Computers, wat kan ik ermee?

Transcriptie

1

2 Addo Stuur Computers, wat kan ik ermee? Een handige gids voor senioren

3 2004 Visual Steps B.V. Tekst: Addo Stuur met medewerking van Martijn Vet Opmaak: Patrick Vlaar Tekstcorrectie: Lidy Deutekom Eindredactie: Ria Beentjes Tweede druk: maart 2005 ISBN: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, uitgeleend, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door middel van fotokopieën, opnamen, of welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 168 Auteurswet 1912 j o het besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 882, 1180 AW Amstelveen). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgaven in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden. Ondanks alle aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kan noch de redactie, noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade, die zou kunnen voortvloeien uit enige fout, die in deze uitgave zou kunnen voorkomen. In dit boek komen namen voor van gedeponeerde handelsmerken. Deze namen zijn in de tekst niet voorzien van een handelsmerksymbool, omdat ze slechts fungeren als aanduiding van de besproken producten. Hierbij wordt op geen enkele wijze getracht inbreuk te maken op de rechten van de handelsmerkhouder. Website:

4 Inhoudsopgave Voorwoord De computer, voor jong en oud Wie is er bang voor de computer? Moderne typemachine Surfen op internet Elektronische postbode Uw geldzaken regelen Aan de slag met foto's Op zoek naar uw voorouders Uw eigen drukkerij Spelenderwijs Uw eigen film Elektronisch babbelen Een computer kopen Aangeboden Onderdelen van een computer Monitor Muis en toetsenbord Cd-rom en dvd Printer en scanner Digitaal fotograferen Windows, wat is dat? Internetverbinding Gevaren bedwingen Hoe leert u het? Visual Steps-methode Woordenlijst...31

5 4 Computers, wat kan ik ermee? Voorwoord Beste lezers, Dit boekje is een uitnodiging om in de fascinerende wereld van computers te stappen. Die digitale wereld is niet alleen toegankelijk voor kinderen, yuppies en mensen op kantoor, maar zeker ook voor u. In dit boekje vindt u allerlei nuttige informatie als voorbereiding op het moment dat u daadwerkelijk achter de computer plaats gaat nemen. Eerst leest u waar computers voor worden gebruikt. Populaire toepassingen zijn tekstverwerking, foto- en videobewerking, en en surfen op internet. Aan de hand van een advertentie krijgt u daarna een eerste uitleg over de technische aspecten van de computer. Met deze informatie zult u zo n advertentie beter kunnen beoordelen en eventueel op een verantwoorde manier tot aankoop van een computer kunnen overgaan. Verder leest u met welke computerboeken u het beste kunt beginnen als u wilt leren werken met een computer. Ik hoop dat wij u met dit boekje enthousiast kunnen maken en ik wens u veel succes bij het leren bedienen van de computer. Addo Stuur

6 5 1. De computer, voor jong en oud Computers zijn al lang niet meer alleen iets voor techneuten of voor jonge mensen. Steeds meer mensen, ook van boven de vijftig, ontdekken de personal computer, ofwel de pc. Help, ik loop achter! Hoe vaak hoort u niet dat u achterloopt als u niet met de computer leert werken? Misschien vindt u dat zelf ook, maar dat is niet zo'n heel goede reden om ermee te beginnen. Een andere reden is immers veel belangrijker: werken met de computer is gewoon leuk! Surfen op internet Een spelletje spelen Een typen Een ansichtkaart maken Toepassingen Als u eenmaal een beetje vertrouwd bent met de computer, kunt u onder andere de volgende dingen doen: Brieven of verslagen typen en afdrukken s sturen naar verre vrienden of familie in de buurt Opzoeken welke trein u moet nemen als u morgen om elf uur in Amsterdam wilt zijn Informatie vinden over de geschiedenis van bijvoorbeeld Amsterdam of over musea en andere bezienswaardigheden Een vliegticket kopen, een hotel reserveren of een complete reis boeken Vakantiefoto's bekijken, bewerken en afdrukken Bridgen, schaken of een spelletje patience spelen Zelfgemaakte tekeningen of foto's in uw persoonlijke drukwerk verwerken Voor elk wat wils Iedereen heeft zijn eigen unieke hobby's en specialiteiten. Kunt u goed tekenen, dan leeft u zich uit met prachtige zelfgemaakte wenskaarten op de computer. Bent u meer een schrijver? Dan zullen uw vrienden uw zelf getypte brieven en s graag zien komen. Verslaat u al uw vrienden met backgammon? Misschien dat de computer een geduchte tegenstander is? Niet iedereen is een even grote computerliefhebber, maar iedereen kan er mee leren werken en er plezier aan beleven!

7 6 Computers, wat kan ik ermee? 2. Wie is er bang voor de computer? Met iets nieuws beginnen is altijd spannend. Dat geldt ook voor leren werken met de computer. Hebt u eenmaal de stoute schoenen aangetrokken, dan zult u al heel snel ontdekken dat computers helemaal niet eng of moeilijk zijn. Bovendien hoeft u geen saaie leerboeken door te lezen voordat u aan de slag kunt! Gemakkelijk Computers worden steeds eenvoudiger in gebruik. Tot acht jaar geleden moest de gebruiker zelf allerlei commando's typen om iets van de computer gedaan te krijgen. Nu is dat niet meer nodig. De computer laat zich met een paar knoppen bedienen. Informatie opzoeken, berichten versturen, een spelletje spelen, het gaat in een handomdraai. En komt u er zelf niet uit, dan kunt u de computer aanwijzingen laten geven. Computers en mensen gaan elkaar steeds beter begrijpen! Leuk Windows Help en ondersteuning Op de vorige bladzijde beschreven we enkele toepassingen voor de computer. Waarschijnlijk gaat u hem niet voor al die mogelijkheden gebruiken. Wat u er ook mee doet, het werken met een computer maakt het leven leuker en een stuk gemakkelijker. Snel te leren Computers hebben enorm veel mogelijkheden. Gelukkig hoeft u die mogelijkheden niet onmiddellijk onder de knie te krijgen om te begrijpen hoe een computer werkt. Ook al duurt het nog even voordat u een volleerd expert bent, u kunt direct aan de slag met de computer. Met een duidelijk Visual Steps-boek van Addo Stuur naast de computer zal het iedereen na korte tijd lukken om aardig vertrouwd te raken met dat apparaat dat zo ingewikkeld lijkt. Mocht u meer hulp willen hebben, dan kunt u ook nog een cursus volgen. Op de volgende pagina's leest u meer over de verschillende mogelijkheden van de computer.

8 7 3. Moderne typemachine De tekstverwerker is waarschijnlijk nog steeds de meest gebruikte toepassing van de computer. Een tekstverwerker is een programma waarmee u teksten kunt typen die u kunt afdrukken of bijvoorbeeld via kunt versturen. Meer dan alleen typen Tekstverwerkers zijn slimme programma's. Zo kunnen ze niet alleen tekst op het scherm weergeven en zorgen dat deze netjes op papier komt, ze kunnen de tekst en de pagina's ook opmaken. Tekstverwerkers ondersteunen een groot aantal lettertypen en ook kunt u variëren met de grootte van de tekst en zelfs met de kleur van de letters en de achtergrond. Tekstverwerking op de computer Handiger dan een typemachine De tekst die u via het toetsenbord typt, verschijnt direct op het scherm. Bent u er toch niet helemaal tevreden over, dan typt u gewoon een andere tekst. Zonder papier te verspillen of in de weer te moeten met correctievloeistof! Is de tekst wel goed, maar wilt u een ander lettertype of een andere opmaak? Geen probleem, met een tekstverwerker is het in één stap aangepast. Uw brieven, verslagen of andere teksten zijn niet weg als u ze hebt afgedrukt: u bewaart ze op de computer en u kunt ze altijd nog eens teruglezen. WordPad en Word WordPad is een eenvoudige tekstverwerker die u gratis bij uw computer meegeleverd krijgt. Met dit programma kunt u al aardig uit de voeten als u brieven of teksten wilt maken. Meer mogelijkheden op het gebied van tekstopmaak en invoegen van foto's en afbeeldingen, biedt de tekstverwerker Microsoft Word. Dit programma is in de winkel te koop (los of als onderdeel van een pakket met andere programma's). Op sommige nieuwe computers is Word al geïnstalleerd.

9 8 Computers, wat kan ik ermee? 4. Surfen op internet Internet is binnen tien jaar tijd zo ingeburgerd dat het bijna lijkt alsof we niet meer zonder kunnen. Dat is overdreven, maar het is wel een erg handig hulpmiddel. Via internet kunt u alle mogelijke informatie opzoeken, van recepten tot familiegegevens, van het laatste nieuws tot gebeurtenissen van lang geleden. Met internet ligt de wereld aan uw voeten. WWW In bijna ieder reclamespotje op de radio of op tv hoort u wel iemand roepen dat u op een www-adres moet kijken. WWW staat voor het world wide web. Dit is een verzameling van pagina's die u op uw beeldscherm kunt bekijken. De pagina's bevatten tekst en plaatjes en soms ook muziek en korte filmpjes. Veel pagina's op het world wide web verwijzen weer naar andere pagina's, zodat letterlijk een steeds groter web vol informatie ontstaat. Een verzameling webpagina's die bij elkaar horen, noemen we een website, of kortweg een site. Voorbeelden van Nederlandse websites zijn en Surfen De website van uitgeverij Visual Steps met alle boeken van Addo Stuur Het bekijken van internetpagina's ofwel webpagina's wordt vaak surfen genoemd. Als u eenmaal op een pagina begint, kunt u eindeloos verder surfen naar andere pagina's waarnaar wordt verwezen. Om op internet te surfen, gebruikt u een speciaal programma. Dat programma wordt een browser genoemd. Op bijna alle computers is standaard een browser geïnstalleerd. U hoeft dit programma dus niet zelf te kopen. Op de afbeelding ziet u een voorbeeld van een webbrowser met een webpagina. Als u op internet wilt surfen, hebt u een internetabonnement nodig. Hierover leest u meer op pagina 26.

10 9 5. Elektronische postbode Post krijgen is altijd leuk. Alleen jammer dat de post er soms zo lang over doet en dat bellen vaak zo duur is. Gelukkig is er een oplossing: elektronische post, ofwel . Een bericht is een getypt bericht dat u via internet naar een of meer ontvangers stuurt. Snel en goedkoop Als u een brief of een kaart verstuurt, is die op zijn vroegst de volgende dag op zijn bestemming. Een bericht komt al binnen een paar minuten bij de ontvanger aan. Ook als u een tje naar bijvoorbeeld uw (klein)zoon in Australië of naar vrienden in Canada stuurt! Nog een voordeel is dat het versturen van bijna niets kost. Het is veel goedkoper dan een ouderwetse brief of een telefoontje, zeker als u naar het buitenland mailt. Groot gemak Stel dat u contact wilt maken met uw kleinzoon in Australië. Als u hem wilt bellen, moet u rekening houden met het tijdverschil en maar hopen dat hij bereikbaar is als u hem belt. En dan hebben we het nog niet eens over de slechte telefoonverbinding en de hoge kosten. Een tje stuurt u als het u uitkomt en uw kleinzoon leest het op het moment dat hij zijn computer aanzet en verbinding maakt met internet. Hij kan dan direct een berichtje terugsturen. Op het moment dat u uw binnenhaalt, kunt u zijn reactie lezen! Als u een internetabonnement afsluit, krijgt u ook een adres, bijvoorbeeld janjansen@planet.nl. Meer informatie vindt u op pagina 26.

11 10 Computers, wat kan ik ermee? 6. Uw geldzaken regelen Of u nu één bankrekening hebt of verschillende rekeningen en ook nog eens aandelen en een hypotheek, het beheer van uw geldzaken kost tijd. U moet naar de brievenbus of naar de bank om te zorgen dat uw betaalopdrachten worden uitgevoerd. Wilt u het saldo op uw rekening bekijken, dan moet u wachten op een overzicht van de bank. Het kan gelukkig eenvoudiger: veel geldzaken kunt u gewoon achter uw computer regelen. Vanuit uw luie stoel Bij welke bank u ook bent aangesloten, iedere bank biedt tegenwoordig de mogelijkheid om vanuit uw luie stoel verschillende bankzaken af te handelen. Zo kunt u direct het actuele saldo van uw rekeningen opvragen. Ook kunt u met gemak een bedrag op een andere rekening van uzelf of van iemand anders storten. Zelfs acceptgiro's hoeft u niet meer via de post te versturen of bij de bank af te geven. Dit alles kunt u op ieder moment van de dag doen, de elektronische vestiging van uw bank is immers dag en nacht open! Internetbankieren Een kind kan de was doen Het enige wat u nodig hebt, is een internetverbinding en een contract dat u bij de bank afsluit. Bij de meeste banken betaalt u eenmalig een klein bedrag om te kunnen internetbankieren. In de meeste gevallen krijgt u van de bank een apparaatje dat lijkt op een rekenmachine. Daarmee moet u zich telkens identificeren als u verbinding maakt met de bank. Het werkt eenvoudig en op deze manier weet de bank dat u bent wie u zegt dat u bent. Wel zo veilig dus. Veel banken bieden nog een aantal aanvullende diensten, zoals elektronisch beleggen en het aanvragen van offertes voor een hypotheek of verzekering.

12 11 7. Aan de slag met foto's Wie graag fotografeert, heeft aan de computer een handige assistent. Eigenlijk kunt u alles doen met uw foto's wat u maar kunt bedenken. Uw vakantiefoto's op uw beeldscherm laten zien bijvoorbeeld. Of zelf afdrukken maken. Ook kunt u uw foto's via versturen of op internet zetten. Bent u niet helemaal tevreden over de plaatjes, dan bewerkt u ze eerst nog even. Foto's in beeld Er zijn verschillende manieren om foto's op uw beeldscherm te toveren. Hebt u een digitale camera, dan kunt u ze direct van de camera naar de computer overzetten. Hebt u geen digitale camera of wilt u oude foto's op uw scherm hebben? Ook dat kan: met een scanner maakt u een digitale versie van de foto's. Ze worden dan omgezet in een bestand dat u op de computer kunt bekijken. Over digitale camera's leest u meer op pagina 24. Op pagina 23 vindt u meer informatie over scanners. Uw fotoalbum op internet Vakantiefoto's Natuurlijk wilt u uw foto's graag aan anderen laten zien. U kunt ze op het beeldscherm of zelfs via uw televisietoestel aan uw bezoek tonen. Het is echter ook mogelijk zelf de foto's te printen. Met een printer en speciaal fotopapier kunt u uw mooiste vakantiefoto's afdrukken als gewone foto, maar bijvoorbeeld ook als poster! Er zijn speciale computerprogramma's om foto's te bewerken. Zo filtert u rode ogen weg, verhoogt u het contrast tussen kleuren of haalt u elementen weg die u niet bevallen. Internet Ook als het om foto's gaat, komt internet goed van pas. Het is bijvoorbeeld heel eenvoudig uw fotocollectie op internet te zetten, zodat iedereen die van huis uit kan bekijken. Ook digitale foto's af laten drukken kan tegenwoordig via internet. Dat is vaak goedkoper dan zelf printen.

13 12 Computers, wat kan ik ermee? 8. Op zoek naar uw voorouders Het leuke van de computer is dat iedereen hem kan gebruiken voor zijn hobby. We kunnen hier maar een paar voorbeelden noemen, maar de mogelijkheden zijn onbeperkt! Een goed voorbeeld van een hobby waarbij de computer u van dienst kan zijn, is stamboomonderzoek (genealogie). Archief aan huis Wie in het verleden onderzoek wilde doen naar zijn familiegeschiedenis, moest letterlijk de archieven in duiken om boeken en ander materiaal op te sporen. Dankzij de computer en internet kunt u veel van dit werk nu gewoon thuis achter de pc doen. Hebt u internet, dan kan uw onderzoek beginnen. Op internet kunt u eenvoudig meer informatie zoeken op basis van namen, plaatsen of andere aanknopingspunten. Uw stamboom op internet Vele handen maken licht werk Als stamboomonderzoeker staat u er gelukkig niet alleen voor. Er zijn tal van internetpagina's die u op weg helpen. Ervaren onderzoekers bieden tips bij het zoeken. Misschien is iemand van uw (verre) familie toevallig ook bezig met onderzoek op internet. Via komt u met elkaar in contact en helpt u elkaar. Ook zijn er veel archieven en bestanden met namen gewoon op internet te raadplegen. Zo ontrafelt u snel en op een leuke manier uw geschiedenis. Ordenen Alle gegevens die u hebt verzameld, moeten natuurlijk netjes worden geordend, zodat u weet welke informatie nog ontbreekt en waar u verder moet zoeken. Er zijn verschillende computerprogramma's die u helpen de gevonden gegevens netjes op een rij te zetten. Zo brengt de computer uw stamboom in beeld!

14 13 9. Uw eigen drukkerij Hebt u altijd al uw eigen mailings, wenskaarten of posters willen maken? De computer en de printer helpen u bij het inrichten van uw privé-drukkerij. Creatief Was u altijd al creatief, dan kunt u zich met de computer en de juiste programma's nu helemaal uitleven. Een zelfgemaakte kerstkaart wordt nog unieker als u die professioneel vormgeeft met eigen tekst en een persoonlijke foto. En wat dacht u van die vijftig uitnodigingen voor het grote feest dat u gaat geven? Vijftig keer een kaart beplakken en beschrijven? Met de computer maakt u één keer een goed ontwerp en drukt u het af zo vaak u wilt. Natuurlijk kunt u aan ieder exemplaar nog een persoonlijk tintje meegeven. Mailings Het programma PrintMaster De enveloppen gaat u natuurlijk ook niet zelf schrijven. Veel programma's voor het maken van drukwerk beschikken over de mogelijkheid een adressenbestand bij te houden waarmee u met een paar drukken op de knop uw mailings verstuurt. Na afloop van uw feest hebt u misschien een aantal mooie foto's die u aan uw gasten wilt opsturen. Dat kan via , maar u kunt ze bijvoorbeeld ook als elektronische kaart versturen. Van de mooiste foto's van uw feest of van de vakantie kunt u een poster afdrukken met haarscherpe kleuren en een goede kwaliteit. PrintMaster U kunt uw eigen drukwerk met een tekstverwerker maken. Nog makkelijker gaat het met speciale programma's die hiervoor zijn gemaakt, zoals PrintMaster. Met dit programma zijn de mogelijkheden voor het maken van drukwerk bijna eindeloos. Bent u wat minder creatief, dan helpen de kant-en-klare afbeeldingen u er iets moois van te maken.

15 14 Computers, wat kan ik ermee? 10. Spelenderwijs U dacht dat computerspelletjes niet aan u besteed waren? Probeer het eens en waarschijnlijk moet u uw oordeel herzien. Spelen op de computer kan erg verslavend zijn. Gelukkig is het ook nog ergens goed voor. Spelen en leren Op de meeste computers staan al enkele spelletjes die u direct kunt spelen. Wie eenmaal begint met patience, hartenjagen of flipperen, zou wel eens moeite kunnen hebben om te stoppen. "Nog één potje " Hoe vaak hebt u het anderen niet horen zeggen? Spelen op de pc is niet alleen leuk, maar ook leerzaam. Wie voor het eerst achter de computer zit, kan door middel van spelletjes op een leuke manier kennismaken met de mogelijkheden van het apparaat. Zo leert u tijdens een potje patience of flipperen spelenderwijs hoe de muis en het toetsenbord werken. Patience op uw computer Van Bridge tot Risk Ook als u geen spelletjesfanaat bent, zijn er waarschijnlijk genoeg spellen die ook u achter de computer gekluisterd zullen houden. Bijna alle spellen uit het dagelijks leven hebben wel een computervariant. Ook zijn er veel spellen speciaal voor de computer gemaakt. Ze spelen zich af in de ruimte, op een racecircuit of in een volkomen denkbeeldige wereld. Samen spelen Als u echte spelverslaafden aan het werk ziet, denkt u misschien dat het een eenzame aangelegenheid is. Maar u kunt net zo goed met of tegen anderen spelen! Veel computerspellen kunt u tegen de computer of tegen een menselijke tegenstander spelen. Met internet wordt het nog leuker. Wat dacht u van een potje bridge met spelers uit heel Nederland? Of van een strategische aanval op een speler in Canada?

16 Uw eigen film Hebt u wel eens films gemaakt met een film- of videocamera? En hebt u die films wel eens geprobeerd te bewerken? Het valt niet mee om van de beelden die u hebt gefilmd een samenhangend geheel te maken. De computer kan u daar uitstekend bij helpen. Knippen en plakken Wilde u vroeger een film monteren, dan kwam daar letterlijk knip- en plakwerk bij kijken. Dat moest heel nauwkeurig gebeuren en als u een fout maakte, kon u de film of een gedeelte ervan weggooien. Ook het bewerken van films met de computer was jarenlang een moeizame aangelegenheid. Sinds enkele jaren is het echter erg eenvoudig om een film in elkaar te zetten die er precies zo uitziet als u in gedachten had. Bovendien kunt u uw film niet alleen monteren, maar deze ook voorzien van elementen als teksten, ondertitels en landkaartjes. Het programma Pinnacle Studio Wat hebt u nodig? Voor het bewerken van films hebt u wel een goed uitgeruste computer nodig. Filmbeelden doen een flink beroep op de opslagruimte en het geheugen van een computer. Een grote en snelle vaste (harde) schijf, flink wat intern geheugen en een goede grafische kaart zijn dan ook geen overbodige luxe. Daarnaast hebt u natuurlijk een programma nodig om uw materiaal te kunnen bewerken. Een digitale camera waarmee u (ook) kunt filmen maakt het een stuk eenvoudiger, maar ook een gewone videocamera is op de computer aan te sluiten. Hebt u de film eenmaal gemaakt, dan kunt u die op cd of op dvd zetten. Ook hiervoor zijn speciale programma's in de handel.

17 16 Computers, wat kan ik ermee? 12. Elektronisch babbelen Met kunt u snel met iemand communiceren, waar die ander zich ook bevindt. Maar wist u dat het nog sneller kan? U typt een regel tekst, drukt op Verzenden en binnen een halve minuut staat er een antwoord op uw scherm! Welkom in de wereld van babbelen via internet, ofwel chatten. Computercafé Chatten (uitspraak: tsjetten) is niets anders dan het uitwisselen van korte berichtjes. Vaak bestaan ze uit een paar woorden, soms uit een paar zinnen. Het werkt eigenlijk precies als gewoon praten, maar dan met het toetsenbord. Er zijn verschillende manieren van chatten. Er zijn bijvoorbeeld plekken op internet waar verschillende mensen zich kunnen aanmelden om over een bepaald onderwerp te chatten. U kunt ze vergelijken met een café, waar mensen met elkaar afspreken of toevallig naar binnen lopen. Het is ook mogelijk met één iemand berichtjes uit te wisselen ofwel één op één te chatten. Chatten met MSN Messenger Informatie uitwisselen of gewoon kletsen Het kan leuk zijn om met verschillende mensen over uw favoriete onderwerp te chatten. Zo komt u misschien meer te weten over uw hobby en ontmoet u zelfs nieuwe mensen. Het nadeel van een openbare chatruimte is dat er ook mensen kunnen komen die er niets te zoeken hebben. Daarom worden sommige chatruimtes constant in de gaten gehouden om te zorgen dat het leuk blijft. Veel mensen chatten liever één op één. Daarvoor zijn speciale programma's, waarmee het ook mogelijk is mensen met een bepaalde interesse te vinden. Om te chatten hebt u een internetverbinding nodig. Hierover leest u meer op pagina 26.

18 Een computer kopen Wat hebt u nodig om met plezier te kunnen computeren? Dat hangt af van uw wensen en uw ervaring. Een paar zaken waar u op moet letten. Gloednieuw of tweedehands? Kinderen nemen veel van hun ouders over, maar bij computers gaat het vaak andersom. Is uw zoon of dochter aan een nieuwe pc toe en kunt u de oude computer overnemen? Dat kan een goed idee zijn. U hoeft er waarschijnlijk niet al te veel voor te betalen en u kunt altijd een beroep doen op iemand die de pc kent. Gaat het om een computer die al vijf jaar of ouder is, dan is het misschien een minder goed idee. Computers worden steeds sneller, maar ook steeds gemakkelijker in gebruik. Het voordeel van een nieuwe computer is dat hij nog geen kuren heeft, zodat u er sneller mee leert werken. Bovendien kunt u er makkelijker een paar jaar mee vooruit. Een compleet systeem Service en garantie Een nieuwe computer is ideaal, maar dat wil niet zeggen dat u per se het nieuwste van het nieuwste moet hebben. Kiest u van de computers die een winkel levert het model dat op dit moment qua prijs en prestaties gemiddeld is, dan doet u waarschijnlijk een prima koop. Hebt u speciale wensen, bijvoorbeeld een extra grote monitor, een laptop of een grote vaste (harde) schijf en extra geheugen, bijvoorbeeld omdat u video wilt gaan bewerken, dan zult u wat meer geld kwijt zijn. Vraag van tevoren altijd advies bij mensen die veel met computers werken. En zoek bij voorkeur een leverancier die goede service verleent en gunstige garantievoorwaarden biedt. Een computer moet immers een aantal jaren dienst doen en u wilt natuurlijk deskundige ondersteuning als er onverhoopt iets mis gaat.

19 18 Computers, wat kan ik ermee? 14. Aangeboden Hieronder ziet u een advertentie zoals u die geregeld tegenkomt in kranten, tijdschriften en folders. Wat zeggen al die kreten en wat is er echt belangrijk? Op de volgende pagina's leggen we het u uit. Advertentie voor een computer

20 Onderdelen van een computer Vaak worden in een advertentie als eerste niet de meest aansprekende onderdelen van een computer genoemd. Processor, geheugen, grafische kaart Toch horen al die onderdelen thuis in een pc en is het handig op zijn minst een beetje te weten waar u over praat. Processor De processor is het hart van de computer. De snelheid van de processor wordt gemeten in megahertz (afgekort MHz) of gigahertz (GHz). In de advertentie staat "2600+", wat wil zeggen dat we te maken hebben met een snelle processor van rond de 2,6 gigahertz. Intern geheugen Naast een snelle processor moet een computer over voldoende intern geheugen beschikken (ook de termen werkgeheugen of RAM komt u tegen). 128 MB (megabyte) is wel het minimum, met de hier geboden 512 kunt u even vooruit. Harde schijf Op de harde schijf (ook wel vaste schijf of harddisk genoemd) worden alle programma's en bestanden bewaard. 80 gigabyte (GB) is een doorsnee grootte. Voor videobewerking hebt u een grotere harde schijf nodig, of bij voorkeur zelfs een extra harde schijf. Grafische kaart en geluidskaart Wat is een computer zonder beeld en geluid? Deze worden verzorgd door speciale onderdelen die meestal in de pc zijn ingebouwd. De grafische kaart en geluidskaart worden vaak minder uitgebreid genoemd in advertenties. Aansluitingen Wat zeggen de termen in de advertentie achter Aansluitingen? USB en FireWire zijn verschillende systemen waarmee u gemakkelijk apparaten op uw computer kunt aansluiten. Ze zorgen voor een snelle samenwerking met de computer. Voor het binnenhalen van videobestanden op uw pc is de FireWire-aansluiting noodzakelijk. Ethernet is van belang als u meer computers in een netwerk hebt of als u kabelinternet of ADSL wilt. Bijna alle nieuwe computers hebben deze aansluitingen aan boord. Cd- of dvd-station Standaard zijn nieuwe computers tegenwoordig uitgerust met een cd-rom-station waarop u cd-roms kunt afspelen en beschrijven (branden). Sterk in opmars is het dvd-station. Op een dvd-speler kunt u zowel cd-roms als dvd's afspelen en eventueel beschrijven als het apparaat daarvoor geschikt is. Op bladzijde 23 leest u meer over deze apparaten. Prijs Het loont de moeite om de prijzen van computers in verschillende winkels met elkaar te vergelijken. Vaak worden de iets oudere modellen flink afgeprijsd op het moment dat er weer nieuwere computers op de markt komen. Let ook op eventueel bijgeleverde software en uiteraard op service en garantie.

21 20 Computers, wat kan ik ermee? 16. Monitor De monitor, ofwel het beeldscherm, is een belangrijk onderdeel van een computer. Uw ogen zijn er immers steeds op gericht als u achter de computer zit. Het beeld moet daarom rustig zijn en de monitor moet groot genoeg zijn om er comfortabel mee te kunnen werken. Beeldbuismonitoren Er worden twee soorten monitoren onderscheiden: CRT-monitoren en TFT-monitoren. Een CRT-monitor is de gewone beeldbuismonitor zoals we die nog het vaakst zien. Bij veel computers wordt nog standaard een CRT-monitor geleverd. Deze monitoren zijn er in verschillende afmetingen, gemeten in inches (een inch is 2,54 centimeter en wordt aangeduid met het symbool "). Moesten we het een paar jaar geleden doen met 14"-monitoren, tegenwoordig is zelfs 15" al aan de kleine kant. Echt prettig kijken wordt het bij 17", nu de standaard bij dit type monitoren. Ook 19"-TFT-monitoren worden langzamerhand betaalbaar. Grotere bestaan ook, maar die zijn erg duur. Platte monitor Beeldbuismonitor Platte monitoren Steeds vaker zien we platte monitoren, die we TFT-monitoren noemen. Door het ontbreken van een beeldbuis zijn ze niet alleen minder zwaar, ze gebruiken een heel andere techniek, wat de beeldkwaliteit ten goede komt. Vanwege deze speciale techniek waren ze lange tijd veel duurder dan traditionele monitoren. Inmiddels zijn ze wel betaalbaar en worden ze ook regelmatig standaard bij een systeem geleverd.

22 Muis en toetsenbord Wanneer u de computer hebt aangezet, moet u hem natuurlijk nog bedienen. U typt tekst met het toetsenbord en geeft opdrachten met de muis. De muis en het toetsenbord worden altijd standaard bij een computer meegeleverd. Sommige mensen hebben echter liever een andere muis of een ander toetsenbord. Muis De muis is een belangrijk onderdeel van de computer. Het is een apparaat waar u uw hand overheen legt. U schuift ermee over het tafelblad of over een speciale muismat. Een muis heeft meestal twee of drie knoppen en soms een wieltje waarmee u kunt bladeren door de pagina's op uw beeldscherm. U gebruikt de muis om opdrachten te geven, bijvoorbeeld programma's starten en afsluiten en allerlei bewerkingen binnen programma's. Toetsenbord Muis Ergonomisch toetsenbord Toetsenbord Het toetsenbord lijkt op een typemachine. Kunt u blind typen, dan zult u niet zo veel moeite hebben met de bediening van het toetsenbord. Er zijn enkele toetsen voor speciale functies die u op een typemachine niet aantreft. Er bestaan ook speciale ergonomische toetsenborden, waarbij de toetsen zijn verdeeld over twee aparte gedeeltes. Dit is bedoeld om een betere houding aan te nemen, maar alleen aan te bevelen als u goed kunt typen met tien vingers. Draadloos De muis en het toetsenbord sluit u aan op uw computer. Er bestaan ook draadloze muizen en toetsenborden. Deze maken de chaos aan snoeren een stuk minder. Een nadeel is dat ze batterijen gebruiken, die snel op kunnen raken.

23 22 Computers, wat kan ik ermee? 18. Cd-rom en dvd De programma's die u op de computer installeert, staan meestal op een cd-rom. U kunt zelf ook gegevens op cd zetten met behulp van een cd-brander. Ook de dvd vinden we tegenwoordig standaard in een computer terug en de dvd-brander is aan een opmars bezig. Cd-rom De cd-rom zou u kunnen zien als opvolger van de floppydisk (diskette). Op een floppy past flink wat informatie, maar computerprogramma's worden steeds groter en de opslagruimte op een floppy werd langzaam maar zeker te klein. De cd-rom ziet er uit als een gewone muziekcd en kan veel informatie bevatten. Alle computers van de laatste jaren hebben een cd-romspeler of een cd-brander waarmee u zelf cd-roms kunt maken. Een cd-brander kan ook cd-roms lezen of afspelen. Floppydisk Dvd-speler Cd-brander / Cd-romspeler Dvd De laatste tijd hoort u veel over dvd. De dvd ziet er uit als een cd-rom, maar op een dvd kan weer veel meer informatie dan op een cd-rom. Zo past een bioscoopfilm met een goede kwaliteit niet op een cd-rom, maar wel op een dvd. Het is dan ook niet vreemd dat er dvd-spelers zijn voor de tv en voor de pc. Net als bij de cd-rom is er van de dvd ook een variant die niet alleen kan worden gelezen, maar die u ook zelf kunt beschrijven. De dvd-brander wordt tegenwoordig vrijwel altijd standaard in nieuwe computers geleverd. Een dvd-brander komt vooral van pas als u veel informatie op één schijf wilt zetten, bijvoorbeeld een zelfgemaakte film. Een dvd-brander kan ook dvd's afspelen en ook cd-roms lezen en branden.

24 Printer en scanner Naast de computer met muis en toetsenbord en ingebouwde cd- en dvd-speler kunt u ook nog allerlei apparatuur aansluiten. Naast veel pc's is een printer en een scanner te vinden. Printers Een printer is onmisbaar voor iedereen die brieven, verslagen, zelfgemaakte uitnodigingen, foto's enzovoort wil afdrukken. Bij de meeste computers is dan ook een printer te vinden. Printers zijn er grofweg in twee soorten: inkjetprinters en laserprinters. Laserprinters vinden we vooral in kantoren. De kwaliteit van het drukwerk is bijzonder goed, maar de apparaten zijn dan ook duur. Voor thuisgebruik zijn inkjetprinters geschikter. Voor niet al te veel geld koopt u een inkjetprinter die goede afdrukken in kleur kan maken, zodat u bijvoorbeeld ook foto's kunt printen. Printer Scanner Scanners U heeft een scanner nodig als u foto's of teksten van papier over wilt zetten naar de computer om ze daarna op het beeldscherm te kunnen bekijken en eventueel te bewerken. Op de meeste scanners legt u het papier op een glasplaat, zoals op een kopieerapparaat, waarna u de foto of de tekst kunt omzetten naar een bestand dat de computer kan lezen. De scanner wordt door de meeste mensen niet zo veel gebruikt als de printer, maar een redelijke kwaliteit scanner hoeft niet duur te zijn. Alles in één Raakt uw bureau wel erg vol met een printer en een scanner naast uw computer? Dan kunt u de aanschaf van een printer en scanner in één overwegen. Er zijn goede apparaten te koop die het allebei kunnen. Vaak kunnen ze ook kopiëren en soms is zelfs een fax ingebouwd.

25 24 Computers, wat kan ik ermee? 20. Digitaal fotograferen De digitale camera is in korte tijd bijzonder populair geworden. Dat is niet zo vreemd: digitale fotocamera's zijn inmiddels een betaalbaar alternatief voor de gewone camera, en ze hebben een aantal grote voordelen. Voordelen Met een digitale camera in de hand ziet u direct het resultaat van de foto die u hebt gemaakt. Valt hij tegen, dan verwijdert u de foto gewoon en maakt u een nieuwe, net zo lang totdat u tevreden bent. De foto's die u bewaart, kunt u op de vaste schijf van uw computer opslaan en afdrukken, via versturen of op internet zetten zodat iedereen ze kan bekijken. De digitale foto's die u maakt, worden bewaard op een geheugenkaart in de camera. Die kunt u leegmaken als u de foto's op de computer hebt opgeslagen. De digitale camera kunt u gewoon op de computer aansluiten. Er zijn ook losse apparaten in de handel die de inhoud van geheugenkaartjes van digitale camera's op de computer kunnen zetten. Digitale camera Welke camera? Net als bij een gewoon fototoestel geldt dat de keuze van een digitale camera heel persoonlijk is. Hij moet lekker in de hand liggen en u moet het gevoel hebben dat u er goed mee overweg kunt. Veel fotowinkels verkopen digitale camera's van de bekende merken. Voor de liefhebbers toch even wat techniek: de beeldkwaliteit van digitale camera's wordt uitgedrukt in megapixels (het oplossend vermogen, ofwel de scherpte van de foto's). De eerste digitale camera's leverden een kwaliteit van één megapixel, tegenwoordig zijn er al camera's met zes of meer megapixels. Laat u echter niet te erg verleiden door deze getallen. Camera wel/niet noodzakelijk? Voor het op de computer bewerken van foto's heeft u niet per se een digitale camera nodig. U kunt uw 'gewone' foto's tijdens het ontwikkelen ook op een cd-rom laten zetten. Of u scant uw afgedrukte foto's met uw scanner. Zo kunt u uw foto's toch op uw computer binnenhalen.

26 Windows, wat is dat? U hebt ongetwijfeld wel eens van Windows gehoord. Bijna alle computers gebruiken Windows, maar wat is het nu precies? Opdrachten geven Een computer is eigenlijk niets meer dan een kast met veel elektronica erin. Het is een dom apparaat, dat uit zichzelf niet weet wat het moet doen. Pas als u de computer opdrachten geeft, doet hij wat u wilt, bijvoorbeeld een programma starten of verbinding maken met internet. Om de computer die opdrachten te geven, hebt u een besturingssysteem nodig, zoals Windows. In Windows vertelt u de computer via het beeldscherm wat hij moet doen. Dat doet u bijvoorbeeld door met de muis een programma aan te wijzen dat u wilt starten. Op de meeste computers is Windows al geïnstalleerd, zodat u de computer direct aan het werk kunt zetten. Windows XP Windows 95, 98, Me, 2000, XP? Eens in de paar jaar komt er een nieuwe versie van Windows uit. Een nieuwe versie maakt de computer altijd weer iets 'slimmer' en is weer eenvoudiger te gebruiken dan de vorige. Toen in 1995 Windows 95 uitkwam, was dat een hele verbetering ten opzichte van de eerdere versies. Windows 98, Windows Me en Windows 2000 waren weer iets beter. Windows XP is de nieuwste versie. Deze is veel uitgebreider en eenvoudiger te gebruiken dan de vorige versies. Ook is Windows XP een stuk stabieler, waardoor de computer bijna nooit meer vastloopt. Alle nieuwe pc's hebben Windows XP. Hebt u een oudere computer, dan moet u het misschien met een eerdere Windows-versie doen, omdat Windows XP behoorlijk hoge eisen stelt aan uw computer.

27 26 Computers, wat kan ik ermee? 22. Internetverbinding Eerder in dit boekje hebt u al kunnen lezen wat u met internet kunt. Wilt u internet op, dan hebt u een abonnement bij een internetaanbieder nodig. Providers Het leggen van contact met internet gaat meestal door middel van een telefoonverbinding. Via een telefoonlijn kunnen computers met elkaar communiceren. Het verbinden met andere computers gaat via een internetaanbieder, ook wel provider genoemd. Deze provider verschaft de toegang tot internet door middel van grote aantallen computers die allemaal aangesloten zijn op internet. Wanneer u zelf een verbinding legt met een van de computers van de provider, komt u op internet. Inbelpunten Mensen die veel gebruikmaken van internet, nemen vaak een sneller en duurder abonnement. Met kabelinternet (via de radio- en tv-kabel) of ADSL (via de telefoon) kunt u sneller internetten en bent u bovendien altijd aangesloten op internet, zodat u niet steeds verbinding hoeft te maken. Deze abonnementen worden steeds goedkoper, maar zijn voor de doorsnee gebruikers nog altijd duurder dan een gewoon abonnement via de telefoon. Als u regelmatig gebruikmaakt van internet, is een kabel- of ADSL-abonnement meestal voordeliger. De internetaanbieder biedt toegang aan veel gebruikers De grotere internetaanbieders hebben in Nederland zoveel inbelpunten (het telefoonnummer van de provider dat uw eigen computer belt) dat het altijd mogelijk is lokaal te bellen. Dat scheelt aanzienlijk in de telefoonkosten. Abonnementen Er zijn twee soorten abonnementen: gratis en betaald. Deze bieden in feite dezelfde mogelijkheden, maar de betalende abonnee krijgt een snellere toegang en meer schijfruimte voor een eigen website. Overigens hoeft u met de gratis aanbieders geen medelijden te hebben. Zij krijgen hun inkomsten uit reclame en ontvangen van KPN Telecom een deel van elke telefoontik die u betaalt bij het gebruik van internet. Kabel en ADSL

28 Gevaren bedwingen De computer is een fantastisch apparaat, maar soms is hij helaas op een negatieve manier in het nieuws. Vooral virussen vormen een bedreiging en ook ongewenste is erg vervelend. Gelukkig kunt u zich hiertegen beschermen. Wat is een virus? Net als mensen kunnen computers soms een virus oplopen. Computervirussen ontstaan echter niet zomaar: ze worden geschreven door programmeurs. Een virus is een bestand dat op uw computer belandt en dat zich op andere computers kan verspreiden, meestal via . Soms richt het virus ook schade aan, het verwijdert bijvoorbeeld bestanden of het laat uw computer vastlopen. U moet er dus voor zorgen dat uw computer geen virus oploopt. Bescherming Antivirussoftware Als u veel gebruikmaakt van internet en bijvoorbeeld veel t, bestaat de kans dat uw computer een virus oploopt. Gelukkig zijn er programma's die u goed tegen virussen beschermen. Ze kunnen alle bestanden op uw computer controleren en virussen die eventueel worden aangetroffen, verwijderen. Wat echter nog belangrijker is: ze werken hun lijst met virussen regelmatig bij, zodat u altijd tegen de nieuwste virussen beschermd bent. Als u een virusscanner hebt en die regelmatig bijwerkt en bovendien geen bijlagen in van onbekenden opent, bent u goed beschermd tegen virussen. Spam Ook spam is de laatste tijd veel in het nieuws. Spam is ongevraagde reclame in berichten die naar een groot aantal mensen wordt verzonden. Het richt geen schade aan, maar het is gewoon vervelend om dagelijks te ontvangen waar u niet op zit te wachten. Ook tegen spam kunt u zich wapenen: er zijn speciale programma's om spam te weren. Veel internetaanbieders voorzien u van programma's om virussen en spam buiten de deur te houden.

29 28 Computers, wat kan ik ermee? 24. Hoe leert u het? Iedereen kan leren werken met de computer. Leeftijd, beroep of eerder genoten opleiding speelt hierbij geen enkele rol. En u hoeft er bepaald niet technisch aangelegd voor te zijn. U hoeft alleen maar te beschikken over een dosis nieuwsgierigheid en enthousiasme. Tegenwoordig zijn de computers zo gebruiksvriendelijk dat u er na korte tijd vertrouwd mee zal zijn. Starten met de computer Natuurlijk leert u pas echt met de computer werken door het te doen. Het doorwerken van een Visual Steps-computerboek voor beginners is een uitstekende start om met de computer vertrouwd te raken. Stap voor stap leert schrijver Addo Stuur u omgaan met de pc en zijn toepassingen. De boeken van Addo Stuur kunt u geheel zelfstandig op uw eigen computer doorwerken. Iedere opdracht voert u direct uit op uw eigen pc. Van iedere handeling ziet u in het boek een schermafbeelding zodat u per stap kunt controleren of u op de goede weg bent. Elk boek van Addo Stuur is een complete thuiscursus. Bent u eenmaal vertrouwd met de computer, dan kunt u de andere boekenseries van Addo Stuur gebruiken om verschillende programma's te leren kennen. Alle boeken zijn volgens dezelfde stap-voor-stap-methode geschreven. Alle informatie over de boeken van Addo Stuur vindt u op Hebt u graag een extra steuntje in de rug of hebt u zelf nog geen computer, dan kunt u overwegen om een computercursus te volgen. Tijdens zo'n cursus kunt u ook rustig bekijken of het werken op een computer aan uw verwachtingen voldoet. Veel onderwijs- en cursusinstellingen maken voor hun cursussen gebruik van de cursusboeken van Addo Stuur/ Visual Steps. Bent u een senior en ziet u op tegen het volgen van een cursus? Op veel plaatsen worden speciaal voor senioren beginnerscursussen georganiseerd. Daar leert u in uw eigen tempo omgaan met een pc. Een bekende organisatie die seniorencursussen organiseert, is SeniorWeb. Beginnersboeken Als u nog nooit op een computer heeft gewerkt, start u met een beginnersboek. In de serie Computerboeken voor senioren, die speciaal voor senioren ontwikkeld is, vindt u beginnersboeken over Windows XP, Windows Me en Windows 98. U kiest het boek dat past bij de Windows-versie op uw computer. Als u een (vrij) nieuwe computer bezit, zal dat waarschijnlijk Windows XP zijn. Het eerste boek dat u gaat doorwerken om kennis te maken met de computer, is de titel: Windows XP voor senioren ISBN Wilt u meer leren over Windows XP en de bijbehorende programma's, dan gaat u verder met de volgende boeken uit deze serie: Windows XP voor senioren deel 2 ISBN Windows XP voor senioren deel 3 ISBN Tips en trucs voor senioren in Windows XP ISBN Wilt u meer weten over internet en dan kiest u het volgende boek uit de seniorenserie: Internet en voor senioren met Windows XP ISBN

30 29 Voor Windows 98 zijn de volgende boeken uit de seniorenserie verkrijgbaar: Windows 98 voor senioren ISBN Windows 98 voor senioren deel 2 ISBN Tips en trucs voor senioren in Windows 98 (ook Me) ISBN Internet en voor senioren met Windows 98 ISBN Voor Windows Me zijn de volgende boeken uit de seniorenserie verkrijgbaar: Windows Me voor senioren ISBN Windows Me voor senioren deel 2 ISBN X Tips en trucs voor senioren in Windows 98 (ook Me) ISBN Internet en voor senioren met Windows Me ISBN Als u het eerste deel van de seniorenserie heeft doorgewerkt, kunt u al overstappen naar een boek uit iedere andere serie van Addo Stuur / Visual Steps. Er zijn boeken over allerlei onderwerpen, onder andere foto- of videobewerking, drukwerk maken, tekstverwerken etc. Tip: let ook op de unieke serie Bookware: boek + software in één zeer voordelige koop. Bij deze serie krijgt u het volledige, Nederlandstalige programma bij het boek meegeleverd. Bron van informatie: Op de website van Visual Steps vindt u alle informatie over de boekenseries van Addo Stuur. Van ieder boek vindt u een inhoudsopgave, een deel van een hoofdstuk ter inzage, het ISBN-nummer en de prijs. Alle boeken kunt u in de boekhandel aanschaffen of daar bestellen. Wilt u een boek liever thuisbezorgd krijgen, dan kunt u gebruikmaken van de bestelservice op deze website. Daarnaast heeft u gratis toegang tot vele webpagina's met gratis Tips (op de Visual Stepsmanier uitgewerkt) die u zelf kunt afdrukken. Ook de rubriek met antwoorden op veelgestelde lezersvragen en de uitleg over computerprogramma's en wat u er mee kunt doen, zijn een bron van informatie. Wilt u op de hoogte blijven van de nieuwe uitgaven van Addo Stuur? Neem dan een gratis abonnement op de Nieuwsbrief die maandelijks per verstuurd wordt.

31 30 Computers, wat kan ik ermee? 25. Visual Steps-methode Alle boeken van Addo Stuur zijn volgens dezelfde Visual Steps-methode geschreven. Als u één boek kent, weet u precies wat u kunt verwachten van de andere boeken. Als de methode u bevalt, kunt u dus zonder aarzeling iedere andere titel van Addo Stuur / Visual Steps aanschaffen. Deze boeken zijn bijzonder door de: Inhoud: Er is rekening gehouden met de wensen, kennis en vaardigheden van beginnende computergebruikers. Structuur: U gaat direct aan de slag. Door de kleine stappen kunt u gemakkelijk de instructies volgen. Schermafbeeldingen: U werkt aan de hand van schermafbeeldingen. Zo kunt u snel zien of u op de goede weg bent. Uitvoering: De boeken zijn uitgevoerd in een fors formaat en bevatten prettige, grote letters voor de leesbaarheid. Pagina s uit een Visual Steps-boek

32 Woordenlijst A ADSL: Afkorting voor asymmetric digital subscriber line. Een snelle vorm van internettoegang. B Besturingssysteem: Programma dat zorgt dat uw computer werkt. Via het besturingssysteem geeft u opdrachten aan uw computer. Windows is het meest gebruikte besturingssysteem. Browser: Letterlijk: bladerprogramma. Met een browser kunt u pagina's op het world wide web bekijken. C Cd-brander: Apparaat waarmee u zelf bestanden, programma's of muziek op lege cd-roms kunt zetten, en waarmee u cd-roms kunt lezen. Cd-rom: Cd voor in de computer, waar bestanden en programma's op staan. Chatten: Elektronisch babbelen door tekst te typen die direct naar één of meer personen wordt verstuurd. CRT-monitor: Gewone beeldbuismonitor. D Digitale camera: Camera waarmee u digitale foto's maakt die u op de computer kunt bekijken en bewerken. Naast digitale fotocamera's zijn er ook digitale videocamera's. Dvd: Schijfje waarop meer informatie past dan op een cd-rom, bijvoorbeeld een complete bioscoopfilm met zeer goede beeldkwaliteit. Dvd-brander: Apparaat waarmee u zelf bestanden, programma's, muziek of films op lege dvd's of cd-roms kunt zetten, en waarmee u ook dvd's en cd-roms kunt lezen of afspelen. Diskette: zie Floppydisk E Elektronische post: getypte berichten die via internet worden verzonden. Via kunnen behalve tekst ook plaatjes en andere kleine bestanden worden verstuurd. Ethernet: Aansluiting voor een netwerk van computers. Ook gebruikt bij ADSL of kabelinternet. F Firewire: Systeem voor aansluiting van apparaten op een computer. Floppydisk (diskette): Kleine vierkante schijf waarop u bestanden en programma's kunt opslaan. De floppydisk wordt steeds vaker vervangen door andere mogelijkheden om informatie op te slaan. G Geluidskaart: Onderdeel van de computer voor de weergave van het geluid. Grafische kaart: Onderdeel van de computer voor de weergave van het beeld. H Harde schijf: Schijf in de computer waarop alle programma's en bestanden worden opgeslagen. Ook vaste schijf of harddisk genoemd. De grootte van de harde schijf wordt uitgedrukt in gigabytes. I Inkjetprinter: Printer die de inkt op papier spuit. Internet: Het grootste wereldwijde netwerk van computers. Via internet kunt u informatie opzoeken en en.

33 32 Computers, wat kan ik ermee? Intern geheugen: Geheugen dat de computer gebruikt bij het uitvoeren van een of meer programma's. Ook werkgeheugen of RAM genoemd. De hoeveelheid wordt uitgedrukt in megabytes. K Kabelinternet: Een snelle vorm van internettoegang via de radio- en tv-kabel. L Laptop: Letterlijk schootcomputer, ook notebook genoemd. Computer, toetsenbord en monitor in één, waardoor het een handzaam maar vrij duur apparaat is. Laserprinter: Printer die afdrukken van een zeer goede kwaliteit levert en die daardoor op veel kantoren wordt gebruikt. M Monitor: Beeldscherm. Er zijn platte monitoren en monitoren met een beeldbuis. Muis: Apparaat waarmee u de computer opdrachten geeft door op de knoppen te drukken (klikken). P PC: Afkorting voor personal computer. Printer: Apparaat dat tekst of foto's vanaf de pc op papier afdrukt. Er zijn zwart-wit- en kleurenprinters. Ook wordt er onderscheid gemaakt tussen inkjet- en laserprinters. Processor: Het hart van de computer. De processor zorgt dat de computer en de programma's op een goede manier samenwerken. De snelheid wordt uitgedrukt in megahertz (MHz) of gigahertz (GHz). Provider: Internetaanbieder die u toegang verschaft tot internet. S Scanner: Apparaat dat tekst of afbeeldingen van papier leest en omzet zodat de computer ermee overweg kan. Zo kunt u foto's, afbeeldingen en tekst van papier op uw beeldscherm weergeven. Site: Zie Website. Spam: Ongewenste met reclame die naar een groot aantal ontvangers wordt gestuurd. Surfen: Het bekijken van pagina's op het world wide web. T Tekstverwerker: Programma om teksten te typen en op te maken, zodat u ze kunt afdrukken of als kunt versturen. TFT-monitor: Platte monitor waarin het beeld met behulp van kristallen wordt opgebouwd. Het beeld is prettiger voor het oog dan bij de gewone CRT-monitoren. U USB: Afkorting voor universal serial bus. Systeem voor aansluiting van apparaten op een computer. V Virus: Programmaatje dat zich, meestal via , snel kan verspreiden over een groot aantal computers en schade aan kan richten. W Website: Verzameling pagina's op internet die bij elkaar horen. Bijvoorbeeld of Windows: Het meest gebruikte besturingssysteem, dat zorgt dat u uw computer opdrachten kunt geven. De nieuwste versie heet Windows XP. Eerdere versies waren Windows Me, Windows 2000, Windows 98 en Windows 95. World wide web: Zie www. WWW: Afkorting voor world wide web, een verzameling webpagina's met tekst, plaatjes, muziek en filmpjes.