ALMANAK DE~ A.S.V. SS~E

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ALMANAK 94-95 DE~ A.S.V. SS~E"

Transcriptie

1

2 ALMANAK DE~ A.S.V. SS~E

3

4

5 Wilhelmus van Nassouwe gemaect ter eeren des Daarluchtichsten Heeren/Heere Wilhelm Prince van Oraengien/Grave van Nassau Patris Patrae, mijnen G. Forsten en Heeren. Na de wijse van Chartres. 1e en 6" couplet Wilhelmus van Nassouwe, Ben ick van Duytschen bloet, Den Vaderlandt ghetrouwe Blyf ick tot indendoet; Een Prince van Oraengien Ben ick vrij onverveert, Den Coninck van Hispaengien Heb ick altijdt gheeert. Mijn schilt ende betrouwen Sijt ghy, 0 Godt myn Heer, Op U soo wil ick bouwen, Verlaet my nemmermeer; Oat ick doch vroom mach blijven U dienaar taller stondt, Die tyranny verdrijven Die my mijn hert doorwondt.

6 AlmanakBoekCommissie AUOI?EY g,nk' SANDEl? KLOKMAN MASCHA I?OELOVS P'EiEI? gl?ouwei? I?'ANNE MEu..ENBI?OEK WENDY TlMMEI?MANS

7 8AN1Ef<ZANG Societas hef omhoog uw banier, Uw vrijheidsleuze zo schoon en zo fier, Geen ijdele klanken, geen valse schijn, Maar heerlijk wezen moet zij ons zijn: Libertas ex Veritate! Libertas ex Veritate! Societas Haar rei Van 't sc Wij Socii blijven trouw deze vaan, Waarlangs de weg van ons leven moog' gaan. Want Een is de Waarheid, de weg en 't Leven, Hijzelf heeft ons als leuze gegeven: Libertas ex Veritate! Libertas ex Veritate!

8 oef<i<nal Geachte lezer, De oerknal enkele honderden miljoenen jaren geleden bracht ons de aarde. Miljoenen jaren van het bestaan van de aarde zijn onopgemerkt aan de mensheid voorbijgegaan. Pas enkele duizenden jaren is de mens in staat om hun gedachten op schrift vast te leggen. De technieken voor deze op schriftstelling zijn na het jarenlange gebruik van stenen, papyrus en perkament vooral de laatste eeuw sterk verbeterd. Levend in het heden, vormen zes mensen de A1manakBoekCommissie '94-'95 die deze verbeterde schrijftechnieken gebruiken om de evolutie van het afgelopen jaar in een ultiem boek te bundelen. Volgens natuurlijke selectieprocedures zijn aileen de hoogtepunten erin gekomen. Niet aile gebeurtenissen in de evolutie zijn altijd even vermeldenswaardig. Wei noemenswaardig is het feit dat de vereniging in het voorgaande jaar heeft besloten de societeit met twee lagen uit te breiden. Eindelijk neemt SSRE een enorme stap op de evolutieladder. De gebeurtenissen in het afgelopen verenigingsjaar zijn vereeuwigd in het perkament der perkamenten. Het zal bewaard worden voor het nageslacht en wellicht over enkele miljoenen jaren in het gesteente teruggevonden worden. Hopelijk zal dit boek een steentje bijdragen aan de evolutie van de komende decennia. De A1manakBoekCommissie '94-'95

9

10 ~ VOOI<WOOI<OEN 10 IHEMASfUKKEN 18 WEI<ELO IN EVa..Ul1E 34 VEI<EMGINGSEVa..Ul1E 58 8ESlUI<EN & COMMISSIES 82 OISPUfEN 114 PI<EHISfOl<lE 134 ONOEI<VEI<EN1GINGEN 140 HUZEN JAAr<cLUBS f48 f68 GENOOfSCHAPPEN 178 HOMO SAPIENS & AAPACHffGEN f86

11 Commissaris van de Koningin W ie het begrip "evolutie" gebruikt, denkt daarbij meesal onbewust aan Charles Darwin, het ontstaan der soorten en survival of the fittest. Maar daar draait het bij een studie en het liclmaatschap van de Algemene Studenten Vereniging SSRE niet om. Het gaat om de opvatting dat evolutie veel te maken heeft, zoniet synoniem is, met het begrip ontwikkeling. Wie begint met een studie ontwikkelt zich. Natuurlijk, in de eerste plaats gaat het om de ontwikkeling van kennis en vaardigheden. Naar wie een studie uitsluitend in dat licht beziet, is eenzijdig bezig. En dat is precies waar het belang van een studentenvereniging, SSRE in het bijzonder, ligt. Het gaat om het ontmoeten van nieuwe vrienden en kennissen, het gaat om het geven van steun aan elkaar en om het vormen van een nieuwe sociale omgeving. Wie zo studeert, evolueert. Die evolutie, in een combinatie van werk en plezier, wens ik iedereen in het komende studiejaar toe. Mr. F.J.M. Houben, Commissaris van de Koningin Provincie Noord-Brabant 10

12 VOOI<WOO1<0 Van de burgemeester R eeds eeuwen heeft het ontstaan van de huidige planten-, dieren- en mensenwereld grate denkers beziggehouden. Schitterende theorieen zijn ontwikkeld en verdedigd. Spectaculaire debatten vanden plaats. De beste debater bepaalde wat men gedurende een tijdsperiode als verklaring accepteerde. Langzaamaan slaagde de natuurwetenschap erin stukjes bewijs op tafel te brengen die de puzzel in een nieuw perspectief plaatsten. Onderdelen van een biologisch ontwikkelingsmechanisme werden duidelijk. Fases in de evolutie konden op een tijdschaal worden geplaatst. Echter vragen rand het hoe, het waaram en waarheen van het grate evolutiepraces blijven onbeantwoord. Evolutie kan oak veel in een heel wat beperkter zin worden gebruikt. De relatief rustige, maar onomkeerbare ontwikkeling op velerlei terreinen. De evolutie van de technologie is er een voorbeeld van. In de laatste eeuw is op dit gebied heel veel gebeurd. De realisatie van wereldwijde informaticanetwerken is voorlopig een van de hoogtepunten. De snelle verandering van onze enorme wereld in een global village wordt in niet geringe mate door dit netwerk teweeggebracht. Rand de wereldwijde maatschappelijke gevolgen van het informaticanetwerk komen veel vragen op. Techniek en maatschappij vormen vanuit vele gezichtspunten een uitermate belangrijk terrein. Ik hoop dat dit type vraagstukken bij TU-studenten de aandacht zal blijven krijgen die ze verdienen. Evolutie, en oak de evolutie van de technologie, Iijkt een energierijk vliegwiel dat bijsturing bijna niet mogelijk is. Tach zal die bijsturing plaats moeten vinden am nieuwe ontwikkelingen hun plaats te geven en een maatschappij die menselijke waarden centraal blijft stellen. En dat is tach our common future. Dr. RW. Welschen, burgemeester van Eindhoven

13 Van de rector Magnificus et thema is 'Evolutie'. Evolutie heeft geleid tot vele soorten en ik t-j constateer dat er ook vele soorten studentenboekwerken zijn ontstaan in de loop der tijden: almanakken, lustrumboeken, jaarboeken enz. Ondanks hun verscheidenheid hebben ze al enkele jaren wat gemeen: a. een thema; b. Een voorwoord van mij. Vaak is (a) een probleem voor (b) maar deze keer is er een hele reeks aanknopingspunten. Evolutie spreekt mij aan omdat ik mijn loopbaan aan de (toen nog) THE begon precies 100 jaar nadat Darwin's Origin of Species' werd geschreven. De soort 'SSRE-Iid' bestond toen in Eindhoven nog niet. In overeenstemming met de theorie bereikte het idee onze universiteit uiteindelijk wei. Na enige tijd eiste ook het mutatieprincipe zijn rol. De vereniging veranderde. In mijn studententijd zou SSRE niet graag Evolutie besproken hebben! Ik geloof dat SSRE daama (zonder het te weten) twee belangrijke wetten van de evolutietheorie een rol heeft zien spelen: (i) Ook iets waarvan duidelijk is dat het goed is heeft toch tijd nodig om z'n positie te vestigen; en (ii) wi! een soort zich handhaven dan moet deze aantrekkelijk zijn. Welnu, de vereniging heeft zander meer getoond een aantrekkelijke mogelijkheid te zijn als gezelligheidsvereniging voor Eindhovense studenten. Laten we hopen dat ook SSRE'er aan zal bijdragen dat na de dinosaurus en de dodo niet ook de echte student (d.w.z. een die meer doet dan studeren aileen) een uitstervend ras is; ondanks de tempobeurs! Wees echter voorzichtig: de Iiteratuur leert dat een van Darwin's belangrijke bronnen voor de evolutietheorie aan alcohol ten onder is gegaan. Ik hoop dat deze almanak weer een zeer geslaagd jaar zal vastleggen. Tijdens de evolutie zijn onze hersenen steeds groter geworden. Dat gebeurt tijdens de studie niet maar wei neemt de inhoud met buitengewoon veel toe! Gelukkig hoeft men niet alles te onthouden: er is later de almanak om het nog eens na te lezen. Prof. dr. J.H. van Lint, Rector Magnificus TUE IZ

14 VOOf<WOOf<D Van de Hogeschool D e term "evolutie" hangt samen met het uitrollen van boekrollen. Evolutie heeft een positief imago. lets dat zich ontwikkelt, maar wei in geleidelijkheid. Gaat de ontwikkeling niet snel genoeg of verandert de omgeving sterker dan de interne verandering, dan moeten revoluties de sprongsgewijze veranderingen faciliteren. De maatschappij is volgens Toffler nu toe aan de derde golf. Evoluties van technologieen veriopen vaak langs generatiefasen. De eerste generatie houdt meestal niet meer in, dan dat men de oude werkwijze blijft toepassen, met slechts op een punt een aanpassing. Denk maar aan kar en paard, waar het paard vervangen werd door een Otto-motor. Het mooist zie ik zo'n generatie-ontwikkeling bij computers. Waar we in 1982, 36 jaar na de introductie, toe waren aan de vierde generatie. De vijfde generatie had er nu moeten zijn, maar ik hoor daar weinig meer over. Ik vraag mij af, of ideologieen zich ook generatiegewijs ontwikkelen. En hoe staat het met de mens? Is de overgang van Voortgezet Onderwijs naar Hoger Onderwijs een revolutiestap voor de persoon in kwestie, of lijkt het meer op de generatiestappen, zoals bij computers. Of verschilt de heftigheid van zo'n stap van persoon tot persoon? Studenten in het Hoger Onderwijs krijgen het steeds moeilijker, zo lijkt het. De tempobeurs wordt een prestatiebeurs. En werkgevers, althans sommigen, letten steeds minder op wat je gestudeerd hebt, maar hoe je gestudeerd hebt. 20 vertelde John de Groot van ABN Amro begin juni op een congres van bestuurlijk actieve studenten (leden van medezeggenschapsraden, bestuursleden van studie- en studentenverenigingen), dat het essentieel is om naast je studie ook andere dingen te doen. Sterker nog: bij zijn bedrijf kom je anders helemaal niet binnen! Succes met de studie en doe er nog iets bij. Ir.J.M.H.M. Claessens College van bestuur Hogeschool Eindhoven 13

15 14 Van de Praeses /-:een jaar is hetzelfde, geen dag is gelijk. L..-1Mocht je gisteravond zittend aan de bar achter je biertje je nog gelukkig voelen, toen je vanochtend wakker werd was dat gevoel volledig omgeslagen. Je probeert je kater met een sterke bak koffie en een koude douche weg te krijgen en neemt je voor vandaag aan je studie te werken. Je springt, half wakker half slaperig, op je fiets op weg naar de TUE en 10 minuten later zit je in.de collegebanken. Zittend in die zaal vraag je je af of je gisteravond niet beter eerder naar huis had kunnen gaan. Je hoofd bonkt momenteel wei erg hard en de woorden van de hoogleraar willen niet bij jou doordringen. Aan de andere kant besef je dat je dan ook heel veel gezelligheid, interessante gesprekken en sociale contacten was misgelopen. Geen dag is hetzelfde en elke beslissing die je maakt is van invloed op de rest van je leven. De een met een grotere invloed dan de ander, maar elke beslissing zorgt ervoor dat jij constant in ontwikkeling bent. SSRE leeft ook, door haar leden wordt zij levendig gehouden en zij houdt haar leden levendig. Doordat zij leeft is zij ook constant in ontwikkeling en aan veranderingen onderhevig. Ook bij SSRE is geen jaar hetzelfde en geen dag gelijk. Wat ooit 38 jaar geleden als S.S.R.E. begon is inmiddels uitgegroeid tot SSRE, een begrip bekend als de grootste studentenvereniging van Eindhoven. Spijkerbroeken, truien en jasjes in de besturen maakten langzaam plaats voor kostuums, mantelpakjes, baretten en de inmiddels voor elke functie gebruikte hesjes. Zoals SSRE wordt gevormd door haar leden, worden de leden ook door de vereniging gevormd. Je begint als foet en groeit langzaam op tot 4e, 5e, 6e,...-jaars en in die tijd ben je aan vele veranderingen onderhevig. Je studententijd is zelfs de tijd waarin je jezelf het meest ontplooit, in ieder geval kunt ontplooien. Bewust en onbewust worden je vele vaardigheden, kennis en manieren aangeleerd, zodat je later met een tevreden gevoel op je studententijd en je verenigingsleven terug kunt kijken. Bekijk zo ook deze Almanak, lees de verhalen en gebeurtenissen van het

16 VOOf(WOOf(D afgelopen veremgmgsjaar en besef dat SSRE leeft. Leeft en dus een ontwikkeling en groei meemaakt. Een ontwikkeling waar jij aan meewerkt en waardoor ook jij ontwikkeld wordt. Zodat je later terug kunt bladeren in deze Almanak en kunt zien waar jouw evolutie heeft plaats gevonden. Esther Tamboer h.t. praeses Verenigingsbestuur '95 '96 Esther Tamboer Rik Wetzels Rob van Haaster Mark de Vries Martine Verkoyen Marcellien Joosten praeses ab-actis fiscus vereniging fiscus societeit vice-praeses vereniging vice-praeses societeit IS

17

18 VOOr<WOOr<OEN e=:::::2> lliemas'fukken fo f8 WEr<ELO fn EVa...Ul1E 34 VEr<ENfGfNGSEVa..Ul1E 58 BEsrur<EN & COMMfSSIES 82 OISPUfEN "4 Pr<EHfSfOr<IE ONOEr<VEr<ENfGINGEN HUZEN JAAr<cLUBS GENOOfSCHAPPEN f34 f40 f48 f68 f78 HOMO SAP1ENS & AAPACHl1GEN

19 Het Damast-mes Hoe Janger gejeden, hoe primifiever de mens was! Hoe Janger gejeden, hoe dommer de mens was! De evolutieleer suggereert dat de mens in de loop der eeuwen steeds slimmer is geworden, wat resulteert in onze superslimme generatie. De teehnisehe vooruitgang van de laatste eeuw lijkt de theorie glorieus te ondersteunen. Daarom beelden we onze verre voorouders het liefst af als lompe boeren of woeste jagers, die hun vrouwen aan de haren naar de grot sleuren, om hen dobbelen of zuipen tot ze hun voordeur niet meer halen. We vergeten wei eens dat wij hun reehtstreekse afstammelingen zijn. Onze voorouders waren slim, leergierig, vindingrijk, handig en steeds op zoek naar betere gebruiksvoorwerpen. Ze zoehten tijdwinst door meehanisatie, gebruik van steeds betere grondstoffen en materialen. In Eindhoven hebben 5 personen negen weken lang geprobeerd het leven van 2000 jaar geleden te beleven. Het was een ontdekkingstoeht naar het onbekende, waarbij men vooral stootte op een gebrek aan de teehnisehe kennis en het vakmansehap van de prehistorisehe voorganger. Een van de merkwaardigste aktiviteiten in die weken was de poging om ijzer te winnen om hiermee gebruiksvoorwerpen te maken. Thijs van de Manakker, een professionele smid uit Helenaveen, die zich al jarenlang speeialiseert in het smeden van prehistorisehe en vroegmiddeleeuwse wapens, sieraden en gebruiksvoorwerpen, heeft geprobeerd om het ambaeht van ijzerlijdsmid in de Kempen te herontdekken en de prestaties van zijn voorgangers te evenaren. am ijzer te winnen gebruikt hij het ijzeroer dat in de regio Eindhoven in de bodem is te vinden. Dat oer moet geprepareerd worden, kleingeslagen en geroost. Thijs bouwt een oventje van ca. 50 em hoog met een doorsnede van ca. 22 em. In dit onooglijke oventje moet hij een temperatuur halen van ca DC, zoals de ijzertijdsmid dat kon. De kunst bestaat er in om de temperatuur net hoog genoeg op te laten lopen, niet meer en niet minder. Met onze seheikundige kennis kunnen wij proefondervindelijk vaststellen hoe 18

20 fhemas11jkken de processen in de oven verlopen. De ijzertijdsmid deed alles op gevoel en ervaring. In oktober 1993, tijdens een intemationaal symposium dwong Thijs respekt af bij de Europese specialisten door per poging ca. 500 gram ijzer te winnen uit dat Brabantse ijzeroer (zie A. Bonstra e.a., Ijzersterk, Omme11994, ISBN ). Tijdens het leefexperiment van 1995 slaagt hij er in uit hetzelfde oer ca. 25 kg ijzer te winnen, 50 maal beter in anderhalf jaar! Dit onwaarschijnlijke resultaat is een beloning voor jarenlange oefening, waarbij hij laat zien wat een meesters die ijzertijdsmeden zijn geweest. Ook het smeden van ijzer vergt jarenlange oefening. Oat vakmanschap leerde men van vader op zoon. De kennis bleef meestal in de familie als 'het geheim van de smid'. Zo is het begrijpelijk dat in de vroegmiddeleeuwse literatuur de smid een voomame plaats innam in het gevolg van een hertog of koning. Terecht! De weinig bewaarde (ijzer roest in de bodem) ijzeren gebruiksvoorwerpen uit de prehistorie laten bij studie ervan de smeedtechnieken zien. Een voorbeeld geven we hier: het damast-mes dat de Keltische ijzertijdsmeden meesterlijk bewerkten. Het mes is een gebruiksvoorwerp in het huishouden maar ook een geducht wapen in de lijf- aan lijfgevechten. Het smeden van een huishoudmes was voor de smid een 'koud' kunslje. Maar als hij een ijzersterk mes wilde maken dat bruikbaar was in de strijd, dan moest hij een behoorlijke smeedervaring hebben. Het ijzer uit zijn oventje is vrij zuiver. Zuiver ijzer is erg plooibaar en een plooibaar mes vecht niet lekker. Maar ijzer waarin koolstof is vermengd maakt het ijzer hard, staalhard! Koolstofrijk en dus hard ijzer breekt echter gemakkelijk en in een gevecht beslist het breken van je mes wellicht over leven en dood. De ijzersmid met faam maakte zowel een simpel huishoudmes als een vechtersmes. Oat laatste mes moest onbreekbaar zijn en toch staalhard. Daartoe werkte hij met twee soorten ijzer door elkaar. Hij sloeg een plaat zuiver en dus zacht plooibaar ijzer en daamaast een plaat staalhard koolstofrijk ijzer. Beide hete platen smeedde hij aan elkaar. Hij plooide die daarna om, zodat er 4lagen ijzer ontstonden, afwisselend zacht-taai en hard 19

21 ijzer. Steeds verder plooide hij de plaat om, zodat er 8, dan 16, dan 32 wissellagen ineengesmeed werden. Er zijn messen gevonden met honderden lagen. Het voorwerp was dan moeilijk breekbaar en toch staalhard. Zo'n mes noemt men het damast-mes, een technisch hoogstandje uit de prehistorie. Thijs heeft de techniek van damascering toegepast op het ijzer dat hij uit de Kempen heeft gewonnen. Oat mes toont een mooie houtnerfstruktuur door de afwisseling van houtskoolrijk en houtskoolarm ijzer. Het lijkt versierd met grillige bloemmotieven. Het smeden van een damast-mes is maar een klein voorbeeld van de technische kennis van onze voorouders, die door de studie van grondstoffen kwamen tot ambachtelijke hoogstandjes. We horen wei eens van de fantastische uitvinding van het wiel, van het maken van vuur, het winnen en bewerken van erts. Denk ook maar eens aan de uitvinding van de molensteen om graan te malen of van de maaimachine die de Kelten in Midden Europa uitvonden om machinaal graan te oogsten. Domme voorouders? Vergeet het maar. Paul Callebert, Prehistorisch Openluchtmuseum Eindhoven zc

22 f'~~/ /.,.["\'. ~. ~ 7 /) I, {~:_: fhemas11jkken Ichthyologie Er is in zee een coelacanth gevonden, de missing link tussen twee vissen in. De vlinder weende van verwondering. Onder zijn ogen lag voor 't eerst verbonden de eeuwen onderbroken schakeling. En allen die om deze vis heenstonden voelden zich op dat ogenblik versionden door de miljoenen jaren achter hen. Rangorde tussen mens en hagedis en van de hagedis diep in de stof, verder dan onze instrumenten reiken. Bij dit besef mogen wij doen alsof de reeks naar boven toe hetzelfde is en kunnen zo bij God op tafel kijken. Gerrit Achterberg ZI

23 Homo sapiens W aarde lezer, dit jaar heeft de ABC als thema Evolutie gekozen en het is aan mij om enige woorden hierover tot een artikel samen te smeden. Dit thema is zorgvuldig gekozen, zeker omdat ik in mijn korte periode van lidmaatschap al terdege van bewust ben van nieuwe stromingen binnen SSRE. Deze deiningen in verenigingsleven wi! ik niet meteen betitelen als Evolutie, maar in het gehele levenspatroon is wei een Evolutie te herkennen. Natuurlijk zijn er enkele schokken, die de societeit, als epicentrum, doen schudden, maar om op dat moment over een blijvend verschijnsel te praten is overdreven. De technologie raast in een rap tempo door en de vereniging zal mee moeten groeien. Over enkele jaren komt de Almanak op cd-rom uit en misschien beleven we een oud verenigingsjaar weer over 40 jaar als virtual reality. Zolang we niet vergeten, dat we van het verieden moeten leren, zal het wei goedkomen met alles. Eigenlijk kom ik met deze laatste zin op de ware inhoud van mijn themastuk. Enkele mi!joenen jaren geleden gaf de evolutie een nieuwe moorddadige wending aan het verhaal van het leven. De ontwikkeling van de kaak, die begon bij een visje, luidde een nieuw tijdperk in, in de evolutie van de fauna op aarde. Op het moment dat dit beestje zich op land begaf, ontstonden verschillende diersoorten, maar de mens was ver van ontwikkeld. Er is een raadsel voor nodig geweest om de dinosaurussen te doen uitsterven. De meest geniale wetenschappers buigen zich nog steeds over dit wonder en kunnen dit niet ontrafelen. Wetenschappers, liever gezegd mensen, ontstonden vlak na dit incident en namen na vele duizenden jaren de aarde in haar bezit. Diersoorten uit deze onbekende tijd worden nu door de mens met uitsterven bedreigd. Nu vraag ik aan u, waarde lezer, doet u mee aan deze uitroeiing van de oudste der aarde? "Nee, ik steun een natuurorganisatie.", zal ongetwijfeld uw antwoord zijn, maar deze respons is voor ieder moreel denkend mens te verwerpen. ZeUs de makers van het boek, dat nu voor u ligt, houden niet rekening met de diersoorten. Het boek is bijvoorbeeld niet van gerecycled papier en dan spreek ik niet over de elektrische apparaten, die ze nodig hebben voor het in elkaar draaien van dit 22

24 fhemas11ji<i<en vakwerk. Natuurlijk kunt u spreken over de gemakken van de natuur die we uitbuiten, maar moet het ten koste gaan van de natuur? Uiteindelijk verwoesten we onszelf, de fossiele brandstoffen raken uitgeput en de ontwikkeling van altematieven wordt gestremd door de grate oliemaatschappijen, zodat zij nog voldoende winst maken in de tijd die ons rest. Natuurlijk deel ik mee in luxe en weelde van de grote multinationals, maar dit kan mijn negatieve beleving van alles niet onderdrukken. Het wordt tijd dat ieder bij zichzelf gaat afvragen in hoeverre we de aarde willen behouden. 23

25 Evolutie Van nul tot nu. Een ons allen bekende uitspraak. Zeker de nieuwe eerstejaars zullen zich bij deze uitspraak het een en ander kunnen voorstellen. Het academisch jaar is enige tijd bezig en nu is voor deze groep nieuwe SSRE-ers de tijd aangebroken daadwerkelijk te bewijzen hoezeer zij zich van hun 'nul-status' hebben losgeweekt. Immers een student zender studieresultaten blijft in mijn ogen een nul. De intro is achter de rug, de DIES-week zit erop. Het is tijd voor bezinning: het doel zien van je aanwezigheid in het Eindhovense. Deze zeu anders wei eens van korte duur kunnen zijn. Toen ik vanochtend een poging ondemam de juiste betekenis van het woerd 'evolutie' te achterhalen, zag ik weer hoeveel betekenissen woorden in de latijnse taal kunnen bezitten. Uit de halve pagina van termen bij het woord 'volo' heb ik een keuze gemaakt. Of dit de juiste keuze is blijft de vraag, de uitleg die eraan gegeven kan worden strookt met het huidige begrip. 'Volo' betekent 'ik kies'. Het latijnse 'e-' of 'ex-' betekent onder andere: uit. Evolutie kan op deze manier vertaald worden als 'uitkiezen'. Uitkiezen in de betekenis van selekteren. Evolutie is een proces van selektie. In dit proces worden de sterkere entiteiten behouden. de zwakkere of minder dynamische verdwijnen uiteindelijk. Sterker betekent hier dus: met meer aanpassingsvermogen. Dit aanpassingsvermogen is nu precies waar het om gaat; ook, nee zeker in het studentenleven. Minister Ritzen is de procesvormer. Verenigingen zullen zich steeds vaker moeten aanpassen om te blijven draaien: nieuwe structuren, minder commissies; vaak kleinere groepen. De zwakkere zal uiteindelijk het onderspit moeten delven. Dit geldt ook voer de individuele student. Het veilige middelbare-school 'aquarium' is omgebouwd tot een woeste zee, waar de normen anders liggen. Voldoe je daar niet aan, dan kan het snel gebeurd zijn. 24

26 ,HEMAS1lJ1<KEN Hoe verloopt de selektie op globaal nivo? Worden we uiteindelijk een beschaafder soort, of blijft het beest aanwezig, wordt dit slechts een intelligenter wezen? Hoewel er tot op heden geen soort heeft bestaan die zichzelf vemietigt, zouden wij mensen wei eens de eerste kunnen worden. De tijd zal het ons leren: evolutie is een proces, dat we niet beheersen. Voorspellen hoe het proces zal selekteren kunnen we niet, slechts het verleden in beschouwing nemen en hier van leren. Jeroen van den Elzen zs

27 Vergeten held De geschiedenis kent vele heiden die de geschiedenisboeken niet gehaald hebben. Dit is het verhaal van een van hen: Jean Baptiste de Beaudrink. JBB werd op 17 november 1726 geboren als jongste (en zoals zo zal blijken laatste) telg van een adellijk geslacht uit het zuiden van Frankrijk. Het landgoed Beaudrink lag zo'n 30 km ten zuiden van Narbonne. JBB volgde verschillende opleidingen en was een begiftigd paleontoloog, waarover later meer. JBB leefde tot september In die maand werd hij opgepakt door een revolutionaire bende, die het chateau in brand stak en JBB naar Parijs afvoerde, waar hij onder de guillotine stierf. Bij de brand in het chateau was het werk van JBB grotendeels verloren gegaan. De resten ervan zijn deze eeuw ontdekt in een oude boerderij. JBB bleek zijn leven gevuld te hebben met het onderzoek naar de botten die in de streek werden opgegraven. Onze ijverige paleontoloog probeerde uit de botten die hij had opgegraven een skelet te vormen. Het is niet helemaal duidelijk hoe maar wei dat hij erin slaagde een tweetal skeletten op te bouwen. Deze bleken ruwweg de vorm van reusachtige mensenskeletten te hebben. Een aantal schetsen van zijn 'reuzen' zijn bewaard gebleven en inderdaad leken het net mensen. Vermoed wordt dat JBB niet aile botten uit zijn vindplaats heeft gebruikt (waarschijnlijk de dinosaurusschedels niet) en een aantal botten enigszins bewerkt heeft om er een mooi geheel van te maken. In ieder geval was hij zelf zeer tevreden over het resultaat en hij vergeleek het met de skeletten van een in de streek gevonden prehistorisch mens, de zgn. Tautaffel-mens. JBB was een kind van zijn tijd en schreef zoals veel verlichte wetenscha~pers zijn theorieen over zijn ontdekkingen in een eenvoudige stijl die iedereen zou moeten kunnen lezen. JBB vergeleek de lengte van T-mens met zijn eigen lente en zag dat hij groter was; zijn reuzen waren ruim drie meter langer. Gezien de leeftijd van het gesteente waarin de reuzen waren gevonden (hij zat er overigens erg ver naast) en de ouderdom van de T-mens kwam JBB tot een revolutionaire 26

28 fhemas1ljki<en conclusie: de mens onderging een periodiek proces van groei en krimp, waarbij in elke fase veranderingen en verbeteringen optraden in de vorm van het skelet. JBB meende dat de mens van zijn tijd in een groeifase zat. Hij had ook al onvolkomenheden ontdekt in zijn theorie, maar als de mens groeide zouden ook zijn hersens groeien en dus ook de menselijke intelligentie. Latere generaties zouden dus ongetwijfeld de hele toedracht van het proces doorgronden. Zijn eigen hersentjes waren daar gewoon nog niet aan toe. Het revolutionaire van zijn theorie lag natuurlijk in het feit dat dit de eerst theorie was waar uberhaupt van een ontwikkelingsproces werd gesproken. Dit druiste dwars tegen de mening van de kerk in. JBB heeft er ook altijd ruzie over gehad met de plaatselijke pastoor. Het is nooit van een veroordeling gekomen, omdat hij kort na het voltooien van zijn levenswerk werd geguillotineerd door de horde met hetzelfde streven als zijn eigen conclusie: Een grote toekomst voor de mensheid. 27

29 ~n(j() LikliJJIJJ Rare jongens, die evolutie C indelijk ben ik erachter. Na jaren in onwetendheid geleefd te hebben ~eb ik het door. Ik weet eindelijk wat mij de laatste tijd is overkomen. De laatste tijd? Nee, mijn hele leven. Altijd heb ik gedacht dat het allemaal vanzelf ging. Maar heb ik het wei echt door? Zittend voor de tv denk ik erover na. Het ene na het andere beeld flitst aan me voorbij. Hoe is het allemaal gebeurd? Hoe komt het dat ik hier nu zit en ben wie ik ben? Lang denk ik er niet over na en al snel kom ik tot de conclusie dat het er allemaal niet toe doet. Het is teveel om op te noemen. Elke gebeurtenis, elk incident, elk artikel, elke beslissing heeft er invloed op. Zelfs de laatste reclame van 'het beste' wasmiddel heeft er iets mee te maken. Gek idee. Zelfs een enkele vlieg heeft er iets mee te maken. Zittend op het beeldscherm van mijn tv, londer eigenlijk iets te doen. Ogenschijnlijk onschuldig. Als ik echter dieper nadenk, valt me de gedachte in, dat het vroeger allemaal met dat soort beestjes is begonnen. Eigenlijk is lo'n beest een heel waardevol wezen. Idioot idee, en met een flinke mep beeindig ik het fenomeen vlieg. Wat er achter blijft is een gore veeg op het beeldscherm, juist op de plek waar ik eigenlijk het logo van een of andere auto had moeten zien. Het doet me echter weinig, over een uur krijg ik het weer te zien. Zappend schiet ik over de kanalen. Niks vindend bladeren ik maar in de tv-gids. Onderwijl denk ik aan belangrijke personen. Zouden die het kunnen veranderen, of hebben die het soms al veranderd? Waarschijnlijk worden ze er zelf ook door bei"nvloed. Misschien is het een wisselwerking, worden zij er eerst door bei"nvloed, waama zij hetzelfde dat hun veranderd heeft, weer veranderen. Misschien blijkt de presentator die een beetje stom aan een rad loopt te draaien, later wei een invloedrijk man en heeft die duidelijk z'n stempel erop heeft gedrukt. Dit lijkt me echter een zeer onwaarschijnlijk idee. Een staatshoofd bijvoorbeeld, lou die er nou echt invloed op hebben? Op het geheel misschien wei, maar lou lo iemand indirect mij kunnen veranderen? Mijn aandacht wordt getrokken door het joumaal, er is weer ergens een oorlog en de loveelste bomaanslag heeft net plaatsgevonden. Oat maakt 28

30 f"cc il! i:j /.,, '. /)j I,tt~;'_(" fhemas1ljkken echter allang geen indruk meer op me. Elke dag hetzelfde wordt een beetje flauw. Uit verveling zet ik de tv uit en ga maar naar boven. Een CD is misschien wei relaxed. Of toch maar een lekker gewelddadig computerspelletje? Met een flink kanon wat debiele wezens neermaaien. Ze lijken wei wat op een uit de kluiten gewassen vlieg zonder vleugels. Herstel, leken. Zouden deze opvolgers van de eerste beestjes vroeger ook zo geeindigd zijn? Waarschijnlijk niet, maar na al die lijken die ik tegenkom geeft het idee dat ik de enige mens daar ben die die hel overleeft me wei een kick. Gedachteloos ga ik verder door de levels. Op het eind red ik tussendoor eventjes de aarde van aile monsters. De vraag of zoiets mij nou be'invloedt dringt zich in me op. In mezelf geef ik toe dat ik morgen graag weer zo'n spelletje speel. Leren doe ik een andere keer wei. Even later draai ik me om in bed en denk ik nog eens aan hethele proces dat ik heb doorgemaakt. Ik concludeer dat het eigenlijk onmogelijk is om alles te begrijpen. Volgens mij is het het beste om het allemaal maar te relativeren. Het is teveel om overal bij sth te staan. Je zou er gek van worden. Met een laatste gedachte val ik in slaap. Rare jongens, die evolutie. Obelix 29

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Bijbel voor Kinderen. presenteert JONA EN DE GROTE VIS

Bijbel voor Kinderen. presenteert JONA EN DE GROTE VIS Bijbel voor Kinderen presenteert JONA EN DE GROTE VIS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Jonathan Hay Aangepast door: Mary-Anne S. Vertaald door: Erna van Barneveld Geproduceerd door: Bible

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

narratieve zorg Elder empowering the elderly

narratieve zorg Elder empowering the elderly narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Hoe voorkom je diefstal op reis.

Hoe voorkom je diefstal op reis. Hoe voorkom je diefstal op reis. Diefstal op reis, dit is iets wat we liever niet willen overkomen wanneer we in het buitenland zitten. Toch gebeurt het. Ik kan me nog goed herinneren dat ik een jaar geleden

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk? 25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,

Nadere informatie

In het begin. Schepping versus Evolutie voor groep 7. Inhoud. 1. Wat is waar? 2. Het verschil tussen een feit en een gedachte

In het begin. Schepping versus Evolutie voor groep 7. Inhoud. 1. Wat is waar? 2. Het verschil tussen een feit en een gedachte In het begin Schepping versus Evolutie voor groep 7 Inhoud 1. Wat is waar? 2. Het verschil tussen een feit en een gedachte 3. Wat gebeurde er in het verleden? 4. Waar komt het leven vandaan? 5. Hoe oud?

Nadere informatie

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 1 Voorwoord Tijdens het maken van mijn spreekbeurt over Amerika kwam ik de Koude oorlog tegen. De koude oorlog leek mij een heel interessant onderwerp waar ik niet

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

Aanwijzing: Lees de verhalen op de borden boven de kist goed; er staan aanwijzingen op. Kijk goed in de kist. Valt je daar iets bijzonders op?

Aanwijzing: Lees de verhalen op de borden boven de kist goed; er staan aanwijzingen op. Kijk goed in de kist. Valt je daar iets bijzonders op? Ondergronds Opdrachten groepen 5, 6 en 7 In Ondergronds gaan kinderen aan de slag als een echte archeoloog. Ondergronds is een reconstructie van een archeologische opgraving. De leerlingen werken met echte

Nadere informatie

De vorm van het verhaal

De vorm van het verhaal Over dit boek Het verhaal van Reinaart de vos is een van de oudste verhalen in het Nederlands. Het is geschreven in de 13 de eeuw door Willem. Wie die Willem precies was, weten we niet. Willem heeft het

Nadere informatie

Die overkant was een streek waar veel niet-joodse mensen woonden. Vreemd gebied.

Die overkant was een streek waar veel niet-joodse mensen woonden. Vreemd gebied. e Opstandingskerk - 15 maart 2015 4 zondag van de veertig dagen - Laetare Lezing: Johannes 6, 1-15 Gemeente van Christus, Het is kort voor het paasfeest. Jezus gaat naar de overkant van het Meer van Galilea.

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

DE WONDEREN VAN JEZUS

DE WONDEREN VAN JEZUS Bijbel voor Kinderen presenteert DE WONDEREN VAN JEZUS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Byron Unger en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

De klassieke tijdlijn

De klassieke tijdlijn De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

HET VERHAAL VAN KATRIN

HET VERHAAL VAN KATRIN HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds

Nadere informatie

INHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN

INHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN INHOUD 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN 7 Verdriet uit je hart en verdriet om je zorgen 11 De belangrijkste relatie is die met jezelf 14 In dankbaarheid ligt geluk

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC

Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Prehistorie De geschiedenis in Nederland begint al heel lang geleden. Lang voordat de Romeinen in Nederland kwamen, waren er al mensen.

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

Inhoud Slaapkamer 6 Opwarming 8 Een jaar later 10 Genoeg 12 Terrorist 14 Geheim 16 Olie 20 R.O.A. 23 Betty 26 Vertrouwen 29 Feiten 32 G.O.F. 35 Protest 38 Warm 42 Reuzenmachine 44 Een bewaker! 47 Terrorist?

Nadere informatie

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten.

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten. Helaas Wanneer besloot Bert om Lizzy te vermoorden? Vreemd. Hij herinnert zich het niet precies. Het was in ieder geval toen Lizzy dat wijf leerde kennen. Dat idiote wijf met haar rare verhalen. Bert staat

Nadere informatie

Klik op een stip... En krijg een wat als...?

Klik op een stip... En krijg een wat als...? Klik op een stip... En krijg een wat als...? Wat als er geen wetenschappers waren? Wat als je onzichtbaar was voor een dag? Wat als mensen staarten hadden? Wat als er iemand precies het zelfde was als

Nadere informatie

DE PRINS VAN DE RIVIER

DE PRINS VAN DE RIVIER Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER Geschreven door: E. Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

De Franse keizer Napoleon voerde rond 1800 veel oorlogen in Europa. Hij veroverde verschillende gebieden, zoals Nederland en België. Maar Napoleon leed in 1813 een zware nederlaag in Duitsland. Hij trok

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Waarom we een derde van ons leven missen 17. 2 Nieuwe wegen naar het innerlijke leven. Hoe de wetenschap dromen grijpbaar maakt 24

Waarom we een derde van ons leven missen 17. 2 Nieuwe wegen naar het innerlijke leven. Hoe de wetenschap dromen grijpbaar maakt 24 Inhoud inleiding Nieuw inzicht in onze dromen 11 i wat dromen zijn 1 Terugkeer naar een vergeten land Waarom we een derde van ons leven missen 17 2 Nieuwe wegen naar het innerlijke leven Hoe de wetenschap

Nadere informatie

DE RIJKE MAN, DE ARME MAN

DE RIJKE MAN, DE ARME MAN Bijbel voor Kinderen presenteert DE RIJKE MAN, DE ARME MAN Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

Bijbel voor Kinderen. presenteert JACOB DE BEDRIEGER

Bijbel voor Kinderen. presenteert JACOB DE BEDRIEGER Bijbel voor Kinderen presenteert JACOB DE BEDRIEGER Geschreven door: E. Duncan Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Kerr en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Bijbel voor Kinderen. presenteert DE VERLOREN ZOON

Bijbel voor Kinderen. presenteert DE VERLOREN ZOON Bijbel voor Kinderen presenteert DE VERLOREN ZOON Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Lazarus Aangepast door: Ruth Klassen en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd door: Bible

Nadere informatie

SAMUEL VAN DER MEER. De Ontsnapte Joden

SAMUEL VAN DER MEER. De Ontsnapte Joden SAMUEL VAN DER MEER De Ontsnapte Joden De inval Het is een zonnige dag. Bram en Theo zijn een spelletje aan het spelen, maar ze moeten eigenlijk allang naar bed. Papa zegt tegen Bram: Bram, je moet naar

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels.

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. Hi! I am de steenkool. De cole of de stone. I am black, zwart. And I kan fire geven. Jongens, dat is wat die Europese

Nadere informatie

Musical De Eendenclub verdwaalt

Musical De Eendenclub verdwaalt Pagina 1 van 9 Musical De Eendenclub verdwaalt Normale versie voor 3 typetjes (Otto/Elle/Izzi) Een eigen productie van Recrateam Zang: Leonie van Gent en Martijn Boer Stemmen op de cd-versie: Martijn Boer

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

bw Prima Filosofie 2005 09-08-2005 13:47 Pagina 1 Ton Vink Prima Filosofie Een eerste kennismaking met de filosofie

bw Prima Filosofie 2005 09-08-2005 13:47 Pagina 1 Ton Vink Prima Filosofie Een eerste kennismaking met de filosofie bw Prima Filosofie 2005 09-08-2005 13:47 Pagina 1 Ton Vink Prima Filosofie Een eerste kennismaking met de filosofie bw Prima Filosofie 2005 09-08-2005 13:47 Pagina 3 Inhoud HOOFDSTUK 1 5 Filosofie is:

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?

Nadere informatie

DANIËL EN DE LEEUWENKUIL

DANIËL EN DE LEEUWENKUIL Bijbel voor Kinderen presenteert DANIËL EN DE LEEUWENKUIL Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Jonathan Hay Aangepast door: Mary-Anne S. Vertaald door: Erna van Barneveld Geproduceerd door:

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Je bent jong en je wilt wat!

Je bent jong en je wilt wat! Je bent jong en je wilt wat! Logisch, je voelt je geen sukkel. Je bent jong, je zit vol energie en je wilt eruit halen wat er uit dit leven te halen valt. Plezier maken, feesten en doen waar je zin in

Nadere informatie

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan!

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan! inleiding Voor al mijn kinderen schrijf ik hun ontwikkelingen op in een schrift. Ik schrijf op wanneer en hoelang ze sliepen, wat ze aten, hoe ze speelden en hoe we samen de dag doorbrachten. Dat lijkt

Nadere informatie

Latijn: iets voor jou?

Latijn: iets voor jou? : n j i t a L r o o v s iet jou? De Romeinen en wij Waar komen onze letters vandaan? Hoe komen we aan de namen van de maanden? De antwoorden op vele van deze vragen vind je vaak in het verleden bij de

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Openingstekst: (Door een ouder en kind) A. Zeg zou jij het licht aandoen? Je moet opschieten, want het is bijna tijd. Dadelijk

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

HC zd. 42 nr. 31. dia 1

HC zd. 42 nr. 31. dia 1 HC zd. 42 nr. 31 weinig mensen zullen zeggen dat ze leven voor het geld geld maakt niet gelukkig toch zeggen we er graag achteraan: wel handig als je het hebt want waar leef ik voor? een christen mag zeggen:

Nadere informatie

100 jaar geleden. t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna.

100 jaar geleden. t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna. 100 jaar geleden t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna. t Is oorlog! Binderveld, Kozen, Nieuwerkerken en Wijer 100 jaar geleden is een

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps

Nadere informatie

TOEN GOD ALLES MAAKTE

TOEN GOD ALLES MAAKTE Bijbel voor Kinderen presenteert TOEN GOD ALLES MAAKTE Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Byron Unger en Lazarus Aangepast door: Bob Davies en Tammy S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

Drents Archief. Meisje met de hoepel. Groep 2 Speuren in het archief

Drents Archief. Meisje met de hoepel. Groep 2 Speuren in het archief Drents Archief Meisje met de hoepel Groep 2 Les 3 Speuren in het archief Les 3 Speuren in het archief Samenvatting van de les In het Drents Archief bevindt zich een kistje dat een dubbele bodem blijkt

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Hoe gaat het met je studie?

Hoe gaat het met je studie? 195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.

Nadere informatie

Mariëtte Middelbeek REDDERS LANGS DE KUST VERHALEN UIT DE REDDINGBOOT. Muitgeverij. marmer

Mariëtte Middelbeek REDDERS LANGS DE KUST VERHALEN UIT DE REDDINGBOOT. Muitgeverij. marmer redders langs de kust Mariëtte Middelbeek REDDERS LANGS DE KUST VERHALEN UIT DE REDDINGBOOT Muitgeverij marmer Schoolreis Ed Koopman / KNRM Enkhuizen / Donderdagmiddag 15:34 uur DE DRIEËNDERTIG KINDEREN

Nadere informatie

Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16

Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16 Inhoud Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7 Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11 Activiteit 03: Acting out 16 Activiteit 04: Schuld 22 Activiteit 05: Angst 26 Activiteit 06: Verdriet

Nadere informatie

DE UITTOCHT UIT EGYPTE

DE UITTOCHT UIT EGYPTE Bijbel voor Kinderen presenteert DE UITTOCHT UIT EGYPTE Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Janie Forest Aangepast door: Lyn Doerksen Vertaald door: Importantia Publishing Geproduceerd door:

Nadere informatie

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding blz. 3. Wat is een fossiel? blz. 4. Hoe fossielen ontstaan blz. 5. Fossielen van zacht weefsel blz. 6. Zeedieren blz.

Inhoud. Inleiding blz. 3. Wat is een fossiel? blz. 4. Hoe fossielen ontstaan blz. 5. Fossielen van zacht weefsel blz. 6. Zeedieren blz. Door: Oscar Zuethoff Groep 6b - Meneer Jos & Ingrid Februari 2008 Inhoud Inleiding blz. 3 Wat is een fossiel? blz. 4 Hoe fossielen ontstaan blz. 5 Fossielen van zacht weefsel blz. 6 Zeedieren blz. 7 De

Nadere informatie

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b 1 Verkondiging Enkele kinderen vragen in de kerk: waarom vieren we kerst? En wat betekent het voor u? Reactie op de antwoorden Ja, waarom vieren we kerst? En wat betekent

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Evolutie, wat is dat nu feitelijk?!

Evolutie, wat is dat nu feitelijk?! Evolutie, wat is dat nu feitelijk?! Heb je je wel eens afgevraagd waarom er zo veel verschillende soorten vlinders, vogels of vissen zijn? Waarom is er niet gewoon één soort van die dieren? Er is toch

Nadere informatie

Dialogen website Motiveren tot rookstop

Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialoog verandertaal uitlokken en versterken Goedemorgen. Heeft u problemen gehad sinds uw vorige controle? Ja, eigenlijk wel. Mijn tanden zijn sterk verkleurd.

Nadere informatie

Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005

Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005 Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen uitgave 2005 Steeds meer kinderen stellen vragen aan de Kinderrechtswinkels over echtscheiding. Scheiden kan niet zomaar, je moet heel veel regels

Nadere informatie

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de

Nadere informatie

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen Geboortegedichtjes Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien Die moet beslist met eigen ogen Dit schitterende wonder komen zien We hebben ze geteld Je armpjes en je

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

y02 Marcus 15.2 Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus,

y02 Marcus 15.2 Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus, Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus, het is al bijna 8 april, het is al bijna Pasen. Met Pasen vieren we feest, omdat Koning Jezus de dood overwint. Onze Koning is sterker dan de

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie