Maak deze week kans op een Nikon S8000 digitale camera t.w.v. 269,- Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Maak deze week kans op een Nikon S8000 digitale camera t.w.v. 269,- Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie."

Transcriptie

1 PERSPECTIEF Al 61 jaar lang oorlog voeren Arnold Karskens bij de vergeten oorlog van de Karen in Birma. 8 PUZZEL MEE EN WIN! Maak deze week kans op een Nikon S8000 digitale camera t.w.v. 269,- Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie. Dagelijks winnen Hotelbon Jaarkaart t.w.v. 75,- 4 Donderdag November 2010 Advocaten boos Proces-verbaal is vaak een rommeltje Rechters vertrouwen op de processen-verbaal die worden opgemaakt door politiemensen. Dat is niet altijd terecht. Er lopen nogal eens rechtszaken op stuk. GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP Merel van Leeuwen De stukken die de politie aanlevert voor een rechtszaak, moeten kloppen, stelt een aantal advocaten. Als er stelselmatig fouten worden gemaakt in processen-verbaal, kunnen we wel stoppen, aldus strafpleiter Frank van Ardenne. Daarom moeten bij fouten sancties volgen, vinden de advocaten. Binnen een week gingen twee zaken stuk, wegens een onjuist opgemaakt ambtsedig proces-verbaal (pv). Voor het hof in Arnhem stond een man die een auto had bestuurd met een ongeldig rijbewijs. Uit het pv dat door een politieman was opgemaakt, kon worden afgeleid dat de verdachte had gezegd: Ik weet dat mijn rijbewijs is ingevorderd. Maar de man kón dat helemaal niet zeggen, omdat hij door afasie niet kan praten. Zijn advocaat Sander van t Hullenaar denkt dat de politieman dit doelbewust zo opgeschreven. Misschien heeft mijn client wel geknikt, maar hij kan niet praten. Schrijf dat dan ook niet op. Onjuiste dingen Dinsdag strafte de rechtbank in Rotterdam het Openbaar Ministerie om iets soortgelijks. De verdachte zou in juli betrokken zijn geweest bij een steek- en vechtpartij, aldus de agent. Deze baseerde zich op camerabeelden van het incident. Maar na het zien van die opnamen bleek dat de politieman onjuiste dingen had opgeschreven. De rechtbank verklaarde het OM op verzoek van Van Ardenne niet ontvankelijk. De drie verdachten mochten gaan. Voor de Bredase rechtbank ging dit jaar een grote drugszaak stuk, omdat verbalisanten een verhoor zonder medeweten van de verdachte achteraf hadden aangevuld. Ook maakten ze in het pv geen melding van de wijzigingen. Acht verdachten gingen vrijuit en de Rijksrecherche onderzocht of twee verbalisanten vervolgd moesten worden. Neen, luidde de conclusie, want er was geen sprake van opzet. John Silvis, advocaat van de drugsverdachte, vindt het eigenlijk des te verontrustender. Blijkbaar vinden ze hun werkwijze normaal. Lees verder op pagina 3 MSM Echt HEMA Maar dan volkomen gedateerd 12 Bejaarden gaan businessclass Voor euro per maand ontsnapt u aan het bejaardenhuis en is er iedere dag eten van de chefkok. Lees meer op pagina 10 SPORT Die vijfde en zesde man zijn meestal beginners. Oud-voetbalarbiters zijn niet zo kapot van de extra scheidsrechters aan de achterlijn. Pagina 22. KERNCENTRALE EDF stapt in Borssele Het energiebedrijf Delta gaat samen met het Franse EDF kijken naar de haalbaarheid van een nieuwe kerncentrale in Borssele. Delta is de exploitant van de bestaande kerncentrale in Borssele, maar wil daar een tweede en veel grotere centrale bij bouwen. De Fransen zouden bereid zijn om de helft van de benodigde vier miljard euro op te hoesten.

2 2 Eerst LANGE POTEN PETER MIDDENDORP e heer Linschoten van de VVD veel man en veel libe- in veel kostuum. Er Dralisme hangt iets gesoigneerds om hem heen. Van een afstandje komt hij verstandig over. Voor de VVD vervult Linschoten eenzelfde rol als Hans Hillen en Jack de Vries voor het CDA hebben gedaan. Hij verschijnt vaak op televisie om het VVD-geluid te laten horen. Hij heeft geen officiële functie in die partij, en kan, zodra hij op een of andere wijze in ongenade is gevallen, zomaar weer bij de camera s worden weggetrokken. In het programma Buitenhof debatteerde hij met mevrouw Karabulut van de SP over de dertigduizend banen die door het nieuwe kabinet bij de sociale werkvoorziening worden wegbezuinigd. Volgens Karabulut was dit verschrikkelijk, want deze mensen konden geen echt werk verrichten, zouden in een isolement raken, wat weer hartstikke veel zorgkosten met zich mee zou brengen. Linschoten ging niet op haar argumenten in, maar stelde er zijn eigen argumenten tegenover. Dit is het nieuwe debatteren, dat onterecht met jij-bakken in verband wordt gebracht, omdat het eigenlijk tegenaanvallen zijn. Voordelen daarvan zijn dat je jezelf niet hoeft te verdedigen, en het leven van de argumenten van de tegenstander in de hoofden van kijkers zo kort mogelijk houdt. Het argument van de heer Linschoten luidde als volgt: Er zijn veel mensen die onterecht gebruik van de sociale werkvoorziening maken. Zo ontmaskerde hij een nieuwe mensensoort, die misbruik van onze voorzieningen maakt, en waarmee dan ook hard moet worden afgerekend. Hoewel zij heel wel in staat zijn een bus te besturen, of willekeurig welke andere werkzaamheden te verrichten, doen zij dit expres niet, maar gaan in het arbeidsbureau met een gemeen lachje in de verkeerde rij staan, met als doel de rest van hun leven tussen gestoorden en gehandicapten stickers op TENA Lady s te kunnen plakken. Zij hebben een maas in de wet gevonden, het systeem te pakken genomen. s Nachts, als de normale Nederlander zich te ruste heeft gelegd, lachen zij door het zolderraam sinister naar de maan. 1 Beurswaakhond Te weinig opsporingsbevoegdheden AFM wil zijn tanden meer laten zien De AFM vindt dat het te weinig bevoegdheden heeft om handel met voorkennis te kunnen achterhalen. Tjeerd Wiersma Ook bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) weten ze het. Handel met voorkennis blijft bijzonder moeilijk te achterhalen en hard te maken. Iets anders kun je niet afleiden uit het rapport Vijf jaar toezicht op marktmisbruik van de beurswaakhond. Sinds de invoering van de Wet Marktmisbruik eind 2005 heeft de AFM slechts 36 keer aangifte gedaan. Er zijn in de periode wel tips over handel met voorkennis binnengekomen, maar ook die zijn de afgelopen tijd flink afgenomen. Waren het er in 2006 nog 40, in 2009 was het aantal meldingen al gedaald tot maar 15. Volgens de AFM komt dat omdat banken en vermogensbeheerders te weinig aangifte doen en verdachte transacties niet altijd melden. Een van de andere problemen waar de AFM tegen aanloopt, is dat het alleen kan achterhalen via welke bank een verdachte transactie loopt, maar niet wie de belegger is die achter de aan- of verkoop van de aandelen zit. Identificatiecode Daarom pleit de toezichthouder voor een identificatiecode, een soort sofinummer voor beleggers, zodat het meteen kan vaststellen wie er achter een verdachte transactie zit. Sommige andere Europese landen werken al met zo n persoonlijke identificatiecode, maar in Nederland zijn we nog niet zo ver. En dat terwijl de minister van Financiën, Jan Kees de Jager, wel voorstander is van zo n code. Ook wil de AFM kunnen achterhalen met wie verdachten gedurende een bepaalde periode gebeld hebben en daarvoor telefoonlijsten kunnen opvragen. Dat kan nu niet omdat privacywetgeving in ons land dat verbiedt. We zouden onze tanden best wat vaker willen laten zien, maar we hebben te weinig opsporingsbevoegdheden, zegt AFM-woordvoerder Imre de Roo. En waar de AFM ook over klaagt is dat het steeds moeilijker wordt om de handel met voorkennis op te sporen omdat de aandelenhandel steeds internationaler wordt, waardoor de beurswaakhond het zicht op bepaalde verdachte transacties verliest. Niels Lemmers van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) is het met de AFM eens. In vergelijking met de SEC in de Verenigde Staten en de FSA in het Verenigd Koninkrijk stelt de AFM weinig voor. Dat zijn veel zwaarder bewapende toezichthouders. Lemmers wijst er ook op dat de AFM geen sancties kan opleggen. In de VS kan de SEC iemand de bak in laten gooien voor handel met voorkennis. Hier eigenlijk niet. Toch gloort er volgens Lemmers hoop voor de AFM. De Wet Marktmisbruik wordt binnenkort namelijk herzien. 1 Pensioen Kritiek op slap beleid Pensioenleeftijd moet hoger De reactie van de politiek op de pensioencrisis is zowel overdreven als onvoldoende. De pensioenleeftijd moet sneller omhoog, zegt topeconoom Sweder van Wijnbergen. Van Wijnbergen. HOLLANDSE HOOGTE Jan-Hein Strop DEN HAAG Saai hoor, een hoorzitting in de Tweede Kamer over de pensioencrisis. Behalve als topeconoom Sweder van Wijnbergen de Kamerleden uit probeert te leggen hoe die ingewikkelde materie in elkaar steekt. Van Wijnbergen vatte zijn kritiek op het Haagse beleid gisteren kernachtig samen: Er is te veel reactie op de crisis, maar te weinig reactie op de demografische schok. Waarmee hij bedoelde dat nu opeens het gehele pensioenstelsel op de schop dreigt te gaan, terwijl er aan het grootste probleem de stijgende levensverwachting die pensioenen straks onbetaalbaar maakt veel te weinig wordt gedaan. Het nieuwe kabinet heeft het voorstel van de sociale partners overgenomen om de AOW-leeftijd en daarmee de leeftijd voor aanvullend pensioen pas in 2020 met één jaar naar 66 te verhogen. De pensioenleeftijd moet sneller omhoog, anders zitten we hier over een paar jaar weer, zei Van Wijnbergen. De econoom stond in zijn kritiek niet alleen. Naast hem zaten hoogleraar en pensioenspecialist Lans Bovenberg en Dick Sluimers, topman van APG, een van s wereld grootste pensioenuitvoerders. De stijgende levensverwachting is wel een probleem, daar moet wat aan gedaan worden, vond Sluimers, die daarmee tot vermaak van de zaal niet doelde op het stimuleren van euthanasie. Dat allerlei pensioenfondsen nu van de toezichthouder moeten korten op de uitkering en sociale partners het stelsel radicaal willen veranderen, begrijpen vooral Sluimers en Van Wijnbergen niet. Dat veel fondsen een te lage dekkingsgraad (de mate waarin zij aan toekomstige verplichtingen kunnen voldoen) hebben, komt door de extreem lage rente van nu, veroorzaakt door de crisis. Die crisis gaat weer voorbij en dan stijgt de rente ook weer. Dan moet je dus nu geen paniekvoetbal spelen, luidde de conclusie eensgezind. Of, zoals pensioenbaas Sluimers het treffend omschreef: Pensioenen zijn mammoettankers, geen speedboten. 1 Kleine cafés ROOKVERBOD VERSOEPELD Het rookverbod wordt versoepeld voor kleine cafés. In cafés die kleiner zijn dan zeventig vierkante meter en geen personeel hebben, mag weer worden gerookt. Dat heeft minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gisteren in een brief aan de Tweede Kamer gemeld. Nog uitstaande boetes worden teruggetrokken. Hofstadgroep OM: EISEN TOT 17 JAAR CEL In het proces tegen de Hofstadgroep zijn voor het gerechtshof in Amsterdam straffen tot zeventien jaar cel geëist. Hoofdverdachte Jason W. moet van het OM de hoogste straf krijgen, omdat hij een handgranaat heeft gegooid naar het arrestatieteam. Het OM verdenkt de verdachten van het willen plegen van terreuraanslagen. Op komst: VERTRAGING DOOR HERFST De bladeren vallen van de bomen en dus moeten treinreizigers weer rekening houden met vertragingen. Omdat de rails door hevige bladval glad kunnen zijn, zullen machinisten voorzichtiger optrekken en remmen en dat kan vertragingen opleveren, zeiden ProRail en de Nederlandse Spoorwegen gisteren. Een speciale gel moet voorkomen dat het weer helemaal mis gaat. Quote 500 RIJKSTEN WEER RIJKER Het vermogen van de 500 rijkste Nederlanders is dit jaar met 6,6 procent gestegen. Dat blijkt uit de jaarlijkse top 500 van zakenblad Quote. De familie Brenninkmeijer (C&A) voert de lijst weer aan. Bij elkaar hebben de rijksten een vermogen van euro, tien miljoen minder dan het hoogste totaalvermogenuit Familie Van der Vrom (HAL) staat op nummer twee. Verkiezingsnederlaag OBAMA TREKT CONCLUSIES President Barack Obama zei na de slechte verkiezingsuitslagen voor zijn Democraten de verantwoordelijkheid te nemen voor het langzame herstel van de economie. De Republikeinen hebben nu de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. De Senaat blijft wel nog in Democratischehanden. Deze verkiezingen onderstrepen dat ik mijn werk beter moet doen, net als alle anderen in Washington, zei Obama. Duur A4 tje Een vrouw in de VS heeft een brief van Obama verkocht voor dollar. Argus Tanja Nijmeijer blijft lid van de FARC

3 Eerst 3 Iemand de waterpomptang gezien? Eén van de 87 Nederlandse F16-toestellen die permanent defect aan de grond staan. En behalve het leegplukken van deze toestellen om die paar actieve wel in de lucht te Vervolg van pagina 1 Het Korps Midden en West Brabant nam geen disciplinaire maatregelen tegen de betreffende politiemensen, wel kregen ze een andere functie. Of zij nu weer mogen terugkeren naar hun oude baan, is volgens een politiewoordvoerster nog niet bekend. De grote vraag is volgens de advocaten of het OM en de politie leren van hun gemaakte fouten. Silvis vindt ontslag op zijn plaats. Dan geef je een signaalfunctie en denk je als verbalisant nog wel drie keer na voordat je iets opschrijft wat niet klopt. Van Ardenne hoopt dat er in de politieopleiding en tijdens het werk bijzonder veel aandacht voor is. Wat op papier staat, moet 100 procent juist zijn. Hoewel in de aangehaalde voorbeelden de fouten zijn gemaakt door politiemensen, zit het OM na een rechterlijke uitspraak met de gebakken peren. Volgens een woordvoerder van het college van procureurs-generaal gaat het OM in die gevallen doorgaans in gesprek met de politieleiding. Spraakmakende zaken De politie stuurt alleen in spraakmakende zaken een onafhankelijk team naar het betreffende korps dat de zaak tot in detail uitzoekt, zodat de hele politieorganisatie er lering uit kan trekken. Advocaten kunnen op hun beurt een houden, gebeurt er niet veel mee, zegt de militaire vakbond ACOM. Door de bezuinigingen op het Defensiebudget is er geen geld meer voor reparaties. 1 FOTO: HH Proces-verbaal Onjuiste informatie Ontsla agenten die fouten maken klacht indienen bij het korps, maar volgens Van t Hullenaar treedt de korpsleiding lang niet altijd op tegen de medewerker die zijn werk niet goed heeft gedaan. Alerter De advocaten vinden dat ze steeds alerter moeten zijn op fouten in processen-verbaal. Silvis: Als je cliënt de inhoud bestrijdt, moet je het stuk boven tafel zien te krijgen. En daarvoor moet je als advocaat vasthoudend zijn. Dat is Van Ardenne als het moet, maar het lukt geen enkele advocaat of rechter om al het onderzoek van de politie na te lopen. Dat zou ook niet nodig moeten zijn. We zouden ervan uit moeten kunnen gaan dat het klopt wat er staat. 1 Woningnood Wachttijd wordt waardeloos Huurhuis? Dat zit er voor u nooit meer in Kopen is te duur en de huursector gaat op slot. Arme middenklasse. Camil Driessen Eindelijk de benodigde tien tot vijftien jaar wachtlijst opgebouwd om in Amsterdam, Utrecht, of Maastricht in aanmerking te komen voor en enigszins fatsoenlijke huurwoning? Helaas, vanaf 1 januari mag die bij het oudpapier. Huishoudens met een middeninkomen (meer dan euro bruto) komen dan niet meer in aanmerking voor een sociale huurwoning. Particulier dan maar? Onbetaalbaar in de grote steden. Niet raar opkijken dus als u over vijf jaar nog in een studentenhuis of die te kleine studio woont. De huidige huurmarkt zit al volkomen op slot, nu wordt dat slot dichtgedraaid en de sleutel weggegooid, constateert Eric Bosman van Aedes; de koepelorganisatie van woningbouwcorporaties die al maanden de noodklok luidt. Mensen met middeninkomens kunnen een huurhuis vergeten, zegt ook Hans Roseboom van de Woonbond. Zo n huishoudens komen straks in de problemen als ze naar een andere woning willen verhuizen. Een sociale huurwoning zit er niet meer in. Koopwoningen zijn in grote delen van het land te duur, commerciële huurwoningen ook en die zijn er trouwens nauwelijks. De oplossing is flink bijbouwen voor middeninkomens, maar dat gaat om verschillende redenen niet gebeuren. Op papier zijn woningbouwcorporaties stinkend rijk, maar bij dat geld kunnen ze niet omdat het allemaal in de huizen zit die ze aan de straatstenen niet kwijtraken. Daardoor is er geen geld voor nieuwbouw en renovatie. Dat bleek de afgelopen weken in Amsterdam waar de stekker werd getrokken uit het stedelijke vernieuwingsproject Far West en de renovatie, sloop en nieuwbouw van de wijk Jeruzalem in Oost door corporatie Rochdale. Door het hele land zullen de komende tijd meer van dit soort voorbeelden volgen, verwacht Bosman. Hij stelt dat het bedrag van zo n 12 miljard euro dat corporaties in 2009 nog investeerden in nieuwbouw en renovatie, de komende jaren maar rond de 1 miljard zal liggen. Dat corporaties geen geld hebben om te bouwen heeft verschillende oorzaken. De belangrijkste zijn de crisis waardoor de huizenmarkt op slot zit en EU-regels waaraan ze zich vanaf 1 januari moeten houden. Mensen met middeninkomens kunnen een huurhuis vergeten. Hans Roseboom van de Woonbond Van de Europese Commissie mogen corporaties vanaf 1 januari voor vrije sector- en koopwoningen niet langer gebruik maken van waarborgfonds WSW: een verkapte staatsgarantie waarbij alle corporaties borg staan voor elkaar en de overheid weer garant staat voor hen. Banken berekenen daardoor een veel lagere rente op leningen. Die lage rente geldt voortaan alleen nog maar voor sociale huurwoningen. Het betekent een stijging van rentelasten van 20 tot 25 procent, volgens directeur Piet de Vrije van corporatie Patrimonium. Voor middeninkomens betekent het dat ze praktisch gedwongen worden om huizen te kopen. Dat wordt wel makkelijker. Het regeerakkoord rept over een kooprecht voor huurders. Dus die te kleine studio die u spuugzat bent, kan straks wél helemaal van u zijn. 1 Geen bevrijding TANJA WIL BIJ FARC BLIJVEN De Nederlandse FARC-strijdster Tanja Nijmeijer wil niet worden bevrijd. Dat zei ze tegen de Wereldomroep, die haar in augustus interviewde. Gisteren bracht de omroep het gesprek naar buiten. Als ze me willen bevrijden, zullen we ze ontvangen met mitrailleurs, mijnen en mortieren, aldus Nijmeijer. Ook zei de 32-jarige Nederlandse door te zullen strijden tot de overwinning of tot de dood. Baby-boem Een baby in Parijs heeft een val van de zevende verdieping overleefd.

4 De Werelt, Lunteren T (0318) zalen(tot600personen) 127hotelkamers Dennenheul, Ermelo T (0341) zalen (tot 90 personen) 32 hotelkamers Goed voor elkaar GraagontvangenwijuinLunterenen/ofErmelo.Enofunumet2ofmet600personenbijeenwiltkomen,wijhebbendegeschikte accommodaties. De Werelt en Dennenheul; centraal in het land, goed bereikbaar en gratis parkeerruimte.

5 Eerst 5 STEL dat de PvdA vrijgezel Rutte had bekritiseerd A rmoedig. Dat vond Peter Rehwinkel van het verzoek van PvdA-collega s om in de verkiezingscampagne de vrijgezellenstatus van Mark Rutte te bekritiseren. De Groningse burgemeester weigerde. PvdA-voorzitter Ploumen zegt niets van deze oproep te weten, maar als het waar zou zijn zou dat schandalig zijn. En behoorlijk dom. De kans dat deze bijzondere campagnestrategie had bijgedragen aan minder zetels voor de VVD (en meer voor de PvdA) is bijzonder klein. Sterker nog, de vrijgezellenstatus van Mark Rutte spreekt waarschijnlijk meer mensen aan dan dat deze mensen afstoot. Het aantal mensen dat na een scheiding (zo n 34 procent) weer alleen komt te staan blijft maar groeien, net als het aantal dat altijd alleen blijft. En dat worden er alleen maar meer. Volgens CBS-demograaf Jan Latten bestaat in 2040 de helft van de huishoudens uit één vrijgezelle volwassene. Kortom, het aantal mensen dat zich kan identificeren met een vrijgezelle politicus stijgt alleen maar. En laten mensen nou net eerder bereid te stemmen op iemand aan wie ze zich kunnen spiegelen dan iemand die dit spiegelbeeld bekritiseert. Bovendien is het wel zo handig als een drukke baan niet gecombineerd hoeft te worden met een heftig gezinsleven. Vraag maar aan PvdA er Wouter Bos (met vrouw en twee kinderen) en CDA er Camiel Eurlings (met vriendin en nóg geen kind). En ook al mocht Rutte tijdens zijn premierschap toch nog een vrouw aan de haak te slaan, dan zal dat niet tegen hem werken. Heel Nederland kan meegenieten van de keuze voor de nieuwe First Lady (of First Gentleman?), wat op meer interesse kan rekenen dan Boer zoekt vrouw. Daarnaast ga je door verliefdheid stralen, maakt het je scherper en het zorgt voor adrenaline. Is de PvdA daar wel tegen bestand in de volgende verkiezingen? 1 De rubriek Stel verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties: stel@depers.nl Misbruik CELSTRAF NA GROOMING De rechtbank in Middelburg heeft de 28-jarige A.L. uit Zoetermeer dertig maanden waarvan zes voorwaardelijk opgelegd, wegens grooming op Habbo Hotel, een sociaal netwerk voor jongeren tussen de twaalf en achttien jaar. Ook werd hij veroordeeld wegens seksueel misbruik en moet hij een schadevergoeding betalen. Grooming staat voor de activiteiten van kinderlokkers op internet. Smartphones License to sue Oorlog om mobiele patenten De smartphone-oorlog verplaatst zich het afgelopen jaar steeds meer naar de rechtzaal. De inzet: lucratieve patenten. Edward Deiters In de mobiele telefoonindustrie heerste ooit een soort herenakkoord. Wanneer een concurrent een van je patenten gebruikte, keek je gewoon de andere kant op of je sloot een licentiedeal. Zelf gebruikte je immers ook vaak een patent van een ander. Die tijd is voorbij. Het begon zo n beetje een jaar geleden toen Nokia, s werelds grootste maker van mobiele telefoons, de relatieve nieuwkomer op de markt Apple aanklaagde wegens de schending van zijn patenten. En daarbij ging het onder meer om een nogal essentieel ingrediënt voor een smartphone: de manier waarop de iphone verbinding maakt met een gsm, umts of wifi-netwerk. De koude oorlog in de mobiele industrie is veranderd in een echte oorlog. Arnoud Engelfriet, ICT-advocaat Nokia is de voorlopige kampioen met zes rechtszaken tegen concurrenten, maar ook de rest zit niet stil. De oogst van de afgelopen maanden: Motorola klaagt Apple aan, Apple klaagt terug. Research In Motion, de maker van de BlackBerry, klaagt Motorola aan, Motorola doet hetzelfde. HTC klaagt Apple aan en omgekeerd. Microsoft klaagt Motorola aan. Oracle sleept Google voor de rechter, Palm klaagt enfin, het is druk in de rechtszaal. En dat gaat verre van vriendelijk: een Nokia-baas beschuldigde Apple ervan een free ride te willen. Steve Jobs van Apple noemde HTC een stel dieven en Microsofts Steve Ballmer dreigde dat hij royalties wil van alle fabrikanten die Android gebruiken. De koude oorlog in de mobiele industrie is veranderd in een echte oorlog, zegt ICT-advocaat en octrooigerechtigde Arnoud Engelfriet. Patenten worden meer dan vroeger gezien als een license to sue en een manier om wat bij te verdienen. En dus wordt geknokt om het simpele feit met hoeveel vingers je een touch-screen mag gebruiken, de manier waarop een kalender functioneert, hoe een toestel weergeeft hoe lang de batterij nog meegaat en ook bijvoorbeeld over de wijze waarop je met één vingerbeweging je telefoon kan unlocken. Marktleider Nokia bezit wereldwijde patenten en daar komen er jaarlijks bij. Het in standhouden van zo n portefeuille loopt jaarlijks al snel in de miljoenen, zegt Engelfriet. Als het geld bij zo n onderneming over de rand klotst, wordt daar vaak niet veel mee gedaan. Maar als zo n bedrijf financieel wat krapper zit, kan het lucratief zijn om die portfolio eens af te stoffen en een rechtszaak te beginnen. Het komt volgens hem neer op een simpele rekensom: Je kijkt naar wat de concurrentie in handen heeft en streept dat weg tegen wat je zelf hebt. Dan kun je uitrekenen dat de patenten die jij schendt, je in de rechtzaal 10 miljoen gaan kosten, maar dat de patenten van jou die geschonden worden je 40 miljoen gaan opleveren. 1 Hoerenkiekjes Foto s die prostituees maakten van hun werk worden nu geëxposeerd.

6 6 Eerst Californië Miljardairs regelen strenge milieuwetten Texaanse olielobby gaat teleurgesteld naar huis Californië heeft al ongeveer de strengste milieuwetgeving ter wereld. Toch stemde 60 procent van de kiezers voor nog strengere regels. RUIM M 2 SPORTS, FASHION EN LIFESTYLE VOOR HEM, HAAR & KIDS Topshelf Leerdam Loosdorp m 2 Topshelf Rotterdam Cor Kieboomplein m 2 Topshelf Beuningen Hadrianussingel m 2 Topshelf Cruquius Cruquiusplein m 2 Topshelf Utrecht Hertogswetering m 2 Openingstijden: Ma t/m Wo: uur - Do t/m Vr: uur - Za: uur Mathijs Rotteveel De nieuwe wetgeving die Californië gaat invoeren bevat voorschriften voor brandstoffen, autobanden, motorolie, verf, ramen, autoverzekeringen, huizen, vrachtwagens, airco en nog veel meer. Je zou zeggen dat de Californiërs na alle nieuwe milieuregels die ze de afgelopen jaren voor hun kiezen hebben gekregen daar helemaal geen zin in hebben. Toch stemden ze maandag met meer dan 60 procent voor een wet die de CO 2 - uitstoot in tien jaar moet terugbrengen naar het niveau van De tegenstanders van de ingrijpende milieuwet, zoals de Texaanse oliebedrijven Valero en Tesoro, hadden het referendum aangevraagd. Ze stopten 10 miljoen dollar in een campagnekas en dachten met de steun van het Californische bedrijfsleven de wet een paar jaar vooruit te schuiven. Hun argument: eerst de economie weer op orde krijgen, het banenverlies beperken en daarna verder met CO 2 -reductie. Grote jongens Dat viel tegen. De grote jongens van de high-tech industrie uit Silicon Valley keerden zich namelijk tegen de oliemagnaten. Google-oprichter Sergey Brin, Bill Gates van Microsoft en Intel-oprichter Gordon Moore met in hun kielzog een grote groene groep Hollywood-acteurs en -regisseurs, zorgden er volgens persbureau Reuters voor dat de oorlogskas van de milieubeweging groeide tot 30 miljoen dollar. Dat de Californiërs zich gekeerd hebben tegen de Texaanse olielobby is volgens Hans Bruyninckx, professor internationaal milieubeleid aan de K.U. van Leuven, geen verrassing. Ze hebben daar een diepgeworteld milieubewustzijn, zegt hij. Dat zat er al langer in. De afgelopen tien jaar heeft gouverneur Arnold Schwarzenegger dat tot ieders verbazing alleen maar versterkt. Maar er zijn volgens hem ook economische redenen om voor strengere milieuregels te stemmen. Californië Paper or plastic? San Francisco kent alleen nog de brown paper bag. REUTERS Gekke milieuwetten Californië staat bekend om zijn strenge milieuwetgeving. De opvallendste regels op een rij: - Een muizenval plaatsen is verboden, tenzij de plaatser in het bezit is van een jachtvergunning. - Iedereen heeft recht op zonneschijn. - In overheidsgebouwen is het verboden een telefoon meer dan negen keer te laten rinkelen. - Platte daken van nieuwbouwhuizen moeten wit zijn. - In San Francisco is het verboden een tapijt uit te kloppen op straat. - Garages moeten de bandenspanning van elke auto controleren. - In San Francisco zijn plastic tassen verboden. heeft een goed ontwikkelde groene industrie. Ze lopen voorop met het creëren van groene banen. Doordat ze daar strenge regels hebben, hebben ze ook als eerste de nieuwe producten die aan die regels voldoen. Als de strenge regelgeving later in de rest van Amerika en de wereld wordt overgenomen, kunnen zij daar hun innovaties verkopen. Zo verdien je geld aan strenge regels. Tot slot heeft Californië volgens Bruynickx al veel last van milieuvervuiling. Er is daar verwoestijning. De landbouw heeft te maken met watertekorten. Grote steden als San Francisco en Los Angeles staan al jaren bekend om hun smogproblemen. Dus stemden de Californiërs voor nog hardere milieumaatregelen. En zorgden ze voor een historische dag. Het was immers de allereerste keer dat Amerikaanse burgers konden stemmen over het tegengaan van klimaatverandering. 1 KOUDE KERMIS FLOOR WESTERVELD n bed hoorde ik in de verte de geluiden. Gegil. Muziek, zo hard Idat ik mijn bed dacht te voelen dreunen, onderbroken door zo nu en dan een loeiende sirene. Een bulderende lach. Een ding was zeker: daar gebeurde het. Op de kermis. Daar moest je zijn en vooral niet thuis in bed omdat het al elf uur was. Als twaalfjarige hoorde je allang niet meer te huilen; toch dropen dikke tranen van onrechtvaardigheid die avond op mijn kussen. Half epileptisch van alle lichtjes had ik met een groot gedeelte van mijn maandenlang opgespaarde zakgeld lelijke digitale horloges met een schuifarm van een plateau proberen te duwen. Ik had me misselijk van de geur van oliebollensuikerspinnen met het restant van het geld suf gegrepen naar een onweerstaanbare Pink Panther-knuffel. Keer op keer zag ik de grijparm in de roze pluche brei verdwijnen. Met zweet op mijn handen mikte ik. En plots greep de klauw de gymschoen van Pink Panther. Mijn hart ging als een razende tekeer. Na een slepende tien seconden, waarin ik trots om me heen keek of iedereen wel getuige was van mijn extreem stoere prestatie, duikelde Pink recht voor mijn onschuldige kinderogen terug op de grote berg. Tergend langzaam keerde de grijparm terug naar zijn startpositie. Verbolgen vulde ik mijn avond met kijken hoe kinderen van amper zes de ene na de andere fantastische prijs wonnen met niet meer dan simpel hengelen naar eendjes. Mijn grote broer leende me geld voor een ritje in de Cakewalk. Met rente. De Cakewalk, want bij de botsautootjes mocht ik van hem niet komen. Daar was altijd ruzie. Zes Ralph Laurens naast vier Aussies naast vijf baggy pants. Dat was vragen om problemen. Jaloers zag ik oudere meisjes met korte rokjes op de Tropicana (een lange bank met palmbomenachtergrond) rondzwieren, lonkend naar de knappe jongen in het hokje met de knoppen. Lange, blonde haren voor hun ogen. Muziek die elke vijftien seconden werd onderbroken door teksten die ik toen nog niet begreep, maar waar ik wel hartelijk om moest lachen ( Dames, sluit die benen, anders gaat-ie fluitennn! ). En nu, jaren later, lig ik bij mijn ouders op zolder te woelen op het logeerbed. Mijn kamer ruikt allang niet meer naar mij. Niemand die me op de kermis nog zou herkennen, niemand die me zou vragen voor een eindeloos durend ritje in de Rups. Niemand - zelfs de jongen die de muntjes ophaalt niet zou zijn hand op mijn knie laten rusten in het donkere gedeelte. Maar in de verte nog steeds diezelfde geluiden. Ik draai me om naar de muur, trek mijn dekbed goed over me heen en besef maar al te goed: daar gebeurt het. 1 Floor Westerveld is auteur van de roman Vrouw met bloem zoekt man met baard. PvdA anti-vrijgezel PvdA-leden zouden Peter Rehwinkel, Gronings burgemeester en PvdA-lid, hebben gemaand Mark Rutte te bekritiseren omdat hij ongehuwd is. Aquariumpje Het nieuwe zeereservaat dat Groot-Brittanië heeft ingesteld rondom de Chagos-Eilanden om het zeeleven te beschermen: vierkante kilometer. Flyerverbod China heeft een man gearresteerd die flyers uitdeelde met daarop de mensenrechtenactivist Liu Xiaobo, die dit jaar de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.

7 PROFITEER NU NOG VAN ONZE LAATSTE WEKEN in de Joubertstraat KORTINGEN T/M 50% GROTE COLLECTIES Zakmessen Sportmessen Zwaarden Siermessen Verrekijkers Scharen Keukenartikelen Zaklantaarns enz. enz. Gerard van Kempen de speciaalzaak Joubertstraat 23 (centrum), 3131 WP Vlaardingen Tel Dagelijks geopend vanaf 9.30 uur Zondags gesloten.

8 8 Perspectief Birma Uit het zicht De langste oorlog 61 jaar geleden pakte het Karen-volk al de wapens op. Het was het begin van een eindeloos gevecht. Toch gloort er nu enige hoop aan de horizon. De tegenstanders zijn gedemoraliseerd. Arnold Karskens FREE KAREN STATE Guerrillakampen liggen nooit aan een snelweg. Daarom ploegt een tweewielertractor met veel herrie, schommelend en traag tussen de maïsvelden, bevrijd Birma binnen. Aan het einde van het modderpad ligt het kamp van het 103e bataljon van het Karen National Liberation Army verscholen onder bomen. Het bezoek brengt nieuwe voorraden: sokken, jassen, rijst en bakolie, vandaar de tevreden gezichten boven de camouflagepakken. Het genoegen is wederzijds; ik ben blij dat ik van de oncomfortabele aanhangwagen kan springen. Kolonel Ner Dah (43), een gespierde vechtmachine met de roepnaam Rocky ( Ik was specialist in Thai-boksen ) heet me welkom op een bankstel van bamboestengels. Hij is de zoon van de beroemde Karen-generaal Bo Mya, die jarenlang de oudste verzetsbeweging ter wereld aanvoerde. 61 jaar geleden pakten de Karen, een bergvolk in Birma, de wapens op toen de belofte van autonomie door de centrale regering werd gebroken. Het langstdurende conflict ter wereld was geboren. Waarom hebben jullie de strijd nog niet gewonnen?, vraag ik. Een bezorgd kijkende Ner Dah: Wij krijgen geen hulp van andere landen. De tegenstander, de Birmese junta, krijgt steun van Rusland, China, India en Israëlische instructeurs. Vooral dat laatste doet hem pijn want volgens de overlevering is het Karen-volk een verloren stam van Israël en oostwaarts verdreven uit de oudtestamentische stad Babylon. Onze God noemen we ook Yaweh. Het lijden in de diaspora gaat door. We hebben de plicht onze cultuur en identiteit te bewaren. Als ik een rondje maak door het kamp met verspreid staande hutten waarschuwt hij me voor de landmijnen aan de rand. Kaw Thoo Lei In een dal achter het rebellenkamp ligt het dorp Ukriki met 35 bamboehuizen en zo n 300 vrouwen, mannen en kinderen temidden van modder en verstoken van iedere luxe. Hun situatie en achtergrond werd ooit door auteur Karel Glastra van Loon beschreven in het boek De onzichtbaren, zij die door de Birmese repressie op de vlucht slaan en zich verschuilen in de groene hel. Dit is de vrije Karenstaat, Kaw Thoo Lei, zegt het opgewekte dorpshoofd Konu (43). Kauwend op arekanoten die zijn mond rood kleuren, wijst hij naar een heuveltop in de nevel als ik vraag waar de tegenstander zit. Misschien op 2,5 uur lopen. Twee jaar geleden slopen ze het kamp binnen en werd alles platgebrand. De rebel die voor alle zekerheid meeloopt, Tutu genaamd, verzekert dat de legerpost nu continu in de gaten wordt gehouden. Onze mannen luisteren hun radio s af. Ook al is het code, we weten het als ze iets van plan zijn. Hij is uit het deltagebied bij Rangoon gevlucht en heeft zich twee jaar geleden bij de Karenrebellen aangesloten nadat hij getuige was geweest hoe militairen huizen verbrandden. Ik vecht tot ik misschien sterf. Vergeten conflicten Kill Met geld van Italiaanse donoren is een schooltje neergezet. In de kliniek ligt een kind met malaria. Tussen de rebellen loopt ook de Amerikaanse zendeling Pat (60) rond. Hij laat zich te pas en te onpas fotograferen, zelfs met een wapen in de hand. Met de foto s zoekt hij steun bij Amerikaanse geldschieters. Veel Karen behoren tot de 4 procent christenen in een verder boeddhistisch Birma. Hij zegt: Ik ben een soldaat voor God. We moeten vechten voor God, door te bidden. Door de waarheid te spreken over de situatie van de onderdrukte Birmezen. Een schietgebed kunnen de Karenrebellen wel gebruiken. Een paar jaar geleden werd hun grootste kamp Maner Plaw aan de Thaise grens door het Birmese leger met de grond gelijk gemaakt. We zijn van strijders gedaald naar misschien strijders, zegt David Thakabaw (75), vice-voorzitter van de Karen Nationale Unie, de civiele tak van de rebellengroep. Als tiener sloot hij zich in 1949 aan en zag de invloed van de rebellen de laatste jaren afnemen. De laatste zes maanden vielen zo n 300 burgerdoden aan onze kant. Door mishandeling en door honger en ziekte kun je er 150 tot 200 optellen. De kill die de rebellen aan Birmese zijde toebrachten schat hij op 600 militairen, vooral door hit and run-acties. Drie, vier doden maken en dan weg. Aan rebellenzijde zouden de laatste zes maanden 30 à 40 doden zijn gevallen. De provincie waar de Ze woeden in ver afgelegen gebieden waar je soms alleen te voet kunt komen. Of juist zo dichtbij dat je ze over het hoofd ziet. Vaak zijn ze onoverzichtelijk door onderlinge rivaliteit. Ze duren te lang en de aandacht verslapt. Ze zijn niet bloedig genoeg. Ze missen strategische en economische importantie. Er zijn geen Amerikaans/Britse belangen mee gemoeid, dus de grote media blijven er doorgaans weg. Voor De Pers bezoekt oorlogsverslaggever Arnold Karskens onbekende en vergeten conflicten. Dit jaar berichtte hij over de Houthi-opstand in Jemen, het conflict in Kasjmir, de opstand van de Naga s in India en nu de lange, stille strijd van de etnische Birmezen. We voldoen daarmee aan de wens van onze lezers. Stephanie van der Gaag: Ik denk dat het zinnig is meer mensen hiervan bewust te maken. Jan Egbert de Wit: De oorlog in het grensgebied met Thailand is vergeten. 1 Karen wonen, ten oosten van de stad Rangoon, is als gevolg van de gevechten grotendeels ontvolkt. Zeven van de volgens hem acht miljoen Karen zijn verdreven. Het vee wordt gedood, boomgaarden omgehakt. Er vinden buitengerechtelijke moorden plaats, martelingen, verkrachtingen en gedwongen arbeid. Mango Birma laat zich vergelijken met een mangovrucht. De pit is de grootste bevolkingsgroep, de Bamar, met Crisis Een crisis is een kortdurende staat van spanning waarbij niet noodzakelijk doden vallen. Conflict Een conflict is een strijd waarbij minder dan slachtoffers per jaar omkomen. Ook Low-Intensity Conflict genoemd. Oorlog Een oorlog is een strijd waarbij per jaar meer dan doden vallen. Ook wel High-Intensity Conflict genoemd.

9 Perspectief 9 Tussen de rebellen loopt ook de Amerikaanse zendeling Pat rond: Ik ben een soldaat voor God. tweederde van de circa vijftig miljoen Birmezen. Daaromheen zit het vruchtvlees, de circa 135 etnische minderheden waarvan velen zich verzetten tegen de centrale regering. Langs de bijna kilometer lange grenzen met Thailand, China en India liggen dan ook talloze rebellenkampen. Vijf uur rijden noordelijker wijst luitenant Hseng Murng (32), van het Shan State Army-South, op de kaart waar zijn krijgers de controle uitoefenen. Ook de circa 10 miljoen Shan, bewoners van de grootste provincie, was bij de Birmese onafhankelijkheid van Groot-Brittannië in 1948 autonomie binnen de federale staat Birma beloofd. Gefrustreerd pakten ze in 1958 de wapens op. Uit het zicht van de wereld vinden zeker vijfmaal per maand gevechten plaats, vertelt hij, gekleed in spijkerbroek. De meeste confrontaties zijn als patrouilles elkaar ontmoeten. De rebellen hebben twee grote voordelen. De jungle is onmetelijk groot, wat de inzet van gevechtshelikopters tegen hen bemoeilijkt; die raken zonder brandstof voordat het doel in zicht is. En de jungle is dik, wat bombardementen uit gevechtsvliegtuigen zinloos maakt; de tegenstanders zijn niet te zien. Bij hinderlagen en man tot man-gevechten zijn het laatste half jaar zeker honderd Birmese militairen omgekomen, verzekert de Shan-luitenant. Aantallen die niet door onafhankelijke bronnen zijn te controleren. Border Guard Force Dr. Sui Khar (45), secretaris-generaal van de belangenorganisatie Etnisch Nationalistisch Raad van de Unie van Birma, benadrukt in een Thaise stad net over de grens de groeiende rol van de gewapende Birmese minderheden. Ze maken 40 procent uit van de bevolking en bewonen 60 procent van de oppervlakte. De algemene verkiezingen van zondag laten een nieuw politiek landschap ontstaan. De oppositiepartij van Aung San Suu Kyi boycot de stembusgang en speelt de komende vijf jaar geen directe politieke rol. Alleen de strijders kunnen de regering uitdagen. Tot nu toe zijn de rebellengroepen vooral verdeeld. Zo n 17 grote en kleine groepen hebben sinds 1989 een staakt-het-vuren-akkoord gesloten met de militaire junta. Die wil de eenheden ombouwen tot een Border Guard Force, maar velen weigeren. Het is een ontwapening in vermomming, stelt Sui Khar. De grootste van de 17 groepen, met volgens hem totaal zo n strijders, voeren al gesprekken met de alliantie van rebellen die zijn blijven doorvechten en die ongeveer leden tellen. Voor de nabije toekomst voorspelt hij dan ook oplaaiend geweld tussen de verenigde rebellengroepen en de Birmese junta. We moeten het dan opnemen tegen een strijdmacht die ruim viermaal groter is, zo n militairen, die bovendien is uitgerust met moderne wapens, maar het is ze nooit gelukt de Karen te verslaan. Volgens kolonel James Lum Dau woordvoerder van weer een andere gewapende etnische groep, de Kachin Independence Organisation, een bevolkingsgroep in het uiterste noorden tegen de grens met China, is een geweldsuitbarsting een kwestie van tijd. Zijn partij tekende in 1994 de wapenstilstand. Maar per 4 september is de staakt-het-vurenovereenkomst opgeheven en zijn drie kampen van de KIO omsingeld door Birmese militairen. Ze zeiden: als jullie niet doet wat wij zeggen, doden we jullie. In het Karen-junglekamp luisteren kinderen geduldig naar de preken van zendeling Pat. Na afloop zijn er Birmees verzet Momenteel telt Birma zo n tien grote rebellengroepen. Een viertal, met naar schatting zo n strijders heeft de laatste twintig jaar een staakt-het-vurenovereenkomst met de Birmese junta gesloten. Daarnaast bestaat de Militaire Alliantie van zo n zes strijdgroepen en die telt naar schatting strijders. Sinds 1948 zijn er zo n 30 tot 50 versnipperde gewapende groepen geweest, zegt Mai Bhone Kyan, secretaris-generaal van de National Democratic Front, de civiele tak van acht gewapende groepen. Hij verklaart de lange strijd als volgt: We zijn het slachtoffer van de geopolitiek. De VS hielpen eerst de militairen als dam tegen het communisme. Nu verlenen grootmachten als China en India steun aan de Birmese junta. Daarbij leven we erg geïsoleerd. Ook is er nauwelijks geld. Het enige wat we krijgen is geld van vluchtelingen. Sommigen maken 10 dollar per maand over. 1 snoepjes. Tussen de jonge strijders, van wie ik sommigen niet ouder schat dan 16 jaar, lopen een 22 jarige Fin en een 25-jarige Fransman rond. Ze hebben zich een maand eerder aangesloten en bivakkeren in een lage hut met daaronder een diepe kuil. Dat is bijzonder handig, verzekeren ze. Bij beschietingen rollen we van ons bed zo in het schuttersputje. Op een tafel drogen ze maïskorrels om er popcorn van te maken, een traktatie in hun ogen. De Karen zien onze aanwezigheid als teken dat ze niet alleen vechten, vertelt de Fin die drie maanden wil blijven. Dan is mijn vakantie om. De Fransman denkt aan een paar jaar. Ik wil ze lang steunen. Kolonel Rocky Ner Dah vraagt of er ook geen Nederlanders mee willen vechten. Liefst met ervaring, zodat wij van ze kunnen leren. Als de duisternis valt klimt iedereen in zijn hangmat. Rocky gelooft ondanks twee generaties oorlog nog altijd in de eindoverwinning, zegt hij voor het slapen. De tegenstanders zijn gedemoraliseerd. Zij vechten niet voor vrijheid zoals wij. 1 Uw suggesties blijven welkom op vergetenoorlog@depers Afghanistan In 2011 telt de wereld zeventien oorlogen met hoge intensiteit zoals in Irak, Afghanistan, Congo en Somalië. Jemen In tientallen landen woeden conflicten, zoals in Jemen, Oeganda, Birma en de Palestijnse gebieden. Noord-Korea In de verhouding tussen Noord-Korea (communistisch) en buurland Zuid-Korea is sprake van een crisis.

10 10 Groei Wie Erwin Miedema (36), oprichter en directeur van de Haarlemse luxe zorgketen Domus Magnus. Wat Domus Magnus biedt bejaardenzorg, maar dan met een plusje. De cliënten wonen in monumentale panden en betalen daar dan ook voor. Cv Technisch natuurkundige (Groningen). Vijf jaar als consultant bij McKinsey. MBA op Insead. Directeur/oprichter Domus Magnus. Ambitie Binnen twee jaar van zeven naar achttien miljoen euro omzet. En zijn Domus Magnusconcept verder uitwaaieren over Nederland. Oudedag Het verschil tussen een Ford Mondeo en een BMW 7-serie Ook de rijken worden ooit bejaard Domus Magnus levert een luxe alternatief voor de reguliere ouderenzorg. Edward Deiters HAARLEM In 2004 zegt Erwin Miedema (dan 27) zijn goedbetaalde baan als consultant bij McKinsey op. Hij begint heel simpel gezegd een bejaardentehuis. Hij lacht. Maar dan anders. De gedachte achter zijn bedrijf Domus Magnus is dat niet iedereen dezelfde wensen heeft. Wij leveren een alternatief voor de reguliere ouderenzorg, zegt Miedema. Op het gebied van wonen en dienstverlening wil ik dat mijn cliënten de levensstijl die ze altijd gewend waren kunnen voortzetten. Daarnaast leveren wij zorg op maat, en dan het liefst met een plusje. En dat plusje bestaat er uit dat zijn cliënten van een rustige oude dag kunnen genieten in eigen zorgappartementen in monumentale panden, veelal op landgoederen. Zijn eerste locatie, Landgoed de Engelenburg in Brummen, plukte Miedema letterlijk van Funda. Dat kostte in totaal vier miljoen euro. Om het rendabel te maken waren negentien appartementen genoeg. Ze zaten vanaf de eerste dag vol. Klassieke muziek Sinds hij begon, opende Miedema ieder jaar een nieuwe vestiging. En overal werkt hij vanuit één gedachte: hij verbouwt de monumenten tot luxe zorgcomplexen met minimaal twintig en maximaal vijftig ruime appartementen met allemaal een eigen woonkamer, eigen keukentje, badkamer en slaapkamer. Dat lijkt allemaal heel logisch, zegt Miedema. Maar in de reguliere zorg krijg je dat absoluut niet. Daar delen soms twee tot vier mensen een kamer. Dat heeft met wooncomfort niets te maken. Voor levensstijl geldt hetzelfde: meer luxe en comfort. We hebben ons activiteitenaanbod afgestemd op de behoeften en wensen van onze bewoners, zegt Miedema. Dus als ze bingo willen dan organiseren we dat. Alleen vragen ze daar niet om. Onze cliënten hebben meer met klassieke muziek. Dus op iedere locatie is bijvoorbeeld elke vrijdag een klassiek concert met echte musici. Ook bij de maaltijden gaat het net even anders. Die worden met dagverse producten op locatie door een chefkok gemaakt. Daarnaast hebben we ook allerlei aanvullende dienstverlening als de administratie. Wie op een van de landgoederen van Domus Magnus zijn oude dag Erwin Miedema: Ik wil ook echt iets goeds neerzetten. FRANK GROELIKEN wil slijten, is maandelijks gemiddeld tussen de en euro kwijt. Het verwijt dat Miedema soms krijgt dat goede zorg straks alleen nog maar bereikbaar is voor de rijken wimpelt hij weg. Domus Magnus werkt niet aan een tweedeling in de zorg, zegt hij. Onze cliënten betalen zelf voor wonen en levensstijl. De zorg betalen wij, net als de reguliere ouderenzorg, puur uit de AWBZ en de WMO. Je moet niet denken dat je met een Ford Mondeo de hele markt kunt afdekken, zegt Miedema. Er zijn ook mensen die in een BMW 7-serie rijden. Het is idioot om ouderen die hun hele leven de vrijheid hadden om zeer ruim te leven op hun 75e ineens die keuzevrijheid te ontnemen door ze in een soort eenheidsmodule te stoppen. Natuurlijk heeft iedereen recht op basiszorg. Maar er zijn ook mensen die het anders willen en daar graag zelf meer voor betalen. Strakke kaders Een kaart aan de muur van zijn kantoor wijst op grote ambities. En op succes. Er staan nu zeven rode stippen op. Vijf voor de bestaande vestigingen en twee voor de nieuwe locaties, waaronder zes aaneengesloten panden op de Amsterdamse Lauriergracht met een tuin van 600 m 2 op het zuiden. Daarin komen 37 appartementen, we investeren zo n 13 à 14 miljoen euro, zegt Miedema. De Uylenburgh gaat in 2011 open en zit nu, zonder enige reclame, al voor 70 procent vol. Af en toe komt de McKinseyiaan in Miedema weer even bovendrijven. Ik opereer binnen hele strakke financiële kaders. Dit moet met winstmarges van 10 tot 15 procent een gezond, en winstgevend, bedrijf zijn. Dit jaar is de omzet 6 à 7 miljoen euro. Dat moet binnen twee jaar 18 miljoen zijn. Om de financiering van die snelle groei te realiseren heeft Miedema nu de handen ineen geslagen met Navitas, de investeringsmaatschappij van Jan Zeeman, van de gelijknamige textielketen. Het is snel gegaan, beaamt Miedema. Maar ik wil ook echt iets goeds neerzetten. Onze cliënten zijn 80, 85 jaar oud en zoeken vaak een echt alternatief. Als ze tot hun overlijden nog een aantal mooie jaren bij ons hebben, doen wij ons werk goed. 1 TECHNISCH HOOGSTANDJE MARK LEENARDS D e focus van beleggers is nog altijd gericht op banken, maar het echte goede nieuws komt al een tijdje uit de technologiesector. Die herstelt zich bijzonder snel van de kredietcrisis en investeringen en overnames worden niet uit de weg gegaan. Aan de voortreffelijke prestaties van technologiebedrijven lijkt nog geen einde te komen. 155 van de 244 Amerikaanse techs verrasten positief met de cijfers over het derde kwartaal en behaalden gemiddeld 10 % meer winst dan verwacht. Vooral hardwareproducenten zagen hun inkomsten explosief stijgen, waarbij de stijging van Apple (155 %) niet tot enthousiasme onder beleggers leidde. Ik kijk vooral naar de fabrikanten van componenten, zoals SMART Modular. SMART Modular Technologies (SMOD) uit de Verenigde Staten is een grote speler in de productie van DRAM-geheugen, flash drives, SSD harde schijven (een soort flash harde schijven die veel sneller en minder onderhevig aan slijtage zijn) en specialty products. Deze categorie bevat met name geheugen voor apparaten voor specialistische toepassingen als video via internet. Recordwinst SMOD heeft recent een aantal strategische keuzes gemaakt, de belangrijkste is de focus op de Braziliaanse markt. Ondanks een (verwachte) daling van DRAM-prijzen en de significante exposure van het bedrijf in deze markt steeg de winst met meer dan 100 % tot een recordhoogte. Een verdere winststijging moet komen van de groei in opkomende markten en meer diversificatie. Volgens analisten is de rek er wel een beetje uit. Zij verwachten een gemiddelde winsttoename in de komende jaren van 10 tot 15 %. Voor een hightech aandeel op acht keer de winst is dat prima. Bovendien maakt het van SMOD een mogelijke overnameprooi voor grote afnemers als Cisco en HP. Veel toeleveranciers van bedrijven als SMOD zijn gevestigd in Azië. Traditioneel is Taiwan het paradijs van technologische ontwikkeling op microniveau, maar onder andere Zuid- Korea en Singapore zijn duidelijk in opkomst. In het laatstgenoemde land beleg ik in twee technologiebedrijven, Broadway Industrial en UMS. Deze bedrijven richten zich op compleet andere niches, maar hebben duidelijke overeenkomsten. Ze zijn nog niet bekend bij het grote publiek en mede daardoor laag gewaardeerd. Analisten zijn enthousiast over de bedrijven en de koersen zijn dit jaar verdubbeld, maar blijven de laatste weken liggen. Kortom, een uitstekend moment om in dergelijke aandelen te beleggen. 1 Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund. Dit fonds heeft momenteel een long positie in SMART Modular Technologies Inc., Broadway Industrial Group Ltd. en UMS Holdings Ltd. Kip toch niet dood Het failliete Kip Caravans in Hoogeveen maakt een doorstart onder de vleugels van Boedelbak, de verhuurder van aanhangwagentjes. Mastje kopen? Horecaondernemer Willem Tieleman zegt de nieuwe eigenaar te zijn van de Euromast. Hij zou de toren van vastgoedman Jan-Dirk Paarlberg hebben gekocht. Nijntje wint van Kathy Kathy, de Japanse nep-nijntje, is op last van de Amsterdamse rechtbank niet langer toegestaan in de Benelux.

11 11 entertainment Amsterdam, 13:00 Voorproeven Palazzo seizoen 7 Den Blijker kampeert in z n toptent Dit jaar roert Herman den Blijker voor de tweede keer in de pannen van camping culinair Palazzo. MSM proefde mee. Redactie MSM De reactie van Herman den Blijker toen dinner-show Palazzo hem vroeg het aanrecht van sterrenchef Ron Blaauw over te nemen: In zo n tent zeker? Rot op, ik ga een beetje staan kamperen! Je kunt je inderdaad ieder jaar weer afvragen of de contouren van de circusachtige spiegeltent van dinner/ theatershow Palazzo een garantie zijn voor een enerverend avondje uit. Op de camping bleek zich echter een dikke vette keuken te bevinden, dus de Michelinprins was om. Inmiddels heeft de sympathieke Rotterdammer zijn tweede menu onder de wigwam bekokstoofd, dat van november tot februari aan alle gasten zal worden voorgeschoteld. De op je tong smeltende zalm en de zachte risottokroketjes met huisgemaakte truffelmayonaise hebben inderdaad bijzonder weinig met omvallende butaankookstelletjes van doen. Sappies Gastvrij en bezorgd controlerend pareert de Don maandag tussen de kauwende journalistenlinies door. Je hebt toch wel alles op he?, checkt hij streng. Zelf pikt hij alleen af en toe ipod Sebastiaan Labrie Hard meezingen met I kissed a girl and I liked it MSM vraagt willekeurige BN ers: Psst, wat luister je? We scrollen door hun playlist. Maestro Herman: Ik snap niets van wijn. ANP Redactie MSM Ik heb geen ipod, zegt Sebastiaan Labrie wanneer hij MSM in zijn jas ziet snuffelen. Waar hoorden we dat eerder? Toen we Daphne Deckers vroegen of we in haar Chaneltasje mochten kijken. Ze toverde er een enorme, oude Nokia uit. Doet het altijd en kan twee weken zonder oplader, was toen haar aanbeveling. De Expeditie Robinsonkandidaat Labrie heeft gelukkig wel een blits telefoontje met mp3-mogelijheden en onthult ons zijn voorkeuren. Opvallende trend: meneer luistert naar veel vrouwenhitjes. Onder het kopje R&B staat Kelis, voor laat in de middag, met haar een na laatste successingle Acapella. Voor reggae kiest hij het feminiene Jamaicaanse wonder Tanya Stephens. Zij is fantastisch. It s a pity vind ik een te gek nummer. En in de auto, als hij cheesy beatmuziek wil horen, zingt hij hard mee met I kissed a girl van Katy Perry. Ik heb ook gewoon Jimi Hendrix, hoor. Met Room full of mirrors bijvoorbeeld. En OK GO, die hebben zo n Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering een broodje, de chef is op dieet. Het was echt hard nodig. Ik kwam niet meer vooruit. Ik word ook ouder! Het eten herinnert dus weinig aan de wc-rollen en zoekgeraakte haringen van de sleurhuttenstandplaats bij Elzas-Lotharingen. Het enige dat wellicht sentiment oproept is het frisse Loire-roseetje dat als aperitief dient. Het lichtrood is zorgvuldig uitgekozen door de aanwezige wijnpublicist Harold Hamersma (die naar eigen zeggen best weinig drinkt; zijn proefsels gaan naar de gootsteen of In zo n tent zeker? Rot op, ik ga een beetje staan kamperen! Cuisinier Herman den Blijker de buren. Ik ben absoluut de meest favoriete buurman van de wijk. ). De auteur van De Grote Hamersma 2011 heeft zich dit jaar aan het wijnarrangement van Palazzo gewaagd, dat al snel vanuit Frankrijk een vlucht neemt via Libanon naar Australië. Den Blijker is blij met de hulp van de wijnjournalist. Ik snap niets van wijn. Ik ken alleen van die vette zware wijnen, daarna worden het voor mij sappies. En die komen uit pak. En horen op de camping. 1 goede nieuwe clip White Knuckles. De boomlange Llink-veteraan heeft op ieder moment van de dag zo zijn voorkeuren. Eind van de middag, als ik nog bezig ben, staat er zigeunermuziek op. Ik heb een mix daarvan gedownload van een maat. Als ik creatief bezig moet zijn, vind ik die muziek heel inspirerend. Tjiësto kies ik als ik op mijn workout-machine sta, of een ander lekker beatje om op te lopen. In de avonduren verkies ik meer esoterische muziek. Kritisch is hij niet. Als iemand een lekkere stem heeft, vind ik het al gauw leuk. 1 Q&A Jan Mulder mist zijn Brusselse tijd Jan Mulders autobiografische epos Chez Stans ligt in de winkels, over zijn tijd als stervoetballer bij de Brusselse club Anderlecht. Heeft u stiekem heimwee? Ja, ik mis het wel. Ik heb er zelfs wroeging over dat ik er ooit weggegaan ben. Maar ik lijd er niet onder. Ik heb nu ook een leuk leven, ik heb het goed gedaan. Horen we nou spijt in uw stem? Verraad vind ik een groot woord voor wat ik heb gedaan, maar ik ben zo n Anderlecht-speler. En dat ik dat heb achtergelaten in mijn bewondering voor Ajax, dat vergeef ik mezelf wel, maar het is een kleine smet op mijn liefde voor de club. Volgens ingewijden kwam u al met The Observer onder uw arm naar het trainingsveld. Welnee, ik was echt geen schaker of een lezer van Tjechov. Ik was een klaverjasser! Geen grasmat-intellectueel? Ik hield van dat domme focussen op de wedstrijd en in trainingskampen zitten. Later zag ik het niet meer zitten om in dat milieu te blijven, de gesprekken gaan daar altijd over hetzelfde: voetbal. Niet zo bescheiden, Muldèr! Goed, ik las weleens iets, meer dan bijvoorbeeld Wim Suurbier. Hè, dat weet ik helemaal niet, ik zeg maar wat! Ik interesseerde me pas later voor bijvoorbeeld schilderkunst. Ik ben een laatbloeier. Wie waren uw literaire voorbeelden? De Russen. Met hun meeslepende literatuur. Ik heb ooit de hele Russische Bibliotheek aangeschaft. Neemt de schrijvende elite u serieus? Welnee. En terecht! 1 BREKEND TMF STOPT UITZENDEN TMF ontslaat vandaag alle dj s en medewerker, melden bronnen bij de muziekzender aan MSM. De zender, verkeert al tijden in zwaar weer wegens gebrek aan advertenties en kijkcijfers en kan de verliezen niet meer aan, meldt iemand die op de hoogte is van de ontslaggolf. Bij TMF, waar ooit Bridget Maasland, en Sylvie van der Vaart (toen Meis) hun presentatiecarrière begonnen, werkt onder meer dj Sacha Visser. Gastrolletje MERYL STREEP OP HET WEB Lisa Kudrow, die in het waanzinnig populaire Friends de rol van Phoebe speelde, zit niet stil na het afscheid van die rol. Net zoals haar tegenspelers gaapte er een gat na het stoppen van die serie. Dat werd opgevuld met het pielen in B-films en rentenieren van de opbrengsten van de herhalingen van Friends. Kudrow, de meest creatieve geest van de serie, begon in 2008 echter ook een serie op het internet, Web Therapy. Daarin speelt ze een therapeute die mensen in een paar minuten via de webcam van een probleem afhelpt in plaats van het bekende uurtje op de sofa. De serie gooit zulke hoge ogen dat naar verluidt Meryl Streep haar debuut in de internethit zal gaan maken. De Oscarwinnares is razend druk, maar zou de succesvolle serie van Kudrow zo leuk vinden, dat ze toch vrij heeft kunnen maken. Details zijn nogal schimmig, maar naar verluidt zal Meryl Streep in drie afleveringen de rol van een therapeute op zich nemen. Eerder speelde Courtney Cox al een rolletje in de serie. De langste adem Karoline Mariechen Meyer (Brazilië) hield haar liefst 18 minuten en 32,59 seconden haar adem in. Meeste nucleaire wapens In mei 2010 had Rusland operationele kernkoppen uit een voorraad van

12 12 MsM Zo modern als het merk HEMA is, zo sobertjes zaten de werknemers er zelf bij. Fotograaf Morad Bouchakour legde het voormalige HEMA-hoofdkantoor vast. Waar is dat ficheapparaat gebleven? Hollandse zuunigheid Het aftandse kantoor van een succesvol bedrijf De HEMA is een Bijenkorf Het voormalige HEMA-hoofdkantoor aan de Frankemaheerd uitgewoond tot en met. Rechtsonder: fotograaf Morad Bouchakour. MORAD BOUCHAKOUR Mark Koster Hij bladert door het fotoboek met de blik van een kind dat oude spullen heeft gevonden op zolder. Hier, moet je zien, een ficheapparaat. Moet er al zeker twee decennia staan! Morad Bouchakour (1975, Amsterdam) presenteert vanmiddag in de HEMA aan de Amsterdamse Nieuwendijk een fotoboek over het oude HEMA-hoofdkantoor, precies 84 jaar nadat de eerste vestiging hier de deuren opende onder de naam Hollandse Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam. De fotograaf, die onder meer voor Quote, Elle en de Volkskrant werkte, mocht afgelopen voorjaar een aantal weken foto s maken van het volkomen gedateerde interieur van het hoofdkantoor aan de Diemense Frankemaheerd 2. De hoofdvestiging werd een paar maanden geleden, na 32 jaar dienst, verlaten achtergelaten in het grauwe industriekwartier in zuid-oostelijk Amsterdam. Het is opmerkelijk dat zo n groot merk, met zo n coole uitstraling, in zijn eigen hoofdkantoor een bijna trotse vorm van Hollandse zuunigheid propageerde, zegt Bouchakour. Bouchakour en zijn vrouw Natasja Reeuwijk kwamen met de HEMA-top in contact, nadat ze de opdracht veroverden een fotografische reclameserie voor de winkelketen te produceren. Natasja: Tijdens besprekingen in het kantoor keken wij onze ogen uit. Hoe is het mogelijk dat je voor zo n hip merk werkt, maar er zelf bij zat in een gedateerd kantoorpand? De HEMA groeide in een kleine eeuw uit van een hoofdstedelijk koopjesmagazijn tot een internationaal bastion voor betaalbare en kwalitatieve huishoudartikelen. In 2007 werd de onderneming overgenomen door de Britse investeringsmaatschappij Lion Partners, nadat de keten te koop werd gezet door de Britse durfkapitalisten van Maxeda. Het Hollandsche warenhuis, dat midden jaren negentig een gezapig bestaan leidde, keerde een aantal jaren geleden sterk terug als een modern merk, mede door fotografie van Bouchakour. Hoe is het mogelijk dat zo n hip merk in zo n gedateerd kantoorpand zat? Natasja Reeuwijk Het duo is zelf HEMA-grootverbruiker. Natasja: Ik koop nog steeds bekers, en van die transparante boxen om mijn spullen op te bergen. HEMA heeft vaak de allure van design. Niettemin bleef de dubbelhartigheid tussen de gepolijste winkelintereurs enerzijds en de volstrekt verouderde kantoorinrichting voor het personeel het stel fascineren. Op een gegeven moment heb ik toen de directeur van de HEMA g d en het plan voorgelegd om alles vast te leggen in opdracht van HEMA zelf, zegt Bouchakour, omdat er een stukje bedrijfshistorie verdween. Dat is gebeurd. Wie het fotoboek bestudeert, keert terug tot naar de bruine naoorlogse jaren van de vorige eeuw. We zien uitgetrapt rood tapijt, systeemplafonds, computers met obesitas-omvang, vergaderzalen met tl-verlichting. We zien vergeelde landkaarten aan de muur, met daarop rode spelden die aangeven waar steden zijn ingenomen door HEMA-legers. Morad: Symbool voor de veroveringsdrift. Ondanks de sobere aankleding waren de werknemers supertrots op hun werkplekje, constateerde hij. Een van de foto s is de arbeidsplaats van Hans van Berkum. De Mokummer met een passie voor Ajax, Hazes en Heineken had een werkplek gecreeerd met de uitstraling van een jongenskamer. Het HEMA-kantoor is een clubhuis, zegt Bouchakour. De werknemers hadden allemaal hun eigen hoekje. Als er weer nieuwe werknemers bijkwamen, werd er een muurtje gezet. Natasja: Ondanks het kantoorinterieur was de algemene teneur: Wij willen graag voor HEMA werken, omdat het een mooi merk is. Wat vooral ook opviel was de egalitaire werksfeer. De directiekamer was bij HEMA nauwelijks te onderscheiden van het vertrek van een voorman. Bouchakour is blij dat hij alle vrijheid heeft gekregen van de directie. Er is niets afgekeurd, zegt hij. Een van zijn favoriete ontdekkingen is het oude ficheapparaat dat hij aantrof op een gammele plank. Dat apparaat werkte nog en was back-up voor de loonadministratie. Het duo valt even dromerig stil: Volgens mij is het niet meeverhuisd, zegt Morad, waar zou hij nu zijn? 1 Morad Bouchakour, Frankemaheerd 2, Limited Edition 1200 Het grootste paleis Het Keizerlijk Paleis in het centrum van Peking, China, beslaat een rechthoek van 960 x 750 meter, op een oppervlakte van 72 hectare. Sport tegen heug en meug Zangeres Christina Aguilera heeft een bloedhekel aan sporten. Ze is er slecht in, maar doet het toch. Ik blijf er lichamelijk en geestelijk gezond door. Ricky huilde om coming-out Arme Ricky Martin, de coming-out-fase was een tranendal, vertelde hij bij Oprah op de bank. De zanger is wel blij met zijn biecht.

13 Urban Living 13 Leiden Nieuwbouw Ga los, ontwerp zelf je koophuis In de stadswijk Nieuw Leyden hebben kopers de vrije hand. Nienke Ledegang LEIDEN Ik stond op dat stukje grond, en dacht: mijn eigen stukje Leiden! Ik had niet verwacht dat dat zoveel met me zou doen. Aan het woord is Marije van den Berg (36), bewoonster van de Leidse nieuwbouwwijk Nieuw Leyden. Nu nog woont ze er in een huurhuis, maar straks betrekt ze met man en dochters een zelf ontworpen huis, net als veel andere Nieuw Leydenaren die hun eigen kaveltje bebouwden. En dat maakt Nieuw Leyden meteen zo uniek. In een uithoek van Nederland een lap bouwgrond bemachtigen, dat lukt nog wel. En in de stad een aardig nieuwbouwhuis kopen óók. Maar je eigen huis bouwen midden in de stad, dat is toch wel heel bijzonder. In Nieuw Leyden kan het. De gemeente en woningbouwcorporatie Portaal richtten een bedrijf op dat verantwoordelijk is voor de verkoop van de beschikbare kavels en de inrichting van de straten. Daarnaast verhuurt Portaal er een flink aantal woningen in de vrije en sociale sector. Dit alles met het doel een prettig gemengde stadswijk te ontwikkelen. Ik verwacht hier nog te wonen als ik achter een rollator loop. Marije van den Berg Oergezellig Dat is gelukt. Nieuw Leyden is inmiddels een paar jaar verder en heeft alles van een geslaagd project. De bewoners roepen stuk voor stuk dat ze hier nooit meer weg willen en de wijk oogt, zeker voor nieuwbouw, gevarieerd en rijk gedetailleerd. Dit mede dankzij de vrije hand die de kopers kregen, en die ze soms gebruikten om behoorlijk los te gaan in hun ontwerpen. Hier is niks Vinex aan. Wat opvalt als je door Nieuw Leyden loopt, is dat de huizen er dicht op elkaar staan. Tuinen zie je hier niet. Marije van den Berg woont er nu twee jaar en vindt het geen gemis. Doordat auto s ondergronds parkeren, zijn de straten autovrij. Mijn dochter van drie loopt zelf naar het speelpleintje aan het einde van de straat. En als ik in de zomer op woensdagmiddag thuiskom uit mijn werk, dan zit mijn man Tijn met de buurman een biertje te drinken op straat. De kinderen spelen dan midden op straat. Oergezellig is het. Hoewel ze twee jaar geleden voor een huurwoning in de vrije sector koos, gaan Van den Berg en haar man er nu toch ook voor: het zelf ontworpen koophuis. Ze verwierven recent één van de dertig nog beschikbare kavels. Van den Berg: Je kiest een lapje grond en gaat vervolgens met een architect praten. Zodra je een voorlopig ontwerp hebt, ga je vergunningen aanvragen. Bijna tegelijk nodig je aannemers uit voor een offerte. Je doet echt álles zelf, jij bent de projectleider. Een tip van Van den Berg: Kies een architect die het ook leuk vindt om de planning te bewaken. Zelf trok ze een architect aan die in de wijk al drie andere huizen ontwierp. Met maquettes toont Van den Berg enthousiast hoe het huis er straks bij zal staan. Je moet rekenen met een jaar of twee. Verwacht vooral niet dat het zelf bouwen van een huis sneller gaat. Of goedkoper is. Want dat is niet zo. Wij hopen zo n euro kwijt te zijn, waarvan een ton voor de kale grond; ons kavel is groter dan gemiddeld in de wijk. En dan wonen we in een huis dat helemaal voor ons is gemaakt en waar we, zo verwacht ik, nog wonen als ik achter een rollator loop. Dat veel bewoners meer geld kwijt zijn dan zij vooraf begroot hadden, daar kan Van den Berg helemaal inkomen. Je doet het maar één keer, en dan wil je het helemaal goed doen. Dus dan sta je voor de keuze van luxe deurbeslag of deurbeslag van de bouwmarkt. En dan wordt het toch dat dure. Zo gaat het met alles. Wij hopen dat we op de rem kunnen blijven staan dat kan Tijn beter dan ik 1 Er is niks Vinex aan Nieuw Leyden. HIELCO KUIPERS Geen Belgische praktijken Aan ontwerpen voor Nieuw Leyden worden wel eisen gesteld. Zo moeten de zijgevels bijvoorbeeld in dezelfde kwaliteit worden geleverd als de voorgevel. Zelf de bloemetjes kiezen Bewoners van de wijk beslissen ook mee over de beplanting. Straatgenoten kiezen of ze zelf het groen willen beheren of dit aan de gemeente overlaten. Overal bouwen Wijken met particulier opdrachtgeverschap komen vaker voor. Een ander voorbeeld is de wijk Roombeek in Enschede, die werd verwoest bij de vuurwerkramp.

14 WONEN Lezers van De Pers zien deze advertenties. Wilt u ook uw woning in kleur presenteren vanaf slechts 99,- inclusief BTW. Informeer bij uw makelaar of bel met Ieke van Hees (30) of René den Uijl (030) of Sylvia Alonso (070) of Margot Wijnen (070) Capelle aan den IJssel Sofie Blankerf 18 Purmerend Flevostraat 119 Maassluis Groen van Pinksterenkade 14-b Hierden Molenweg 25A Ee Tibsterwei 15 Mooi gelegen, ruimtelijke woning met overdekte P- plaats en tuin op 133 m² eigen gr. Ind: hal met toilet en inpandige berging. Woonkamer incl. kkn ca. 40 m². L-vormige keuken met apparatuur. 1e Verd: 2 zeer ruime slaapkamers ca. 23 en 26 m². Complete badkamer met ligbad en 2e toilet. Woonopp. 122 m². Van Santen Makelaars Lid NVM Modern goed onderhouden driekamerappartement van ca. 76,5 m² op de vierde etage van een kleinschalig appartementencomplex. Het appartement heeft een balkon, gescheiden badkamer/toilet, grote keuken en berging op de begane grond. Op loopafstand van trein/bus die je in 30 minuten op Amsterdam CS brengt. GROOTS WONEN OP EEN BIJZON- DERE LOCATIE VOOR EEN BETAAL- BARE PRIJS! VRIJWILLIGE VEILING VRIJDAG 26/11/2010 VAN 10-11:00UUR. Meer info: Bezichtiging op afspraak. Indien u de veiling niet wilt afwachten bent u vrij om vóór de veiling een bod uit te brengen. Oorspronkelijke vraagprijs: ,- k.k. Genoemde vraagprijs is vanaf prijs. BUITEN WONEN WORDT NU WEL HEEL BETAALBAAR! NIEUWE VRAAGPRIJS: VAN ,- k.k Uniek object voor de liefhebber van het landleven. Op een prachtige plek, in landelijk Hierden, gelegen charmant helft van een dubbele boerderij met diverse opstallen en een prachtige kavel grond (2327m 2 ). Mogelijkheid tot maken van buitenritten. Schitterend landelijk gelegen woonboerderij op ca m2 eigen grond nabij Nationaal Park Lauwersmeer op terp en aan doodlopend weggetje. Uitzicht over landerijen (ganzen gedooggebied) 6 kamers waaronder atelier, garage. 10 minuten van NS station. Volledig gerenoveerd in 2002 met o.a. isolerende beglazing en nieuwe kozijnen. Voor liefhebbers van natuur en stilte. Zie ook film op Vraagprijs: ,- kk Tel.: Vraagprijs: ,- kk Tel.: Vanafprijs: ,- kk Tel.: Vraagprijs: ,- kk Tel.: Vraagprijs: ,- kk Tel.: (PieterRozema) Lathum (bij Arnhem) De Muggenwaard Utrecht Neude 30 Duitsland Grensgebied Arnhem,Nijmegen, Winterswijk UNIEK AANBOD Op schitterend schiereiland Riverparc gelegen vrijstaande 4-kamer villa met een ideale ligging aan het water, op een kavel van ruim 380m². Royale L-woonkamer met houten vloer en openslaande deuren naar riante achtertuin, ruime halfopen keuken v.v. inbouwapparatuur, badkamer met douchecel én ligbad, 3 slaapkamers met hoge nok. Woonopp: ca. 115 m² Vraagprijs: ,- kk Tel.: In het bruisende hart van de stad Utrecht (op de Neude) liggen deze uitstekend onderhouden monumentale studio s van circa 35 m² met een groot gemeenschappelijk dakterras. Een unieke kans voor starters of een super belegging voor ouders van studerende kinderen. Wees er snel bij, nog maar enkele appartementen te koop. Vraagprijs: ,- kk Tel.: Wilt u ook ruimer en toch betaalbaar wonen?? Verleg uw grenzen en kijk op Hier treft u een uitgebreid woningaanbod voor een betaalbare prijs! En dat slecht enkele kilometers over de Duitse grens bij Arnhem, direct aan de A12! Rainer Elsmann Immobilien Tel.: (0) Staat uw woning te koop en wilt u extra kijkers trekken? Adverteer dan in Dagblad De Pers. Voor slechts 99,- inclusief BTW brengt u uw woning in full colour onder de aandacht van duizenden potentiële kopers. U kunt uw woning op een formaat van 51 mm breed x 96 mm hoog bij al onze lezers presenteren. Daar moet die koper van uw woning toch tussen zitten! U kunt uw advertentie aanleveren via: De digitale foto dient minimaal 200 dpi te zijn en mag niet groter zijn dan 2 Mb. Voor meer informatie kunt u bellen naar: De editie Amsterdam - Ieke van Hees (030) De editie Midden-Nederland (Utrecht) - René den Uijl (030) De editie Rotterdam en Den Haag - Sylvia Alonso (070) of Margot Wijnen (070) Housing Agency Voor onze internationale clientèle zijn wij altijd op zoek naar gemeubileerde / gestoffeerde appartementen en huizen in Amsterdam, Amstelveen e.o. Neem contact op voor een vrijblijvende afspraak: Amsterdamseweg 181 Amstelveen Tel: info@amstelhousing.nl

15 written for success Urban Living 15 Prijswinnaar Deels doorzichtige afvalzak voor duurzaam gedrag Winnaar van de Doen! Materiaalprijs is de Goedzak. Floor van Dijck De Goedzak is een speciale afvalzak voor nog bruikbare spullen met een transparant deel, zodat iedereen kan zien wat erin zit. De spullen mogen worden meegenomen om zo nog een tweede leven te krijgen. Als niemand er belangstelling voor heeft, gaat de zak alsnog de vuilniswagen in. Een idee van Simon Akkaya, ontwerper bij Waarmakers. Simon, hoe is het idee ontstaan? Het was onderdeel van mijn afstudeerproject ontwerpen voor altruïsme, als industrieel ontwerper aan de TU Delft bij het ontwerpbureau KVD. Ik wilde concepten bedenken die onbaatzuchtig gedrag zouden stimuleren. Deze zak geeft mensen de kans om spullen waar zij niets meer aan hebben, aan anderen aan te bieden. Verrast door de prijs? Het thema van de Doen! Materiaalprijs is duurzaam en innovatief materiaalgebruik. De Goedzak is vooral duurzaam wat de insteek ervan betreft, het ontwerp stimuleert mensen op een andere manier met hun afgedankte spullen om te gaan. Daarin verschilde hij van de meeste andere inzendingen en was ik toch wel heel verbaasd dat ik won Is de Goedzak al ergens te koop? Nog niet, ik wil graag het prijzengeld investeren om hem in het straatbeeld te brengen, en ik hoop dat ik dat door de aandacht die dit project nu krijgt gemakkelijker kan realiseren. 1 Goed doen met de Goedzak. Haarden Alternatieven zat voor de echte houthaard Echte vlammen en brandend water Warm de winter door met echte of neppe vlammen in je huis. Floor van Dijck Vroeger, voordat we allemaal een dik LCD-scherm hadden, was de haard het middelpunt van de woning. En die is nu terug van weggeweest. Een knappend haardvuur is het summum van stereotiep gezellig, warm en romantisch; precies wat we willen in de winter. Een kwart van de Nederlandse huishoudens heeft al een (open) haard in huis. Nog eens 40 procent zou dit graag willen, zo blijkt uit niet zo verrassend onderzoek van een haardenfabrikant. Voor vuur in je huis zijn er opties te over. Van echte vlammen tot waterdamp en van een haard in de schouw tot een brandende bijzettafel. Houthaarden Hout als brandstof voor open haarden is authentiek en verreweg het gezelligst. En het ruikt zo lekker naar winter, dat brandende hout. Maar er zitten wel flink wat nadelen aan zo n sfeervolle echte haard. Zo moet het hout ergens bewaard worden, moet de schoorsteen voldoen aan de strengste eisen en ook goed onderhouden worden. Ook is het aansteken nogal wat werk en heeft een haard op hout een laag rendement. Bovendien is de schoorsteen een verdwijnend fenomeen en is stoken op hout in een appartementje op drie hoog niet aan te bevelen. Gelukkig zijn er nog andere opties. Gashaarden Handig voor als je in je appartement nog een gasaansluiting en afvoer hebt waar ooit een gaskachel zat, dan kan daar een gashaard voor. Fabrikanten doen er alles aan om het vlammenbeeld van de gashaard zo realistisch mogelijk te maken, maar de gashaard blijft toch een stuk minder sfeervol dan hout, al gaan ook hier de ontwikkelingen snel en zijn er moderne gashaarden te koop die er zeer realistisch uit zien. Onderzoek Maurice de Hond HUURDERS WILLEN KOOPHUIS Bijna een kwart van de huurders is van plan binnen de komende twaalf maanden te verhuizen. Hiervan heeft 40 procent de voorkeur voor een koopwoning. Dit betekent dat ongeveer van de in totaal 2,8 miljoen huurders in Nederland op zoek zijn naar een koopwoning. Van de huurders die in een huurwoning van een woningcorporatie wonen, zou 10 procent de huidige huurwoning willen kopen. Dit betekent dat ongeveer van de in totaal 2,2 miljoen huurders van woningen van woningcorporaties bereid zouden zijn hun huurwoning te kopen. Dit zijn de opvallendste uitkomsten van een onderzoek dat in opdracht van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) is uitgevoerd door Maurice de Hond (Peil.nl). De uitkomsten van het onderzoek ondersteunen de intentie van het kabinet om meer huurwoningen om te zetten in koopwoningen, stelt Karel Schiffer, algemeen directeur van de Nationale Hypotheek Garantie. Gas, water, bio ethanol of hout? Kies je vlam. Gelhaarden Gelhaarden waren tien jaar geleden het alternatief voor houthaarden. Het voordeel is een echte vlam, het gebruiksgemak en het feit dat een gelhaard niet duur is in installatie. Maar de brandgel is naar verhouding duur, brandt kort en geeft geen lekkere geur. Inmiddels zijn er alweer veel betere opties en is de gelhaard officieel uit. Bio-ethanol haarden Een voordeel van haarden op biobrandstof is dat ze schoon branden zonder rook of geur en je (dus) geen rookkanaal nodig hebt. Ze kunnen werkelijk overal staan. Geen schouw, geen probleem, de haard kan willekeurig in het midden van de kamer. Fabrikant Ruby Fires speelde daarmee met het model Livorno: deze is namelijk omkeerbaar. Echt warm wordt het met zulke haarden niet. Vooral handig als sfeerverhoger. De prijzen van deze haarden zijn de afgelopen jaren flink gedaald. Ze zijn er al vanaf enkele honderden euro s en bestaan in alle vormen en maten. Van een soort bijzettafel-met-vuurtje via een hangende olympische vlam naar de ouderwetse haard-in-schouw. Elektrische haarden Elektrische haarden zijn eenvoudig te installeren, en er komt geen vlam aan te pas. Er is dus geen rookkanaal nodig. Ze zijn er van lelijke kacheltjes met vlammenlook, tot bijna niet van echt te onderscheiden. Fabrikant Faber heeft nu een realistische haard waar de vlammen bestaan uit water! Bij het Opti-Myst-vuur wordt het vlameffect gecreëerd door verlichte ultra-fijne waterdamp. Zo kun je water zien branden in je kamer. 1 Onderstaande organisaties, bekend op 3 november 2010, zijn aanwezig met een stand en/of workshop(spreker) tijdens de Carrièrebeurs Overheid.Voor het actuele overzicht ga je naar Je eigen wijk aanvegen Het kabinet wil snelheidsduivels in woonwijken harder gaan aanpakken. Het CDA stelde voor om in plaats van een boete een taakstraf op te leggen die moet worden uitgevoerd in de eigen buurt. LETTERFACTORY De Carrièrebeurs Overheid is een onderdeel van

16 16 Uit & thuis RONDJE RANDSTAD AGENDA VRIJDAG T/M ZONDAG MUZIEK Suzanne Vega Vr, Melkweg, Amsterdam Lastige keuze tussen twee zingende dames op vrijdag in Amsterdam: Suzanne Vega geeft intiem concert in de Melkweg Lissie Vr, Paradiso, Amsterdam en Lissie, een folkrocker uit Illinois, die dit jaar furore maakte met Lady Gaga-cover Bad Romance (YouTube!) in Paradiso. Jack Parow Zo, Paard van Troje, Den Haag Parow vormt samen met Die Antwoord het voorfront van de Zuid- Afrikaanse hiphoprevolutie. FESTIVALS Africa in the Picture Vr/Za, Het Ketelhuis, Amsterdam Vijftig speelfilms, documentaires, korte films en animaties uit Afrika in één van de betere bioscopen van de stad. Lab aan de Werf Vr/Za/Zo, Huis aan de Werf, Utrecht De hele week duurt dit festival vol jeugdtheater- en dans in productiehuis Het Lab. Wereld West Weekend Zo, Kunstenhuis, Amsterdam Afrika meets India, een crossover tussen Noord-Afrikaanse en oosterse cultuur. NIGHTLIFE Spunky XL Vr, West. Handelsterrein, Rotterdam Van hiphop tot techno en van oldschool tot club. Burlesque Ballroom Za, Hotel Central, Rotterdam Waan je in de Franse sferen van de jaren vijftig. Met prachtige danseressen en swingende muziek. Boek Ruiken aan Nederland Aan Lombok zit n Hollands luchtje Verloedering van de reukzin of een geurenaccumulatie van spruitjeslucht en masala-aroma? Vanja van der Leeden UTRECHT Hij schreef een boek over typisch Nederlandse geuren, Hollandse luchten, ruiken aan Nederland. Auteur Jelle Leenes gaat op zoek naar vaderlandse aroma s. Leenes interesseert zich als journalist voor bijzondere verhalen. Zo schreef hij een boek over mensen die aan doodlopende wegen wonen. Dit keer gaat hij zijn neus achterna. Op het platteland en in de steden. Ruikt het nog Nederlands in Utrecht? Het geurt er in ieder geval naar koffie, maar dat is wel erg voor de hand liggend vanwege Douwe Egberts koffiebranderij. In Leenes boek zegt de blinde cabaretier en columnist Vincent Bijlo dat ons land en met name Utrecht, naar gier ruikt. Op deze mistige dag ruikt het gelukkig helemaal niet naar gier in Utrecht, eerder naar benzine en natte hond. Odeurdecor Wie de hele dag in zijn eigen lucht zit, ruikt deze niet meer. Juist daarom ga ik met Leenes naar de veelbesproken multicultiwijk Lombok. Op zoek naar authentieke Hollandse luchtjes in een voorbeeldwijk van prettige integratie. Is er in een odeurdecor van wierook en gegrild lamsvlees nog plaats voor spruitjeslucht? Bij Helal Shoarma aan de Kanaalstraat ruikt het vooral naar Kentucky Fried Chicken. Naar gefrituurde kip dus, maar omdat geuren sterk associeren met herinnering, verbind je die vette lucht meteen met je eerste verjaardagsbucket van de Amerikaanse kipketen. Veysel Uz, die achter het lam aan het spit staat, vindt Nederland naar gebouwen en steen ruiken. In Turkije ruikt het veel frisser. Maar, realiseert hij zich, geurbeleving heeft ook te maken met omgeving. Helal Shoarma kijkt uit op een betonnen karkas. Aan de raamsparingen met midden-oosterse boogvorm te zien Leenes geeft het al aan in zijn boek: Nederland lijdt aan geurvervlakking. een moskee in wording. Wat anders dan een woud aan de Bosporus. Veysel: Vroeger rook het hier veel gezelliger. Verderop bij bakker Hicret ruikt het niet naar brood, maar naar uien. Een fragiel mannetje staat er druk te draaien: Turkse pizza s met gehakt, tomatensaus en uien. Kaas, roept zijn collega achter het brood op de vraag hoe Nederland ruikt. Echt? vraagt Leenes, die Nederlandse kaas in zijn boek geurintrovert noemt, eufemisme voor een reukloos ding met kunststof korsten. Ja echt, vindt de bakker. Zo lekker zacht, die Nederlandse kaas. Gevulde eieren Bij Surinaams eethuis Aarti ruikt het naar kip en kerrie of preciezer, naar masala. Voor Mike Maggan, die zijn zaak staat te vegen, ruikt Nederland naar aardappels. Hij kan zich de lucht van nieuwe aardappels helder voor de geest halen. Ze ruiken vers, naar Rechtsonder: bakkerij Hicret, erboven: eethuis Aarti. FOTO S: MARJOLIJNE PERQUIN grond en aarde. Hollandse geuren zoeken tussen islamitische slagerijen en Perzische levensmiddelenwinkels lijkt een zoektocht naar een speld in een hooiberg. Halverwege de Kanaalstraat ruikt het toch onmiskenbaar naar bloemen, een geur die vaak met Nederland wordt geassocieerd. De drie dames achter de toonbank van de bloemenwinkel houden er verschillende nationale geurherinneringen op na. Het gaat van zelfgemaakte groentesoep van oma tot gevulde eieren die naar stront ruiken ook van oma. Geen van de drie noemt bloemen. Buiten op straat ruikt het weinig Nederlands volgens de dames. De geuren van Turkse en Marokkaanse slagers zijn veel sterker. Anders dan de anoniem geurende gesealde Nederlandse kipfilet. Geurvervlakking Leenes geeft het al aan in zijn boek: Nederland lijdt aan geurvervlakking. In het algemeen komt dat door verschijnselen als monocultuur in landen tuinbouw en schoner wordende A.S. MAANDAG! Kaartverkoop via Entree: v.a. e 37,50 (excl. servicekosten). Aanvang: uur. Expositie CREATIEF MET POSTZEGELS Siliconen te koop Op de Sieraad Art Fair in de Westergashouder toont internationaal ontwerptalent zijn werk. Van edelmetaal tot siliconen. Wat krijg je als je reclamebureaus, ontwerpers en kunstenaars bij elkaar zet in een voormalig postkantoor? Een grote creatieve orgie. Of, zoals initiatiefnemer Stichting Haarlem het noemt, kruisbestuiving. Aanstaande zaterdag opent in het voormalige postkantoor aan de Gedempte Gracht Klein Haarlem. De 32-jarige Ivo Maissan is het gezicht achter het initiatief. Hij heeft grote verwachtingen van de nieuwe broedplaats. Het moet één groot samenwerkingsverband zijn en onderdak bieden aan diverse Haarlemse creatieve initiatieven. Er zullen exposities, workshops en optredens komen. Een aantal creatieven broedt er al, waaronder KBFL, Shabbey Road Studios, Pieter Borst, Street Canvas en Lianne Kuijpers. Bevrijdingspop, Conservatorium Inholland en het Patronaat hebben ook al interesse getoond. Klein Haarlem trapt zaterdag 6 en zondag 7 november af met een openingsexpositie van de Haarlemse kunstenaars. De opening valt samen met het Haarlemse Kunstlijn, tevens dit weekend. Jazz & nederhop CHOCOLADE IN UTRECHT Vorig jaar kwam Chocolade uit. Op deze EP slaat taalvirtuoos Typhoon de handen ineen met de mannen van New Cool Collective. Het resultaat is een swingend allegaartje waarin hiphop en jazz de boventoon voeren. De live-reputatie groeide met elk optreden en ondanks de korte plaat (zeven tracks) is er genoeg materiaal om al een jaar lang elk podium in vuur en vlam te zetten. En dus ook vanavond in Tivoli. Flamenco meets pop Zaterdag speelt de Catalaanse band Ojos de Brujo in de Melkweg een eclectische mix van flamenco en pop.

17 Uit & thuis 17 RONDJE RANDSTAD Recycle Tas van leerrestjes Binge-shopping te lijf met ecotas ECO SPOT VANJA VAN DER LEEDEN Wist je dat eenvijfde van het eten dat je koopt linea recta de prullenbak in gaat? Zonde; dat binge-shoppen, volgens ontwerpster Doreen Westphal. Westphal is een hergebruiker. Eerder al kwam ze met de tassenlijn KREJCI, gemaakt van oude binnenbanden van fietsen. Nieuw is haar Measure Bag, de tas werd eind oktober gepresenteerd tijdens de Dutch Design Week. Een shopper gemaakt van leerrestanten die je waarschuwt om je in te houden bij het boodschappen doen. Toen Westphal de Bulgaarse producent van haar fietsbandtassen bezocht, zag ze een enorme hoop leerresten in een hoek liggen. Gefascineerd door de oude troep maakte ze een tasontwerp waarmee dat oude leer weggewerkt werd. In het kader van voedselverspilling besloot ze de tas nog verantwoorder te maken en er een schaal van 1 tot 5 op te drukken, als symbool voor bewust boodschappen doen en geheugensteuntje om eens te consuminderen. De tas meet 23x8x38 cm en is verkrijgbaar in de leerkleuren bruin/ blauw en grijs/paars tot de restjes strekken. 1 PS: oude binnenbanden kun je opsturen naar Cycletours (Buiksloterweg 7A, 1031 CC Amsterdam) met wie Westphal een samenwerking heeft. Tassen als geheugensteuntjes. industrie, legt Leenes uit. Lombok is de laatste jaren overspoeld door yuppen. Met hogere huizenprijzen als gevolg en het noodgedwongen vertrek van een aanzienlijk deel van de oorspronkelijke allochtone bevolking. Hiermee is ook een deel van het geurrijke verleden verloren gegaan. Lombok ruikt niet meer naar ritueel geslachte dieren en evenmin naar karnemelk en groene zeep. 1 Jelle Leenes; Hollandse luchten, ruiken aan Nederland / Uitg. Atlas, Shoppen Fashion in de rosse buurt Hier wordt niet geneukt maar genaaid Vanja van der Leeden UTRECHT Hou in je zoektocht naar verantwoorde fashion even halt bij het Utrechtse Puha. Zit in de Hardebollenstraat, een toepasselijke naam voor dit zijsteegje van de Voorstraat. Vanuit deze winkel kun je stiekem loeren naar de harde bollen van de rosse dames in de etalages aan de overkant. Slow design Bij Puha zelf blijft het trouwens niet bij windowshopping. Tenzij je heel sterk in je schoenen staat en ongevoelig bent voor de kledingstukken van Juliette Boogers en de accessoires van studio Ruig. Schrik niet van de prijzen, eigenaresse Tamara legt uit: De Delftsblauwe keramieken pistolenbroche van Lammers en Lammers is maar liefst drie keer in de oven geweest. Voor dergelijk slow design moet je nu eenmaal dokken. Een groot deel van de kledingcollectie van Puha wordt op milieu- en mensvriendelijke manier vervaardigd. Net als bij Sincero Fashion trouwens, op nummer 1 van de Hardebollenstraat. Waar de uitstraling van Sincero Fashion nogal biologisch is, blijkt Puha duidelijk meer verstand te hebben van mode. Merken als Ontfront De Delftsblauwe pistolenbroche is maar liefst drie keer in de oven geweest. Tamara Karsdorp, eigenaar Puha en ecofashion label Studio Jux sieren de mannenrekken. De jasjes van het merk Faster zijn uniek elk exemplaar heeft een andere voering of buitenkant zo je wilt, ze zijn aan twee kanten draagbaar. Vrouwen hebben al helemaal niets te klagen met de ontwerpen van Monique Poolmans, Neurotica en Heidi Long en de sexy originele panties van Les Queues des Sardines. Puha bestaat sinds een half jaar en is opgericht door Tamara Karsdorp, Chantal Ehrhardt en Said Belhadj. Beide dames zijn naast winkeleigenaresse autonoom kunstenaar. Tamara klust ook nog wat bij als fotografe en maakt grappige kaarten voor de winkel met opschriften als Wip eens langs en Hier wordt niet geneukt maar genaaid. Said heeft een eigen kledinglabel. Zijn merk 100% Halal hangt hier uiteraard in de rekken. Met de kunstzinnige inbreng van het drietal is Puha meer dan een winkel, eerder een creatief platform voor jonge en jong belegen ontwerpers. De kunstenaars zijn op meerdere plekken in de stad zichtbaar. Afgelopen weekend stonden ze op het Utrechtse kunstenfestival No Label en momenteel wordt er gewerkt aan een pop-up shopje in de Toonkamer, een centrum voor interieur design in de Pastoe Fabriek. 1 * Puha, Hardebollenstraat 8, Utrecht. Museumnacht 2010 TECHNO IN DE HERMITAGE Het is moeilijk voor te stellen als je komende zondagmiddag met oma door de prachtige Hermitage loopt, dat enkele uren daarvoor een stampende massa feestgangers danste op de beats van dj Alexander Kowalski. Toch is het zo, en de Hermitage is niet het enige museum dat zaterdagavond- en nacht overspoeld wordt door bezoekers van de Amsterdamse Museumnacht Op 58 locaties verspreid over de hele stad zijn er films, modeshows, theatershows, lezingen en vooral heel veel kunstexposities te zien. Daarnaast dus muziek. Het grootste feest vindt plaats in NEMO Science Center, waar nachtburgemeester dj Isis acte de presence geeft. Met de Friese fado van Nynke Laverman en de hiphop van Zwart Licht is er ook aan liefhebbers van livemuziek gedacht. De echte die hards kunnen hun nacht verlengen tijdens de vele afterparty s in de binnenstad. Alles zelf doen Het vuistdikke boek Homemade wint de Kookboek van het jaarverkiezing. Auteur Yvette van Boven doet alles zelf. Van het roosteren tot de styling van het varken. Manlief verzorgt de foto s.

18

19 Mix BONJE MET DE BUREN RTL4 Natasha Froger en haar hulpje John Williams bemiddelen bij burenruzies. FILM: JURASSIC PARK III VERONICA Niet zo goed als het eerste deel, maar ach, als we maar veel dinosaurussen zien. PENOZA NED3 Einde van het eerste seizoen van de Nederlandse Sopranos. OH OH CHERSO RTL5 De laatste aflevering, maar we zijn nog niet van Sterretjuh, Snipâh en Jokâh af LATER WITH JOOLS HOLLAND, CANVAS Het allerbeste livemuziekprogramma ter wereld komt niet op de Nederlandse tv. Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4 RTL 5 17:00 KRO Kindertijd 17:25 Sesamstraat 17:56 CDA 17:59 EénVandaag 18:00 NOS Journaal 18:15 EénVandaag 18:40 NOS Sportjournaal 19:00 Lingo 19:25 De vakantiedokter 20:00 NOS Journaal 20:30 Naaste familie 21:30 Het mooiste meisje van de klas 22:15 Politie te paard 23:00 Pauw & Witteman 23:55 NOS Journaal 17:00 NOS Journaal 17:05 Nederland helpt 17:35 Tijd voor MAX 18:25 Kruispunt 18:55 Man bijt hond 19:25 Meldpunt 19:55 That s the question 20:25 Uitgesproken 20:50 Twee voor twaalf 21:30 Andere tijden 22:00 Nieuwsuur 22:55 Holland Doc: Bastøy 17:20 Te land, ter zee en in de lucht 17:45 AVRO AvaStars Live 18:00 Vrijland 18:23 Het Klokhuis 18:45 NOS Jeugdjournaal 19:00 SpangaS 19:29 Nederland 3 19:30 De Wereld Draait Door 20:25 Keuringsdienst van Waarde 20:55 Penoza 21:50 NOS Journaal op 3 22:00 MaDiWoDoVrijdagShow 22:50 PowNews 23:10 #TVLAB 17:05 As the world turns 18:00 RTL Nieuws 18:15 Editie NL 18:35 RTL Boulevard 19:30 RTL Nieuws 19:55 RTL Weer 20:00 Goede tijden, slechte tijden 20:30 Bonje met de buren 21:30 Derek Ogilvie 22:30 Secret millionaire 23:35 RTL Nieuws 23:45 RTL Weer 23:50 RTL Boulevard 17:35 The king of Queens 18:00 Everybody loves Raymond 18:30 The nanny 19:00 Topchef 20:00 Take me out 20:30 Expeditie Robinson 2010: Refreshed 21:35 Oh oh Cherso 22:05 Hoe vind ik een vent? 22:35 Shock doc: Mijn gigantisch misvormde hoofd 23:35 Take me out RTL 7 RTL 8 SBS 6 NET 5 Veronica 18:00 RTL Voetbal: UEFA Europa League 19:00 RTL Voetbal: UEFA Europa League Dynamo Kiev - AZ 21:00 RTL Voetbal: UEFA Europa League PSV - Debreceni of Steaua Boekarest - FC Utrecht 23:15 RTL Voetbal: UEFA Europa League 17:05 Fabeltjeskrant 17:10 Oprah Winfrey show 18:05 Dr. Phil 19:00 Kinderziekenhuis 19:35 Style by jury 20:30 Anna and the King 23:20 As the world turns 17:10 De grote verhuizing 18:05 Huizenjacht 19:00 Hart van Nederland - Vroege editie 19:15 Shownieuws - Vroege editie 19:50 Trauma centrum 20:30 House 21:30 House 22:30 Hart van Nederland - Late editie 22:45 Piets weerbericht 22:50 Shownieuws - Late editie 23:20 De meest schokkende vliegtuigrampen 17:05 Two guys and a girl 17:35 Will & Grace 18:30 Airline 19:30 Surf patrol 20:00 The Kardashians 20:30 The wedding planner 22:45 Law & Order: Special Victims Unit 23:35 Cold case 17:05 Phineas & Ferb 17:30 Zack & Cody 18:00 Veronica s funniest commercials ever! 18:15 3rd Rock from the sun 18:40 According to Jim 19:10 Two guys and a girl 19:30 Two and a half men 20:00 The big bang theory 20:30 Jurassic Park III 22:15 Red corner LEZERSCOLUMN Een druk op de knop Natasja Bogers P innen? Ja, dat kan. Momentje. Ik aarzel, om vervolgens met één druk op de knop de grootste uitgave van m n leven tot nu toe te bevestigen. Een paar uur later zit ik thuis op de bank en dringt het ineens tot me door: ik heb echt een vliegticket naar Australië geboekt. Oh jee Een paar maanden geleden was er nog niks aan de hand. Niks anders dan de gebruikelijke dagelijkse beslommeringen van een fulltime werkende single die aan de laatste maanden van haar twintigerbestaan bezig is en zich daar heel erg bewust van is. Tot ik bedacht dat ik toch maar eens een vakantie moest plannen. Als een van de weinige single vrouwen in mijn vriendenkring was een gezellige vakantie met cocktails aan het strand en girls nights out helaas geen optie. Een georganiseerde reis dan. Een Cocktails aan het strand en girls nights out waren helaas geen optie. beetje reisorganisatie biedt tegenwoordig groepsreizen naar elk continent voor elke doelgroep aan, dus daar zou toch ook voor mij wel iets bij moeten zitten? Of ik ga naar Australië, zei ik na een paar biertjes tegen een vriend toen we op een terrasje van de zon genoten, dat zou ik toch ook ooit nog eens moeten doen. En daar was mijn eureka moment. Eigenlijk moet ik dat gewoon doén! Een paar borrels, weken met overleg en s naar het reisbureau later was het dan zover. Ik drukte op Ja, koos stoelnummers voor vluchten in november en februari en stond na een kwartier weer buiten met een envelopje met de vluchttijden. Twee maanden backpacken in Australië van Adelaide naar Cairns, alleen. Twee maanden reizen, slapen in hostels met onbekenden, leven uit een rugzak en geen idee hebben hoe de volgende dag eruit ziet. Dertigersdilemma? Neuh. Zou mijn stijltang in m n backpack passen? 1 * Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@depers.nl. OPLOSSINGEN PUZZELS Door Hercules & Valkema / Sudoku (vorige week donderdag) Zweeds raadsel Cryptogram

20 A12 A12 Utrecht A2 A27 A12 A20 Rotterdam MEERKERK A27 A2 A15 Gorinchem A15

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

sarie, mijn vriend kaspar en ik

sarie, mijn vriend kaspar en ik sarie, mijn vriend kaspar en ik Leen Verheyen sarie, mijn vriend kaspar en ik is een theatertekst voor kinderen vanaf 4 jaar en ging in première op 12 september 2009 bij HETPALEIS in Antwerpen 1 ik: het

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten.

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten. Helaas Wanneer besloot Bert om Lizzy te vermoorden? Vreemd. Hij herinnert zich het niet precies. Het was in ieder geval toen Lizzy dat wijf leerde kennen. Dat idiote wijf met haar rare verhalen. Bert staat

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 D66 is tevreden met het regeerakkoord. Samen met VVD, CDA en ChristenUnie willen we veel bereiken, maar we kiezen ook voor

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer KLEM Katja en Udo in de schulden Anne-Rose Hermer Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Katja ontmoet Udo Katja is bijna negentien jaar. Ze woont nog bij haar ouders. Katja werkt in een warenhuis.

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken een filmpje van de NOS, van maandag 29 oktober. Daarna beantwoorden ze vragen over dit

Nadere informatie

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren MARIAN HOEFNAGEL De nieuwe buurt Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 1 4 Een nieuw huis Dit is nu ons nieuwe huis. De auto stopt en Kika s vader wijst trots naar het huis rechts. Kika kijkt. Het is een rijtjeshuis

Nadere informatie

Spekkoek. Op de terugweg praat zijn oma de hele tijd. Ze is blij omdat Igor maandag mag komen werken.

Spekkoek. Op de terugweg praat zijn oma de hele tijd. Ze is blij omdat Igor maandag mag komen werken. Spekkoek Oma heeft de post gehaald. Er is een brief van de Sociale Werkplaats. Snel scheurt ze hem open. Haar ogen gaan over de regels. Ze kan het niet geloven, maar het staat er echt. Igor mag naar de

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A

Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip lees je altijd een tekst met het stappenplan. Je gaat vaak op zoek naar verbanden in een tekst. Wat

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

blad Ontmoet Paul op www.onsbpfschilders.nl wat vinden blijft gelijk 5 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 Premie in 2015:

blad Ontmoet Paul op www.onsbpfschilders.nl wat vinden blijft gelijk 5 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 Premie in 2015: Pensioen blad voor ondernemers april 2015 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 wat vinden we van ons pensioenfonds 4 Premie in 2015: pensioenpremie blijft gelijk 5 Welk pensioenloon

Nadere informatie

OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010

OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 Ik arriveer op een zon overgoten Wijkpark. Nog geen kwartier later wordt het park in de schaduw gelegd door donkere wolken. Die trokken gelukkig weg en wederom

Nadere informatie

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher)

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Roland Schimmelpfennig De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Vertaling Tom Kleijn Personen FRANK, midden veertig CLAUDIA, zijn vrouw ROMY VOGTLÄNDER ANDI, zoon van Frank en Claudia TINA, Andi's vriendin

Nadere informatie

Afghanistan. NAVO-militair gedood in Zuid-Afghanistan

Afghanistan. NAVO-militair gedood in Zuid-Afghanistan Afghanistan NAVO-militair gedood in Zuid-Afghanistan KABUL - In het zuiden van Afghanistan is dinsdag een militair van de internationale vredesmacht ISAF gedood. Dat maakte een woordvoerder van de troepen

Nadere informatie

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

LES 6. Nu zie je Hem wel, nu zie je Hem niet.

LES 6. Nu zie je Hem wel, nu zie je Hem niet. LES Nu zie je Hem wel, Sabbat Doe Lees Lukas 4. 40 nu zie je Hem niet. Heb je weleens een moment gehad dat je het gevoel had dat God heel dicht bij je was? Misschien door een liedje, een bijbelvers, een

Nadere informatie

Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld

Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld In meer dan dertig landen in de wereld is er oorlog. Wereldwijd zijn er dus miljoenen kinderen die een oorlog meemaken. Vraag 1. Kun je drie landen noemen

Nadere informatie

2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg

2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg 2 maart 1945 2 maart 2016 Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg Er kwamen 4 Duitsers bij de Bark. Ze slaan piketten, voor het plaatsen van batterijen veldartillerie. Maar op die dag gingen de verzetsgroepen

Nadere informatie

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog.

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Dirk komt thuis. Dirk heeft gewonnen met voetballen. Hij is heel blij. Maar dan ziet hij zijn moeder. Zijn moeder kijkt niet blij. De moeder van Dirk denkt

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps

Nadere informatie

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen

Nadere informatie

Week 2. De Hemel op Aarde: Thuis! Opdrachten om het adventsproject ook thuis te beleven.

Week 2. De Hemel op Aarde: Thuis! Opdrachten om het adventsproject ook thuis te beleven. Week 2. De Hemel op Aarde: Thuis! Opdrachten om het adventsproject ook thuis te beleven. Met de stukjes in dit boekje kun je ook thuis als gezin verder gaan met het adventsproject De Hemel op Aarde. De

Nadere informatie

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Kom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser

Kom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser Kom erbij Kom erbij, want ik wil je iets vertellen, het is heel bijzonder, dus luister allemaal. Ik ken honderdduizend prachtige verhalen, maar dit is echt het mooiste van allemaal. Het gaat over twee

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOUDE OORLOG + NEDERLAND EN DE VERENIGDE STATEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG Gebruik bron 1. 1p 1 De bron maakt duidelijk dat de

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.

Nadere informatie

6 In Beeld. Bieke Depoorter

6 In Beeld. Bieke Depoorter 6 In Beeld Bieke Depoorter De 25-jarige fotografe Bieke Depoorter uit Ingooigem besloot pas in het laatste jaar middelbaar, tot verrassing van velen, om fotografie te gaan studeren. Ze trok naar het Kask

Nadere informatie

Resultaten & conclusies onderzoek:

Resultaten & conclusies onderzoek: Resultaten & conclusies onderzoek: Kinderen over armoede en vluchtelingen door Kinderen Goedgekeurd! Er hebben in totaal 50 scholen deelgenomen aan deze enquête. Dit gaat om een 3000-tal leerlingen. 1.

Nadere informatie

Ria Massy. De taart van Tamid

Ria Massy. De taart van Tamid DE TAART VAN TAMID Ria Massy De taart van Tamid De taart van Tamid 1 Hallo broer! Hallo Aziz! roept Tamid. Zijn hart klopt blij. Aziz belt niet zo dikwijls. Hij woont nog in Syrië. Bellen is moeilijk in

Nadere informatie

Beste ouders. Je wereld delen

Beste ouders. Je wereld delen Beste ouders Het 4e thema van het schooljaar luidt "Arm en rijk". Het gaat over armoede en de impact daarvan op kinderen naar aanleiding van wat de bijbelse profeet Amos tegen zijn tijdgenoten zei over

Nadere informatie

Beste lezers van De Geldfabriek,

Beste lezers van De Geldfabriek, Beste lezers van De Geldfabriek, Ik hoop dat jullie veel plezier hebben gehad met het lezen van dit verhaal. Vonden jullie ook dat Pippa wel erg veel aan mooie spullen dacht? En dat sommige mensen onaardig

Nadere informatie

LES 11. Respect tonen of een lesje leren? Sabbat

LES 11. Respect tonen of een lesje leren? Sabbat LES Respect tonen of een lesje leren? Heb je ooit het gevoel dat je niet respectvol of eerlijk werd behandeld? Behandel jij anderen altijd op die manier? Omdat we allemaal Gods kinderen zijn, moeten we

Nadere informatie

DINEREN IN DE HOFTRAMMM

DINEREN IN DE HOFTRAMMM DINEREN IN DE HOFTRAMMM De bijzondere creatie van Bobby van Galen en Pierre Wind Foto s en tekst: Martien Versteegh Eigenaar en gastheer Bobby van Galen heet u van harte welkom Het begon met een droom

Nadere informatie

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.

Nadere informatie

LES 2. De reus en de steen. Sabbat

LES 2. De reus en de steen. Sabbat Sabbat Doe Leer de powertext. De reus en de steen Denk aan een keer toen je gestuurd werd voor een speciale booodschap. Was het iets dat graag wilde doen of had je er geen zin in? Liep het heel anders

Nadere informatie

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk). Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Hé Joyce, ga je mee? Emma rent achter Joyce aan als ze van het schoolplein lopen. Joyce, wij gaan vanmiddag op bezoek bij mijn oom,

Nadere informatie

Ik heb geen zin om op te staan

Ik heb geen zin om op te staan Liedteksten De avonturen van mijnheer Kommer en mijnheer Kwel Voorbereiding in de klas: meezingen refrein Het Dorp Het is weer tijd om op te staan Maar ik heb geen zin Hij heeft geen zin Om naar m n school

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Storm op komst. We vinden het belangrijk dat onze kinderen rekening leert te houden met

Storm op komst. We vinden het belangrijk dat onze kinderen rekening leert te houden met Storm op komst Vandaag liep ik met mijn hond voorbij een schoolplein waar de pauze in volle gang was. Overal spelende en blije kinderen, maar bij het hek stonden een beteuterde kleuter en zijn juffrouw.

Nadere informatie

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan.

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan. Geelzucht Toen ik 15 was, kreeg ik geelzucht. De ziekte begon in de herfst en duurde tot het voorjaar. Ik voelde me eerst steeds ellendiger worden. Maar in januari ging het beter. Mijn moeder zette een

Nadere informatie

Dat we hier vanavond bij elkaar zijn wordt vooral bepaald door de wereldse kalender. En niet de kalender van de christelijke feesten.

Dat we hier vanavond bij elkaar zijn wordt vooral bepaald door de wereldse kalender. En niet de kalender van de christelijke feesten. Preek op Oudjaarsavond 2013 Dat we hier vanavond bij elkaar zijn wordt vooral bepaald door de wereldse kalender. En niet de kalender van de christelijke feesten. Oudjaarsdag: het lijkt een dag als alle

Nadere informatie

Lesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog. Marte Jongbloed Roelof van der Schans

Lesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog. Marte Jongbloed Roelof van der Schans Lesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog Marte Jongbloed Roelof van der Schans Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die bij dat hoofdstuk

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Schrijven opdracht 3 Kyra Willekes & Joanna Siccama - GAR1-D 22-03-2015

Schrijven opdracht 3 Kyra Willekes & Joanna Siccama - GAR1-D 22-03-2015 Schrijven opdracht 3 Kyra Willekes & Joanna Siccama - GAR1-D 22-03-2015 Gameplay in het kort (zie ook opdracht 2): - puzzel platformer runner atmosferisch fantasy - 2 delen: in nacht (tutorial) -> zoeken

Nadere informatie

De Man van de Toekomst Module Theater Groep 7-8

De Man van de Toekomst Module Theater Groep 7-8 De Man van de Toekomst Module Theater Groep 7-8 Teksten: Stella van Lieshout Illustraties: Tjarko van der Pol ABC Cultuur is een initiatief van het Centrum voor de Kunsten Beverwijk www.abccultuur.nl De

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Meld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson

Meld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson Meld seksueel misbruik aan de commissie-samson Help ons Mijn naam is Rieke Samson en ik wil je vragen om ons te helpen bij het onderzoek naar seksueel misbruik van kinderen en jongeren. Zelf ben ik voorzitter

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Jezus geeft zijn leven voor de mensen

Jezus geeft zijn leven voor de mensen Eerste Communieproject 38 Jezus geeft zijn leven voor de mensen Niet iedereen gelooft in Jezus In les 5 hebben we gezien dat Jezus vertelt over de Vader. God houdt van de mensen. Hij vergeeft je zonden.

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus.

Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus. 1 Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus. 2 Het verhaal De Goede Week Trouw, Hoop en Spijt Ik wil jullie vandaag vertellen over de Goede Week. Dat

Nadere informatie

Lesbrief Meneer Beer

Lesbrief Meneer Beer Lesbrief Meneer Beer Het verhaal Het verhaal gaat over Meneer Beer. Hij is verliefd op een prachtig berinnetje, maar hij durft het haar niet te vertellen. Hij vindt zichzelf maar een eenvoudige beer. Om

Nadere informatie

A. Jouw rechten! Kinderrechten

A. Jouw rechten! Kinderrechten Dit werkblaadje is van... A. Jouw rechten! Kinderrechten Je hebt ongetwijfeld al gehoord van de Rechten van het Kind. De koningen, presidenten en andere leiders van over de hele wereld hebben gezegd dat

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Sessie 64. Meningen over Johan van Oldenbarnevelt. Mening in 1618. Mening Nu. Niet waar of Valt niet te zeggen

Sessie 64. Meningen over Johan van Oldenbarnevelt. Mening in 1618. Mening Nu. Niet waar of Valt niet te zeggen Sessie 64. Meningen over Johan van Oldenbarnevelt Mening in 1618 Mening Nu Niet waar of Valt niet te zeggen Sessie 64. Uitspraken over Johan van Oldenbarnevelt Johan van Oldenbarnevelt verdiende het om

Nadere informatie

Verkiezingen. 1. Politieke voorkeur

Verkiezingen. 1. Politieke voorkeur Verkiezingen Voor vijftigplussers staat er de komende jaren veel op het spel. De betaalbaarheid van de zorg staat ter discussie en het niveau van pensioenen en AOW dreigt te worden aangetast. Daarnaast

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL.

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL. Liefde Ik laat je nooit in de steek. Ik zal je helpen. Jij bent mijn beste vriendin. Het mooiste wat ik heb, geef ik aan jou. Ik ben verliefd... Ik heb alles voor je over. IK HOU VAN JOU! Ik bid voor je.

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12

Inhoud. Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12 Inhoud Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12 Onderwerp 1 Gelijkheid...13 De rechten van Tim... 14 Onderwerp 2 Toegankelijkheid...17 De rechten

Nadere informatie

Op reis naar Bethlehem

Op reis naar Bethlehem Op reis naar Bethlehem Rollen: Verteller Jozef Maria Engel Twee omroepers Kind 1 Kind 2 Kind 3 Receptionist 1 Receptionist 2 Receptionist 3 Kind 4 Kind 5 Herder 1 Herder 2 Herder 3 Herder 4 Drie wijzen

Nadere informatie

Dierenvrienden? door Nellie de Kok. Samenvatting

Dierenvrienden? door Nellie de Kok. Samenvatting Dierenvrienden? door Nellie de Kok Samenvatting De hond is de baas in het huis, totdat er een kat bijkomt. Ze proberen allebei om bij de bazin in een goed blaadje te komen. De kat krijgt het voor elkaar

Nadere informatie

Uw pensioenbulletin juli 2011. Beleggingsbeleid doorgelicht. Beambtenfonds voor het Mijnbedrijf

Uw pensioenbulletin juli 2011. Beleggingsbeleid doorgelicht. Beambtenfonds voor het Mijnbedrijf Uw pensioenbulletin juli 2011 Beleggingsbeleid doorgelicht Beambtenfonds voor het Mijnbedrijf Externe deskundigen hebben in opdracht van het bestuur een zogenaamde ALM-studie (Asset Liability Management)

Nadere informatie

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT-

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Dames en Heren, Partijgenoten, Ik sta hier beduusd voor u. Het is een bijzondere tijd geweest. Als ik in terugkijk

Nadere informatie

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Noach bouwt een ark Genesis 6-8 2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl R O S A D E D I E F Arco Struik Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl In de winkel 3 Bart 5 Een lieve dief 7 De telefoon 9 Bij de dokter 11 De blinde vrouw 13 Een baantje 15 Bijna betrapt

Nadere informatie

Jouw avontuur met de Bijbel

Jouw avontuur met de Bijbel Nieske Selles-ten Brinke Jouw avontuur met de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie

Nadere informatie