de AANSLAG! Een Meervoudige Kijk op de Fiscaliteit Hertoghs Ga voor Goud! aan het woord Niet-Fiscalisten Kantoorinterview Fiscale Bedrijvendag 2010

Transcriptie

1 Een uitgave van Rotterdamse Fiscalisten Vereniging Christiaanse-Taxateur Nr /2010 Een Meervoudige Kijk op Fiscaliteit Fiscale Bedrijvendag 2010 Ga voor Goud! Niet-Fiscalisten aan het woord Kantoorinterview Hertoghs

2 Inhoudsopgave Redactioneel 3 Redactioneel Den Haag houdt Zuidas overeind Kun je ons vertellen hoe het echt zit? Word belastingadviseur of stuntstagiair op ons kantoor in Den Haag. kijk op per direct zijn wij op zoek naar een starten belastingadviseur! Inhoudsopgave Redactioneel 3 Van voorzitter 5 Verslag Fiscale Bedrijvendag Artikel Hans Gribnau 10 Stelling met nieuwe docenten 12 Artikel Daantje Derks 15 Fis-Scaal Recepten 17 Breaking news 19 Redactie op straat gezet 20 Back to the future 22 Verslag HvJ Luxemburg 24 Column van Jochem 25 Fotopagina s 26 Artikel J.H. Even 30 Starters interview Deloitte 31 Een kijkje in keuken van SBR 32 Starters interview Baker en 35 McKenzie Stunt interview Priscilla 37 Kantoorinterview Hertoghs 39 Column van Tom 42 Agenda 42 Colofon 42 Wanneer u ze Aanslag onr ogen krijgt zijn we alweer halverwege het studiejaar. Wat gaat tijd toch hard! En niet alleen tijd gaat hard, ook beurs gaat op het moment van schrijven hard (onruit welteverstaan). Dat we crisis nog niet achter ons hebben gelaten is inmidls wel duilijk. Bijna dagelijks hebben we kunnen genieten van hoorzittingen van Commissie Wit waarin we zagen dat hoofdrolspelers van financiële crisis uitermate goed zijn in het zwartepieten over schuldvraag. Durft dan niemand hand in eigen boezem te steken en eens kritisch zijn eigen rol onr loep te nemen? Zolang alleen dit schoonvegen van het eigen straatje zal blijven bestaan, zullen we nooit leren en komen lessen van crisis ongetwijfeld terug op ons bord. Wellicht is volgen crisis alweer in maak. In Aanslag 2 gaan wij niet crisis, maar fiscaliteit belichten vanuit verschillen perspectieven. Ons thema luidt dan ook: een meervoudige kijk op fiscaliteit. Omdat fiscaliteit een onrwerp is dat een ier van ons aangaat, is het van groot belang dat we er met elkaar op een kritische manier naar blijven kijken. Niet alleen vanuit kant van overheid, maar net zo goed vanuit kant van het individu, onrnemer of multinational. Ook anre wetenschappelijke disciplines kunnen hierbij een rol spelen. Zo gaat u onr anre lezen over mensen die dagelijks op markt staan en hun kijk op belastingen. Maar ook vanuit sociale psychologie wordt naar fiscaliteit gekeken. Verr hebben we werom een aantal kantoren bezocht om te zien hoe het leven van een werken fiscalist er uitziet. In Back to the Future staan ditmaal twee vrouwelijke partners naast elkaar en in het stunteninterview geeft Priscilla Monteiro ons een beeld van haar leven als stunt Fiscaal recht. Ook zien we winnaar van prijsvraag uit Aanslag 1 voorbijkomen. Wie kunnen we ditmaal verblijn met twee bioscoopkaartjes? Uiteraard doen we uitgebreid verslag van Fiscale Bedrijvendag 2010 met als thema: Ga voor goud!. Deze dag is een unieke kans om met je potentiële nieuwe werkgever in contact te komen. Doe er je voorel mee! Wellicht wil je nu al met praktijk in aanraking komen, kijk dan gauw in het artikel over Stichting Belastingwinkel Rotterdam, waar enthousiaste stunten hulpbehoevenn bijstaan met fiscaal advies. Laat uw zware fiscale lectuur even voor wat het is en geniet van ze twee editie van Aanslag. buren van velzen guelen nv is een Haags kantoor met meer dan honrd mewerkers waarvan 60 advocaten, (kandidaat-)notarissen, belastingadviseurs en juridisch mewerkers. BVVG adviseert aanspreken nationaal én internationaal opereren onrnemingen op juridisch, notarieel en fiscaal gebied, behoort tot top van midlgrote kantoren in Nerland en heeft een omvangrijk netwerk van nationale en internationale relaties. Heel veel leesplezier! Met vrienlijke groet, De Aanslagredactie, Emilie Boot Shangho Dekker Renu Jagernath Thomas Nyst

3 Van voorzitter 5 Wij begrijpen dat je voor je eigen financiën ook een goe bestemming wilt. Starten accountants en belastingadviseurs Als startend accountant of belastingadviseur begin je na je stuntenleven aan een verantwoorlijke baan die veel van je vraagt. Bij Berk houn we rekening met die overgang van sturen naar werken en proberen we jouw baan zo goed mogelijk te laten aansluiten op jouw leven. Wij begrijpen als geen anr dat je naast je werk nog anre ambities hebt en dat je na een inspannen werkdag soms behoefte hebt om je op je eigen manier te ontspannen. Bij Berk gaan hard werken, verantwoorlijkheid en vrijheid hand in hand. Net als een breed werkterrein en mogelijkheid van inhoulijke verdieping via opleidingen. Spreekt persoonlijke aanpak van Berk jou aan? Kijk dan eens op voor meer informatie en een overzicht van onze vacatures. Maakt werk persoonlijk. Van Voorzitter Beste len, Het is mij een eer om aan jullie twee Aanslag van het zeventien bestuursjaar te mogen presenteren, eerste in het jaar Ik hoop dat iereen een goe jaarwisseling heeft gehad en dat jullie je nog steeds houn aan goe voornemens! Het bestuur streeft er in ier geval naar om voor onze len mooie activiteiten te organiseren en hierna nog twee Aanslagen in jullie brievenbus te laten vallen. Laten we eerst even terugkijken op activiteiten van afgelopen maann. Om het nieuwe jaar goed in te luin vond op 7 januari Nieuwjaarsborrel plaats i.s.m. Pereira, Van Vliet & Partners. In een werom zeer goed gevul Bar Elit genoten wij van een lekkere oliebol en een goed glas prosecco. Een week later zaten alle stunten Fiscaal Recht van vroege morgen tot in late uurtjes achter hun boeken, aangezien tentamens er al weer snel aan zoun komen. Voor bachelor 3 stunten stonn dan ook twee tentamentrainingen op het programma. Op 14 januari reis een grote groep stunten af naar KPMG Meijburg & Co., om zich extra goed voor te berein op het tentamen Inleiding Europees en Internationaal Belastingrecht. Op 20 januari vond een tentamentraining Omzetbelasting plaats bij BDO. De masterstunten Fiscaal Recht kregen ook een extra training van PricewaterhouseCoopers, voor het vak Successierecht, Overdrachtsbelasting en Estate Planning. Op 15 januari reisn wij met een groep stunten af naar Amsterdam om een bezoek te brengen aan Clifford Chance. Het was voor ons allemaal zowel een leerzame als een gezellige dag. Vervolgens vonn in twee week van februari vonn er twee grote evenementen plaats, waar traditiegetrouw een zeer grote hoeveelheid len op af komen. Op 9 februari vond uitreiking van fiscale wettenbunl plaats op onze borrel, i.s.m. Loyens & Loeff en Stichting Belastingwinkel Rotterdam. Wij als bestuur gaan er vanuit dat onze fiscale bijbel dit jaar weer volop gebruikt zal worn! Drie dagen na wettenbunlborrel stond ons grootste evenement op het programma: De Fiscale Bedrijvendag Het thema van dit jaar was Ga voor Goud!. Veel van onze len vonn hun weg naar het Beurs WTC om kennis te maken met vele aanwezige kantoren en overheid en uiteraard ook anrsom. Wij hopen dat jullie allemaal persoonlijk goud behaald hebben! Wij willen ook graag Bedrijvendagcommissie van dit jaar (Martijn, Philippe, Priscilla, Raphael, Thanh en Sebastian) hartelijk bedanken voor hun inzet. Na ze evenementen zitten het bestuur en commissies van Christiaanse natuurlijk niet stil. De reiscommissie is druk bezig met het organiseren van onze trip naar New York, voorbereiding van Aanstormen Fiscalistendag (dit jaar i.s.m. Stichting Belastingwinkel Rotterdam) zijn van start gegaan en Skireiscommissie is bezig met onze, nu al memorabele, skireis naar Val Thorens. Daarnaast worn er weer verschillen tentamentrainingen georganiseerd, worn er weer boeken verkocht, wordt een sportief evenement gepland en er wordt inmidls al weer druk gewerkt aan een r Aanslag door onze Aanslagredactie! Dan nu het thema van onze twee Aanslag van het collegejaar: een meervoudige kijk op fiscaliteit. Voor ons als len van Christiaanse-Taxateur zeker geen onbekend fenomeen, met twee verschillen fiscale studies bij ons op universiteit. Maar het was iere fiscale stunt natuurlijk al lang duilijk dat er een meervoudige kijk op fiscaliteit bestaat. Probeer maar eens een juiste uitwerking van een fiscaal vraagstuk te vinn: negen van tien keer vind je er meerre in onze wereld. Daarnaast is een juiste uitwerking ook nog eens subjectief. Want wat is in fiscaliteit precies juist of zuiver? Pak eens een vakinhoulijk blad erbij en ene auteur nkt totaal anrs over een vraagstuk dan een anre auteur. Of spreek eens iemand aan over fiscaliteit in het algemeen. Soms hoor je saai. Ik weet zeker dat wij als fiscalisten daar heel anrs over nken! Laat ze Aanslag, naast een meervoudige kijk op fiscaliteit zelf, ook een verfrissen kijk geven op een levendige, meerzijdige en fantastische vereniging. Jullie als len bepalen uiteinlijk hoe succesvol onze borrels, kantoorbezoeken en anre activiteiten zijn. Ik hoop jullie allen werom in grote getalen te mogen verwelkomen op evenementen die nog zullen komen. Rest mij nog jullie veel leesplezier toe te wensen. Met eenvoudige fiscale groet, Namens het XVIIe bestuur, Mark Boenr Voorzitter

4 6 Fiscale Bedrijvendag 2010 Fiscale Bedrijvendag Fiscale Bedrijven dag 2010 Vrijdag 12 februari 2010 was het dan einlijk zo ver: uren van Beurs WTC gingen open voor ruim honrd stunten Fiscale economie en Fiscaal recht voor aftrap van Fiscale Bedrijvendag bedrijvenborrel. De borrel werd op gepaste hoogte in Beurs WTC gehoun. De stunten konn onr het genot van een hapje en een drankje gesprekken aangaan met kantoren die zij nog niet hadn gesproken, of met wie zij een nar gesprek wiln. Ook konn hier leuke gadgets verzameld worn zoals leuke pennen van Berk en spaarvarkentjes of baentjes van Nauta Dutilh. De Fiscale Bedrijvendag stond dit jaar in het teken van Ga voor Goud!. Al maann heeft Bedrijvendagcommissie naar ze mooie dag toegewerkt om er een groot succes van te maken. En dat is ze gelukt ook! De dag begon met individuele gesprekken tussen stunten horen hoe het ministerie te werk gaat. Bij twee ron kon en kantoren. Deze gesprekken zijn manier om kennis te maken met uw toekomstige werkgever of toekomstige stageplaats. mooie presentatie gaf over Human Capital. Voor mensen onr anre worn genoten van Ernst & Young welke een De stunten kregen namelijk kans om met elnemen die dit gemist hebben: er werd uitgelegd hoe topsporters, zoals kantoren te spreken waar zijn of haar interesse naar uit ging. onze eigen Sven Kramer, worn belast wanneer zij in het buitenland prijzengeld en een goun plak winnen. Daarnaast Ondanks dat sommige stunten wellicht zenuwachtig waren voor ze individuele gesprekken, verliepen ze gesprekken snel konn stunten een workshop bijwonen van Accon AVM, en soepel, maar zij waren vooral leerzaam. het accountantskantoor voor kleine en midlgrote onrnemingen in onr anre agrarische sector. Na een frisse Na individuele gesprekkenron was er tijd om te genieten van fruitsmoothie te hebben gedronken konn stunten een goed georganiseer lunch. De commissielen hadn het r en tevens laatste workshopron bijwonen. Ook bij ze druk met het ontvangen van vele stunten die niet naar het ochtendprogramma konn komen. De lunch bood voor stunten mogelijke presentatie te geven van het kantoor, zoals KPMG ron n kantoren hun uiterste best om een zo mooi mogelijkheid om met elkaar van gedachten te wisselen over Meijburg & Co. ook ed. Anre kantoren pakten ze presentatie op een anre manier aan, zoals Deloitte ook ed. Bij De- (goed) verlopen gesprekken en het nog resteren programma. loitte konn stunten namelijk elnemen aan Ik hou Om half twee ging ier zijn weg naar eerste workshop van van Holland quiz. Uiteraard waren bij quiz prachtige prijzen het middagprogramma. De elnemen kantoren hebben te winnen. Als dank kregen stunten bij alle kantoren ook voor ze workshops erg hun best gedaan. Zo kon bij mooie gadgets mee. PricewaterhouseCoopers worn genoten van een ijskou quiz en bij het Ministerie van Financiën kregen stunten te Na ze succesvolle middag was tijd aangebroken voor Aansluitend aan borrel werd voor stunten van het avondprogramma een heerlijk driegangenmenu geserveerd in restaurant Staal. Weliswaar kregen stunten geen mediterrane tilapiaroerbak, maar zij konn wel kiezen tussen een roodbaars of een parelhoen. Er werd echter niet alleen gegeten, ook het diner stond in het teken van het (nar) kennismaken met elnemen kantoren. Per gang werd aangeschoven bij een anr kantoor. Onr sommigen beviel het nagerecht, een heerlijke brownie geserveerd met een bolletje ijs, een framboosje, een zwarte bes en een cape kruisbes het best. Helaas voor hen, serveerrs waren volharnd in hun standpunt dat er geen twee ssert werd geserveerd. De avond werd feestelijk afgesloten met een speech, een borreltje en een goodiebag. Na ze toch wel vermoeien dag konn stunten echter nog met het bestuur een drankje gaan doen in het nabij gelegen cafe Sorbonne. Een grote hoeveelheid stunten ging gezellig mee en proostten we op succesvolle Fiscale Bedrijvendag Nadien vertrokken wij met een aardig gezelschap richting Plan-C. Daar werd gedanst, gedronken, gelachen en Hopelijk heeft u een mooie herinnering over gehoun aan ze prachtige dag. Wellicht heeft u zelfs een mooie aanbieding of een uitnodiging voor een van kantoren gekregen. Verr rest mij slechts om Bedrijvendagcommissie nogmaals te bedanken voor ze onvergetelijke dag. En aan stunten het volgen mee te geven: Ga voor Goud, you re worth it! Emilie Boot

5 Quotes Fiscale Bedrijvendag 2010 "Interessant thema en strakke organisatie" ltuur binnen etje van cu roeven" be n ee om k te p "Leu bedrijven verschillen "Er wordt doorgeborreld in een anre tent. Alle laffe borrelaars mogen naar huis." k t CT activiteiten zo leu "Als ik geweten had da n" r wo ge f tie ac r eer waren was ik nog veel Nu krijg je colleges over belastingdruk. Binnenkort ga jij daaraan werken. Al ons belastinggeld wordt beheerd door Financiën. Het ministerie dat bijvoorbeeld verantwoorlijk is Financiën zoekt starten fiscalisten voor hypotheekrenteaftrek. En dat via Douane Wij bien je van meet af aan veel ruimte voor eigen ver waakt over veiligheid van Nerland. Op dit minis antwoorlijkheid. Het kan dan ook zomaar gebeuren dat terie werk je altijd aan uitdagen projecten met grote je direct na je studie aan belastingdruk gaat werken. maatschappelijke gevolgen. Ook als starter, want je Dat moet je willen, dat moet je kunnen. Iets voor jou? doet direct mee als volwaardig teamlid. Dit betekent Toptalent is van harte welkom. Zeker als je binnenkort als wel dat wij veel van jou verwachten. fiscaal jurist of fiscaal econoom afstuert. Kijk voor meer Bij Financiën tel je meteen mee. informatie op Je sollicitatie mail je naar "Op bedrijvenborre l werkten veel stunt en onr het genot van ee n ha en een muziekje aan hu pje, een drankje n fiscale netwerk." "Inhoulijk goed, organisatorisch goed, gezellig!" rste kennismaking "Leuke en informele ee evers" met toekomstige werkg "Goud voor Bedrijv endagcommissie!" "Geweldige dag met leuke kantoren, leuke mensen en een mooi einddiner" "Een goud weekend voor Olymp ische Spelen en een goun dag voor Christia anse-taxateur! Het startschot voor je fiscale toek omst is gegeven!" recruitment@minfin.nl of je belt "Na een geslaag Bedrijvendag en een gesloopte bestuur/commissie komt het weekend heel lekker aan.." 9

6 10 Filosofie en Belastingrecht Filosofie en Belastingrecht 11 Filosofie en Belastingrecht Prof. mr. dr. J.L.M. Gribnau Filosofie, wijsbegeerte, zoekt naar wijsheid. Maar wat is dat, wijsheid? Dat hangt er van af. Filosofie is namelijk verkaveld in verschillen elgebien of subdisciplines. Zo zoekt epistemologie naar waarheid. Zij stelt vraag: wat is ware, betrouwbare kennis? De grote vraag van ethiek is: wat is het goe leven? En politieke filosofie heeft als centrale vraag: hoe ziet rechtvaardige samenleving eruit? Maar zoeken naar wijsheid in het belastingrecht, kan dat wel? Jazeker, we kunnen met een filosofische blik naar het belastingrecht kijken. Dat is dan een vorm van rechtsfilosofie voor zover het gaat om het rechtskarakter van het belastingrecht. Is bril vooral op belastingrecht als economisch verschijnsel gericht, dan gaat het meer om filosofie van (fiscale) economie. Mijn invalshoek hier is die van belastingrechtsfilosofie. Zo n filosofie van het belastingrecht valt uit te splitsen naar verschillen subdisciplines van filosofie. Vanuit epistemologie bijvoorbeeld: wat is recht, en meer in het bijzonr; wat is belastingrecht? Ook vraag van ethiek kan ook op het belastingrecht worn toegepast: wat is het goe fiscale leven? Anrs gezegd: hoe moet mijn fiscale gedrag zijn? Zo ook bij politieke filosofie: hoe ziet een rechtvaardige verling van belastingdruk over len van samenleving eruit? Laten we ze laatste invalshoek eens nemen. Hoe verhoun zich bijvoorbeeld vrijheid en belastingheffing? Als we naar het verlen kijken kunnen we zien welke belangrijke politiekfilosofische rol het belastingrecht heeft gespeeld en nog steeds speelt. Historisch gezien is er een belangrijke relatie tussen belastingheffing en het proces van mocratisering in westerse lann. De belastingbetaler stem namelijk in met belastingen via vertegenwoordigen vergaringen. Die vertegenwoordigen vergaringen ontwikkeln zich in loop r tijd tot het morne parlement. Maar dit is niet alleen een historische ontwikkeling, het is ook een politiekfilosofische kwestie. Het iaal van no taxation without representation verzoent namelijk belastingheffing en vrijheid. Essentieel voor ontwikkeling van morne staat is dat belastingen enkel mogen worn geheven op basis van vrijwillige instemming van belastingbetalers en hun zeggenschap over besteding van die belastinggeln. Daar achter ligt een bepaal politiekfilosofische visie op verhouding tussen staat en zijn burgers. In onze liberale mocratie gaat het niet om staat als een eigenaar met burgers als eigendom, maar om vrije burgers met hun subjectieve rechten en hun politieke vrijhen. No taxation without representation verwoordt dan ook het uitgangspunt dat belastingheffing geen kwestie van brute machtsuitoefening mag zijn, maar moet berusten op vrijwillige aanvaarding. Belastingwetten behoeven instemming van belastingbetalers. Het gaat om een verplichte bijdrage aan schatkist, maar belastingheffing moet - als alle machtsuitoefening door staat - legitiem zijn. Dan rijst direct volgen politiekfilosofische vraag. Wiens instemming is nodig voor belastingheffing en hoe zoun genen wiens instemming nodig is moeten worn gerepresenteerd in wetgever? Daarmee is belangrijke kwestie van samenstelling en bevoegdhen van vertegenwoordigen instellingen in een staat aangesnen. Over begrippen als representatie, mocratie, maar natuurlijk ook belastingen, kan namelijk heel verschillend worn gedacht. Representatie gaat over personen die direct of indirect betrokken dienen te worn bij het politieke besluitvormingsproces. Dit is een belangrijke vraag want die personen kunnen dan hun eigen belangen behartigen, wellicht ten koste van belangen van genen die niet worn gerepresenteerd. Wie dienen dan gerepresenteerd, vertegenwoordigd te worn? Dit is een alou vraag: in klassieke Atheense (directe) mocratie, zijn het alleen bepaal groepen mannelijke burgers die een rol spelen in het publieke beslissingsproces en die mogen stemmen vrouwen en slaven zijn hiervan uitgesloten. De belastingbijdrage van vrije burgers werd in feite afgewenteld op genen die voor hen werkten. In negentien eeuw kennen wij overigens nog een censuskiesrecht: alleen zij die vermogend genoeg waren om minimaal een bepaald bedrag aan belastingen te betalen mochten stemmen. Het gaat hier dan eigenlijk om een nogal aristocratische ie van mocratie. Door verre ontwikkeling van ie van gelijkheid van burgers is ook het mocratiebegrip verbreed. Die gelijkheid leid tot een algemeen stemrecht. Aldus verbindt het iaal van no taxation without representation tegenwoordig belastingheffing en bre mocratische representatie. Veranren maatschappelijke opvattingen lein zo tot een anre vorm van mocratie. Vrijheid en mocratie staan zo in een dubbele relatie tot elkaar. Vrijheid van burgers is enerzijds een voorwaar voor mocratie, politieke vrijheid om in te stemmen met bijvoorbeeld belastingheffing. Maar vrijheid is anrzijds ook het gevolg daarvan: mocratische regeringen beschermen grondrechten en menswaardig leven en persoonlijke ontwikkeling o.a. door bescherming van grondrechten. Belastingen spelen hier een cruciale rol. Belastingheffing betekent een inbreuk op het eigendomsrecht van burgers. Maar zonr belastingheffing geen vrijheid. Belastingen maken het immers staat mogelijk om vrijheid van burger te garanren, nk aan uitgaven voor fensie, justitie en dijken, maar ook voor infrastructuur en onrwijs. Belastingheffing, mocratie en vrijheid hangen dus samen. Het beeld dat wij hebben van mens, samenleving en staat is basis voor een visie op belastingheffing. Filosofie biedt een reflectie op begrippen en waarn die daarbij een rol spelen. Tot nu toe ging het om belastingheffing op basis van mocratische gelegitimeer wetgeving. Maar ook een heel concreet fiscaal verschijnsel als een navorringsaanslag, leent zich voor een filosofische reflectie. Ook daar zijn namelijk belangrijke waarn en beginselen in het geding. Voor navorring is een nieuw feit nodig (art. 16, lid 1 AWR). Navorren is mogelijk tenzij te lage aanslag te wijten is aan een onjuist inzicht van inspecteur in feiten of het recht, dat wil zeggen dat inspecteur niet relijk zorgvuldig is geweest. In geval van een ambtelijk verzuim, is het dan niet van belang of belastingplichtige zich het onjuiste inzicht van inspecteur in feiten of het recht realiseert. Hij mag daarom vertrouwen op, rechtszekerheid ontlenen aan, een aanslag (biljet) waarvan hem bij ontvangst onmidllijk duilijk is dat inspecteur zich gebaseerd heeft op een onjuist inzicht in feiten die hem bekend waren of relijkerwijs bekend had kunnen zijn - of het recht (tenzij belastingplichtige te kwar trouw is; zoals vanaf 1994 in art. 16, lid 1, AWR is vastgelegd). Dit is te zien als respect voor persoonlijke autonomie van belastingplichtige. Vanuit een anre invalshoek kan men ze bescherming van zekerheid zien als een vorm van solidariteit met genen die vertrouwen op een relijk zorgvuldig werken Belastingdienst, maar worn geconfronteerd met een ambtelijk verzuim. De rechtszekerheid en bescherming van het vertrouwen van burger zijn gebaseerd op rechtsstatelijke waar van respect voor autonomie van mens. Onbeperkte navorring betekent dat belastingplichtige voortdurend rekening moet houn met een inbreuk op zijn (bestedings) vrijheid. Hij weet dan niet waar hij aan toe is; zoveel onzekerheid maken autonomie en vrijheid illusoir. Een ongelimiteer navorringsmogelijkheid getuigt van weinig respect voor individuele vrijheid en weinig solidariteit met genen die vertrouwen op een relijk zorgvuldig werken Belastingdienst. Tegenover ze rechtszekerheid en ze bescherming van het vertrouwen van burger staat rechtsgelijkheid. De (materiële) rechtsgelijkheid ziet hier in het kar van navorring op belastingplichtigen met een vergelijkbare materiële belastingschuld, bij wie geen fout bij aanslagregeling is gemaakt. Het honoreren van vertrouwen op een door een fout materieel onjuiste belastingaanslag betekent dat anre belastingplichtigen meer zullen moeten gaan betalen (een inbreuk op het beginsel van égalité vant l impot). De gelijkheid tussen onrhavige belastingplichtige en rest van belastingplichtigen wordt zo verstoord. Daarbij zit in bescherming van het vertrouwen en autonomie van individuele belastingplichtige overigens ook nog een aspect van gelijkheid. Het vertrouwen van elke belastingplichtige in ze omstandighen wordt immers beschermd. Aldus zien we tevens dat het beschermen van (gerechtvaardigd) vertrouwen op een aanslag of beschikking, net als rechtsgelijkheid, een rechtsstatelijke waar is. Het leerstuk van navorringsaanslag bevindt zich zo in het spanningsveld van rechtsgelijkheid ter vermijding van privileges en rechtszekerheid (vertrouwensbeginsel) die persoonlijke autonomie dient. Deze invulling van rechtszekerheid, vertrouwen, zorgvuldigheid en rechtsgelijkheid komt uiteraard niet uit lucht vallen. De invulling en onrlinge afweging van rgelijke waarn en beginselen corresponert namelijk met een beeld dat wij hebben van mens, samenleving en staat. Dat beeld is basis voor ons ie van het recht in abstracto maar ook in heel concrete situaties. Een filosofie van het belastingrecht reflecteert hierover. Prof. mr. dr J.L.M. Gribnau (Hans) is universitair hoofddocent fiscale methodologie aan het Fiscaal Instituut van Universiteit van Tilburg en bijzonr hoogleraar kwaliteit van fiscale regelgeving aan Universiteit Lein. Hij stuer fiscale economie, wijsbegeerte en fiscaal recht aan toenmalige KUB. Daarna was hij o.a. als inspecteur werkzaam bij rijksbelastingdienst en als mewerker aan Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij promoveer in 1998 aan ze universiteit op het proefschrift Rechtsbetrekking en rechtsbeginselen in het belastingrecht. Rechtstheoretische beschouwingen over navorring, toezegging en fiscale vaststellingsovereenkomst. In 2007 werd hem Jan Gieleprijs toegekend vanwege zijn wezenlijke bijdrage aan een rechtvaardige belastingheffing in Nerland. Hij is o.a. lid van redactieraad van het Maandblad belastingbeschouwingen (MBB) en mewerker van het Tijdschrift Formeel Belastingrecht (TFB). Hij publiceer onr meer artikelen op het gebied van het formele belastingrecht, fiscale ethiek en rechtsbeginselen in het belastingrecht. Samen met prof. mr. O. Yma verzorgt hij het Fiscaal Confrontatievak aan EUR.

7 12 Stelling: De fiscaliteit moet positiever worn belicht in media Stelling: De fiscaliteit moet positiever worn belicht in media 13 Stelling: [ De fiscaliteit moet positiever worn belicht in media ] De Aanslagredactie vroeg twee docenten, in eltijd verbonn aan Universiteit, om een korte bijdrage te schrijven waarin zij zichzelf introduceren en reageren op een door ons aangelever stelling. Aan het woord zijn Ruud Zuidgeest en Gerrit Keizer. Alweer bijna een jaar is Ruud Zuidgeest als wetenschappelijk mewerker verbonn aan Erasmus School of Economics van onze universiteit. Vanaf maart zal hij samen met professor Van r Paardt colleges Capita selecta Europese btw geven. De afgelopen maann heeft hij colleges Fiscaal concernrecht verzorgd en was hij één van docenten bij het vak Fiscale economie en het werkcollege Multinationale onrnemingen. In 1995 heb ik zelf studie Fiscale economie afgerond en ben ik gaan werken als belastingadviseur. Eerst in fiscale adviespraktijk en sinds 1999 als bedrijfsfiscalist bij ING. Mijn rol als bedrijfsfiscalist zie ik als die van een adviseur, maar dan met meer bevoegdhen en meer verantwoorlijkhen. Je kunt als bedrijfsfiscalist geen genoegen nemen met feiten die een interne klant je schetst. Die feiten moet je snoods verifiëren; je bent evengoed verantwoorlijk voor een juiste afbakening van het probleem als voor kwaliteit van je advies. Die meverantwoorlijkheid voor feiten gaat echter gepaard met ruimere mogelijkhen om werkelijke situatie van je klant te onrzoeken. Dat maakt het werken als bedrijfsfiscalist ook zo leuk: je staat niet langs kant van het veld te roepen maar je speelt zelf mee. Na enige jaren te hebben gewerkt ontstond bij mij behoefte aan een verdiepen, fiscale studie. En wat is er nu mooier dan een studie die je helemaal zelf kunt inrichten in vorm van een promotieonrzoek? Ik koos voor het onrwerp Verbonnheid in het belastingrecht, een studie naar verschillen geleerdheidbegrippen in het Nerlandse fiscale stelsel. Na mijn promotie in november 2008, wil ik graag verr gaan op het wetenschappelijke pad. Sinds april 2009 ben ik daarom part-time verbonn aan het Fiscaal Economisch Instituut van ESE, een erg mooie aanvulling op mijn werk als bedrijfsfiscalist. Moet fiscaliteit positiever worn belicht in media? Ik meen van niet. Volgens mij wordt op dit moment niet een te negatief beeld geschetst van belastingheffing. Fiscale aangelegenhen die in media verschijnen hebben soms wel een wat duistere kant. Denk maar aan ruime aandacht die eind 2009 is geschonken aan inkeerregeling voor zwartspaarrs. Maar liefst 5700 inkeerrs die gezamenlijk een vermogen van euro 1,6 mrd vertegenwoordigen, zoun zich hebben gemeld bij Belastingdienst. Ook btw-constructies met luxe jachten, die fiscus in samenwerking met anre Europese belastingdiensten probeert te torperen, hebben een bijsmaak. Hetzelf geldt voor btw-carrousselfrau met mobiele telefoons, autobann en CO 2 -emissierechten. Voor elk van ze zaken geldt bovendien dat er grote bedragen aan belasting inkomsten mee zijn gemoeid en dat ze door veel mensen als amoreel worn gezien. Daarmee is berichtgeving over fiscaliteit niet te negatief, vind ik. De zaken waarover wordt bericht hebben een minr fraai karakter, maar boodschap zelf niet. Als fiscalisten vergeten we soms dat niet iereen zoveel belangstelling voor belastingen heeft als wijzelf. Voor het grote publiek is fiscaliteit natuurlijk abacadabra! Ik vind het dan ook niet vreemd dat media zich richten op boodschappen over belastingheffing die het publiek kunnen boeien, waarnaar het wil luisteren. En dan heb je het nu eenmaal al snel over zwart geld, fiscale frau, belastingparadijzen, exorbitante renteaftrekmogelijkhen en koopkrachteffecten. Naar mijn mening hoeven ze zaken echt niet minr negatief te worn belicht. Vind ik het dan wel goed zo? Nee, dat ook weer niet. Naar mijn mening moeten media zich kritischer afvragen of ze fiscaliteit op een juiste en zorgvuldige wijze weergeven. Hoe vaak komt het niet voor dat je in een krant een artikel over belastingheffing leest en nkt: het zit anrs. Belastingheffing is complex, dat klopt. Maar moet waarheid dan maar wat geweld worn aangedaan door zaken te eenvoudig voor te stellen? In verband met praktijk van Nerlandse ziekenhuizen om btw te besparen bij aanschaf van medische apparaten werd bijvoorbeeld geschreven: Zieken huizen kunnen, net als particulieren, betaal btw niet terugvragen bij fiscus. Onrnemers kunnen dat wel. Daarom schakeln ziekenhuizen bv s in.. 1 Alsof een bv oplossing is voor elk btw-probleem! Doe mij dan ook maar zo n bv! Neem dan ook moeite om complete constructie te beschrijven. Dit heeft niet zozeer met positief of negatief te maken, maar veeleer met begrip van zaken. Wanneer ik dit opschrijf, benk ik mij dat meeste krantenberichten die ik lees niet over belastingen gaan maar over zaken die ik niet op juistheid kan beoorlen... 1 Joep Dohmen, Ziekenhuizen ontweken 104 miljoen btw, NRC Hanlsblad 26 maart Gerrit Keizer geeft, samen met zijn collega s van Vpb, werkcolleges Vpb en Verdieping Vpb. In zijn dagelijkse leven werkt hij bij Belastingdienst in Rotterdam als voorzitter van Coördinatiegroep Taxhavens en Concernfinanciering (CTC), een lanlijke werken groep van specialisten die zich voornamelijk bezig houdt met renteproblematiek in Vpb, nk hierbij bijvoorbeeld aan artikel 10a Wet Vpb. Uiteraard is dit stukje geheel op persoonlijke titel geschreven. De stelling heeft me wel even bezig gehoun. Moet fiscaliteit positiever belicht worn in media? Dat houdt impliciet in dat fiscaliteit nu niet voldoen positief belicht zou worn. Ik weet niet of dat waar is. Ik trap overigens bewust niet in val om voor fiscaliteit fiscus te lezen. Die is laatste jaren wel eens negatief in het nieuws geweest waarbij één ier maar bij zichzelf moet nagaan of hij/zij dat terecht vindt. Maar fiscaliteit zelf? Wellicht mag ik vrijheid nemen stelling ietsje aan te passen. Wat mij het meest opvalt aan fiscaliteit in media is dat problematiek vaak zo oppervlakkig behanld wordt. Terwijl fiscaliteit toch zo n ingewikkeld gebied is. En dan doel ik nog niet eens over juridische kennis over betreffen belastingwet. Laat ik eens naar mijn eigen vakgebied kijken: vennootschapsbelasting. Daar zijn een aantal mooie voorbeeln te noemen waarvan ik er, relijk willekeurig, twee uitpik. Kamerlid Paul Tang (PvdA) heeft een tijdje terug discussie aangezwengeld over hoeveelheid vennootschapsbelasting die Nerlandse multinationals zoun betalen. Grote multinationals zoun geen tot weinig vennootschapsbelasting betalen zo stelt Tang. De Staatsecretaris van Financiën heeft dit vervolgens in Kamer weerlegd maar hij geeft daarbij wel aan dat het zo kan zijn dat multinationals in staat zijn een lagere belastingdruk te bereiken dan nationale onrnemingen. Een anr opvallend item was discussie naar aanleiding van een uitzending van Zembla: Nerland zou 16 miljard aan vennootschapsbelasting mislopen. De Staatssecretaris weerspreekt dit ook en geeft als belangrijkste motivering werking van Nerlandse elnemingsvrijstelling: winst die bij een buitenlandse dochter al in het buitenland is belast wordt in Nerland (over het algemeen) vrijgesteld. De meest zichtbare reacties in pers op bovenstaan items zijn kort door bocht: Betalen multinationals geen winstbelasting? Schan! Loopt Nerland 16 miljard mis? Sensatie! Terwijl ze aanleidingen toch een prima ren voor verdieping kunnen zijn. Uiteraard door vraag te stellen of berichten inhoulijk wel kloppen, maar daar gaat het mij nu niet om, maar ook om dilemma s van Vpb weer te geven. Want wat is een goe Vpb heffing? Eentje waarbij alle multinationals exact even veel belasting betalen als elke anre onrneming maar waarbij het risico bestaat dat een groot aantal multinationals vertrekt? Of hoort bij het stimuleren van het Nerlandse vestigingsklimaat acceptatie dat multinationals, omdat ze in veel lann opereren, nu eenmaal meer fiscale mogelijkhen hebben? En wat is een goe elnemingsvrijstelling? Eentje waarbij winsten van een buitenlandse dochter worn belast naar het Nerlandse tarief of naar het tarief van het betreffen buitenland? Dergelijke vragen zijn erg interessant. Vooral als we ons daarbij realiseren dat geleern het niet eens eens zijn over een eenduidige rechtsgrond voor vennootschapsbelasting. Het is dan ook een zeer genuanceer discussie die verr gaat dan groot in krant vermeln dat Nerland 16 miljard zou mislopen. En die nuance, die mis ik wel in media. Niet waan van dag volgen maar zoeken naar vraag achter vraag, dat is wat ik meer zou willen zien. Maar ik realiseer me ook dat dat wel eens teveel gevraagd zou kunnen zijn. Tussen nieuws over rampen,politiek en sport neemt belastingheffing maar een kleine plaats in en vennootschapsbelasting een nog kleinere. Maar, we blijven hopen!

8 Fiscaliteit vanuit sociaal psychologisch perspectief 15 De masterclass heeft mijn verwachtingen overtroffen, hoewel dat misschien kwam omdat ik casus won. Masterclasser 2008 Hij was zo enthousiast. Ik had toen geen koffie meer nodig. Masterclasser 2008 Veel geleerd, gezien, heerlijk gegeten en gedronken. Ik kom solliciteren. Masterclasser 2005 Met verschillen mewerkers en partners heb ik leuke ontspannen gesprekken gevoerd, waarbij het vaker niet over Nauta ging dan wel. top. Masterclasser 2009 Interesses zijn ontstaan, waar ze eerst niet bestonn! Masterclasser 2004 aanrar voor ier die geïnteresseerd is in praktijk van een groot kantoor. Masterclasser 2009 Het was wel even stressen. Masterclasser 2009 Op universiteit wordt hier nauwelijks aandacht aan geschonken. Super om dit in een concrete casus te behanlen. Masterclasser 2006 Dit kan niet lang genoeg duren. Masterclasser 2005 tijns Masterclass kwam ik er achter dat je juridische kennis altijd paraat moet hebben. Masterclasser 2005 Ik baal echt toen het zaterdagmiddag was. Masterclasser 2005 sorry dat ik dat was vergeten te doen, ik verkeer te veel in een overwinningsroes! Masterclasser 2008 Nu weet ik zeker dat dit is wat ik later wil doen. Als men nkt aan het concept fiscaliteit of het in volksmond het meer algemeen aangenomen concept belastingen dan zult u merken dat bijna iereen hier een mening over heeft. De vraag is welk geelte hiervan op echt een eigen mening of persoonlijke ervaring berust en welk geelte wordt gevormd door vooroorlen die er over belastingdienst bestaan. Zelfs uitingen van belastingdienst, blauwe enveloppe, doet veel mensen al angst om het hart slaan. Masterclasser 2009 De adline... achteraf was het erg lachen. Masterclasser 2006 Never a dull moment. Masterclass 15, 16 en 17 april 2010 Ben jij een ambitieuze r- of vierjaars stunt Nerlands recht, notarieel recht, fiscaal recht of fiscale economie? En wil je ervaren hoe jouw carrière er bij ons uit kan zien? Solliciteer dan nu voor onze Masterclass! Tijns Masterclass werk je aan een case onr begeleiding van kantoorgenoten. Maak praktijk mee tijns ze drie spannen dagen en ervaar sfeer van ons kantoor! Solliciteer vóór 1 maart via Fiscaliteit vanuit sociaal psychologisch perspectief Door: Daantje Derks Beken vooroorlen over belastingen zijn onr anre dat het ingewikkeld is om aangifte te doen, dat men altijd te veel betaalt, dat het voor een groot el onduilijk is waar het geld naar toe gaat en als u uw zuurverdien vakantiegeld krijgt er meer dan helft naar belastingdienst gaat. Tel daar bij op dat belastingdienst ook nogal eens negatief in het nieuws komt en een negatief vooroorel is geboren. Denk bijvoorbeeld aan onrust rond Willem-Alexanr, die met dank aan belastingbetaler een luxe vakantievilla koopt. Het vertrouwen in onze regering dat niet bijster groot is hoewel zij beslissen over hoe ons collectief verzameld belastinggeld besteed wordt. Een significant el van het inkomen afdragen aan een algemene pot waar men vervolgens minimale invloed op heeft, zit niet iereen even lekker. Dat heeft met een aantal factoren te maken. Om te beginnen gebeurt het activeren van bepaal stereotypen en vooroorlen veelal automatisch, dat wil zeggen buiten ons bewustzijn om. Ook als we slechts beperkte informatie krijgen die we associëren met belastingen (bijvoorbeeld blauwe enveloppe ), zijn we in staat om dit automatisch aan te vullen met informatie die we al in ons geheugen opgeslagen hebben over dit concept. Dit bespaart cognitieve energie wat we weer aan anre zaken kunnen besten. Dus vooral als we veel aan ons hoofd hebben, zullen we sneller vervallen in vaste nkpatronen en vooroorlen die we hebben. Een anr fenomeen dat hierin meespeelt is self fulfilling prophecy. De self fulfilling prophecy houdt in dat als we heel sterk verwachten dat iets gebeurt, we er onbewust ook naar gaan hanlen wat kans dat het daadwerkelijk gebeurt doet toenemen. Bijvoorbeeld als u vooraf al benkt dat het invullen van belastingaangifte een onmogelijke opgave is, zult u onzekerr zijn geduren ze activiteit en minr vertrouwen hebben in een goe afloop. Dit leidt er toe dat u zaken misschien onnodig moeilijk gaat uitleggen omdat u zich niet meer kunt voorstellen dat u wel zelf in staat bent om aangifte tot een goed ein te brengen. Het resultaat is dat u in war raakt, zaken daadwerkelijk foutief interpreteert en er niet meer uitkomt. Op ze manier houn we nkbeeln in stand en vinn we bevestiging van zaken die we al in ons hoofd hebben. Een principe wat hieraan gerelateerd is dat wanneer ons vooroorel over belastingen geactiveerd is, onze perceptie van nieuwe informatie gekleurd is. Deze nieuwe informatie wordt in licht gesteld en geïntegreerd in het beeld dat we al hebben. Dus als

9 16 Fiscaliteit vanuit sociaal psychologisch perspectief Fis-Scaal Artikel Recepten Column 17 Fis-Scaal Recepten we ergens negatief over zijn, is kans erg groot dat we nieuwe informatie ook in een negatief daglicht stellen. Zeker in het geval van ambigue informatie. Sterker nog, zelfs informatie die tegengesteld is aan ons beeld weten we nog zo te interpreteren dat het in ons plaatje past. Als een kennis een positief verhaal vertelt over belastingen, bijvoorbeeld dat hij een fors bedrag terug ontvangen heeft, zijn we snel geneigd te nken dat dit een uitzonring betreft die niet representatief is voor grote groep belastingbetalers. Met anre woorn geen enkele aanleiding om ons vooroorel te moeten aanpassen. De beken reclame slogan van belastingdienst leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker, draagt ook bij aan het negatieve beeld dat doorsnee burger heeft van belastingdienst. Als ze zelf al zeggen dat het niet leuk is, dan moet het wel heel erg zijn. Laten we tot slot niet vergeten dat er in veel vooroorlen en clichés een kern van waarheid zit. Natuurlijk, het zijn generalisaties die niet op elk kenmerk van het concept even goed toepasbaar zijn, maar dat weegt niet op tegen het voorel wat we van sociale concepten in ons brein onrvinn. Stel dat we geen theorieën zoun hebben over concepten die we in ons dagelijks leven tegenkomen. Dan zoun we zonr voorkennis elke keer opnieuw moeten onrzoeken wat iets betekent en informatie afzonrlijk moeten beoorlen zonr dat we dat kunnen associëren met verwante informatie. We zoun in elke interactie met memens moeten afstemmen waar het over gaat en of we wel op zelf lijn zitten. Dat zou zoveel cognitieve bronnen kosten dat we nauwelijks nog in staat zoun zijn om anre taken op ons te nemen. Als u bovenstaan informatie tot zich neemt, krijgt u wellicht indruk dat we als mens een soort slaaf van onze eigen automatische nkprocessen zijn. Hoeveel controle hebben we over onze eigen sociale realiteit? Het blijkt dat we vooroorlen wel kunnen onrdrukken, als we sterk gemotiveerd zijn en er veel cognitieve energie in willen steken. Een kanttekening hierbij is dat we ons dan wel bewust moeten zijn dat we dat vooroorel hebben. Dit ligt voor hand, want iets waar u zich niet bewust van bent kunt u ook niet bewust onrdrukken. Verr blijkt dat wanneer mensen verantwoording moeten afleggen over hun gedrag of beslissingen, ze informatie grondiger verwerken en over ze vaste nkpatronen heen kunnen stappen. Aangezien structureel belasting ontduiken slechts voor weinig mensen weggelegd is en bovendien een illegale activiteit die strafbaar is, hebben we als samenleving een manier gevonn om ermee om te gaan. We zijn belastingen steeds meer gaan interpreteren als een noodzakelijk kwaad. Als we inkomen hebben, betalen we belasting en als we geluk hebben of een competente adviseur in arm nemen zien we aan het ein van het jaar nog wat van ons geld terug. Een financiële meevaller in ze tijn van economische recessie is nooit verkeerd. Van onze culinaire corresponnt twee fiscaal verantwoor en gemakkelijke recepten. Smakelijk eten!!! Fis Mediterrane tilapiaroerbak Ingrediënten 250 gram tilapiafilet 1 eetlepel citroensap 1 theelepel chilipoer 1 ui 1 teen knoflook 200 gram wortel en/of broccoliroosjes 3 tomaten 10 zwarte olijven zonr pit 3 eetlepels olijfolie zout en versgemalen peper Bereiding Snijd tilapiafilet in blokjes en besprenkel ze met citroensap. Wrijf vis in met chilipoer, zout en peper. Pel ui, halveer hem en snijd helften in dunne plakjes. Ingrediënten 2 kilo mosselen 3 bosuitjes 2 tenen knoflook 3 cm verse gember of 1 theelepel gemberpoer 1 limoen 3 eetlepels (roerbak) olie 3 eetlepels oosterse chilisaus 2 eetlepels (Japanse) sojasaus Snijd ook knoflook en wortel in plakjes. Snijd tomaten en olijven in stukjes. Verhit olijfolie in een wok en roerbak ui, knoflook en wortel en/ of broccoliroosjes 2-3 minuten. Schep tilapia erdoor en roerbak nog 2 minuten. Voeg dan tomaat, olijven en 2-3 eetlepels water toe en laat het geheel 3-5 minuten zachtjes sudren. Breng het gerecht op smaak met zout, peper en wat citroensap. Lekker met couscous of pasta. Tip: vestrooi visschotel voor het serveren met reepjes verse munt. Vervang winterwortel door een zak Italiaanse roerbakgroente van 250 g. Scaal Bereiding Oosterse mosselen uit wok Snijd bosuitjes in ringetjes. Pel tenen knoflook en snijd ze in plakjes. Snijd ook gember in dunne plakjes. Boen limoen schoon en rasp groene schil er af. Pers limoen uit. Was mosselen schoon onr stromend water. Verwijr kapotte mosselen en mosselen die na een tik op het aanrecht niet dichtgaan. Verhit olie in een wok en fruit knoflook en gember zachtjes aan tot ze gaan geuren. Schep limoenrasp, bosuitjes en mosselen erdoor. Bak mosselen al omscheppend 3-4 minuten op hoog vuur. Schep er 1 eetlepel chilisaus en 1 eetlepel limoensap door en verwarm mosselen nog 3-4 minuten tot alle schelpen openstaan. Schep mosselen in 2 warme diepe born. Roer een dipsausje van 2 eetlepels chilisaus, 2 eetlepels sojasaus en 4 eetlepels mosselvocht en schenk het sausje vervolgens in twee kleine kommetjes en serveer het bij mosselen. Lekker met komkommersala en rijst of naanbrood.

10 Breaking news 19 Breaking news In Breaking News leest u over fiscaal nieuws met een knipoog. Afspelend in geschienis of in het hen, op Noordpool of in Timboektoe, Aanslagredactie spoort het voor u op Frans dorp betaalt met franc In het Franse dorp Le Blanc betalen burgers acht jaar nadat euro is ingevoerd in Europese Unie nog steeds met Franse franc. Drie jaar gelen zijn winkeliers in het dorp begonnen met actie om ook francs in te nemen. Sindsdien hebben zij al een miljoen franc (circa euro) ontvangen van inwoners. Veel hanlaars hebben sinds terugkeer naar franc hun omzet tot 20 procent zien groeien. Ondanks dat al ze inwoners en winkeliers met franc betalen, zullen zij van Franse overheid toch belasting moeten betalen met Euro. Mijn tax ligt bij KPMG Meijburg en capoeira Dianne Berry, Tax Consultant Zoek een partner! Om er als overheid voor te zorgen dat je verzekerd was van genoeg bevolkingsgroei en bovendien een goed gevul staatskas had werd er vroeger extra belasting geheven van vrijgezellen. Niemand minr dan Julius Ceasar voer ze regel in, gevolgd door Peter Grote in Rusland. Ook Spartanen hieven ze belasting al. Niet om financiele renen, maar juist om vrijgezellen belachelijk te maken. Zo lieten zij vrijgezellen in winter in hun nakie over markt lopen. Mannen met baarn Onr het bewind van Russische Tsaar Peter 1e werd baardbelasting ingevoerd. Dit hield in dat als je van plan was om een baard te laten staan, je eerst belasting dien te betalen. De priesters van orthodoxe kerk waren geen belasting verschuldigd vanwege het feit dat zij vanuit hun geloofsovertuiging een baard moesten laten staan. Beschik jij over passie voor fiscaliteit en heb je ambitie om in elke situatie het beste uit jezelf te halen? Dan wil KPMG Meijburg & Co jou graag helpen om uit te vinn waar jouw persoonlijke tax ligt binnen veelzijdige fiscale wereld. Meijburg geeft fiscale stunten dit acamisch jaar uitgebreid kans om zich te oriënteren en profileren. Door el te nemen aan Meijburg evenementen zoals Sail Challenge of Meijburg Business Course naar Zuid-Afrika en natuurlijk door stages en werkstuntschappen krijgen enthousiaste stunten mogelijkheid om al tijns hun studie boven te komen drijven. Als jij meer te weten wilt komen over onze activiteiten en jouw mogelijkhen bij KPMG Meijburg & Co neem dan contact op met onze recruiter Quirine Demper (020) of stuur een naar mper.quirine@kpmg.nl. Je kunt voor actuele informatie over Meijburg ook kijken op Zeep De Duitse chemicus uit 19e eeuw Justus von Liebig dacht dat rijkdom van een natie gemeten kon worn aan hand van het zeepgebruik. Overhen stijds lijken hem gelijk te geven. Al in 13e en 14e eeuw betaaln zeepmakers belasting over hun product. Ten tij van Napoleontische oorlogen steeg belasting zelfs 3 cent per pond, een vermogen in die tijd. Pas in 1835 werd ze belasting opgeheven. Hierdoor liep onr meer Britse overheid een miljoen pond mis. Het voorel was waarschijnlijk wel, dat iereen een stuk frisser rook. Hoen In Groot-Brittannië realiseer minister-presint William Pitt the Younger zich dat hoe rijker je was, s te meer hoen je bezat. Daarom introduceer hij in 1784 hoenbelasting. Hoenmakers waren niet op hun achterhoofd gevallen en noem hun verkoopwaar allesbehalve 'hoen'. De belasting gold vanaf 1804 voor alle hoofdksels, tot hij 7 jaar later werd afgeschaft.

11 20 Redactie op straat gezet Redactie op straat gezet 21 Redactie op straat gezet Op dinsdag 8 cember 2009 is redactie van Aanslag letterlijk op straat gezet. Een beetje frisse lucht zou ons goed doen, t is in ier geval beter dan hele tijd met onze neus in Aanslag te zitten. Dit advies aan onszelf hebben wij dan ook opgevolgd! Om dit advies ook nog een fiscaal tintje te geven hebben wij markt op het Binnenrotteplein bezocht. De markt is gelegen in het hart van Rotterdam geflankeerd door het trein/metrostation Blaak, centrale bibliotheek en Meent. Gezien het thema van Aanslag een meervoudige kijk op fiscaliteit, waren wij benieuwd naar visie en ervaringen op fiscaalgebied van marktkraamonrnemers. "jullie zijn toch niet van belastingdienst hé?" Na eerst een beetje te hebben rondgelopen zijn we op een aantal marktonrnemers afgestapt en hebben ze op man af een aantal vragen steld. Nadat we ons netjes hadn voorgesteld als stunten van ge Erasmus Universiteit die graag een aantal vragen over fiscaliteit willen stellen, begonnen meeste oogjes al snel te knipperen met daarop volgen vraag: jullie zijn toch niet van Belastingdienst hé? Na het vertouwen van onrnemers gewonnen te hebben raakten we al snel aan praat over omzet en crisis. Wij kwamen er al snel achter dat daar tijlijk gevestig onrnemers niet veel over fiscaliteit te meln had. De belastingzaken, van alle onrnemers die wij die dag gesproken hebben, worn geregeld door een boekhour. Afgezien van het feit dat onrnemers niet veel met belastingzaken van hun onrneming te maken hebben, waren wij toch wel benieuwd naar wat zij zelf van belastingheffing vinn. Aangekomen bij viskraam bleek het genieten van frisse lucht een illusie te zijn. Op vraag of ze vinn dat ze teveel belasting betalen reageer eigenaar van viskraam als volgt 'Ja, wij vinn dat wij teveel belasting betalen.' Mevrouw vult aan: 'het lijkt alsof wij in tijn wanneer afzet afneemt nog meer belasting moeten afdragen aan fiscus dan in betere tijn.' De mevrouw van fietskraam vindt dat iereen teveel belasting betaald, maar is wel van mening dat ondanks dat het nu wat slechter gaat met economie er nog steeds belasting geheven moet worn. Uitspraken als minr belasting betalen is altijd goed en wij betalen teveel belasting kunnen op Rotterdamse markt in koor gezongen worn door onrnemers. Deze uitspraken worn weinig tot niet onrbouwd met argumenten en onr het begrip fiscaliteit wordt door meeste onrnemers Belastingdienst verstaan. Wij merkten al gauw dat onrnemers weinig van fiscaliteit afweten, dit zal hoogstwaarschijnlijk komen doordat belastingzaken door een ingehuur boekhour worn verricht. Belastingen worn gezien als een last, als iets dat moet en vervelend is. De anre kant van medaille, waarbij belasting fungeert als financieringsbron van overheidsuitgaven, wordt vergeten of is nauwelijks bekend. De mevrouw van fietskraam informeer ons verr over gang van zaken op markt qua belastingen. Mevrouw zegt zelf dat ze nooit iets zwarts gedaan heeft en al haar belastingzaken netjes doorgeeft aan boekhour. Dit doen meeste onrnemers op markt, volgens mevrouw. Er wordt wel vaak gecontroleerd op markt. De Belastingdienst komt dan met een hele groep kijken of er zwartwerkers aanwezig zijn. Volgens mevrouw is hier gelukkig weinig sprake van op Rotterdamse markt. Na dit verhaal gehoord te hebben, begrepen wij ook waarom ons steeds vraag: jullie zijn toch niet van Belastingdienst hé? gesteld werd. Al met al was het hartstikke gezellig en hebben we geprobeerd om visie van marktkraamonrnemers op fiscaliteit in kaart te brengen.

12 22 Back to the Future Back to the Future 23 Back to the Future: vele wegen naar In ze rubriek leggen wij carrières van twee mensen met vergelijkbare functies in fiscale wereld naast elkaar. Hoe zijn ze begonnen? En hoe zijn ze terechtgekomen op plek waar ze nu zijn? Kortom: we kijken vanuit het verlen naar toekomst die nu hen is fiscaal Rome In ze editie praten we met twee vrouwelijke partners in adviespraktijk. Connie Roozen, partner bij Ernst en Young en Renate Lange, partner bij PwC. Connie Roozen Renate Lange Connie Roozen Renate Lange Connie Roozen Renate Lange 1. Kunt u zich kort voorstellen en vertellen wat uw functie bij E&Y/PwC is en inhoudt? Mijn naam is Connie Roozen, werkzaam bij Ernst & Young Mijn naam is Renate Lange, 37 jaar, getrouwd en mama van Belastingadviseurs te Rotterdam als Partner Business Tax Advisory Services. Dit houdt in dat ik mij met name bezig houd Rotterdam binnen Corporate adviespraktijk. Mijn cliënten zijn twee kleine jongetjes (Floris en Binck). Ik ben partner op kantoor met vennootschapsbelasting. Mijn aandachtsgebien zijn vermogen families (en hun bedrijven) onr meer scheepvaart en zorginstellingen. 2. Waarom hebt u gekozen voor studie. Economie was mijn favoriete vak op midlbare school. De Ik heb fiscale economie gestuerd aan Universiteit van studiekeuze was dan ook snel gemaakt. De keuze voor fiscale Tilburg. Na afsluiting van mijn propeuse Bedrijfskun aan economie kwam door een inleiding van Prof. J. van r Geld Erasmus Universiteit wil ik graag een meer concrete richting waarin hij aangaf welke eigenschappen een fiscalist zou moeten bezitten, onr meer creativiteit en nauwkeurigheid. Dat op en heb daarom gekozen fiscale economie in Tilburg. maakte mij enthousiast voor het vak. Bij Ernst & Young in Rotterdam ben ik gestart in september 1997 en nooit meer weggegaan. 5. Wat was uw eerste baan nadat u afgestuerd was? 6. Welke studie zou u als u mocht kiezen, met ervaring/wetenschap die u nu heeft, er bij willen doen. De fiscale advisering is steeds meer international gericht. Binnen Ernst & Young maakt Nerland elt uit van EMEIA (een gebied met Europa, Midn-Oosten, India en Afrika). Dit internationale samenwerkingsverband heeft vele voorlen en sluit aan bij wensen van markt. Onze communicatie is dan ook met name Engelstalig, intern en extern. Ik zou graag in US een studie economie willen doen, met focus op marktwerking. Dit vanwege ervaring in het buitenland, Engelse taal, mijn interesse in economie en om invloed van overheid op marktwerking beter te kunnen begrijpen. De baan die ik nu nog steeds heb, alleen was het stijds Coopers&Lybrand. Psychologie. Veel beslissingen worn genomen op basis van een combinatie van emotie en ratio. Het is boeiend om te zien op welke wijze mensen tot een beslissing komen en te realiseren dat het optimale advies vaak niet het fiscaal meest voorlige advies is. 7. Wat zou u als u op uw carrière tot nu toe terug kijkt anrs gedaan hebben? En wat zou u zeker opnieuw doen? 3. Wat voor soort stunt was u? Tijns mijn studie was ik gedreven, met name weken Ik probeer het hele jaar door een beetje bij te blijven, zodat ik vóór tentamens. Ik heb vrijwel al mijn vakken met één in tentamenperio niet drie weken aan een stuk hoef te tentamen gehaald. blokken. Wat er niet van gekomen is, maar ik graag had gewild is een paar jaar in het buitenland werken en wonen. Hetgeen ik zeer zeker weer zou doen is een focus op een bepaald onrwerp of sector. Vanaf het begin heb ik me bezig gehoun met scheepvaart. Volledig ingaan op een bepaald onrwerp maakt het vak extra leuk. Als ik terugkijk ben ik best tevren over afgelopen perio. Terugkijkend was het wellicht wel leuk geweest om een tijdje naar het buitenland te gaan. 4. Wat ed u naast uw studie tijns uw stuntentijd? 8. Wat zou u mee willen geven aan huidige lichting stunten? Mijn grote passie tijns mijn stuntentijd was Belas- Naast mijn studie ben ik actief geweest in het bestuur van Aiesec Het valt mij op dat studietijd steeds korter lijkt te worn. Pak kansen die op je pad komen, maar blijf wel dicht bij jezelf! tingwinkel. Hier heb ik heel wat tijd doorgebracht. Eerst als en Stunten Hockey Vereniging. Daarnaast heb ik bij Mijn advies zou zijn om niet te snel te gaan werken. Geniet mewerker, daarna als coördinator en laatste jaren als Smeetskring bedrijvendag georganiseerd. eerst van het sturen, wellicht in het buitenland, voordat hoofdcoördinator. Verr was ik actief lid van een Stunten je gaat werken. Tijns het werk zou ik willen adviseren te Hockey Vereniging en uiteraard ben ik actief geweest binnen blijven investeren in je ontwikkeling, mijn ervaring is dat een studievereniging (in Tilburg De Smeetskring ). coach (intern of extern) hierin zeker welkom kan zijn.

13 24 Met Christiaanse naar Luxemburg Met Christiaanse naar Luxemburg Column Jochem 25 Met Christiaanse naar Luxemburg Door: Shangho Dekker Het is ongeveer half tien s avonds als ik moe maar voldaan op bank plof, al met al was het een geslaag trip. Ik ben net terug van een kort maar krachtig bezoek aan Luxemburg samen met nog 22 len. Op woensdag 2 cember 12 uur verzamelen we in hal van het C- gebouw. Iereen is stipt op tijd zoals het serieuze fiscalisten in spee betaamt. Een groepje van vier stunten is al eerr vertrokken om wat sightseeing te doen in Luxemburg en een mooi plekje voor het diner in avond uit te zoeken. Nadat onze voorzitter en secretaris op spectaculaire wijze het gehuur busje voorrijn (hierna toepasselijk tot het A-team busje gedoopt) vertrekken we in konvooi van 3 auto s richting het zuin. We zijn al voorbij Breda als een van ingezetenen van bus een schokken ontkking doet; hij is zijn paspoort vergeten. Het busje maakt daarom rechtsomkeert naar Rotterdam terwijl rest van het konvooi door sjeest richting Luxemburg. Overigens voorziet bewuste persoon ingezetenen van bus op een heerlijke traktatie die in combinatie met een fles cola onrweg wordt verorberd. Al met al levert ze retour in combinaties met files en een verkeer afslag in België maar een vertraging van één uur op, dit dankzij zeer vlotte rijstijl van chauffeur van het busje. Rond is iereen ingecheckt in het Alvisse Parc Hotel in Luxemburg city. Nadat iereen opgefrist is vertrekken we richting het centrum van stad waar we een groepje dat eerr aangekomen was ontmoeten. We struinen wat rond op kerstmarkt en een aantal van ons genieten van een mok glühwein. Daarna gaan we met zijn allen naar onze dinerlocatie, een gezellig Italiaans restaurantje waar ze zoals het er uit ziet nog nooit zo een grote groep te gast hebben gehad. Na het diner begint het meest gezellige el van avond. Op zoek naar een gezellige plek om wat te drinken struinen we door stad, het valt op dat er heel weinig te beleven valt s avonds in Luxemburg. Op een gegeven moment stuiten we op een onvervalst Luxemburgs bruin cafeetje. Naarmate avond vorrt, wordt al heel gezellige sfeer steeds gezelliger onr anr dankzij royale sponsoring van drank door Christiaanse Taxateur. Een paar in Luxemburg gestationeer expats, joinen ons in gezelligheid. We proosten veelvuldig en luidruchtig op van alles en nog wat, onrtussen proberen enkele len quasi onopvallend met het bedienend personeel te flirten. Als het café sluit (naar Nerlandse maatstaven vrij vroeg) vertrekken wij terug naar het hotel waar enkelen nog naborrelen in bar. De volgen ochtend vroeg begint het serieuze el van trip. Om ontbijten we (sommigen duilijk met moeite). Daarna vertrekken we naar het Hof van Justitie. Als we daar naar binnen willen blijkt er iets mis gegaan te zijn met onze aankondiging. Na wat heen en weer gebel komt professor Kavelaars naar ingang toe om het een en anr met beveiliging kort te sluiten. Helaas mag dat niet baten, Luxemburgers zijn blijkbaar zeer verknocht aan hun protocol. Na nog wat heen en weer gebel komt er einlijk een bevel van juiste persoon waarna we het gebouw in kunnen. De zitting is onrtussen al enige minuten begonnen. De zaak waar zitting om draait gaat over BTW aftrek voor werkgevers over bepaal aan hun werknemers en relaties gegeven goeren. Van Deloitte bepleit Henk Hop namens belanghebben zaak. Verr doen vertegenwoordigers van Nerland en Griekenland standpunten van hun land uit doeken. De zaal is indrukwekkend en straalt een en al gezag uit. Fascinerend is ook te zien hoe in realtime alles vertaald wordt. Iereen mag namelijk in zijn eigen taal pleiten alleen raadsheren spreken uitsluitend in officiële taal van het Hof, Frans. Ook voor het publiek wordt alles via luisterkastjes vertaald in gewenste taal. "De zaal is indrukwekkend en straalt een en al gezag uit." Na zitting vertrekken we achter professor Kavelaars aan in konvooi naar Luxemburgse vestiging van Deloitte. Op een of anre manier raken we op een gegeven moment bij een roton professor Kavelaars kwijt (misschien ging die Porsche toch ietsje te snel voor ons). Na een paar rondjes geren te hebben komen we uiteinlijk toch aan bij Deloitte. Daar kunnen we voordat presentaties beginnen genieten van klaargezette lunch. Bij Deloitte krijgen we twee presentaties. Een presentaties door Deloitte Nerland over zaak die we net bijgewoond hebben bij het Hof en eentje door Deloitte Luxemburg over het Luxemburgse belastingstelsel. De presentatie van Deloitte Luxemburg wordt door een internationaal duo gegeven. Volgens hen schuilt kracht van het Luxemburgse stelsel vooral in eenvoud en duilijkheid daarvan, aangezien tarieven goed vergelijkbaar zijn met bijvoorbeeld Nerlandse tarieven. Na presentaties bij Deloitte gaan we naar Luxemburgse vestiging van Van Lanschot Bankiers. Daar worn we ontvangen door joviale heer Sonnenschein, directeur van Luxemburgse trusts voor Van Lanschot klanten. In zijn presentatie geeft hij een kijkje achter schermen van het vermogensbeheer waarmee Van Als fiscalist krijg je veel te maken met meervoudige kijk op fiscaliteit. Wie kent het nu niet dat je op een standaard familiefeestje vraag krijgt hoe bepaal fiscale regelgeving in elkaar zit. Het leuke is dat, nog voordat jij een antwoord op vraag kan geven, alle ooms al een mening klaar hebben over hetgeen ze ergens gelezen hebben. Na veel onzinverhalen te hebben aangehoord, realiseer ik mijzelf dat het weinig zin heeft om mij in discussie te mengen. Wanneer jij uiteinlijk vertelt hoe het daadwerkelijk in elkaar zit, zijn ze maar al te blij dat er een fiscalist in familie is. Dat het niet altijd zo positief is, bleek afgelopen weekend toen ik een drankje aan het doen was in Ou Haven. Na een uurtje geborreld te hebben, gingen een drietal stuntes zich subtiel inmengen in onze groep. Ik zal namen hier niet noemen, niet alleen omdat ik dat ongepast vind, maar ook omdat ik twee van drie namen simpelweg niet meer weet. Eén van dames waar ik mee in gesprek raakte, vroeg wat ik stuer. Ik zat een beetje in dubio met ze vraag, gezien eerre reacties op het door mij gegeven antwoord. Zal ik voor het veilige antwoord Rechten gaan, of toch het volledige antwoord Fiscaal Recht? Ik ging voor het laatste. Ze keek naar haar glas, keek vervolgens rond door zaal en er verscheen een lachje op haar gezicht dat ik moeilijk kon plaatsen. Om haar reactie voor te zijn zei ik nerveus: Ja.. wel erg leuk. Domper, dat had ik beter niet kunnen zeggen. Haar onplaatsbare lachje veranr in een gezichtsuitdrukking waarin te lezen was: met wat voor aseksuele gast ben ik nu weer aan het praten. Toen ik uitleg wat ik er zo interessant aan vond, kreeg ze hier gelukkig wel begrip voor. Lanschot zich onrscheid op Nerlandse markt. Keywords zijn: discretie en vertrouwen. Na laatste presentatie overhandigen we professor Kavelaars een heerlijke fles wijn, aangezien zonr zijn inzet ze trip niet mogelijk was geweest. Hierna vertrekken we richting Nerland. Na een rgelijk enerverend programma hebben we onrtussen flink trek gekregen en we besluiten bij eerste McDonalds langs snelweg te gaan eten. Helaas voor ons kwamen we eerste McDonalds pas tegen in Nerland. Bij voorbaat verooreld Column Jochem Harmsen Ondanks dat weinig mensen verstand hebben van fiscaliteit, hebben er wel veel een mening over. Aan u als fiscalist om later in te spelen op ze meervoudige kijk op fiscaliteit.

14 26 Foto's Foto's 27

15 28 Foto's Foto s Prijsvraag 29 Prijsvraag ds belangrijscaliteit stee fi in dt reiken?' or kerheid te be 'Zekerheid w l om die ze oo t n ee is ker. Wat april dan voor 4? Stuur ze rd oo nl en r. tw eu an at Weet jij het iaanse-tax slag@christ S n JE aa T r R A aa n A 2010 op IOSCOOPK op TWEE B s n ka k aa m! g en je zult nsla Tip: lees aa rd vinn. het antwoo

16 30 Fiscaliteit bezien vanuit onrneming Starters interview Deloitte 31 Fiscaliteit bezien vanuit onrneming Door: J.H. Even Starters interview Deloitte Zou je jezelf even kort kunnen voorstellen? krijgen heb ik een tweedaagse cursus Olie en gas vanaf bron Nothing is certain but ath and taxes. Deze gevleugel woorn, Of er voor mij als belastingplichtige natuurlijk Mijn naam is Rosalie Reinrs, 27 jaar en kom uit Almelo. Toen ik gedaan. Vandaag heb ik bijvoorbeeld gewerkt aan een presentatie in 1789 geuit door Benjamin Franklin in zijn corresponntie met persoon nog relevante wijzigingen zijn in ging sturen, ben ik in Rotterdam gaan wonen en nu woon ik voor een potentiële cliënt uit Kazakstan, die een Nerlandse Jean Baptiste Leroy, geven met enig gevoel voor overdrijving weer fiscale wetgeving weet ik niet. Mijn aangifte hier nog steeds. Ik heb fiscale economie gestuerd en werk nu al houdstervennootschap wil oprichten om gebruik te kunnen ma- hoe belangrijk fiscaliteit is. Dit belang is voor mij voelbaar op inkomstenbelasting heb ik nog niet in hoeven twee jaar als belastingadviseur bij Deloitte in Rotterdam op een ken van het Nerlandse verdragennetwerk. Daarnaast komen er meerre fronten. In eerste plaats dienen adviezen die ik als te vullen en gelukkig heb ik mij hierin nog niet afling gespecialiseerd in cliënten actief in Energy, Recources geduren dag nog vele s binnen die natuurlijk beant- arbeidsrechtadvocaat geef aan mijn cliënten ook fiscaalrechtelijk hoeven te verdiepen. and Transportation (ERT) en Manufacturing business. Zelf werk ik woord moeten worn en telefoon staat ook niet stil. te kloppen. Je kunt je als specialist niet permitteren om alleen maar in te gaan op civiele aspecten van een arbeidsverhouding en fiscale onrlen gemakshalve te vergeten. Maar ook het Uit het bovenstaan blijkt wel dat er veel moet worn bijgehoun. Te veel zelfs. Om die ren werkt SteensmaEven met fis- nu voornamelijk met cliënten in het ERT segment. Hoe ben je terecht gekomen bij Deloitte? Heb je veel eigen verantwoorlijkhen of werk je meer in teamverband? advocatenkantoor waarin ik werk het per 1 januari 2009 gestarte calisten samen. Zo doen wij vaak een beroep op een zelfstandige Tijns mijn studie ben ik al een paar keer met Deloitte in contact Op elke cliënt werkt altijd een heel team, daar werk je dus veel kantoor SteensmaEven in Rotterdam, gespecialiseerd in arbeids- en fiscalist die is gespecialiseerd in nagenoeg alle fiscale wetgeving gekomen, o.a. tijns studiereis naar Stockholm en Helsinki mee samen. Daarbinnen heb je natuurlijk wel je eigen verant- privacyrecht heeft als onrneming natuurlijk te maken met fis- rondom arbeidsovereenkomst. Zij houdt ons op hoogte van van Christiaanse-Taxateur. Beken oud-stunten die al bij woorlijkhen. Je hoort wel op hoogte te zijn van wat er caal recht. Hoe moet worn omgegaan met BTW? Wanneer moet wijzigingen in wetgeving en assisteert ons bij het beantwoor- Deloitte werkten raadn mij aan om eens met Deloitte te komen speelt bij al jouw cliënten. Het is ook niet zo dat ik altijd met wat worn aangegeven bij inspecteur? En aan het ein van n van ingewikkel vragen. Een anre zelfstandige fiscalist praten. Na het opsturen van mijn CV werd ik gebeld door een van zelf mensen werk. Iere klant heeft zijn eigen team. rit moet ik als natuurlijk persoon ook belasting betalen. Nu had ik tot voor het starten van een eigen kantoor wel relijk in smiezen hoe dat als werknemer moest, maar zaken zijn inmidls veranrd en zijn er naar ik vrees niet eenvoudiger op geworn. adviseert hoe het kantoor als commerciële onrneming het beste kan omgaan met fiscale mogelijkhen en onmogelijkhen. Dezelf adviseur zal mij assisteren bij het invullen van het aangifteformulier inkomsten belasting. partners en uitgenodigd voor een gesprek. Dat ging goed en ik ben begonnen met een scriptiestage. Om erachter te komen of een kantoor bij je past is een stage natuurlijk iaal! Het beviel mij bij Deloitte zo goed dat ik na mijn afsturen gelijk aan Het thema van aanslag is een meervoudige kijk op fiscaliteit, wil je in dat kar iets vertellen over een interessante 'ontkking' die je hebt gedaan in je privéleven? Hoe met dit alles om te gaan? Fiscale wetgeving op het gebied van arbeidsrecht is en blijft ge- Het kantoor als geheel en ik als onrel daarvan en als belastingplichtige leunen dus sterk op fiscale specialisten. En daar heb- slag ben gegaan. Hoe zag je eerste werkweek eruit? Ik heb laatst een wijncursus gedaan. Deze werd bij iemand thuis gegeven. Ik vraag me dan af hoe zij dat fiscaal hebben geregeld, is het een pand in gesplitst gebruik of niet? compliceerd, ondanks alle mooie projecten van overheid (vaak ingevoerd onr gevatte namen, zoals paarse krokodil, dit in ben wij bewust voor gekozen. Iereen heeft namelijk zijn of haar eigen specialiteit. Wil je op hoog niveau kunnen adviseren dan Mijn eerste werkweek voel niet echt als nieuw aan omdat ik op mijn afling al mijn scriptie had geschreven. Het weekend Heb je nog tips voor stunten? navolging op geestige televisiereclamespot uit 2005 van verze- moet je je specialiseren. En dat betekent jezelf beperken. Zulke voordat ik echt als analyst begon zijn we met het hele kantoor Wat ik echt iereen zou aanran is om niet pas als je bent keringsmaatschappij OHRA) om ze te vereenvoudigen. Een greep specialisaties maakt je automatisch afhankelijk van anren op gaan skiën. Tijns een rgelijk skitrip leer je natuurlijk ook afgestuerd rond te gaan kijken bij diverse kantoren maar uit wijzigingen voor 2010: er wordt een vier bijtellingspercentage ingevoerd voor auto s van zaak, namelijk 0% voor een auto zonr CO 2 uitstoot; werknemers krijgen een ruimere keuzemogelijkheid om een vergoeding ter vervanging van gerf of te rven inkom- gebien die je niet zelf bestrijkt. Hiervoor is vertrouwen in elkaar nodig. Dat ver trouwen is in loop r jaren opgebouwd. Want voor alle adviseurs die wij inzetten geldt dat wij elkaar al vele jaren kennen en exact weten wat wij aan elkaar hebben. Op die manier wordt naar onze overtuiging het maximale uit elke op een hele anre manier kennen! Vanaf eerste week kreeg ik ook een eigen cliëntenpakket. Zo word je meteen overal bij betrokken. Ook werd ik goed begeleid door mijn kamergenoot. Hoe zijn je collega s? al tijns je studie kennis te gaan maken. Zo kom je er het beste achter welk kantoor het beste bij jou past! De kantoren zijn altijd aanwezig op evenementen van CT maar organiseren ook zelf in-house dagen. sten in te zetten voor een inkomensvoorziening; werkgevers zijn geen premies meer verschuldigd voor werknemers tot 23 jaar die een fiscaal loon hebben van niet meer dan situatie gehaald. Ik nk dat het inmidls ook moeilijk anrs kan. De fiscale regel- Ik heb daar eigenlijk maar één woord voor en dat is leuk! We hebben best een jong team van ongeveer 25 personen. Het is heel divers. Met het team doen we vaak leuke dingen buiten werktijd, Rosalie naast maquette van De Maastoren het hoogste gebouw van Nerland en het nieuwe kantoor van Deloitte in Rotterdam. 600 per maand (voor een 22-jarige); een pseudo-eindheffing backservice voor hoge inkomens treedt in werking; en afdrachtverminring onrwijs wordt verruimd. Ook voor onrnemer veranren zaken. Ik noem als voorbeeld geving is complex en aan veranring onrhevig. Dat komt me omdat via belastingwetgeving getracht wordt politieke en sociale doelen te bereiken. Zie bijvoorbeeld het 0% bijtellingspercentage voor auto s zonr CO 2 uitstoot en pseudo-eindheffing backservice voor inkomens die door politiek als te hoog worn beschouwd. Als leek moet je je vingers hier niet aan willen bran- laatst hadn we kerstlunch met het hele team en op vrijdagmiddag gaan we vaak borrelen. Twee jaar gelen zijn we zelfs naar New York gegaan, contacten met onze Dutch Desk collega s aangehaald maar natuurlijk ook van stad genoten! Hoe zien je werkzaamhen er nu uit? BTW-regelgeving. Het zogenaam BTW-pakket is (in principe, n en dit overlaten aan fiscale professionals. De tijd die je hebt Dat is eigenlijk heel verschillend. De ene dag ben je bezig met want staatssecretaris houdt nog een slag om arm) op 1 moet je gebruiken om je eigen vakgebied nauwgezet te blijven vol- een project voor één klant. De anre dag hanl je allemaal januari 2010 in werking getren. Voor SteensmaEven heeft dit gen. En daarin gebeurt meer dan genoeg. Arbeids- en privacyrecht verschillen zaken af voor verschillen klanten. Doordat ik in consequenties voor facturering aan buitenlandse cliënten. zijn namelijk net zoals fiscaal recht altijd in beweging. het ERT team zit, heb ik veel te maken met cliënten die actief zijn in oliewinning en -verwerking. Om hier een beter zicht op te

17 32 Aanslagcommissie op bezoek bij Stichting Belastingwinkel Rotterdam Aanslagcommissie op bezoek bij Stichting Belastingwinkel Rotterdam 33 kers zelf zitten in een aparte kamer. In groepjes van twee en soms alleen zitten zij aan verschillen tafels. Zo komt het dus voor dat verschillen cliënten tegelijk in zelf kamer geholpen worn. En zo kan het dus ook zijn dat je je lief en leed te midn van anren met mewerkers moet len. Dat dit leed zich soms ook voordoet werd ons al snel duilijk Nadat we plaats hadn genomen aan grote wachttafel en kennis hadn gemaakt met cliënten, kregen we meteen een goed beeld van het werk van SBR. Aan tafel zat bijvoorbeeld een oure dame die al meerre malen langs was gekomen. Enthousiast begon ze te vertellen dat ze niet thuis was in ingewikkel belastingmaterie en dat ze via maatschappelijke dienstverlening was doorverwezen naar SBR die haar konn helpen met haar aangiften. De vorige keer dat ze hier was, november 2009, werd haar verteld dat ze zo n EUR 900,- zou terugkrijgen van Belastingdienst. Maar wat bleek, mevrouw had in 2008 teveel heffingskorting gekregen. In plaats van dat zij iets terug kreeg, moest zij ineens een behoorlijk bedrag terugbetalen. Aangezien mevrouw van een uitkering moet leven kon ze dat bedrag niet meteen betalen en heeft ze van Belastingdienst een formulier gekregen voor het aanvragen van een betalingsregeling. Toen ze vertel dat haar man belastingzaken in het verlen allemaal regel, voor scheiding, en ze het nu allemaal zelf moest doen werd het haar een beetje teveel. Zo zagen we dus dat mewerkers niet alleen over fiscale kennis moesten beschikken, maar ook over een gezon dosis inlevingsvermogen en empathie. van leidinggevenn bleek inrdaad dat er een foutje was ingeslopen. Desalniettemin blijft ze terugkomen wanneer ze hulp nodig heeft. Ze vindt belastingen erg ingewikkeld en is erg blij dat er mogelijkhen gebon worn zoals belastingwinkel om haar bij te staan. De mewerkers geven toe dat er inrdaad weleens foutjes voorkomen. Natuurlijk probeer je als mewerker alles zo goed en nauwkeurig mogelijk te doen, maar het is en blijft mensenwerk. Zo vertel een van hen dat hij op basis van gegevens die een cliënt had aangeleverd berekend had dat cliënt een x bedrag terug zou kunnen krijgen. Maar doordat aangelever gegevens niet compleet waren moest cliënt toch een bedrag bij betalen. Daar kun je dan niets aan doen, maar het is wel een goe leerschool voor cliënt zelf. Niet alleen documenten van Belastingdienst zijn belangrijk om te bewaren, maar ook menig bonnetje van trein of apotheek. Je weet immers maar nooit of het kan dienen als aftrekpost. Iere cent die bespaard kan worn is meegenomen. Het was erg duilijk dat mewerkers veel plezier hebben in hun werk. Om als fiscalisten in dop hun steentje te kunnen bijdragen aan samenleving geeft hen veel voldoening. Ook al gaat het om relatief lage bedragen, blijdschap die het teweegbrengt bij mensen is enorm. Liever een paar honrd euro besparen voor iemand waarvan het nog niet zeker is of hij zijn huur volgen maand kan betalen, dan alleen maar bezig zijn met het verzinnen van ingewikkel constructies voor vermogenn om zo min mogelijk belasting te betalen. Aanslagcommissie op bezoek bij Stichting Belastingwinkel Rotterdam Op woensdag 27 januari jl. kregen wij van Aanslagcommissie kans om eens een kijkje in keuken te nemen bij Stichting Belastingwinkel Rotterdam (SBR), vestiging Het Lage Land. Deze stichting stelt zich ten doel om minr- en onvermogenn in onze samenleving op een objectieve, onafhankelijke en duilijke wijze van dienst te zijn met hun fiscale problemen. Ergens midn in een winkelcentrum in Lage Land tref je vestiging Het Lage Land aan. Het winkelend publiek daar zal vermoelijk niet weten dat hier stunten Fiscale economie en Fiscaal recht bijna iere week financieel minr draagkrachtigen in Rotterdam en omstreken bijstaan met hun fiscale vraagstukken. Hierbij kan worn gedacht aan aangiften inkomstenbelasting, maar ook aan bezwaar- en beroepsprocedures die hierbij komen kijken, tot vragen omtrent huur-, zorg- en kinrtoeslag. Eenmaal binnen in het gebouw komen we terecht in een soort grote wachtkamer waar cliënten gemoelijk naast elkaar zitten in afwachting van hun oproep om geholpen te worn. De mewer- Verr zaten er een moer en zoon aan tafel die problemen hadn met huurtoeslag. Zoonlief woon bij moer in huis en bein werken fulltime. Nu had mevrouw huurtoe- slag afgelopen februari stopgezet omdat ze bang was dat ze anrs een groot bedrag moest terugbetalen aan fiscus. Er zou een grote last van haar schours vallen wanneer ze vanavond naar huis kon gaan met oplossing voor haar vraagstuk. Voorzien van al haar formulieren en DigiD kon als het goed is vanavond nog alles voor haar in or worn gemaakt. "...een paar honrd euro besparen voor iemand waarvan het nog niet zeker is of hij zijn huur volgen maand kan betalen... " De hulp van mewerkers wordt zeer gewaarerd. Dit bleek wel toen er een mevrouw uit behanlkamer kwam. Ze was zeer goed geholpen en uitkomst was dat ze als het goed is een flink bedrag van fiscus terug zou kunnen krijgen. Als dat inrdaad het geval zou zijn dan zou ze SBR zeker een el van dat bedrag doen toekomen als teken van dank. Dat het invullen van belastingaangiften niet altijd goed gaat bleek wel uit het verhaal van een van cliënten. Zo zou haar verteld zijn dat ze EUR 43,- tegemoet kon zien, maar uiteinlijk bleef zitten zonr geld, maar met een vorring van EUR 1900,-. Dat was toch wel even een bittere pil. Na onrzoek van een Naast het onrsteunen van cliënten is het voor mewerkers zelf ook een leuke bezigheid, omdat ze op ze manier hun taaie studiekost een beetje in praktijk kunnen brengen. Je krijgt zo meer feeling met materie waar je in collegebanken mee bezig bent. Na zowel met mewerkers als met cliënten gesproken te hebben kunnen we niet anrs stellen dan dat hier goed werk wordt verricht. De combinatie van enerzijds het helpen van behoeftigen in samenleving en anrzijds het opdoen van praktijkervaring, maakt van Stichting Belastingwinkel Rotterdam een iale bezigheid naast je studie Fiscale economie of Fiscaal recht.

18 Starters interview Baker & McKenzie 35 Ben jij mens genoeg voor een wereldbaan bij Baker? Bij een van meest internationale advocatenkantoren ter wereld werken bijzonr getalenteer advocaten, fiscalisten en notarissen. Intelligent, gemotiveerd, ambitieus én ook menselijk en met veel inlevingsvermogen. In onze praktijk draait t namelijk om mensen: zowel mensen waarmee je werkt in teamverband als cliënten uit binnen- en buitenland met wie je intensief contact onrhoudt. Dat maakt je werk bij Baker & McKenzie Amsterdam tot meer dan zomaar een baan. Ben jij mens genoeg voor een wereldbaan bij Baker & McKenzie? Ga dan naar EENWERELDBAANBIJBAKER.NL Wil je jezelf even kort voorstellen? Mijn naam is Mark Pit, ik ben 28 jaar en ik werk sinds 1 jaar en 2 maann bij Baker & McKenzie in Amsterdam. Ik ben mijn studiecarrière gestart met opleiding Management, Economie en Recht (MER) en aansluitend heb ik HBO-opleiding fiscale economie afgerond. Daarna heb ik op universiteit van Groningen Fiscaal recht gestuerd. Voordat ik bij Baker & McKenzie ging werken heb ik dit kantoor al op verschillen manieren leren kennen. Zo heb ik elgenomen aan voor stunten georganiseer Tax Course in Milaan en heb ik stage gelopen bij kantoor Amsterdam. Wat is nu je functie bij Baker & McKenzie? Mijn huidige functie is belastingadviseur op het gebied van vennootschapsbelasting. Ik werk met internationale bedrijven en multinationals, maar ook met midlgrote bedrijven. Waarom heb je gekozen voor een groot advocatenkantoor? De kantoren die behoren tot the Big four hebben 400 tot 500 fiscalisten in dienst. Baker & McKenzie Amsterdam is wat minr grootschalig, waardoor ik iereen ken en sfeer goed is. Daarnaast krijg ik er vrijheid die ik nodig heb om me te kunnen ontwikkelen. Accountantskantoren zijn meer hiërarchisch georganiseerd. Bovendien krijg ik kans om me op markten te begeven waar nog groeikansen bestaan voor het kantoor. Ben je tijns je studie actief geweest bij een studievereniging? Aan mijn HBO-opleiding is geen studievereniging verbonn, maar als stunt Fiscaal recht in Groningen ben ik actief lid geweest van studievereniging GFE. Met ze vereniging ben ik onr anre op studiereis geweest naar Miami en heb ik een symposium georganiseerd. Hoe zag je eerste werkweek er uit? Als stagiaire zag mijn werkweek er heel anrs uit dan nu. Tijns mijn stage werkte ik iere dag van 9 tot 5 en wanneer ik kantoor verliet hieln mijn verantwoorlijkhen op. Mijn beginperio als belastingadviseur was erg intensief. Zo moest ik wennen aan het ritme van het werken leven en vond ik het verwerken van alle nieuwe informatie best vermoeiend. Starters interview Baker & McKenzie veel kennis over het onrwerp van mijn scriptie. Daarnaast weet ik hoe ik verbann moet leggen tussen verschillen elementen uit wetboeken. De kennis die ik tijns mijn studie heb opgedaan voldoet als basis, maar je kunt niet alles op universiteit leren: goe communicatieve vaardighen zijn ook belangrijk.. Hoe nk je dat fiscale wereld er over 15 jaar uit ziet en waar sta jij dan? Zekerheid wordt steeds belangrijker. Dit uit zich bijvoorbeeld in horizontaal toezicht. Je maakt dan met fiscus afspraken over hoe je in toekomst met elkaar gaat samenwerken, waarbij het verlen wordt afgesloten. Er wordt dus steeds meer naar vormen van samenwerking gezocht tussen betrokken partijen. Ook het belang van belastingpositie in jaarrekening neemt toe, aangezien accountants moeten kunnen verklaren wat nettobelastingdruk is. Tegenwoordig staat vraag: wat is effectieve belastingdruk? vaak centraal. Ook buiten fiscaliteit wordt meer naar ze belastingdruk gekeken. Accountants mengen zich steeds meer met fiscalisten wanneer het gaat om belastingpositie. Daarnaast zie je dat het cowboygedrag van fiscalisten afneemt; zij lijken zich minr te focussen op het vinn van slimme manieren om met belasting om te gaan. In toekomst wil ik gaan promoveren op het gebied van arbitrage. In die richting wil ik dan ook mijn werk gaan zoeken. Op dit moment heb ik het erg naar mijn zin bij Baker & McKenzie en heb ik vooralsnog geen behoefte om bij een anr bedrijf te gaan werken. Heb je nog tips voor stunten? Een perio sturen in het buitenland is een aanrar, omdat je dan wordt gedwongen om je aan te passen aan een anre omgeving en cultuur. Daarnaast vind ik stage lopen een echte must en niet alleen bij je droomwerkgever, maar ook bij een kantoor dat je minr aantrekt. Soms blijkt in praktijk namelijk dat het ie dat je hebt over je iale toekomstige baan niet volledig klopt. Hierdoor kun je, wanneer tijd echt is aangebroken om organisatie te kiezen waar je gaat starten, een beter onrbouw afweging maken. Daarnaast is het belangrijk om niet uit het oog te verliezen dat je stuntentijd ook een tijd is waarin je je op sociaal gebied in sterke mate ontwikkelt. Kortom: het is van belang om je horizon te verbren tijns je studietijd. Heb je tijns je werk veel baat van je kennis uit je studies? Ja en nee. Op sommige terreinen hadn anre starters meer kennis dan ik, terwijl ik op anre gebien juist een voorsprong had doordat ik al ervaring had opgedaan als zelfstandig onrnemer. Natuurlijk kan ik mijn weg vinn in wetboeken en heb ik

19 Mazars is ontstaan uit een fusie tussen Mazars en Paarkooper&Hoffman Stunt Artikel interview Column 37 Stunt interview Priscilla Monteiro Naam: Priscilla Monteiro Leeftijd: 23 jaar Woonplaats: Rotterdam Studie: Fiscaal recht, bachelor 2 W.we kψnbijmεzars. Ψ Ga verr met Mazars. Kun je jezelf even kort voorstellen? Mijn naam is Priscilla Monteiro, ik ben 23 jaar en ik woon in Rotterdam. Mijn hobby s zijn reizen, piano spelen en slapen (aangezien ik dit weinig doe). Het laatste jaar ben ik onr anre in Guatamala, New York, Barcelona en Madrid geweest. Daarnaast werk ik twee dagen in week als secretaresse bij een architectenbureau. Waarom heb je voor je studie gekozen? Na mijn midlbare school heb ik hbo-opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening gevolgd. Daarna heb ik een jaar Internationaal en Europees Recht aan Universiteit van Tilburg gestuerd. Echter vond ik fiscaal recht veel uitdagenr, waardoor ik twee jaar gelen ben begonnen met mijn studie Fiscaal recht aan Erasmus Universiteit. Het sociale recht vond ik leuk, maar fiscaal recht trok mij toch meer. Met cijfers bezig zijn vind ik leuk. De studie is wel zwaar, maar ik vind het heel erg leuk en ik heb hier leuke vrienn. De groep stunten is veel hechter dan bij mijn hbo-opleiding. Ik heb straks wel het ie als ik klaar ben met mijn studie, dat ik echt heb gestren voor mijn diploma. Dat geeft mij een voldaan gevoel. Hoe kijkt je omgeving naar je studie? Mijn omgeving vraagt me of ik hen fijne kneepjes van het vak kan leren, zodat zij minr belasting hoeven te betalen. Ik zeg altijd tegen hen, creatief omgaan met belastingen mag wel, maar ontduiken niet. Daar wil ik hen dan ook best mee helpen. Ik was vorig jaar ook betrokken bij Stichting Belastingwinkel en daar kwamen ook altijd mensen die wiln dat ik kon zorgen dat zij minr belasting hoefn te betalen. Zoals ik al zei, daar wil ik best mee helpen, maar ik wil niet helpen met het ontduiken van belasting. Mijn ours zijn heel trots dat ik ze studie doe. Hoe keek jij vroeger naar fiscaliteit? Vroeger was ik toch meer maatschappelijk betrokken, het wat socialere type. Ik was toen niet heel erg bezig met fiscaliteit, dit kwam later pas. Nu trekt fiscaliteit en economie mij meer. Wat doe je allemaal in CT? Ik ben lid van Bedrijvendagcommissie van Christiaanse Taxateur, Voor mij is het belangrijk om zo actief mogelijk te zijn bij verenigen, zo leer ik allemaal nieuwe mensen kennen. Bij Bedrijvendag zit ik bij organisatiegroep. Dit houdt in dat ik onr anre het programma en programmaboekje van Bedrijvendag samenstel, het thema benk, bedrijven benar, flyers ontwerp en uitel, promotiepraatjes houd tijns colleges, en een lokatie moet vinn voor Bedrijvendag. De groep werkt hard maar het is ook gezellig. Daarnaast ben ik bestuurslid bij studievereniging ELSA voor alle rechtstunten. Bij ELSA ben ik gekomen doordat ik vorig jaar eerstejaars stunte was, en kennis nam van vereniging door vriendinnen. Toen was ik nog een beetje aan het kijken wat ik precies wil. Mij trok het internationale karakter van ELSA sterk aan, dus zo ben ik bij ELSA terecht gekomen. Hoe zie jij jezelf over 10 jaar? Ik wil keihard gaan werken. Ik ben mij nu al aan het voorberein om straks 60 uur per week te gaan werken bij een van big four kantoren van Nerland. Daarnaast wil ik veel geld gaan verdienen zodat ik een stichting kan oprichten in het buitenland voor een goed doel. Het liefst wil ik een stichting oprichten voor kinren in het kar van sport of opleiding. Op het hbo heb ik in Portugal stage gelopen met volwassenen, en vorig jaar vrijwilligerswerk in Guatamala met kinren. Het laatste paste echter meer bij mij. Mijn doel is echt dat ik naar het beste streef. Dit was al zo op het hbo en dat is nu ook zo op universiteit en dit zal ook in toekomst zo zijn. Ik ben enerzijds een carrièretijger, maar anrzijds ben ik ook heel sociaal, ik wil wereld verr helpen met mijn bijdrage.

20 Kantoorinterview Hertoghs advocaten-belastingkundigen 39 Kantoorinterview Hertoghs advocaten-belastingkundigen Op vrijdag 22 januari 2010 had redactie eer te gast te zijn op het kantoor van Hertoghs belastingkindigen-advocaten. We waren zeer onr indruk van gastvrije ontvangst die ons na het betren van het statige kantoorpand ten el viel. Nadat managing director van het kantoor nog even langs was geweest om kennis te maken konn we van start gaan met het interview waarvan wij toen nog niet wisten dat ze heel leuk zou gaan worn. Kunt u zichzelf even kort voorstellen? Mijn naam in Siegfried Kenswil, 24 jaar en ik woon in Den Haag. Ik ben sinds augustus 2009 werkzaam bij Hertoghs advocatenbelastingkundigen in Breda. Tijns mijn studie Fiscaal recht in Lein ben ik als werkstunt aan een aantal belastingadvieskantoren en rechterlijke macht verbonn geweest. Daarna heb ik een jaar bij een advieskantoor in Den Haag gewerkt alvorens ik bij Hertoghs terecht kwam. Wat was uw vooropleiding? Eerst heb ik een jaar International Business Administration aan Erasmus Universiteit gestuerd. Ik kwam er achter dat die studie niet helemaal bij mij paste. Toen ben ik in 2004 begonnen aan opleiding Fiscaal recht aan Universiteit van Lein. Het klassieke collegesysteem van Lein sprak me namelijk wel aan. In Lein heb ik naast normale fiscaal recht vakken wat extra rechtenvakken gedaan voor het behalen van mijn civiel effect. Heeft u zich naast uw studie bezig gehoun met nevenactiviteiten? Tijns mijn studie was ik mewerker van Rechtswinkel in Lein. Ik ben zelfs een tijd voorzitter geweest van belastingafling. Naast mijn activiteiten bij Rechtswinkel was ik ook een actief lid van fiscale studievereniging Pecunia Non Olet. Als lid van reiscommissie ben ik in 2007 mee geweest op studiereis naar Miami. Verr heb ik als werkstunt bij een aantal kantoren rondgesnuffeld. Waarom heeft u gekozen voor Hertoghs? Naarmate mijn studie vorr ging ik me serieuzer afvragen wat voor baan bij mij paste. Zoals ik al vertel heb ik tijns mijn studie een aantal bijbaantjes bij advieskantoren gehad. Ik merkte dat ik daar het juridisch nken miste. Tijns studie vond ik het altijd leuk om een ingewikkel casus uit te pluizen en daarmee aan slag te gaan. In praktijk viel dat tegen, voor mijn gevoel bestond een te groot el van het werk uit routine klusjes. Dit heeft natuurlijk ook te maken met het feit dat het advies commercieel aantrekkelijk moet zijn voor cliënten. Ik heb nog even gedacht aan het wetenschappelijk bureau bij een groot advieskantoor, maar daar moet je al vrij snel gaan specialiseren en ik wil juist breed bezig zijn. Daarom ben ik toen bij een midlgroot belastingadvieskantoor gaan werken. Daar heb je al gauw veel verantwoorlijkheid en een vrij breed werkveld. Maar ook daar merkte ik dat na een tijdje veel van het