groot multi-mediabedrijf te worden, investeerde miljoenen in ON voor 75 procent van de aandelen. Van Huijstee verkocht toen zijn 5 procent aandelen. Zo heb ik mijn eerste geld verdiend. Na een wijziging in de KPN-strategie in 2008 Maatschappelijk verantwoord ondernemen is de sleutel. FRANK GROELIKEN is ON verkocht. Met zakenpartner Eric Verhage nam Van Huijstee het reclamebureaugedeelte van ON over, en doopte het OttoNico. Pr-bureau Winkelman & Van Hessen nam een minderheidsbelang. Inmiddels heeft hij twintig mensen onder zich en huist zijn bedrijf in een giga-pand met uitzicht op het Amstel Hotel. In zijn reclamewerk predikt hij eerlijkheid en transparantie. De nieuwe generaties kun je niet gewoon Als je bakken met geld hebt verdiend, dán zou je een lul kunnen zijn. iets door de strot drukken. Veel bedrijven proberen dat nog steeds. Maar misleiden kan tegenwoordig, mede door internet, minder goed. Je moet als merk en bedrijf waarde toevoegen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is de sleutel. Maar dat zit volgens hem nog niet in de kern van de meeste bedrijven. Er wordt geld in het petproject van de CEO gestopt, en that s it. Merken worden zo opgepoetst tot iets wat ze niet zijn. Van Huijstee s adagium: lead by example. Return to Sender is daar een voorbeeld van: bij de Hema worden producten uit ontwikkelingslanden verkocht waarbij de winstmarge teruggaat naar die landen zelf. Dat leverde de producenten het eerste jaar euro op. Ik ben ervan overtuigd dat MVO de basis wordt van vele marketingstrategieën. Volgens Van Huijstee moet de consument MVO gaan eisen van merken. Uit zichzelf doen bedrijven het niet. De uiteindelijke baas, de aandeelhouder, wil namelijk maar één ding van het management: tien procent rendement. Dat klopt niet. Wijze praat voor een net-dertiger. Klanten zullen wel eens denken: wat een wijsneus. Ja, ik ben pas 31, maar bij nieuwe media en internet hoort een jonge leeftijd. Ik ben overtuigd van bepaalde zaken. Maar ik ben geen wijsneus, en geen lul. Als je een lul bent kun je geen goede ondernemer en baas zijn, dan willen je mensen niet s nachts voor je doorgaan bij een deadline. Hij kijkt naar de Amstel. Als je écht groot bent geworden en al bakken met geld hebt verdiend, kun je misschien een lul zijn. Maar dan nog wil ik het niet. 1 Q&A Pusssyalbumfoto groter graag! Op het rijkeluisfeestje van de JFKawards spotten Koster en Jojanneke een vrolijke dame die liet zien dat het er heel warm was (zie foto). Het regende mailtjes van mannen die meer van haar wilden weten. Student Mark van Wolfswinkel, u mailde met het verzoek om een grotere foto van de dame zonder slip. Waarom? Nou ik dacht, ik kan het niet goed zien. Misschien kunnen jullie een exemplaar sturen, een megapixel of 4 is oké. Wat wilt u ermee? Ik ga er helemaal niets mee doen, alleen bekijken. Ik kreeg in de trein bijna pijn in mijn hoofd toen ik probeerde te kijken of er wat te zien was. Tja, wel iets. Wij tasten ook in het, euh, donker. Oké, om eerlijk te zijn wilde ik gewoon even weten wat de laatste mode was met betrekking tot het kapsel van de punani. Misschien is ze trots op haar pussy-album. Ze schoof haar jurkje zelf opzij, zoals je ziet. Misschien is het wel een ex-meneer die Ik heb net nog even de digitale versie erbij gepakt, maar die is echt te pixelated! Mijn eerste indruk van die foto was, nu ik even zo zit te denken, niet van: Hey, dat lijkt wel een kerel. Uw vriendin kan misschien uitkomst bieden. Ja, ik zal haar eens vragen wat zij ervan vindt. 1 Sorry heren, van de baas mogen we niet inzoomen. AMAURY MILLER FOLLOW THE MONEY IMAGOCRISIS OP DE DAM De prestigieuze herensociëteit aan de Dam lijdt niet onder de kredietcrisis. Zij concentreert zich liever op een nieuw imago. Waar het normaal wemelt van de brallende zakenmannen met cognacglas en sigaar in de hand, was de Industrieele Groote Club (ICG) dit weekend het decor voor de modeshow van kledingontwerpster Ilja Visser. Het vergrijsde personeel van de herensociëteit aan de Dam keek wat verbaasd naar de aanwezige fashionista s. Zanger Alain Clark gaf het kledingvoorschrift jasjedasje een geheel nieuwe betekenis. Genesteld in een chesterfield en omringd door langbenige modepoppen, miste Koster zijn netwerkende Zuidasvriendjes er allerminst. Toch bleef het een opmerkelijke combinatie; de oude stijve mannenclub en de jonge modeslachtoffers. Zou de Industrieele er door de crisis noodgedwongen een extra zakcentje aan verdienen? Integendeel, wij sponsoren Ilja, roept directeur Ralf Meppelder. Zij is ondernemend, jong en professioneel, iets wat wij als club ook willen uitstralen. Het elitaire ballotageclubje lijkt meer te kampen met imagoproblemen dan met de financiën. Iets wat Meppelder verbazingwekkend noemt. We hadden al noodscenario s bedacht met teruglopende ledenaantallen, maar het aantal opzeggingen is gelijk ten opzichte van andere jaren. De crisis heerst, dat is een feit, maar bij ons is zij niet toegeslagen. De dandyeske directeur verwacht in 2010 het 2.000e geballoteerde lid te verwelkomen. Waar vrouwen tot 1975 nog in het dameszaaltje werden gestald bij een onverwacht bezoek, mogen de businessbabes zich sindsdien ook aan het hengstenbal wagen. Toch is maar een schamele 13% van het elitaire gezelschap vrouw. Speciaal georganiseerde ladies events moeten hier verandering in brengen. Hoewel het statige jaren 20-pand vooral dienst doet als netwerkhonk, moet het er niet te dik bovenop liggen. Als je hier alleen maar komt om met bedrijfskaartjes te strooien, ben je zo weer weg, weet Meppelder. We willen mensen die bijdragen aan de club en aan de leden, dan komen de zaken vanzelf. 1 KOJO S GENANTE HOEKJE Goodybag-crisis De ontelbare societyfeestjes die Koster en Jojanneke al bezochten leverden niet alleen contacten op, maar ook veel wannahaves. Goodybags zijn vaak gevuld met gesponsorde parfums en met Swarovski ingelegde nagelvijlen een graadmeter voor je succes. Bij de modeshow van Ilja Visser kon er slechts n flesje water af. 1 Kojo@depers.nl Hoewel wij niet gauw om onderwerpen verlegen zitten, zijn lumineuze ideeën uwer kant altijd welkom. Uw digitale post kan naar: kojo@depers.nl Internetbedrijven lijden Internetbedrijven Yahoo en ebay lijden onder de economische malaise. Yahoo kondigt vandaag mogelijk honderden ontslagen aan. Allochtoon onderhandelt beter Met name Surinaamse en Turkse jongeren zijn standvastiger in hun salarisonderhandelingen dan autochtone leeftijdsgenoten, blijkt uit onderzoek.

9 In Business 9 Techno Kleding Extreme eisen Kaarsvetbolletjes houden helipiloten lekker warm Helikopterpiloten kunnen te maken krijgen met zeer hoge en lage temperaturen. Scandinavische onderzoekers hebben de oplossing gevonden. Redactie wetenschap Aan boord van een helikopter kan de temperatuur erg hoog oplopen. Tegelijkertijd bestaat de kans dat de piloot zijn toestel moet verlaten en urenlang is ijskoud zeewater moet dobberen. Het ideale helipak houdt de piloot dus koel, maar ook warm. Je kunt zo zes uur in koud zeewater liggen voor je het echt koud krijgt. was de drager koel op warme dagen. Maar mocht hij of zij in zee vallen, dan wordt de was weer hard zodat het pak de opgeslagen warmte teruggeeft aan het lichaam. Tijdens tests bleek dat de drager zes uur in koud zeewater kan liggen (zonder voedsel, met een koude wind in het gezicht), voordat hij of zij het echt koud krijgt. 1 Panda s wisten het al langer: bamboe is lekkerder dan hardhout. EPA/ANP SINTEF, de grootste onafhankelijke onderzoeksorganisatie van Scandinavië, heeft samen met de Noorse kledingproducent Helly Hansen een ideaal helipak gemaakt, gebaseerd op slimme materialen. De stof bevat microscopisch kleine capsules met daarin paraffine. Bij kamertemperatuur of lager is de paraffine hard, maar zodra de lichaamstemperatuur boven de 28 graden Celsius komt, begint de was te smelten. En smelten kost energie. Zo houdt de Bouwkunde Sterke groeier Geen hardhout maar bamboe Bamboe is als bouwmateriaal in West-Europa vrijwel onbekend. En dat terwijl het beter is dan veel andere materialen, zegt de Delftse ingenieur Pablo van der Lugt. Marcel Hulspas Pablo van der Lugt, die op 21 november hoopt te promoveren, onderzocht de duurzaamheid van verschillende bouwmaterialen. Uit zijn analyse blijkt dat bamboematerialen bij gebruik in West-Europa slechter scoren dan lokaal verbouwd zachthout, maar beter dan tropisch hardhout, en ook beter dan materialen zoals staal en plastic. Als het gaat om biomassaproductie (het verwijderen van CO2 uit de atmosfeer) scoort reuzenbamboe beter dan de snelst groeiende zachthoutsoorten. Extra voordelen van reuzenbamboe zijn de bredere toepasbaarheid, niet alleen in de bouw maar ook voor meubels, textiel en papier. Bamboe heeft veel mogelijke toepassingen en is milieuvriendelijk. Om ontwerpers attent te maken op de mogelijkheden van bamboe organiseerde hij het project Dutch Design meets Bamboo, waarbij ontwerpbureaus werden uitgedaagd bamboe te benutten. Verschillende ontwerpen zullen de komende jaren op de markt worden gebracht. 1 Vliegtuigbouw Eerste propeller met vijf bladen Hij is zuiniger, stiller en sterker: de vijfbladige vliegtuigpropeller. Redactie wetenschap De Duitse luchtvaartmaatschappij Regional Air Express heeft een serie succesvolle testvluchten uitgevoerd met een Metro (een klein verkeersvliegtuig) voorzien van vijfbladige propellers, ontwikkeld door het Duitse MT-Propeller. De propellers zijn niet van aluminium maar van composietmateriaal. Volgens RAE presteerde het toestel beter dan gemiddeld, en liggen de onderhoudskosten lager. De Metro bleek bovendien zo stil dat het toestel in de laagste geluidscategorie kan worden ingedeeld. Het is de bedoeling dat de Europese luchtvaartautoriteit EASA de propellers in februari zal certificeren, en dat zij gevolgd zal worden door de Amerikaanse Federal Aviation Authority. Regional Air Express wordt daarmee de eerste gebruiker van de Metro met vijfbladige propellers. 1 GESIGNALEERD Levenselixer Waarom worden we niet ouder dan, zeg, honderd jaar? Volgens biologen is het een kwestie van keuzes maken: het lichaam vitaal houden kost veel energie. En energie steken we (evolutionair gesproken) liever in ons vermogen zoveel mogelijk nakomelingen te krijgen. Kan wetenschap ons verlossen van de maximumleeftijd? Die vraag staat centraal in Het levenelixer. Koos Neuvel beschrijft de wetenschappelijke inzichten en bijbehorende pogingen het leven te verlengen. Vergeleken met de sprong voorwaarts in de vorige eeuw hoeven we er echter niet veel van te verwachten. Neuvel over wat wij kunnen doen: Levenelixer huist in de hersenpan. Koos Neuvel, het Levenselixer. Het geheim van de eeuwige jeugd. Scriptum Publishers, 17,95 euro. Nationale trots Twintig nationale parken telt ons land. Maar echte parken, zoals ze elders in het leven zijn geroepen, zijn het niet. De Nederlandse parken zijn veel kleiner, opengesteld voor publiek en vaak wordt er zelfs nog in gewoond zaken die elders volstrekt onaanvaardbaar worden gevonden. Het kan niet anders: niet alleen omdat Nederland zo dichtbevolkt is, maar vooral omdat die ongerepte natuur zijn bestaan te danken heeft aan menselijk ingrijpen. De Hoge Veluwe werd ooit kaalgekapt en daarna werd de ontstane heide gevuld voor de jacht. Onze natuur wordt dan ook niet beschermd maar beheerd, en vaak regelrecht geschapen. En altijd weer moet er rekening worden gehouden met de invloed van grote stromen bezoekers. Desondanks kan Michiel Roscam Abbing in De Nationale Parken van Nederland tonen hoe ongelofelijk mooi en divers het eindresultaat kan zijn. Zijn interviews met natuurbeheerders laten zien hoe zij, door vallen en opstaan, hebben geleerd unieke cultuurlandschappen te bevriezen en in stand te houden. De schitterende foto s van (vooral) Tom van der Laan maken dit tot het ultieme fotoboek van de vaderlandse natuurlijke rijkdom. Michiel Roscam Abbing, De nationale parken van Nederland. Natuur om te koesteren. Kosmos Uitgevers, 29,95 euro. Niet in onze genen Volgens onderzoekster Amber Ronteltap ziet de consument weinig in nutrogenomics : voedingsmiddelen afgestemd op je genetische eigenschappen. Gevaarlijk high Volgens Italiaanse neurologen krijgen bergbeklimmers, iedere keer wanneer ze op grote hoogte zijn, vanwege zuurstofgebrek een hersenbeschadiging. Wachten op de knal De Large Hadron Collider, die op 19 september werd stilgelegd nadat er vloeibaar helium in de tunnel was ontsnapt, gaat in juni 2009 weer deeltjes versnellen.

10

11 In Business 11 In de knip GELD TELT REDACTIE: INDEPENDER.NL Waarom zijn verschillen tussen leningen zo groot? Hoe groot is dat verschil dan? Bij de duurste aanbieders van doorlopende kredieten moest je in augustus gemiddeld 16,4% rente betalen. Dat is bijna 10% meer dan bij de goedkoopste aanbieders. Zij vroegen in diezelfde periode gemiddeld slechts 6,9%. Op een doorlopend krediet van euro bedraagt het verschil in totale lasten tussen de hoogste en de laagste aanbieder bijna euro bij een vaste maandlast van 250 euro. Vanwaar die renteverschillen? Een belangrijke oorzaak voor de enorme verschillen is het gebrek aan transparantie in de markt van persoonlijke leningen en doorlopende kredieten. Aanbieders presenteren vaak alleen een vast maandbedrag. Ze wijzen er dan niet duidelijk genoeg op dat de looptijd van het krediet mede afhankelijk is van de aangeboden rente. Dus als de rente stijgt en het maandbedrag blijft gelijk, ben je langer aan het afbetalen. Geldt dit voor alle leningen? Nee. Het renteverschil tussen de hoogste en de laagste aanbieder van persoonlijke leningen is een stuk kleiner (7,8%). Bij leningen die met name worden gebruikt om de overwaarde van de woning te verzilveren (WOZkrediet) is het renteverschil tussen de duurste en voordeligste aanbieder nog veel kleiner (2,8%). Waar moet ik nog meer op letten? Lenen is een relatief dure vorm van financieren en niet altijd verstandig. Vaak is het gebruik van spaargeld voordeliger. Het is ook verstandig om verschillende offertes op te vragen en te vergelijken. Dan zie je wat je daadwerkelijk moet gaan betalen. Dat kan bijvoorbeeld op Op basis van de (persoonlijke) gegevens die je invult, krijg je direct een overzicht te zien van alle leenrentes waar je ook echt voor in aanmerking komt. Let ook op eventuele risicoverzekeringen die sommige kredietverstrekkers je bij de lening aanbieden. Een overlijdensrisicoverzekering is niet altijd nodig en is, apart afgesloten, vaak veel voordeliger. 1 Ook een mooi plafond kan het verschil maken. DOLPH KANTRIJN/HH Wonen Meer tweede hypotheken afgesloten Geen nieuw huis kopen, maar flink klussen De woningmarkt ligt op zijn gat, maar de markt voor klusjes floreert. Een afgetrapte houten vloer kan nu het verschil maken bij de verkoop van een huis. Annemieke van Dongen De onzekerheid op de woningmarkt bezorgt klusjesmannen gouden tijden. Vooral naar cosmetische klussen als schilderwerk en het opknappen van vloeren is veel vraag. Online klussenmarktplaats Werkspot.nl signaleert de laatste weken een toename van 10 tot 15 procent. Vaak gaat het om een verfraaiing van huizen die te koop staan of binnenkort in de verkoop gaan, zegt directeur Joost Gielen. Dat is een regelrecht gevolg van de omslag op de woningmarkt. Voorheen keken potentiële huizenkopers nog wel door afbladderende verf of ongevoegde muren heen. Nu kan een afgetrapte houten vloer het verschil maken bij de verkoop van een huis. Dat beaamt makelaarsvereniging NVM. De gemiddelde Nederlander koopt liever een woning waar hij direct in kan dan een kluswoning, zegt een woordvoerder. Nu kopers meer macht hebben, is een goed onderhouden woning zeker een pré. En dat de macht inderdaad is verschoven van de verkoper naar de koper, bleek eerder deze maand uit de kwartaalcijfers van NVM. Voor het eerst in achttien jaar zijn de huizenprijzen in Nederland gedaald. Door het slechte financiële nieuws zijn consumenten terughoudend om een huis te kopen. Daardoor verwisselen minder huizen van eigenaar en staan woningen langer te koop. Onder invloed van de kredietcrisis besluiten mensen ook steeds vaker om een geplande verhuizing af te blazen en hun huidige woning te upgraden. ING ziet de laatste maanden een lichte stijging van het aantal tweede Nu liever geen verhuizing, maar een upgrade van de huidige woning. hypotheken dat wordt afgesloten. Daaruit concluderen we dat meer mensen kiezen voor een verbouwing van hun huis, zegt een woordvoerster van de bank. Rabobank, de grootste hypotheekverstrekker van Nederland, beschikt niet over die cijfers. Maar econoom Martijn de Jong-Tennekes van de Rabobank kan zich goed voorstellen dat er meer tweede hypotheken worden afgesloten. Verhuizen is enorm duur. Nu het consumentenvertrouwen laag is, kijken mensen eerst of ze hun huidige woning een kwaliteitsimpuls kunnen geven. 1 DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN Bank Rekening Credit Europe Bank* Credit Europe Top-Interest rekening 5,25 NIBC Direct NIBC Direct Internetspaarrekening 5,25 Akbank AK Internet Spaarrekening 5,2 Anadolubank Anadolu Alfa Spaarrekening 5,1 MoneYou MoneYou Spaarrekening 5,1 Akbank AK Spaarrekening 5 Amsterdam Trade Bank ATB Internet Spaarrekening 5 Garantibank Gouden Internet Rekening 5 The Economy Bank N.V. TEB Ster Spaarrekening 4,9 ABN AMRO Internet Spaarrekening 2,8 Rabobank Rabo Telesparen 2,8 SNS Bank Internet Sparen 2,6 Fortis Bank E-Spaarrekening 2,5 Postbank Internetspaarrekening 2,5 ING Bank Internet Sparen 2,4 Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder DOORLOPEND KREDIET Aanbieder < < < Delta Lloyd nvt 6,8 6,8 Frisia Financ. ** ,9 De Hypotheker nvt 7,2 7,2 Directa 8,2 7,2 7,2 DSB Bank nvt 7,3 7,3 Ohra 7,5 7,5 7,2 FBTO 7,6 7,6 7,6 KredietDirect.nl** 8,3 7,7 7,3 Avéro Achmea ** 7,9 7,9 7,9 MoneYou nvt 7,9 7,9 Santander nvt 7,9 7,7 ABN Amro** 8,6 8,6 8,1 SNS Bank ,1 Fortis Bank 10,8 10,5 9,6 Rabobank 10,9 10,7 9,1 PERSOONLIJKE LENING Aanbieder < 5000 < < Kruidvat 6,4 6,4 6,4 OHRA 6,4 6,4 6,4 KredietDirect.nl** 6,7 6,7 7,3 Directa 7,9 6,9 6,5 DSB Bank nvt 7,7 7,7 Becam ** 11,9 7,9 6,9 Santander nvt 7,9 7,3 Crediam ** 9,5 7,9 7,5 DHB bank 8,9 8,9 8,9 Eurofintus ** nvt 8,9 8,9 De IJssel ** nvt 9,6 9,6 SNS Regio Bank 10,3 9,7 8,8 SNS Bank 9,7 9,7 9 Fortis Bank 11 10,5 9,6 Rabobank 11,1 10,9 9,3 Getoond worden de 10 laagste tarieven gesorteerd op een lening tot euro plus de tarieven van de grootbanken ** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven. LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN 5 jr 5 jr 10 jr 10 jr Provider Hypotheek NHG 125% EW NHG 125% EW SNS bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij 5,4 5,8 5,5 5,9 ING Bank Hypotheek met Renteopties 5,4 5,8 5,7 6,1 ABN AMRO Budget hypotheek 5,45 5,85 5,75 6,15 Fortis Bank RenteVoordeel Aflossingsvrije Hyp. 5,6 6,1 5,4 5,9 Postbank VoordeelPlus Hypotheek 5,1 nvt 5,4 nvt Rabobank VoordeelHypotheek 5,5 nvt nvt nvt MoneYou Compleet+ hypotheek (2) 5,1 5,4 5,2 5,5 DSB Bank Aflossingsvrije hypotheek 4,749 5,45 4,949 5,55 Hypodomus Diamant Budget Hypotheek 5 5,5 5,05 5,55 MoneYou Compleet+ hypotheek (4) 5,2 5,5 5,3 5,6 MoneYou Compleethypotheek (2) 5,2 5,5 5,3 5,6 De Hypotheker Optimaal Maatwerk Voordeel 5,1 5,5 5,4 5,8 Hypodomus Diamant DrieSterren Hypotheek 5,1 5,6 5,2 5,7 MoneYou Aflossingsvrije hypotheek (2) 5,3 5,6 5,4 5,7 MoneYou Compleethypotheek(4) 5,3 5,6 5,4 5,7 De Hyp.shop FLEXXTRA 2 5,25 5,65 5,35 5,75 MoneYou Aflossingsvrije hypotheek (4) 5,4 5,7 5,5 5,8 Postbank Voordeelrente 5,3 5,7 5,6 6 De Hyp.shop FLEXXTRA 4 5,35 5,75 5,45 5,85 Delta Lloyd Fixe Budget Hypotheek DLL 5,3 5,8 5,35 5,85 Syntr Achm Vastg. Basishypotheek 5,6 5,8 5,7 5,9 De Hypotheker SKP DLL Budget 5,3 5,8 5,4 5,95 De Hypotheker Meer Keuze Hypotheek in combi 5,55 5,85 5,55 5,85 Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de producten met de laagste rentes voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125% EW Pensioenen Iedereen een aanvulling Peildatum: Bron: MoneyView Research Een lage rente betekent soms beperkende voorwaarden of verplichte elementen. Vraag hiernaar bij uw adviseur of hypotheekverstrekker! ANP DEN HAAG Europeanen moeten een beter aanvullend pensioen kunnen opbouwen, vindt de Europese Commissie. Aanvullende pensioenen zijn in de IT-sector of in EU-landen als Italië nauwelijks bekend. We moeten kijken of betere wetten nodig zijn om te verzekeren dat werknemers de beste pensioenen krijgen, zei EU-commissaris Vladimir Spidla (Sociale Zaken) gisteren. Hij maakt zich vooral zorgen om vrouwen en laagbetaalden. Spidla wil verbieden dat mensen vroegtijdig hun pensioengeld opnemen, om te voorkomen dat later te weinig overblijft. Nederlanders zitten in de Europese topvier wat het aantal aanvullende pensioenen betreft. Hier bouwt meer dan 75 procent een privépensioen op Verzegeling verbroken SARAH LEE BEBOET De NMa heeft Sara Lee de fabrikant van onder meer Douwe Egberts koffie een boete opgelegd van euro. Het concern moet betalen omdat het lopende een onderzoek een verzegeling heeft verbroken. De NMa verzegelt ruimtes als onderzoek naar mogelijke overtreding van de Mededingingswet nog niet is afgrond. Op die manier voorkomt de NMa dat onderzoeksmateriaal verloren of beschadigd raakt. Failliete toetreder IJSLAND MAG BEST BIJ DE EU IJsland kan snel tot de Europese Unie toetreden als het land dat wil, zei EUcommissaris Olli Rehn (Uitbreiding EU) gisteren. Enkele IJslandse ministers opperden onlangs aansluiting bij de EU voor meer stabiliteit. Het eiland lijdt nu zwaar onder de financiële crisis. IJsland is duidelijk een democratisch Europees land, zei de Finse EUcommissaris Rehn. Het land heeft misschien al tweederde van de toetredingscriteria uitonderhandeld. Vette bek in Urk Frieteters kunnen volgens vakblad De Snackkoerier hun vette bek het beste gaan halen bij Snack-plaza Willem de Boer in Urk. Crisis op straat Juan Somavia van arbeidsorganisatie ILO waarschuwt: Dit is niet simpelweg een crisis op Wall Street, maar een crisis op alle straten. Graaier De vakbonden zijn boos over een extra beloning van euro die printerfabrikant Océ heeft beloofd aan de nieuwe financiële topman Hans Kerkhoven.

12 12 In Business De markt BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL One trick Apple ING gered? Nou ja, preventief ingeënt, zoals de officiële lezing luidt. Misschien en hopelijk houdt de bankverzekeraar de voeten droog. Ondanks de sterke koersstijging gisteren dik 29% staat het aandeel nog altijd bijna 7% lager dan de slotstand van donderdag. Ongetwijfeld volgen er vandaag weer nieuws en ontwikkelingen. Beleggers houden ook met een half oog financials Aegon en SNS Reaal in de gaten. Je weet maar nooit. Als het goed is spelen banken en verzekeraars vandaag alleen de tweede viool. Het is volop cijferseizoen in met name de VS en vandaag zijn het vooral farmabedrijven die de beurstemperatuur bepalen met Dow Jones-fonds Pfizer, Roche en Schering-Plough. Andere grote namen vandaag zijn Dow Jones-componenten Caterpillar en Du Pont de Nemours en de Noorse grootmacht Norsk Hydro. Nasdaq 100-aandelen Apple en Yahoo sluiten vanavond om uur de rij met hun omzeten winstcijfers. In Nederland wacht Antonov nog altijd op een winstgevend jaar, alweer jaren geleden ging LCI (de Smartpen, wie kent hem nog?) zelfs failliet, terwijl TomTom in no time groene cijfers schreef. Welkom in de wondere en niet altijd ongevaarlijke wereld op de beurs van one trick pony s, vaak fabrikanten van hebbedingetjes. Op het juiste moment het juiste hebbedingetje hebben, da s pas cool. Op het juiste moment het aandeel hebben van zo n fabrikant is dat nog veel meer. Geen sinecure! Neem het aandeel van de moeder van alle hebbedingetjesfabrikanten, Apple. Dit jaar maakt het een wilde rit van grofweg 200 naar 120 dollar, weer terug naar 180 à 190 dollar, daarna omlaag naar slechts 90 dollar om nu even onder de 100 dollar te noteren. Eigenlijk zijn de namen one trick pony en hebbedingetjesaandeel een belediging voor het hooginnoverende concern, dat zelf sinds de Apple Classic in de jaren tachtig een legende is. Of de one trick pony moet Steve Jobs heten. In Amerika is het heel gewoon dat een concern wordt vereenzelvigd met zijn topman. Microsofts Bill Gates, Oracle s Larry Ellison en vooral Bershire Hathaway s Warren Buffett zijn nu de snelst te binnen schietende namen. Meer in het verleden waren dat Henry Ford, John. D. Rockefeller (Standard Oil) en John Pierpont Morgan. Dat was een bankier die in 1907, toen ook kredietcrisis en recessie dreigden, zo ongeveer in zijn eentje de problemen oploste. Terecht of niet, Jobs is de verpersoonlijking van alles wat Apple hip, slim, mooi en goedbedacht en cool maakt. Voor beleggers komt daar nog een factor: winstgevendheid. Al jarenlang is het bedrijf een enorme cash cow en haalt een marge van bijna 30%. Daar betalen beleggers graag veel geld voor en zelfs na de halvering van de koers doet Apple nog een koers-winstverhouding van 19. Dat is bijna twee keer zoveel als de S&P 500, zeg maar de AEX van Amerika. Geen wonder dat beleggers een bijna ongezonde belangstelling aan de dag brengen voor de gezondheid van Jobs. Een paar jaar geleden moest hij zich al eens aan een kwaadaardig gezwel laten opereren en sindsdien gonst het regelmatig van de geruchten dat Jobs weer ziek. Zelfs foto s van Steve Jobs is de verpersoonlijking van alles wat Apple hip en cool maakt. hem worden eindeloos geanalyseerd. Het gaat zelfs zo ver, dat aandeelhouders soms zelfs boos zijn dat Apple altijd zwijgt, als geruchten over ziekte weer de kop opsteken. Dat is niet onbegrijpelijk. Een plots vertrek van Jobs kan een geweldige koersval betekenen. Niettemin is het vanavond ongetwijfeld weer tevergeefs uitkijken naar een medisch bulletin bij de rapportage van Apple. 1 Apple 98,44 VERSCHIL: 22 oktober oktober 08 De markt in kaart VS NASDAQ KOERS: 1770,03 3,43% BRAZILIË BOVESPA KOERS: 38957,09 7,03% Bron koersgegevens: VS DOW JONES KOERS: 9265,43 4,67% LONDEN FTSE 100 KOERS: 4282,67 5,41% FRANKRIJK CAC 40 KOERS: 3448,51 3,56% NEDERLAND AEX KOERS: 269,41 6,80% Nederland AEX Index - slotkoersen 20 oktober AANDEEL SLOT VORIG SLOT VERSCHIL HOOG LAAG VOLUME aegon 4,02 3,99 0,03 4,23 3, ahold 7,332 7,231 0,10 7,474 7, akzo nobel 28,485 27,995 0,49 29,00 26, arcelor mittal 22,17 22,13 0,04 23,48 21, asml holding 12,30 11,425 0,88 12,31 11, bam groep 6,41 6,25 0,16 6,60 6, corio 43,765 43,765 0,00-43,995 42, dsm, kon. 27,76 26,72 1,04 27,76 26, fortis 1,023 0,878 0,14 1,08 0, fugro 26,10 24,50 1,60 26,34 24, heineken 25,29 25,17 0,12 25,95 24, ing groep c. 9,48 7,335 2,14 9,48 8, kpn 10,05 9,60 0,45 10,083 9, philips, kon. 14,52 13,945 0,58 14,61 13, randstad 14,225 13,80 0,42 14,305 13, reed elsevier 9,66 9,085 0,58 9,66 8, royal dutch shell a 19,815 18,00 1,82 19,82 18, sbm offshore 10,94 10,145 0,80 11,005 10, tnt 16,715 15,495 1,22 16,715 15, tomtom 7,47 7,075 0,40 7,605 7, unibail-rodamco 123, ,455 1,06 124, , unilever c. 19,635 18,54 1,10 19,70 18, usg people 7,61 7,36 0,25 7,75 7, wereldhave 64,71 64,00 0,71 65,95 63, wolters-kluwer c. 13,68 13,12 0,56 13,80 13, Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 20 oktober AANDEEL SLOT VORIG SLOT VERSCHIL HOOG LAAG VOLUME aalberts ind. 7,08 6,76 0,32 7,23 6, amg 15,89 15,51 0,38 16,90 15, arcadis 8,79 8,07 0,72 8,95 8, asm international 9,89 9,71 0,18 10,16 9, binckbank 5,58 5,40 0,18 5,73 5, boskalis westm. 23,31 21,64 1,67 23,47 21, crucell 8,41 7,97 0,44 8,65 8, csm cert. 15,53 14,85 0,68 15,81 14, draka holding 10,42 10,17 0,25 10,80 10, eurocomm. prop. 26,20 26,76-0,56 27,00 25, heijmans 7,79 7,09 0,70 8,23 7, imtech 11,78 10,97 0,81 11,90 11, logica 0,98 0,92 0,06 1,00 0, nutreco holding 28,07 27,99 0,08 28,69 27, océ 3,69 3,62 0,07 4,00 3, opg groep 9,90 9,24 0,66 10,15 9, ordina 4,04 3,86 0,18 4,08 3, pharming group 0,68 0,66 0,02 0,69 0, smit international 54,00 54,00 0,00-55,70 52, sns reaal 5,86 5,75 0,11 6,00 5, ten cate 20,29 20,08 0,21 21,19 19, vastned retail 44,10 44,75-0,65 45,20 43, vopak 27,52 26,54 0,98 27,83 26, wavin 2,73 2,65 0,08 2,90 2, wessanen c. 5,53 5,45 0,08 5,71 5, Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 20 oktober AANDEEL SLOT VORIG SLOT VERSCHIL HOOG LAAG VOLUME accell group 18,73 18,50 0,23 19,49 18, antonov 0,22 0,22 0,00-0,23 0, ballast nedam 15,50 14,59 0,91 15,89 14, beter bed 8,45 7,80 0,65 8,50 7, brunel intern 10,32 10,13 0,19 10,75 10, eriks group 31,95 30,57 1,38 32,26 30, exact hold. 15,75 15,58 0,17 16,35 14, fornix biosciences 7,30 7,42-0,12 7,60 7, gamma holding 18,98 17,98 1,00 19,19 16, grontmij c. 15,53 15,18 0,35 16,50 15, innoconcepts 6,25 5,84 0,41 6,32 5, kardan 4,24 3,87 0,37 4,35 4, kas bank 13,95 13,90 0,05 14,07 12, lanschot, van 44,40 45,00-0,60 45,00 42, macintosh retail 8,68 8,57 0,11 8,95 8, moolen holding 2,14 2,24-0,10 2,40 2, nieuwe steen 13,76 13,50 0,26 14,15 13, qurius 0,35 0,35 0,00-0,37 0, sligro food gr 16,34 16,16 0,18 16,81 16, spyker cars 3,72 3,62 0,10 4,00 3, super de boer 2,72 2,70 0,02 2,75 2, tkh group 11,01 10,73 0,28 11,58 10, tmg 16,95 16,20 0,75 17,47 16, unit 4 agresso 11,14 10,61 0,53 11,14 10, vastned off/ind 10,15 9,72 0,43 10,40 9,

13 In Business 13 De markt DUITSLAND DAX KOERS: 4835,01 1,12% RUSLAND RTS-INDEX KOERS: 700,41 JAPAN NIKKEI 225 KOERS: 9005,59 3,59% DE GONG De handelsdag op Beursplein 5 werd gisteren geopend door Marinus van Schaik, General Counsel van Nachenius Tjeenk & Co. Deze private bank belegt het kapitaal van de vermogendste Nederlanders en doet dit al ruim 200 jaar het liefst in stilte vanaf de Amsterdamse Herengracht. U heeft waarschijnlijk nog nooit van ons gehoord en dat houden we graag zo, is een favoriete spreuk van de bank. Nachenius Tjeenk is tegenwoordig een dochter van BNP Paribas en heeft maar tot cliënten. Die hadden er vorig jaar gezamenlijk wel een vermogen van zo n 2,75 miljard euro uitstaan. Van Schaik denkt niet licht over de verdere ontwikkeling van de kredietcrisis. Het zal ingrijpende gevolgen hebben voor het financiële systeem, de onderlinge afhankelijkheid van de markten en producten wereldwijd. Dit vereist een gezamenlijke aanpak, zo gaf Van Schaik gisteren aan. Hij schat dat de AEX dit jaar op 340 punten zal eindigen. 1 4,91% HONGKONG HANG SENG KOERS: 15323,01 5,28% SINGAPORE STRAITS TIMES KOERS: 1939,22 3,23% HET PANEL REDACTIE: IEX.NL STELLING VAN DE DAG: De winnaars Zijn er bedrijven en/of sectoren die juist profiteren van kredietcrisis en recessie? Ofwel, wie zijn of worden de winnaars van deze barre tijden? ING Corné van Zeijl (fondsmanager SNS) Er zullen weinig winnaars zijn, iedereen krijgt last van de economische tegenwind of beter gezegd tegenorkaan. Zij die veel cash hebben kunnen over een halfjaartje kijken of er interessante stukken bij de concurrenten zijn afgewaaid. Wat te denken van ING dat de IJslandse spaarrekeningen opkoopt in het Verenigd Koninkrijk. Er volgen meer voorbeelden. BIJNA NIEMAND Ad van Tiggelen (aandelenstrateeg ING) Er zijn, buiten enkele discount supermarktketens, praktisch geen beursgenoteerde bedrijven die juist in recessie een bovengemiddelde omzetontwikkeling laten zien. Sommige bedrijven, zoals producenten van voedings- en genotsmiddelen, profiteren echter wel van dalende kosten door grondstofprijzen die vanwege de recessie lager uitvallen. VERGEET HET MAAR Arend Jan Kamp (content manager IEX) Het is de krediet- en bankencrisis die de aandacht trekt, maar de recessie komt vooral op conto van de Amerikaanse consumenten. Zij houden de hand op de knip, want Piet Krediet bestaat even niet meer. En aangezien Amerikanen goed zijn voor ongeveer twintig procent van de wereldeconomie, ontkomt uiteindelijk helemaal niemand hier aan. 1 Agenda dinsdag 21 oktober AEX Index 269,41 VERSCHIL: +17,15 22 oktober oktober 08 +6,80% Euro/Dollar 1,3322 Hang Seng 15323,01 VERSCHIL: +768,80 22 oktober oktober 08 +5,28% Goud 789,66 Dow Jones 9265,43 VERSCHIL: +413,21 22 oktober oktober 08 +4,67% Olie 69,80 Bedrijven Binnenland NXP Semiconductors 3e kwartaalcijfers Océ Bava Bedrijven Buitenland - ST Microelectronics 3e kwartaalcijfers - Prudential 3e kwartaalbericht - Caterpillar 3e kwartaalcijfers - DuPont 3e kwartaalcijfers - Schering-Plough 3e kwartaalcijfers - Pfizer 3e kwartaalcijfers - Lockheed Martin 3e kwartaalcijfers - 3M Company 3e kwartaalcijfers - Yahoo 3e kwartaalcijfers - Apple 4e kwartaalcijfers Economie Binnenland Merger Markets Benelux M&A forum WTG Events LNG Summit CBS Huizenprijzen aug Eerste Kamer Wijz. Wegenverkeerwet Rechtbank Amsterdam Heineken vs Van Hoorn 21 oktober oktober oktober oktober oktober oktober 08 VERSCHIL: -0,0080-0,60% VERSCHIL: +7,67 +0,98% VERSCHIL: +0,59 +0,85%

14 14 Perspectief Verenigde Staten Propaganda Partijpolitiek voor peuters De Amerikaanse samenleving is tot op het bot verdeeld langs ideologische lijnen. Er is ook voor kinderen geen ontsnappen aan partijpolitiek. Dit boek inspireert! Ik heb dit boek gekocht voor mijn tweeënhalfjarige zoontje Hugh. Hij kent nu de namen van alle kandidaten én die van sommige tv-verslaggevers. Ik zie hoe dit boek iets losmaakt bij kinderen. Ze realiseren zich dat ze iets goeds willen doen of een belangrijk iemand willen worden. We willen allemaal dat onze kinderen over een grootse toekomst denken. Dit boek inspireert hen om dat te doen. N. Sweeten, Brooklyn Recensie op Amazon.com Eva Ludemann De dikke senator stak zijn vlezige hand uit naar Tommy en vroeg: Hebben jullie wel belasting betaald? Tommy s rode petje zakte een beetje scheef en hij keek naar Lou. Wat was dit nu? Wat deed deze meneer bij hun limonadestalletje? En waarom moesten ze hem een deel van hun zuur verdiende spaarcentjes geven? Dat was niet eerlijk! Nog veertien dagen en dan kiest Amerika een nieuwe president. Peilingen geven een kleine voorsprong aan voor Obama, maar niets is zeker, behalve één ding: de Verenigde Staten zijn tot op het bot verdeeld langs ideologische lijnen. De kloof tussen Democraten en Republikeinen lijkt onoverbrugbaar, zo werd onlangs nog pijnlijk duidelijk toen de partijen zelfs tijdens de meltdown van Amerika s financiële systeem de handen niet ineen wisten te slaan. In Washington wordt alleen nog partijpolitiek bedreven en in de zich steeds meer verhardende strijd om het presidentschap zetten beide partijen alle middelen in. Ook kinderen, tot en met de allerkleinsten. Je kunt het Democratische of Republikeinse zaadje niet vroeg genoeg planten, zo lijkt het motto. Daarom schreef hockeymom Katharine DeBrecht het Republikeinse kinderboek Help! Mom! There are Liberals under my bed! Het boek linkerpagina s prentjes en rechterpagina s tekst met lesjes in economie en de verschrikkingen van de moderne, liberale ideologie is voor kinderen van vier jaar en ouder. Het verhaal: de broertjes Tommy en Lou wonen in een klein huisje, in een kleine straat, in een klein dorpje, in de geweldige VS. Net als alle kleine jongens eten ze hun groente op, ruimen hun troep op, vechten niet te veel om speelgoed en zeggen s avonds een gebedje voor ze gaan slapen, al doen ze het soms wat snel als ze moe zijn. Ze verdienen een beetje zakgeld door na schooltijd glaasjes limonade te verkopen 25 cent per stuk. Tommy en Lou werken hard en alles gaat goed, totdat mevrouw de Senator Clunkton, burgemeester Bloedzuiger en belastingmeneer Poeha verschijnen. Halverwege het boek slaat Senator Clunkton (in roze jasje gestoken Hillary-lookalike) woest met haar vuist op het kraampje van Tommy en Lou, waardoor de limonade uit hun kannetje vliegt. Enkele bladzijden verder probeert meneer Poeha (persiflage op de Democratische senator Ted Kennedy) hun prentje van Jezus van het limonadestalletje af te trekken. All American Arme Tommy en Lou. De Liberalen stelen hun geld en proberen hen ook hun christelijke geloof af te pakken. Hun American Dream verandert in een American nightmare. Kinderen, wonen in Liberaland is helemaal niet leuk. Pas op voor die gemene, enge Democraten! Een geweldig boek! Wat een geweldig boek. Mijn moeder en ik vinden het fantastisch en ik wou dat iedereen in de wereld het las. Dit wordt mijn standaard baby-cadeau. Kitty Nicholason, Grand Junction, Colorado Recensie op Amazon.com Ik vind het geen goed boek, zucht kinderboekenauteur Jeremy Zilber in Madison, Wisconsin, door de telefoon. Het leert kinderen haatdragend te zijn, want het is erg negatief over een bepaalde groep mensen. Nee, dan liever Zilbers eigen boeken: Why Mommy is a Democrat en Why Daddy is a Democrat. Daarin zijn de Democraten tenminste lieve eekhoorntjes. De Republikeinen worden vertolkt door de olifant, het symbool van de Grand Old Party. De olifant komt er in Zilbers boeken overigens evenmin al te best van af: hij maakt de natuur kapot, speelt vals bij de verkiezingen, ruimt zijn troep niet op en maakt het bos onveilig. Do you know why Daddy is a Democrat? I betcha! Bij boekhandel Barnes & Noble op de hoek van de 66e straat met Broadway in New York is een hele wand gewijd aan kinderboeken over de presidentsverkiezingen. Voor de allerkleinsten zijn er Duck for President, Grace for President of I want to be President van Sesame Street, plaatjesboeken die peuters en kleuters iets Je moet je kinderen zo jong mogelijk voor liberale invloeden beschermen. leren over het werk van de machtigste man van de wereld. Maar er is ook My Dad John McCain, geschreven door zijn dochter Meghan, een boek met pastelkleurige plaatjes dat kleuters moet bijbrengen dat de familie McCain all American is en sinds de burgeroorlog voor het land heeft gevochten. John McCain houdt als geen ander van zijn land, is een nationale held én een geweldige pappa. Er zijn een paar dingen die je over mijn vader moet weten en één daarvan is dat hij een geweldige president zou zijn, begint het boek. Pal ernaast ligt het prentenboek Barack voor kinderen van dezelfde leeftijdsgroep, dat moet appelleren aan hun gevoel van de American dream. Als je terugkijkt, is het ongelooflijk hoe ver hij het heeft geschopt, de man die de wereld nu kent als Barack Obama. Zijn verhaal begon op vele plaatsen. Het begon in Kansas, waar zijn moeder woonde. Het begon in Afrika, waar zijn vader woonde. En het begon op Hawaii, waar op een nacht met volle maan Barack werd geboren. Ofwel: je hoeft niet uit een wasp-gezin te komen om president te kunnen worden, dit kun jij ook! Laissez-faire De verkiezingsboeken voor kinderen, ook voor de allerkleinsten, worden goed verkocht, zegt een verkoopster van Barnes & Noble. Een blik op de lijst van bestsellers van de winkel bevestigt dit. Grace for President staat op nummer 27, het boek van Meghan McCain op nummer 46 en de hardcover daarvan op nummer 66. De Help! Mom! -boeken en de twee werken van Jeremy Zilber zijn bij alle filialen in New York uitverkocht. Op Amazon.com zijn ze evenmin meer voorradig. Het boek Help! Mom! heeft zelfs een tijdje tweede gestaan op Amazons lijst van best verkochte kinderboeken. Alleen het nieuwste boek over Harry Potter was populairder. In totaal zijn zeker veertigduizend Help! Mom! There are Liberals under my bed! -boeken verkocht en zeker vijfendertigduizend exemplaren van Zilbers boekjes. Kleine Democraatjes Voor het smeden van perfecte kleine Democraatjes door middel van Zilbers kinderliteratuur: kijk op Vaderlandslievende producten Conservatieven kunnen hun hart ophalen met vaderlandslievende producten van de Conservatieve Bookclub op Jan-Peter De Nederlandse uitgeverij van kinderboeken Lemniscaat ziet geen heil in een boek Vader weet beter. Hij stemt op Jan-Peter.

15 Perspectief 15 In de strijd tussen de Democraten en Republikeinen zetten de partijen alle middelen in. Ook kinderen, zelfs de allerkleinsten. Wie koopt deze partijpropaganda voor peuters? En wordt het materiaal ook gebruikt op de pre-scholen, waar kinderen van 2 tot 5 jaar naar toe gaan en die vergelijkbaar zijn met de Nederlandse crèches? Het Amerikaanse ministerie van Onderwijs moet het even uitzoeken, maar weet het dan zeker: Het is aan de plaatselijke overheden om te bepalen welk lesmateriaal op pre-scholen mag worden gebruikt, aldus een woordvoerster van het ministerie. Naar de Amerikaanse traditie van laissez-faire bemoeit de centrale overheid zich daar niet mee. Theoretisch gezien kunnen kleuterleidsters op een pre-school in een Democratische regio hun boekenkast dus vullen met Democratische kinderboekjes en is het mogelijk dat de kinderen in een Republikeins gebied juist alleen propaganda over de Grand Old Party krijgen. Of dit daadwerkelijk gebeurt, is niet duidelijk. Uit een telefonische rondgang langs een tiental pre-scholen in verschillende staten blijkt wel dat docenten aan zowel de openbare als de privé-instituten eigenlijk alleen een probleem zien met partijpolitieke kinderboeken als die niet stroken met hun eigen ideologie. Alleen docenten aan pre-scholen in de stad New York vinden dat partijpolitiek niet thuishoort op school. Slechts één van de ondervraagde docenten ook weer uit New York meent dat peuters en kleuters überhaupt niet bij politiek moeten worden betrokken. De rest stelt dat de kinderen er toch wel over horen en dat je ze daarom maar beter zo vroeg mogelijk kunt begeleiden bij het verwerken van de politieke informatie. Politieke breuklijn De politisering begint in Amerika letterlijk al in de wieg ouders trekken Fantastisch boek voor jonge kinderen! Ik heb dit boek gekocht voor mijn zoontje van vier jaar. Hij is helemaal gegrepen door de politiek en kan McCain, Palin en Obama aanwijzen als hij ze op tv ziet. Hij vindt dit boek geweldig en kent het bijna uit zijn hoofd. Hij vertelt mensen regelmatig dat McCain werd neergeschoten, naar een gevangenenkamp moest en nu president wil worden. Hij weet ook wat een echt Amerikaanse held is. Ik ben zo trots. Diane Skiff, California Recensie op Amazon.com Een heel goed boek! Dit is een fantastisch boek voor kinderen om ze over het Liberale Kwaad te leren. Lees ze zo jong mogelijk dit boek voor! J. Piddock, Connecticut Recensie op Amazon.com hun baby s rompertjes en truitjes aan met het logo van een van de twee politieke partijen en er is voor kinderen geen ontsnappen aan. Via alle media, die zelf zeer gekleurd zijn, krijgen ze partijpolitieke signalen. Ook in het sociale leven is de politieke breuklijn permanent aanwezig. Democratische en Republikeinse vaders en moeders doen hun kroost op scholen met gelijkgestemde docenten en kinderen van gelijkgestemde ouders. Uit recente onderzoeken blijkt dat het ook bij het kiezen van een woonplaats steeds vaker gaat om soort zoekt soort: Democraten en Republikeinen komen elkaar steeds minder vaak tegen. Kinderen horen veelal slechts één politiek geluid en tegen de tijd dat ze überhaupt begrijpen waar het allemaal om gaat, kunnen ze geen evenwichtige keuze meer maken. Ideologie wordt zo van ouder op kind overgedragen, steeds vaker ook actief. We hebben steeds meer kinderen die campagne voor ons voeren, riep Mc- Cain onlangs trots. Children are the future of America, zegt Eric Jackson, uitgever van conservative theme books for kids, waaronder ook het door Democraten gewraakte Help! Mom! There are Liberals under my bed. Het is belangrijk dat ouders boeken kunnen kopen waarmee ze hun kinderen goed kunnen opvoeden. Waarom zou je kinderen weghouden van politiek? Je moet juist zo vroeg mogelijk beginnen ze voor verderfelijke liberale invloeden te beschermen. Auteur Zilber lacht: Voor één keer ben ik het met de Republikeinen eens. Het is goed dat kinderen op jonge leeftijd politiek wordt bijgebracht. Anders interesseert de jeugd zich er later niet voor. Op de achterflap van zijn Why Mommy is a Democrat staat een recensie van het National Center for the Study of Children s Literature, een instituut dat is verbonden aan San Diego State University. Het oordeel van het Center: Highly Recommended. Professor Alida Allison die de recensie schreef, bevestigt dat het gaat om een boek dat vooroordelen aanwakkert. Het is misschien niet ethisch om kinderen dit soort boeken te geven. Maar ik ben zelf Democraat en had het Help! Mom! - boek gezien en dat is pas echt gemene indoctrinatie. Die boekjes van Zilber, ach, die zijn zo erg niet. In de liberale smeltkroes New York heeft boekhandel Barnes & Noble besloten dat Help! Mom! There are Liberals under my bed en Zilbers boeken niet op de afdeling kinderliteratuur thuishoren. Als ze weer voorradig zijn, staan ze op de tweede etage, op de afdeling humor. Daar zal ook Mama voted for Obama terechtkomen, het derde en laatste boek van Zilber, die overweegt ook nog een kinderboek over McCains running mate Sarah Palin te maken. Now, some Mamas voted for a man named John; some Mamas voted for a mastodon. But not your Mama. Mama voted for Obama! Geen kleuter die daarvan de humor niet zal inzien. 1 Emoties Volgens Meghan McCain, dochter van presidentskandidaat John, zijn de presidentsverkiezingen van dit jaar de emotioneelste ooit. Help! Blacks! Volgens critici had Katharina DeBrecht als ze 50 jaar geleden had geleefd het boek geschreven Help! Mom! There are blacks under my bed!. Auteursfamilie Bush Read all about it van Laura en Jenna Bush gaat over een jongetje dat niet van lezen houdt. Manlief en vader George W. was hun inspiratie.

16 Nu in de boekhandel De chirurgijn van de koningin Over een arts die gefascineerd werd door de gynaecologie, maar niets begreep van vrouwen zelf advertentie Poëtisch fragment Eigenlijk wilde de Zweedse schrijfster Agneta Pleijel een roman schrijven over haar verre voorvader Lars Hjortsberg, toneelspeler aan het hof van de roemruchte koning Gustav III. Maar toen ze als voorbereiding op dat boek haar familiegeschiedenis doorspitte, kwam ze een ander interessant personage tegen: Hermann Schützer, zoon van een veldarts, die in de 18de eeuw met het Duitse leger naar Zweden kwam. LITERAIRE AGENDA 28 oktober 28 oktober 20:00 uur 29 oktober 20:00 uur Schützer was chirurg, een specialisme dat destijds erg laag in aanzien stond en eerder als een handwerk dan als medische wetenschap werd beschouwd. Hij was daarnaast erg geïnteresseerd in de gynaecologie, wat uniek was in die tijd: tot dan toe waren geboorten en vrouwenziekten vooral een zaak van vrouwen zelf geweest. Hij verrichtte de eerste keizersnede in Zweden en werd bij alle moeilijke bevallingen in Stockholm geroepen. Hij noteerde zijn medisch handelen en zijn bevindingen minutieus in medische dagboeken: Pleijels roman is gebaseerd op deze aantekeningen, die ze in zijn nalatenschap aantrof. In De chirurgijn van de koningin volgen we zowel de medische carrière als het persoonlijke leven van Hermann Schützer. De bevlogen maar niet onomstreden medicus wordt benoemd tot hofarts en helpt koningin Lovisa Ulrika bij al haar bevallingen ook die van de latere Gustav III. Uit dankbaarheid wordt hij in de adelstand verheven en krijgt hij de Zweedse naam Schützercrantz. Maar zijn persoonlijke leven verloopt minder voorspoedig. Want Schützer mag dan een expert zijn op het gebied van de lichamelijke gezondheid van vrouwen, van de vrouwelijke psyche begrijpt hij bar weinig. Hij is getrouwd met de veel jongere Nella, die door haar vader aan hem was uitgehuwelijkt ondanks het feit dat ze destijds van een andere man hield. Als Schützer haar door zijn tomeloze ambitie en zijn toewijding aan de wetenschap niet de aandacht en genegenheid kan geven waarnaar ze zo wanhopig verlangt, zoekt ze troost bij haar jeugdliefde. Dat is het begin van een tragische liefdesgeschiedenis. De chirurgijn van de koningin is een roman die iedereen die genoten heeft van Patrick Süskinds Het parfum en P.O. Enquists Bezoek van een lijfarts zeer zal aanspreken! Titel: De chirurgijn van de koningin De violist Ik ga naar hem toe als hij bij een graf staat met zijn ogen open ik het grind onder mijn voeten voel als hij met zijn handen tonen aan het hout ontlokt en ik ga liggen in de volle grond alsof er iets van mij zou bloeien een blauwe roos, een lied, een dood hier gebeurt het Serveer de makrelen Tip van een lezer Tractor Girl Manon Ossevoort rijdt op 20 oktober Kaapstad binnen! De weg naar huis van Rose Tremain, een prachtig en heerlijk weglezend boek maar door De weg naar huis ben ik De weg naar huis het uit had. Jan Hetsen Titel: De weg naar huis Kenia in Op de tractor naar de Zuidpool. TOP 5 1 De boodschapper en De Koran 2 Het huis van de moskee 3 De kleine miezerige god 4 De macht van meneer Miller 5 CEL Blijft België bestaan? Niemand die het weet. Wie snapt nog waar het politieke gevecht in Brussel om draait? De Belgen zelf zijn het spoor bijster, en hun noorderburen niet minder. Heeft België wel of geen regering? Vinden Walen het leuk 1000 euro per jaar (per Waal) cadeau te krijgen van Vlaamse belastingbetalers? Heeft het vreemdgaan van koningin Paola iets met de staatkundige crisis te maken? De Nederlandse reisschrijver Dylan van Eijkeren reed 5000 kilometer door België en ontdekte waarom het land zes parlementen heeft, hoe het komt dat de beste Belgen Duits spreken, en dat de Belgen inderdaad tuk zijn op geheime seksfeestjes. Wat bindt België? Van Eijkeren vraagt het schrijvers, topkoks en de voorzitter van de Belgische voetbalbond. Hun antwoord: bier, friet, wielrennen en belastingontduiking. En natuurlijk Brussel, de kleurrijke Europese hoofdstad. Lees Het beste land ter wereld en begrijp waarom België wel degelijk een eenheid is. Titel: Het beste land ter wereld KORTINGSBON TER WAARDE VAN 5,00 betaalt u voor De boodschapper en De Koran Hebt u al gestemd? De boodschapper en De Koran De boodschapper en De Koran

17 Uit & thuis 17 High Brow Recensie Net even een andere thriller van Donna Leon Donna Leons Kinderspel is anders maar helaas wat zoetsappig. Dirk Koppes De Venetiaanse commissaris Guido Brunetti wijkt af van de gebruikelijke hoofdpersonages in thrillers. Hij is gelukkig getrouwd, heeft twee pubers thuis rondlopen die niet aan drugs of internetseks verslaafd zijn en kan het met een aantal collega s redelijk vinden. Toch weet schrijfster Donna Leon hem af en toe de nodige peper in de reet mee te geven, vooral als hij tegen de concurrerende carabinieri in actie moet komen. Die hebben in Kinderspel (Cargo) een kinderarts uit het bed gelicht en zijn illegaal geadopteerde zoontje meegesleurd. Brunetti ontdekt allerlei klinieken die de kinderwens van onvruchtbare stellen ongenadig uitbuiten. Waar nodig zet Leon de Venetiaanse couleur locale in, zonder in toeristische namedropping te vervallen. Niet kopen, nogal kabbelend en zoetsappig. 1 Paul Sebes schreef Bestseller uit eigenbelang. BOB BRONSHOFF Non-fictie Hoe debuteer je goed? Roman schrijven is niet romantisch In zijn boek Bestseller vertelt literair agent Paul Sebes over de do s en don ts van het literair debuteren. Femke van Wiggen Paul Sebes (42) staat op een veiling op de Frankfurter Buchmesse als hij de telefoon opneemt. Of ik tien minuten later kan bellen, hij probeert nu eerst een roman aan een Duitse uitgever te verkopen. Er is nog een aantal bieders over, dus het is even opletten. De thriller in kwestie, Het Tulpenvirus van Daniëlle Hermans, verkocht hij een week voor de grootste boekenbeurs ter wereld begon ook al aan het New Yorkse St. Martins Press. Niet slecht voor een debutante. Zoals het hoort, voor een goed debuut dat past in de huidige thrillertrend, vindt Sebes. Maar juist aan goede (en commerciële!) debuten schort het nogal, merkte hij de afgelopen jaren. Stapels manuscripten komen er jaarlijks, nee, zelfs wekelijks binnen bij zijn agentschap Sebes & Van Gelderen, maar uiterst zelden zit daar een literair pareltje tussen van een nieuwe naam. Soms zie ik al na een halve pagina of een manuscript goed of niet goed is. Maar in 75 procent van de gevallen moet ik meer lezen. Tel uit je werk. Het is keihard. Kiezen voor jezelf, je opsluiten en geen vetpot. Daarom, uit eigenbelang, lacht Sebes, schreef hij Bestseller (Thomas Rap). In dit met vaart en humor geschreven handboek, vol do s en don ts voor de schrijver die zijn manuscript graag gepubliceerd ziet (en dat zijn er in Nederland meer dan een miljoen), vertelt Sebes wat je als schrijver moet beseffen voor je begint met schrijven en als je manuscript af is. Het leuke aan Bestseller is dat het geen standaard schrijvershandboek is. Er lijkt Sebes zelfs veel aan gelegen de potentiële debutant te ontmoedigen, want het romantische beeld van de getormenteerde ziel die alleen schrijft als hij inspiratie heeft, mocht wat Sebes betreft aan gruzelementen. Waarom denk je dat ik geen roman schrijf? Omdat het rotwerk is. Het is keihard. Kiezen voor jezelf, je opsluiten en geen vetpot. Hoewel Sebes tien jaar geleden begon met opdrachten voor Nederlandstalige auteurs te regelen, scout hij inmiddels ook al jarenlang literair talent en brengt mensen onder bij de voor hen juiste uitgeverijen. Tijdens zijn cursussen literair debuteren kwam hij vaak dezelfde fouten tegen. Schrijvers die geen vooronderzoek doen, gewoon even Grunberg nadoen, slordig zijn of geen kritiek kunnen velen. Er zijn er genoeg die na weigeren opnieuw beginnen. De overschatting die ik tegenkom! Sebes wist dat dit was wat hij wilde toen hij op zijn 25e voor het eerst op de Frankfurter Buchmesse stond. Inmiddels doet menig uitgeverij zaken met hem. Afgelopen voorjaar stuntte hij nog door uitgeverijen tot biedingen te verleiden op een boek van Ivo Victoria, waar nog maar zes pagina s van af waren. Ik hang nu op, want zo begint de veiling waarin ik Sneeuweieren van Ricus van de Coevering aan een Duitser wil verkopen! 1 Recensie Mama bestaat helaas niet meer De in New York wonende Australiër Peter Carey ging voor Zijn verborgen bestaan terug naar zijn hippiejaren. Over een zoon en zijn mythische moeder. Dirk Koppes De Australische rimboe oefende in de jaren zeventig een magische aantrekkingskracht uit op lokale hippies. Ook reclamemaker Peter Carey bivakkeerde met zijn bloemenmeisje in een hut zonder elektriciteit en water. Inmiddels woont hij alweer jaren in New York, maar zijn ervaringen in de bush is de tweevoudige Bookerprijswinnaar nooit vergeten. Helaas hebben de hoofdpersonen in Dat Dial en Che een kat hebben meegenomen, valt slecht. Zijn verborgen bestaan (De Bezige Bij) minder prettige ervaringen in hun commune. Dat Dial en Che een kat hebben meegenomen, valt slecht. Want vogels houden niet van katten. De bekrompen regels van de pseudolinkse bewoners worden door Carey goed neergezet. Toch draait Zijn verborgen bestaan niet om deze zedenschets. De verhouding tussen Che en zijn pseudomoeder Dial neemt een grotere rol in. Che is opgegroeid bij zijn rijke oma in Manhattan, zijn moeder zit bij de extreemlinkse studentenbeweging. Als die overlijdt bij een bomaanslag, moet vriendin Dial voor Che zorgen. Ze ontvoert hem naar Australië. Carey wisselt voortdurend van perspectief tussen Che en Dial. De overgangen verlopen zo geraffineerd, dat de lezer vaak niet weet wie aan het woord is. Che hoopt tegen beter weten in dat Dial zijn moeder is, zij durft hem niet te vertellen dat mama niet meer bestaat. Hartverscheurend zonder goedkoop effectbejag. 1 Klets TOMMY WIERINGA In het reservaat waarin ik leef, de literatuur, zoekt men al heel lang naar een geschikt format voor een boekenprogramma. Het boek is een informatiedrager (ander woord: organisatievorm) en als zodanig ongeschikt voor televisie. Er moet iets bij. Nu zijn schrijvers vaak even ongeschikt voor televisie als hun romans. Bij RTL4 dacht men aan een lekker wijf. Sylvana Simons ging een boekenprogramma maken. Ze kwam daarin niet verder dan de titel van het programma: Kaft. (Negen afleveringen.) Bij de AVRO kwam het boek terecht in een cabareteske omgeving: Henk Spaan zat voor, Van Vleuten en Van Muiswinkel deden typetjes. (Acht afleveringen.) De krampachtige verhouding tussen boek en televisie is ook in de programmatitels terug te vinden: bij de VPRO loopt Boeken&cetera, vanaf eind oktober wordt Iets met boeken uitgezonden. Wezenloze namen uit de categorie Kunst, omdat het moet. Er spreekt niet de geringste urgentie uit. Iets. Et cetera. Omdat het moet. De vlag schaamt zich voor het schip. Men relativeert zich alvast zachtjes naar de uitgang. Mogelijke andere titels zijn: Boeken (wij kunnen het ook niet helpen) Literatuur sorry Overigens deel ik het dédain van cultuurdragers over ten minste een van de presentatoren van Iets met boeken niet. Leon Verdonschot is inhoudelijk sterk en in staat uiterst ongezellige gesprekken te voeren. Ik zag hem eens aan het werk met Renate Dorrestein, die zichzelf na het interview uit verschillende hoeken bijeen moest rapen. De andere presentator van Iets met boeken, Jan Lyers, ken ik niet. Men zegt dat hij niet onverdienstelijk gitaar speelt. Lang geleden riep mijn vader mij naar de televisie, hij zei kijk hiernaar, dit is belangrijk. Ik keek naar een frommelige man met een bril en een uitgestreken jaren 50 hoofd dat met hem zou uitsterven. Dat is Simon Carmiggelt, zei mijn vader. Prent dit in je geheugen. Later zul je kunnen zeggen Ik heb Simon Carmiggelt nog op tv gezien. Het moet in kleur zijn geweest maar in mijn herinnering is de kleur gewist. Carmiggelt hoort bij het tijdperk van zwartwit, de vorstelijke traagheid. Gezeten aan een tafel, tegen een eenvoudig achtergrond, las hij een Kronkel voor. Dat was alles, een man aan een tafel die een stukje voorlas. Mijn vader vergiste zich. Niet Carmiggelt was de bijzonderheid, maar dat er zendtijd bestond voor verhaaltjes. Het was het effectiefste boekenprogramma ooit. De schrijver, zijn verhaal, zijn stem. 1 Vorige week is de laatste alinea van Wieringa s column Blaadjes weggevallen. Op depers.nl/columns valt na te lezen hoe het wel had gemoeten. Tommy Wieringa is auteur van onder andere de romans Alles over Tristan en Joe Speedboot. Grafschennis Een neef van de Spaanse schrijver Federico Garcia Lorca verzet zich tegen het opgraven van het vermoedelijke lijk van zijn in 1936 vermoorde oom. Solidair De door de maffia bedreigde schrijver Roberto Saviano krijgt steun van collega s over de hele wereld, zo werd duidelijk op de beurs van Frankfurt. Kop kwijt Een wassen hoofd van Paul McCartney is vermist. De kop van de Beatle werd op weg naar een taxatie vergeten in een trein. Er is een beloning van euro.

18 29 jaar later werd Herman Dijkhuizen bestuursvoorzitter van KPMG Nederland. Dat moet sneller kunnen. In 1979 startte Herman Dijkhuizen, na het toptalent dat in de periode van januari behalen van zijn gymnasiumdiploma, met 2009 t/m maart 2010 aan een Nederlandse de opleiding tot Registeraccountant bij universiteit afstudeert. het NIVRA. Daarnaast werkte hij vier Via BestGraduates kun je persoonlijke dagen per week bij KPMG, dat hij altijd ontmoetingen hebben met CEO's van de trouw is gebleven. In 1992 werd Herman nevenstaande topwerkgevers, geldprijzen gevraagd om voor vier jaar aan de slag te winnen tot euro en uiteindelijk de gaan bij KPMG in Duitsland, waar hij in BestGraduate 2009 worden. Ook maak je 1994 partner is geworden. Terug in kans op zeer exclusieve prijzen van de Nederland bediende hij vele klanten, vooral deelnemende bedrijven, zoals een bezoek in de financiële sector en leidde hij een aan het prestigieuze watermanagement aantal grote internationale opdrachten. project in St. Petersburg, een Go-kart experience van Formula Zero in o.a. Colombia Daarnaast was hij verantwoordelijk voor Learning & Development en verschillende en de VS, een vliegticket 'around the world' business units van KPMG, waaronder of het volgen van een Harvard Summer Business Advisory Services en Financial Course. Services Nederland. In 2006 trad Studeer jij in de aangegeven periode Herman toe tot de Raad van Bestuur van af, wil je een entree maken in een uitgebreid KPMG Nederland, vanaf 1 oktober 2008 netwerk én kans maken op mooie prijzen? als bestuurs voorzitter. Doe dan de BestGraduates-test en Is dat snel? Ja, dat is snel. Maar voor ontdek binnen twee minuten of jij je ambitieuze studenten die in 2009 gaan kwalificeert voor BestGraduates afstuderen, hebben we goed nieuws: Deze BestGraduates-test kun je doen op het kan sneller. Hier vind je ook alle informatie over Hoe? BestGraduates Schrijf je in voor de BestGraduates 2009 game, absoluut de kortste weg naar de top. Tot snel! BestGraduates 2009 is exclusief voor hét kortste weg naar de top.nl BestGraduates 2009 wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers BestGraduates 2009 wordt mede mogelijk gemaakt door BestGraduates 2009 is een activiteit van Memory Events BV

19 Doe het zelf 19 ZWEEDS RAADSEL: CRYPTOGRAM: OPLOSSINGEN: pronken ontkenning waterkering universiteitsbode halsbont zeerover holte wiel eer baken boomtop Horizontaal: 1. Vertolkt op het feest van een zanger (8); 4. Gemaakt door een dief is het niet meer bedreven (8); 6. Hij is te vet om snel te zijn (4); 8. Even een manier om te turven (7); 9. Tocht die terug nog mooier wordt (4); 10. Tijdelijk verblijf in een wijk (8); 11. De kippenloop schade doen zal winst opleveren (8). Verticaal: 1. De kleding van een muzikant (6); 2. Gemeente om in te nemen (6); 3. Nogal verheven in het land (7); 5. Betrekking wwarin slippertjes worden gemaakt? (7); 6. Een kwartier om de doodsoorzaak vast te stellen (6); 7. In orde maken met borrels (6). BRAINSNACK: SUDOKU SUDOKU Welke vorm (1-4) ontbreekt op de plaats van het vraagteken? bijl 5 godsd. gebruik krul zuil inkeping 2 gesar rivier (Sp.) verbond 7 6 waardepapier eetketeltje Europeaan vreemde munt vrijmoedig drinkgelegenheid bladader De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina s elders in deze krant. Zweeds Cryptogram -c-g-i-gparaderen 1. Baspartij; 4. afhan- Horizontaal: -dam-rite dig; 6. slak; 8. telwijze; pedel-ore 9. reis; 10. kwartier; 11. -a-lof-epub-kruin Verticaal: renderen. -boa-ante 1. Blazer; 2. plaats; 3. boekanier redelijk; 5. glijbaan; 6. -nis-kerf sectie; 7. klaren. DRINKEN Brainsnack: Vorm 1. Per 4 schuift de onderste vorm telkens naar boven. 1234, 4123, 3412, enz Een uitgave van Mountain Media BV Anthony Fokkerweg CP Amsterdam tel: fax: website: distributie: distributie@depers.nl sales: sales@depers.nl marketing: marketing@depers.nl oprichter: Cornelis van den Berg uitgever: Ben Rogmans hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten. Lezerscolumn Hyves Monique van Baten Ik heb het gedaan. Mijn sociale leven de genadeklap, zo niet de doodsklap gegeven. In het laatste mailtje van Hyves nadat ik mijn site van het net had geplukt, stond de vraag of ik me dat wel realiseerde en of ik wel echt zeker wist dat ik eruit wilde stappen. Nou, ik ben nog nooit zo zeker van mijn zaak geweest! Ruim anderhalf jaar zat ik op Hyves, ik had ongeveer 64 vrienden verzameld, ik was keer bekeken. Ik kwekte er op los via de Kwekker, beschreef bijna elke dag wat ik aan het doen was in mijn WieWatWaar s, plaatste allerlei gadgets, foto s en filmpjes, krabbelde mijn vrienden en ik gaf ze af en toe een virtuele tik. Al surfend en speurend op Hyves kon je zien wat er van oude klasgenoten, vroegere buren en ex-collega s geworden was. Ik kon een kijkje nemen Iedereen die mij ooit vaag had gekend, wilde plots mijn vriend zijn. in hun leven door het volgen van blogjes en het bekijken van foto s. Zelf blogde ik er ook vrolijk op los over van alles en nog wat. Steeds vaker en steeds langer zat ik met mijn laptop op schoot in deze virtuele schijnwereld die Hyves heet. Zelfs met mijn buurvrouw had ik meer contact via Hyves dan op straat. Iedereen die mij ooit vaag had gekend, wilde ineens mijn vriend zijn. Hoe meer vrienden je hebt op Hyves, hoe hoger je aanzien. Ook een excollega die mij altijd zwart maakte bij iedereen, wilde mijn vriend zijn. Die heb ik natuurlijk mooi geweigerd. Ik kreeg bergen met doorstuurmailtjes over vriendschap. Als je ze niet terugstuurde à la minute, dan was je geen echte vriend of je zou je leven lang achtervolgd worden door ongeluk. Leuke vriendschap. Mijn blogjes werden gretig gelezen door iedereen. Menig blogje is verkeerd uitgelegd door mijn schoonfamilie en gaf mijn ex-collega s weer fijn roddelvoer. Zo kon het dat na bijna drie jaar uit dienst te zijn bij mijn vorige baan, ze nu nog steeds over mij praten. Nu is het genoeg geweest, ik kwek alleen nog maar met mensen die er echt zijn en deel alleen nog maar echte tikken uit! 1 Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@depers.nl. Tijdelijke wijzigingen OV: Almelo (bus) Werkzaamheden Connexxionlijnen 22, 28 en 80. Halten Wingerd, De Koppel, J. Duikerstraat, J.B. van Loghemstraat, Wondestraat, Buurstede, Elsboerlaan, Meulenbeldlaan en Huize Alexandra vervallen. Vandaag De dag begint zwaar tot geheel bewolkt en op de meeste plaatsen valt regen. In de loop van de dag wordt het vanuit het noordwesten droger. In het oosten blijft het nog lang bewolkt en regenachtig. De temperatuur ligt rond 13 graden. Vanavond komen buien voor aan de kust. Morgen In het binnenland is het eerst droog. De kustprovincies blijven gevoelig voor buien. In de loop van de morgen trekken buien ook het binnenland in. s Middags kunnen lokaal pittige buien voorkomen, mogelijk met onweer. De temperatuur blijft rond de 13 graden. In de avond wordt het droog. Groningen (bus) Wegwerkzaamheden Arrivalijnen 3, 8, 15, 33, 35, 39 en 88. Halten Emmaplein, A-Kerk en Westerhaven vervallen. Hoogvliet Rotterdam (bus) RETlijn 78. Halte Alsemstraat vervallen. Meer op Onderweg? Bel ( 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

20 20 Op de buis DIRTY JOBS DISCOVERY CHANNEL Mike Rowe probeert allerlei ranzige beroepen uit. Vandaag: in de dierentuin. S1NGLE NET5 Stripvertaling over drie vrijgezelle dames die in een ziekenhuis werken. PLAT PRÉFÉRÉ CANVAS Lievelingseten van beroemdheden uit het verleden worden op locatie bereid. PRISON BREAK RTL5 Herhalingen van vorig jaar in opmaat naar nieuw seizoen van volgende week. BRITISH STYLE GENIUS BBC2 Serie over Britse mode. Ontwerpster Vivienne Westwood staat centraal. Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4 RTL 5 17:00 KRO Kindertijd 17:01 Abi 17:09 Blauwe koe is een beetje duizelig 17:12 Charlie & Lola 17:23 Sophie schminkt haar vader 17:25 Sesamstraat 17:59 EénVandaag 18:00 NOS Journaal 18:20 EénVandaag 18:45 NOS Sportjournaal 19:00 Lingo 19:25 Afslag UMC Utrecht 20:00 NOS Journaal 20:30 Blik op de weg 21:10 Opgelicht?! 21:50 Opsporing verzocht 22:30 De rijdende rechter 23:05 Pauw & Witteman 17:00 NOS Journaal 17:05 Soeterbeeck 17:35 Tijd voor MAX 18:25 That s the question 18:55 Man bijt hond 19:25 Vroege vogels 19:55 NCRV Natuurlijk - Nederland onder water 20:25 Netwerk 20:55 Tot de dood ons scheidt 21:20 Het elfde uur 22:00 NOS Journaal 22:15 Nova/Den Haag vandaag 22:55 t Zal je maar gebeuren 23:35 Warzone 17:05 SpangaS Marathon 17:58 Suske en Wiske - De duistere diamant 18:23 Het Klokhuis 18:45 NOS Jeugdjournaal 18:59 Nederland 3 19:00 ONM 19:30 De Wereld Draait Door 20:10 NOS Journaal 20:15 NOS UEFA Champions League: Juventus - Real Madrid 23:05 NOS Sportjournaal 23:20 NOS Journaal 23:35 Fataal 17:05 As the world turns 18:00 RTL Nieuws 18:15 Editie NL 18:35 RTL Boulevard 19:30 RTL Nieuws 19:55 RTL Weer 20:00 Goede tijden, slechte tijden 20:30 TV Makelaar 21:30 Herman den Blijker: Herrie in het hotel 22:35 Gordon Ramsay: Oorlog in de keuken! 23:40 RTL Nieuws 23:50 RTL Weer 23:55 RTL Boulevard 17:35 Dr. Phil 18:30 The king of Queens 19:00 Wie is de chef? 19:30 Can t buy me love 20:00 PostcodeLoterij: Deal or no deal 20:30 CSI: Miami 21:25 Prison break 22:20 Crime Scene Investigation 23:15 Las Vegas RTL 7 18:00 The A-Team 18:55 Knight rider 19:55 Married with children 20:30 Ticker 22:15 Unabomber: The true story RTL 8 17:10 Oprah Winfrey show 18:05 De grootste verliezer 19:05 Het zonnetje in huis 19:35 Dr. Phil 20:30 The matchmaker 22:15 Bizarre bruiloften 22:45 As the world turns SBS 6 NET 5 Veronica Eén 17:45 According to Jim 18:05 De grote verbouwing 19:00 Hart van Nederland - Vroege editie 19:20 Shownieuws - Vroege editie 20:00 Trauma NL 20:30 NCIS 21:30 House 22:30 Hart van Nederland - Late editie 22:50 Piets weerbericht 22:55 Shownieuws - Late editie 23:15 De hotelpolitie 17:05 Ready steady cook 18:05 The Guardian 19:00 Desperate housewives 20:00 Smaken verschillen 20:30 S1NGLE 21:00 Samantha who? 21:30 Hotel Babylon 22:35 Law & Order: Special Victims Unit 23:30 Law & Order: Special Victims Unit 17:15 Kim Possible 17:35 Totally spies 18:00 Sneak 18:05 Everybody hates Chris 18:35 According to Jim 19:00 Trick & Treat 19:05 Will & Grace 19:30 Friends 20:00 Two and a half men 20:30 You only live twice 22:50 Buffalo soldiers 17:05 Oh, doctor Beeching! 17:35 Buren 18:00 Het journaal 18:10 De rode loper 18:30 Blokken 19:00 Het journaal 19:40 Man bijt hond 20:05 Het weer 20:10 Thuis 20:40 Flikken Maastricht 21:25 Doodgraag leven 22:00 De laatste show 22:50 Het journaal laat 23:11 KENO-uitslagen 23:12 Het weer 23:15 De collega s Canvas Het gesprek BBC 1 BBC 2 Comedy Central 17:05 Disney s Kim Possible 17:30 Missy Mila 17:40 Disney s Phineas and Ferb 17:55 Spetter 18:10 Karrewiet 18:20 Spring 18:35 De pretroulette 18:55 En daarmee basta! 19:10 Mijn sport is top 19:20 Karrewiet 19:30 Life with Derek 19:59 CANVAS 20:00 Terzake 20:40 Coupling 21:10 Plat préféré 21:40 International terrorism since :10 De zaak 23:05 Phara 23:45 Virus Spraakmakers The Late Show GIG Het Binnenhof van Jair Coach TV Dagbeeld Stand-up filosofen BBC World Nieuws Pluche The Late Show BBC World Nieuws Pluche Spraakmakers GIG 17:03 The owl 17:05 Raven 17:35 Blue Peter 18:00 Newsround 18:15 The weakest link 19:00 Nieuws en weerbericht 19:30 Regionaal nieuws en weerbericht 20:00 The One show 20:30 EastEnders 20:57 Nieuws en regionaal nieuws 21:00 Holby City 22:00 Sunshine 23:00 Nieuws en weerbericht 23:25 Regionaal nieuws en weerbericht 23:35 Imagine 17:30 Are you an egghead? 18:15 Escape to the country 19:00 Eggheads 19:30 Strictly come dancing: It takes two 20:00 Elephants of Samburu 20:30 All over the shop 21:00 Twiggy s frock swap 22:00 British style genius 23:00 Later 23:30 Newsnight 17:10 Spongebob SquarePants 17:30 Avatar 17:50 Fairly odd parents 18:20 Gefopt! 18:30 Ricky Sprocket 18:50 Het Huis Anubis 19:20 Superster - The family Battle 19:30 icarly 20:00 That 70 s Show 20:25 The Daily Show Global Edition 20:55 Lil Bush 21:20 Family guy 21:50 The world stands up 22:00 Frasier 22:30 It s always sunny in Philadelphia 23:00 Malcolm in the middle 23:25 The Simpsons 23:55 That 70 s Show Discovery Channel Oplossingen puzzels Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl 17:05 Scrapheap challenge 18:05 Miami Ink: Growing up 19:00 Mythbusters: Ming Dynasty astronaut 20:00 Dirty jobs: Exotic animal keeper 21:00 Monster moves: Tall towers 22:00 Smash lab 23:00 Future weapons: Top guns DRINKEN Brainsnack: Vorm 1. Per 4 schuift de onderste vorm telkens naar boven. 1234, 4123, 3412, enz Cryptogram Horizontaal: 1. Baspartij; 4. afhandig; 6. slak; 8. telwijze; 9. reis; 10. kwartier; 11. renderen. Verticaal: 1. Blazer; 2. plaats; 3. redelijk; 5. glijbaan; 6. sectie; 7. klaren. Zweeds -c-g-i-gparaderen -dam-rite pedel-ore -a-lof-epub-kruin -boa-ante boekanier -nis-kerf Escape Hond ontsnapt uit afgesloten auto. Museum Zedenmisdrijf op museumtoilet. Strand weg Dieven aan de haal met strand.