AFSTAND. Er was u misschien het verkeerde deel van de aarde toebedeeld, u had uw huis vast met andere ramen voorgesteld maar

Transcriptie

1 voor vrijwilligers Driemaandelijks tijdschrift van VZW Vrijwilligerswerk TELEDIENST - ondernemingsnr ste jaargang nr. 4 oktober, november, december 2014 afgiftekantoor 8000 Brugge 1 / 2de afdeling - erkenningsnummer: P Verantwoordelijke uitgever: E. CLAES Garenmarkt Brugge

2 2 AFSTAND Voor J.K. ( ) Er was u misschien het verkeerde deel van de aarde toebedeeld, u had uw huis vast met andere ramen voorgesteld maar uiteindelijk gaat alle leven om een afstand: de lap vlees tussen twee ogen, de pendelende pas van land tot land, het gekruip van de dood over het plein dat te weinig hoeken kent. Niet de honderdenzeven woorden in de krant, niet het reizende volk dat u vandaag eert, niet alle bezoek maakt het verschil, evenmin dit gedicht. Misschien deed uw charmant accent het wel werd mij verteld, of was u het mooist met uw schaterlach die de roest tussen de gewrichten weg wast. Het laatste ommetje bracht u op een andere oever vanwaar u naar het water staarde, eventueel een nieuwe comfortzone zocht. Maar de knapste afstand was toch deze: onberoerd liet uw geslenter niet. Maarten Inghels

3 3 Beste Lezer, Vrijwilligers zijn erg belangrijk in onze samenleving. Zij verpersoonlijken het begrip solidariteit. Zij zijn de onopvallende draden van het web, zonder dewelke de structuur wankel en inefficiënt zou zijn. Zonder vrijwilligers zouden veel projecten in onze samenleving niet lukken of in het geheel niet kunnen plaatsvinden. Denk alleen al aan de zomerse fetsivals of de vele sportmanifestaties, die voor een groot deel op vrijwilligers draaien. Maar ook en vooral in het sociale landschap zijn vrijwilligers niet weg te denken. Zij steken er een gulle hand toe in de hulpverlenende en organisatieactiviteiten. En dit altijd ontzettend enthousiast en geheel belangeloos. Zij maken tijd voor taken die anders moeilijk of niet zouden worden ingevuld. Zo betekenen zij een moment van zon voor zowel de cliënten als de medewerkers van een organisatie. In het CAW zetten zeer veel vrijwilligers zich, op regelmatige basis, in voor uiteenlopende, betekenisvolle taken. Bezoeken aan en vervoer van cliënten, ontvangst van cliënten, bezoek aan gevangenen, televestiaire draaiend houden, slachtofferbegeleiding enz. Wat zouden wij doen zonder hen? Daarom vinden wij het belangrijk om hen, via dit contactblad te informeren en soms ook wel te amuseren. Ook hen aan het woord te laten in een interview of een zelf geschreven stuk. In dit nummer vind je een interview met een vrijwilliger die na 52 jaar afscheid neemt. Applaus! Of de vrijwillige verpleegsters die zich al jarren inzetten in het Inloopcentrum Oostende en die nu gaan samenwerken met Dokters van de wereld. Applaus! En het leuke cursiefje van de vrijwilligster die bewust kiest voor een autoloos bestaan. Applaus! We blijven nog steeds vrijwillgers zoeken. Dus vind je ook verschillende vacatures voor vrijwilligers in dit tijdschrift. Voel je je geroepen om je hier voor in te zetten? Aarzel dan niet, en neem contact. Of anders, zeg het voort. In je vriendenkring of familie is er misschien iemand die zich er door aangesproken voelt. Je ziet het, we kunnen niet zonder jullie. En we zijn daar heel erg dankbaar voor. Blij dat jullie er zijn. Rein De Puysseleyr Wil je het Contactblad voortaan digitaal ontvangen, per dus, laat ons dat dan weten op: Op die manier kunnen we een hele hoop papier besparen en werken we samen aan een duurzamer milieu! Omdat het over een groot bestand gaat is het wel nodig dat je over een snelle internetverbinding beschikt!

4 4 knoop de strijd aan tegen armoede 17 oktober werelddag van verzet tegen armoede Laagste inkomens omhoog Alle inkomens en uitkeringen boven de armoedegrens. Daarvoor komen de verenigingen waar armen het woord nemen uit Vlaanderen, Brussel en Wallonië op zondag 12 oktober op straat, in aanloop naar de Werelddag van Verzet tegen Armoede, traditioneel op 17 oktober. De mogelijkheid van een minimuminkomen boven de armoedegrens werd 2 jaar lang onderzocht in 5 Europese landen, waaronder België (waar naast de armoedeorganisaties ook de drie grote vakbonden aan deelnamen). Heel wat mensen moeten vandaag in ons land rondkomen met een inkomen onder de Europese armoedegrens ( 1.000/maand voor een alleenstaande en 2.101/maand voor een gezin. Het leefloon bedraagt vandaag 817/maand voor een alleenstaande en voor een gezin. Mensen met een leefloon, langdurig werkzoekenden, mensen met een handicap, chronisch zieken Allemaal zitten ze ver onder die armoedegrens. Een waardig inkomen is een grondrecht. In aanloop naar de voorbije verkiezingen erkende zo goed als elke partij dat inkomens onder de Europese armoedegrens onaanvaardbaar zijn. Het Rekenhof berekende in 2008 dat de verhoging van de uitkeringen en vervangingsinkomens tot de armoedegrens 1,25 miljard euro zou kosten. Met een indexering van 20 % komen we nu bij een bedrag uit van om en bij de 1,5 miljard euro. Geen gering bedrag, maar wel haalbaar. Ter vergelijking, de notionele intrestaftrek voor bedrijven kost de federale overheid jaarlijks 6 miljard euro. Als men mensen met een uitkering waardig wil laten leven, is dat dus vooral een kwestie van politieke wil. Daarom vragen wij dat politieke partijen kleur bekennen. Daarom stelt het Netwerk tegen Armoede dat er geen nieuw federaal regeerakkoord kan gesloten worden zonder een akkoord om alle uitkeringen en inkomens, die onder de armoedegrens liggen, minstens tot aan die grens op te trekken. Op 12 oktober komen mensen in armoede en hun sympathisanten op straat om hun eis voor een waardig inkomen kracht bij te zetten. De betoging vertrekt om 14 uur aan Brussel-Noord en eindigt op het Sint-Katelijneplein, waar mensen in armoede vanaf 15 uur op het podium hun verhaal doen. De manifestatie eindigt rond 17 uur. Steun de eisen van Netwerk tegen Armoede door de petitie te ondertekenen op

5 5

6 6 assertiviteit bij vrijwilligers In onze organisatie CAW Noord-West-Vlaanderen wordt erg vaak een beroep gedaan op de inzet van vele vrijwilligers. Er wordt van de vrijwilliger wel wat verwacht: tijd, inzet, motivatie, vaardigheden en kennis. Daarnaast is het ook belangrijk dat vrijwilligers blijk geven van een positieve ingesteldheid, stressbestendigheid en assertiviteit. Dat is dus niet niks! Assertiviteit Assertiviteit klinkt in sommige oren als een negatieve kwaliteit. Vaak wordt er gedacht aan een grote mond opzetten. In dit artikel gaan we even in op wat assertiviteit echt inhoudt. Dat het een positieve kwaliteit is die jou als vrijwilliger vooruit kan helpen! Net als iedereen heeft een vrijwilliger het recht om grenzen te stellen, maar neen durven zeggen is niet altijd makkelijk. Hierdoor dreigen vrijwilligers wel eens in vervelende situaties verzeild te geraken en beginnen ze negatieve gevoelens te ervaren. Dit zou kunnen leiden tot demotivatie en de neiging om als vrijwilliger af te haken. Eén ding staat vast: assertief zijn kan je leren, zowel in relatie tot cliënten als in relatie tot collega-vrijwilligers! Assertief zijn betekent: het uiten van je gedachten, gevoelens en meningen op een directe, eerlijke, redelijke en gepast wijze, met respect voor de gevoelens van de ander. Assertiviteit verschilt van brutaliteit of egoïsme. Voorbeeld: iemand valt je steeds in de rede terwijl je een verhaal aan het vertellen bent. Je zegt: Ik vind het vervelend dat je me niet laat uitpraten. Dan raak ik de draad van mijn verhaal helemaal kwijt. Mag ik eerst mijn verhaal afmaken, voordat jij je mening zegt? Assertief gedrag levert bewustzijn en zelfverzekerdheid op. Een assertief iemand gaat conflicten niet uit de weg, maar erkent eigen gevoelens en wensen en durft zich kwetsbaar op te stellen. Kortom: dit is wat ik denk; dit is wat ik voel; dit is wat ik wil. Dit betekent niet automatisch dat je altijd krijgt wat je wil. Maar je houdt er wel een goed gevoel aan over, omdat je de moed had je mening te uiten. Obstakels Soms heb je een aantal obstakels te overwinnen om assertief te zijn: Weinig zelfvertrouwen: ik ben niet bekwaam, ik kan het niet : constant negatieve gedachten hebben over jezelf, is schadelijk voor het zelfvertrouwen Gebrekkige conflicthantering: je voelt angst voor een conflict omdat dit gepaard gaat met emoties. De communicatie open houden, ook nadat het conflict opgelost is, is belangrijk. Slechte communicatievaardigheden: het lukt je niet om je op een duidelijke en directe manier te uiten, wat tot onrust en onzekerheid leidt Andere obstakels Zelfonderschatting: ik ben dom, ik ben een slappeling Perfectionisme: ik moet de beste zijn, ik mag geen fouten maken Angst voor afwijzing: ik wil dat men me aardig vindt, dus ik doe alsof ik het eens ben Rampgedachten: dit zal mislukken, en dan word ik ontslagen Invullen van reacties voor anderen: hij wordt zeker boos als ik iets zeg Het belang van ik-uitspraken Een effectieve en assertieve communicatietechniek is het gebruik van ik-uitspraken in plaats van jij-uitspraken. Het woord jij kan aanvallend overkomen. Ik-uitspraken veranderen een agressieve, beschuldigende uitspraak in een niet-bedreigende uitnodiging tot discussie. Voorbeeld: Niet: Jij bent ongeïnteresseerd, maar: Als ik je vraag om een gesprek heb je geen tijd. Ik heb daardoor het gevoel dat je niet geïnteresseerd bent

7 7 Hoe je het doet: Begin met het woord ik Zeg wat je voelt, denkt of nodig hebt: ik wordt boos omdat, ik vind dit omdat, ik vind het nodig dat dit gedaan wordt omdat Formuleer positief: Niet: Ik vind het niet leuk dat je me telkens in de rede valt, maar: Ik zou het fijn vinden als je me laat uitpraten en wacht met reageren tot in mijn zegje gedaan heb Ik-uitspraken betekenen een positieve stap naar het verbeteren van relaties en het vergroten van je zelfrespect. Complimenten kunnen aanvaarden Door een compliment te geven bouw je aan een positieve relatie met de ander, of wordt een vrijwilliger in de bloemetjes gezet. Veel mensen vinden het echter moeilijk om op een compliment te reageren: ze voelen zich ongemakkelijk bij zoveel aandacht en zijn niet gewoon om in de belangstelling te staan. Voorbeeld: In de organisatie waar je vrijwilliger bent, krijg je een compliment van je coach of collega: Je hebt goed werk geleverd Foute reactie: Oh, dat was niets. Iedereen had dit kunnen doen. (negatief denken) Foute reactie: Heb je iets nodig misschien? (motief in twijfel trekken) Goede reactie: Dankjewel, ik waardeer je compliment (aanvaarden) Lichaamstaal Lichaamstaal speelt ook een rol. 10 % van een boodschap wordt overgebracht via verbale taal, 90% non-verbaal via lichaamstaal. Laat je lichaam spreken: Sta of zit rechtop met je schouders naar achteren Houd je handen en voeten in bedwang. Geen gewiebel of gefriemel Spreek rustig, met duidelijke stem en intonatie Maak gebruik van gebaren om je woorden te onderstrepen Maak oogcontact: kijk de ander aan Iedereen is vertrouwd met uitspraken als kom op voor jezelf of kom op voor je rechten. De centrale gedachte achter assertief gedrag is, dat je je rechten kent en er geen moeite mee hebt om deze te uiten met behulp van bepaalde technieken. We wensen alle vrijwilligers veel succes met het toepassen van bovenstaande tips en technieken. Mieke Lins Bron: Vrijwilligerskit: Vrijwilligers broodnodig, uitgegeven door Sociumi vzw, 2008 Meer lezen?

8 8 zoals een bloem de zon nodig heeft om bloem te worden, zo heeft een mens de liefde nodig om mens te worden. Interview van een afscheidnemende vrijwilliger: Paul Dupan Na vele jaren vrijwilligerswerk te hebben gedaan, neemt Paul Dupan afscheid van de Teledienst. Op een gezegende leeftijd van 81 jaar is het tijd om ermee te stoppen, zegt hij. We stellen Paul enkele vragen en blikken samen met hem even terug naar de dag van toen. Dag Paul, het is een beetje een historisch moment. Na al die jaren stop je als vrijwilliger bij het CAW. Hoe lang ben je actief geweest? In 1962 ben ik begonnen met vrijwilligerswerk bij de Teledienst, tot nu in Dat is toch een mooie periode van 52 jaar. Toen was ik ook nog professioneel actief voor Ebes (nu Eandis). Ik werkte op de Personeeldienst om eerste medische hulp te bieden. Kun je iets vertellen over de startperiode toen in die tijd? De Teledienst was toen nog langs de Dijver. De verantwoordelijke Zuster Inego (Maria Vandeputte) werkte bij de start nog met steekkaarten. De mensen die hulp nodig hadden kwamen zich aanmelden en dan werd dan een vrijwilliger ingeschakeld. Ik zat bij de vrijwilligers die personen vervoerden naar hun werk of kliniek omdat zij zichzelf niet konden verplaatsen. Later werd dat mensen brengen naar voedselbanken of grootwarenhuizen. In de vakantieperiodes kinderen brengen naar speelpleinen of opvangverblijven. Welke vrijwilligersopdracht blijft je altijd bij? Ik heb vaak éénmalige opdrachten uitgevoerd, maar er is wel één iemand die me altijd zal bij blijven: een blinde man die ik regelmatig heb vervoerd van Varsenare naar het station en terug, alsook hem vervoeren naar zijn huis ergens in West-Vlaanderen. Ik heb ook nooit het gevoel gehad bij een cliënt voor die ga ik nooit meer iets doen, als er iets misliep bijvoorbeeld. Als de persoon van de afspraak niet opdaagde of niet thuis was, dan was dat geen ramp Ik heb dit vrijwilligerswerk altijd zeer graag gedaan. Wat is volgens jou een goede reden om vrijwilligerswerk te doen? Ik kreeg de eerste prikkel om vrijwilligerswerk te doen in de eerste plaats mee van mijn ouders, maar ook door lid te zijn van een scoutsgroep ben ik er ingerold. Van jongverkenner tot verkenner en dan tot leider. In 1958 en op vraag van de voorzitter van mindervalide volwassenen richtte ik in Brugge een scoutsgroep op voor mindervalide kinderen met als naam V.V.K.S 4e Brugge Koning Baudewijn B.E. (B.E. staat voor Bijzondere Eisen.) Na ons eerste Scoutskamp in het groot verlof 1952 in De Blankaart in Woumen kreeg ik een telefoon van de Directeur van Domminiek Savio in Gits die mij wou spreken. En de vraag was als ik ook een scoutsgroep zou kunnen oprichten bij hen. Na een korte zoektocht is dat ook gebeurd. Enkele maanden nadien kreeg ik een telefoontje vanuit Spermalie in Brugge, of ik ook bij hen een scoutsgroep kon oprichten voor doven en slechthorenden. Ook dat is gelukt. Dit om te vermelden dat er daarvoor veel leiders en leidsters nodig waren. Dus vele scoutsleiders en scoutsleidsters met andere woorden veel VRIJWILLIGERS. Deze drie afdelingen Brugge Gits en Spermalie Brugge bestaan al enkele jaren niet meer. Maar, waar wij als leiding fier op zijn is dat wij nog altijd elk jaar samenkomen, leiders - leidsters met hun partner en onze aalmoezenier. Er zijn ondertussen andere initiatieven en organisaties ontstaan die ontspanning aanbieden voor deze doelgroep, zoals vzw Oranje.

9 9 Was of ben je nog op andere vlakken actief als vrijwilliger? Voor het Rode Kruis heb ik mij ook jarenlang ingezet. Ik volgde een cursus EHBO en Ambulancier. Nadien heb ik na een opleiding ook zelf deze cursussen gegeven en was ik hoofd van de Hulpdienst. Vandaag ben ik nog enkel actief als vrijwilliger op de parochie. Wil je nog afsluiten met een bijzonder woordje? Ik wil zeker en vast mijn vrouw Suz bedanken voor het feit dat ze steeds een grote steun is geweest. Ik was vaak op stap om anderen te gaan helpen, terwijl wij toch een gezin van 4 kinderen hadden. Ondertussen ben ik ook de trotse opa van 11 kleinkinderen. Paul, we willen je in naam van het ganse CAW van harte bedanken voor de jarenlange inzet en het vele mooie werk dat je verzet hebt. We wensen je nog veel aangename en gezonde jaren toe, samen met je vrouw Suz, de kinderen, kleinkinderen en vrienden om je heen. Interview: Mieke Lins

10 10 verhalen en foto s over vrijheid In 2014 werd in de 3 West-Vlaamse gevangenissen de aftrap gegeven van een aantal activiteiten ter herinnering aan WO1. Het project kreeg de naam FRONT(ière), die zowel verwijst naar WO1 (het front), als naar de grens (frontière) tussen de gevangenis en de buitenwereld. Met dit cultureel project willen we gedetineerden niet alleen vanuit hun eigen leefwereld laten toekijken naar deze herdenking, maar hen actief laten participeren zodat ook zij bewust zijn van de impact die WOI had op onze samenleving. Thema s als respect, dialoog, verdraagzaamheid zijn heel belangrijk hierbij zodat we naar een open verdraagzame samenleving streven waarbij geen plaats meer is voor dergelijke (inter) nationale conflicten. De gevangenis is nog te vaak afgesloten van de samenleving. Er is als het ware nog een duidelijke grens die beide werelden van elkaar scheidt. Door het opzetten van een dialoog over de gevangenismuren heen willen we onze doelgroep en de samenleving een stuk dichter brengen en de grens een stuk doorbreken. Op deze manier kan een meer wederzijdse tolerante houding en begrip voor elkaar ontstaan. In de gevangenis van Brugge konden gedetineerden deelnemen aan de workshop: verhalen en foto s over vrijheid. Leerlingen van het foto-atelier van de academie van Menen nodigden gevangenen uit om een persoonlijk verhaal neer te schrijven bij een specifieke plaats buiten de gevangenis die bij hen een sterk gevoel van vrijheid opriep. Deze brieven werden bezorgd aan de leerlingen van de academie, die op hun beurt een foto maakten passend bij het verhaal. De workshop brieven schrijven werd begeleid door Tine Moniek. Hieronder volgt haar belevenis. Naar aanleiding van mijn wekelijkse bezoekjes aan de gevangenis van Brugge schreef ik deze tekst op mijn blog. Noem het een foto van mijn hoofd. Tenminste van wat erin zit: mijn gedachten. Ik ervaar mijn grootste vrijheid toch nog altijd in mijn hoofd. Ooit verkondigde ik heel luid dat gevangenen geluk hadden. Dat ze kabeltelevisie hadden, terwijl ik het enkel en alleen met de BRT moest stellen. Ik was toen een jaar of twaalf maximum en wist niet beter. Groot was mijn verbazing dat er geen leeftijd op deze uitspraak staat, want ik hoorde hem de laatste tijd wel vaker, toen ik volwassen mensen vertelde over mijn bijzondere bezigheid in februari. Op vraag van de leerkrachten fotografie van de SABK in Menen, reed ik wekelijks naar de Penitentiair Complex in Brugge. Aan de hand van verhalen van gedetineerden over vrijheid, maakten de leerlingen fotografie een foto. Ik werd gevraagd om het schrijven van de teksten te begeleiden. In praktijk kwam dat al gauw neer op een individueel gesprekje met alleen de gedetineerde en ikzelf in een klein bureeltje. Het is niet dat ik wilde fantasieën koester over gevaarlijke mannen. Het is ook geen sensatiebeluste nieuwsgierigheid die me wekelijks naar de portier van het Complex in Brugge bracht. Ik had geen cameraploeg bij me en wat de mannen en vrouwen in kwestie mispeuterd hadden hoefde ik niet eens te weten. Wat het wel was? Noem het een soort van een onbewogenheid die ik niet heb. Echte mensen laten me nooit onbewogen. Het eerste wat me opviel in Brugge was het aanhoudende gekrijs van meeuwen. Die vogels stonden voor mij lang symbool voor vakantie aan zee. Als ik ze bij het ontwaken hoorde, betekende dat dat ik in Blankenberge of Oostende was. Maar deze exemplaren lijken met hun vreselijke schreeuwen op gieren die op de hoge muren van de gevangenis de dood begeren. Meer nog dan veel mensen lijken ze met een beschuldigende vinger te wijzen: Eigen schuld, dikke bult! roepen ze de hele tijd. De hele dag. Jaren aan een stuk door vliegen ze vrij voorbij gesloten ramen. Meer nog: ze bevuilen die ramen en daarmee het uitzicht op betere tijden. Mocht ik ooit moeten zitten en weer vrijkomen: ik zou geen meeuw meer kunnen zien zonder haten. Het zijn niet de meeuwen en hun kledders poep die het leven in een gevangenis onprettig maken. Het is de sfeer die er hangt: een bedompte lucht waar je na een uur of twee bijzonder zwaarmoedig van wordt en die je soms zelfs hoofdpijn bezorgt. De mogelijkheid tot verse adem krijgt men op de

11 11 wandeling. Dan mogen de gedetineerden ruim een uurtje luchten op een koer. De wandeling is dan ook het meest voorkomende woord. Het klinkt als vrolijk fluiten in de bossen, maar het is rondjes wandelen op een plein. Meestal loopt men per twee of alleen de omtrek van het plein af. Het leek van bovenaf gezien zelf een beetje op marcheren. In bepaalde afdelingen van de gevangenis gaat de wandeling niet door als er te weinig geïnteresseerden zijn. Dan blijft men op cel, die ze meestal moeten delen. De sfeer die er hangt, is best wel te vergelijken met die van een bejaardentehuis: alleen zijn veel gedetineerden wel al heel erg jong bejaard. Soms is er werk. Soms ook niet. Soms zijn de cipiers vriendelijk. Soms zijn ze inderdaad clichés die je in films ziet. Dat geldt natuurlijk ook voor je celgenoten. Soms mag je meedoen aan één of andere cursus (bijvoorbeeld bedrijfsbeheer), maar soms ook gaat je vraag tot deelname verloren of zit de cursus al vol. Soms krijg je bezoek. Anderen zien nooit iemand van buiten. Gelukkig dat sport mogelijk is. Gelukkig dat er verenigingen zijn zoals De Rode Antraciet die sport en cultuur aanbieden in de penitentiaire sector. Gelukkig dat er lesgevers te vinden zijn, vrijwilligers,... Dat er mannen en vrouwen zijn die hun neus niet ophalen voor wat door veel mensen gewoon als uitschot en verloren wordt gezien. Die laatst vernoemde mensen vinden het vaak ongehoord dat mannen en vrouwen in gevangenissen ontspanning mogen hebben. Ze vinden dat een straf niet hoog genoeg kan zijn. Dat iemand die schuldig werd bevonden aan het plegen van een misdrijf in een donkere cel mag wegrotten in alle eenzaamheid. Op water en brood. Zonder enig menselijk contact. Maar ik ben het daar niet mee eens. Het is net belangrijk dat gedetineerden allerlei kansen worden aangeboden: dat ze zich kunnen bijscholen, dat er filmmiddagen bestaan, dat ze kunnen sporten, schilderen, lezen,... Dat de mogelijkheid er is om even in gedachten uit die cel te stappen. Dat er iets als hoop is, om voor op te staan. Ja, in andere landen gaat het anders. Maar wij leven hier en na het uitzitten van hun straf gaan ze hier ook weer verder. Uiteindelijk laat bijna iedereen ooit de gevangenispoort achter zich. Hoe kunnen ze dan ooit weer meedraaien in een maatschappij als de onze als alles en iedereen hen de rug toekeert? Wat ik ook gezien heb in die korte maar intense periode, is dat iedereen ooit in de gevangenis kan terechtkomen. Niet iedereen die daar zit is een meedogenloze seriemoordenaar. Sommigen komen er door verkeerde vrienden. Door de omstandigheden waarin ze opgroeiden. Door zwakte. Een misstap. Een kortsluiting. Maar wie garandeert ons dat het ons niet kan overkomen? Of een familielid? Een vriend? Wie zal dan onze zeep, telefoongesprekken of tabak betalen? Wie komt dan met een hart naar mij toe? Ik vroeg het trouwens na: over de televisie. Wie geen geld betaalt in Brugge heeft net als ik vroeger alleen de VRT. Maar krijgt er National Geographic bij. Gezellig met je celgenoten kijken naar wilde wrede dieren die in alle vrijheid leven... In juni werd een ontmoetingsmoment georganiseerd tussen de verhaalschrijvers en de fotografen, waarbij de foto s en de brieven werden tentoongesteld Een heuglijk moment tijdens mijn tijd in Brugge, was toen ik een deelnemer aan het project zag vrijkomen. Buiten stond geen vrolijke bende op hem te wachten met vlaggetjes en spandoeken. Moederziel alleen en zonder enige glimlach werd hij tot bij de deur begeleid. Succes! werd hem toegefluisterd. Ik wens het hem, maar ook iedereen van harte. Vrijheid zal ik, dankzij deze periode, voortaan niet meer in andere werelden zoeken. Tine Moniek Hannelore Pintelon

12 12 dokters van de wereld opent permantie in oostende Het CAW wordt al enkele jaren geconfronteerd met een grote instroom van transitmigranten. Velen onder hen hebben nood aan dringende medische zorg, maar kunnen helaas niet terecht in de ziekenhuizen. Daarom richtte het CAW in het Inloopcentrum Oostende een medische post in die tot op vandaag bemand wordt met vrijwilligers. Het gaat om 6 verpleegkundigen die een rolbeurt waarnemen om mensen, zonder SIS-kaart of papieren, de nodige medische zorg te bieden. Ondanks de regelgeving inzake dringende medisch hulp, stellen we vast dat nog steeds veel mensen geen toegang krijgen tot de noodzakelijke medische zorg omwille van een veel te enge interpretatie van het begrip dringend. Dit geldt voor meerdere ziekenhuizen in meerdere steden. Dit is dan ook één van de bestaansredenen van Dokters van de wereld. Deze organisatie is actief in centrumsteden waar zij vaststellen dat de toegang tot de gezondheidszorg voor kwetsbare mensen niet verzekerd is, ondanks de regelgeving van dringende medische hulp. Gezien de mogelijkheden van Dokters van de wereld op medisch vlak, is een samenwerking met het CAW een groot voordeel voor de cliënten: medicatie kan worden aangeleverd, een dokter helpt de medische post mee bemannen, medische dossiers worden opgemaakt voor ernstig zieke mensen die zich verplaatsen langs de kust of naar een andere stad. Een interview van Jeroen Janssens met Tine Wyns, directeur CAW, sedert jaar en dag betrokken bij de opvang van transistmigranten, mensen zonder papieren, daklozen... Tine Wyns: Meer en meer mensen zitten vast aan de Belgische kust in penibele omstandigheden. Al sedert 2010 hebben we in het CAW een programma, met vrijwillige verpleegkundigen, voor transitmigranten. Ze zijn meestal op de vlucht, en vaak getraumatiseerd door wat ze hebben meegemaakt in hun thuisland of onderweg. Ten einde raad melden ze zich bij ons aan, vaak ziek, gewond of uitgeput. Bij deze groep stellen we regelmatig breuken vast, door van een rijdende vrachtwagen te springen. De laatste tijd zien we een evolutie: relatief minder vluchtelingen die naar Engeland willen afreizen, maar veel meer mensen die hier willen blijven, met of zonder verblijfsvergunning. Oostende is eigenlijk een relatief kleine centrumstad met grootstedelijke problemen. Er wonen zo n 200 nationaliteiten in onze stad! Ons centrum is de enige plek aan de kust waar iedereen juridische en medische hulp kan krijgen. We zijn goed geïntegreerd in de buurt, alle buren weten dat we werken met daklozen en vluchtelingen.

13 13 Ik ben erg blij dat Dokters van de Wereld eind september haar consultaties in Oostende gaat starten. We zullen de mensen veel beter kunnen helpen. Niet alleen hier ter plaatse, maar we zullen ook makkelijker mensen kunnen doorverwijzen naar ziekenhuizen voor verdere behandeling. Het centrum start kleinschalig. Het CAW heeft 2 ruimtes beschikbaar gesteld: een voor een algemeen onderzoek door een verpleegkundige en een ander als doktersruimte. Een halve dag per week in het begin, maar we willen al snel overgaan naar twee halve dagen per week. Vrijwillige artsen en verpleegkundigen zijn nog heel erg welkom om van dit mooie project een succes te maken. Vroeger hadden we altijd problemen om de medicijnen te betalen, dat wordt nu ook veel beter dankzij het netwerk van Dokters van de Wereld. De permanente aanwezigheid zorgt ook voor continuïteit, de patiënten zullen beter opgevolgd worden. Wat de vrijwilligers van het eerste uur daarvan vinden? Die zijn blij en opgelucht dat de dienst hier verder uitgebouwd wordt. Er zijn nu eenmaal te veel mensen hier die geen toegang tot medische zorg hebben. Ik ben vooral blij dat we deze medische post opstarten, ook als signaal naar onze overheden. Als zij er niet voor zorgen zijn er andere mensen die in de bres springen. Interview: Jeroen Janssens Dokters van de Wereld / Médecins du Monde Wil je meer weten over dit project of wil je je aanmelden als vrijwilliger? Dokters van de Wereld opent een vierde COZO (Centrum voor Onthaal, Zorg en Oriëntatie) in België. Na Brussel, Antwerpen en La Louvière komt er nu ook een permanente dienst in Oostende. Deze antennepost zal in aanvang 1 voormiddag per week open zijn en bemand worden door een dokter en een verpleegkundige. De antennepost zal toegankelijk zijn voor alle mensen die nood hebben aan medische zorg én niet in orde zijn met het RIZIV. De antennepost zal ingebed worden in de Sint- Sebastiaanstraat 16 A te Oostende, in nauwe verbinding met het Inloopcentrum.

14 14 ik heb geen auto meer en nu? Sinds september 2013 ga ik zonder auto door het leven. Neen, het is niet van moeten. Het was een volledig bewuste keuze. En nu? Een wereld van nieuwe ervaringen ging voor mij open, de meeste heel verrijkend. Wanneer het maar enigszins kan gebruik ik de fiets, een prima fiets, de rolls royce onder de fietsen (beweren sommigen) maar niet elektrisch. Van alle kanten wordt ons ingeprent dat gezondheid te maken heeft met gezond eten en in beweging blijven. Fitnesscentra doen bij deze oproep hun voordeel. Aan de andere kant bedienen we de televisie, de garagepoort, rolluiken, het autoportier met de afstandsbediening. Zelfs gras maaien gebeurt nu vaak met een soort elektrisch lieveheersbeestje dat heel alleen de weg over het gazon vindt. Ik fiets ongeveer 10 km per dag. Soms gebeurt dat op het spitsuur. Dan rijd ik welgemoed autofiles voorbij en, het is misschien niet mooi maar ik heb dan een beetje leedvermaak... Viermaal in de week rijd ik vanuit Male naar de binnenstad. Parkeerproblemen ken ik niet. De fiets brengt mij vlak bij mijn bestemming. Onder het zadel heb ik een plaatje bevestigd: Weer een auto minder. Meer en meer zie ik eenzelfde plaatje ook bij andere fietsers Het voelt als een stukje solidariteit. In de zorg voor het milieu is de fiets toch heel waardevol? Geen lawaai, geen uitlaatgassen! Maar wat als het regent? Een mens wil nog een beetje fatsoenlijk op zijn bestemming aankomen. Oplossing één: ik trek een regenpak aan. Als ik zo terug thuis arriveer is het een zaligheid op zich het soms druipnatte pak uit te trekken en te genieten van de droge warmte die mij omringt. Oplossing twee: ik ga met de lijnbus: nummer 6 stopt schuin tegenover mijn huis. Om de 20 minuten komt er een bus. Is dat niet duur? Helemaal niet. Oud zijn heeft zo zijn voordelen. Ik mag gratis mee op alle bussen en trams (inclusief de kusttram) in het hele Vlaamse land en zelfs naar het buitenland: lijn 42 brengt mij gratis naar Sluis. Dit jaar werd mijn buspas vernieuwd voor de komende vijf jaar. Daar heb ik wel een kapitaal van 5 euro moeten voor investeren!... Met alle genoegen trouwens. Langere afstanden doe ik met de trein: een zaligheid. Ik vlei me neer aan een raam in een comfortabele zetel. Omdat ik vrijwel nooit de trein neem op spitsuren lukt me dat meestal. Vanaf nu kan ik het landschap bewonderen, de immer wisselende kleuren, de opeenvolging van de seizoenen. Of ik duik in mijn tas en lees of puzzel. Stress? Helemaal niet! Die is voor de autochauffeurs. Het (soms gespannen) zoeken naar de juiste weg, andere wagens in de gaten houden, in files terechtkomen, het is er allemaal niet meer bij. Ik kom fit en uitgerust op mijn bestemming aan. De trein is ook financieel een meevaller: voor 6 euro brengt hij me naar elk station in het land en terug. En dan te bedenken dat ik geen autoverzekering, geen taks, geen onderhoud, geen benzine meer hoef te betalen. Van het uitgespaarde geld kan ik mij in uitzonderlijke gevallen een taxi permitteren. Sinds ik niet meer met de auto rijd, voel ik me meer deel uitmaken van de samenleving in al haar geledingen, kleuren en leeftijden. Er lijkt (nu pas) iets van mijn vaders karakter in mij wakker geworden. Zelf reed hij heel zelden met het openbaar vervoer, des te meer met de fiets. Maar waar hij ook ging, in een lang of een kort traject, het was onmogelijk dat hij met niemand gesproken had. Ik merk dat ik nu ook veel meer dan vroeger mensen aanspreek en dat kan leiden tot onverwachte, korte ontmoetingen, die ik eenzaam in de auto zou mislopen. Zo stapte ik eens in Brugge op een overvolle bus. Een dame met een hoofddoek bood mij haar plaats aan. Ik vind het niet zo leuk als mensen dat doen en denk dan: Een tijdje rechtstaan dat kan

15 15 ik nog wel, hoor; Maar ik sla de aangeboden plaats nooit af omdat ik de weinigen, die dat gebaar nog maken, wil bevestigen. Dus ik ga zitten en vraag aan de dame: Morgen is het offerfeest, zeker? Haar gezicht klaart op: Hoe weet u dat?. Toevallig heb ik via de media gehoord over de problemen rond het slachten van schapen. We geraken aan de praat. Zij is Algerijnse en spreekt behoorlijk Nederlands. Als ze even verder uitstapt wens ik haar een goed offerfeest. Zij knikt blij: een minuscuul menselijk contactje, maar het is er één. Toen ik onlangs op het punt stond aan te komen in het station van Berchem klonk een fijn, hoog stemmetje van een even fijn dametje: Wil iemand mij straks van de trein helpen?. Ik wou wel en toen we voor het open portier stonden riep ze verschrikt: Wat een diepe put!. Zij was 92 jaar en het verhaal van welke bus en tram ze nog moest nemen klonk als de aankondiging van een expeditie. Maar het leukste overkwam mij in de Scheutstraat in Anderlecht. Ik wachtte op een bus naar het Zuidstation. Het was winter tussen 5 en 6 en dus al vrij donker. Er kwam een oude man aangestapt, een muts diep over het hoofd. Hij deponeerde z n volle boodschappentas op de grond, diepte een piepklein lampje uit zijn jaszak, overliep de uurregeling en meldde toen: Il arrive à 5.30 h.! Alors, on ne devra pas attendre longtemps. antwoord ik. Ha, ça, on ne sait pas. Il peut être en retard. Ou il ne vient pas! Alors on prend le suivant. Ha, ça on ne sait pas! Peut-être il n y a pas de chauffeur! La compagnie engagera un autre alors. Ha, ça on ne sait pas! Peut-être on ne trouve pas; ou il est peut-être malade; ou il ne veut pas travailler; c est le weekend. Hij zegt het zonder klagen, eerder als een persoonlijke filosofie over buschauffeurs in Brussel in het weekend. We zijn alleen aan de halte en ik heb het een beetje gehad met zijn: Ha, ça on ne sait pas. De bus komt uiteraard wel. Wanneer we het Zuidstation naderen galmt een stem door de bus: Madame, le midi! De man staat al op de stoep. Hij reikt mij zijn hand en laat mij uitstappen. Nooit eerder ben ik zo elegant uit een bus geholpen dan door deze oude (ik denk Marokkaanse) man. Ik rep mij naar het station. Plots word ik bruusk geconfronteerd met een heel andere kant van onze samenleving: op stukken karton, onder smoezelige dekens ligt niet één maar meerdere daklozen. Het is stil, donker, een beetje akelig. In elk geval heel schrijnend. Het grijpt je direct naar de keel, zoveel meer dan dat je het op TV ziet. Maar als er vertragingen zijn of stakingen, afgelaste treinen, vastgevroren bovenleidingen? Het kan natuurlijk, niets op deze wereld is perfect. Maar het is in elk geval niet van aard om mij te doen terug verlangen naar mijn auto. Ik vind wel een oplossing of ik blijf gewoon thuis. Magda Himschoot Vrijwilliger receptie Garenmarkt

16 16 vacatures voor vrijwilligers Begeleidende vrijwilliger voor Kinderbezoek in de gevangenis van Brugge Voor het kinderbezoek in de gevangenis van Brugge zijn we op zoek naar een enthousiaste vrijwilliger om ons vrijwilligersteam te versterken. Animeer je graag kinderen? Ben je creatief? Kan jij je regelmatig (min. 1 keer/maand) vrijmaken op woensdagmiddag van 15u tot 18u? Kan je werken in een niet evidente context zoals de gevangenis? Dan ben jij misschien de vrijwilliger die we zoeken. Het kinderbezoek is een wekelijks bezoekmoment voor kinderen die hun papa of mama bezoeken in de gevangenis. Tijdens dit bezoek worden de omstandigheden zo kindvriendelijk mogelijk gemaakt en wordt er steeds een leuke activiteit aangeboden (zoals knutselactiviteiten, de komst van de sint, verkleden met carnaval,...)... Aan alle vrijwilligers bieden we de nodige ondersteuning en een vaste onkostenvergoeding. Aandachtspunt: voor het werken met kinderen is een attest van goed gedrag en zeden vereist contactpersoon CAW Noord-West-Vlaanderen : Ward Charles ward.charles@cawnoordwestvlaanderen.be Helpende handen bij kleine klusjes (herstellingen, monteren, schilderen en behangen) We zijn op zoek naar klussers! Jij kan goed overweg met behangpapier en verfborstel, en ook klusjes zijn voor jou geen probleem? Dan ben jij onze ideale vrijwilliger! Mensen in nood roepen soms de hulp in van een vrijwilliger om te behangen en/of te schilderen. Soms hebben ze enkel een duwtje in de rug nodig om de klus te klaren. Ook kleine herstellingen, reparaties en andere kleine klusjes, zoals het monteren van meubels horen er soms bij. Ben je sociaal geëngageerd en je kunt wat tijd vrij maken (bvb. halve dag/week) om onze cliënten van dienst te zijn? contactpersoon CAW Noord-West-Vlaanderen : Mieke Lins mieke.lins@cawnoordwestvlaanderen.be

17 17 Medewerksters Vrouwenopvangcentrum Brugge Vrouwenopvangcentrum De Brug is er voor vrouwen en hun (minderjarige) kinderen die in een noodsituatie verkeren en die daardoor niet over een wenselijke opvang en verblijfplaats beschikken. Het gaat meestal om een combinatie van persoonlijke, relationele en maatschappelijke kwetsbaarheid, al of niet gepaard met geweld, kansarmoede, dakloos zijn, Voor onze werking zoeken we, in aanvulling van het personeel, vrijwillige medewerkers om de aanwezigheidspermanentie in het weekend te kunnen verzekeren. Onze verwachtingen: waken over het welzijn en de veiligheid van de bewoonsters en hun kinderen verantwoordelijk zijn voor het toezicht op de huishoudelijke taken. waken over het naleven van de leefregels en het huisreglement zich luisterend opstellen naar de bewoonsters en hun kinderen. geen initiatief nemen naar hulpverlening telefonische permanentie signaleren en doorgeven van relevante informatie aan de medewerksters zich houden aan het beroepsgeheim beschikken over een flexibele en pluralistische levenshouding Als vrijwilligster vul je minimum 2 maal per maand een permanentie in, je volgt vorming en je woont de maandelijkse vrijwilligersvergadering bij. contactpersoon CAW Noord-West-Vlaanderen : Hedeli Sassi hedeli.sassi@cawnoordwestvlaanderen.be Vrijwilligers voor vervoer van personen / samen boodschappen doen Cliënten in begeleiding vragen regelmatig hulp van een vrijwilliger om boodschappen te doen in de supermarkt, vaak omdat ze zelf geen vervoer hebben, of om hen te helpen rekenen en tellen. Zo n opdracht is soms bij alleenstaanden of jonge gezinnetjes in of rond Brugge. Afhankelijk van de hulpvraag is dit een wekelijkse, twee-wekelijkse of maandelijkse opdracht. Ben jij bereid om samen met onze cliënten boodschappen te doen en daarbij gebruik maken van je eigen wagen? Kun je ook tips geven hoe ze centjes kunnen uitsparen (oog voor promoties, witteproducten,...) We zijn dringend op zoek naar een vrijwilliger voor een opdracht op woensdag in Ichtegem. contactpersoon CAW Noord-West-Vlaanderen : Mieke Lins mieke.lins@cawnoordwestvlaanderen.be

18 18 in memoriam Ik heb gehuild, gelachen en gevochten Ik lag in warme bermen en in gladde bochten Ik hief het glas, het viel in duizend scherven Ik wist de grijze hemel Toch weer blauw te verven Ben blijven pogen Al verbranden al mijn schepen Ik heb gebaald, gefaald En heb hem vaak geknepen Er was applaus en ik werd heftig uitgefloten Maar als ik ga dan zeg ik Dank U Ik heb genoten De Heer Daniel LINS geboren 7 juli 1932 overleden 14 mei 2014 Grootvader van Mieke Lins medewerkster CAW Noord-West-Vlaanderen Vrijwilligerscoach Toon Hermans Mevrouw Emilienne ONDERDONCK geboren 12 mei 1945 overleden 20 juli 2014 Schoonmoeder van Sabine Lauwers medewerkster CAW Noord-West-Vlaanderen Crisismeldpunt minderjarigen De Heer Jef BULTYNCK geboren 24 juli 1923 overleden 6 augustus 2014 Schoonvader van Katja Debal medewerkster CAW Noord-West-Vlaanderen Onthaal Brugge De Heer René JANSSENS geboren 18 september 1921 overleden 8 augustus 2014 Grootvader van Ilse Vandenbussche medewerkster CAW Noord-West-Vlaanderen Onthaal Brugge Wij van leven mee met alle medewerkers en vrijwilligers CAW Noord-West-Vlaanderen die een dierbaar familielid, vriend of bekende verloren hebben De Heer Jean-Pierre PEUTEMAN geboren 25 oktober 1945 overleden 24 augustus 2014 Vrijwilliger CAW Noord-West-Vlaanderen Echtgenoot van Marie-Anne Lapon, vrijwilligster

19 19 TELEVESTIAIRE OPROEP OPROEP OPROEP OPROEP IN BRUGGE IS ER DRINGEND NOOD AAN: handschoenen sokken sieraden T-shirts voor mannen KLEDIJ, KLEIN HUISHOUDELIJK MATERIAAL EN SPEELGOED KUNNEN BINNENGEBRACHT WORDEN TIJDENS DE OPENINGSUREN: woensdag: u. donderdag: u. zaterdag: u. Prof. Dr. J. Sebrechtsstraat 1, 8000 BRUGGE (nabij Minnewater) IN TORHOUT IS ER DRINGEND NOOD AAN: sokken (dames, heren, kinderen) ondergoed sponsen handdoeken tafelkleden lakens dekens handtassen OPENINGSUREN : Vrijdag u u. S GRAVENWINKELSTRAAT 20, 8820 TORHOUT KLEDIJ BINNENBRENGEN KAN ELKE WERKDAG VAN U. EN U. (NIET OP DINSDAGNAMIDDAG)

20 20 eigen kracht belgie is op zoek naar vrijwilligers voor Eigen Kracht-conferenties. Een Eigen Kracht-coördinator is een burger die een vrijwillig engagement opneemt om een gezin in moeilijkheden te helpen bij het organiseren van een conferentie. Op de conferentie komen mensen uit het eigen netwerk van het gezin samen om na te denken en een concreet plan te maken voor de toekomst. Je hoeft dit natuurlijk niet alleen te doen. Je krijgt van ons een pak bagage mee door een 3-daagse training en je kan rekenen op de steun van een ervaren supervisor gedurende de organisatie van het hele traject. Interesse? Contacteer ons op het nummer voor meer informatie of stuur dadelijk je motivatie en CV via mail: De eerstvolgende 3-daagse training gaat door op: vrijdag 17, zaterdag 18 en zaterdag 25 oktober 2014 van 9u30 tot 16u30. Voor meer info of andere trainingen kan je ook terecht op onze website energiejacht Wil je zelf controle hebben over je energiefactuur? Dat kan Samen met de energiemeesters Stefanie, Vincent en Tamara ga je de hoge energiekost te lijf. Zij bieden jullie GRATIS: 1. energietips 2. leuke infomomenten 3. toffe cadeautjes die je energiefactuur mee helpen dalen 4. energiescan 5. Interesse? Bel: Mail: Sms: Of geef je gegevens af aan Bart Hollevoet oudejaarsavond Op woensdag 31/12/2014 vindt opnieuw het oudejaarsfeest plaats voor mensen die anders die avond ongewild alleen zouden moeten doorbrengen. De organisatie is in handen van de Lier, in samenwerking met de Jeugddienst van het Bisdom Brugge en de Vrijwilligerswerking van het CAW. Het oudejaarsfeest kan maar slagen dankzij de inzet van vele vrijwilligers. Zin om mee de handen uit de mouwen te steken op 31 december (hulp bij klaarzetten zaal, aan tafel zitten als tafelgenoot, afwas, opdienen, bar) en op 2 januari (helpen bij de opkuis)? Stuur dan een met je contactgegevens naar oudejaar@delier.be