VOLKSUNIVERSITEIT VOOR ZEVENAAR EN OMSTREKEN

Transcriptie

1 VOLKSUNIVERSITEIT VOOR ZEVENAAR EN OMSTREKEN CURSUSSEN WORKSHOPS LEZINGEN

2 2 Inhoud I Welkom 3 Welkom pag. 3 Talen 4 Algemeen Nederlands Engels Duits Frans Italiaans Spaans Zweeds Thema: Wintercafé 8 Diverse lezingen Gezellige workshops Literatuur 10 Lezen Boekbespreking Gedichten Gemaakt in Gelderland 11 Lezingen 12 Kunstgeschiedenis Museumbezoek Begraafplaatsen Azië Himalaya Rusland (Kunst)geschiedenis 13 Algemene kunstgeschiedenis Vaderlandse geschiedenis Muziek 14 Zanglessen Het Gelders Orkest Filosofie 15 Socratische gesprekken Filosofiecafé Lekker leren koken! 16 workshops en cursussen Wijnvignet Goed voor je loopbaan! 19 Creatief bezig zijn Kantklossen Breien/haken Bloemschikken 21 Tekenen en schilderen pag. 22 Aquarelleren Basiscursus tekenen Naïef schilderen Expressief schilderen Chinees schilderen Uitgelicht: Cor Melchers 25 Beeldende vorming 26 Edelsmeden Keramiek Fotografie 27 Algemene fotografie Omgaan met techniek Portret Macrofotografie Abstract Gezondheid & beweging 28 Dansen Yoga Tai chi Persoonlijke ontwikkeling 29 Presenteren Assertiviteit Mindfulness Lichaamstaal Snellezen/mindmappen NLP Kledingstijl Spiritualiteit Voor de jeugd! 30 Gigakids typecursus Tekenen Koken Boetseren Kleding maken Computer en internet 32 Microsoft Office Social media Website maken Fotobewerking Cursusvoorwaarden 35 Algemene informatie 36 Inschrijfformulieren 37 De Liemers Verbeeld 39 WELKOM In het seizoen 2015/2016 heeft de Volksuniversiteit u weer heel wat te bieden. Een cursus voor uw werk, een cursus omdat u op zoek bent naar werk, cursussen in het kader van zelfontplooiing en zelfbewustzijn, als beginner achter de computer, of als gevorderde, verder met uw hobby, een nieuwe hobby ontdekken; u vindt het allemaal bij de Volksuniversiteit. Jongens en meisjes opgelet! Ook voor jullie valt er heel wat te kiezen. Wil je snel leren typen, volg dan de cursus Gigakids, leer kokerellen als een echte master juniorchef, of een scrub maken samen met je vriendinnen, je vindt het op bladzijde 30 in deze gids of kijk op onze website. Openingslezing Op dinsdag 22 september a.s. openen wij het cursusseizoen met de lezing: De sterrennachten van Van Gogh door drs. Ans Mansveld, kunsthistorica Deze lezing is gratis voor leden. Voor meer informatie zie blz. 12. It s learning De Volksuniversiteit Zevenaar is samen met een aantal andere Volksuniversiteiten een It s learning pilot begonnen, in eerste instantie alleen voor de taalcursussen. It s learning is een digitale leeromgeving voor cursisten van de Volksuniversiteit. Samen sterker De Volksuniversiteit maakt deel uit van verschillende samenwerkingsverbanden: LOL literaire ontmoetingen in De Liemers Het Element het Liemers cultuurpunt; een voorziening die kinderen op inspirerende wijze kennis wil laten maken met het cultuuronderwijs. Jubileumjaar! Dit jaar bestaat de Volksuniversiteit Zevenaar maar liefst 20 jaar! Vier dit feestje met ons mee en bezoek onze open dag op: Zondag 6 september 2015 van uur. Het bestuur en medewerkers wensen iedereen een informatief, leerzaam, inspirerend, creatief en plezierig cursusjaar.

3 4 Talen Talen 5 Algemene informatie met betrekking tot vreemde talen Bij onze taalcursussen staat de spreek- en luistervaardigheid centraal, hier wordt vanaf het begin op geoefend. Naast de taal wordt ook aandacht geschonken aan de cultuur van het land, want taal is meer dan taal alleen. Het beste resultaat van een taalcursus wordt behaald als, naast het bijwonen van de lessen, ook thuis voldoende tijd besteed wordt aan het verwerken van de lesstof. Niveau 1 en 2 - redelijke zelfredzaamheid Niveau 3 en 4 en verder- basisgrammatica van de taal - behoorlijke spreekvaardigheid Conversatiecursussen - verdere verdieping en uitbreiding Talen intensief - de beginselen van een taal in hoog tempo willen leren. Talen op reis Talen in het kort een ieder kan zich op reis redden, tevens aandacht voor land zelf, de cultuur, zeden en gewoonten. Het bestellen van lesboeken wordt aan de cursist zelf overgelaten. Veel boeken zijn te koop bij Intertaal: Nieuwsbrieven schrijven Een nieuwsbrief kenmerkt zich vooral door nieuws. Het nieuws is prettig leesbaar, kort en bondig, maar tegelijkertijd ook duidelijk. Een lezer moet zich na het lezen van uw brief goed geïnformeerd voelen. Bij de cursus leert u een goede nieuwsbrief te schrijven naar aanleiding van het doel, de doelgroep en de inhoud. Werkwoordspelling: D/T/ of DT? Geen probleem! De meeste fouten in de spelling worden gemaakt met de werkwoorden. De spellingcontrole op de computer is niet in staat deze fouten allemaal op te sporen. Tijdens deze cursus krijgt u de spellingregels van de werkwoorden stapsgewijs uitgelegd. We gaan ze ons eigen maken door te oefenen. Lesmateriaal via VU: boek D of T? Ik zit er niet mee Winterdichtcafé voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 Engels 1 Engels is de belangrijkste internationale taal ter wereld. Ruim een derde van de wereldbevolking spreekt Engels. In deze cursus wordt de lesstof van niveau 1 behandeld. Voor iemand die (bijna) niets van de Engelse taal weet, is dit een prima cursus. Lesmateriaal: Fairway 1 ISBN Engels 1 & 2 In deze cursus wordt de lesstof van niveau 1 en 2 in één jaar behandeld. Daarom is deze cursus zeer geschikt voor iedereen die in snel tempo zijn/haar kennis van de taal wil opfrissen en herhalen. Maar óók wanneer u nog nooit Engelse lessen gevolgd heeft, maar wél bereid bent de nodige tijd en energie te steken in het aanleren van de taal is dit een prima cursus. Lesmateriaal: Fairway 1 ISBN Engels 3 Deze cursus is het vervolg op Engels 1 & 2 die een opfris cursus is. Een taal leer je gewoon door te spreken. Daarom besteden we in deze cursus veel tijd aan spreken. Fairway 2 is een prima methode waar alle grammaticale punten aan bod komen. Lesmateriaal: Fairway 2 tekst- en werkboek met 2 audio-cd s ISBN Engels 4 Deze cursus is het vervolg op Engels 3. De oefeningen en teksten worden langer en de thema s en culturele aspecten worden verder uitgediept. De luistervaardigheid en spreekvaardigheid staan centraal tijdens de les. Lesmateriaal: Fairway 2 tekst- en werkboek met 2 audio-cd s ISBN Engels 5 Vervolg op Engels 4. In deze cursus ligt de nadruk nog meer op de mondelinge vaardigheid. Grammatica en woordenschat dienen daarbij als basis en worden herhaald en uitgebreid. Lesmateriaal: Fairway 3 tekst- en werkboek met 2 audio-cd s ISBN Engels conversatie Deze cursus is geschikt voor diegenen die de basiscursussen Engels gevolgd hebben of zich elders de Engelse taal eigen gemaakt hebben. Het accent ligt op de spreekvaardigheid, maar er wordt ook aandacht besteed aan grammatica en de typisch Engelse zinsconstructie. Engels op reis U maak kennis met de Engelse taal, zodat u zich in Engelstalige landen snel thuis voelt in een hotel, een restaurant of een winkel. U leert de basisgrammatica en veel woordjes en zinnen om informatie te begrijpen óf te vragen. In gesprekjes en door oefeningen wordt het geleerde gelijk in praktijk gebracht. Duits 1 In 24 lessen maak je kennis met de Duitse taal. Niet de regeltjes, maar het verstaan en (durven) spreken staan voorop! Je leert om jezelf uit te drukken in situaties als: begroeten, uit eten, onderweg, winkelen, doktersbezoek en het weer. Lesmateriaal : Weitblick (tekstboek) ISBN Weitblick (werkboek) ISBN Duits 2 Naast een vervolg op Duits 1, is deze cursus ook geschikt voor instromers met een basiskennis van de taal op A1- of A2-niveau. Behalve het doorwerken van de lesmethode die bestaat uit een het tekst- en werkboek dat je ook bij Duits 1 gebruikt, zal er ruimte zijn voor bijvoorbeeld poëzie en muziek. Spreekvaardigheid staat voorop. Lesmateriaal : Weitblick (tekstboek) ISBN Weitblick (werkboek) ISBN U kunt de boeken voor Duits bestellen bij de reguliere boekhandel of Duits 3 Naast een vervolg op Duits 2 is deze cursus ook geschikt voor instromers met een basiskennis van de Duitse taal op A2-niveau. De lesmethode die bestaat uit een tekst- en werkboek wordt in dit jaar afgerond, waarbij de belangrijkste grammatica-onderdelen nog eens worden herhaald. Lesmateriaal : Weitblick (vanaf hoofdstuk 16) Weitblick (tekstboek) ISBN Weitblick (werkboek) ISBN Duits conversatie / opfris Naast een vervolg op Duits 3 is deze cursus bedoeld voor hen die de grondbeginselen van de Duitse taal minimaal op B1-niveau beheersen. Het accent ligt op de praktische spreekvaardigheid in een ongedwongen sfeer en uitbreiding van de woordenschat. Lesmateriaal : eigen materiaal via docent Thematische woordenschat Duits ISBN Duits op reis U maak kennis met de Duitse taal, zodat u zich in Duitstalige landen snel thuis voelt in een hotel, een restaurant of een winkel. U leert de basisgrammatica en veel woordjes en zinnen om informatie te begrijpen óf te vragen. Het geleerde word gelijk in praktijk gebracht. Frans snelcursus 1&2 Met Frans 1/2 gaat u op een plezierige manier naar Frankrijk. Dit is een cursus voor beginners en voor allen die van mening zijn dat hun spreekvaardigheid achterblijft bij hun wensen. Na deze cursus bent u op de helft van het programma niveau A2 van het Europese Referentiekader voor het leren van talen. Lesmateriaal : wordt nader bekend gemaakt. Frans cursus 2&3 In Frans 2/3 gaan we verder op het pad van Frans 1/2. Bedoeld voor allen die verder willen gaan na het eerste jaar, en voor degene onder u die na 3 jaar Frans op het voortgezet onderwijs de draad weer willen oppakken. Lesmateriaal : C est bien ça, deel 1 tekstboek ISBN C est bien ça, deel 1 werkboek + CD s ISBN Frans 4 Met als bagage C est bien ça, deel 2 gaat u verder op weg, dieper Frankrijk in. De methode bestaat uit basislessen, die leiden tot niveau B1, en à la carte hoofdstukken die u brengen tot niveau B2 van het Europees referentiekader voor het leren van talen. Lesmateriaal : C est bien ça, deel 2, tekstboek ISBN C est bien ça, deel 2, werkboek + CD s ISBN Frans 6 In Frans 6 gaan we een A la carte keuze maken uit deel 2 van de methode C est bien ça. Van het voorgestelde menu kan afgeweken worden met onderwerpen naar eigen keuze. Kunt u alle aangeboden taalmiddelen gebruiken na afloop van de cursus, dan heeft u niveau B2 bereikt van het Europese Referentiekader. Lesmateriaal : C est bien ça, deel 2, tekstboek ISBN C est bien ça, deel 2, werkboek + CD s ISBN Frans conversatie U wilt uw taalkennis à jour houden en op de hoogte blijven van de Franse actualiteit en zelf erover praten? In deze cursus gaat u uw kennis praktisch toepassen. Het accent zal liggen op spreekvaardigheid. Lesmateriaal : Prenons la Parole tekst- en werkboek + audio-cd ISBN Frans op reis Na deze korte kennismakingscursus, kunt u met een gerust hart in het Frans de weg vragen, een bestelling doen in café of restaurant. Kortom, dit is een zeer op de vakantie praktijk gerichte cursus voor de Frankrijk toerist die van mening is geen woord frans te spreken. Nieuwsbrieven schrijven donderdag 24 september lessen Joke Burink 47,- 2,- Werkwoordspelling: D/T/ of DT? donderdag 5 november lessen Joke Burink 94,25 10,- Winterdichtcafé woensdag 9 december les Joke Burink 9,50 2,- Engels dinsdag 22 september lessen Jacqueline Zwaanenburg 189,25 Engels 1& dinsdag 22 september lessen Victor Cartagena 246,50 Engels woensdag 23 september lessen Victor Cartagena 246,50 Engels maandag 21 september lessen Jacqueline Zwaanenburg 189,25 Engels maandag 21 september lessen Jacqueline Zwaanenburg 189,25 Engels woensdag 23 september lessen Victor Cartagena 246,50 Engels conversatie maandag 21 september lessen Jacqueline Zwaanenburg 189,25 18,- Engels conversatie maandag 21 september lessen Jacqueline Zwaanenburg 189,25 18,- Engels op reis woensdag 6 april lessen Jacqueline Zwaanenburg 75,- 17,50 Duits woensdag 23 september lessen Herman Gaertner 189,25 Duits woensdag 23 september lessen Herman Gaertner 189,25 Duits maandag 21 september lessen drs. Henk Trapman 189,25 Duits conversatie/opfris maandag 21 september lessen drs. Henk Trapman 189,25 Duits op reis woensdag 6 april lessen Jacqueline Zwaanenburg 75,- 17,50 Frans snelcursus 1& dinsdag 22 september lessen Sylvia Scholder 255,25 Frans snelcursus 2& dinsdag 22 september lessen Sylvia Scholder 255,25 Frans maandag 21 september lessen Sylvia Scholder 255,25 Frans maandag 21 september lessen Sylvia Scholder 255,25 Frans conversatie dinsdag 22 september lessen Victor Cartagena 189,25 Frans conversatie woensdag 23 september lessen Victor Cartagena 189,25 Frans op reis woensdag 2 maart lessen Sylvia Scholder 107,50 circa 8,-

4 Talen 7 6 Talen Spaans 1 Spaans is de tweede meeste gesproken taal ter wereld; het wordt gesproken door bijna 500 miljoen mensen in ruim 20 landen. Met behulp van de methode Con Gusto 1 maakt u kennis met de Spaanse taal en cultuur. Aan de hand van alledaagse situaties leert u zich stap voor stap uit te drukken in het Spaans. Lesmateriaal: Con Gusto 1 tekstboek + CD ISBN werkboek + CD ISBN Spaans 2 Met alledaagse situaties die aangeboden worden in de methode, breiden we de kennis van de taal verder uit. Grammatica uitleg en rollenspellen maken deel uit van de lessen. Lesmateriaal: Con gusto, deel 1 tekstboek (1CD) ISBN Con gusto, deel 1 werkboek (1CD) ISBN Spaans 3 Aan de hand van alledaagse situaties die aangeboden worden in de methode, breiden we de kennis van de taal verder uit. Grammatica uitleg en rollenspellen maken deel uit van de lessen. Lesmateriaal: Con gusto, deel 1 tekstboek (1CD) ISBN Con gusto, deel 1 werkboek (1CD) ISBN Spaans grammatica opfris / conversatie Este curso está dirigido a cursistas que ya tienen conocimiento del español, por lo menos al nivel A2. Vamos a refrescar y ampliar este conocimiento con la intención de comunicarse con más fluidez. Ofwel: deze cursus is bedoeld voor cursisten die al kennis van de Spaanse taal hebben, minimaal op A2 niveau. We gaan deze kennis opfrissen en verbreden met de bedoeling vloeiender te kunnen communiceren. Lesmateriaal: Con gusto, deel 2 tekstboek (1CD) ISBN Con gusto, deel 2 werkboek (1CD) ISBN Spaans 5 Voor degenen die deze cursus gaan volgen is het Spaans al vertrouwd. De opgebouwde kennis wordt verder verdiept aan de hand van de leergang en met extra s zoals spreekoefeningen, strips, spreekwoorden enz. Lesmateriaal: Caminos deel 2 tekstboek ISBN Caminos deel 2 werkboek (+CD)ISBN Spaans 1 intensief Een taalcursus voor diegenen die de beginselen van een taal in hoog tempo willen leren. In een korte periode wordt dezelfde stof behandeld als in de gewone jaarcursus niveau 1. Al snel zult u de taal in de praktijk kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld vakantie of andere doeleinden. Lesmateriaal: Con gusto, deel 1 tekstboek (1CD) ISBN Con gusto, deel 1 werkboek (1CD) ISBN OpStap Spaans: een vakantie- én introductiecursus U kunt zich na deze cursus redden in het Spaans in de meest voorkomende situaties: de weg vragen, bestellen in bars en restaurants, basiszinnen voor hotel, winkel en reizen én de smaak van het Spaans te pakken krijgen. Italiaans 1 Con piacere = met plezier starten we met het leren van de Italiaanse taal. Na deze eerste cursus beheerst u de basisregels van de taal en kunt u zich redden in eenvoudige gesprekjes. Lesmateriaal: Con Piacere 1 tekstboek + audio-cd ISBN: werkboek + audio-cd ISBN: Italiaans 2 Deze cursus is voor degenen die Italiaans 1 hebben gevolgd en voor nieuwkomers die elders enige basiskennis van het Italiaans opgedaan hebben. Wij gaan verder in het boek bij hoofdstuk 4. Na deze cursus zult u eenvoudige gesprekjes kunnen voeren, eten en drinken kunnen bestellen, de weg vragen etc. Lesmateriaal: Con Piacere 1 tekstboek + audio-cd ISBN: werkboek + audio-cd ISBN: Italiaans 3 Deze cursus is voor degenen die Italiaans 2 hebben gevolgd, maar ook nieuwkomers die al enige basiskennis van het Italiaans hebben zijn van harte welkom. U wordt uitgedaagd korte gesprekjes te voeren over alledaagse dingen. Lesmateriaal: Con piacere 2 Tekstboek ISBN Werkboek ISBN Italiaans 4 Deze cursus is voor degenen die Italiaans 3 hebben gevolgd en zich de Italiaanse taal verder eigen willen maken. Ook nieuwko- mers met voldoende basiskennis zijn van harte welkom. U leert zich in alledaagse situaties verstaanbaar te maken en neemt deel aan gesprekken over allerlei onderwerpen. Lesmateriaal: Con piacere 2 Tekstboek ISBN Werkboek ISBN Italiaans 5 Deze cursus is een afronding van de basiscursussen Italiaans. We starten in het boek bij hoofdstuk 8. In de loop van de cursus wordt in overleg nieuw materiaal aangeboden om hetgeen is geleerd in de afgelopen cursussen op een andere manier te gebruiken. Lesmateriaal: Allegro 2 tekstboek + audio-cd (1x) ISBN: werkboek ISBN: Italiaans 6 Aan de hand van het boek Bar Italia behandelen we onderwerpen uit het Italiaanse leven. We gaan erover lezen, praten en schrijven. Voor deze cursus dient u de basiscursussen Italiaans gevolgd te hebben, bijv. Buongiorno + Buonasera, Corso Italia 1+2, Allegro 1+2 of vergelijkbaar. Lesmateriaal : Bar Italia ISBN Italiaans leggere e parlare Aan de hand van het boek Qua e là per l Italia, maken we een boeiende reis door de twintig regioni van Italië. Gevarieerde teksten en oefeningen leren ons meer over het land en de cultuur. Ook vergroten we onze taalvaardigheid in spreken en schrijven, lezen en luisteren en verrijken we onze woordenschat. Lesmateriaal : Qua e là per l Italia boek (+ audio CD) Alma Edizioni, ISBN Parliamo italiano U spreekt al wat Italiaans, maar u wilt het vlotter leren spreken? Aan de hand van artikelen en teksten gaan we werken om uw spreek- en luistervaardigheid te verbeteren. Uiteraard besteden we zo nodig ook aandacht aan de grammatica. Lesmateriaal: Uit de voeten met Italiaans, uitgeverij Coutinho, ISBN Italiaans conversazione avanzato Questo corso è per coloro che hanno già una buona conoscenza dell italiano e vogliono mantenerlo vivo e migliorarlo. Partendo dal- la lettura di un libro si sviluppa la conversazione tra i partecipanti al corso. Anche l attualità e le esperienze personali saranno materia di discussione. Il materiale autentico usato durante le lezioni incuriosisce, stimola a cercare e fa scoprire cose nuove dell italia e degli italiani. Oltre all ampliamento del lessico verranno ripassate, quando necessario, le strutture grammaticali più complesse. Italiaans in het kort In zeven levendige lessen de eerste stappen in het Italiaans doen. Zeer geschikt voor iedereen die in Italië op reis wil of voor hen die willen proeven aan de taal voordat ze zich inschrijven voor een lange cursus Italiaans. U leert de basisgrammatica en veel woordjes en zinnen om uzelf verstaanbaar te kunnen maken. Zweeds 1 In deze beginnerscursus maakt u kennis met de Zweedse taal en cultuur. Naast de uitspraak, lezen en spreken komt de grammatica aan bod evenals het land en haar gewoonten. Door middel van conversatie en praktische, interactieve oefeningen leert de cursist al snel Zweedse zinnetjes te spreken en te verstaan. Lesmateriaal : Rivstart A1 + A2, tekstboek incl. Audio-CD (MPS), Rivstart A1 + A2, oefenboek Zweeds 2 Deze cursus is het logische vervolg op Zweeds 1. De al verworven kennis zal worden toegepast, de woordenschat en kennis van de grammatica zal worden uitgebreid. Er is wederom aandacht voor de Zweedse cultuur. Conversatie is er mede aan de hand van artikelen en songteksten. Er wordt steeds meer Zweeds gesproken in de les. Lesmateriaal : Rivstart A1 + A2, tekstboek incl. Audio-CD (MPS), Zweeds in het kort/ op reis Tijdens deze cursus gaat u kennis maken met de Zweedse taal en cultuur. We besteden aandacht aan uitspraak en grammatica en door middel van conversatie en oefeningen leert u al snel enkele Zweedse zinnetjes te spreken en te verstaan. Chinese karakter cultuur In deze cursus worden de achtergronden van de karakter cultuur onthuld, waardoor ze makkelijker te leren en onthouden zijn. Er is veel logica in de opbouwvorm van Chinese karakters, omdat die aan een afbeelding of een interessant verhaal gekoppeld zijn. Lesdata cursus: donderdag 12, 26 november en 10 december 2015 Spaans maandag 21 september lessen Marieke Rutten 208,25 Spaans woensdag 23 september lessen Victor Cartagena 208,25 Spaans donderdag 24 september lessen Marianne Vissers 208,25 Spaans dinsdag 22 september lessen Marianne Vissers 208,25 Spaans grammatica opfris / conversatie donderdag 24 september lessen Marianne Vissers 208,25 Spaans maandag 21 september lessen Marieke Rutten 208,25 Spaans 1 Intensief dinsdag 19 januari lessen Marieke Rutten 194,- Opstap Spaans donderdag 21 april lessen Marieke Rutten 99,50 Italiaans woensdag 23 september lessen Dott.ssa Anna Kok-Morello 208,25 Italiaans woensdag 23 september lessen drs. Mirjam Pas-van Dam 208,25 Italiaans donderdag 24 september lessen Dott.ssa Anna Kok-Morello 208,25 Italiaans dinsdag 22 september lessen Dott.ssa Anna Kok-Morello 208,25 Italiaans woensdag 23 september lessen drs. Mirjam Pas-van Dam 208,25 Italiaans maandag 21 september lessen drs. Mirjam Pas-van Dam 208,25 Italiaans leggere e parlare maandag 21 september lessen drs. Mirjam Pas-van Dam 229,- Parliamo Italiano donderdag 24 september lessen Dott.ssa Anna Kok-Morello 208,25 Italiaans conversazione dinsdag 22 september lessen Dott.ssa Anna Kok-Morello 208,25 avanzato Italiaans conversazione donderdag 24 september lessen Dott.ssa Anna Kok-Morello 256,- avanzato Italiaans in het kort woensdag 6 april lessen drs. Mirjam Pas-van Dam 116,25 Zweeds donderdag 24 september lessen drs. Patrick 245,- Stunnenberg Zweeds donderdag 24 september lessen drs. Patrick 245,- Stunnenberg Zweeds in het kort/ op reis donderdag 21 april lessen drs. Patrick 74,- Stunnenberg Chinese karakters cultuur donderdag 15 oktober les Ruomei Tan 19,50 10,- Chinese karakters cultuur zie tekst lessen Ruomei Tan 53,25 25,-

5 8 Wintercafé Wintercafé 9 In iedereen schuilt een dichter Met behulp van poëzie prikkelen we je creativiteit. Tijdens deze workshop leer je de essentie van wat je bezighoudt, over te brengen in een gedicht. Dat gebeurt op speelse wijze, stap voor stap onder leiding van Frederieke Genevace (bedrijfsjournalist) en Jolanda Inklaar (loopbaanprofessional) van Spondee Gedichtencafé. Ontdek hoe verrassend veel je met een paar woorden kunt zeggen. Voor iedereen die het leuk vindt om met taal te spelen. Midwinterhoornblazen Tussen de eerste advent en 6 januari kunt u in de Achterhoek en Liemers het klagende geluid van de Midwinterhoorn horen. Jan Jansen zal op boeiende wijze vertellen over dit instrument, zijn geschiedenis, hoe het gebouwd wordt en natuurlijk het bijzondere geluid. Voor info zie de site Bloemschikken: Winterschikking Een winterschikking doet ons denken aan (witte) tinten, met mooie materialen maken we een strakke schikking met een knipoog naar het voorjaar. * De cursusprijs is exclusief het materiaal via de docent ( 2,50) en de materialen door de cursist zelf aan te schaffen aan de hand van de aangeleverde materiaallijst. Wij adviseren de cursisten zoveel mogelijk materialen uit eigen tuin te gebruiken. vrienden te sturen. Het gebruik van simpele Chinese penseelstreken om een miniatuur te schilderen, is zeer geschikt voor zo n onderwerp op wenskaartjes. Als er maar een paar boompjes, huisjes of figuurtjes op het kaartje verwerkt zijn, is het al prachtig om te zien. Het is efficiënt en het gaat erg snel. Workshop: wenskaartje schilderen in Japanse stijl Workshop: wenskaartje schilderen in Chinese stij Winterdichtcafé Buiten wordt het kouder, maar binnen zitten we er warmpjes bij. In huiselijke sfeer gaan we aan de slag met winterse gedichten door ze voor te dragen, te bespreken en te schrijven. Gezellige ochtend met muziek in en over de winter Net zoals andere jaargetijden is de winter voor een groot aantal componisten een inspiratiebron: de gruwelijke kou en de slechte weersomstandigheden, maar ook de behaaglijkheid van het warme haardvuur en de geborgenheid van de woning. De winter is ook de tijd van een aantal intieme feesten, die ook hun sporen hebben nagelaten zowel in de vocale als in de instrumentale muziek. DIA-Nostalgie: sneeuw op de dia Een ouderwets dia-avondje waarin we elkaar onze mooiste winterdia s laten zien. Sjaal breien of een slinger haken Deze korte cursus/workshop is voor de gevorderde breidster/ haakster. Maak een prachtige sjaal in een apart patroon of een vrolijke slinger bijvoorbeeld voor een verjaardag of de Pasen. Neemt u uw eigen naalden en garen mee? Naïef schilderen Door de relatief eenvoudige schildertechniek en door kleur voorop te stellen, is deze workshop voor beginners en gevorderden gegarandeerd een succes. Cor Melchers laat u ervaren, zonder iets te moeten, dat in aanleg iedereen kan schilderen. Hollandse winterlandschapjes De ontwikkeling van het Hollandse winterlandschap in de schilderkunst: van middeleeuwse getijdenboeken, via Pieter Breughel, de Gouden Eeuw, Hendrik Avercamp naar de revival van de winterlandschapjes in de 19de eeuw. Fotografie Winterse impressies Fotograferen met koude handen...? De winter met mist, regen en soms sneeuw levert haar eigen typische foto s op. We gaan een zaterdag op pad in de Gimbornhof in Zevenaar. Excursie: zaterdag 20 februari 2016 van 9.30 uur tot ± uur Nabespreking: donderdag 25 februari 2016 van uur Van Sint Nicolaas tot Sinterklaas U hoort legenden van lang geleden, ontdekt de veranderingen in de Reformatie en bekijkt afbeeldingen van sinterklaasboeken uit de negentiende eeuw. Intuïtief wastekenen (encaustic art) Een oude techniek in een nieuw jasje. U maakt met verwarmde bijenwas de mooiste abstracte schilderingen. Je hoeft geen ervaring te hebben met tekenen of schilderen om een uniek werkstuk te maken. Leuk om wenskaarten te maken of een bijzonder cadeautje voor iemand die je dierbaar is. Filosofiecafé: Wat is het richtinggevend idee in mijn leven? In zijn boek Scholing van de geest (2014) beschrijft filosoof Jos Kessels zijn zoektocht naar wat hij werkelijk in zijn leven wil. Kessels spreekt van het ontdekken van dragende of richtinggevende ideeën. Hoe ontdek je wat bij je past? Hoe maak je een keuze die bepalend is voor je leven? Kerstballen breien/haken, Sneeuwvlokken haken Deze korte cursus/workshop is voor de gevorderde breidster/haakster. Een leuk idee voor de kerst: zelfgebreide of gehaakte kerstballen in de boom of prachtig gehaakte ijskristallen voor het raam, in de boom of in een mobile in de kamer. De sneeuwsterren zijn ook prachtig als kerstkaart of als versiering van een cadeautje. Neemt u uw eigen naalden en garen mee? Lekkernijen voor de Feestdagen In deze workshop maken we lekkere sinterklaaslekkernijen zoals bijvoorbeeld speculaasbrokken en pepernoten. Wenskaartje schilderen In Nederland is het heel gebruikelijk om in december met Kerst en Nieuwjaar een wenskaartje of kleine cadeautje naar familie en In iedereen schuilt een dichter zaterdag 17 oktober les Frederieke Genevace en Jolanda Inklaar 12,50* Midwinterhoornblazen woensdag 11 november les Jan Jansen 10,- * Intuïtief wastekenen/ encaustic art maandag 16 november les Gerda Kuperus 16,25 7,50 Kerstballen, sneeuwvlokken breien/haken donderdag 19, 26 november lessen Marianne van der Poel en Marijke de Both Winterschikking dinsdag 24 november les Theo Heuveling 13,- 2,50 Van Sint Nicolaas tot Sinterklaas dinsdag 24 november Ad de la Mar 10,- * Intuïtief wastekenen/ encaustic art donderdag 26 november les Gerda Kuperus 16,25 7,50 Filosofiecafé: Wat is het richtinggevend idee in mijn leven Kerstballen, sneeuwvlokken breien/haken 19, vrijdag 27 november les Paul Troost 10,-* zaterdag 28 november les Marianne van der Poel en Marijke de Both Lekkernijen voor de Feestdagen zaterdag 28 november les Paula Golding 25,- 8,- * Kortingsregeling niet van toepassing 19,- Wenskaartje schilderen in donderdag 3 december les Ruomei Tan 21,- 10,- Japanse stijl Winterdichtcafé woensdag 9 december les Joke Burink 9,50* 2,- Muziek in en over de winter woensdag 9 december les Jac Kunen 10,- * Wenskaartje schilderen in donderdag 17 december les Ruomei Tan 21,- 10,- Chinese stijl Winterschikking donderdag 21 januari les Theo Heuveling 13,- 2,50 DIA-Nostalgie: sneeuw op de dia donderdag 21 januari 2016 vanaf les Herman Thomassen 9,50* Sjaal breien of een slinger haken donderdag 21, 28 januari lessen Marianne van der Poel en Marijke de Both 19,- Naïef schilderen: winter zaterdag 30 januari les Cor Melchers 75,- Hollandse winterlandschapjes dinsdag 16 februari drs. Walda Bosman-Kok, kunsthistorica 10,- * Winterse impressies zat. 20 en don. 25 februari 2016 zie tekst 2 lessen Herman Thomassen 42,50 Sjaal breien of een slinger haken zaterdag 27 februari les Marianne van der Poel en Marijke de Both * Kortingsregeling niet van toepassing 19,-

6 10 Literatuur Gemaakt in Gelderland 11 Literaire verkenningen Zes maandelijkse bijeenkomsten waarin elke maand een ander boek wordt besproken. Het betreft de volgende boeken: Lázlo Darvasi: De tranengoochelaars, Katja Petrowskaja: Misschien Esther, Tomás Eloy Martínez: De tangozanger, Esther Gerritsen: Roxy, Siegfried Lenz: Schitterlicht, Marilynne Robinson: Lila. Lesdata : donderdag 24 september, 05 november, 03 december 2015, 14 januari, 18 februari, 07 april 2016 Winterdichtcafé Buiten wordt het kouder, maar binnen zitten we er warmpjes bij. In huiselijke sfeer gaan we aan de slag met winterse gedichten door ze voor te dragen, te bespreken en te schrijven. Haal meer uit je boek Manon Kummer geeft u op deze interactieve avond verschillende brillen om naar literatuur en boeken te kijken. We gaan leesstrategieën verkennen, kijken naar de verschillende meningen over literatuur, praten over boeken en nog veel meer. Literatuur leren lezen Zou u best wat meer over literatuur willen weten, maar denkt u dat literatuur te moeilijk is? Staat u regelmatig met boeken in uw handen die u toch maar weer terugzet? Dan is deze cursus een leuk begin om daar iets aan te doen! In zes afwisselende bijeenkomsten leert u om meer van literatuur te kunnen genieten. We gaan de volgende schrijvers behandelen: Julian Barnes, Franz Kafka, verschillende Nederlandse gedichten, Virginia Woolf, Anaïs Nin, Paul van Ostaijen en Milan Kundera. Lesdata: vrijdag 6, 20 november, 11 december 2015, 8, 22 januari en 5 februari 2016 In iedereen schuilt een dichter zie ook: rubriek Wintercafé Met behulp van poëzie prikkelen we je creativiteit. Tijdens deze workshop leer je de essentie van wat je bezighoudt, over te brengen in een gedicht. Dat gebeurt op speelse wijze, stap voor stap onder leiding van Frederieke Genevace (bedrijfsjournalist) en Jolanda Inklaar (loopbaanprofessional) van Spondee Gedichtencafé. Ontdek hoe verrassend veel je met een paar woorden kunt zeggen. Voor iedereen die het leuk vindt om met taal te spelen. Literaire verkenningen zie tekst lessen drs. Jopie den Besten - Trapman Haal meer uit je boek donderdag 24 september les drs. Manon Kummer 12,50 Literatuur leren lezen zie tekst lessen drs. Manon Kummer 78,- Wintercafé In iedereen schuilt een dichter zaterdag 17 oktober les Frederieke Genevace en Jolanda Inklaar In iedereen schuilt een dichter dinsdag 8 maart les Frederieke Genevace en Jolanda Inklaar 94,50 12,50* Winterdichtcafé woensdag 9 december les Joke Burink 9,50* 2,- * Kortingsregeling niet van toepassing 17,50 Lezing demonstratie: De ontwikkeling van het pottenbakken van vóór de Romeinse tijd tot heden Pottenbakker Laurens Goldewijk vertelt over de manieren waarop mensen uit de prehistorie kruiken en potten vormden, de ontwikkelingen daarna, tot het moderne pottenbakken met een schopschijf. Laurens heeft een collectie oude keramiek; onder andere olielampjes uit de Romeinse tijd, Jacoba kannen uit de tijd van Jacoba van Beieren, de zogenoemde Baardmanskruiken. Ook het toveren met kleuren en de glazuren die hij gebruikt worden besproken. Introductieworkshop Pottenbakken: Met je handen in de klei Voor diegenen die zelf wel eens achter de draaischijf willen proberen een eigen kunstwerk te maken! Laurens Goldewijk, internationaal bekend pottenbakker uit Zevenaar, kreeg eind 2008 een Koninklijke onderscheiding, onder andere vanwege het in stand houden van eeuwenoude glazuurtechnieken. Goldewijk oefende 35 jaar lang zijn vak uit in de molen aan de Lentemorgen. Hoewel hij zijn atelier in de molen voorgoed gesloten heeft, kan een ieder bij de Volksuniversiteit nog les krijgen van de meester zelf. Lezing: In de armen van de Rijn Klei komt uit de rivier en vooral in Gelderland met zijn vele rivieren heeft de klei- en zandwinning grote invloed gehad op het landschap. Een lezing over water en land, Rijnstromen, zand, grind en klei die dit land hebben gevormd. Geen droog verhaal, maar een verhaal doorspekt met volksverhalen, dat is Rien van den Heuvel wel toevertrouwd! Rondleiding De Panoven: Van klei tot baksteen De Panoven in Ooy (bij Zevenaar) is uniek. Het is de enige nog volledig in takt zijnde ronde zigzagoven in heel West Europa. Het ovengebouw (gebouwd in 1924) en de daarachter liggende haagnut staan op de rijksmonumentenlijst en maken onderdeel uit van de European Route of Industrial Heritage. Rien van den Heuvel neemt u mee op een boeiende rondleiding langs alle onderdelen van de productie van bakstenen op de Panoven. Workshop edelsmeden: Ring maken in één les We ontwerpen en smeden binnen één les een ring. Dit doen we uit de metalen koper, messing of alpaca. (materiaalkosten: 2,5 euro) Je kunt deze ring natuurlijk ook in zilver maken, maar daar Activiteit Nummer Startdatum Tijd Docent Prijs Materiaal Lezing/demonstratie: De ontwikkeling van het pottenbakken Introductieworkshop pottenbakken: Met je handen in de klei Introductieworkshop pottenbakken: Met je handen in de klei dinsdag 16 juni Laurens Goldewijk 5, donderdag 18 juni Laurens Goldewijk 5, woensdag 16 september Laurens Goldewijk 5,- Lezing: In de armen van de Rijn dinsdag 30 juni Rien van den Heuvel 5,- Rondleiding De Panoven: Van klei tot baksteen Workshop edelsmeden: Ring maken in 1 les Workshop edelsmeden: Ring maken in 1 les dinsdag 7 juli Rien van den Heuvel 8,- incl. koffie/thee en een steen maken donderdag 25 juni Wilma Coehoorn 15, donderdag 2 juli Wilma Coehoorn 15,- Excursie: Buffelboerderij familie Arns woensdag 1 juli fam. Arns 5,- Excursie: Buffelboerderij familie Arns zondag 12 juli fam. Arns 5,- Excursie: Buffelboerderij familie Arns woensdag 9 september fam. Arns 5,- Kookworkshop:streekproducten met buffelvlees en mozzarella Kookworkshop:streekproducten met buffelvlees en mozzarella komen dan extra kosten bij. De ring zagen we uit, buigen het om, solderen het met een brander en werken het af met een vijl, schuurpapier en een polijstmachine. Hierna moeten we oppassen voor de eksters want de ring glimt ze tegemoet! Excursie Buffelboerderij faminie Arns te Zevenaar De boerderij met waterbuffels van de familie Arns ligt in het buitengebied van Zevenaar. De kudde telt op dit moment 260 waterbuffels: 135 buffels die melk geven, jongvee en fokstieren. Tijdens het bezoek kunt u uitgebreid kennismaken met de buffels en de producten als buffelmozzarella, -yoghurt en -vlees die worden verkocht en hoort u van de familie Arns veel interessante details over hun buffelboerderij. Kookworkshop Streekproducten met buffelvlees en mozzarella In aansluiting op deze excursie/rondleiding een speciale tapas kookworkshop. Wat dacht u van o.a. sushi van buffelmozzarella, mini buffelburgers en roombuffelyoghurt met kwetsenjam en crumble. Kom kennismaken met deze beide producten uit onze streek! MAAK HET MEE! ERFGOED FESTIVAL donderdag 9 juli Peter de Leeuw 12,50 10, donderdag 17 september Peter de Leeuw 12,50 10,-

7 12 Lezingen (Kunst)geschiedenis 13 Openingslezing: De sterrennachten van Van Gogh Nieuwe astronomische verkenningen van het firmament eind 18e eeuw fascineerden ook Van Gogh. Aan de hand van fragmenten uit brieven van Van Gogh en andere documenten wordt de theorie ontvouwd dat het schilderij Sterrennacht, Van Goghs getuigenis was van een nieuw religieus denken: wellicht leven wij na de dood op andere planeten of sterren voort. Deze lezing is voor leden van de vereniging gratis bij te wonen. Introductie/lezing + demonstratie Ayurveda en Vedisch koken Een lezing over de vedische (vegetarische) kookkunst uit India met kleurrijke en geurige gerechten. De Indiase of Ayurvedische keuken is een harmonieuze, zuiver vegetarische keuken, gebaseerd op de diepe wijsheid van Ayur Veda. Er zal ook een demonstratie gegeven worden. Lezing en excursie: Over kerkhof en begraafplaats In de lezing over de geschiedenis van begraven en cremeren komt u alles te weten over de ontwikkeling van begraafplaatsen. De lezing wordt gevolgd door een excursie over het prachtige oude gedeelte van Moscowa in Arnhem. Lezing: donderdag 8 oktober 2015, uur Excursie: zondag 11 oktober 2015, uur, vanaf het grote parkeerterrein rechts van de aula van Moscowa. Lezingencyclus Napoleon, Josephine, Alexander In de Hermitage te Amsterdam wordt t/m 8 november de tentoonstelling Napoleon, Josephine en Alexander gehouden. Tijdens deze Tweeluik lezing wordt het verhaal, van vriendschap, oorlog (Oorlog en Vrede, van Tolstoï) en kunst (Tsjaikowsky: ouverture 1812) verteld. - Midwinterhoornblazen - Van Sint Nicolaas tot Sinterklaas - Hollandse winterlandschapjes voor meer informatie over deze lezingen: zie rubriek Wintercafé pag 8 Drieluik lezingen: Hoogtepunten van 2000 jaar Indiase cultuur Serie van drie lezingen die gezamenlijk een goed idee geven van de kunst- en cultuurgeschiedenis van het Indisch subcontinent. Maar inschrijven op elk thema afzonderlijk kan ook. 1) Goden en Godinnen kennen en herkennen, iconografie van het hindoeïsme 2) Hindoe architectuur en sculptuur, mini tempels en mega tempelsteden 3) Miniatuurschilderkunst, verfijning op de vierkante centimeter Goden en Godinnen kennen en herkennen Iconografie van het hindoeïsme De lezing is bedoeld om structuur aan te brengen in de ogenschijnlijke wirwar aan hoofden, armen en attributen der goden. Men leert de `Grote Drie Brahma, Shiva en Vishnu herkennen, maar ook namen en begrippen als Rama, Krishna en avatar. Hindoe architectuur en sculptuur Mini tempels en mega tempelsteden Bouwen en beeldhouwen vormen een hechte symbiose in de hindoekunst. Vanaf het moment dat architectuur tot ontwikkeling kwam, maakten stenen beelden en reliëfs er een integraal onderdeel van uit. Indiase Miniatuurschilderkunst Verfijning op de vierkante centimeter Met de komst van moslims rond 1200 ondergaat de schilderkunst een geweldige stimulans: papier wordt geïntroduceerd, en vanaf de 16de eeuw introduceren de Moguls atmosferisch perspectief en incorporeren Europese elementen. Jeroen Boschjaar 2016 In de lezing wordt, op basis van nieuw onderzoek, het leven en werk van Jeroen Bosch op boeiende wijze behandeld (naar aanleiding van de tentoonstelling in Den Bosch, Jeroen Boschjaar 2016). Duits op muziek Tijdens deze muzieklezing staan we stil bij een aantal teksten uit de Duitse literatuur van onder meer Goethe, Eichendorff, Rückert en Brecht. We lezen me elkaar de tekst en luisteren vervolgens naar de manier waarop deze zijn getoonzet door Schubert, Mahler, Richard Strauss en Weill. Er komen ook enkele hedendaagse Duitse liederen van Hildegard Knef en Reinhard Mey aan bod. Ethiopië, land van 13 maanden zon. Een reis waarin we teruggaan in de tijd door het religieuze noorden. We zien eeuwenoude kloosters, zwarte engelen, middeleeuwse kastelen en bijzondere rotskerken. Kleurrijke stammen, elk met eigen tradities en kleding en prachtige natuur maken dit land voor ons onvergetelijk. De schoonheid van Japan Deze lezing geeft een globale indruk van een aantal facetten van de Japanse kunst & cultuur. Zentuinen, beroemde tempels in Kyoto, kabukitheater, ikebana, prenten maar ook authentieke muziek, naast een indruk van het moderne Japan, komen aan bod. Tuinarchitectuur door de eeuwen heen Geschiedenis van tuinen door de eeuwen heen. Iedere periode heeft een eigen tuinindeling gekend. Soms heel praktisch en vaak omdat het mode was. Verschillende tuinen komen aan bod: vanaf het paradijs, de tuinen in de oudheid, zoals Pompeii, formele tuinen zoals Versailles en het Loo tot moderne tuinopvattingen, zoals verticale tuinen en daktuinen. KUNSTGESCHIEDENIS Algemene kunstgeschiedenis. Basiscursus Grieken tot heden In deze cursus staan kijken, luisteren, herkennen en praten over de hoogtepunten van de westerse kunst centraal. Van de klassieke Griekse en romeinse kunst, via de middeleeuwen, de renaissance en de barok in de Gouden Eeuw, naar de neostijlen en de moderne kunst van de 20ste eeuw. Gemaakt in Europa, kunst die ons werelddeel verbindt Architecten, beeldhouwers en schilders uit vele Europese landen, van de middeleeuwen tot en met vandaag komen aan bod, maar er is ook aandacht voor performance, mode en design. Kijken in Nederlandse musea Een virtuele rondreis langs de verschillende musea van Nederland waarbij er aandacht is voor zowel vaste collecties als tijdelijke tentoonstellingen van alle soorten kunstuitingen. Studiedag Aziatische Kunst China Japan Korea (nieuw!) Drs. Caroline Lassche van Kunsthistorisch bureau Lassche&Lassche in Leiden, gespecialiseerd in kunst en cultuur uit Azië, verzorgt deze dag. In het eerste deel wordt de praktische kant van de Oosterse kunst: vorm, stijl en techniek, onderzocht in kunstvormen als ceramiek, schilder- en beeldhouwkunst. Van tot uur kunt u genieten van een oosterse lunch. In het tweede deel van de dag ontdekken we de inhoudelijke kant van deze kunst en wordt stilgestaan bij de symboliek en verhalen achter de objecten. Wie-wat-waar: anders kijken naar symboliek in de kunst Wie zijn die mythologische figuren en heiligen? En waarom staat dat hondje daar in het schilderij, wat is de symbolische betekenis van bepaalde kleuren? U leert het in deze cursus voor beginners en gevorderden. Turner: Het sublieme in de kunst Het sublieme in de Kunst: van Turner naar de 21ste eeuw. Een verrassende zoektocht langs voorbeelden van sublieme kunst van Turner naar kunstenaars uit de 20e en 21e eeuw en de tendens van hernieuwde belangstelling voor schoonheid als artistieke norm in de kunst. Lesdata: dinsdag 6, 20 oktober, 3 en 17 november 2015 GESCHIEDENIS Op zoek naar onze vaderlandse geschiedenis We maken een reis door de tijd vanaf de hunebedden tot in onze eigen tijd, langs plaatsen die onze historie hebben gemaakt. De lezing wordt uitgebreid geïllustreerd. Activiteit Nummer Startdatum Tijd Docent Prijs De sterrennachten van Van Gogh dinsdag 22 september drs. Ans Mansveld 15,- * Introductie Ayurveda en Vedisch koken donderdag 24 september Jurriën Zwart 10,- ** Over kerkhof en begraafplaats zie tekst zie tekst Ad de la Mar 17,50 ** Tweeluik lezing Napoleon, Josephine, Alexander donderdag 15 en 22 oktober drs. Marie-Thérèse ter Haar, Ruslanddeskundige 35,- ** Midwinterhoornblazen woensdag 11 november Jan Jansen 10,- ** Van Sint Nicolaas tot Sinterklaas dinsdag 24 november Ad de la Mar 10,- ** Drie-luik lezingen: Hoogtepunten van 2000 jaar Indiase cultuur Goden en Godinnen kennen en herkennen woensdag 20, 27 januari en 3 februari drs. Ben Meulenbeld, voormalig conservator Tropenmuseum woensdag 20 januari drs. Ben Meulenbeld, voormalig conservator Tropenmuseum Hindoe architectuur en sculptuur woensdag 27 januari drs. Ben Meulenbeld, voormalig conservator Tropenmuseum Indiase Miniatuurschilderkunst woensdag 3 februari drs. Ben Meulenbeld, voormalig conservator Tropenmuseum Hollandse winterlandschapjes dinsdag 16 februari drs. Walda Bosman-Kok, kunsthistorica Jeroen Bosch jaar dinsdag 23 februari drs. Walda Bosman-Kok, kunsthistorica * Prijs lezingen 13,- tot twee weken voor startdatum, daarna en aan de zaal 15,- ** Kortingsregeling niet van toepassing 45,- ** 17,50 ** 17,50 ** 17,50 ** 10,- ** 15,- * Duits op muziek dinsdag 22 maart lezing drs. Henk Trapman 15,- * Ethiopië, woensdag 23 maart lezing Wies Baudoin 15,- * land van 13 maanden zon De schoonheid van Japan dinsdag 29 maart lezing Aly Wagenvoorde 17,50 ** Tuinarchitectuur door de eeuwen heen donderdag 14 april lezing Yvonne de Boer 15,- * Algemene kunstgeschiedenis. Basiscursus Grieken tot heden Gemaakt in Europa, kunst die ons werelddeel verbindt donderdag 24 september lessen drs. Carla van Wely, kunsthistorica donderdag 10 december lessen drs. Carla van Wely, kunsthistorica Kijken in Nederlandse musea donderdag 17 maart lessen drs. Carla van Wely, kunsthistorica Studiedag Aziatische Kunst China Japan Korea Wie-wat-waar: anders kijken naar symboliek in de kunst Turner: Het sublieme in de kunst Op zoek naar onze vaderlandse geschiedenis zaterdag 26 september dag drs. Caroline Lassche, Azië deskundige dinsdag 6 oktober lessen drs. Walda Bosman-Kok, kunsthistorica zie tekst lessen drs. Ans Mansveld, kunsthistorica 128,50 128,50 86,- 47,- ** 83,50 5,- 60, donderdag 28 jan., 4 febr lessen Ad de la Mar 27,50

8 14 Muziek Filosofie 15 Zingen kun je leren - beginners Deelnemers leren hun stem beter kennen en vooral beter en bewuster met dit mooie instrument omgaan. Ook voor mensen die tot nu toe niet durfden te zingen gaat door deze cursus een wereld open! Zingen kun je leren gevorderden Deze cursus begint waar de vorige is geëindigd. De cursus is bedoeld voor diegenen die al eerder de beginnerscursus bij Anna Marie Krijgsman volgden. De piano: meesterwerk of statussymbool; Vervolg In deze cursus wordt DE PIANO op twee manieren benaderd: als muziekinstrument, dat een heel eigen plaats inneemt in de ontwikkeling van de muziek, en als maatschappelijk verschijnsel, namelijk als statussymbool en teken van de muzikaliteit van de gegoede burgerij. De geestelijke cantates van J. S. Bach In deze cursus wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: het muzikale leven rond 1700 in Midden-Duitsland; bijzondere gebeurtenissen in Bachs leven en werk; de teksten waarop Bach zijn cantates componeerde; de solisten, het koor en de instrumenten van Bachs tijd; de recitatieven, aria s en koralen; aspecten van de uitvoeringspraktijk. Gezellige ochtend met muziek in en over de winter voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 HET GELDERS ORKEST - lezing, repetitie bijwonen en concertbezoek Wouter Schmidt, die 20 jaar deel uit maakte als violist van Het Gelders Orkest, geeft vooraf aan een concertbezoek een lezing waarin hij de twee composities die op het programma staan toelicht. Iedere compositie zal door hem besproken worden aan de hand van een korte componistenbiografie, het meelezen van gedeeltes van de partituur en het beluisteren van muziekfragmenten. In september kunt u weer genieten van een bijzonder programma met twee werken van Gustav Mahler. Locatie Inleiding: Volksuniversiteit, Zevenaar Locatie Repetitie: Musis Sacrum, Arnhem Locatie Concert: De Vereeniging, Nijmegen HET GELDERS ORKEST - lezing, repetitie bijwonen en concertbezoek Wouter Schmidt, die 20 jaar deel uit maakte als violist van Het Gelders Orkest, geeft vooraf aan een concertbezoek een lezing waarin hij de twee composities die op het programma staan toelicht. Iedere compositie zal door hem besproken worden aan de hand van een korte componistenbiografie, het meelezen van gedeeltes van de partituur en het beluisteren van muziekfragmenten. In maart kunt u genieten van een romantisch programma, dat begint met de Tragische Ouverture van Johannes Brahms. Locatie Inleiding: Volksuniversiteit, Zevenaar Locatie Repetitie: Musis Sacrum, Arnhem Locatie Concert: De Vereeniging, Nijmegen Filosofen over het goede leven In deze cursus behandelen we denkbeelden van filosofen uit de oudheid, de Verlichting en de moderne tijd over het goede leven. Iedereen die zich hierin wil verdiepen en hier met anderen gedachten over wil wisselen kan zich inschrijven voor deze cursus. Er wordt geen voorkennis van filosofie verwacht. Socratische gesprekken: najaar In een socratische dialoog praten we niet abstract, stellen geen hypothetische kwesties aan de orde en baseren we ons niet op deskundigen, maar praten we door over een concrete kwestie uit het leven van een van de gespreksdeelnemers. Zo kan iedereen meepraten en is een academische filosofische achtergrond niet nodig. In iedereen schuilt wijsheid, wist de Griekse filosoof Socrates al meer dan 2000 jaar geleden, maar die wijsheid moet wel geboren worden. Wat is een mens waard? Lease eens een echte auto, niet zo n suffe Audi. Een Maserati bijvoorbeeld. Je bent het waard, zei de echtgenote van een directeur van een woningcorporatie tegen haar man. En hij leasede een Maserati, want hij vond dat hij het waard was. Moreel beraad Moreel beraad is erop gericht ethische vragen openhartig te bespreken en via een dialoog te onderzoeken. De kunst van het ouder worden De huidige tijd kent een heel andere beleving van ouder worden dan vroeger. Welk beeld hebben we tegenwoordig van ouder worden, wat betekent het en hoe word je op een goede manier oud? Komt wijsheid met de jaren of betekent ouderdom vooral aftakeling? Is ouder worden een kunst die te leren is? Filosofiecafé: Wat is het richtinggevend idee in mijn leven? voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 Socratische gesprekken: voorjaar Ben ik uniek? De jonge man voelde zich volstrekt anders dan anderen. We denken dat we vrij zijn om te doen en te laten. Maar is dat zo? Is ieder individu uniek of lijken we veel meer op elkaar dan we denken? Moreel beraad Moreel beraad is erop gericht ethische vragen openhartig te bespreken en via een dialoog te onderzoeken. Het onbeheersbare noodlot Over het noodlot hoor je nog zelden iemand praten. Maakbaarheid is het ideaal. De wereld is door ons onttoverd, we voelen ons almachtig. Gebeurt er iets, dan vindt de techniek altijd wel een oplossing. Als ziekte en ouderdom toeslaan, willen we zelfs ons sterven regisseren. Maar zijn er geen situaties waarin je denkt: is dit het lot dat ik maar te accepteren heb? Filosofiecafé April: De maand van de filosofie Het thema van de Maand van de filosofie wordt later bekend gemaakt. Zingen kun je leren beginners Zingen kun je leren gevorderden De piano: meesterwerk of statussymbool; vervolg De geestelijke cantates van J. S. Bach dinsdag 29 september lessen Anna Marie Krijgsman dinsdag 16 februari lessen Anna Marie Krijgsman 101,- 101, woensdag 30 september lessen Jac Kunen 98, woensdag 17 februari lessen Jac Kunen 98,50 Muziek in en over de winter woensdag 9 december les Jac Kunen 10,- * HET GELDERS ORKEST - inleiding HET GELDERS ORKEST - repetitie bijwonen** HET GELDERS ORKEST - concertbezoek HET GELDERS ORKEST - inleiding HET GELDERS ORKEST - repetitie bijwonen** HET GELDERS ORKEST - concertbezoek * Kortingsregeling niet van toepassing ** Alleen in combinatie met de inleding woensdag 30 september les Wouter Schmidt, (alt)violist donderdag 1 oktober 2015 vanaf les Wouter Schmidt, (alt)violist zondag 4 oktober :45 uur aanwezig 1 les Wouter Schmidt, (alt)violist maandag 29 februari les Wouter Schmidt, (alt)violist dinsdag 1 maart 2016 vanaf les Wouter Schmidt, (alt)violist zondag 6 maart uur aanwezig 1 les Wouter Schmidt, (alt)violist 17,50 * gratis ** 25,- */** 17,50 * gratis ** 25,- */** Filosofen over het goede leven Socratisch gesprek: Wat is een mens waard? Socratisch gesprek: Moreel beraad Socratisch gesprek: De kunst van het ouder worden Filosofiecafé: Wat is het richtinggevend idee in mijn leven Socratisch gesprek: Ben ik uniek? Socratisch gesprek: Moreel beraad Socratisch gesprek: Het onbeheersbare noodlot Maand v.d. Filosofie: Filosofiecafé * Kortingsregeling niet van toepassing donderdag 18 februari lessen Marianne Zeegers 105,50 10, vrijdag 25 september :00 12:30 1 les Paul Troost 17, vrijdag 16 oktober :00 12:30 1 les Paul Troost 17, vrijdag 6 november :00 12:30 1 les Paul Troost 17, vrijdag 27 november les Paul Troost 10,-* vrijdag 29 januari :00 12:30 1 les Paul Troost 17, vrijdag 19 februari :00 12:30 1 les Paul Troost 17, vrijdag 11 maart :00 12:30 1 les Paul Troost 17, vrijdag 8 april les Paul Troost 10,-*

9 16 Lekker leren koken Lekker leren koken 17 ieder niveau een interessant programma aangeboden worden. Lesdata: zaterdag 17 oktober, 28 november 2015, 16 januari, 20 februari, 19 maart en 9 april 2016 Kerstdiner Leuke ideeën voor zo n heerlijk ouderwets, traditioneel kerstdiner. Groot vlees, cranberry compote, stoofpeertjes. Verschillende aardappel- en groenten-bereidingen. - Lekkernijen voor de Feestdagen voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 Afternoon Tea Zo leuk en gezellig, thee drinken met allerlei heerlijke zoete en hartige hapjes. We maken de heerlijkste sandwiches, scones, koekjes en taartjes. Introductie/lezing + demonstratie Ayurveda en Vedisch koken Een lezing over de vedische (vegetarische) kookkunst uit India met kleurrijke en geurige gerechten. De Indiase of Ayurvedische keuken is een harmonieuze, zuiver vegetarische keuken, gebaseerd op de diepe wijsheid van Ayur Veda. Er zal ook een demonstratie gegeven worden. Indische snacks Lemper, Pasteitjes, Loempia(tjes) en de echte Indische snack gehaktballetjes. Gezamenlijk gaan we aan de slag om de echte Indische snacks te maken. Indische keuken Tijdens deze cursus gaat u diverse indische gerechten bereiden. Rijsttafel Gezamenlijk wordt er een Indische rijsttafel gemaakt met Pandan rijst en gele rijst. Er worden zowel diverse kip- en vlees gerechten gemaakt, als gerechten met Indische groenten. Sushi Sushi is momenteel erg geliefd. Nadat we verschillende gerechten gemaakt en geproefd hebben kunt u het restant verdelen en mee naar huis nemen. Tapas Tapas zijn verrassende kleine hapjes, representatief voor de Spaanse keuken. Vlees, garnalen en/of groenten worden gepresenteerd in kleine hoeveelheden en porties, al dan niet op een stukje stokbrood. Er zijn zowel warme als koude tapas uit alle streken van Spanje. Sommige tapas zijn wat moeilijker dan andere, maar ze zijn altijd lekker. Kooktechnieken 1 In vier bijeenkomsten gaan we de praktijk en theorie van het koken samenbrengen. Er zal aandacht worden besteed aan snijtechnieken, sauzen, soepen en fonds, bakken en braden en andere methoden om voedsel te bereiden, als pocheren en in zuur garen. Kooktechnieken 2 In deel twee van de cursus kooktechnieken borduren we voort op wat er in deel 1 is behandeld. We gaan net als in deel één aan het werk met een thema per les. Hiermee is het zeker niet gezegd dat je niet aan deel 2 kan deelnemen zonder deel 1 gedaan te hebben. We gaan hier alleen nog wat verder de diepte in met de technieken. Kookclub In de kookclub komen we met een ruime interval (ongeveer 1 keer per maand) samen. We bepalen in overleg iedere bijeenkomst de inhoud van de volgende. Op deze manier kan er voor Wereldgerechten zonder pakjes en zakjes Vooral voor de exotische gerechten wordt er vaak gegrepen naar een pakje, zakje, kruidenmix en dergelijke. Terwijl je met een beetje kennis en een aanvulling op je kruidenla vaak al een heel eind komt. Back to Basic Hoe ging dat ook al weer, koken zonder pakjes? Hoe maak je een lekkere vleesjus zonder zakje, een gehaktbal zonder mix en een soep zonder bouillonblokje? We gaan de strijd aan met kant en klaar producten. Ayurveda Een andere wellicht onbekende manier van vegetarisch koken met kleurrijke en geurige gerechten. Er zal tijdens de workshop uitleg gegeven worden over de Vedische (vegetarische) keuken. Vedisch koken Een andere, wellicht onbekende, manier van vegetarisch koken met kleurrijke en geurige gerechten. Tijdens deze cursus is alles gebaseerd op de Vedische (vegetarische) kookkunst uit India. Er worden nieuwe recepten gebruikt dus ook oud-cursisten zijn welkom. Superfood powerfood Superfood of powerfood. Is helemaal hot. We gebruiken zowel inheemse als uitheemse producten waarbij zo veel mogelijk gebruik wordt gemaakt van de specifieke eigenschappen. Voor zo ver mogelijk zijn de producten biologisch. Pompoen en pompoengerechten Pompoenen zijn zeer decoratief door de mooie vormen, afmetingen en kleuren. Tijdens de workshop wordt een voor-, hoofd- en nagerecht gemaakt. Dit doen we met verschillende pompoensoorten. Het voorgerecht zoet en zout wordt genuttigd tijdens de pauze met passende wijn. De producten zijn bijna allemaal biologisch. Activiteit Nummer Startdatum Tijd Lessen Docent Prijs Ingrediënten Indische snacks dinsdag 22 september les Hetty van Elburg 25,- 15,- Indische snacks maandag 15 februari les Hetty van Elburg 25,- 15,- Indische keuken dinsdag 17 november lessen Hetty van Elburg 90,- 60,- Indische keuken dinsdag 8 maart lessen Hetty van Elburg 90,- 60,- Rijsttafel maandag 28 september lessen Hetty van Elburg 45,- 30,- Rijsttafel dinsdag 26 januari lessen Hetty van Elburg 45,- 30,- Sushi dinsdag 20 oktober les Hetty van Elburg 25,- 15,- Sushi dinsdag 3 november les Hetty van Elburg 25,- 15,- Sushi dinsdag 26 april les Hetty van Elburg 25,- 15,- Tapas woensdag 23 september les Begoña Franken-Valgañon 25,- 9,- Tapas donderdag 20 januari les Begoña Franken-Valgañon 25,- 9,- Meer Tapas woensdag 4 en 11 nov lessen Begoña Franken-Valgañon 45,- 18,- Meer Tapas woensdag 17 en 24 februari lessen Begoña Franken-Valgañon 45,- 18,- De Tapas Top woensdag 23 en 30 maart lessen Begoña Franken-Valgañon 45,- 18,- Kooktechnieken woensdag 30 september lessen Paula Golding 75,- 32,- Kooktechnieken donderdag 18 februari lessen Paula Golding 75,- 32,- Kookclub zie tekst lessen Paula Golding 135,- 8,- Activiteit Nummer Startdatum Tijd Lessen Docent Prijs Ingrediënten Kerstdiner donderdag 19 november les Paula Golding 25,- 15,- Kerstdiner donderdag 26 november les Paula Golding 25,- 15,- Lekkernijen voor de Feestdagen Wereldgerechten zonder pakjes en zakjes zaterdag 28 november les Paula Golding 25,- 10, donderdag 14 januari lessen Paula Golding 75,- 32,- Back to Basic donderdag 31 maart lessen Paula Golding 75,- 32,- Afternoon Tea zaterdag 16 april les Paula Golding 25,- 10,- Introductie Ayurveda en Vedisch koken donderdag 24 september les Jurriën Zwart 10,- Ayurveda donderdag 15 oktober les Jurriën Zwart 25,- 8,- Ayurveda donderdag 12 november les Jurriën Zwart 25,- 8,- Ayurveda dinsdag 19 januari les Jurriën Zwart 25,- 8,- Ayurveda dinsdag 23 februari les Jurriën Zwart 25,- 8,- Vedisch koken donderdag 3 december lessen Jurriën Zwart 65,- 24,- Vedisch koken dinsdag 5 april lessen Jurriën Zwart 65,- 24,- Superfood powerfood maandag 5 en 19 oktober lessen Emma Oost 45,- 27,- Superfood powerfood donderdag 10 en 24 maart lessen Emma Oost 45,- 27,- Pompoen en pompoengerechten donderdag 22 oktober les Emma Oost 25,- 13,50

10 18 Lekker leren koken Proef je vakantieland Deze serie van workshops met steeds een speciaal land als thema zijn ook bedoeld om een leuke intro te zijn voor de taalcursussen (en later in het seizoen de Talen op reiscursussen). In deze serie zijn de gebruikte producten zoveel mogelijk van biologische teelt afkomstig. ITALIË - TOSCANE De Toscaanse keuken is de meest eenvoudige van Italië. In het verleden gebruikte men weinig vlees omdat het te duur was maar wel veel brood. Panzanella een broodsalade is dan ook erg bekend. In de pauze proeven we een Toscaans brood met iets erbij. Daarbij een passende Toscaanse wijn. DUITSLAND Duitsland heeft veel rivieren waar forel wordt gevangen. Vaak gecombineerd met een meerrettichsaus. Gecombineerd met een witte wijn al of niet mousserend is perfect. Heerlijke salades maken het geheel af. SCANDINAVIË We maken een feestelijke maaltijd met de nadruk op Zweden tijdens de kerst. Smorgasbrod proeven we in de pauze. Door de lengte van het land verschilt het Noorden met het Zuiden. Natuurlijk kan de Zweedse ovenschotel Janssons frestelse zeker niet ontbreken aan de kersttafel. NEDERLAND Nederland is en bijzonder vruchtbaar land omdat het in een rivierendelta ligt. We gebruiken vrijwel alleen Nederlandse producten. Met gerechten uit verschillende provincies. FRANKRIJK - BRETAGNE De keuken ontleent haar authenticiteit aan streekproducten. Terroirs de producten van het land en merroirs van de zee. Beide zullen gebruikt worden. Natuurlijk zal er in de pauze cider gedronken worden. ITALIË - SICILIË De Siciliaanse keuken is het resultaat van een aantal veroveringen. Hij is beïnvloed door de Grieken, de Arabieren, de Noormannen en de Romeinen. Dit leverde het eiland een spannende gevarieerde keuken op. Activiteit Nummer Startdatum Tijd Lessen Docent Prijs Ingrediëntkosten Proef je vakantieland Italië - Toscane Proef je vakantieland Duitsland Proef je vakantieland Scandinavië Proef je vakantieland Nederland Proef je vakantieland Frankrijk - Bretagne Proef je vakantieland Italië - Sicilië Proef je vakantieland Spanje Proef je vakantieland Frankrijk - Provance SWEN Wijnvignet donderdag 5 en 19 november 2015 SPANJE De paella staat hierbij centraal. Iedere streek heeft zijn eigen variant. Bij de zee veel vis. In het binnenland meer groente of vlees. Een vast ingrediënt is in ieder geval rijst en saffraan. Als voorgerecht voor in de pauze een pinxto ( een Baskisch klein hapje). FRANKRIJK - PROVENCE De keuken is geurig, kleurig en afwisselend. Kruiden zoals tijm, rozemarijn en basilicum worden veel gebruikt naast knoflook en olijfolie. Er is een groot aanbod aan groentes die al of niet gemengd worden zoals ratatouille of gevuld zoals bij ui, courgette of aubergine. Introductiecursus wijn; SWEN Wijnvignet Deze cursus is de officiële introductiecursus wijn die wordt afgesloten met een examen voor het SWEN wijnvignet. De cursus is geschikt voor iedereen die meer over wijn willen weten, maar ook voor medewerkers uit het grootwinkelbedrijf en de horeca. Elke avond proeft u zes wijnen: de eerste avond zes witte en de tweede avond zes rode. Aan het eind van de tweede avond is er een schriftelijk examen en bij voldoende punten krijgt u het SWEN Wijnvignet donderdag 5 november les Emma Oost 25,- 13, maandag 30 november les Emma Oost 25,- 13, maandag 14 december les Emma Oost 25,- 15, maandag 11 januari les Emma Oost 25,- 13, maandag 25 januari les Emma Oost 25,- 13, maandag 22 februari les Emma Oost 25,- 13, maandag 7 maart les Emma Oost 25,- 13, maandag 21 maart les Emma Oost 25,- 13, lessen Chris Alblas 72,50 15,- (boekje, examen, diploma) ook voor je loopbaan kun je bij de Volksuniversiteit terecht schrijf je in : facebook snellezen excel word workshops powerpoint talen werkwoordspelling nieuwsbrieven schrijven fotobewerking assertiviteit lichaamstaal NLP presenteren de kracht van eigen denken mindfulness kledingstijl maak je eigen website en profiteer!

11 20 Creatief bezig zijn Bloemschikken 21 Voorbij de KANTLIJN Raak jij altijd onder de indruk bij het zien maken van KANT? Dan kun je nu nader kennis te maken met het ambacht van kantklossen. Deze cursus biedt uitgebreid inzicht in deze oude techniek waarvan de toepassingen zijn veranderd. Deelnemers nemen hun eigen klosjes en kussen mee; indien u die niet heeft dit s.v.p. even doorgeven. Lesdata: donderdag 24-9, 8-10, 15-10, 5-11, 19-11, Lesdata: donderdag 21-1, 4-2, 18-2, 3-3, 17-3, Kerstballen breien/haken, sneeuwvlokken haken voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 - Sjaal breien of een slinger haken voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 Ebru op stof De Ebru-techniek is gebaseerd op het druppelen van verf op geprepareerd water. Door de verf steeds weer op een andere wijze te bewerken, ontstaan elke keer nieuwe verrassende patronen. In deze workshop wordt de Ebru techniek toegepast op lapjes stof. Interieur metamorfose Tijdens de cursus leert de cursist om met een nieuwe blik te kijken naar zijn/haar interieur. Met eenvoudige ingrepen zijn vaak al verrassende resultaten te bereiken. Er wordt niet alleen aandacht besteed aan de ruimtelijke indeling maar ook aan kleur, materiaal, licht en sfeer. Feng Shui Feng Shui toepassen in jouw woning betekent dat je in jouw huis bepaalde veranderingen aanbrengt om de atmosfeer te verbeteren, om de energie beter te laten stromen. Paper Patchwork Er is een enorme hoeveelheid verschillende papiersoorten in allerlei kleuren en structuren. Als we deze verscheidenheid dan toepassen in afbeeldingen die zijn ontleend aan het klassieke houten 40 stuks mozaïek legspel ontstaan er boeiende beelden. Intuïtief wastekenen (encaustic art) zie ook rubriek Wintercafé Een oude techniek in een nieuw jasje. U maakt met verwarmde bijenwas de mooiste abstracte schilderingen. Je hoeft geen ervaring te hebben met tekenen of schilderen om een uniek werkstuk te maken. Leuk om wenskaarten te maken of een bijzonder cadeautje voor iemand die je dierbaar is. Kleding maken Soms hebben mensen een zetje nodig om achter hun naaimachine te (durven) gaan zitten. Ze hebben er wel eentje, maar die staat op zolder te verstoffen. Daarom deze smaakmaker workshops. Bij alle cursussen kleding maken hoort een materiaallijst. Deze kunt u vinden op onze website. Kleding maken voor Dummies 1 en 2 Een leuke workshop om kennis te maken met de naaimachine en het maken van je eigen kleding. In de eerste workshop maak je een hip keukenschort, waar je je creativiteit op uit kunt leven. In de tweede workshop ga je een leuke wikkelrok maken. Kleding maken Beginner of gevorderd, iedereen is welkom op deze cursus. Neem je eigen project mee. Onder begeleiding van een gediplomeerd docente ga je daarmee aan de slag. BLOEMSCHIKKEN Voor alle cursussen en workshops geldt: * De cursusprijs is exclusief het materiaal via de docent ( 2,50) en de materialen door de cursist zelf aan te schaffen aan de hand van de aangeleverde materiaallijst. Wij adviseren de cursisten zoveel mogelijk materialen uit eigen tuin te gebruiken. Bloemschikken herfst & voorjaar Houdt u van bloemen en wilt u deze creatief verwerken? Dan is deze cursus echt iets voor u! In 4 lessen maakt u originele stukken, gebaseerd op de 4 jaargetijden, waar u echt trots op mag zijn. Tegelijkertijd leert u handige basisvaardigheden. Lesdata: dinsdag 20 oktober, 24 november 2015, 16 februari en 15 maart 2016 Hoorn des overvloeds Bij het maken van deze schikking waarin iets wordt uitgebeeld is het volgende belangrijk: De hoorn wordt gevuld met een overvloed aan herfstmaterialen zoveel mogelijk uit eigen tuin. Herfstvakken vullen Tijdens deze workshop maakt u vakken van polygoom stokken die u opvult met heel veel herfstbloemen, bessen vruchten. Een heel leuke les met een verrassend resultaat. Advent Een klassieker die toch steeds een bijzondere bijdrage levert aan het hele kerstgebeuren. De adventskrans of stuk is meestal het eerste bloemstuk dat gemaakt wordt voor de kerst. - Bloemschikken: Winterschikking voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 Amaryllis Simpel en toch leuk. Een uitdaging. Amaryllissen bundelen of verwerken in een bloemstuk, maar dan hangend! Kerstkrans Een sfeervolle krans opgestoken met groen, rozen en eugaris bloemen. Kerst: Laag modern tafelstuk Stijlvol kerststuk in de kleuren wit-groen. En op groepen verwerkt. Uitbundig voorjaarsstuk Dollen met bollen. Bollen, mos en ornithogalum in de hoofdrol Voorbij de KANTLIJN donderdag om de week, zie tekst lessen Mariet Visser 94,75 Voorbij de KANTLIJN donderdag om de week zie tekst lessen Mariet Visser 94,75 Voorbij de KANTLIJN donderdag om de week zie tekst lessen Mariet Visser 94,75 Voorbij de KANTLIJN donderdag om de week zie tekst lessen Mariet Visser 94,75 Kerstballen, sneeuwvlokken breien/ haken Kerstballen, sneeuwvlokken breien/ haken donderdag 19, 26 november lessen Marianne van der Poel en Marijke de Both zaterdag 28 november les Marianne van der Poel en Marijke de Both Sjaal breien of een slinger haken donderdag 21, 28 januari lessen Marianne van der Poel en Marijke de Both Sjaal breien of een slinger haken zaterdag 27 februari les Marianne van der Poel en Marijke de Both Ebru op stof zaterdag 14 november les Yusuf Akkaya 17,25 5,- Ebru op stof zaterdag 20 februari les Yusuf Akkaya 17,25 5,- Interieur metamorfose zaterdag 7 november lessen Monique v. d. Bosch, interieurarchitect 62,75 8,- Feng Shui zaterdag 23 januari les Ricky Janssen 42,50 7,50 Paper Patchwork donderdag 12 en 26 november lessen Herman Thomassen 31,- 3,- tot 6,- Intuïtief wastekenen/ encaustic art maandag 16 november les Gerda Kuperus 16,25 7,50 Intuïtief wastekenen/ encaustic art donderdag 26 november les Gerda Kuperus 16,25 7,50 Intuïtief wastekenen/ encaustic art maandag 14 maart les Gerda Kuperus 16,25 7,50 Intuïtief wastekenen/ encaustic art donderdag 17 maart les Gerda Kuperus 16,25 7,50 Kleding maken voor Dummies zaterdag 19 september les Henriëtte Doorakkers 37,50 Kleding maken voor Dummies zaterdag 16 januari les Henriëtte Doorakkers 37,50 Kleding maken voor Dummies zaterdag 7 november les Henriëtte Doorakkers 37,50 Kleding maken voor Dummies zaterdag 5 maart les Henriëtte Doorakkers 37,50 Kleding maken woensdag 23 september lessen Henriëtte Doorakkers 125,- Kleding maken woensdag 20 januari lessen Henriëtte Doorakkers 125,- Herfstschilderij Rechthoekig frame wordt omwikkeld met blad, mos of tillandsia. Aan de onderkant een stuk steekschuim opgewerkt met bloemen en groen. (Frame verkrijgbaar bij docent) Pasen: Moskrans En dan komt het paasfeest, tijd om de eieren erbij te halen. We bekleden een krans met mos, grillige takken, buxus en clematis. Pasen: Tafelboog Pasen is een lentefeest. Na de winter gaat de natuur opnieuw beginnen. De Paas tafelboog is na de Pasen weer te gebruiken voor de tuintafel, een boog met veel doeleinden. Bloemschikken Herfst & voorjaar zie tekst lessen Theo Heuveling 50,- 8,- Herfstschilderij woensdag 14 oktober les Theo Heuveling 16,- 2,50 Hoorn des overvloeds dinsdag 10 november les Theo Heuveling 13,- 2,50 Herfstvakken vullen woensdag 18 november les Theo Heuveling 16,- 2,50 Advent maandag 23 november les Theo Heuveling 13,- 2,50 Winterschikking dinsdag 24 november les Theo Heuveling 13,- 2,50 Winterschikking donderdag 21 januari les Theo Heuveling 13,- 2,50 Amaryllis dinsdag 1 december les Theo Heuveling 16,- 2,50 Amaryllis dinsdag 1 december les Theo Heuveling 16,- 2,50 Kerstkrans donderdag 10 december les Theo Heuveling 13,- 2,50 Kerst: Laag modern tafelstuk dinsdag 15 december les Theo Heuveling 16,- 2,50 Uitbundig voorjaarsstuk maandag 22 februari les Theo Heuveling 13,- 2,50 Pasen: Moskrans maandag 14 maart les Theo Heuveling 16,- 2,50 Pasen: Tafelboog donderdag 17 maart les Theo Heuveling 13,- 2,50 Voor alle workshops geldt: De cursusprijs is exclusief het materiaal via de docent ( 2,50) en de materialen door de cursist zelf aan te schaffen aan de hand van de aangeleverde materiaallijst. Wij adviseren de cursisten zoveel mogelijk materialen uit eigen tuin te gebruiken.

12 22 Tekenen en schilderen Basiscursus tekenen beginners/gevorderden Deze cursus is gericht op het aanleren van de basistechnieken van het tekenen, vooral het leren natekenen. De cursist leert schetsen en krijgt oefeningen om minder op het papier te kijken en meer naar het onderwerp. Zen tekenen Zentekenen is een vorm van meditatief tekenen. De ogen scannen als het ware de omtrekvorm van het onderwerp en je vertrouwt erop dat je hand dit registreert met potlood op het papier. Het doel hiervan is beter ontspannen tekenen en beter leren waarnemen. Aquarelleren In deze cursus worden stap voor stap problemen behandeld die elke tekenaar/schilder tegenkomt. Er zal aandacht besteed worden aan speciale effecten en hulpmiddelen om een goede aquareleer-techniek te krijgen. Landschap in aquarel In deze korte cursus wordt geleerd waarop te letten bij het maken van een landschap in aquarel. Er wordt aandacht besteed aan techniek, compositie, perspectief en kleurgebruik. Portret in aquarel Tijdens deze cursus leert u een gezicht te aquarelleren volgens de basisregels voor vorm en proportie. Als de basisregels eenmaal bekend zijn, is het maken van een aquarel helemaal niet zo moeilijk. Tekenen en schilderen Zowel beginners als gevorderden kunnen zich onder leiding van Gerda, bekwamen in het tekenen en schilderen. De mogelijkheid bestaat om je in allerlei technieken te ontwikkelen met verschillende materialen. De vier seizoenen mandala tekenen en kleuren Ieder seizoen heeft zijn of haar charme, kleur en karakter. Dit gaan we vast leggen in een mandala. Het maken of inkleuren van een mandala kan rustgevend zijn en je helpen te groeien en je innerlijke kracht te vinden. Vooraf gaan we eerst mediteren / visualiseren en brainstormen. Schilderen in de voetsporen van... Een verrassende kennismaking met de praktische schildervaardigheden van zes bijzondere kunstenaars: Miró, Klee, Hundertwasser, Klimt, Kadinsky en Picasso. Elke lesdag wordt een andere kunstenaar onder de loep genomen. Na een introductie gaat u zelf aan de slag om in het voetspoor van de artiest te werken. Basiscursus tekenen donderdag 1 oktober lessen Sigrid Bakker 125,95 beginners/gevorderden Basiscursus tekenen donderdag 21 januari lessen Sigrid Bakker 125,95 beginners/gevorderden Zen tekenen donderdag 1 oktober lessen Sigrid Bakker 125,95 Zen tekenen donderdag 21 januari lessen Sigrid Bakker 125,95 Aquarelleren woensdag 23 september lessen Ingrid Berendsen 142,50 Aquarelleren donderdag 24 september lessen Ingrid Berendsen 142,50 Aquarelleren maandag 12 oktober lessen Ingrid Berendsen 113,50 Aquarelleren maandag 12 oktober lessen Ingrid Berendsen 113,50 Aquarelleren maandag 18 januari lessen Ingrid Berendsen 113,50 Aquarelleren maandag 18 januari lessen Ingrid Berendsen 113,50 Aquarelleren woensdag 20 januari lessen Ingrid Berendsen 142,50 Aquarelleren donderdag 21 januari lessen Ingrid Berendsen 142,50 Landschap in aquarel woensdag 11 mei lessen Ingrid Berendsen 63,50 Portret in aquarel donderdag 12 mei lessen Ingrid Berendsen 63,50 Tekenen en schilderen dinsdag 19 januari lessen Gerda Kersten 125,95 Mandala s tekenen/kleuren donderdag 1 oktober lessen Gerda Kersten 75,- 10,- Schilderen in de zaterdag 14 november lessen Gerda Kersten 65,95 21,- voetsporen van... Schilderen in de voetsporen van zaterdag 27 februari lessen Gerda Kersten 65,95 21,- Tekenen en schilderen 23 Zen-tangle Je leert ontspannen hele creaties te maken waar de mensen in jouw omgeving van staan te kijken. Tekenervaring is niet nodig want hoe ingewikkeld Zen-tangles ook lijken, zijn ze eenvoudig te tekenen met herhalende lijnen. Zo ben je op een ontspannen en een aandachtige manier bezig een prachtige abstracte kunst te creëren. Tweeluik schilderen Samen aan de slag in een workshop voor opa/oma kleinkind, ouder kind, broers en zussen, neven en nichten, ooms en tantes, vriendinnen, buurvrouwen, kortom voor iedereen, als u maar met zijn tweeën komt. U gaat beiden een eigen schilderij maken die toch verbonden zijn. Olieverf schilderen à la oude meesters Tijdens deze workshop wordt gewerkt zoals de oude meesters dat deden. Er wordt een stilleven nageschilderd, waarbij eerst een onderschildering wordt opgezet Teken en schilder je eigen dromenvanger Een dromenvanger ontwerpen, tekenen en inschilderen kan je nieuwe inzichten in je eigen leven geven. De dromenvanger is dus een talisman in een schilderij. Zij zorgt voor een levenslange bescherming van een persoon. In deze workshop werken we met verschillende materialen op stevig papier. Expressief schilderen In deze cursus leer je om uit te gaan van de kracht van jouw eigen expressie. In jouzelf ligt je eigen bron van creativiteit. Maak contact met die bron en leer hoe je jouw eigen creativiteit kunt uiten in je werkstukken. Je gaat ontdekken wat de materialen, vormen en kleuren voor je betekenen en vormt zo je eigen beeldtaal. Schilderen van aquarel tot olieverf Beginners en gevorderden In deze cursus gaat de aandacht uit naar de techniek van het schilderen in relatie tot de inhoud van het schilderij. Er wordt gewerkt met houtskool, aquarel, olieverf en acryl. Kennismaken met woensdag 21 oktober les Gerda Kersten 15,75 6,- zen-tangle Zen-tangle tekenen woensdag 4 november lessen Gerda Kersten 78,50 12,50 en schilderen Tweeluik schilderen woensdag 28 oktober les Gerda Kersten 19,- 8,- pp Olieverf schilderen à la oude meesters zaterdag 7 november les Gerda Kersten 41,- 25,- Teken en schilder je eigen zaterdag 12 december les Gerda Kersten 22,- 6,- dromenvanger Introductie-workshop: woensdag 16 september les Maia Siradze 12,50 Expressief schilderen Expressief schilderen woensdag 23 september lessen Maia Siradze 125,95 Expressief schilderen woensdag 27 januari lessen Maia Siradze 125,95 Schilderen van aquarel tot olieverf maandag 21 september lessen Anita Salemink 171,95 Schilderen van aquarel tot olieverf dinsdag 22 september lessen Anita Salemink 171,95 Schilderen van aquarel tot olieverf donderdag 24 september lessen Anita Salemink 171,95 Schilderen van aquarel tot olieverf maandag 18 januari lessen Anita Salemink 171,95 Schilderen van aquarel tot olieverf dinsdag 19 januari lessen Anita Salemink 171,95 Schilderen van aquarel tot olieverf donderdag 21 januari lessen Anita Salemink 171,95 Schilderen à la carte zie tekst lessen Anita Salemink 214,25 Schildersatelier: Portretschilderen à la Sterren op het doek zie tekst lessen Anita Salemink 115,50 Schildersatelier: Schilderen naar naaktmodel Schilderen à la carte Beginners en gevorderden Tijdens deze lessen gaan we in op zelfgekozen thema s en er is veel aandacht voor de eigen schilderstijl en manier van werken. Lesdata: vrijdag 9, 23 oktober, 6, 20 november, 4, 18 december 2015, 22 januari, 5, 19 februari, 4, 18 maart, 1 april 2016 Schildersatelier: Portretschilderen à la sterren op het doek Tijdens de lessen leer je een compleet schilderij maken waarop je het model portretteert. Lesdata: vrijdag 16 okt, 13 en 27 nov, 11 dec 2015 Schildersatelier: schilderen naar naaktmodel Ook in deze cursus staat de mens centraal, er wordt met diverse modellen gewerkt. De studies worden uitgewerkt in een schilderij op een schildersdoek of in een tekening. Lesdata: vrijdag 29 jan, 26 feb, 11 mrt en 8 apr 2016 Portretschilderen/tekenen naar model Tijdens deze cursus u uw kennis van portretschilderen opfrissen, uw ervaring vergroten of zelfs helemaal als beginner starten zie tekst lessen Anita Salemink 115,50 Portretschilderen/tekenen naar model vrijdag 13 mei lessen Anita Salemink 86,60

13 24 Tekenen en schilderen Uitgelicht: Cor Melchers 25 Naïef schilderen zie ook rubriek Wintercafé pag 8 Door de relatief eenvoudige schildertechniek en door kleur voorop te stellen, is deze workshop voor beginners en gevorderden gegarandeerd een succes. Cor Melchers laat u ervaren, zonder iets te moeten, dat in aanleg iedereen kan schilderen. Chinese karakter cultuur In deze cursus worden de achtergronden van de karakter cultuur onthuld, waardoor ze makkelijker te leren en onthouden zijn. Er is veel logica in de opbouwvorm van Chinese karakters, omdat die aan een afbeelding of een interessant verhaal gekoppeld zijn. Lesdata 51737: donderdag 12, 26 november en 10 december 2015 Les + huiswerkboek kosten vanaf 25,- Gebruikmaken van materialen voor kalligraferen 4,- per les, niet verplicht. Japans penseelschilderen Sumi-E Sumi-e is een meditatieve Zen schildering. De techniek heeft de kracht van eenvoud, met minimale penseelstreken en spaarzaam gebruik van kleuren. Tijdens de cursus leer je de traditionele manier van inkt wrijven op een inktsteen en de penseelhouding aan. Lesdata 51740: donderdag 24 september, 8, 22 oktober, 5, 19 november, 3, 17 december 2015 Lesdata 51750: donderdag 21 januari, 4, 18 februari, 3, 17, 31 maart, 14 april 2016 Materiaalkosten: huis werkboek ca. 9,- (niet verplicht). Voor aanschaf van schildermateriaal: advies vragen aan docente. Cursisten kunnen ook eigen gereedschap meenemen. Chinees schilderen of kalligraferen Chinees schilderen en kalligrafie is op een poëtische en beeldende manier schrijven: kort, krachtig en spontaan. Het behoort tot de oudste kunstvormen ter wereld en wordt beoefend met speciale penselen, inkt en verf op rijstpapier of zijde. Lesdata 51745: donderdag 24 september, 8, 22. oktober, 5, 19 november, 3, 17 december 2015 Lesdata 51755: donderdag 21 januari, 4, 18 februari, 3, 17, 31 maart, 14 april 2016 Materiaalkosten: huis werkboek ca. 9,- (niet verplicht). Voor aanschaf van schildermateriaal: advies vragen aan docente. Cursisten kunnen ook eigen gereedschap meenemen. - Wenskaartje schilderen in Japanse stijl - Wenskaartje schilderen in Chinese stijl voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 Workshops Naïef schilderen Een hele dag plezierig omgaan met verf op doek in de relatief eenvoudige techniek om kleur voorop te stellen, maakt het voor zowel beginners als gevorderden een gegarandeerd succes. Uw docent Cor Melchers laat u ervaren, zonder iets te moeten, dat in aanleg iedereen kan schilderen. Het begint met een opzet van een schets op papier, die vervolgens wordt overgezet op doek. Hierna volgt het spel met inkleuren van de vlakken en voorstellingen, op basis van eigen kleurgevoel. Er wordt gebruik gemaakt van acrylverf. Het spel van kleuren mengen en kleuren contrasteren maakt bij de cursisten al snel allerlei associaties los, die een plek op het doek mogen hebben. Er is een grote mate van vrijheid in de realisatie. Cor coacht u naar behoefte en stemt voortdurend af waar de kracht van iedere deelnemer op eigen niveau ligt. Er is geen eenheidsworst, maar ruimte voor diversiteit. Fotometamorfose voor meer informatie: zie rubriek Fotografie pag 27 Lesdata: donderdag 14, 21, 28 april 2016 Tijd: 1ste les uur, 2de en 3de les uur Naïef schilderen: herfst zaterdag 17 oktober les Cor Melchers 75,- Naïef schilderen: winter zaterdag 30 januari les Cor Melchers 75,- Naïef schilderen: voorjaar zaterdag 23 april les Cor Melchers 75,- Naïef schilderen: zomer zaterdag 9 juli les Cor Melchers 75,- Chinese karakters cultuur donderdag 15 oktober les Ruomei Tan 19,50 10,- Chinese karakters cultuur zie tekst lessen Ruomei Tan 53,25 25,- Japans penseelschilderen Sumi-E zie tekst lessen Ruomei Tan 135,- Chinees schilderen of kalligraferen zie tekst lessen Ruomei Tan 135,- Japans penseelschilderen Sumi-E zie tekst lessen Ruomei Tan 135,- Chinees schilderen of kalligraferen Wenskaartje schilderen in Japanse stijl Wenskaartje schilderen in Chinese stijl zie tekst lessen Ruomei Tan 135, donderdag 3 december les Ruomei Tan 21,- 10, donderdag 17 december les Ruomei Tan 21,- 10,- Fotometamorfose zie tekst zie tekst 3 lessen Herman Thomassen en Fred Knippen 70,- Na de lunch worden de kleurvlakken omlijnd, met zwarte verf of zwarte acrylstift. Dit effect wordt vaak gezien als de kers op de taart. Het geeft de expressiviteit een enorme extra kracht. Uw schilderij van 30 bij 40 cm is na deze dag ook klaar. In het laatste half uur wordt er geëvalueerd en kunt u uw succesvolle schilderij met gepaste trots mee naar huis nemen en terugzien op een gezellige en inspirerende dag schilderen. De workshop is inclusief lunch, koffie en thee. Over Cor Melchers De Huissense kunstschilder Cor Melchers (geboren in 1954) is al enige jaren actief als schilder van naïeve schilderijen. Zijn werken zijn veel gevraagd en in toename op exposities zowel in eigen land als in het buitenland te bekijken. Op 19 oktober 2014 presenteert Cor Melchers zijn boek Cor Melchers, Schilder van Kleurende Eenvoud. Naast een biografische inkijk in het leven van Cor Melchers toont het boek een grote hoeveelheid aan kleurenfoto s. Meer over Cor Melchers, kijk op

14 26 Ruimtelijk Fotografie Fotografie 27 Edelsmeden Tijdens deze cursus zal u geïntroduceerd worden in de wereld van het sieraden maken. Zowel het maken van een eigen ontwerp als de eeuwenoude technieken van het edelsmeden zullen aan bod komen. Koper, zilver, alpaca, tombak, messing, en (edel)stenen zijn tegen kostprijs verkrijgbaar bij de docente. Keramiek: pottenbakken / boetseren Hoewel Laurens Goldewijk zijn atelier in de molen voorgoed gesloten heeft, kan een ieder bij de Volksuniversiteit nog les krijgen van de meester zelf. Zonder draaischijf iets moois boetseren kan natuurlijk ook. Al het materiaal is aanwezig. Glazuur kan tijdens de cursus gekocht worden. Cursusmateriaal: pottenbakken 30,- Boetseren: kosten per broodje klei 10,- Modelboetseren Tijdens deze korte cursus wordt er naar een levend model geboetseerd. Na een uitleg over verhoudingen en techniek maken wij korte schetsen naar foto s en wordt er een eerste opzet gemaakt in natuurklei. Dan volgt de uitdaging: een beeld naar eigen waarneming, door het model geïnspireerd! Boetseren: de Mens Tijdens deze cursus wordt eerst de basistechniek behandeld. Daarna wordt er geboetseerd naar een (naakt)model. Een beeld van brons Tijdens deze cursus wordt het procedé van het bronsgieten uitgelegd en gaat u zelf ook een beeldje maken. Het beeldje maakt u eerst in was. Tijdens de 2de les gaan we naar de bronsgieter. De kosten voor het brons en het gieten zijn minimaal 80,-. Dit bedrag is niet in de cursusprijs inbegrepen. Introductieles Portretfotografie Tijdens deze introductieles maak je kennis met de onderwerpen die in de cursus aan de orde komen en de werkwijze van de docent. Hoe stel je je model op zijn/haar gemak en hoe creëer je een spontane sfeer? Technische kennis van eigen apparatuur is een pré. Portretfotografie In vier ochtenden leert je iets over compositie, ISO-waarden en diafragma instellingen. Bovendien krijg je tips om je onderwerp op zijn/haar gemak te stellen en een ontspannen sfeer te scheppen. Introductieles Omgaan met uw opzetflitser Tijdens deze introductieles maak je kennis met de onderwerpen die in de cursus aan de orde komen en de werkwijze van de docent. De mogelijkheden en instellingen van de opzetflitser worden besproken. Uiteraard ga je zelf aan de slag met je eigen camera. Cursisten dienen een digitale spiegelreflexcamera en een opzetflitser tot hun beschikking te hebben. Technische kennis van eigen apparatuur is een pré. Flitsend omgaan met uw opzetflitser De mogelijkheden en instellingen van de opzetflitser worden besproken. Uiteraard ga je zelf aan de slag met je eigen camera. Cursisten dienen een digitale spiegelreflexcamera en een opzetflitser tot hun beschikking te hebben. Technische kennis van eigen apparatuur is een pré. 2 delige Workshop: Fotografie met emotie Wat zijn de achterliggende gedachten bij de fotograaf als hij een fotografisch beeld maakt? Waarom heeft hij of zij nu juist die opname gemaakt? Komen die emoties ook over bij degene die de beelden ziet? Lesdata : zaterdag 16 april 2016 van uur, zaterdag 23 april 2016 van uur Hoe gebruik je je Nikon spiegelreflex Je spiegelreflexcamera kan zoveel meer dan de meeste compact camera s. Met de juiste handgrepen ga je blindelings leren de camera te bedienen. De Nikon spiegelreflexcamera is een technisch hoogstandje, welke goed bediend, veel betere resultaten levert dan wanneer je enkel op de automaat stand fotografeert! Spiegelreflex specialisatie macro fotografie Je spiegelreflex kan veel mooiere macro-opnames maken als je weet hoe je echt heel dichtbij kunt komen. Ook zonder macrolens heb je voor heel weinig geld, met de juiste constructie, echte macrofoto s. Digitale fotocamera Het digitale fototoestel en zijn instellingen. In drie lessen leert de deelnemer alle functies van het eigen digitale fototoestel verkennen en begrijpen. Beter Fotograferen Een praktische fotografiecursus waarin naast de belichtingsdriehoek ook onderwerpen als scherptediepte, sluitertijden, gebruik van witbalans, compositieregels en verschillende genres als landschaps-, (groeps-)portret- en stilleven fotografie aan de orde komen. Deelnemers hebben een redelijke basiskennis van hun camera. Fotografie op locatie Deze cursus is een logisch vervolg op de cursus Beter fotograferen en bestaat uit een zes bijeenkomsten op zaterdag. Er worden vijf verschillende locaties bezocht die een rijke verscheidenheid aan fotografische motieven bieden. Lesdata: zaterdag 2, 9, 16, 23 april, 21 en 28 mei 2016 Tijd: ± à uur Abstracte fotografie Tijdens deze korte cursus maken we niet alleen kennis met abstract werk van grote fotografen, maar gaan we vooral zelf aan de slag in vier workshops. Iedere workshop wordt afgesloten met een resultaat bespreking en suggesties voor de thuissituatie van de deelnemers. Fotografie: Winterse impressies Fotografie: DIA-Nostalgie: sneeuw op de dia voor meer informatie: zie rubriek Wintercafé pag 8 Fotometamorfose Een foto gebruiken als inspiratie of uitgangspunt voor een schilderij is een vrij bekend procedé. Maar in deze gecombineerde cursus van fotografie en schilderen wordt een eigen foto de basis van een nieuw beeld; een metamorfose. Er wordt letterlijk over de foto heen geschilderd. Lesdata: donderdag 14, 21, 28 april 2016 Tijd: 1ste les uur, 2de en 3de les uur Foto s ordenen* Fotobewerking in Picasa* Adobe Photoshop Elements **(versie 12, 13, 14) Lightroom*** voor meer informatie: zie rubriek Computer en internet pag 32 Edelsmeden woensdag 14 oktober lessen Wilma Coehoorn 136,50 8,- Edelsmeden woensdag 27 januari lessen Wilma Coehoorn 136,50 8,- Keramiek: dinsdag 22 september lessen Laurens Goldewijk 167,75 zie tekst pottenbakken / boetseren Keramiek: woensdag 23 september lessen Laurens Goldewijk 167,75 zie tekst pottenbakken / boetseren Keramiek: donderdag 24 september lessen Laurens Goldewijk 167,75 zie tekst pottenbakken / boetseren Keramiek: dinsdag 19 januari lessen Laurens Goldewijk 167,75 zie tekst pottenbakken / boetseren Keramiek: woensdag 20 januari lessen Laurens Goldewijk 167,75 zie tekst pottenbakken / boetseren Keramiek: donderdag 21 januari lessen Laurens Goldewijk 167,75 zie tekst pottenbakken / boetseren Modelboetseren zaterdag 7 en 14 november lessen Veronica Laarman 106,- Boetseren: de Mens dinsdag 19 januari lessen Veronica Laarman 123,- Een beeld van brons zaterdag 2, 16 en 23 april lessen Veronica Laarman 92,- zie tekst Introductieles Portretfotografie vrijdag 16 oktober les Arjen Bénard, vakfotograaf gratis Portretfotografie vrijdag 6 november lessen Arjen Bénard, vakfotograaf Introles Omgaan met uw flitser vrijdag 29 januari les Arjen Bénard, vakfotograaf Flitsend omgaan met uw flitser vrijdag 19 februari lessen Arjen Bénard, vakfotograaf Fotografie met emotie zie tekst zie tekst 2 lessen Arjen Bénard, vakfotograaf 77,- gratis 77,- 37,50 Hoe gebruik je je Nikon zaterdag 3 oktober lessen Ronald Böhm 78,75 12,50 Hoe gebruik je je Nikon zaterdag 2 april lessen Ronald Böhm 78,75 12,50 Spiegelreflex specialisatie macro fotografie zaterdag 16 januari lessen Ronald Böhm 78,75 12,50 Digitale fotocamera zaterdag 1 mei lessen Ronald Böhm 78,75 12,50 Beter Fotograferen woensdag 16 september lessen Herman Thomassen 139,50 Beter Fotograferen woensdag 3 februari lessen Herman Thomassen 139,50 Fotografie op locatie zie tekst zie tekst 6 lessen Herman Thomassen 188,50 Abstracte fotografie woensdag 2 en 9 december lessen Herman Thomassen 31,50 5,- Winterse impressies zat. 20 en don. 25 februari 2016 zie tekst 2 lessen Herman Thomassen 42,50 DIA-Nostalgie: sneeuw op dia donderdag 21 januari 2016 vanaf les Herman Thomassen 9,50 * Fotometamorfose zie tekst zie tekst 3 lessen MANFRED 70,- Foto s ordenen* dinsdag 22 september lessen Aaltje van Roekel 95,- 9,50 Foto s ordenen* vrijdag 29 januari lessen Aaltje van Roekel 95,- 9,50 Fotobewerking Picasa* dinsdag 10 november lessen Aaltje van Roekel 95,- Fotobewerking Picasa* vrijdag 18 maart lessen Aaltje van Roekel 95,- Adobe Photoshop Elements ** donderdag 15 oktober lessen Kees Klaasen 156,50 2,- Adobe Photoshop Elements ** maandag 25 januari lessen Kees Klaasen 156,50 2,- Lightroom*** zaterdag 7 november lessen Ronald Böhm 112,50 22,50 Lightroom*** zaterdag 20 februari lessen Ronald Böhm 112,50 22,50 * Kortingsregeling niet van toepassing

15 28 Gezondheid en beweging Persoonlijke ontwikkeling 29 Dansen op wereldmuziek Een cursus voor iedere 50-plusser die van dansen houdt of graag wil bewegen op muziek. Geen moeilijke toeren uithalen op fitnessapparaten, maar op een fijne manier én je lijf soepel en lenig houden. Tai Chi Yang-stijl Tai chi chuan (taijiquan) is een Chinese bewegingsleer waarin gezondheid, bewust bewegen en zelfverdediging centraal staan. Beoefening van tai chi helpt om het lichaam soepel te houden en de geest te ontspannen. Ja-gevoel Heb je zin om jezelf uit te dagen, nieuwe innerlijke ontdekkingen te doen? Deze workshop is een cadeau voor jezelf, een weekeind met plezier en humor, om samen met anderen te beleven. Lesdata: zaterdag 14 november, van uur en zondag 15 november 2015 van uur. Presenteren, show jezelf In deze 4 avonden gaan we praktisch aan de slag om vanuit jezelf te spreken/presenteren voor een groep. Hoe maak je contact met je publiek? Hoe is je houding? Do s en dont s van het presenteren. Mindful denken: Leven vanuit eigen kracht De docente zich laten inspireren door de wijsheid van de oude Tolteken afkomstig uit Mexico. De Tolteken noemen zichzelf niet voor niets levenskunstenaars. Zij verstaan de kunst door een mindfulle levenshouding actief zelf vorm aan hun leven te geven. Mindful leiderschap: Spil van eigen leven Door jezelf te trainen in mindful leiderschap zul je op zelfbewustere en stabielere wijze in het leven leren staan. Je zult vanuit eigen kracht gaan leven en bovendien je creatieve kant meer ontwikkelen. Kleur in de kledingkast Wat ziet u wanneer u de kast opentrekt? Dat er zo weinig kleur is? Of juist alle kleuren van de regenboog maar dat er geen lijn in zit? In deze workshop wordt gekeken naar de kleurkenmerken van uw uiterlijk en welke kleuren voor u het meest geschikt zijn. Kleding-identiteit Verschillende persoonlijkheden, verschillende lijven, verschillende smaken. Er goed uitzien bereikt u door díe elementen uit de mode te gebruiken die bij ú passen. In deze workshop ontdekt u welke stijl úw stijl-identiteit is. Tai Chi sun stijl Tai Chi is een Chinese bewegingsleer met verschillende stijlen/ vormen. De vloeiende bewegingen versterken de spieren, maken gewrichten soepel en verbeteren het evenwichtsgevoel. Inleiding tot Shiatsu In een viertal lesavonden kun je voldoende kennis van Shiatsu opdoen om zelf je partner of familieleden een gerichte Shiatsu behandeling te geven. Yoga Binnen de yogalessen werken we aan aandacht voor lichaamsoefeningen, ademtechnieken en ontspanningsmeditaties om zo lichaam en geest te ontspannen en meer ruimte te geven. Handmudra s Handmudra s, ook wel yoga met de handen genoemd, zijn bepaalde houdingen en/of bewegingen met de handen. Ze hebben invloed op zowel het lichamelijke als het geestelijke welbevinden. Geheimen van de glimlach De meeste mensen weten heel goed welke prettige uitwerking een glimlach kan hebben die wij ontvangen of uitzenden. In deze workshop wordt heel fijntjes uit de doeken gedaan welke prachtige geheimen door de glimlach ontsloten kunnen worden. Mindfulness Mindfulness en het beoefenen van aandacht kan je helpen uit de dagelijkse routine te stappen en elk moment bewust te leven. Zo worden automatische reactiepatronen doorbroken, piekeren wordt minder, stress neemt af. Assertiviteit Assertief zijn betekent goed in staat zijn om voor jezelf op te komen, nee zeggen zonder schuldgevoel, duidelijk zijn en de relatie goed houden, je grenzen aangeven, effectief communiceren en krachtiger overkomen in een gesprek. Gezond denken: ontdek de kracht van eigen denken In deze workshop maak ik mensen bewust van een aantal denkgewoontes. Deelnemers wordt een weg gewezen hoe automatismen om te buigen tot een gezondere vorm van denken. Lichaamstaal; experimenteer en leer! In deze workshop wordt deelnemers geleerd hoe eigen lichaamstaal op milde en accepterende wijze onder de loep te nemen. De cursisten leren te luisteren naar eigen lichaamstaal en dit om te zetten in passend gedrag naar de ander toe. Lichaamstaal, vervolg Tijdens deze tweede avond, kunnen de deelnemers terugkomen op hetgeen zij de eerste avond hebben geleerd. Succesvol solliciteren Een actieve avond waar deelnemers hun CV kunnen redigeren, schrijftips krijgen voor hun reacties op vacatures en meer nuttigs voor iedereen die een baan zoekt. Snellezen/geheugentraining/mindmappen In 3 dagdelen leert u tenminste 2 maal zo snel lezen, terwijl u de informatie goed opneemt. U leert slimmer onthouden en een uiterst handige manier om notities te maken. Mindmappen als Leonardo DaVinci Wilt u leren mindmappen als Leonardo DaVinci, dan is deze serie lessen echt iets voor u. We ontrafelen de geheimen aan de hand van verschillende uitvindingen en kunstwerken van Leonardo en leggen uit hoe de principes passen in het denken van DaVinci. NLP, maak kennis ermee!! Krijg beter inzicht in eigen manier van communiceren en leer beter communiceren met anderen. NLP, vervolg In deze vervolgtraining staat centraal hoe taal bepalend is voor de resultaten in het leven, hoe een ieder eigenlijk geprogrammeerd is en welke onbewuste constructies gemaakt worden om het leven vorm te geven. De efficiënte garderobe In deze pittige workshop komt de kennis die u bij Kleur in de kledingkast en Kleding-identiteit hebt opgedaan, bij elkaar. U ontvangt praktische tips en een stappenplan voor het opbouwen van een efficiënte garderobe. Engelen Een workshop waarin onder andere de volgende onderwerpen aan bod komen: wat verstaan we onder engelen, de spirituele hiërarchie, aartsengelen, beschermengelen, het contact met engelen. Onze innerlijke Godinnen In iedere vrouw op deze aarde huist een belangrijke godin met vele wonderbaarlijke kwaliteiten. Tijdens deze cursus onderzoeken we deze machtige oervrouwen en verstevigen we de band met hen om actief onze zelfkennis en persoonlijke ontwikkeling bevorderen. Krachtdieren en diergidsen Alle wilde en tamme dieren en beestjes die in ons leven op wat voor manier dan ook tijdelijk of langdurig - aanwezig zijn, hebben ons iets te melden. Door open te staan voor de inzichten van belangrijke diergidsen in ons eigen leven, kunnen we onze persoonlijke groei een extra duwtje geven. Dansen op wereldmuziek dinsdag 1 september lessen Jeanine Jurriëns 113,50 Dansen op wereldmuziek donderdag 3 september lessen Jeanine Jurriëns 113,50 Tai Chi Yang-stijl, beginners Tai Chi Yang-stijl, beginners Tai Chi Yang-stijl, gevorderden Tai Chi Yang-stijl, gevorderden maandag 21 september lessen Robert van der Kroft 88, maandag 18 januari lessen Robert van der Kroft 88, maandag 21 september lessen Robert van der Kroft 88, maandag 18 januari lessen Robert van der Kroft 88,- Tai Chi sun stijl donderdag 24 september lessen Winny de Meij 77,50 Tai Chi sun stijl donderdag 21 januari lessen Winny de Meij 77,50 Yoga maandag 21 september lessen Sigrid Bakker 193,- Yoga dinsdag 22 september lessen nog niet bekend n.n.b. Yoga dinsdag 22 september lessen nog niet bekend n.n.b. Inleiding tot Shiatsu woensdag 17 februari lessen Ytske den Boon 74,25 5,- Handmudra s dinsdag 17 november lessen Yolanthe de Thouars 50,- Geheimen van de glimlach dinsdag 1 maart les Yolanthe de Thouars 17,- Ja-gevoel zie tekst zie tekst 2 lessen Vera Baars 87,- Presenteren, show jezelf maandag 21 september lessen Vera Baars 61,- Mindfulness dinsdag 13 oktober lessen Mareike Brian 63,25 20,- Mindfulness donderdag 28 januari lessen Mareike Brian 63,25 20,- Assertiviteit zaterdag 5 maart lessen Ingrid van Ee 85,- 5,- Lichaamstaal: experimenteer en leer! woensdag 4 november les drs. Marike Koningstein, psycholoog 16,- Lichaamstaal, vervolg woensdag 18 november les drs. Marike Koningstein, psycholoog Gezond denken: Ontdek de kracht van eigen denken Mindful denken: Leven vanuit eigen kracht Mindful leiderschap: Spil van eigen leven woensdag 25 november les drs. Marike Koningstein, psycholoog woensdag 16 maart les drs. Marike Koningstein, psycholoog woensdag 30 maart les drs. Marike Koningstein, psycholoog Succesvol solliciteren donderdag 8 oktober les drs. Manon Kummer 15,75 Succesvol solliciteren donderdag 3 maart les drs. Manon Kummer 15,75 Snellezen/geheugentraining/ mindmappen Mindmappen als Leonardo DaVinci 16,- 16,- 16,- 16, dinsdag 1, 8 en 15 maart lessen Ary Velstra 69,- 5, dinsdag 5, 12 en 19 april lessen Ary Velstra 69,- 5,- NLP, maak kennis ermee!! dinsdag 22 september lessen Martine Warmenhoven-Gouka 104,50 9,- NLP, maak kennis ermee!! dinsdag 23 februari lessen Martine Warmenhoven-Gouka 104,50 9,- NLP, vervolg dinsdag 12 april lessen Martine Warmenhoven-Gouka 104,50 9,- Kleur in de kledingkast zaterdag 3 oktober les Caia Mangelsdorf 27,50 Kleur in de kledingkast zaterdag 30 januari les Caia Mangelsdorf 27,50 Kleding-identiteit zaterdag 19 maart les Caia Mangelsdorf 27,50 De efficiënte garderobe zaterdag 23 april les Caia Mangelsdorf 27,50 Engelen dinsdag 6 oktober lessen Yolanthe de Thouars 50,- Onze innerlijke Godinnen dinsdag 26 januari lessen Yolanthe de Thouars 33,- Krachtdieren en diergidsen dinsdag 15 maart les Yolanthe de Thouars 16,75

16 30 Voor de jeugd Voor de jeugd 31 Gigakids typen (vanaf groep 7) Als je voor school steeds meer op de computer moet werken (werkstukken en spreekbeurten en zo), dan is het superhandig als je goed kunt typen. Met de typecursus Gigakids leer je supersnel blind typen. Als je last hebt van dyslexie of andere problemen is er een aangepast programma, speciaal voor jou. Aan het eind van de cursus doe je examen en krijg je een diploma. Gigakids word (vanaf groep 7) In deze cursus leer je omgaan met Word zodat je je verslagen goed en snel kan maken. Je leert hoe je je teksten mooi kunt indelen en hoe je plaatjes kunt invoegen. Zo kan je je werkstuk helemaal netjes als een boekje inleveren. Kookatelier: Junior Masterchefs! (vanaf 8 jaar) In het kookatelier wordt je zelf een echte Junior Masterchef. Je leert snijden, hakken, koken en bakken! Je gaat samen de leukste, grappigste, gezondste én lekkerste gerechten maken! Tekenatelier: met andere ogen zien (9 t/m 12 jaar) In deze cursus leer je niet naar de werkelijkheid te tekenen en schilderen, het wordt anders dan verwacht. Vorm, kleur, ruimtelijkheid, het komt allemaal aan bod. Vaak zal je reactie zijn...heb IK dat gemaakt?! Spelen met letters ( 9 tot en met 12 jaar) In drie lessen ga je ze zelf letters tekenen, knippen, scheuren, in volgorde zetten en plakken. Je maakt een monogram en een logo van jouw naam. Camera Kids (vanaf 8 jaar) Neem je camera, Handy of tablet mee. Je wordt de razende foto-reporter die blitse foto s maakt. Je bouwt je eigen decor waarin je elkaar gaat fotograferen. Ook ga je naar buiten om een fotoreportage te maken als een echte persmuskiet! Kinderfeestjes bij de Volksuniversiteit Heb je er wel eens aan gedacht om je kinderfeestje bij de Volksuniversiteit te vieren? Dat kan bij ons op een leuke creatieve manier. Er zijn verschillende mogelijkheden: - pottenbakken achter een echte draaischijf - iets met mozaïek - tekenen (denk aan Afrikaanse maskers of insecten) - kookfeestje - maak je eigen shampoo, douchegel, lippenbalsem - zeepjes gieten - tweeluik schilderen: met je vriend(in) ga je allebei een eigen schilderij maken, maar samen vormen ze één geheel Er wordt tijdens het feestje door ons een glaasje limonade geschonken. De feestjes duren tussen de 1,5 en 2 uur en kosten tussen de 12,- en 17,- per persoon afhankelijk van wat je gekozen hebt. Heb je belangstelling? Bel of mail ons info@vuzevenaar.nl Haal die banaan uit je oor (kinderen vanaf jaar) Als jij het verschil weet tussen Anouk en de Common Linnets hou je vast van muziek. Maar natuurlijk weet je dat je meer kunt dan alleen maar luisteren naar muziek. Je kunt lekker meezingen of rappen, dansen en uit je dak gaan. Maak je eigen Muziekact! Maak je eigen boek (vanaf groep 6) Wil jij je eigen boek maken? Dat leer je tijdens deze cursus. Je bedenkt een verhaal, typt het op de computer, zoekt illustraties bij het verhaal en ontwerpt de omslag van het boek. Tot slot bind jij je bladzijden tot een echt boek. Zelf Scrub maken (vanaf 9 jaar) Vind je het heerlijk om te scrubben? Kom gezellig zélf een scrub maken van allemaal natuurlijke producten. Je hoeft alleen een schoon jam- of pindakaaspotje (200 ml) mee te nemen. Je kunt de scrub lekker zélf houden maar het is ook leuk als cadeau: bijvoorbeeld als een bedankje voor de juf. Boetseren: Boetseer je lievelingsdier (vanaf 8 jaar) Tijdens de introductie maken we kennis met verschillende soorten klei. We gaan een mooi beeld maken van je lievelingsdier! Tijdens de cursus zelf werk je nog vier keer aan een beeldje. Je maakt er ook nog een kleine jungle of ander landschap bij. Kids-cursus Dieren tekenen (8 13 jaar) Tijdens deze cursus ga je een prachtige tekening of schilderij maken van je lievelingsdier. (Geen les op 30 november 2015) Marsepeinen beestjes boetseren (8 13 jaar) We gaan boetseren maar niet met klei! Met kleurig marsepein of rolfondant kan je de leukste beestjes en figuurtjes maken. Atelier Het Proeflapje Tegenwoordig zie je overal leuke, hippe breisels en haaksels. Het is helemaal trendy om een zelf gebreide of gehaakte sjaal, muts of col te dragen of een tasbungel of sleutelhanger. Bijvoorbeeld in moderne kleuren met een bijzonder patroontje. En je denkt: Dat wil ik ook. Je vraagt je moeder om er eentje te maken, maar. Oh, oh, ze kan niet breien of haken. Wat nu? Kom bij Atelier Het Proeflapje dan leren we je breien en haken. Brei en Haak Atelier voor tieners Basiscursus breien/haken (van 8 tot 18 jaar) In de basiscursus breien leer je steken opzetten, rechte en averechte steken breien, patroon lezen en afwerken. Wil je liever haken dan leer je lossen, vasten, halve vasten, stokjes en halve stokjes haken, werk keren, patroon lezen en afwerken. Aan het eind van de cursus heb je een hip hoesje voor je mobiel of tablet. Brei en Haak Atelier voor tieners Vervolgcursus breien/haken (vanaf 8 tot 18 jaar) In de vervolgcursus gaan we een stapje verder. Je leert meerderen en minderen van steken, een boordpatroon en een gerstekorrel breien. Wil je haken dan leer je ook meerderen en minderen van steken en we herhalen alle steken nogmaals. Al doende maak je granny squares waarmee je een tasje maakt of een sjaal, of een kussenovertrek, of wat je maar wilt. Atelier Kleding maken voor Tieners Zelf je kleding kunnen maken is hip onder de jeugd en is een trend die voorlopig zal blijven. Om daarin mee te gaan stellen wij jullie de volgende (introductie) cursussen voor. Bij alle onderstaande cursussen hoort een materiaallijst. Deze kun je vinden op onze website. Maak een hippe tas (vanaf 10 jaar) Heb je altijd al achter de naaimachine willen zitten? Kom dan naar deze superleuke workshop! Samen ontdekken we wat die machine allemaal kan en maken we een hip tasje. In één dag! Atelier Kleding maken voor Tieners (vanaf 10 jaar) Leuke cursus waarin tieners vanaf 10 jaar wegwijs worden gemaakt in het maken van je eigen kleding. Je neemt je eigen project en stof mee. Gigakids typen woensdag 14 oktober lessen Grietje van Veen 139,- Gigakids typen woensdag 14 oktober lessen Grietje van Veen 139,- Gigakids typen woensdag 17 februari lessen Grietje van Veen 139,- Gigakids typen woensdag 17 februari lessen Grietje van Veen 139,- Gigakids Word dinsdag 3 november lessen Grietje van Veen 48,50 Gigakids Word dinsdag 1 maart lessen Grietje van Veen 48,50 Kookatelier: Junior Masterchefs! donderdag 5 november lessen Hetty van Elburg 67,50 Kookatelier: Junior Masterchefs! donderdag 14 januari lessen Hetty van Elburg 67,50 Kookatelier: Junior Masterchefs! donderdag 10 maart lessen Hetty van Elburg 67,50 Met andere ogen zien donderdag 24 september lessen Fred Knippen 79,50 Met andere ogen zien donderdag 21 januari lessen Fred Knippen 79,50 Spelen met letters woensdag 30 september lessen Fred Knippen 31,75 Spelen met letters maandag 18 januari lessen Fred Knippen 31,75 Camera Kids woensdag 30 september lessen Herman Thomassen 31,50 Haal die banaan uit je oor woensdag 4 november lessen Herman Thomassen 28,50 Maak je eigen boek woensdag 17 februari lessen + afsluiting Joke Burink 59,- Zelf Scrub maken zaterdag 2 april les Caia Mangelsdorf 5,- Boetseer je lievelingsdier maandag 21 september lessen Veronica Laarman 25,- Boetseer je lievelingsdier maandag 25 januari lessen Veronica Laarman 25,- Dieren tekenen maandag 2 november lessen Veronica Laarman 47,50 Dieren tekenen maandag 7 maart lessen Veronica Laarman 47,50 Marsepeinen beestjes boetseren maandag 30 november les Veronica Laarman 10,25 Basiscursus breien/haken voor tieners Vervolgcursus breien/haken voor tieners dinsdag 22 september lessen Marianne van der Poel en Marijke de Both dinsdag 3 november lessen Marianne van der Poel en Marijke de Both Maak een hippe tas zaterdag 26 september les Henriëtte Doorakkers 18,50 Maak een hippe tas zaterdag 23 januari les Henriëtte Doorakkers 18,50 Kleding maken voor de Jeugd woensdag 30 september lessen Henriëtte Doorakkers 75,- Kleding maken voor de Jeugd woensdag 27 januari lessen Henriëtte Doorakkers 75,- 25,- 6,- tot 12,- 37,50 6,- tot 12,-

17 32 Computer en Internet Computer en Internet 33 Om de cursussen met succes te kunnen volgen gaan wij ervan uit dat u thuis beschikt over een computer met minimaal Windows en het software pakket van de cursus die u wilt volgen (bijv. Word, Excel of Photoshop). Cursisten die in het bezit van een laptop zijn mogen deze tijdens de les gebruiken. Lesmateriaal De Volksuniversiteit zorgt voor het lesmateriaal. Niveau aanduiding * = beginners: weinig of geen computerervaring ** = gevorderden: ervaring met Windows (minimaal basiscursus Windows) *** = vergevorderden: zeer ruime computerervaring. Werken met Windows 10/Word 2010/Internet Explorer * Een cursus voor hen die de (basis)beginselen van de computer willen leren kennen. De cursist leert een snelkoppeling, briefje, tekening en eigen mappen maken, bestanden opslaan, openen en verwijderen, kopiëren, een CD-ROM installeren en met een memorystick werken. Microsoft Office - Excel (2010)** In deze basiscursus leer je hoe je gegevens efficiënt invoert in Excel. Je leert gebruik te maken van de vele opmaak- en afdrukmogelijkheden. Je maakt kennis met hulpmiddelen om berekeningen uit te voeren en je leert een grafiek te maken. Microsoft Office - Excel (2010) vervolg** In deze cursus worden hulpmiddelen van Excel aangereikt waarmee je efficiënter, op professioneel niveau, kunt werken. Basiscursus Word** Niemand kan meer zonder een goede basiskennis van tekstverwerken. Bij ons leert u goed de basis zodat u uw teksten kunt bewaren en terugvinden, opmaken en er netjes laten uitzien zoals u dat wilt. Powerworkshop Word: Stijlen en sjablonen** Na de basis is het mogelijk om meer over opmaak te weten door gebruik te maken van Stijlen. Voor elk onderdeel van uw administratie of brieven kunt u een eigen stijl ontwerpen en bewaren met behulp van sjablonen. Een keer iets werk, altijd gemak. Powerworkshop Word: Tabellen, grafieken, figuren en word-art** In deze cursus worden de tabellen en hun mogelijkheden uitgelegd. In Word kan je een grafiek uit Excel importen maar ook een simpele grafiek maken. Met WordArt kan je teksten prachtig opmaken en figuren importen op de plek die jij wilt. Powerworkshop Word: Kop- en Voetteksten, verwijzingen en inhoudsopgave** Kop- of voetteksten zijn stukjes tekst in de marges van een document. Verwijzingen staan onderaan de pagina of achterin en laten zien waaraan gerefereerd is. De inhoudsopgave laat zien wat er allemaal in de tekst te vinden is en waar. Na deze workshop is dit voor uw gesneden koek. Powerworkshop Word: Samenvoegen van bestanden met gegevens + etiketten** Bestanden samenvoegen of etiketten maken bespaart u veel werk zowel zakelijk als privé. We ontwerpen samen een adressenbestand en gaan een uitnodigingsbrief opstellen. Etiketten maken lukt daarna ook probleemloos. Computer Bijspijker les* Voorafgaand aan de cursus stamboomonderzoek 1 workshop omgang met de computer. Stamboomonderzoek voor beginners** U leert gegevens verzamelen bij uw eigen familie en in archieven. U leert zoeken op het internet met speciale programma s en u leert werken met het gratis computerprogramma Aldfaer, waarin u al uw familiegegevens gestructureerd kunt bewaren Meer weten over de ipad (Apple) In deze cursus leert u de ipad kennen, configureren, apps downloaden, account instellen, foto s maken en opslaan, uw agenda beheren en surfen op het internet. In drie lessen leert u omgaan met uw ipad en zult u ontdekken hoeveel plezier en gemak het zal opleveren in het dagelijks leven. Meer weten over de ipad (Apple), vervolg Deze cursus begint waar de basiscursus is gestopt. Daarin heeft u geleerd wat de meest gangbare mogelijkheden zijn van de ipad. Nu gaan we wat dieper in op het dagelijks gebruik van de ipad. Meer weten over de Android (ander merk dan Apple) tablet In vier lessen leert u de basisfuncties van uw tablet kennen, apps te downloaden en handigheidjes te gebruiken. Het is noodzakelijk om uw eigen tablet in de lessen mee te nemen. Het gaat hierbij om een tablet, zoals bijv. een Samsung, Acer, Htc of een LG apparaat dat werkt op het Android-systeem. Let wel: Dit is GEEN ipad. Meer weten over de Android tablet vervolg Deze Androidcursus gaat verder waar de basiscursus gebleven is. We gaan in deze cursus dieper in op de mogelijkheden van de Androidtablet. Facebook In deze cursus leert u in 2 lessen de basisbeginselen van uw Facebookaccount. Hoe zit dat nu met de veiligheid, hoe plaats ik foto s en statussen, wat kan ik hier nog meer mee. Twitter Hoe maak je nu een twitteraccount, hoe ga je om met de veiligheid, hoe zorg je er voor dat je gelezen wordt. In deze cursus komt vooral aan bod wat de meerwaarde is van het twitteren. Powerpoint** Powerpoint is een makkelijke manier om presentaties te maken. Teksten kopieer je uit Word of Excel of pas je zelf aan. De opmaak is gemakkelijk zelf te maken met bijvoorbeeld een sjabloon zodat het er als een eenheid uitziet. Er is veel mogelijk wat betreft aankleding/ animaties/ grafieken. Prezi* Prezi is presentatieland aan het binnenstormen. Het is een nieuw online gratis opmaakprogramma waarmee presentaties op een ándere manier worden gemaakt. U wordt wegwijs gemaakt zodat u zelf een presentatie kunt maken, wijzigen en aanpassen met invoegingen van media. Werken met Windows 10* donderdag 18 februari lessen Kees Klaasen 115,- 19,- Excel (2010)** donderdag 8 oktober lessen Aaltje van Roekel 144,50 21,- Excel (2010)** donderdag 28 januari lessen Aaltje van Roekel 144,50 21,- Excel (2010) vervolg** donderdag 14 april lessen Aaltje van Roekel 96,- 19,- Basiscursus Word** dinsdag 3 en 10 november lessen Grietje van Veen 36,- 7,50 Basiscursus Word** dinsdag 1 en 8 maart lessen Grietje van Veen 36,- 7,50 Stijlen en sjablonen** dinsdag 17 en 24 nov les Grietje van Veen 21,- 7,50 Tabellen, grafieken, figuren en word-art** Kop- en Voetteksten, verwijzingen en inhoudsopgave** Samenvoegen van bestanden met gegevens + etiketten** dinsdag 24 november les Grietje van Veen 21,- 5, dinsdag 15 maart les Grietje van Veen 21,- 5, dinsdag 22 maart lessen Grietje van Veen 42,- 7,50 Powerpoint** dinsdag 26 januari lessen Grietje van Veen 72,- 20,- Prezi* dinsdag 13 en 20 oktober lessen Grietje van Veen 36,- 7,50 Computer Bijspijker les* woensdag 21 oktober les Ad de la Mar 17,- Stamboomonderzoek** woensdag 11 november lessen Ad de la Mar 85,- 2,- Meer weten over de ipad (Apple) woensdag 30 september lessen Annemarie Vos 52,- Meer weten over de ipad (Apple) maandag 25 januari lessen Annemarie Vos 52,- Meer weten over de ipad (Apple), vervolg Meer weten over de Android tablet Meer weten over de Android tablet Meer weten over de Android tablet, vervolg woensdag 30 maart lessen Annemarie Vos 39, woensdag 4 november lessen Annemarie Vos 52, maandag 29 februari lessen Annemarie Vos 52, maandag 4 april lessen Annemarie Vos 52,-

18 34 Computer en Internet Cursusvoorwaarden 35 Maak je eigen website/blog (basiscursus beginners)** Tijdens deze cursus leert u werken met Wordpress. U leert berichten te plaatsen, pagina s te maken, het uiterlijk van de site aan te passen en de functionaliteit uit te breiden met widgets. Website ontwerpen, vervolg *** In deze vervolgcursus gaan we dieper in op de mogelijkheden van Wordpress. Inspiratieavond Best Practices van Wordpress Een avond voor oud-cursisten en mensen die al langer met Wordpress werken. De invulling van de avond doen we samen, er is dus veel ruimte voor interactie. Om de avond levendig te houden is het de bedoeling dat iedere deelnemer minstens één onderwerp naar voren brengt. Foto s ordenen Tijdens deze cursus leert u werken met het opbergsysteem van een computer: de mappen. U leert verschillende manieren om foto s van een digitale camera binnen te halen op een computer. Fotobewerking Picasa Met het eenvoudige gratis programma Picasa leert u snel uw digitale foto s te verbeteren. U kunt bijvoorbeeld foto s wat lichter maken of de kleurbalans wijzigen of een gedeelte van de foto verwijderen (bijsnijden). Adobe Photoshop Elements **(versie 12, 13, 14) Photoshop Elements is een fantastisch programma voor fotobewerking en biedt hier en daar zelfs meer mogelijkheden dan Adobe Photoshop. Tijdens de cursus gaan we daar uitgebreid op in en laten u spelenderwijs ervaren hoe u uw digitale beeldverzameling beheert, gebruikt, corrigeert, verbetert, bewerkt en vervalst. Lightroom 5*** Adobe Lightroom is hét programma om grote hoeveelheden digitale foto s en videobestanden, die van uw digitale fototoestel of scanner komen, te beheren. Het programma biedt u alle mogelijkheden om uw digitale fotohobby naar een hoger plan te brengen! Facebook woensdag 7 en 14 oktober lessen Annemarie Vos 32,50 Facebook dinsdag 26 jan. en 2 febr lessen Annemarie Vos 32,50 Twitter woensdag 23 en 30 sept lessen Annemarie Vos 32,50 Twitter dinsdag 16 en 23 februari lessen Annemarie Vos 32,50 Maak uw eigen website/blog** woensdag 4 november lessen Hetty Saris 84,- 2,50 Maak uw eigen website/blog** woensdag 27 januari lessen Hetty Saris 84,- 2,50 Website ontwerpen, vervolg*** woensdag 9 maart lessen Hetty Saris 116,- 2,50 Best Practices van Wordpress*** woensdag 21 oktober les Hetty Saris 17,50 Foto s ordenen* dinsdag 22 september lessen Aaltje van Roekel 95,- 9,50 Foto s ordenen* vrijdag 29 januari lessen Aaltje van Roekel 95,- 9,50 Fotobewerking Picasa* dinsdag 10 november lessen Aaltje van Roekel 95,- 20,- Fotobewerking Picasa* vrijdag 18 maart lessen Aaltje van Roekel 95,- 20,- Adobe Photoshop Elements ** donderdag 15 oktober lessen Kees Klaasen 156,50 25,- Adobe Photoshop Elements ** maandag 25 januari lessen Kees Klaasen 156,50 25,- Lightroom*** zaterdag 7 november lessen Ronald Böhm 112,50 22,50 Lightroom*** zaterdag 20 februari lessen Ronald Böhm 112,50 22,50 Inschrijving Inschrijving kan op de volgende manieren: Via website: Persoonlijk: tijdens openingstijden cursusadministratie en Open Dag Onvolledig ingevulde formulieren kunnen niet worden verwerkt. Inschrijving is geen garantie voor plaatsing. Alle inschrijvingen vinden plaats op volgorde van binnenkomst. Een inschrijving verplicht bij doorgang tot betaling van het volledige cursusgeld. Tijdige inschrijving is aan te raden in verband met de doorgang van de cursus en het maximum aantal deelnemers. Uiterlijk in de week voor de aanvang van de cursus ontvangt de deelnemer nadere informatie. Betaling Om zo efficiënt mogelijk te kunnen werken geeft de Volksuniversiteit voorkeur aan betaling via een éénmalige machtiging voor het innen van het cursusgeld. Betaling dient te geschieden uiterlijk 14 dagen na ontvangst van de factuur maar in elk geval vóór aanvang van de activiteit of cursus en kan als volgt plaatsvinden: 1. Per machtiging Termijnbetaling kan ALLEEN indien een machtiging verstrekt is aan de Volksuniversiteit. Het aantal termijnen staat vermeld bij de betreffende cursus op de website. Op verzoek kan hiervan afgeweken worden. Neemt u in dat geval contact op. De afschrijving van het cursusgeld i.c. de eerste termijn, gebeurt rond de startdatum van de betreffende cursus. De overige termijnafschrijvingen vinden plaats aan het einde van de daarop volgende maanden. 2. Per kas, uitsluitend contant (pinautomaat niet aanwezig). Tijdens de openingsuren van de cursusadministratie: maandag t/m donderdag van uur; op vrijdag van uur. 3. Per overschrijving Het cursusbedrag kan overgeschreven worden onder vermelding van het betalingskenmerk én cursuscode op onze bankrekening nr. IBAN: NL74ABNA Leerboeken, examengelden, kosten van ingrediënten bij kookcursussen en ander cursusmateriaal, zijn NIET in de prijs opgenomen tenzij uitdrukkelijk anders vermeld. Voor inwoners van de gemeente Zevenaar met een minimuminkomen bestaat de mogelijkheid een beroep te doen op het Welzijnsfonds van de Gemeente Zevenaar. Ook is het mogelijk om in overleg met de financiële administratie van de Volksuniversiteit tot een persoonlijke betalingsregeling te komen. Annulering door de Volksuniversiteit Activiteiten gaan door als een bepaald minimum aantal deelnemers is ingeschreven. Wordt dit minimum aantal niet bereikt dan heeft de Volksuniversiteit het recht de cursus te annuleren. De ingeschreven deelnemers ontvangen hierover bericht en het eventueel betaalde cursusgeld zal binnen veertien dagen worden gerestitueerd. Annulering inschrijving Annulering tot 4 weken voor de startdatum van de activiteit is kosteloos en kan zowel schriftelijk als telefonisch geschieden. Annuleren binnen de termijn van 4 weken voor de startdatum is niet mogelijk en geeft geen recht op terugbetaling van cursusgelden of ontheffing van de verplichting tot betaling indien deze nog niet heeft plaats gevonden. Slechts bij hoge uitzondering is gedeeltelijke restitutie mogelijk. Deze gevallen komen ter beoordeling van de directie. In alle gevallen blijft een bedrag van 5,- aan administratiekosten verschuldigd. Een verzoek tot annulering met daaraan gekoppeld een verzoek tot (gedeeltelijke) restitutie van het lesgeld dient altijd schriftelijk, ter attentie van de directie van de Volksuniversiteit te geschieden met duidelijke omschrijving van de reden. Is men verhinderd de cursus daadwerkelijk te volgen, dan bestaat de mogelijkheid een plaatsvervanger te sturen. Gelieve de cursusadministratie hierover te informeren vóór aanvang van de cursus. Boeken Cursusboeken voor talencursussen zijn niet bij de prijs inbegrepen en u dient deze zelf aan te schaffen. Bij de betreffende cursus staat vermeld wat u nodig heeft en waar u deze kunt bestellen. Omdat cursussen pas definitief kunnen doorgaan als een bepaald minimum aantal cursisten zich heeft ingeschreven, is het aan te raden te wachten met het bestellen van boeken tot u onze uitnodigingsbrief/factuur heeft ontvangen. Vroegboekkorting Geldig voor iedereen die zich inschrijft vóór 7 september ,- voor activiteiten met een prijs t/m 29,50-2,50 voor cursussen t/m 85,- - 5% van het cursusbedrag voor cursussen boven 85,- - voor lezingen geldt de korting bij vooraanmelding zoals vermeld Uitzonderingen op genoemde kortingen staan bij de betreffende cursus vermeld. Ledenkorting Voor leden geldt bovenstaande korting het gehele jaar. Er is sprake van uitsluitend vroegboekkorting óf ledenkorting. Aansprakelijkheid De Volksuniversiteit is niet aansprakelijk voor schade aan personen en/of eigendommen. Evenmin is zij aansprakelijk voor diefstal en vermissing van persoonlijke goederen tijdens de door haar georganiseerde cursussen en andere activiteiten. Klachten De Volksuniversiteit doet haar best de activiteiten goed en zoveel mogelijk naar de wens van de cursist te organiseren. Steekproefsgewijs worden evaluatieformulieren uitgedeeld. Mocht de organisatie of de gang van zaken in de cursus of workshop daartoe aanleiding geven, is er de mogelijkheid een klacht in te dienen. De klacht behoort schriftelijk via brief of gericht te worden aan de directie. De officiële klachtenprocedure is desgewenst opvraagbaar. Bovenstaande cursusvoorwaarden zijn conform de landelijke afspraken welke zijn gemaakt binnen de Cultuurconnectie, brancheorganisatie voor cultuureducatie, amateurkunst en volksuniversiteitswerk. Alle door de Volksuniversiteit gepubliceerde prijzen en data zijn onder voorbehoud. Uw adres kan worden gebruikt om u te attenderen op wijzigingen, lesuitval en op nieuwe activiteiten.

19 36 Algemene informatie Activiteiten van de Volksuniversiteit staan open voor iedereen, ongeacht leeftijd, vooropleiding, nationaliteit of afkomst. Locatie De activiteiten worden georganiseerd in het gebouw van de Volksuniversiteit aan de Vincent van Goghstraat 4 te Zevenaar, tenzij anders aangegeven. Parkeren De Volksuniversiteit beschikt over een gratis parkeerterrein. Adres Volksuniversiteit voor Zevenaar en omstreken Vincent van Goghstraat DK Zevenaar Telefoonnummer: (0316) Website: info@vuzevenaar.nl Bankrekening: IBAN: NL74ABNA Openingstijden De administratie is geopend van maandag t/m donderdag van tot uur en op vrijdag van tot uur. Open Dag Zondag 6 september 2015 van tot uur. Schoolvakanties Herfstvakantie zaterdag 24 oktober t/m zondag 1 november 2015 Sinterklaas zaterdag 5 december 2015 (geen les op middag) Kerstvakantie zaterdag 19 december t/m zondag 3 januari 2016 Voorjaarsvakantie zaterdag 6 februari t/m zondag 14 februari 2016 Pasen vrijdag 25 maart t/m maandag 28 maart 2016 Koningsdag woensdag 27 april 2016 Meivakantie/ Hemelvaart zaterdag 30 april t/m zondag 8 mei 2016 Pinksteren zaterdag 14 mei t/m maandag 16 mei 2016 Zomervakantie zaterdag 23 juli t/m zondag 4 september 2016 Lidmaatschap De Volksuniversiteit voor Zevenaar en omstreken is een vereniging. Iedereen heeft de mogelijkheid om lid te worden. Het verenigingsjaar loopt van 1 juli tot en met 30 juni van het volgende jaar. De minimumcontributie bedraagt voor elk verenigingsjaar 10,- per persoon of 17,50 voor een lidmaatschap voor gezinnen en samenwonenden. Wilt u lid worden, dan kunt u zich telefonisch of per aanmelden. Na aanmelding ontvangt u een uitnodiging om de contributie over te maken. Na ontvangst van de betaling bent u voor een jaar lid. Opzegging kan uitsluitend schriftelijk. Leden hebben stemrecht op de algemene ledenvergadering en krijgen de programmaboekjes thuis gestuurd. Leden hebben gedurende het gehele jaar recht op kortingen. Ledenvergadering De algemene ledenvergadering wordt één keer per jaar gehouden. Leden ontvangen hiervoor een persoonlijke uitnodiging. De eerstkomende ledenvergadering zal plaatsvinden op woensdag 13 april 2016 in het gebouw van de Volksuniversiteit. Aanvang uur. De agenda en bijbehorende stukken liggen ter inzage op het secretariaat vanaf woensdag 30 maart Verenigingsbestuur De namen van de bestuursleden en van onze medewerkers vindt u op onze website in het onderdeel over ons. Colofon Opmaak: Lisa Hollander Fotografie: Eigen foto s Drukwerk: Drukwerkdeal.nl Volksuniversiteit voor Zevenaar e.o. Inschrijfformulier Gelieve per persoon één inschrijfformulier te gebruiken. Volksuniversiteit voor Zevenaar e.o. Inschrijfformulier Gelieve per persoon één inschrijfformulier te gebruiken. Achternaam:. Voorletters:..m/v Adres: Voornaam:..... Postcode:. Woonplaats:... Tel. Privé :. Tel. Overdag/06-nr.:.. Geboortedatum:... adres:.. is lid VU wil lid VU worden aanmelden digitale nieuwsbrief Cursusnummer Activiteit Cursusprijs Achternaam:. Voorletters:..m/v Adres: Voornaam:..... Postcode:. Woonplaats:... Tel. Privé :. Tel. Overdag/06-nr.:.. Geboortedatum:... adres:.. is lid VU wil lid VU worden aanmelden digitale nieuwsbrief Cursusnummer Activiteit Cursusprijs Ondergetekende heeft kennis genomen van de algemene voorwaarden. Datum: Handtekening: Ondergetekende heeft kennis genomen van de algemene voorwaarden. Datum: Handtekening: WIJZE VAN BETALING eenmalige SEPA machtiging eenmalige SEPA machtiging (termijnbetaling)* contant (alleen tijdens kantooruren) overschrijving op IBAN NL74ABNA WIJZE VAN BETALING eenmalige SEPA machtiging eenmalige SEPA machtiging (termijnbetaling)* contant (alleen tijdens kantooruren) overschrijving op IBAN NL74ABNA * Het aantal termijnen staat vermeld bij de betreffende cursus op onze website * Het aantal termijnen staat vermeld bij de betreffende cursus op onze website Het incassant-id van Volksuniversiteit Zevenaar is NL54ZZZ Het bedrag in één keer of de eerste termijn wordt in de week van de startdatum van de activiteit geïncasseerd, de overige termijnen worden rondom de 27e van de maand afgeschreven. Het incassant-id van Volksuniversiteit Zevenaar is NL54ZZZ Het bedrag in één keer of de eerste termijn wordt in de week van de startdatum van de activiteit geïncasseerd, de overige termijnen worden rondom de 27e van de maand afgeschreven. MACHTIGING Ondergetekende verleent de Volksuniversiteit Zevenaar een éénmalige machtiging om het cursusgeld van zijn/haar rekening af te schrijven. Hierbij geldt geen terugboekingstermijn. MACHTIGING Ondergetekende verleent de Volksuniversiteit Zevenaar een éénmalige machtiging om het cursusgeld van zijn/haar rekening af te schrijven. Hierbij geldt geen terugboekingstermijn. IBAN-nummer:... Naam rekeninghouder:... IBAN-nummer:... Naam rekeninghouder:... Datum: Handtekening: Datum: Handtekening:

20 Voldoende frankeren Volksuniversiteit voor Zevenaar en omstreken Vincent van Goghstraat DK ZEVENAAR Hier vouwen s.v.p. Afzender: Naam: Adres: PC en Woonplaats: Voldoende frankeren Volksuniversiteit voor Zevenaar en omstreken Vincent van Goghstraat DK ZEVENAAR Hier vouwen s.v.p. Afzender: Naam: Adres: PC en Woonplaats: