Hogeschool Gent School of Arts. Masteropleiding Theoretische Seminaries Theoretical Seminars (update 6 september 2013)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hogeschool Gent School of Arts. Masteropleiding 2013-2014. Theoretische Seminaries Theoretical Seminars (update 6 september 2013)"

Transcriptie

1 Hogeschool Gent School of Arts Masteropleiding Theoretische Seminaries Theoretical Seminars (update 6 september 2013)

2 Beste Masterstudent, English text: see next page Hartelijk welkom bij de masterseminaries, een unieke kans om iets bij te leren over zeer aparte onderwerpen. Ben je student drama, audiovisuele of beeldende kunsten? Dan moet je tijdens je masteropleiding drie theoretische seminaries volgen. Ben je student muziek? Dan moet je twee theoretische seminaries volgen gedurende je eerste masterjaar. Ben je student instrumentenbouw of muziekeducatie? Dan moet je één theoretisch seminarie volgen gedurende je eerste masterjaar. Doe je een manama muziek (master na master)? Dan moet je één theoretisch seminarie volgen in je eerste en één in je tweede masterjaar, dus samen twee. In deze brochure vind je alle informatie over de theoretische masterseminaries waaruit je dit academiejaar kan kiezen: - studiefiche (p. 3) - overzicht van het aanbod voor het academiejaar (p. 5-6) - abstracts van alle seminaries aangeboden in (p. 7-48) - ABSTRACTS VAN 5 EXTRA SEMINARIES aangeboden in (p ) Het uurrooster van de masterseminaries is na de zomervakantie beschikbaar via chamilo 1. Inschrijven kan uiterlijk vanaf vrijdag 20 september 2013 om 10u en kan enkel online. Lees vooraf deze brochure aandachtig door. Maak een goed doordachte keuze en hou rekening met je lesrooster. Seminaries die in het Engels doorgaan zijn uiteraard ook voor Nederlandstaligen toegankelijk. Het maximum aantal deelnemers aan een seminarie is 17. Wees dus nauwkeurig bij je keuze. Indien nodig doen wij beroep op jouw reservekeuzes. Vul je inschrijvingsformulier volledig en correct in via volgende link: Indien de site blokkeert omdat hij overbelast is, blijf dan vooral rustig en probeer een uurtje later opnieuw. Kijk vanaf 1 oktober op chamilo welke theoretische masterseminaries je zijn toegewezen 2. Veel succes en vriendelijke groeten, Dr. Ria De Boodt, seminariecoördinator ria.deboodt@hogent.be 1 Log in op Chamilo en ga naar je Cursussen - Dienst Studentenaangelegenheden Documenten Info per opleiding - Masterseminaries. 2 Idem. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

3 Dear master student, Nederlandstalige tekst op de vorige bladzijde Welcome to the master seminars, a unique chance to learn something more about very particular subjects. Are you a drama, audiovisual or visual art student? Then, you have to do three seminars during your master education. Are you a music student? Then, you have to do two theoretical seminars during the first year of your master education. Are you a student instrument making or music education? Then, you have to do one theoretical seminar during the first year of your master education. Are you doing a master after master music? Then you have to do one theoretical seminar during the first year and one during the second year of your master education, so two altogether. This catalogue will enable your choice and informs you on the seminars of the present academic year: - The study file (p. 4) - Survey of the seminars offered during the academic year (p. 5-6) - Catalogue of abstracts on the seminars offered during (p. 7-48) - ABSTRACTS OF 5 EXTRA SEMINARS offered during (p ) The schedule of the master seminars will be available after the summer holiday on the school of arts e-learning platform chamilo 3. Subscription is accepted from Friday 20 September 2013 at 10 a.m. onwards and is only possible online. First be sure to go through the catalogue carefully. Especially pay attention to the seminars that are given in English during the term you re staying in Ghent. Then make a well-considered choice. The maximum number of participants for a seminar is 17. So please, be accurate when you complete the form. If necessary we make an appeal on the alternative choices you ve indicated. Complete the application form entirely and correctly by the following link: If you don t get through immediately, please stay calm and try again after an hour. Do consult our e-learning platform chamilo from 1 October onwards to know at which theoretical master seminars you can attend to 4. Good luck and kind regards, Dr. Ria De Boodt, seminar coordinator ria.deboodt@hogent.be 3 Log in at Chamilo and go to: Cursussen - Dienst Studentenaangelegenheden Documenten Info per opleiding - Masterseminaries. 4 Idem. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

4 STUDIEFICHE THEORETISCHE MASTERSEMINARIES TREFWOORDEN h000-menswetenschappen h00x-kunst DOELSTELLINGEN De student neemt drie theoretische seminaries op. Deze seminaries worden gekozen, afhankelijk van de theoretische behoeftes die hij/zij ondervindt tijdens zijn studietraject, vanuit zijn artistieke praktijk en zijn theoretische interesses. De theoretische seminaries zijn opgenomen in het masterprogramma als specifieke leervorm waarbij theoretische inhouden binnen een flexibele en open werkvorm worden overgedragen, met ruimte voor interventie van studenten en dialoog. Theoretische seminaries worden gedragen vanuit het artistieke en het theoretische onderzoek lopend aan het KASK, zodat de student te maken krijgt met probleemgerichte en thematisch opgezette seminaries. LEERINHOUD Elk seminarie vormt binnen dit opleidingsonderdeel een leereenheid. Een seminarie is probleemen onderzoeksgericht. Het is thematisch van opzet en niet overzichtsgericht. Inhoudelijk staan de theoretische seminaries in de master open voor allerhande onderwerpen en thema s gelinkt aan de studiegebieden van de beeldende en audiovisuele kunsten, en drama. De specifieke focus van een seminarie vertrekt vanuit het onderzoek van de docent. Grenzen van artistieke disciplines kunnen daarbij overschreden worden. BEGINCOMPETENTIES Het is zéér wenselijk dat de student de competenties van de bacheloropleiding (drama, beeldende kunsten of audiovisuele kunsten) heeft verworven. EINDCOMPETENTIES De student kan op een gefundeerde wijze mee denken en reflecteren ten aanzien van een wetenschappelijk en/of artistiek onderzoek. De student toont het vermogen tot originaliteit en creativiteit in het uitbreiden van zijn kennis en in het komen tot inzichten. De student geeft aan wat de meerwaarde kan zijn van een samenwerking die artistieke disciplines overschrijdt en kan die meerwaarde tevens mee realiseren in een multidisciplinaire omgeving. De student bezit een gevorderd begrip van en inzicht in wetenschappelijke en/of artistieke kennis eigen aan een bepaald domein binnen de beeldende en/of audiovisuele kunsten en/of drama. De student heeft inzicht in de nieuwste kennis van een specifiek gebied hierbij en kan onderzoek hierin volgen en interpreteren. LEERMATERIALEN Leermaterialen zijn afhankelijk van het gekozen seminarie. STUDIEKOSTEN/PRIJS Syllabus wordt ter beschikking gesteld vanuit de ateliergelden. De student zorgt zelf voor aanschaf van eventuele handboeken. STUDIEBEGELEIDING Er is steeds de mogelijkheid tot een individuele afspraak met de betrokken docent. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

5 ONDERWIJSVORMEN Theoretische uiteenzettingen, groepsdiscussies. Naar gelang de aanwezigheid van een gastdocent kan een seminarie ook in een andere taal verlopen. EVALUATIEVORMEN Voor elke leereenheid geldt: mondeling examen, eventueel voorbereid door middel van een paper (productevaluatie voor 50% van de punten). Tweede zittijd mogelijk. Permanente evaluatie op basis van actieve deelname van de studenten aan de onderwijsactiviteiten (procesevaluatie voor 50% van de punten). Verplichte deelname van de studenten aan de onderwijsactiviteiten. OP-LEDEN (zie overzicht p. 5-6). STUDY FILE THEORETICAL MASTER SEMINARS At the start of the academic year, students register for three seminars. Each seminar is focused on specific problems and investigations. They are thematic in nature and not intended as overviews. In terms of contents, the theoretical seminars in the master s programmes are open to all kinds of subjects and themes linked to the study of visual and audiovisual arts. The specific focus of the seminars generally evolve from the instructors area of research. Each September, a complete overview of the seminars to be held in the upcoming academic year can be found on our website ( and can also be requested from the programme counsellor. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

6 OVERZICHT VAN DE SEMINARIES SURVEY OF THE SEMINARS N Titel seminarie Naam docent Taal Sem. Pag. Seminar title Name professor Language Term Page 1 Actuele Middeleeuwen Kusters Liesbet Nederlands Analyse en interpretatie van Vermeulen Marita Nederlands 2 8 illustraties, schilderijen, beelden, in diverse contexten 3 Archisculpture Angelique English 2 9 Campens 4 Beelden in scherven: aspecten Demets Paul Nederlands 1 10 van filmnarratologie 5 Beeld woord verhaal: close Conard Sébastien Nederlands 1 11 readings 6 Complexiteit als rode draad Huisman Lukas Nederlands Dat is design Bouchez Hilde Nederlands De exoot in de zoo, 100 jaar Chokri ben Nederlands 2 14 later Chikha 9 De kunst van de jaren 80 Pültau Dirk Nederlands Design as a prohibition (of Derycke Luc English 1 16 transformation) 11 De wereld binnen de stad. Sels Liselotte Nederlands 1 18 Etnomusicologische studie van de muziek van etnischculturele minderheden in Gent 12 Documentaire fotografie De Keyzer Carl Nederlands Figures of Dissent: Politics & Cinema 14 Ganda-Gent-Ghent. In defence of a rebellious city 15 Het boek:wat/nu? Denkbeelden over de toekomst van het boek 16 Historically informed performance 17 Kunst en industrie Arbeid in beeld 18 Lichaamstaal: het lichaam als communicatiemedium. 19 Maya Deren en (experimentele) visuele antropologie Debuysere Stoffel English 2 22 De Boodt Ria English 1 23 Dobbelaere Nederlands 2 23 Danny Istomin Sergei English 1 24 Viaene Patrick Nederlands 2 26 Westerduin Saskia Van Dienderen An Nederlands 1 28 Nederlands 2 29 School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

7 N Titel seminarie Seminar title Naam docent Name professor Taal Language Sem. Term Pag. Page 20 Maybe the sky is really green, Grimonprez English 1 30 and we're just colorblind Johan 21 Media-archaeology and Carels Edwin English 2 31 contemporary art 22 Moderne teksten over kunst Vande Veire Nederlands 1 32 Frank 23 Mooi is nuttig. De kunstpraktijk Kristof Van Gestel Nederlands 1 34 als ervarings- en reflectiemodel 24 Muziekdramaturgie Gyselinck Nederlands 1 36 Wannes 25 Muziek uit Centraal-Afrika Cornelis Olmo Nederlands Poëtische machine Galle Jerry Nederlands Reflectie- en discussieplatform Van Kerckhoven Nederlands 2 38 Anne-Mie 28 Slapstick in modernity and the D Haeyere Hilde English 1 39 avant-garde 29 Textiel en het sociale weefsel De Baets Isabelle Nederlands 2 40 een relationele esthetica 30 The performing hybrid body La Selva Adriana English The Philosophy of Enthusiasm Lukas Pairon English The Post Colonial exhibition Roelandt Els English 1 43 /The Uses of Art 33 The Practice of Drawing Andreasen English 2 44 Kasper 34 Understanding artists writings De Preester English 2 45 Helena 35 Vormgeving en kunst in Bosschem Johan Nederlands 2 45 dialoog met actuele architectuur 36 World Art: discussions in the De Block Hugo English 2 47 anthropology of Art 37 A larger perspective on Ives Maes English 2 49 exhibitions 38 Theatrical elements in Querelle Martien Van English 1 50 by Fassbinder Beeck 39 Urban Cracks: stedelijke Elly Van Eeghem Nederlands 1 52 tussenruimtes in Gent 40 Historische uitvoeringspraktijk Ann Knop Nederlands 2 53 viool 41 Fotografie Dominique Somers Nederlands 2 53 School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

8 ABSTRACTS 1. Actuele Middeleeuwen KUSTERS Liesbet 2 de semester 1. Inhoud Men heeft lange tijd de reflex gehad om kunst te bestuderen binnen één periode. Middeleeuwse kunst en cultuur zijn echter verrassend actueel. Zo wordt de middeleeuwse kunst bijvoorbeeld gekenmerkt door een specifieke fixatie op het tactiele, lichamelijkheid, de plaats van het eigen lichaam en verhoudingen tussen man en vrouw. Stuk voor stuk thema s die ook in de actuele kunst een centrale rol spelen. Dit seminarie wil de blik op middeleeuwse kunst verruimen, haar onttrekken uit haar louter historisch jargon en haar relevantie, tot op de dag van vandaag, duiden. Dit zal gebeuren aan de hand van twee denkpistes: A. In een eerste piste worden de iconografische inzichten uit Kunstgeschiedenis 2.1. Overzicht van de kunst van de Middeleeuwen iconologisch verdiept. De iconologische methode gaat op zoek naar de mechanismen áchter het beeld, naar de factoren die haar hebben gebakerd en haar specificiteit bepaald. Binnen dit luik wordt dus gewoeld binnen diverse culturele uitingen beeldtheoretische debatten, literatuurgeschiedenis, culturele antropologie, genderstudies, mystiek en volksgeloof teneinde de wortels van het beeld te doorgronden. B. Uit deze voorgaande stap zal al snel blijken dat middeleeuwse kunst meer is dan een stoffige, onbegrijpelijke kunst uit lang vervlogen tijden en totaal irrelevant voor de dag van vandaag, maar integendeel uitdrukking geeft aan menselijke bekommernissen en antwoorden formuleert op vragen die ook ons nog steeds bezig houden. Middeleeuwse kunst geeft uitdrukking aan diepere en interculturele archetypes die nog steeds brandend actueel zijn: het tactiele, lichamelijkheid, de problematiek en het taboe van de aanraking, intermenselijke relaties en gevoelens, schoonheid, angst, schuld en verlangen. Het seminarie spitst zich toe op de vraag hoe hedendaagse kunstenaars deze archetypes opnieuw bevragen en maatschappelijk actualiseren, en waarin deze bevraging verschilt van die van 1000 jaar geleden. Of net niet? Verscherping en verfijning van het kunsthistorisch inzicht verruimen de visie van de kunstenaar op de eigen creativiteit. Dit seminarie beoogt dan ook in de eerste plaats een oefening en stimulans te zijn voor jonge kunstenaars om hun eigen oeuvre creatief te herdenken. 2. Werkmethode Tijdens elke sessie wordt een middeleeuws beeld aangebracht, volgens de iconologische methode onderzoek gevoerd naar de dieperliggende archetypes, alsook haar relevantie voor de actuele kunst geduid. Van alle deelnemers wordt gevraagd tegen de volgende sessie een selectie van één of meer beelden uit de actuele kunst te maken die aan dit archetype gerelateerd kunnen worden. Het eerste uur van de sessie zal in de vorm van een geleid reflectie- en discussiemoment deze beelden behandelen. Het tweede uur brengt een nieuw thema naar voor. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

9 3. Kosten/Studiemateriaal - reader - bezoek tentoonstellingen 4. Evaluatiemethode De studenten worden in de eerste plaats geëvalueerd op basis van een paper (min woorden) die zij over een onderwerp gerelateerd aan het seminarie, dienen te schrijven. Over deze paper geven zij ook een korte presentatie. Creativiteit en originaliteit in de omgang met het aangeboden lesmateriaal worden hierbij bijzonder gewaardeerd. Daarnaast wordt tevens betrokkenheid bij de gesprekken en discussies positief in rekenschap gebracht. 2. Analyse en interpretatie van illustraties, schilderijen, beelden in diverse contexten VERMEULEN Marita mariarita.vermeulen@hogent.be 2 de semester De betekenis van beelden wordt gekleurd en beïnvloed door de context waarin ze worden gepresenteerd. Ook de voorkennis van de toeschouwer is van invloed op perceptie en interpretatie. Kunstenaar, curator en illustrator kunnen keuzes maken die blik, beleving en gedachtegang van de toeschouwer/lezer beïnvloeden of leiden en diens vooringenomenheid subtiel of brutaal aan de kaak stellen. Een nieuwe context Een nieuwe context kan een ontwrichtende invloed hebben en onverwachte betekenislagen aan de oppervlakte brengen. Een verrassende context kan zowel de kracht als de beperkingen van een kunstwerk of illustratie blootleggen. Wat is de invloed van de tijd, van historische, politieke en sociale gebeurtenissen op de analyse en interpretatie van een beeld? Bij het onderzoek stoten we soms op onverwachte grenzen van wat de toeschouwer als acceptabel ervaart. Schikken en herschikken Het onderzoek naar de verschillende betekenislagen en de invloed van presentatie en context gebeurt op verschillende manieren. Beelden worden binnen diverse rangschikkingen met elkaar geconfronteerd, geanalyseerd en opnieuw herschikt. We onderzoeken tentoonstellingen en analyseren opzet en doel. Kunstwerken krijgen betekenis binnen een galerij, in een kunstboek, een huiskamer, in een openbaar gebouw. Verandert hun betekenis als ze worden gekoppeld aan een verhaal, een krantenartikel, een commercieel product, een thema? Vrij en toegepaste kunst Illustraties krijgen vorm binnen een functionele context. Kunnen illustraties die context overstijgen? Veranderen de betekenis en de narratieve kracht van een illustratie als die van haar oorspronkelijke functie wordt losgekoppeld? Kan een illustratie op zichzelf staan en de confrontatie met kunstwerken aangaan? Functioneert een illustratie binnen de context van een museum of een catalogus? School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

10 Vertrouwd met een oeuvre Welke kleur, sfeer, emotie, expressie, krijgt een terugkerend motief binnen het oeuvre van een kunstenaar of illustrator? Hoe gaat de toeschouwer om met de herkenning en erkenning van deze motieven. Verandert onze visie op een werk door kennis te nemen van de ideeën van de kunstenaar/illustrator? Treedt er verandering in perceptie op als een motief of een werk worden losgekoppeld van het oeuvre? Door illustraties en schilderijen afwisselend binnen en buiten een voorspelbare context te analyseren, kunnen we verrassende inzichten verwerven in het vermogen van een beeld om zich in verschillende contexten te openen voor een veelheid van betekenissen. Beoordeling studenten Permanente evaluatie, een presentatie, een paper, bespreking paper. 3. Archisculpture CAMPENS Angelique 2 nd term -This seminar is in English - The course will explore the relationship between art and architecture, and how sculpture has functioned between both disciplines, during the 20th century and with a focus on postwar art. Special attention will be given to contemporary crossovers between visual arts, architecture and design. More and more artists are now collaborating with architects or designers, and vice versa. Starting from key examples and cases from the past like from Fernand Leger, Moholy Nagy, Kiesler Donald, Judd to Helio Oiticia, Luis Barragan, Mathias Goeritz to more recent cases like James Turrell and Richard Artschwager. The studio /seminar intends to look afresh at the contemporary state of these practices and ask what can be added today to further our understanding. With the hope of encouraging discussion perhaps more important here than handing out specific answers we will ask how the architects, artists, designers and theoreticians of today see these issues about the interrelation of art, architecture and design. We will reflect on what we can learn by seeing things from their perspective. On the basis of some essential readings like from Vilém Flusser, Reyner Banham, Tafuri, Kenneth Frampton, Theodor W. Adorno, Donald Judd, Rosalind Krauss. Some field trips planned for example to Robert Morris' Observatorium, ( ) by Lelystad, Richard Serra, Sea level, Zeewolde, 1996, Daniel Libeskind, Polderland garden of love and fire ( ), and other exhibitions that deal with issues depending of what is on. quotes: 'The configuration and the scale of art cannot be transposed into furniture and architecture. The intent of art is different from that of the latter, which must be functional. -Donald Judd 'In 1978, Rosalind Krauss came up with a classic formulation of this change as sculpture in the expanded field a sculpture no longer circumscribed by a monumentalizing or School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

11 classicizing ideal, or by a modernist cult of the self-contained art object. Sculpture was now seen to deal in spaces and environments and assemblages of objects.' - Alex Potts Hence in contemporary life, design more or less indicates the site where art and technology (along with their respective evaluative and scientific ways of thinking) come together as equals, making a new form of culture possible. -Vilém Flusser Reading Seminars: Theodor W. Adorno, De kunst en de kunsten (die kunst und die künste) (1966) from Zonder Richtlijn / Druk 1: Parva Aesthetica Dan Graham, Art as design / design as Art (1986) from Rock My Religion: Writings and Projects Donald Judd, "Specific objects" (1965) from Theories and Documents of Contemporary Art: A Sourcebook of Artists' Writings Vilém Flusser, About the word Design from The Shape of Things (1999) Vilém Flusser, Form and Material from The Shape of Things (1999) Hal Foster, Sculpture Remade from The Art-Architecture Complex (2011). Kenneth Frampton, Towards a critical regionalism, six points for an architecture of resistance from The Anti-Aesthetic, essays on postmodern culture (1998) Michael Fried, Art and Objecthood (1967) from Art and Objecthood: Essays and Reviews Rosalind E Krauss, Sculpture in the expanded Field from The Originality of the Avant- Garde and Other Modernist Myths (1986) filmfragments van Fernand Leger, Moholy Nagy, Acconci, Aglaia Konrad etc 4. Beelden in scherven: aspecten van filmnarratologie DEMETS Paul paul.demets@hogent.be 1 ste semester Drie filmwetenschappers hebben de basis gelegd voor de filmnarratologie, een onderzoeksdomein dat bevestigt dat film niet louter tot de visuele kunsten kan gerekend worden. David Bordwell beschouwt de verteller als een projectie van de kijker. Edward Branigan besteedt veel aandacht aan het vertelstandpunt, want hij beschouwt een shot enkel als subjectief wanneer dat gerechtvaardigd wordt door de perceptie van een personage. Seymour Chatman steunt op de impliciete auteur als bron van tekstintentie. Dat zijn structuralistische opvattingen, die ik in het seminarie filmnarratologie, gespreid over 12 weken, graag samen met de studenten ter discussie wil stellen. Wij proberen op onze beurt een hedendaagse visie op de vertelkunst van de film te ontwikkelen. De basisprincipes van de narratologie kwamen aan bod in de cursus Tekstanalyse in het derde jaar bachelor. In het seminarie zullen de volgende aspecten aan bod komen: - begrenzing van het narratieve karakter in films - verhaal/geschiedenis, ruimte/plaats, personagebeeld, focalisatie - mise-en-scène: filmisch vertellen is nooit een neutrale verteldaad School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

12 - cinematografie: hoe wordt de opname in beeld gebracht - editing: doorbreking van het continuüm van ruimte en tijd door montage - suture: shot/tegenshot - focalisatie via geluid/ wisselwerking tussen beeldspoor en geluidsspoor - de geluidsverteller - intertekstualiteit - non-narratieve elementen of elementen die de plot 'ophouden' 5. Beeld woord verhaal: close readings CONARD Sébastien sebastien.conard@hogent.be 1ste semester Onder de term beeldverhaal verstaat men gauw strips of graphic novels. Het kan echter veel breder: de gravurereeksen van William Hogarth, de romans en estampes van Rodolphe Töpffer, de vroege strips van Hergé, de comics van Chris Ware, het tapijt van Bayeux, de houtsnederomans van Frans Masereel, de collageromans van Max Ernst, de kinderboeken van Kurt Schwitters, Theo Van Doesburg en El Lissitzky, de fotoromans van John Berger en Jean Mohr enz. Deze diverse klassieke voorbeelden vormen telkens het startpunt voor een close reading van recente beeldverhalen in de bloemlezingen Aambacht 1 en 2 (Imprimitiv 2010 en 2012.) Zo bestuderen we korte bijdrages van Elisabeth Tonnard, François Van Damme, Rosaire Appel, Ilan Manouach & Pedro Moura, Laurent Kling, Jan Baetens & Olivier Deprez, Benjamin Monti, Olivier Schrauwen, Warja Lavater, Yûichi Yokoyama, Walter Swennen e.a. We nemen bepaalde fragmenten vooraf door, soms met een begeleidende tekst ter ondersteuning (reader). Zo belichten we de gekozen excerpten vanuit relevante concepten: serie, sequentie, typering, handeling, duur, interferentie, narrativiteit, fictie Het accent ligt op de interactie tussen woord, beeld en verhaal: hoe de al dan niet aanwezige tekst in verhouding tot de tekeningen, etsen, foto s of typografie ons iets vertelt. We nemen de tijd om elk fragment in zijn context en traditie te lezen. Aanwezigheid in elke les is noodzakelijk om de samenhang ten volle te begrijpen. De studenten bedienen zich immers van het aangereikt materiaal (voorbeelden en concepten) om een beknopte paper te schrijven: een persoonlijke micro-analyse van een beeldverhaal van één van de besproken kunstenaars/auteurs. Deze paper dient als voorbereiding voor het mondeling examen waar de student zijn onderwerp herneemt. De docent vraagt daar om uit te diepen of het verband te leggen met andere termen uit de lessenreeks. Dit seminarie steunt op artistieke en theoretische ontwikkelingen in het veld van de grafische literaturen, die de docent als onderzoeker in de kunsten van nabij volgt. Zie ondermeer: De studenten kopen verplicht de bloemlezingen Aambacht 1 & 2 als werkmateriaal (20 euro.) School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

13 6. Complexiteit als rode draad HUISMAN Lukas 2 de semester In deze lessenreeks staat muzikale complexiteit centraal. Dit thema wordt vanuit verschillende hoeken belicht. De lessenreeks wil eerst een algemeen kader schetsen en steeds meer focussen op technische en praktische aspecten van muzikale complexiteit en het realiseren van complexe partituren. De lessen worden gezien als interactieve bijeenkomsten: gesprek staat centraal. De student kan aan de hand van een reeks vragen het onderwerp van de les voorbereiden door 1) het onderwerp breed te benaderen, 2) een enkele vraag in detail te beantwoorden, 3) een goed uitgewerkte eigen kijk op het onderwerp te geven. Ook krijgt elke student de kans zijn of haar argumenten kracht bij te zetten door een kort lecture-recital te geven. Lesmethode Vereiste voorkennis: voldoende kennis van notenleer. Interesse in klassieke hedendaagse muziek. Studenten bereiden wekelijks een topic voor en geven een schriftelijke voorbereiding af (mag in punten en referenties). Elke student maakt een verslag van één les en vult dit verslag verder aan met eigen inzichten of extra informatie. Quotering gebeurt aan de hand van dagelijks werk en medewerking in de les. Er wordt geen examen georganiseerd. In het eerste deel van de les wordt een topic uitgediept met uitleg, audio- en videofragmenten, afbeeldingen, partituurvoorbeelden, enz. Onderwerpen worden indien relevant steeds belicht vanuit de uitvoerder-componist-luisteraar-relatie. In het tweede deel van de les stellen studenten voor wat ze hebben voorbereid. Ze mogen zowel achtergrondinformatie opzoeken als een eigen kijk op het onderwerp geven. Studenten kunnen relevant repertoire voorstellen in een korte lecture-recital (max 2 per les, max 15 min per voorstelling). Lesoverzicht 1. Ontstaan Nadenken en speculeren over ontstaan en functie van georganiseerd geluid. Gelijkenis met taal, overeenkomst met vogelgezang. Luisteren naar primitieve muziek. Luisteren naar de oudst overgebleven Westerse muziek. De herontdekking van muziek door veel moderne componisten. Ontstaan en ontwikkeling van notatie. 2. Tijdscapsule Een interpretatie vormgeven vanuit de partituur. Welk belang heeft traditie? In welke mate wordt rekening gehouden met een uitvoerdertraditie bij het componeren? Wat is de waarde van een uitvoering die geen rekening houdt met stijlgetrouwheid? Historisch authentiek versus persoonlijk authentiek. Voorbeelden waarbij fouten tegen de logica van muzieknotatie een interpretatieve boodschap inhouden. 3. Appreciatie Vele luisteraars klagen dat moderne muziek niet meer mooi is. Waarom en uit wat bestaat deze voorkeur voor mooie muziek bij de massa? Missie postmodernisme. Hoe verhoudt dissonantie zich tot de luisteraar en het menselijke brein? Culturele kleuring van perceptie en voorkeur. Wat is complexiteit? Wat is muzikale complexiteit? Op welke manier verhoudt complexiteit zich tot dissonantie? 4. Beweging Een les over het lichaam versus muziek. Wanneer wordt theatraliteit geïmpliceerd door compositie? Fysieke aspecten van muzikale uitvoering. Bewegingssensoren. Technologie als muzikale augmented reality. Focus op New Complexity, vanuit de klavierwerken van Ferneyhough en Finnissy. Hoe deze muziek te School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

14 interpreteren? Wat is authenticiteit in dergelijke werken? Doet het kennen van de mechanismes achter deze composities afbreuk aan de uitvoering? 5. Spelregels Tonaliteit kan beschouwd worden als een set spelregels. Ook serialisme en verwante genres kunnen op deze manier bekeken worden. Sommige componisten zoals Xenakis ontwikkelden eigen sets spelregels. Grotendeels overlappend zijn algoritmes. Breder genomen worden methodes om het even welke data om te zetten naar muziek besproken. 6. Instuderen Het instuderen van complexe werken. Studiemethodes en hun voor- en nadelen. Het vinden van een eigen methode bij het instuderen. Tips bij het instuderen van complexe ritmes, grote kwantiteit materiaal, hoge snelheid, atonaliteit. Methodes die gebruik maken van technologie (eigen notatie, notatieprogramma s, opnemen, ). Partituurgetrouwheid bij instuderen. 7. Reduceren Muziek is charlatanerie. Kunnen gerichte reducties een beter resultaat bewerkstelligen? Wat is hoorbaarheid van reducties? Hoe verhoudt improvisatie zich tot hedendaagse muziek? Stochastische muziek improviseren. Wanneer de uitvoerder moet reduceren zoals in Evryali van Xenakis. Wat is de waarde van een fout in een muziekuitvoering? 8. Bewerken Problemen en valkuilen bij het klaarmaken van een partituur voor uitgave. Soorten partituren (Facsimile, Urtext, Critical, Performing) en hun voor- en nadelen. Ter voorbereiding een systeem uit een partituur van Sorabji overzetten naar een van deze versies. 7. Dat is design BOUCHEZ Hilde 1ste semester In deze master lectures gaan we aan de hand van sleutelteksten een aantal thema s binnen het historisch-theoretische veld van design bestuderen. We vertrekken daarbij van een circuit of culture (Du Gay 1997) waarbij design onderzocht wordt als een levensverhaal, een biografie van dingen (Kopytoff 1986), met als belangrijkste momenten het ontwerpen, het produceren, het mediëren en het consumeren(lees-maffei 2009). Onderzoek naar elk van deze momenten toont dat een object veranderende betekenissen en soms ook tegengestelde toegemeten krijgt doorheen zijn bestaansgeschiedenis. Vanuit historisch oogpunt zal duidelijk worden dat het ontwerpmoment beïnvloed wordt door sociaal-economische en culturele veranderingen en hierdoor vanuit een andere invalshoek benaderd wordt en wisselende betekenis krijgt (Forty 1986). Wat de momenten productie, mediëring en consumptie betreft zal vooral de nadruk gelegd worden op de laatste dertig jaar en ingezoomd worden op de evolutie van design als functioneel object, naar status object, tot het open object (Don t judge an object for what it is, but what it can become! T. Lommée). School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

15 8. De exoot in de zoo, 100 jaar later BEN CHIKHA Chokri 2 de semester/2nd term This seminar is optionally in English (depending on the participation of foreign students) Een kritische, artistieke reflectie op de representatie van het exotische in de kunsten. Het aftasten van grenzen door het spel met stereotypen. De Zoos Humains waren erg populair op het Europese vasteland rond de vorige eeuwwisseling. De wereldexpo in 1913 in Gent pakte uit met onder meer een Senegalees en een Filipijns dorp. Het Fondsenblad van 4 mei 1913 berichtte: Ten einde aan het dorp het werkelijke Senegaleesch karakter te geven, worden de minste kleinigheden door ware Senegaleezen uitgevoerd. ( ) De kolonie zal 150 manschappen uitmaken. De zeden, raskarakter, zang en andere merkwaardigheden zijn zeer belangrijk om na te gaan. Over zijn uitstapje in het Filipijnse dorp schreef Cyriel Buysse in zijn dagboek Zomerleven (1913): Het waren inboorlingen uit de Philippijnen? Zowat driekwart naakte bruine kerels, die een mengselprodukt leken van apen en Mongolen. Zij wierpen met speren en schoten met pijlen en gilden daarbij geweldig, zoals men van wilden verwacht. De zoos humains zijn exposities waarop exotische mensen van over de hele wereld tentoongesteld werden voor miljoenen blanke belangstellenden. Deze nieuwsgierigheid voor de ander vertrekt vanuit een wil tot weten, maar ook een wil tot definiëren van de eigen identiteit en evenzeer een wil tot amuseren. De zoos humains stimuleerden het blanke superioriteitsgevoel en leidde tot populaire clichés en stereotypen over andere volkeren. In de kunsten herkennen we een gelijkaardig mechanisme van representatie. Er wordt vaak over de andere gepraat zonder dat deze een eigen stem krijgt. Personages zijn slechts de hersenschimmen van de auteur en exotische vormen slechts een product op de kunstmarkt. De geringe mate waarin deze zoos humains deel uitmaken van ons collectief geheugen is treffend. Deze grauwe pagina uit de geschiedenis is zo goed als vergeten. En dat terwijl het idee achter de zoos humains nog altijd zeer aanwezig is. Deze Menschengartens blijven een wezenlijk topic in de 21ste eeuw., ook binnen de kunstwereld. Parallel met de snel toenemende complexiteit van onze hedendaagse samenleving, groeit vandaag ook de aantrekkingskracht van stereotypen. Welke theatermaker, performer, film of tv regisseur laat zich nooit betrappen op een gemeenplaats waaronder racistische of exotische reflexen schuilgaan? Wanneer zij met beeldvorming van etnische minderheden te maken hebben, bestendigen zij dan niet vaak een maatschappelijk status quo en vergroten zij zelfs de ongelijkheid niet? Wanneer worden ze, door ze naar het podium of beeld te verplaatsen, gewoon bevestigd en wanneer worden ze ontmanteld? Met andere woorden: Hoe hardnekkig zijn ze, dat zij een kritische omgang overleven? Chokri Ben Chikha studeerde geschiedenis aan de Universiteit Gent. Daarna stortte hij zich in de kunst als performer, choreograaf en theatermaker. Samen met zijn broer richtte hij in 2003 het gezelschap Union Suspecte op waar hij artistiek leider werd tot 2006.In die periode maakte hij zijn familietrilogie ( De Leeuw van Vlaanderen in 2003, Onze-Lieve- Vrouw van Vlaanderen in 2005 en Broeders van Liefde een samenwerking met Compagnie Cecilia in 2007). In 2007 begon hij aan een doctoraal onderzoek in de kunsten aan het KASK/Hogent en Ugent. Reflectie en theatraal experiment staan er centraal. Vanuit die context richt hij in 2009 de performance groep Action Zoo Humain op. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

16 Studiemiddelen: Tekstfragmenten en beeldmateriaal. - ALLEGAERT, Patrick & SLIGGERS, Bert. De exotische mens. Andere culturen als amusement, Uitgeverij Lanoo nv, Tielt, BANCELl, Nicolas & BLANCHARD, Pascal & BOËTSCH Gilles & DEROO, Eric & LEMAIRE, Sandrine. Zoos Humains: Au temps des exhibitions humaines, La Découverte, Paris, Documentaire Les Zoos Humains van Eric Deroo en Pascal Blanchard - Documentaire Les maitres fous van Jean Rouch Studielast: Lezen van teksten (vooraf en in de les) voornamelijk Nederlands, ook Frans en Engels. Er is geen syllabus. Examen: Mondelinge presentatie vrij te kiezen in beeld, woord en/of beweging. 9. De kunst van de jaren 80 PÜLTAU Dirk dirk.pultau@hogent.be 1 ste semester 1. Het seminarie geeft een gelaagd beeld van een complexe en veelstemmige periode in de kunstgeschiedenis. De lessenreeks gaat in op de relatie van de kunst van de jaren 80 met de kunst van de voorgaande en daaropvolgende generaties. Daarbij zal telkens de link worden gelegd tussen de internationale ontwikkelingen en de specifieke situatie in België (en Nederland). De historische dimensie zal ook telkens gekoppeld worden aan een vraagstelling omtrent de actualiteit. Wat is de betekenis van de kunst uit de jaren 80 voor de kunst van vandaag? Wat hebben wij van de jaren 80 geërfd? Wat kunnen kunstenaars geboren op het einde van de jaren 80 en het begin van de jaren 90 leren uit de kunst van de jaren 80? Plan (2 x 12 uur): 1. Wat voorafging: de kunst van de jaren 60 en 70. Ontwikkeling van de media schilderkunst en beeldhouwkunst. De Amerikaanse conceptuele kunst en het discursieve kunstwerk. 2. Wat voorafging: de kunst van de jaren 60 en 70. Marcel Broodthaers, Joseph Beuys en arte povera. Europese posities. Institutionele kritiek. 3. Een eerste paradigmawisseling in Europa: De opkomst van de nieuwe schilderkunst in Europa omstreeks Een eerste paradigmawisseling in de VS: De omgang van de Amerikaanse kunst van de jaren 80 met het gemediatiseerde beeld. De zogenaamde Pictures Generation. 5. Nieuwe vormen van driedimensionale kunst in de jaren 80, met als belangrijkste momentum Sonsbeek 86 (Arnhem, 1986). 6. Het artistieke milieu rond de academie van Düsseldorf (Ludger Gerdes, Harald Klingelhöller, Reinhard Mucha, Thomas Schütte) en de discussie over kunst in de openbare ruimte (belangrijke historische tentoonstelling: Skulptur Projekte Münster, 1987). School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

17 7. Het nieuwe, narratieve en geënsceneerde fotografische beeld (paradigma: Jeff Wall. De zgn. school van Düsseldorf of Becher-Schule (Gursky, Höfer, Ruff, Struth). De artistieke emancipatie van de fotografie sinds de jaren De kunst van de jaren 80, de ontwikkelingen van de kunstmarkt en de popularisering van de hedendaagse kunst. De kunstenaar als ster en celebrity (paradigma: Jeff Koons). 9. Chambres d Amis, Initiatief 86 en de Gentse kunstzomer van De promotie en het begin van de popularisering van de hedendaagse kunst in België. 10. De omgang van de kunst van de jaren 80 met het populaire beeld. Het anti-elitaire discours in de kunst van de jaren 80 (voorbeeld: Wim Delvoye) 11. De kwestie van het postmodernisme : een intellectueel debat en een discursieve hype van de jaren Het einde van de jaren 80. Het einde van een Amerikaans-Europees gecentreerde kunstwereld en de opkomst van een nieuwe geglobaliseerde situatie sinds de val van de Berlijnse Muur (belangrijke tentoonstelling: Les Magiciens de la terre, Parijs, 1989). De erfenis en het naleven van de kunst van de jaren Werkmethode Hoorcollege met veel (film)beeld-, tekst- en vergelijkingsmateriaal. Tentoonstellingen die na 2000 óver de jaren 80 zijn gemaakt, worden geconfronteerd met tentoonstellingen die plaatsvonden tijdens de jaren 80, om de ontwikkelingen in de beeldvorming van het decennium zichtbaar te maken. Daarnaast worden ook teksten en films ingezet die zelf al een visie op de jaren 80 formuleren. Er wordt onder meer gebruik gemaakt van de films van documentairemaker Jef Cornelis, die enkele mijlpalen van de tentoonstellingsgeschiedenis van de jaren 80 in beeld heeft gebracht, zoals Chambres d Amis (Gent, 1986), Sonsbeek 86 (Arnhem, 1986) en Skulptur Projekte (Münster, 1987). 3. Studiematerialen Catalogi van de betreffende tentoonstellingen; teksten uit de jaren 80 over de kunst van de jaren 80; essays over de periode geschreven tussen de jaren 80 en nu; films van Jef Cornelis over kunstenaars en tentoonstellingen van de jaren Evaluatiemethode Een praktische oefening als toepassing van de stof. Precieze vorm nog te bepalen. 10. Design as a prohibition (of transformation) DERYCKE Luc luc.derycke@telenet.be 1 st term - This seminar is in English It seems as though early man was made uneasy by the increasing fluidity of his nature, and that was what made him seek for some fixed and immovable barriers. There were so many sensations which he experienced as something alien operating within his body we remember the tappings of the bushmen, that he felt as though he had been given over to it and forced to become it. Without transformation he could not have obtained his food, but it was also something imposed on him, and which continued to be imposed even after he had satisfied his hunger. He felt as though there was nothing but movement everywhere and that his own being was in a state of continual flux; and this inevitably aroused in him a desire for solidity and permanence only to be satisfied through prohibitions of transformations. Elias Canetti School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

18 This seminar investigates the logics within designs involving imagery and text (graphic design) and the interactions which (may) occur between referents & referees, and the public. Point of departure is the idea that all picturing and language have been developed from prohibitions (of transformations). Graphic design is an important but often neglected filter in how images and text come to us. The experience of the strange but utter fear and tension that often accompanies the un-fixing and re-fixing of images and text in graphic media has led me to the belief that design is rooted in taboos and rituals prohibiting transformation. The ready acceptance of-, and dependance on the graphic nature of images and texts hints in the same direction. Images and texts are active agents in the construction of Social Reality. Any manipulation here cannot be innocent, graphic design actually does take a position even when it tries not to in what we conceive as our culture. Therefore it must at all times understand what it is designing since it is in turn, and foremostly, designed by what it endeavours to design. In other words, prohibitions active within the field of images and text will also be active within any related practise. The seminar will help, by analysing the impact that images and texts have on the institutional facts that govern our lives (pe. Money, but also Art), to reveal the context and meaning of the practise of graphic design. Aim is to enable the reading of graphic choice and to reveal the constructions from both the points of view of the designer and that of the matter designed that are driving the appearance of graphic facts. Practical experience as an editor, designer and publisher of art and artists books since the late eighties from which I have distilled many rules of thumb on the one hand, and a selection of texts on the other hand, should provide a framework with which to orientate oneself in the world of graphic design, whether in books or other media. The seminar is given as an extensive lecture with reading of- & commenting on related texts (book excerpts and essays). A synopsis will be made available. Language will be english. To close the seminar students are expected to deliver a case-study, either as a paper, or as a re-design proposal for an existing book accompanied by a short paper analysing the case chosen and motivating, from a theoretical point of view, the decisions taken within the new design. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

19 11. De wereld binnen de stad Etnomusicologische studie van de muziek van etnisch-culturele minderheden in Gent SELS Liselotte 1ste semester/1 st term This seminar is optionally in English (depending on the participation of foreign students) (English text below) Gent is een diverse, multiculturele stad waarin aanzienlijke diasporagemeenschappen wonen. Er verblijven omstreeks personen die tot de etnisch-culturele minderheden 5 gerekend worden, of bijna 20% van de totale bevolking. De meest voorkomende landen van origine zijn Turkije, Bulgarije en Marokko. Na de Nederlanders komen de personen van Slovaakse, Poolse en Ghanese afkomst. Tunesiërs, Fransen en Algerijnen sluiten de top 10 af. Toch weten we nog relatief weinig over deze bevolkingsgroepen en over hun cultuur, en er bestaat nog niet veel wetenschappelijk onderzoek over de manier waarop diasporagemeenschappen op cultureel vlak interageren met de ontvangende maatschappij. In hoeverre worden tradities en gebruiken van de herkomstlanden in ere gehouden, in hoeverre zijn deze aan veranderingen en invloeden onderhevig, hoe wordt dit alles gepercipieerd door de betrokkenen, het zijn vragen die nog voor het grijpen liggen. Een betere kennis van de (evoluerende) culturen van de in onze stad aanwezige diasporagemeenschappen kan echter bijdragen tot een vruchtbaardere en waardevollere manier van samenleven. Een zeer rijk onderzoeksgebied wordt gevormd door de muziek van deze bevolkingsgroepen. Muziek is een cultuuruiting die in alle maatschappijen voorkomt, immaterieel erfgoed dat vaak een centrale positie bekleedt in een gemeenschap. Het is een drager van vele socio-culturele betekenissen en vervult diverse individuele en sociale functies. In het doctoraatsonderzoek van Liselotte Sels wordt het specifieke genre van de Turkse volksmuziek in de diasporacontext van Gent bestudeerd, zowel vanuit antropologisch oogpunt als vanuit het muziektheoretische perspectief. Er wordt een antwoord gezocht op de vraag hoe Turkse volksmuziek zich manifesteert in Gent: in welke settings (contexten, gelegenheden, omstandigheden) wordt deze muziek uitgevoerd, in welke vormen en gedaantes komt het voor, wat zijn de gedetailleerde muzikale karakteristieken, hoe functioneert deze muziek in de maatschappij, wat is haar rol in deze bijzondere diasporacontext? Deze vragen worden beantwoord door middel van een combinatie van verschillende kwalitatieve onderzoeksmethodes uit de etnomusicologie, gericht op de context (extra-muzikale aspecten) en op de muziek zelf (intra-muzikale aspecten). In dit seminarie wordt dit hele onderzoeksdomein uit de doeken gedaan, worden centrale begrippen en concepten onder de loep genomen en worden de relevante onderzoeksmethodes ook aangeleerd en zelf toegepast. De studenten groeien doorheen de zes sessies gaandeweg in hun zelfgekozen onderzoeksonderwerp: de muziek van één van de etnisch-culturele minderheden aanwezig in Gent. Er wordt zoveel mogelijk de nadruk gelegd op actieve participatie, een kritische attitude en coöperatieve werkvormen. Inhoudelijk zal het werk verricht door de studentengroep een substantiële bijdrage leveren 5 In deze groep zitten zowel niet-belgen als genaturaliseerde Belgen. Het zijn echter personen die hun origine hebben buiten de rijke Westerse landen. De groep die bij geboorte de Belgische nationaliteit krijgt, valt echter buiten deze definitie. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

20 aan de kennis van de muziek van de in Gent aanwezige diasporagemeenschappen en aan het inzicht in de evoluties ervan. Inhoud van de seminaries Les Inhoud 1 Afbakening en definities: etnomusicologie etnische muziek, niet-westerse muziek, wereldmuziek, volksmuziek, etnisch-culturele minderheid, diaspora Onderzoekscontext: Gentse migratiegeschiedenis huidige situatie, cijfers Uitleg opdracht 2 Antropologisch onderzoek: methodologie veldwerk: participerende observatie, veldnota s, interviews, opnames, ethiek, thick description emisch vs etisch perspectief analyse: codering voorbeelden 3 Muziektheoretisch onderzoek: methodologie transcriptie (soorten, technieken) analyse (soorten, technieken) voorbeelden Voorstellen onderwerpen opdracht + feedback 4 Voorbeeld: doctoraat Turkse volksmuziek in Gent Werken aan opdracht 5 Werken aan opdracht 6 Presentatie opdracht Groepswerk Elke groep (2 à 3 studenten) kiest een Gentse etnisch-culturele minderheid (behalve de Turkse) op basis van de gegevens die in de les aangereikt worden. De opdracht is een beknopt onderzoek naar de manier waarop de muziek van de gekozen etnischculturele minderheid (ECM) zich manifesteert in Gent. Tijdens de lessenreeks worden voldoende kennis en vaardigheden aangereikt om de opdracht methodologisch en inhoudelijk tot een goed einde te kunnen brengen. De resultaten van het onderzoek worden zowel mondeling (presentatie) als schriftelijk (paper) weergegeven. Voor de paper gebruik je het sjabloon dat ter beschikking gesteld wordt, zo heb je zeker een goede structuur en vergeet je geen enkel onderdeel. De vorm van de mondelinge presentatie is vrij, gebruik bij voorkeur ook visuele media (powerpoint, prezi, video s, ). De lengte van de presentatie bedraagt 30 à 45 minuten. School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

21 Evaluatie Groepswerk: paper en presentatie + Participatie in de lessen Voorkennis Het is sterk aangeraden om slechts in te schrijven voor dit seminarie wanneer een stevige muzikale basis aanwezig is (niveau: muzikale transcripties kunnen maken, muzikale analyses kunnen toepassen). Niet-muziekstudenten die aan deze vereisten voldoen kunnen ook inschrijven. ENGLISH TEXT: Ghent is a diverse, multicultural city accommodating significant diaspora communities. About 47,000 inhabitants or nearly 20% of the population could be categorized as ethnic-cultural minority. The most common countries of origin are Turkey, Bulgaria and Morocco. People from the Netherlands are followed by people of Slovak, Polish and Ghanaian origin. Tunisians, French and Algerians complete the top ten. Nevertheless, we possess relatively limited knowledge about these people and their culture, and not much research has been conducted on how diaspora communities culturally interact with their host society. To what extent are traditions and customs of the countries of origin being maintained, to what extent are they subject to influences and changes, how are these developments perceived by the people involved; these are all questions yet to be answered. A better knowledge of the (evolving) cultures of the diaspora communities in our city can contribute to a more fruitful and valuable way of living together. A rich research area is constituted by the musical practices of these populations. Music is a cultural expression that occurs in all societies, is intangible heritage that often occupies a central position in a community. Music is a vehicle of manifold socio-cultural meanings and fulfils several individual and social functions. In the doctoral research of Liselotte Sels, the specific genre of Turkish folk music is studied in the diaspora context of Ghent, both from an anthropological and a musical perspective. The central research question is: in which way does Turkish folk music manifests itself in Ghent? Sub-questions are: in which 'settings' (contexts, occasions, circumstances) is this music performed, in which general forms does it appear, what are the detailed musical characteristics, how does this music functions in society, what is its role in this particular context diaspora? These questions are answered by means of a combination of qualitative research methods from the ethnomusicological field, either focusing on the context (extra-musical aspects) and the music itself (intra-musical aspects). In this seminar this whole field of research is revealed, central concepts and notions are discussed and the relevant research methods are taught and applied in practice. During the six sessions, the students grow gradually in a research topic of their own choice: the music of one of the ethnic-cultural minorities present in Ghent. The seminar puts great emphasis on active participation, a critical attitude and cooperative methods. The small research projects accomplished by the student group form a substantial contribution to the knowledge of the music of the diaspora communities present in Ghent and to the understanding of its evolutions. Content of the seminars (next page): School of Arts KASK Conservatorium - Master seminars

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

Examens tweede zittijd 2014-2015

Examens tweede zittijd 2014-2015 Examens tweede zittijd 2014-2015 Controleer de examenroosters regelmatig voor eventuele wijzigingen. Vakken die beoordeeld worden op basis van permanente evaluatie komen niet voor in het examenrooster.

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017 www.iuscommune.eu INVITATION Ius Commune Masterclass 22 June 2017 Amsterdam Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers,

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. Puzzle a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. een beloning voor de winnaar iemand die piano speelt een uitvoering 4 wat je wil gaan doen; voornemens 5 niet dezelfde 6 deze heb je

Nadere informatie

Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B1 / B1 +

Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B1 / B1 + Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B / B + Het mondeling voor Engels Havo duurt 5 minuten en bestaat uit een gesprek met je docent waarin de volgende onderdelen aan de orde komen: *Je moet een stukje

Nadere informatie

Masteropleiding 2013-2014 Theoretische Seminaries Theoretical Seminars

Masteropleiding 2013-2014 Theoretische Seminaries Theoretical Seminars Masteropleiding 2013-2014 Theoretische Seminaries Theoretical Seminars update: 17.09.2013 Beste Masterstudent, Dear master student, Hartelijk welkom bij de masterseminaries, een unieke kans om iets bij

Nadere informatie

Comics FILE 4 COMICS BK 2

Comics FILE 4 COMICS BK 2 Comics FILE 4 COMICS BK 2 The funny characters in comic books or animation films can put smiles on people s faces all over the world. Wouldn t it be great to create your own funny character that will give

Nadere informatie

Academisch schrijven Inleiding

Academisch schrijven Inleiding - In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Algemene inleiding van het werkstuk In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze To answer this question,

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

class book I am reading a book. close your books homework My teacher gave me a lot of homework. to read We are going to read that book.

class book I am reading a book. close your books homework My teacher gave me a lot of homework. to read We are going to read that book. classroom The students are waiting for their teacher in the classroom. class pupil / student classmate You can ask your classmate for help with your homework. please sit down please stand up look at this

Nadere informatie

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven

Nadere informatie

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text.

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. 9006625806_boek.indd 1 31/08/16 15:26 1 6 test This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. living room kitchen bedroom toilet

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

Group work to study a new subject.

Group work to study a new subject. CONTEXT SUBJECT AGE LEVEL AND COUNTRY FEATURE OF GROUP STUDENTS NUMBER MATERIALS AND TOOLS KIND OF GAME DURATION Order of operations 12 13 years 1 ste year of secundary school (technical class) Belgium

Nadere informatie

Read this story in English. My personal story

Read this story in English. My personal story My personal story Netherlands 32 Female Primary Topic: SOCIETAL CONTEXT Topics: CHILDHOOD / FAMILY LIFE / RELATIONSHIPS IDENTITY Year: 1990 2010 marriage/co-habitation name/naming court/justice/legal rights

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition)

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) L. A. te Winkel Click here if your download doesn"t start automatically

Nadere informatie

It s all about the money Group work

It s all about the money Group work It s all about the money Group work Tijdsduur: 45 minuten Kernwoorden: money (geld) coin (munt), banknote (bankbiljet), currency (munteenheid) Herhalings-/uitbreidingswoorden: debate (debat), proposal

Nadere informatie

Lists of words from the books, and feedback from the sessions, are on

Lists of words from the books, and feedback from the sessions, are on Vocabulairetrainer www.quizlet.com - handleiding 1. Woordenlijsten van de boeken en de feedback van de les staan op http://www.quizlet.com. Lists of words from the books, and feedback from the sessions,

Nadere informatie

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker

Nadere informatie

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet 1 2 3 4 MATERIAL PREPARING LESSON ATTITUDE TOWARD WORK Ik kom er vaak tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet

Nadere informatie

AN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT

AN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT AN URBAN PLAYGROUND 2005 Het vraagstuk van de openbare ruimte in naoorlogse stadsuitbreidingen, in dit geval Van Eesteren s Amsterdam West, is speels benaderd door het opknippen van een traditioneel stadsplein

Nadere informatie

blur Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challange

blur Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challange blur Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challange blur (NL for English see bellow) Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challenge Voor Volvo Design Challenge bundelden we onze

Nadere informatie

150 ECG-problemen (Dutch Edition)

150 ECG-problemen (Dutch Edition) 150 ECG-problemen (Dutch Edition) John R. Hampton, Piet Machielse Click here if your download doesn"t start automatically 150 ECG-problemen (Dutch Edition) John R. Hampton, Piet Machielse 150 ECG-problemen

Nadere informatie

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf! Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesnt start automatically Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

B1 Woordkennis: Spelling

B1 Woordkennis: Spelling B1 Woordkennis: Spelling Bestuderen Inleiding Op B1 niveau gaan we wat meer aandacht schenken aan spelling. Je mag niet meer zoveel fouten maken als op A1 en A2 niveau. We bespreken een aantal belangrijke

Nadere informatie

voltooid tegenwoordige tijd

voltooid tegenwoordige tijd SirPalsrok @meestergijs It has taken me a while to make this grammar explanation. My life has been quite busy and for that reason I had little time. My week was full of highs and lows. This past weekend

Nadere informatie

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen 16-06-2018 Enorm leuk om op deze manier ervaring met een bijzonder mens op te doen en de begeleiding is ook enorm goed. Ik heb een heel nieuw inzicht

Nadere informatie

LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN

LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN LONDEN MET 21 GEVARIEERDE STADSWANDELINGEN 480 PAGINAS WAARDEVOLE INFORMATIE RUIM 300 FOTOS KAARTEN EN PLATTEGRONDEN LM2GS4PWIR3FKEP-58-WWET11-PDF File Size 6,444 KB 117 Pages 27 Aug, 2016 TABLE OF CONTENT

Nadere informatie

Free Electives (15 ects)

Free Electives (15 ects) Free Electives (15 ects) Information about the Master RE&H (and the free electives) can be found at the following page: http://www.bk.tudelft.nl/en/about-faculty/departments/real-estate-and-housing/education/masterreh/free-electives/

Nadere informatie

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7 Media en creativiteit Winter jaar vier Werkcollege 7 Kwartaaloverzicht winter Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 Les 7 Les 8 Opbouw scriptie Keuze onderwerp Onderzoeksvraag en deelvragen Bespreken onderzoeksvragen

Nadere informatie

ECHTE MANNEN ETEN GEEN KAAS PDF

ECHTE MANNEN ETEN GEEN KAAS PDF ECHTE MANNEN ETEN GEEN KAAS PDF ==> Download: ECHTE MANNEN ETEN GEEN KAAS PDF ECHTE MANNEN ETEN GEEN KAAS PDF - Are you searching for Echte Mannen Eten Geen Kaas Books? Now, you will be happy that at this

Nadere informatie

Global TV Canada s Pulse 2011

Global TV Canada s Pulse 2011 Global TV Canada s Pulse 2011 Winnipeg Nobody s Unpredictable Methodology These are the findings of an Ipsos Reid poll conducted between August 26 to September 1, 2011 on behalf of Global Television. For

Nadere informatie

International Leiden Leadership Programme

International Leiden Leadership Programme International Leiden Leadership Programme Information Evening 1 November 2016 Universiteit Leiden.. LLP Programme team Menno Mennes Lucille Brakefield Janna van Helden Ratna Lachmansingh Programme Bij

Nadere informatie

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum Ontpopping Veel deelnemende bezoekers zijn dit jaar nog maar één keer in het Van Abbemuseum geweest. De vragenlijst van deze mensen hangt Orgacom in een honingraatpatroon. Bezoekers die vaker komen worden

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie

PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS

PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS BOB MANDERS ARCHITECTURE PREFACE We all know the clichés, travel broadens the mind and it s not about the destination, it s about the journey but they re clichés, of course,

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie 1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011

Nadere informatie

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt.

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. OPEN TRAINING Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. Philip Meyers Making sure to come well prepared at the negotiation

Nadere informatie

Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2

Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 167 Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 Task clarity 1. I understand exactly what the task is 2. I understand exactly what is required of

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact

Nadere informatie

NETWORK CHARTER. #ResourceEfficiency

NETWORK CHARTER. #ResourceEfficiency NETWORK CHARTER 1 WHAT IS THE EREK NETWORK? EREK stands for the European Resource Efficiency Knowledge Centre, a vibrant platform to enable and reinforce businesses and especially small and medium sized

Nadere informatie

Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition)

Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition) Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid

Nadere informatie

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right.

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right. Mijn Inspiratie Ik kreeg het idee om een variant te maken van een lamp die ik al eerder had gemaakt. Bij de lamp die in de onderstaande foto s is afgebeeld kun je het licht dimmen door de lamellen open

Nadere informatie

News: Tours this season!

News: Tours this season! 1 Do you remember? Lees de zinnen en vul de juiste woorden in. Kies uit: like listen presenter too loud great show number next crowd singer. Let op: je houdt twee woorden over. Welcome back to the best

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited

Nadere informatie

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2 Buy Me FILE BUY ME BK Can you resist all those incredible products that all seem to be screaming: Buy Me! Every day we see them on TV during the commercial break: the best products in the world. How would

Nadere informatie

Educational Design as Conversation

Educational Design as Conversation 1 Educational Design as Conversation Inter-professional dialogue about the teaching of academic communications skills EATAW 2011 - Jacqueline van Kruiningen, University of Groningen Grading papers collaboratively

Nadere informatie

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Lesbrief Les 2.1: My family Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Nouns: brother, sister, cousin, mother, father, aunt, uncle, grandmother,

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:

Nadere informatie

Academisch schrijven Inleiding

Academisch schrijven Inleiding - In dit essay/werkstuk/deze scriptie zal ik nagaan/onderzoeken/evalueren/analyseren Algemene inleiding van het werkstuk In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Om deze

Nadere informatie

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine

Nadere informatie

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen

Nadere informatie

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition)

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) C.R.C. Huizinga-Arp Click here if your download doesn"t start automatically Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) C.R.C.

Nadere informatie

possessive determiners

possessive determiners personal pronouns possessive determiners SirPalsrok @meestergijs Ik = I (altijd met een hoofdletter schrijven) I am William. I have no brothers or sisters. I play tennis and love to play videogames. I

Nadere informatie

Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017

Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017 Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017 Er is veel vraag naar nieuwe medicijnen voor zeldzame

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

Uw mening telt! Onderwerp: aankondiging vragenlijst wel of niet afsluiten groene hoven. Beste bewoner(s),

Uw mening telt! Onderwerp: aankondiging vragenlijst wel of niet afsluiten groene hoven. Beste bewoner(s), Uw mening telt! Is het afsluiten van de groene hoven een goed idee? Wij horen het graag van u. Vanaf maandag 11 juni komen enquêteurs bij u langs om u daarover een aantal vragen te stellen. Onderwerp:

Nadere informatie

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 212

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 212 2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 212 Inhoudsopgave Diagnostic Test: English Language... 6 Apollo en Dionysus incl. Inleiding in de... 8 Portfolio-Mentoraat, jaar 1... 10 Academische Vaardigheden...

Nadere informatie

Examens tweede zittijd 2016: Film

Examens tweede zittijd 2016: Film Eamens tweede zittijd 2016: Algemene informatie voor studenten / General information for students dinsdag 23 augustus 2016 Kunstenaarsteksten 1 13u30-16u00 De Boodt Ria woensdag 24 augustus 2016 Beeldanalyse

Nadere informatie

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant Vragenlijst in te vullen en op te sturen voor de meeloopochtend, KABK afdeling fotografie Questionnaire to be filled in and send in before the introduction morning, KABK department of Photography Stuur

Nadere informatie

From Padua to Groningen

From Padua to Groningen From Padua to Groningen The effects of the CercleS Seminar in Padua in 2009 on writing Nederlands in gang (0-A2) Berna de Boer Benvenuti a tutti! Contents I. State of affairs in September 2009 II. The

Nadere informatie

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Online Resource 1 Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Journal: Higher Education Authors: Anja J. Boevé, Rob R. Meijer, Roel J. Bosker, Jorien

Nadere informatie

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wat mij gelijk opviel is dat iedereen hier fietst. Ik vind het jammer dat iedereen

Nadere informatie

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of:

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of: Document properties Most word processors show some properties of the text in a document, such as the number of words or the number of letters in that document. Write a program that can determine some of

Nadere informatie

BISL EEN FRAMEWORK VOOR BUSINESS INFORMATIEMANAGEMENT (DUTCH LANGUAGE) (GERMAN EDITION) (DUTCH EDITION) BY REMKO VAN DER POLS, RALPH DONA

BISL EEN FRAMEWORK VOOR BUSINESS INFORMATIEMANAGEMENT (DUTCH LANGUAGE) (GERMAN EDITION) (DUTCH EDITION) BY REMKO VAN DER POLS, RALPH DONA Read Online and Download Ebook BISL EEN FRAMEWORK VOOR BUSINESS INFORMATIEMANAGEMENT (DUTCH LANGUAGE) (GERMAN EDITION) (DUTCH EDITION) BY REMKO VAN DER POLS, RALPH DONA DOWNLOAD EBOOK : BISL EEN FRAMEWORK

Nadere informatie

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! 1 Meet and greet read Lees de tekst. Wat is de prijs die je kunt winnen? early too late on time vroeg te laat op tijd Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! Do you have a special

Nadere informatie

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland? First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk

Nadere informatie

HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM READ ONLINE AND DOWNLOAD EBOOK : HANDBOEK HARTFALEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN Click button to download this ebook READ ONLINE AND DOWNLOAD

Nadere informatie

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ In MyDHL+ is het mogelijk om van uw zendingen, die op uw accountnummer zijn aangemaakt, de status te zien. Daarnaast is het ook mogelijk om

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Het project en de doelstellingen:

Het project en de doelstellingen: Het project en de doelstellingen: Wit.h heeft al heel wat ervaring met sociaal artistieke projecten als deze. De Erasmus studenten daarentegen hebben elk een andere achtergrond en voor sommige onder hen

Nadere informatie

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt. Don t you worry There s an eternity behind us And many days are yet to come, This world will turn around without us Yes all the work will still be done. Look at ever thing God has made See the birds above

Nadere informatie

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 055/02 Paper 2 Reading MARK SCHEME Maximum Mark: 45 Published This mark scheme is published

Nadere informatie

Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten

Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten met diabetes mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk Thinking

Nadere informatie

Naast dit registratieformulier ontvangen wij graag het volgende : (Besides this application form, we kindly ask for the following )

Naast dit registratieformulier ontvangen wij graag het volgende : (Besides this application form, we kindly ask for the following ) Wij willen u bedanken voor uw interesse in DB International Study en heetten u van harte welkom! (Welcome and thank you for your interest in DB International Study) Naast dit registratieformulier ontvangen

Nadere informatie

Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition)

Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition) Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition) Ron Schipper Click here if your download doesn"t start automatically Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit

Nadere informatie

Appendix A: The factor analysis for the immersion questionnaire

Appendix A: The factor analysis for the immersion questionnaire 1 Appendix A: The factor analysis for the immersion questionnaire 2 3 Summary of exploratory factor analysis for the immersion questionnaire. Ik voelde mij zoals de hoofdpersoon zich voelde. 0.85 0.23-0.03-0.05-0.13

Nadere informatie

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. General: Please use the latest firmware for the router. The firmware is available on http://www.conceptronic.net! Use Firmware version

Nadere informatie

8+ 60 MIN Alleen te spelen in combinatie met het RIFUGIO basisspel. Only to be played in combination with the RIFUGIO basicgame.

8+ 60 MIN Alleen te spelen in combinatie met het RIFUGIO basisspel. Only to be played in combination with the RIFUGIO basicgame. 8+ 60 MIN. 2-5 Alleen te spelen in combinatie met het RIFUGIO basisspel. Only to be played in combination with the RIFUGIO basicgame. HELICOPTER SPEL VOORBEREIDING: Doe alles precies hetzelfde als bij

Nadere informatie

Memo Academic Skills; the basis for better writers

Memo Academic Skills; the basis for better writers Memo Academic Skills; the basis for better writers With the rise of broader bachelor degrees and the University College, Dutch universities are paying more attention to essays and other written assignments.

Nadere informatie

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course.

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course. - University I would like to enroll at a university. Stating that you want to enroll I want to apply for course. Stating that you want to apply for a course an undergraduate a postgraduate a PhD a full-time

Nadere informatie

CORPORATE BRANDING AND SOCIAL MEDIA: KEY FINDINGS FOR DUTCH CONSUMERS Theo Araujo

CORPORATE BRANDING AND SOCIAL MEDIA: KEY FINDINGS FOR DUTCH CONSUMERS Theo Araujo CORPORATE BRANDING AND SOCIAL MEDIA: KEY FINDINGS FOR DUTCH CONSUMERS Theo Araujo BEOORDEEL DEZE LEZING VIA DE MIE2018 APP! Geef direct na deze lezing jouw beoordeling. Zoek de lezing op via Programma

Nadere informatie

2010 Integrated reporting

2010 Integrated reporting 2010 Integrated reporting Source: Discussion Paper, IIRC, September 2011 1 20/80 2 Source: The International framework, IIRC, December 2013 3 Integrated reporting in eight questions Organizational

Nadere informatie