New York theworld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "New York. 2015 2theworld"

Transcriptie

1

2 New York theworld Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en / of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van 2theworld. Deze uitgave werd met de meeste zorg samengesteld. De in deze uitgave opgenomen gegevens (prijzen, tijden, e.d.) zijn echter aan veranderingen onderhevig. Indien deze uitgave toch onjuistheden blijkt te bevatten, kan 2theworld daarvoor en voor de eventuele consequensties die deze onjuistheden hebben, geen aansprakelijkheid aanvaarden. Indien u ter plaatse een andere situatie aantreft dan dat er in deze uitgave was vermeld, zouden wij u graag willen vragen om dit aan ons te melden via: info@2theworld.nl. 2

3 2theworld.nl Inhoudsopgave Geschiedenis 4 Algemene informatie 5 Klimaat 6 Vervoer 7 Winkelen 8 Bezienswaardigheden 9 Museuminformatie 20 3

4 New York Geschiedenis New York werd voordat het ontdekt, bewoond door Indianen. De eerste ondekkingsreiziger die New York tegenkwam op zijn reis was de Italiaan Giovanni da Verazzano in Hij is echter alleen in de buurt van de plek van de tegenwoordige New York Harbor geweest om weer snel weer de Atlantische Oceaan op te varen. In 1609 werd het gebied rondom Manhattan pas echt ondekt door Henry Hudson. Dit was een Engelsman die voor de Verenigde Oostindische Compagnie voer. Hij voer helemaal door tot aan Albany, de huige hoofdstad van de staat New York. De rivier heeft zijn naam dan ook te danken aan Henry Hudson. In 1621 kwamen de eerste Hollandse pelshandelaren naar het eiland Manhattan. Vier jaar later arriveerde het eerste schip van de West Indische Compagnie, hun taak was de handel met Nederland die was opgezet te beschermen. De West Indische Compagnie zette voet aan wal in het hedendaagse Manhattan, wat ze toentertijd Nieuw-Amsterdam genoemd hadden. In 1628 werd heel Manhattan door Peter Minuit opgekocht van de Indianen voor maar liefst 60 gulden. In 1953 werd er rondom de handelpost een muur neergezet die bescherming zou moeten bieden bij een aanval van Indianen. Eén van de bekenste straten ter wereld dankt hier zijn naam aan, de straat die aan deze muur liep hete Walstraat, tegenwoordig vertaald naar het Engelse Wall Street. 4 In 1664 werd Nieuw-Amsterdam overgenomen door de Engels. In 1673 namen de Nederlanders het bestuur terug van de Engelsen, om vervolgens een jaar later alles met Engeland te ruilen voor Suriname. Na een jaren durende, veelal bloedige oorlog (lees: onafhankelijkheidsstrijd), vertrok Engeland uiteindelijk op 1783 uit New York en droeg daarmee het bestuur over aan George Washington. Door de komst van George Washington naar New York, werd New York ook de eerste officiële hoofdstad van de Verenigde Staten. George Washington zou pas in 1789 de eerste officiële president worden. Een jaar later werd er besloten om in plaats van New York, Philadelphia als hoofdstad van de Verenigde Staten te benoemen. In de hierop volgende jaren trokken er veel mensen naar New York en groeide al snel uit tot een stad met meer dan inwoners. In 1860 groeide New York uit tot de grootste stad van de Verenigde Staten, hierdoor was New York een erg populaire plek om naar toe immigreren. Al snel werd er door architect Law Olmsted een park net boven Manhattan aangelegd, dit zou uitgroeien tot het inmiddels wereldberoemde Central Park. Omdat er zoveel mensen naar New York kwamen was er nieuwe woonruimte nodig, deze werd al snel gezocht aan de andere kant van de rivieren, in 1883 werd daarom de Brooklyn Bridge gebouwd, die de twee belangrijke wijken met elkaar zou verbinden. In 1892 is het immigratiecentrum op Ellis Island gebouwd, iedereen die New York

5 2theworld.nl van buiten af in wilde komen moest langs het immigratiecentrum. In iets meer dan 50 jaar zijn er meer dan 17 miljoen mensen via Ellis Island New York binnen gekomen. In 1898 werden de verschillende wijken van New York samengevoegd tot Greater New York, hiermee kwam het totaal aantal inwoners rond de 3.3 miljoen te liggen. Doordat er zoveel mensen naar New York komen, vindt er al snel groepering plaats in de wijken, zo zijn nog steeds wijken terug te vinden als Little Italy en China Town. In de eerste helft van de 20ste eeuw groeide New York uit tot een wereldcentrum voor industrie, handel en communicatie. Al snel werder er verschillende metrolijnen aangelegd, welke samen met het Grand Central Station voor een goed vervoersnetwerk zorgden. In 1929 kwam hier echter een eind aan, toen na tijden van onrust de Grote Depressie uitbrak, de vraag naar arbeid bestond niet langer in New York. Na een val van de beurzen krabbelden de beurzen weer langzaam omhoog in de jaren '30. Waarna ook steeds meer wolkenkrabbers de skyline van New York sierden. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog groeide New York uit tot een gevaarlijke, criminele stad. Hier zou echter pas echt een einde aan komen onder het bewind van Rudy Giuliani in de jaren '90. New York was toen weer helemaal opgebloeid en de toerismesector had New York ook weer helemaal gevonden. Het district rondom Broadway werd volledig opgeknapt in Op 11 september 2001 werd New York getroffen door een terroristische aanslag. 2 gekaapte vliegtuigen vlogen het World Trade Center in. Beide torens van zo'n 400 meter hoogte stortten in waarbij zo'n 3000 mensen om het leven kwamen. Tegenwoordig is de plek van het World Trade Center bekend als One World Trade Center. Eind 2012 werd New York getroffen door orkaan Sandy. Grote delen van de stad liepen schade op. In het centrum viel de schade, op flinke overstromingen in met name de metro na, mee. In de buitenwijken van New York was de schade echter vele malen groter: volledige wijken werden verwoest door overstromingen die de orkaan met zich meebracht. Als gevolg van de orkaan werd voor het eerst in de geschiedenis de New York Marathon afgelast. Algemene informatie Aantal inwoners: Oppervlakte: km 2 Criminaliteit en Veiligheid We kennen New York allemaal van de aanslagen van 11 september. Wil dat zeggen dat New York niet veilig is? Zeker niet, tegenwoordig doet Amerika er alles aan om haar burgers veiligheid te bieden. Op straat zie je veel agenten en alle overheidsgebouwen worden zwaar bewaakt. Er kan natuurlijk altijd iets gebeuren, maar dat geldt voor elke wereldstad, maar in New York is die kans wel erg klein. 5

6 New York Vroeger, voor de jaren '90, stond New York als zeer gevaarlijke stad bekend. Dankzij het bewind van Rudy Giuliani is hier verandering in gekomen, zo zijn wijken als Harlem behoorlijk opgeschoond. Wat dat betreft zie je als toerist weinig meer van de criminaliteit, echter 's avonds en 's nachts komen de dealers en bendeleden van New York tot leven. Dan is een plek als bijvoorbeeld Central Park of Washington Square Park niet echt een goed idee om naar toe te gaan. Maar overdag zul je niet snel problemen ervaren in New York, mits je je wel bewust bent dat je een toerist bent in een wereldstad. Alarmnummers 911 Munteenheid In de Verenigde Staten wordt gebruik gemaakt van de Amerikaanse dollar ($), zo ook in New York. $ 1,- staat ongeveer gelijk aan 0.75 In New York kun je dollars pinnen bij pinautomaten van de banken, er zijn overigens ook verschillende geldwisselkantoren waar je geld kunt wisselen (met name in de buurt van Times Square). Tijdzone GMT 5 Met Nederland 6 Elektriciteit In heel Amerika maakt men gebruik van twee stekkers: een twee pins (type A) en een drie pins (type B) welke hetzelfde is als de twee pins alleen dan met een extra pin voor de aarde. Het elektriciteitsnet in Amerika levert 120 Volt (60Hz). Dit is minder dan het Nederlandse Voltage. Sommige apparatuur werkt dan ook niet in Amerika. Klimaat New York heeft een erg schommelend klimaat. Zo kan het er enorm koud zijn, maar ook de hoge temperaturen worden in de zomer geregeld gehaald. Maar New York, met name het gebied met de vele hoogbouw creëert zijn eigen klimaat. Hier is het zowel in de zomer als in de winter net iets warmer dan in de buitensteden van New York. Winter In de winter (december - maart) kan het vriezen in New York (gemiddelde temperatuur in deze periode is +1 graden celcius). Daarnaast komen er geregeld sneeuwstormen voor, in zeer korte tijd valt er zeer veel sneeuw, waardoor alles ontregeld raakt. Mocht je in de winter naar New York gaan, houd dan rekening met een mogelijke sneeuwstorm door waterdichte schoenen mee te nemen. Zomer In de zomer (juni - september) schieten de uitersten qua weer de andere kant op. Doordat de temperatuur in de zomer zo hoog ligt, komen er geregeld tropische (onweers)buien voor. Soms wordt New York ook getroffen door de overblijfselen van een orkaan. 6

7 2theworld.nl Lente en herfst De meest aangename periode om New York te bezoeken zijn de lente en de herfst. De temperaturen liggen niet te hoog of te laag en daardoor komen er geen 'rare' natuursverschijnselen zoals sneeuwstormen of tropische stormen voor. Vervoer New York is een wereldstad van enorme grootte en dat vraagt ook om een adequaat vervoerssysteem. Je kunt de auto pakken, want verdwalen doe je toch niet zo snel, kijkend naar het stratenplan. Maar zelf rijden in New York is niet echt een goed idee, omdat het er behoorlijk wild aan toe kan gaan. Daarom zullen we op deze pagina alle vervoersmogelijkheden in New York uiteen zetten. Metro In 1903 werd er begonnen aan de bouw van de New York Subway, later dan in andere grote steden zoals London. Een jaar later kon het eerste stukje van de metro in dienst genomen worden (vanaf het stadshuis naar Harlem). Tegenwoordig is het metrostelsel flink uitgebreid, met meer dan 400 kilometer spoor is het het grootste metrostelsel ter wereld. Nadat jarenlang de metro bekend stond als onveilig en de plek waar je overvallen werd, is dat tegenwoordig niet meer zo. Overdag is het veilig om met de metro te reizen, 's nachts kan het in sommige wijken nog wel onveilig zijn om met de metro te reizen (met name buiten Manhattan). Tegenwoordig kun je metrokaartjes kopen voor $2,25, hiervoor kun je overal naar toe. Verstandiger is het om een dagkaart of een rittenkaart te kopen, zodat je de hele dag met die kaart kan reizen, over het algemeen hoef je maar 3 keer met de metro te reizen en je hebt die kaart er al uit. Door de hoeveelheid aan verschillende metrolijnen, werken ze in New York met de letter aanduiding, elke lijn heeft zijn eigen letter (soms met een cijfer). Let er wel op wat voor een metro er op dat moment rijdt, er rijden namelijk ook expressmetro's, die stoppen op maar een klein aantal stations. Busdienst Door heel New York rijden er bussen van de Transportation Authority (MTA) volgens vaste lijnen. In heel Manhattan moet je de bussen nemen met een M op het routebord, dan blijf je in ieder geval in Manhattan. Een busrit kost je $2,25 voor alle ritten. Je kunt dit betalen door middel van het gebruik van een MetroCard (dagkaart), speciale munten of gepast (klein)geld. Er zijn twee diensten in Manhattan: de noord-zuid lijnen en de oost-west lijnen. Heb je een kaartje gekocht voor de noord-zuid lijn dan mag je 1 keer overstappen op een oost-west lijn. Dit omdat de meeste bussen de straat volgen waar ze op rijden. De bushaltes liggen meestal op de hoek van een straat, elke tweede straat. De busdienst is zeker 's avonds en 's nachts een veiligere optie dan de metro. Alle bussen in New York zijn tegenwoordig toegankelijk met een rolstoel. 7

8 New York Naast de openbaarvervoerbussen zijn er ook de Gray Line bussen. Dit zijn de bekende rode dubbeldekkerbussen, die toeristische rondritten door de stad verzorgen. Kaartjes voor het openbaar vervoer zijn niet geldig voor de Grey Line bussen. Taxi's New York staat bekend om zijn taxi's, en wel om de bekende gele taxi's (ook wel Yellow Cab genoemd). Op het moment rijden er meer dan taxi's rond in New York. Dit is dan ook de enige bedrijfssector die mensen van straat mag oppikken. Maar pas op, in het verleden kwam het nogal eens voor dat de taxichauffeur een langere route nam dan nodig was. Zorg er daarom voor dat je weet waar je heen moet als je een taxi neemt, want heel erg goedkoop zijn ze niet de taxi's in New York. Bijna in alle taxi's hangt een lijstje met rechten voor de klant, hierop zijn deze en meer rechten te lezen. Boot New York, en dan specifiek Manhattan wordt omringd door water. Daarom zijn er door de jaren heen verschillende bruggen en tunnels gebouwd. Voor de toerist is er echter een veel leukere, betere en goedkopere optie. Er vaart namelijk een veerpont tussen Manhattan en Staten Island, deze is gratis vanwege het grote aantal zakenmensen. Je kunt in een uur tijd even op en neer varen naar Staten Islans, op deze manier heb je een geweldig zicht op de skyline van New York en kom je dicht langs het vrijheidsbeeld. 8 Er is echter nog een andere mogelijkheid, er zijn ook rondvaartboten en veerponten waar je wel voor moet betalen, dit zijn dan gelijk de wat meer toeristische boten, bijvoorbeeld de boot die je naar Ellis Island brengt. Overige transport mogelijkheden Vanwege het chaotische verkeer wordt het afgeraden om zelf rond te gaan fietsen in het drukke verkeer. Wat wel een optie is, zijn de riksja's. Deze fietsen kunnen je in Manhattan zo'n beetje overal heen brengen. Voor de mensen met een wat groter bugdet zijn er verschillende bedrijven die helikopter rondvluchten aanbieden. Een groot bedrijf wat rondvluchten aanbiedt is naast het gebouw van de Port Authority te vinden. Winkelen New York is een prima stad om te winkelen. Bekend van film en TV zijn de dure winkelstraten. Maar ook met iets minder budget kun je prima shoppen in New York. Op deze pagina zullen we de belangrijkste plekken vermelden. Soho, Greenwich Village en North of Little Italy (Nolita) In deze drie wijken heerst een relaxte sfeer, en kun je veel trendy kleine winkeltjes vinden. Maar ook de grote designer winkels zijn vertegenwoordigd in deze wijken. Maar toch kun je hier het beste terecht in de vele zijstraatjes waar vaak de leukste winkels zitten.

9 2theworld.nl Meatpacking District Het Meatpacking District is zoals de naam al doet vermoeden het voormalige slachtgebied van New York, de dieren werden hier naartoe gebracht, geslacht en verpakt om naar de winkels in New York te sturen. Tegenwoordig heeft het Meatpacking District een ware metamorfose ondergaan. Het is een van de meest trendy buurten van New York, je vind er veel designer winkeltjes en uitstekende trendy restaurantjes en clubs. Hoewel de sfeer en het uiterlijk van sommige gebouwen anders doen vermoeden is het een uitstekende plek om even doorheen te wandelen. Madison Avenue - 5the Avenue - 57th Street Deze 3 straten, die elkaar kruisen, zijn bekend vanwege de enorme merken die hier gevestigd zijn. Alle merken zijn hier gevestigd, zo kun je bijvoorbeeld in een mega winkel van Nike (Niketown) de laatste sportartikelen kopen, of bij de Disneystore alles omtrent Disney verkrijgen. En uiteraard zijn hier ook winkels te vinden van onder meer Dolce & Gabbana, Gucci en Giorgio Armani. Als je van shoppen houdt, dan moet je hier geweest zijn. Macy's Een van de bekendste en grootste warenhuizen ter wereld is Macy's. Alle topmerken zijn in het vele verdiepingen tellende warenhuis te vinden. Macy's werd al in 1857 opgericht, maar na het overlijden van de oprichter was het buiten proporties gegroeid. De toenmalige winkel maakte gebruik van maar liefst 11 gebouwen. In 1922 is Macy's dan ook verhuisd naar de huidige locatie, tussen W34st, tussen Broadway en 7th Ave. Bijna alle winkels in New York zijn de hele week geopend van 's ochtends tot soms ver in de avond. Genoeg tijd om dus om alle winkels van binnen en van buiten te bekijken. Bezienswaardigheden Battery Park Battery Park, New York, NY Battery Park is een groot stadspark aan de zuidkant van Manhatten. Als je door Battery Park loopt dan heb je niet in de gaten dat je door New York loopt, althans zolang je niet omhoog kijkt, want de wolkenkrabbers torenen ver boven het park uit. De naam 'Battery' stamt nog uit de Nederlandse en Engelse tijd in Nieuw- Amsterdam (het voormalige New York). Op de landpunt stonden namelijk de kanonnen welke de vesting met de voor de handel belangrijke haven moesten beschermen tegen een aanval van zee. Vanaf Battery Park heb je een goed uitzicht op onder andere het vrijheidsbeeld. Maar verder vind je er ook verschillende monumenten (waaronder tegenwoordig ook The Sphere, welke voorheen voor het World Trade Centre stond) en het oude fort (Castle Clinton) wat voor de oorlog van 1812 door de Amerikanen is gebouwd. 9

10 New York Castle Clinton is later ook nog gebruikt voor om de immigranten in op te vangen, later werd deze functie over genomen door Ellis Island. Tegenwoordig kun je prima ontspannen in Battery Park. Veel New Yorkers die even willen ontsnappen aan de drukte en hectiek zie je vaak lunchen in Battery Park Aan de zuidzijde van het park vind je ook het volledig vernieuwde Staten Island Ferry Terminal, vanwaar de veerpont naar Staten Island vertrekt. Brooklyn Bridge Brooklyn Bridge, New York, NY Vader en zoon Roebling hebben de Brooklyn Bridge ontworpen en in opdracht van de stad New York in 1883 laten bouwen. Als doel hadden zij zichzelf gesteld de mooiste brug ter wereld te creëren. Of dat gelukt is hangt van ieders eigen mening af, maar zeker is dat het een zeer bijzondere hangbrug is geworden. De brug verbindt Lower Manhattan met Brooklyn. De brug is 1834 meter lang, en de grootste overspanning is 486 meter. Daardoor had de brug lange tijd de titel langste hangbrug ter wereld. De brug is bijna geheel gemaakt van staal. Met een voetgangers passage tussen de twee rijrichtingen in. Het leuke is dat als je over de brug loopt en tussen de planken door naar beneden kijkt, je niets anders ziet dan water. De brug is als één van de weinige oude bruggen nog over. Gelukkig bleek de 10 brug niet op wind te reageren. Windtunneltesten werden pas na 1950 voor bruggen verplicht, hierdoor kon de brug ook gerust blijven staan. De brug is letterlijk een van de belangrijkste verbindingen tussen Manhattan en Brooklyn. Ten tijde van stakingen en bijvoorbeeld de aanslagen van 11 september kon de brug gebruikt blijven worden. Central Park Central Park, New York, NY In de 19de eeuw kwamen er veel immigranten naar New York, hierdoor groeide de bevolking van deze Amerikaanse stad in korte tijd zeer snel. Omdat iedereen behoefte had aan open ruimte gingen de inwoners van New York eerst vooral naar kerkhoven toe. Later heeft het stadsbestuur naar voorbeeld van bijvoorbeeld het Londense Hyde Park een stadspark laten aanleggen. Het eerste park was een stadspark ter grootte van 2,8 vierkante kilometer en begon bij de 59th Street en eindigde bij 106th Street. Na de aanleg raakte Central Park al snel in verval. Pas in 1934 werd er een grote schoonmaak gehouden in de stadsparken van New York, alle dode bomen en planten werden weggehaald en alle bouwwerken werden schoongemaakt. Central Park stond in het verleden bekend als zeer gevaarlijk. Je kon, met name 's avonds en 's nachts, niet door Central Park lopen. Tegenwoordig is de criminaliteit sterk teruggedrongen.

11 2theworld.nl Central Park beschikt over zijn eigen politie-eenheid, waar zowel politieagenten als vrijwilligers ervoor waken dat Central Park veilig is. Met een gemiddeld aantal bezoekers van 25 miljoen per jaar mag dat ook wel. Tegenwoordig is Central Park een geliefde bestemming voor hardlopers, fietsers, skaters en overige sporters. Als toerist kun je heerlijk wandelen en de nabij gelegen bezienswaardigheden zoals het Metropolitan Museum of Art of het Guggenheim Museum bezoeken. Chrysler Building 405 Lexington Avenue, New York, NY De Chrysler Building is één van de mooiste en tevens beroemdste voorbeelden van de Art deco-stijl. Ook de Chrysler Building werd gebouwd uit de competitiedrift om het hoogste gebouw van New York te bouwen die tussen zakenmensen (Walter Chrysler) en architecten bestond (ook het Empire State Building bijvoorbeeld). Toen de Chrysler Building in 1930 klaar was heeft het een jaar de titel mogen dragen als hoogste gebouw ter wereld. Er was overigens een strijd om het hoogste gebouw van New York, er deden verschillende gebouwen mee in de strijd. Chrysler besloot daarop in het diepste geheim, binnen in de bovenste verdiepingen van het gebouw een enorme stalen spits van bijna 60 meter hoogte bouwen. Toen deze spits op het dak gezet werd, was het gelijk het hoogste gebouw van New York en ook van de wereld. Maar met zijn 319 meter zou het een jaar later overtroffen worden door het Empire State Building (381 meter hoog). De Chrysler Building staat bekend om de enorme hoeveeld van auto's afgeleide voorwerpen die in het gebouw verwerkt zijn. De verlichte toren siert al jaren de skyline van New York, en wordt als een van de mooiste torens van New York gezien. Dakota Building 1 West 72nd Street, New York, NY The Dakota is al in 1884 gebouwd aan de rand van Central Park. Het was oorspronkelijk al bedoeld als woonruimte voor de rijkere klasse. De architect (Henry J. Hardenbergh) wilde een gebouw ontwerpen wat het mooiste en meest luxueuze appartementencomplex van Amerika zou worden. Halverwege de 19de eeuw was hij op zoek naar een geschikte plek. Op een gegeven moment kwam hij in de buurt van Central Park, waar toen nog voornamelijk oude boerderijen stonden. Naar zijn mening zou dit de beste plek zijn om een dergelijk gebouw neer te zetten. Hierdoor heeft het ook zijn naam gekregen, de architect vond het landschap op de kale vlaktes van de Dakota's lijken. Uiteindelijk was het gebouw in 1884 klaar. Nog voordat het klaar was waren alle 93 appartementen al verkocht. En dat de appartement luxe zijn, kun je wel zeggen, sommige appertementen hebben tussen de 12 en de 20 kamers. Bovendien werd er in het oorspronkelijke ontwerp zelf een 11

12 New York cricketveld en een tennisbaan getekend, daar zijn echter andere gebouwen voor in de plaats gekomen. The Dakota is wereldberoemd geworden toen op 8 december 1980 John Lennon, op de stoep van the Dakota, waar hij woonde, werd doodgeschoten. Ellis Island Ellis Island, New York, NY ma - zo: toegang eiland: gratis; ferry: $ 18,- Ellis Island was jarenlang de toegangspoort tot New York. In eerste instantie had het eiland daarbij een beschermende functie voor de stad. Op het eiland stond een fort dat New York voor aanvallen vanaf het water moest beschermen. Tot 1892 werden nieuwe immigranten in New York ontvangen in Castle Clinton. Vanaf 1892 vond deze eerste opvang op Ellis Island plaats. In 1897 werd Ellis Island getroffen door een grote brand, niet alleen de meeste gebouwen gingen hierbij verloren. Ook het tot dan toe opgebouwde archief is verloren gegaan. Het huidige gebouw op Ellis Island werd in 1900 voltooid. De autoriteiten hadden dit gebouw ontworpen om ruim immigranten per dag te kunnen verwerken. Kort na de opening van het nieuwe gebouw bleek het echter nauwelijks de toestroom van mensen aan te kunnen. In ruim 50 jaar tijd, passeerden zo'n 12 miljoen immigranten Ellis Island. Hier werden zij gescreend op ziektes en een eventueel crimineel verleden. 12 Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werd een deel van Ellis Island ook gebruikt als gevangenis. Hoofddoel bleef echter het screenen van de vele immigranten. Nadat Ellis Island in 1954 werd gesloten raakten de gebouwen al snel in verval. Na jaren van leegstand, werden de gebouwen uiteindelijk opgeknapt voor ruim 150 miljoen dollar. Deze verbouwing was in 1990 voltooid, toen ook het eiland weer open ging voor het publiek. Sindsdien is het Ellis Island Immigration Museum gratis te bezoeken. In het museum is de geschiedenis van de grote immigranten stroom her te beleven. Empire State Building 350 5th Avenue, New York, NY ma - zo: $ 27,- Het Empire State Building is in 1930 gebouwd om anderhalf jaar later al open te kunnen. De bouw was eigenlijk een weddenschap tussen een aantal zakenmensen en architecten over wie het eerste en hoogste gebouw kon bouwen. Uiteindelijk wist het Empire State Building dit te winnen. Lange tijd was het niet alleen het hoogste gebouw van de stad met zijn 381 meter, maar ook het hoogste gebouw ter wereld. Tot 1971 heeft het de titel van hoogste gebouw ter wereld gedragen, na 1971 kwam deze eer aan het voormalige World Trade Center en vervolgens aan een hele serie andere gebouwen. Eén van de bijzondere aspecten van het ontwerp van het Empire State Building

13 2theworld.nl is de grote antenne op het dak, dit was zo ontworpen zodat luchtschepen konden aanmeren, door de harde wind op die hoogte bleek dit echter een haast onmogelijke opgave, de enige keer dat het uitgeprobeerd is, liep dan ook bijna af op een ramp. Door de jaren heen is het Empire State Building redelijk vaak in het nieuws geweest, zo is er in 1945 een vliegtuig tegenaan gevlogen, de schade bleef beperkt en was herstelbaar. Maar ook een liftongeval waarbij een lift een vrije val heeft gemaakt van tientallen verdiepingen. Wonderbaarlijk genoeg heeft de passagier het overleefd. Tegenwoordig is het Empire State Building weer het hoogste gebouw van New York. Je kunt het Empire State Building bezoeken door bijvoorbeeld naar het Panoramadek te gaan, de lift brengt je naar de 86ste verdieping (ofwel 320 meter hoogte), waar je een onwaarschijnlijk mooi uitzicht hebt over New York. Flatiron Building 1 East 23rd Street, New York, NY Het Fuller Building, zoals het Flatiron officieel heet, werd al in 1902 opgeleverd, hiermee was het één van de eerste en hoogste wolkenkrabbers van New York, 87 meter hoog. Het is ook een van de eerste gebouwen die gebruik maakt van een stalen skelet, waardoor het deze hoogte ook heeft kunnen bereiken. Toen het net gebouwd was, dachten veel New Yorkers dat het door de wind om zou waaien. Want een gebouw wat op de punt maar 2 meter breed was, kon volgens velen niet blijven staan. Dit bleek echter wel het geval. Zelfs vandaag de dag is er nog niets veranderd aan het oorspronkelijke ontwerp van de architect Daniel Burnham. 13

14 New York Tegenwoordig wordt het Flatiron Building vooral als kantoor gebruikt, maar van buitenaf, is het nog steeds een bijzonder gebouw. uiteindelijk hebben zij besloten dat het bewaren van het erfgoed belangrijker is dan een nieuw gebouw. Grand Central Station is uiteindelijk gered door Donald Trump, met de aankoop van een naast gelegen hotel heeft hij voorgesteld om de buitenkant van Grand Central Station op te knappen. Dit was rond 1980 afgerond. In 1994 is ook begonnen aan een grootschalige opknapbeurt van de binnenkant. In 4 jaar tijd zijn alle ruimtes opgeknapt en zijn alle verouderde technieken vervangen door de nieuwste elektronische technieken. Tegenwoordig maken meer dan mensen per dag gebruik van Grand Central Station. Het station telt 44 perrons en 67 sporen, hiermee is het een van de grootste stations ter wereld. Grand Central Station 87 East 42nd Street, New York, NY Officieel het Grand Central Terminal, maar in de volksmond Grand Central Station. Het station heeft zijn oorsprong in 1871, toen er verschillende sporen al samengebracht werden op de huidige plek. Tussen 1899 en 1913 werd het bestaande station afgebroken en opnieuw opgebouwd. Door de jaren heen kwam het gebouw echter in een verval terecht. Daarop volgend waren er verschillende architecten die nieuwe ontwerpen voorstelden, sommige zelfs hoger dan het Empire State Building. In 1978 was het zelfs zover gegaan, dat de Hoge Raad er aan te pas moest komen, 14 Madison Square Garden 4 Pennsylvania Plaza, New York, Het Madison Square Garden is een hal met een veelzijdige functie. Zo vinden er verschillende sportevenementen plaats, waaronder ijshockey en basketbal. Maar ook voor popconcerten wordt het veelvuldig gebruikt, zo hebben Madonna, Sting en vele anderen al een keer opgetreden in Madison Square Garden. Hierdoor is het een van de meest bekende hallen ter wereld. De huidige Madison Square Garden is de vierde "Garden" met deze naam. De eerste werd in 1879 gebouwd aan de Madison Square en werd als circustent gebruikt. Later, in 1890, werd deze hal gesloopt, waarna op dezelfde locatie

15 2theworld.nl een nieuw gebouw gebouwd werd. In 1925 werd de derde Madison Square Garden geopend op het kruispunt van 50th Street en 8th Avenue. De huidige Madison Square Garden werd geopend in 1969 en is te vinden boven het Pennsylvania Station op het kruispunt van de 33rd Street en 7th Avenue. Het biedt plaats aan iets meer dan man. Tegenwoordig biedt het Madison Square Garden niet alleen een hal, maar ook een congrescentrum en een bioscoop. New York Public Library 467 5th Avenue and 42nd Street, New York, NY De New York Public Library is een bibliotheeksysteem met meerdere vestigingen. Het hoofdgebouw is echter het meest bijzondere. In 1902 werd er begonnen aan de bouw van de New York Public Library. Eind 1906 was de buitenkant af, en kon men beginnen met de binnenkant. In 1910 is er voor 75 mijl (ongeveer 120 kilometer) aan boekenplanken aangebracht in het gebouw. Een jaar later is het gebouw officieel geopend voor het publiek. Toentertijd lagen er al zo'n miljoen boeken in het gebouw. Eén van de meest bijzondere aspecten van het ontwerp is de gigantische leeskamer, welke 24 meter breed, 90 meter lang en 15 meter hoog is. Tegenwoordig is er een gedeelte van de boeken (het zakelijke gedeelte) ondergebracht in een ander gebouw. De gehele New York Public Library heeft een totaal aan ongeveer 40 miljoen boeken. The New York Public Library had als doel een bibliotheek voor iedereen te zijn, ook vandaag de dag geldt dat nog, iedereen kan en mag gebruik maken van de New York Public Library. New York Stock Exchange 20 Broad Street, New York, NY gratis De New York Stock Exchange bestaat als sinds 1792, althans toen werd er een verklaring door een aantal handelaren ondertekend waar voorgesteld werd om een gebouw neer te zetten waar de handel in de toekomst kon plaatsvinden. In 1817 werd dit werkelijkheid toen de New York Stock & Exchange Board een kamer aan Wall Street huurden. Door de jaren heen groeide de beurs en kreeg een steeds grotere invloed. Uiteindelijk werd in 1868 de naam veranderd naar New York Stock Exchange. Al snel bleek echter dat de ruimtes die gehuurd werden niet toereikend waren. Hierop werd er in 1901 begonnen aan de sloop van de gebouwen die plaats geboden hadden aan de toenmalige beurs. In 1903 was het nieuwe beursgebouw klaar voor gebruik, daarmee was het ook één van de gebouwen met het grootste werkbare oppervlakten van de stad. De werkvloer meet 33 bij 42 meter en is 22 meter hoog. 15

16 New York Door de jaren heen zijn er meer gebouwen bijgebouwd, waarvan een aantal ook handelsvloeren bieden. Het hoofdgebouw werd in 1978 als Nationaal Monument uitgeroepen. De aanslagen van 11 september 2001 hadden ook een grote invloed op de beurs. Niet alleen kwam de beurs tot een dieptepunt in de weken na de aanslagen. Maar de beurs zelf was voor het eerst meerdere werkdagen achter elkaar gesloten. Al jaren is de New York Stock Exchange het financiële centrum van de wereld. Vroeger ging alles met de hand, tegenwoordig heeft de New York Stock Exchange een van de krachtigste computersystemen in de wereld. Wil je dit alles zien, dat kan: toegang is gratis, er worden echter maar een beperkt aantal mensen per dag toegelaten, dus je moet er vroeg bij zijn. One World Trade Center 120 Liberty Street, New York, NY One World Trade Center is het nieuwe hoofdgebouw van het World Trade Center complex. Lange tijd werd deze plek 'Ground Zero' genoemd. Hiermee wordt de plek aangeduid waar de voormalige Twin Towers van het World Trade Center stonden. Op 11 september 2001 zijn twee vliegtuigen in de Twin Towers van het World Trade Center gevlogen, wat geleid heeft tot het instorten van beide torens. Tevens waren er nog twee andere vliegtuigen op 11 september, waarvan 1 in het Pentagon is gevlogen 16 en de ander is neergestort nabij Shanksville, Pennsylvania. Bij deze aanslagen kwamen zo'n 3000 mensen om het leven, waaronder veel brandweermensen. Deze aanslagen hebben het beeld van New York drastisch veranderd. Vanaf het moment dat de Twin Towers gebouwd zijn, waren dit de twee hoogste gebouwen van New York. Voor een aantal jaar was het Empire State Building weer even het hoogste gebouw van New York. One World Trade Center wordt ook wel de 'Freedom Tower' genoemd. Het gebouw is 4 november 2014 in gebruik genomen. One World Trade Center is 541 meter hoog en daarmee het hoogste gebouw van de Verenigde Staten. Om het gebouw heen worden nog eens zes nieuwe 'kleinere' torens neergezet. Op de plek waar de Twin Towers stonden is tegenwoordig het National September 11 Memorial & Museum. Het memorial is open vanaf 2011 en het musuem vanaf Radio City Music Hall th Avenue, New York, NY De Radio City Music Hall is een onderdeel van het Rockefeller Center. Het Rockefeller Center is tussen 1930 en 1939 gebouwd, de Radio City Music Hall is in 1932 opgeleverd. De Radio City Music Hall was het grootste theater c.q. bioscoop ten tijde van de oplevering. Er kunnen bijna mensen in de grote zaal terecht.

17 2theworld.nl Het podium in de grote zaal meet 20 meter diep en is 44 meter breed. Omdat het steeds moeilijker werd om aan filmrechten te komen, is de Radio City Music Hall in 1979 uiteindelijk gestopt met het fungeren als bioscoop. Tegenwoordig worden er alleen met speciale gelegenheden nog films vertoond. Tegenwoordig wordt de Radio City Music Hall voornamelijk gebruikt voor het houden van grote pop evenementen, waaronder tv shows. Een enkele keer is het ook gebruikt voor een sportevenement, met name toen de Madison Square Garden opgeknapt werd. Dagelijks worden er tussen en rondleidingen gegeven door het complex van de Radio City Music Hall, kosten bedragen $19,95. Rockefeller Center Rockefeller Plaza, New York, NY Het Rockefeller Center is een gebouwencomplex van 19 gebouwen en 22 hectare groot. Het dankt zijn naam aan John D. Rockefeller Jr. die in 1928 een stuk grond van de Columbia University wist te lenen (voor maar liefst 99 jaar) om daar 2 jaar later op te gaan bouwen. Zijn eerste plannen waren om een operagebouw neer te zetten, hij verandere echter van mening door de economische crisis. Uiteindelijk zijn er 14 gebouwen neergezet in 9 jaar tijd. De oorspronkelijke 14 gebouwen zijn in 1988 verklaard tot nationaal monument. In de jaren '60 zijn er nog eens 5 gebouwen bij gebouwd. In 1989 werd de Rockefeller familie, die nog steeds het Rockefeller Center in bezit hadden (wat overigens het grootste privébezit ter wereld is), uitgekocht door Mitsubishi Estate, onderdeel van de Mitsubishi Group. Times Square West 44th Street, New York, NY Times Square wordt gezien als het centrum van New York, geografisch is dit onterecht, maar als je kijkt naar de drukte dan is het misschien wel terecht. Times Square is een plein, of beter gezegd een grote en belangrijke kruising midden in New York. Er wordt ook wel gezegd dat Times Square de kruising met de rest van de wereld is, of dat Times Squarede belangrijkste kruising ter wereld zou zijn. De naam Times Square komt van het voormalige hoofdgebouw van The New York Times. Tot de bouw van het van hoofdgebouw The New York Times in 1904 heette het plein: Longacre Square. Door de jaren heen is New York behoorlijk verpauperd, zo ook Times Square. Door de aanpak van criminaliteit en een gezamelijk initiatief van de gemeente en lokale ondernemers heeft Times Square in de jaren '90 zijn charme weer terug gekregen en werd weer een toeristische trekpleister. 17

18 New York Tegenwoordig kennen we Times Square vooral van de gigantische hoeveelheid lichtreclames, complete gevels zijn vol gehangen met grote elektronische billboards. Elke oudejaarsavond vind er op Times Square de oudjaarsviering van New York plaats. Net voor uur komt er een grote glanzende bol naar beneden wat jaarlijk door velen duizenden mensen wordt bekeken en nog eens door miljoenen mensen via de televisie bekeken wordt. De hele toren staat vol van de decadentie die Donald Trump ook heeft. Overal zie je marmer, spiegels en goud. Binnen in het atrium, wat 5 verdiepingen hoog is, staat een grote fontein. Hier zijn ook enkele winkels en cafés te vinden. In 2006 werd de Trump Tower door Forbes Magazine geschat op een waarde van $ 318,- miljoen. Hoofdkwartier van de Verenigde Naties One United Nations Plaza, 44th Street, Tussen First & 2nd Avenue, New York, NY rondleidingen: ma - vr: (ingang 47th Street); bezoekerscentrum: ma - zo (ingang 43 th Street) $ 18 (rondleiding) visit.un.org Hoewel het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York staat is het geen New York, het stukje grond rondom het gebouwencomplex is namelijk internationaal grondgebied. Trump Tower 730 5th Avenue, New York, NY De Trump Tower is een 58 verdiepingen tellende wolkenkrabber in New York op de hoek van 5th Avenue en 57th Street. In 1983 is de wolkenkrabber in opdracht van Donald Trump, de vastgoedmagnaat, neergezet. Uit een committee wat zich bezighield met het ontwerpen van een nieuw te bouwen hoofdkwartier, werd uiteindelijk het ontwerp van Le Corbusier uit Frankrijk gekozen. Toen was echter de locatie nog niet gekozen, verschillende plekken, waaronder San Francisco en Chicago boden mogelijkheden voor het nieuw te bouwen hoofdkwartier. Uiteindelijk is er besloten om het hoofdkwartier neer te zetten in New York. En wel aan de Turtle Bay, in Midtown Manhattan. De gebouwen zijn gebouwd in 1949 en 1950 en vanaf 1950 maakt de VN gebruik van het nieuwe hoofdkwartier. 18

19 2theworld.nl Op het plein voor het hoofdkwartier, zijn de nationale vlaggen van alle 192 landen die deelnemen in de Verenigde Naties plus de vlag van de VN te zien. Buiten bijzondere gelegenheden om, kan het hoofdkwartier van de VN onder begeleiding (op doordeweekse dagen) bezocht worden. Toegangsbewijzen moeten vooraf via internet worden aangeschaft. De bezoekersingang is tijdelijk aan 47th Street en 1st Avenue. Tot 2015 is dit de tijdelijke locatie van het bezoekerscentrum van de VN. Op zaterdag en zondag worden geen rondleidingen aangeboden, maar het bezoekerscentrum is deze dagen wel open en een toegangsbewijs is op deze dagen niet nodig. Vrijheidsbeeld Statue of Liberty, Liberty Island, Brooklyn, NY ma - zo: $ 17,- Het Statue of Liberty is een standbeeld net voor Manhattan. Het is op die plek neergezet om iedereen die naar New York kwam, of het nou terugkerende Amerikanen of immigranten waren, ze werden door het vrijheidsbeeld welkom geheten. vrijheidsbeeld is 46 meter hoog, met de sokkel erbij 93 meter hoog. In 1924 werd het vrijheidsbeeld tot nationaal monument bestempeld, daardoor kreeg ook het eiland een naamsverandering naar Liberty Island. In 1965 werd Ellis Island, wat net iets noorderlijker ligt, toegevoegd aan dit monument. Sinds 1984 staat het vrijheidsbeeld op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Na de aanslagen van 11 september 2001 is het vrijheidsbeeld dicht gegaan voor het publiek vanwege veiligheidsredenen. In 2003 is het complete monument gerestaureerd en voor de veiligheid verbeterd, in 2004 is het vrijheidsbeeld weer open gegaan voor het publiek. In 2012 heeft er opnieuw een grote verbouwing plaats-gevonden. Voornamelijk om de beveiliging te verbeteren. Zo is het vanaf de heropening in oktober ook alleen nog maar mogelijk om kaartjes via internet te bestellen. Doe dit wel vooraf, aangezien het niet meer mogelijk is om de kaartjes op de dag van het bezoek te bestellen. Het vrijheidsbeeld is al in 1886 op de huidige plek neergezet. Het is echter geen Amerikaans beeld. Het ontwerp komt namelijk van de Fransman Gustave Eiffel, vervolgens is het door de Fransman Frédéric Bartholdi gemaakt. Het beeld is ook aan Amerika geschonken door Frankrijk ter ere van het honderdjarige bestaan van de Onafhankelijkheidsverklaring. Het 19

20 New York teruggedrongen, is Washing Square Park in de avonduren nog steeds een verzamelplek voor bendes. Als toerist kun je deze plek in het donker dus beter mijden. Museuminformatie Washington Square Park 5th Avenue, New York, NY In het verre verleden, toen Nederland nog de controle over Nieuw-Amsterdam had, was de grond rondom het tegenwoordige Washington Square Park landbouwgebied. Later zou het gebied gaan functioneren als begraafplaats en nog weer later als trainingsplek voor legergroeperingen. Pas rond 1850 zou er een echt park van gemaakt worden. In 1888 werd er een boog van hout en pleister neergezet aan de noordkant van het park, ter ere van George Washington. Deze boog was zo'n succes dat er een paar jaar later een stenen boog, met als voorbeeld de Arc de Triomphe, in de plaats voor is gekomen. Washington Square Park is tegenwoordig een hip park, midden in Greenwich Village. Overdag zijn er veel zang, dans en sportgroepen te vinden. Daarmee is het overdag een prima plek om te vertoeven. Maar na zonsondergang verandert het publiek van Washington Square Park drastisch. Hoewel de criminaliteit behoorlijk is 20 American Museum of Natural History 79th St. at Central Park West, New York ma - zo: $ 22,- Het American Museum of Natural History is het natuur historische museum in Amerika. In het museum is van alles te zien, van fossielen tot opgezette dieren en van het leven in de oceaan tot ruimte afval. Brooklyn Museum 200 Eastern Parkway, Brooklyn, New York ma - di: gesloten, wo: , do: , vr - zo: $ 12,- Het Brooklyn Museum is een van de oudste en grootste kunstmusea in Amerika. De vaste collectie is veelzijdig, van oude Egyptische voorwerpen tot hedendaagse kunst. In het museum worden ook diverse wisselende tentoon-stellingen gehouden. Ellis Island Immigration Museum Ellis Island, New York, NY ma - zo: gratis Ellis Island was jarenlang de toegangspoort tot New York: tussen

21 2theworld.nl 1892 en 1954 passeerden vele duizenden immigranten Ellis Island op weg naar een beter bestaan in New York. Het Ellis Island Immigration Museum opende haar deuren in In het museum is de geschiedenis van de grote immigranten stroom her te beleven. Guggenheim Museum th Avenue, New York za - wo: , do: gesloten, vr: $ 18,- Het Guggenheim Museum is een wereldberoemd museum. Niet alleen vanwege de kunst, maar ook door een zeer bijzonder ontwerp van het gebouw, waar wel eens over wordt gezegd dat het 't meest architectonische gebouw van de 20ste eeuw is. Intrepid Museum Pier 86, 12th Ave. & 46th Street, New York zomer: ma - vr: , za - zo: ; winter: ma - zo: $ 24,- De USS Intrepid is een beroemd vliegdekschip uit de Tweede Wereldoorlog. Tegenwoordig is het samen met de onderzeeboot USS Growler het Intrepid Museum. De geschiedenis van beide boten wordt verteld. Op het vliegdekschip staan bovendien ook nog verschillende vliegtuigen waaronder de Space Shuttle Enterprise. Madame Tussauds 234 West 42nd Street, 7th and 8th Ave., Times Square, New York, NY zo - do: , vr - za: $ 36,- Madame Tussauds is het wassenbeelden museum van New York. Veel bekende Amerikanen wonen en/of werken in New York, in het museum zijn veel van hen te zien. Maar ook wereldsterren, wereldleiders en ga zo maar door. Museum of Jewish Heritage Edmond J. Safra Plaza, 36 Battery Place, New York, NY zo - di: , wo: , do: , vr: , za: gesloten $ 12,- Het Museum of Jewish Heritage - A Living Memorial to the Holocaust, is een museum wat door middel van veel oude, persoonlijke Joodse bezittingen, foto's en kunst de historie en de cultuur aan de bezoeker wil overbrengen. Museum of Modern Art 11 West 53 Street, Tussen 5th and 6th ave, New York, NY za - do: , vr: $ 25,- Het Museum of Modern Art (MOMA) is één van de wereldleiders op het gebied van de moderne kunst. Het museum bezit meer dan schilderijen, boeken en films. De vaste collectie wisselt dan ook geregeld. Museum of Sex 233 Fifth Avenue, New York, NY zo - do: , vr - za: $ 17,

22 New York De naam van dit museum zegt waarschijnlijk al genoeg. Het Museum of Sex vertelt hoe New York sex in heel Amerika heeft kunnen veranderen. Voor toegang tot dit museum moet je 18 jaar of ouder zijn. Museum of the American Indian Alexander Hamilton, One Bowling Green, New York, NY ma - wo: , do: , vr - zo: gratis Het Museum of the American Indian stelt kunstvoorwerpen en oude gebruiksvoorwerpen van de oorspronkelijke indianen tentoon. Zo zijn er diverse maskers, kleden en andere materialen te zien. Het museum geeft een goed beeld van de cultuur en historie van de indianen. Museum of the City of New York 1220 Fifth Avenue, New York, NY ma - zo: $ 10,- mcny.org De stad New York heeft een al heel wat meegemaakt in de geschiedenis. Met ruim 1,5 miljoen kunstwerken (foto's, schilderijen, etc.) vertelt het Museum of the City of New York deze geschiedenis. De collectie is zo groot dat er maar een heel klein deel van wordt tentoongesteld. National September 11 Memomorial & Museum 1 Albany Street, New York, NY zo - do: , vr - za: $ 24, Ter nagedachtenis aan 11 september 2001 is het National September 11 Memorial & Museum gebouwd. Op 11 september 2001 zijn twee vliegtuigen in de Twin Towers van het World Trade Center gevlogen, wat geleid heeft tot het instorten van beide torens. Bij deze aanslagen kwamen zo'n 3000 mensen om het leven, waaronder veel brandweermensen. Op de plek waar de Twin Towers stonden is een monument gebouwd, ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de terroristische aanslagen. De namen van de 3000 omgekomen mensen staan op bronzen panelen. Deze panelen staan rondom twee diepergelegen wateroppervlaktes, met in het midden een nog diepergelegen 'leegte'. Aan alle vier de kanten stroomt continue water naar beneden. Op het omliggende plein staan eikenbomen en een 'survivor tree', een boom die weer gezond werd na de aanslagen van 11 september. 10 jaar na de aanslagen van 11 september 2001 werd het momument geopend. Het monument is gratis te bezoeken, wel dient van tevoren een bezoekerspas aangevraagd te worden, waarvoor $2 servicekosten gerekend worden. Wanneer een kaartje voor het museum gekocht wordt, is een bezoek aan het monument ingebregrepen. New York City Fire Museum 278 Spring Street, New York zo - ma: $ 8,- Het New York City Fire Museum heeft een van de grootste collecties

23 2theworld.nl brandweer geassocieerde kunst van Amerika. Voorwerpen uit de 18de eeuw tot hedendaagse voorwerpen zijn te zien in het museum. South Street Seaport Museum 12 Fulton Street, New York, NY tijdelijk gesloten Het South Street Seaport Museum vertelt de zeevaartgeschiedenis van New York. Hierbij staat New York als wereldhaven centraal. Tegenwoordig zijn het niet alleen oude overblijfselen uit de 'goede, oude tijd', maar zijn er ook veel scheepsmodellen te zien. Vanwege herstelwerkzaamheden na orkaan Sandy is het South Street Seaport Museum tot nader order gesloten vanaf 7 april Tenement Museum 108 Orchard Street, New York NY vr - wo: ; do: $ 25,- Het Tenement Museum vertelt het leven van 97 Orchard Street uit 1863, toen hier meer dan arbeiders woonden. Zij waren naar New York gekomen om een nieuw leven te beginnen, maar dat viel niet mee. Het museum kan alleen bezocht worden door deel te nemen aan een rondleiding. The Frick Collection 1 East 70th Street, New York, NY ma: gesloten, di - za: , zo: $ 20,- The Frick Collection is een museum met veel kunst van Europese schilders, maar bijvoorbeeld ook interieurvoorwerpen en beeldhouwwerken. The Jewish Museum 1109 Fifth Avenue, New York, NY za - di: , wo: gesloten, do: , vr: $ 15,- Het Jewish Museum vertelt meer dan jaar van de Joodse cultuur. Het museum bezit ruim kunst voorwerpen die tentoon worden gesteld. The Metropolitan Museum of Art 1000 Fifth Avenue, New York, NY zo - do: , vr - za: $ 25,- The Metropolitan Museum of Art heeft een kunstcollectie wat een tijdsperiode van ruim jaar overbrugt. De collectie is dan ook zeer divers, van oude gebruiksvoorwerpen tot veel beeldjes. The Morgan Library & Museum 225 Madison Avenue, New York, NY ma: gesloten, di - do: , vr: , za: , zo: $ 18,- Piermont Morgan is in de 19de eeuw de Morgan Library begonnen. In de loop der tijd wist hij veel bijzondere boeken en voorwerpen te verzamelen. Deze collectie is sindsdien zo gegroeid dat 23

24 New York het tegenwoordig in een museum tentoon wordt gesteld. Whitney Museum of American Art 945 Madison Avenue, New York, NY ma - di: gesloten, wo - do: , vr: , za - zo: $ 20,- Het Whitney Museum of American Art heeft één van de grootste collecties van Amerikaanse kunst in Amerika. De collectie bevat ruim schilderijen, tekeningen, foto's en andere kunstwerken. 24

New York. Summer Class New York 2013. Info New York Transport Hotels Excursies. Nele Degryse Product Manager Noord-Amerika

New York. Summer Class New York 2013. Info New York Transport Hotels Excursies. Nele Degryse Product Manager Noord-Amerika New York Summer Class New York 2013 Info New York Transport Hotels Excursies Nele Degryse Product Manager Noord-Amerika New York Beste reisperiode 1. Prijzen - Goedkoopste periode: jan februari / maart

Nadere informatie

New York City. De stad heeft naast oneindig veel winkels en uitgaansgelegenheden talloze culturele bezienswaardigheden.

New York City. De stad heeft naast oneindig veel winkels en uitgaansgelegenheden talloze culturele bezienswaardigheden. NEW YORK CITY New York City New York is de nummer één stedentrip ter wereld. Jong of oud, voor iedereen is er altijd wel iets te beleven in the city that never sleeps. De stad heeft naast oneindig veel

Nadere informatie

Washington en New York

Washington en New York Tailor Made Travel Presenteert Washington en New York Van 30 mei 7 juni 2016 De hoogtepunten van 2 wereldsteden in één 9-daagse combitrip met Nederlandstalige begeleiding. Dag 1 maandag 30 mei 2016 Brussel

Nadere informatie

begeide citytrip New York

begeide citytrip New York Tailor Made Travel presenteert: begeide citytrip New York Van 26 tot 31 augustus 2017 Dag 1 zat 26 aug2017 Brussel JFK Afspraak op de luchthaven van Zaventem om 8u Vlucht met SN Brussels Airlines vanuit

Nadere informatie

begeide citytrip New York

begeide citytrip New York Tailor Made Travel presenteert: begeide citytrip New York Van 26 tot 31 augustus 2017 Dag 1 zat 26 aug2017 Brussel Newark Afspraak op de luchthaven van Zaventem om 08u00 Vlucht met SN Brussels Airlines

Nadere informatie

6,1. Spreekbeurt door een scholier 1828 woorden 19 november keer beoordeeld. Nederlands. Inleiding:

6,1. Spreekbeurt door een scholier 1828 woorden 19 november keer beoordeeld. Nederlands. Inleiding: Spreekbeurt door een scholier 1828 woorden 19 november 2001 6,1 443 keer beoordeeld Vak Nederlands Inleiding: In het jaar 1492 werd door Columbus Amerika ontdekt. Bij toeval, want Columbus wilde zo snel

Nadere informatie

Danique & Laurens' guide to New York City

Danique & Laurens' guide to New York City Danique & Laurens' guide to New York City In de boekjes vinden jullie natuurlijk allerlei leuke dingen om in New York te doen: Naar Central Park, het MOMA museum, shoppen op 5th Avenue, het uitzicht bewonderen

Nadere informatie

De exclusieve New York City inspiratietour

De exclusieve New York City inspiratietour De exclusieve New York City inspiratietour Na de succesvolle inspiratietours in Madrid, Dublin, Boedapest en Athene is het tijd om de oversteek te maken naar de Big Apple. In samenwerking met het Heineken

Nadere informatie

Downtown / Hudson River / Little Italy / China Town / Soho / Greenwich Village

Downtown / Hudson River / Little Italy / China Town / Soho / Greenwich Village Citytrip New York van DO 31/03 tot MA 04/04/2016 GEEN SINGLETOESLAG! OOK VOOR NIET-LEDEN! We bezoeken New York tijdens de paasvakantie gedurende 5 dagen met vertrek op donderdag 31 maart. Deze citytrip

Nadere informatie

Om 05:00 uur staan we op en tegen zessen komt de taxi. We gaan naar Vertrekhal 3, aan de balie van Continental checken we in en geven de koffer af.

Om 05:00 uur staan we op en tegen zessen komt de taxi. We gaan naar Vertrekhal 3, aan de balie van Continental checken we in en geven de koffer af. New York 6 11 mei 2011 Vrijdag 6 mei Om 05:00 uur staan we op en tegen zessen komt de taxi. We gaan naar Vertrekhal 3, aan de balie van Continental checken we in en geven de koffer af. We vertrekken op

Nadere informatie

Washington en New York

Washington en New York Tailor Made Travel Presenteert Washington en New York Van 30 mei 7 juni 2016 De hoogtepunten van 2 wereldsteden in één 9-daagse combitrip met Nederlandstalige begeleiding. Dag 1 maandag 30 mei 2016 Brussel

Nadere informatie

2015 Studiereis New York

2015 Studiereis New York Van 14 t/m 18 april 2015 bracht de Stichting Hoogbouw een studiebezoek aan New York. In deze nieuwsbrief het reisverslag van deze bijzondere, leerzame en gezellige reis naar the Big Apple. Op dinsdag 14

Nadere informatie

NEW YORK CITY 5 DAGEN 4 NACHTEN VIJFDAAGSE CITYTRIP NAAR THE BIG APPLE

NEW YORK CITY 5 DAGEN 4 NACHTEN VIJFDAAGSE CITYTRIP NAAR THE BIG APPLE PROGRAMMA Dag 1 : België - New York / New York City Yeah, America, here we come! We vertrekken s morgens met een rechtstreekse vlucht van Brussel naar New York. Onze reisbegeleider helpt je met het inchecken

Nadere informatie

Tekst: Deborah Bremmer Foto s: Marius Bremmer

Tekst: Deborah Bremmer Foto s: Marius Bremmer Een trip naar New York kan momenteel eigenlijk niet meer zonder een bezoek aan de High Line; een oude spoorlijn veranderde in een groen park! Jaarlijks genieten al meer dan twee miljoen bezoekers er van

Nadere informatie

NEW YORK C H R I S T M A S

NEW YORK C H R I S T M A S CHRISTMAS NEW YORK U L T I M A T E C H R I S T M A S G U I D E I N N E W Y O R K NEW YORK U L T I M A T E C H R I S T M A S C H R I S T M A S G U I D E I N N E W Y O R K I C E S K A T I N G M A R K E T

Nadere informatie

MENTS. New York. Door de ogen van Lady Liberty

MENTS. New York. Door de ogen van Lady Liberty M & MORE MENTS New York Door de ogen van Lady Liberty Groepsreis van 19 tot 24 augustus Nederlandstalige begeleiding vanuit Brussel Aanvullende Nederlandstalige gidsen ter plaatse M & MENTS MORE PROGRAMMA

Nadere informatie

CENTRAL PARC EN LENNON MEMORIAL

CENTRAL PARC EN LENNON MEMORIAL New-York VANAF 699 Een citytrip naar de stad die nooit slaapt BIG APPLE! Times square, Soho, Little Italy, Chinatown, Statue of Liberty, Wall street, Broadway,... CENTRAL PARC EN LENNON MEMORIAL SOHO EN

Nadere informatie

KLTV. Washington en New York

KLTV. Washington en New York KLTV Presenteert Washington en New York Van 30 september tot 8 oktober 2017 De hoogtepunten van 2 wereldsteden in één 9-daagse combitrip met Nederlandstalige begeleiding. Dag 1 Zaterdag 30 september Brussel

Nadere informatie

CITYTRIP NEW YORK The city that never sleeps

CITYTRIP NEW YORK The city that never sleeps CITYTRIP NEW YORK The city that never sleeps 4 - DAAGSE VLIEGTUIGREIS 1 Programma Start spreading the news want het is tijd om de vennoten van Cera kennis te laten maken met een echt grote wereldstad en

Nadere informatie

New York en Washington

New York en Washington Tailor Made Travel Presenteert New York en Washington Van 1 tot 9 juni 2018 Dag 1 vrijdag 1 juni 2018 Brussel New York Uw reisleider Wilfried Geraerts wacht u op vanaf 07u30 op aan de check-in balie van

Nadere informatie

Discover the city that never sleeps with

Discover the city that never sleeps with NEW YORK CITY TRIP DELUXE 5 DAGEN 3 NACHTEN Discover the city that never sleeps with PROGRAMMA Dag 1 : België - New York / New York City Sightseeing tour Yeah, America, here we come! We vertrekken s morgens

Nadere informatie

Discover the city that never sleeps with

Discover the city that never sleeps with CITY TRIP DELUXE 5 DAGEN 3 NACHTEN Discover the city that never sleeps with PROGRAMMA Dag 1 : België - New York / New York City Sightseeing tour Yeah, America, here we come! We vertrekken s morgens met

Nadere informatie

Discover the city that never sleeps with

Discover the city that never sleeps with NEW YORK CITY TRIP DELUXE 5 DAGEN 3 NACHTEN Discover the city that never sleeps with PROGRAMMA Dag 1 : België - New York / New York City Sightseeing tour Yeah, America, here we come! We vertrekken s morgens

Nadere informatie

Accommodatie in gastgezin of residentie in New York

Accommodatie in gastgezin of residentie in New York EASY LANGUAGES Accommodatie in gastgezin of residentie in New York Waarom dit programma? Vanaf 18 jaar Vanaf 2 weken Ontdek de "Big Apple" zonder beperkingen Gastgezin of residentie Bestemming New-York

Nadere informatie

VANAF 799 Een citytrip in de stad die nooit slaapt BIG APPLE! Times square, Soho, Llittle Italy, Chinatown,vrijheidsbeeld, Wall street, Broadway..

VANAF 799 Een citytrip in de stad die nooit slaapt BIG APPLE! Times square, Soho, Llittle Italy, Chinatown,vrijheidsbeeld, Wall street, Broadway.. New-York VANAF 799 Een citytrip in de stad die nooit slaapt BIG APPLE! Times square, Soho, Llittle Italy, Chinatown,vrijheidsbeeld, Wall street, Broadway.. CENTRAL PARC EN LENNON MEMORIAL SOHO EN LITTLE

Nadere informatie

1 Belangrijk in deze periode

1 Belangrijk in deze periode 1 Belangrijk in deze periode In 1945 eindigt de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Duitsland wil, onder leiding van Adolf Hitler, Europa veroveren. Na vijf jaar strijd en 55 miljoen doden geeft Duitsland

Nadere informatie

Grachtengordel Amsterdam

Grachtengordel Amsterdam Grachtengordel Amsterdam Door AnnaRosa Klaver, Dorian Rijsdijk, Isaac Blom en Yvonne Dijksterghuis, 2B Klas van mr. Van Montfoort Veel van de Amsterdamse grachtenpanden zijn gebouwd in of na de 17e eeuw,

Nadere informatie

USA Washington & New York mei 2018

USA Washington & New York mei 2018 DF- Blankenberge USA Washington & New York 25 31 mei 2018 Washington is een stad die geschiedenis schrijft en genoemd naar de eerste president van de VS. We ontdekken het met klassieke bezoeken zoals het

Nadere informatie

NEW YORK. Discover the city that never sleeps with PROGRAMMA CITY TRIP DELUXE 5 DAGEN 3 NACHTEN

NEW YORK. Discover the city that never sleeps with PROGRAMMA CITY TRIP DELUXE 5 DAGEN 3 NACHTEN NEW YORK CITY TRIP DELUXE 5 DAGEN 3 NACHTEN Discover the city that never sleeps with PROGRAMMA Dag 1 : België - New York / New York City Sightseeing tour Yeah, America, here we come! We vertrekken s morgens

Nadere informatie

New York City bestaat 400 jaar!

New York City bestaat 400 jaar! New York City bestaat 400 jaar! Ontdek New York in de voetsporen van Henry Hudson In september 2009 is het exact 400 jaar geleden dat Henry Hudson als kapitein van een Nederlands ontdekkingsschip de ankers

Nadere informatie

Arras. De Champs-Élysées

Arras. De Champs-Élysées Utrecht, de Domstad Neeltje Jans Arras Kasseien in Noord-Frankrijk De Champs-Élysées Alpe d Huez Gâteau à la broche Utrecht, de Domstad De Tour de France start in 2015 in Utrecht. Utrecht wordt ook wel

Nadere informatie

Londen 2015 7 Sept 10 Sept

Londen 2015 7 Sept 10 Sept Londen 2015 7 Sept 10 Sept Hotel Gegevens 144-152 Walworth Rd, London SE17 1JL, Verenigd Koninkrijk +44 20 7703 8000 What do you need? -geldig paspoort of identiteitsbewijs -tas of koffer -niet te veel

Nadere informatie

Reisverslag Boedapest 2015 Deel 2 [1]

Reisverslag Boedapest 2015 Deel 2 [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Boedapest 2015 Deel 2 Reisverslag Boedapest 2015 Deel 2 [1] Door wjvanderzanden[2]op vr, 07/24/2015-13:29 Tags:reizen

Nadere informatie

B1 Hoofddorp pagina 1

B1 Hoofddorp pagina 1 B1 Hoofddorp pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Geschiedenis 3. Ontwikkeling 4. Bezienswaardigheden 1. Inleiding Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer.

Nadere informatie

leeruitstap Kwadrant donderdag 17 mei 2001 hoofdstad van België hart van Europa

leeruitstap Kwadrant donderdag 17 mei 2001 hoofdstad van België hart van Europa leeruitstap Kwadrant donderdag 17 mei 2001 hoofdstad van België hart van Europa 1. Brussel hoofdstad van ons land en Europa Brussel is de hoofdstad van ons land. De koning woont in Brussel en de regering

Nadere informatie

Junior: Verenigde Staten. Stedenreis New York, 7 dagen

Junior: Verenigde Staten. Stedenreis New York, 7 dagen Junior: Verenigde Staten Stedenreis New York, 7 dagen Reisschema Dag 1 Amsterdam - New York Dag 2 New York, wandeling door o.m. Chinatown, Chelsea en Soho Dag 3 New York, wandeling door o.m. Brooklyn,

Nadere informatie

Foto 1: krotten langs de wegen. Foto 3: Wat een drukte op de straten. Foto 4: Kraampjes en straatverkopers langs de wegen

Foto 1: krotten langs de wegen. Foto 3: Wat een drukte op de straten. Foto 4: Kraampjes en straatverkopers langs de wegen Dag 1: Lange reis en eerste indrukken Nadat we afscheid hadden genomen van onze familie en vrienden stapten we in het vliegtuig op Schiphol naar Mumbai. Donderdag 12 februari 's ochtends om 07.00 kwamen

Nadere informatie

Zomercursus in New York - (Verenigde Staten)

Zomercursus in New York - (Verenigde Staten) EASY LANGUAGES Zomercursus in New York - (Verenigde Staten) Waarom dit programma? Van 13 tot 17 jaar Big Apple Een mozaïek van culturen Amerikaanse campus Pakket cursus en begeleide activiteiten inbegrepen

Nadere informatie

Verslag over New York en Niagara door Wim Meijvogel

Verslag over New York en Niagara door Wim Meijvogel Verslag over New York en Niagara door Wim Meijvogel 26 april tot en met 5 mei, met dank aan Moeder Catharina Fonds, LSBS en stichting Blindenhulp Dag 1 Ik heb er erg zin in vakantie. Mijn droomwens is

Nadere informatie

14 t/m 19 oktober 2017

14 t/m 19 oktober 2017 14 t/m 19 oktober 2017 Begeleiders Transfer thuis - Brussel Transfer JFK New-York - Hotel Checklist Esta controleren Programma INFORMATIEAVOND BEGELEIDERS: De heer Dahmen De heer Wolbertus Mevrouw Bicker

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland

Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland Werkstuk door een scholier 1094 woorden 13 februari 2006 4,9 106 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Nieuw Zeeland Inhoudsopgave Inleiding Nieuw Zeeland Algemene dingen

Nadere informatie

Canada. Inleiding. Het Land

Canada. Inleiding. Het Land Canada Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over Canada ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik er meer van wilde weten en dat ik het leuk vond om over Canada te doen Het Land 1 / 8 Canada is het één na grootste

Nadere informatie

5, Enkele opmerkelijke feiten. Opstel door een scholier 1700 woorden 17 mei keer beoordeeld

5, Enkele opmerkelijke feiten. Opstel door een scholier 1700 woorden 17 mei keer beoordeeld Opstel door een scholier 1700 woorden 17 mei 2006 5,6 56 keer beoordeeld Vak CKV The Empire State building Inhoud: Voorblad 1 Inhoudsblad 2 Inleiding 3 Bespreking van de gebouwen: 3 7 1 The Empire State

Nadere informatie

Californië. 11 februari - 22 februari

Californië. 11 februari - 22 februari Californië 11 februari - 22 februari 12-daagse rondreis Californië Californië is een van de belangrijkste landbouwgebieden van Amerika. Door het gunstige klimaat worden hier veel verschillende gewassen

Nadere informatie

FOTO- OPDRACHT 5. NatGeoFoto. Fotografie: Susan Seubert

FOTO- OPDRACHT 5. NatGeoFoto. Fotografie: Susan Seubert NatGeoFoto STADSGEZICHTEN FOTO- OPDRACHT 5 Fotografie: Susan Seubert STADSGEZICHTEN Van bergen en valleien tot eilanden en steden: de Amerikaanse National Geographic-fotograaf Susan Seubert fotografeerde

Nadere informatie

Dubai on a budget, Yes you can! De tips van Reisblog Reischick

Dubai on a budget, Yes you can! De tips van Reisblog Reischick Dubai on a budget De afgelopen weken heb ik veel taglijstjes ingevuld, zodat jullie mij een beetje leren kennen als blogster en wat ik heel leuk vind, deze taglijsten zijn ook veel meer gelezen dan dat

Nadere informatie

Naam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij?

Naam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij? Naam: Waar woon jij? Wonen over de hele wereld Heb jij wel eens in een tent gewoond? Waarschijnlijk niet. In de vakantie is het leuk. Maar voor altijd? Toch zijn er mensen op de wereld die altijd in een

Nadere informatie

Waarom New York s werelds beste winkelstad is :27

Waarom New York s werelds beste winkelstad is :27 Waarom New York s werelds beste winkelstad is 09-10-2015 08:27 Van CNN tot aan reisplatform Take-a-trip, als er lijstjes worden gemaakt van de beste winkelsteden ter wereld staat New York steevast bovenaan.

Nadere informatie

De Harderwijker Botterstichting zet HARDERWIJK. op de kaart. Harderwijk - New York Sponsert u ook?

De Harderwijker Botterstichting zet HARDERWIJK. op de kaart. Harderwijk - New York Sponsert u ook? De Harderwijker zet HARDERWIJK op de kaart Ter ere van Henry Hudson 400 jaar Harderwijk - New York Sponsert u ook? Met oud Hollandse schepen naar Amerika Voor deze happening wordt er één vloot samen gesteld

Nadere informatie

NEW YORK 7-daagse vliegreis 29 september t/m 5 oktober 2016

NEW YORK 7-daagse vliegreis 29 september t/m 5 oktober 2016 NEW YORK 7-daagse vliegreis 29 september t/m 5 oktober 2016 [VOORLOPIG] PROGRAMMA zie voor details NEW YORK [reiscode 656] 29 sept. t/m 5 oktober 2016 2590,- Een bezoek aan deze dynamische stad maakt elke

Nadere informatie

Wereldsteden ontdekken met Ben en Binkie

Wereldsteden ontdekken met Ben en Binkie Wereldsteden ontdekken met Ben en Binkie AMSTERDAM Praag Parijs Sydney Ben Kom met ons mee! Binkie Juwelen van steden de mooiste steden van de wereld 3 e verdieping Schiet op, Binkie! Parijs Bewaar het

Nadere informatie

inhoud Wolkenkrabbers 1. Geschiedenis 2. De eerste wolkenkrabbers 3. Hoger en hoger 4. Filmpjes Pluskaarten Bronnen Colofon en voorwaarden

inhoud Wolkenkrabbers 1. Geschiedenis 2. De eerste wolkenkrabbers 3. Hoger en hoger 4. Filmpjes Pluskaarten Bronnen Colofon en voorwaarden Wolkenkrabbers inhoud Wolkenkrabbers 3 1. Geschiedenis 4 2. De eerste wolkenkrabbers 8 3. Hoger en hoger 9 4. Filmpjes 14 Pluskaarten 15 Bronnen 17 Colofon en voorwaarden 18 Wolkenkrabbers In dit boek

Nadere informatie

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46

Nadere informatie

Naam: De Romeinen. Vraag 1. De Romeinen hebben veel gebouwd. Noem vijf verschillende toepassingen. pagina 1 van 6

Naam: De Romeinen. Vraag 1. De Romeinen hebben veel gebouwd. Noem vijf verschillende toepassingen. pagina 1 van 6 Naam: De Romeinen De Romeinse bouwkunst. De Romeinen behoren tot de beste bouwers uit de geschiedenis. Ze bouwden tempels, riolen, waterleidingen, wegen, kanalen, huizen, aquaducten, havens, bruggen en

Nadere informatie

5,9. Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde

5,9. Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april 2007 5,9 141 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde De inhoud Pagina De inleiding 1 De geschiedenis...2 De regering.4 De bevolking..5 Wonen, gebouwen en Het

Nadere informatie

MAANDAG 4 OKTOBER 2010.

MAANDAG 4 OKTOBER 2010. MAANDAG 4 OKTOBER 2010. 10 SELECTAIR reisagenten en een vertegenwoordiger van jet airways verzamelen op de luchthaven van Zaventem voor een 4daagse studiereis naar the big apple. Na wat onzekerheden, omdat

Nadere informatie

1. Wat weet ik er al van. Ik doe mijn werkstuk over "Tunnels en Bruggen". Ik weet er nog niet veel van, daarom wil ik er meer over weten.

1. Wat weet ik er al van. Ik doe mijn werkstuk over Tunnels en Bruggen. Ik weet er nog niet veel van, daarom wil ik er meer over weten. Edwin van Tienen TUNNELS EN BRUGGEN Inhoud. 1. Wat weet ik er al van. 2. Tunnels. 2.1 Boren. 2.2 Tunnels in de bergen. 3. De kanaaltunnel. 3.1 Tunnel onder de zee. 3.2 De TGV. 4. Bruggen. 4.1 Onderzoeken

Nadere informatie

Leerlijn erfgoededucatie Hengelo. Lesbladen groep 8

Leerlijn erfgoededucatie Hengelo. Lesbladen groep 8 Leerlijn erfgoededucatie Hengelo Lesbladen groep 8 Industrieel erfgoed en herbestemming in Hengelo Naam: School: Groep: Les 1: Fabrieken van vroeger 1. Oude foto s en wist jedat? De volgende foto s zijn

Nadere informatie

Dampfbahn Furka-Bergstrecke Historie van de Dampfbahn Furka-Bergstrecke

Dampfbahn Furka-Bergstrecke Historie van de Dampfbahn Furka-Bergstrecke Dampfbahn Furka-Bergstrecke Historie van de Dampfbahn Furka-Bergstrecke Tekst: J. Wolff Foto's: Archief FO/MGB, C. Keizer, D. van Nimwegen, K. Scholtes & M. Schuring Copyright VFB Sectie Nederland 2009-2010

Nadere informatie

2 november 2014. Reis van donderdag 30 oktober tot dinsdag 4 november 2014. Beperkt aantal loopnummers First Come, First Served! Wacht niet te lang!

2 november 2014. Reis van donderdag 30 oktober tot dinsdag 4 november 2014. Beperkt aantal loopnummers First Come, First Served! Wacht niet te lang! 2 november 2014 Reis van donderdag 30 oktober tot dinsdag 4 november 2014 Beperkt aantal loopnummers First Come, First Served! Wacht niet te lang! BCD Travel Belgium NV, vergunning Cat A5939, Posthoflei

Nadere informatie

Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A

Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip lees je altijd een tekst met het stappenplan. Je gaat vaak op zoek naar verbanden in een tekst. Wat

Nadere informatie

1 november 2015. Reis van donderdag 29 oktober tot dinsdag 3 november 2015. Beperkt aantal loopnummers. First Come, First Served! Wacht niet te lang!

1 november 2015. Reis van donderdag 29 oktober tot dinsdag 3 november 2015. Beperkt aantal loopnummers. First Come, First Served! Wacht niet te lang! 1 november 2015 Reis van donderdag 29 oktober tot dinsdag 3 november 2015 Beperkt aantal loopnummers. First Come, First Served! Wacht niet te lang! BCD Travel Belgium NV, vergunning Cat A5939, Posthoflei

Nadere informatie

Gaudi Parc Guel Barcelona

Gaudi Parc Guel Barcelona voorkant Gaudi Parc Guell Barcelona 12 Gaudi De architectuur die te vinden is Architectuur in het park zegt veel over het werk van Antonio Gaudi. De architectuur is herkenbaar en opvallend. De architectuur

Nadere informatie

Gent 25c. Goudstr Beersteeg Oudevest, Katelijnenstr Minnemeers Kongobrug Reke Blekersdijk Nieuwland Godshuishammeken Huidevetterken Ham

Gent 25c. Goudstr Beersteeg Oudevest, Katelijnenstr Minnemeers Kongobrug Reke Blekersdijk Nieuwland Godshuishammeken Huidevetterken Ham Goudstr Beersteeg Oudevest, Katelijnenstr Minnemeers Kongobrug Reke Blekersdijk Nieuwland Godshuishammeken Huidevetterken Ham Gent 25c De Minnemeersbrug lag in het verlengde van de Goudstraat Goudstr /Beersteeg

Nadere informatie

Namibië. 25 augustus 2015

Namibië. 25 augustus 2015 Namibië 25 augustus 2015 Verslag Namibië 27-6 tm 9-7- 2015 27-6 Vertrek vanaf Frankfurt om 20.10 uur. 28-6 Na een vlucht van 10 uur zijn wij aangekomen op Windhoek. Wat was het koud s,morgens vroeg om

Nadere informatie

knip de stippellijn voorzichtig in, dan kun je de plattegrond er insteken ROUTE CENTRAL PARK, TIMES SQUARE & UNION SQUARE Deze route is van

knip de stippellijn voorzichtig in, dan kun je de plattegrond er insteken ROUTE CENTRAL PARK, TIMES SQUARE & UNION SQUARE Deze route is van knip de stippellijn voorzichtig in, dan kun je de plattegrond er insteken ROUTE CENTRAL PARK, TIMES SQUARE & UNION SQUARE CENTRAL PARK, TIMES SQUARE & UNION SQUARE Museum of Arts and Design (MAD) Burger

Nadere informatie

Jonge Stedenbouwkundigen

Jonge Stedenbouwkundigen herontwerp de stad Amsterdam Lesmateriaal VO Museum Het Grachtenhuis Lesmateriaal VO herontwerp de stad Amsterdam Lesmateriaal ter voorbereiding of verwerking van een bezoek aan museum Het Grachtenhuis

Nadere informatie

11- daagse studierondreis door Amerika

11- daagse studierondreis door Amerika 11- daagse studierondreis door Amerika Van San Francisco via Death Valley, Grand Canyon naar Las Vegas 8-18 februari 2014 Met onderweg bezoek aan o.a.: World Ag Expo, grote landbouwbeurs in Tulare Boerderijen

Nadere informatie

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Pieter er Zeeman en de konvooien naar Moermansk Pieter Zeeman (geboren op Marken op 20 december 1914) voer in

Nadere informatie

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt?

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Erasmusbestemming: New York University School of Law. Academiejaar: 2013. - 2014. Één/twee semester(s) Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? NYU is

Nadere informatie

HET MUSIATER & VTC TRAVEL SOLUTIONS

HET MUSIATER & VTC TRAVEL SOLUTIONS HET MUSIATER & VTC TRAVEL SOLUTIONS PRESENTEREN 5 dagen New York Anders vrijdag 28 okt dinsdag 1 november 2016 Geen standaard reisje New York, maar dat kan je wel overlaten aan de creatievelingen van Het

Nadere informatie

CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI

CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI CARRABELLA NAAR MANATEE SPRINGS S.P., 2 FEBRUARI De rit van Carrabella naar Manatee Springs State Park is erg mooi. Veel naaldbossen, grotendeels nieuw

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Reisverslag Heidelberg 2016 Deel 7 (2 augustus 2016) [1]

Reisverslag Heidelberg 2016 Deel 7 (2 augustus 2016) [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Heidelberg 2016 Deel 7 (2 augustus 2016) Reisverslag Heidelberg 2016 Deel 7 (2 augustus 2016) [1] Door wjvanderzanden[2]op

Nadere informatie

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Storm raast over de Filipijnen

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Storm raast over de Filipijnen PrO -weekkrant Week 46 november 2013 Voor jongeren in het praktijkonderwijs 11-17 november 2013 Eenvoudig Communiceren Storm raast over de Filipijnen Foto: ANP Foto: ANP Het land de Filipijnen in Azië

Nadere informatie

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte

Nadere informatie

Inleiding op het lespakket. Blz. 3. Het verhaal van Musa Blz. 4. Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5

Inleiding op het lespakket. Blz. 3. Het verhaal van Musa Blz. 4. Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5 Musa Inhoud Inleiding op het lespakket. Blz. 3 Het verhaal van Musa Blz. 4 Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5 Het koffertje ontdekken. Blz. 6 en 7 Inhoud koffertje. Blz. 8 en 9 2 Inleiding

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info De Chinese Muur 1. Voorwoord. 2. Wat is de Chinese Muur? 3. Waar ligt de Chinese Muur? 4. Waarom bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 5. Hoe bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 6. Hoe lang en hoe groot

Nadere informatie

TSUNAMI S EEN KRACHTIGE NATUURRAMP NATUURRAMPEN. Hallo! WERKBOEK VOOR LEERLINGEN INHOUD. Vul hier je naam in. Vul hier je groep in.

TSUNAMI S EEN KRACHTIGE NATUURRAMP NATUURRAMPEN. Hallo! WERKBOEK VOOR LEERLINGEN INHOUD. Vul hier je naam in. Vul hier je groep in. EEN KRACHTIGE NATUURRAMP ERKBOEK VOOR LEERLINGEN Vul hier je naam in. INHOUD at is een tsunami? 2 Vul hier je groep in. Hoe ontstaat een tsunami? 3 aar komen tsunami s voor? 4 De gevolgen van een tsunami

Nadere informatie

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten

Nadere informatie

Leden van de Kaweah Colony voor de Karl Marx Tree, omstreeks (vermoedelijk) 1888

Leden van de Kaweah Colony voor de Karl Marx Tree, omstreeks (vermoedelijk) 1888 5 De grootste boom Zoals gemeld is de General Sherman Tree in het Sequoia National Park de grootste boom ter wereld. De boom is door de Amerikaanse botanist James Wolverton vernoemd naar de Amerikaanse

Nadere informatie

Whistler vanuit de kabelbaan

Whistler vanuit de kabelbaan Hallo Allemaal, Wij zijn al weer drie weken thuis. Onze reis naar Canada en de VS was geslaagd. In de 46 dagen hebben wij maar vier dagen regen gehad en dan was het meestal buien. Canada is een mooi land

Nadere informatie

Eindevaluatie. Riga. Begeleiders;Geert Daams en Remco Reijke

Eindevaluatie. Riga. Begeleiders;Geert Daams en Remco Reijke Eindevaluatie Riga 2011 Begeleiders;Geert Daams en Remco Reijke Inhoud Inleiding... 3 Wat voor cijfer geef je de Riga reis?... 4 Wat was je voornaamste reden om naar Riga te gaan?... 4 Hoe heb je de heenreis

Nadere informatie

Engelse taal schrijfvaardigheid

Engelse taal schrijfvaardigheid Staatsexamen VMBO KB 2013 Nederl Engelse taal schrijfvaardigheid Tijdvak 1 Dinsdag 14 mei 13.30 15.00 uur College-examen schriftelijk Opgavenboekje SK-0071-s-13-1-o 1 Lees verder Aanwijzingen 1. Opmerkingen

Nadere informatie

knip de stippellijn voorzichtig in, dan kun je de plattegrond er insteken ROUTE WALL STREET, CHINATOWN & LOWER EAST SIDE Deze route is van

knip de stippellijn voorzichtig in, dan kun je de plattegrond er insteken ROUTE WALL STREET, CHINATOWN & LOWER EAST SIDE Deze route is van knip de stippellijn voorzichtig in, dan kun je de plattegrond er insteken ROUTE WALL STREET, CHINATOWN & LOWER EAST SIDE WALL STREET, CHINATOWN & LOWER EAST SIDE Staten Island Ferry Castle Clinton Netherlands

Nadere informatie

Korte lesbrief Koningsbomen Ter gelegenheid van het planten van de Lindeboom voor Koning Willem Alexander Op 30 april 2013

Korte lesbrief Koningsbomen Ter gelegenheid van het planten van de Lindeboom voor Koning Willem Alexander Op 30 april 2013 Korte lesbrief Koningsbomen Ter gelegenheid van het planten van de Lindeboom voor Koning Willem Alexander Op 30 april 2013 Geschiedenis Op 30 april 2013 wordt de Prins van Oranje, beter bekend als Prins

Nadere informatie

Barcelona. Barcelona. Montjuïc

Barcelona. Barcelona. Montjuïc Montjuïc De Montjuïc is een heuvel gelegen in de buurt van het centrum van. De heuvel, waarop zowel een wereldtentoonstelling als de Olympische Spelen gehouden werden, heeft een heel aantal bezienswaardigheden

Nadere informatie

Inhoud. Het leven van Escher. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld op z n kop.

Inhoud. Het leven van Escher. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld op z n kop. Inhoud. Blz. 1. Blz. 2. Blz. 3. Blz. 4. Blz. 5. Blz. 6. Blz. 7. Blz. 8. Blz. 9. Blz. 10. Blz. 11. Kaft Inhoud Het leven van Escher. Moeilijke jaren. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld

Nadere informatie

De grote Geronimo Stilton omnibus

De grote Geronimo Stilton omnibus Het thema van deze nieuwsbrief is: Reizen De grote Geronimo Stilton omnibus Tekst: Geronimo Stilton / Illustraties: Flavio Ferron e.a. Voorlezen vanaf 7 jaar / zelf lezen vanaf 9 jaar Over het boek Paperback

Nadere informatie

Gent 14a. St Lievenspoortstr

Gent 14a. St Lievenspoortstr St Lievenspoortstr Gent 14a In 1708 kon Lodewijk de XIV het maar niet laten. Eerst de stad goed bombarderen en dan zich een gewelddadige toegang verschaffen om de stad in te nemen langs de St Lievenspoort.

Nadere informatie

inhoud 1. Torens 3 2. De kerktoren 4 3. Het kasteel 5 4. Nog meer torens 6 5. Beroemde torens 9 Pluskaarten 12 Bronnen 13 Colofon en voorwaarden 14

inhoud 1. Torens 3 2. De kerktoren 4 3. Het kasteel 5 4. Nog meer torens 6 5. Beroemde torens 9 Pluskaarten 12 Bronnen 13 Colofon en voorwaarden 14 Torens inhoud 1. Torens 3 2. De kerktoren 4 3. Het kasteel 5 4. Nog meer torens 6 5. Beroemde torens 9 Pluskaarten 12 Bronnen 13 Colofon en voorwaarden 14 1. Torens Is er een toren bij jou in de buurt?

Nadere informatie

13-18 jaar - New York Summer camp

13-18 jaar - New York Summer camp EASY LANGUAGES 13-18 jaar - New York Summer camp Waarom dit programma? Van 13 tot 18 jaar Wereldtaal Een mozaïek van culturen Amerikaanse campus Tripjes naar de stad New York Mix van nationaliteiten Toezicht

Nadere informatie

Waar verleden en heden elkaar ontmoeten

Waar verleden en heden elkaar ontmoeten Waar verleden en heden elkaar ontmoeten Introductie Graafs Museum Het Graafs Museum is gevestigd in de Hampoort, de laatste overgebleven stadspoort van de vestingstad Grave. Een locatie die mede het verhaal

Nadere informatie

STAD EN TAAL ONTMOET KUNST

STAD EN TAAL ONTMOET KUNST STAD EN TAAL ONTMOET KUNST OPTIONELE OPDRACHTEN EN HUISWERKOPDRACHTEN 1 WAT WILT U? (voorbereiding op het bezoek) A. Wat wilt u graag in het Stedelijk Museum zien? (welke soort kunst, welke kunstenaar,

Nadere informatie

Zwolle ontmoet. Een kunstroute als plek voor ontmoeting. Ontmoeting met. de persoonlijke karakter van Zwolle en haar binnenstad vol

Zwolle ontmoet. Een kunstroute als plek voor ontmoeting. Ontmoeting met. de persoonlijke karakter van Zwolle en haar binnenstad vol ONTMOET WOLLE Een kunstroute als plek voor ontmoeting. Ontmoeting met de persoonlijke karakter van Zwolle en haar binnenstad vol geschiedenis en cultuur. Zwolle kent jaarlijks vele bezoekers, ieder met

Nadere informatie

Welkom in Clarissenhof

Welkom in Clarissenhof 2 Welkom in Clarissenhof Hier komt alles samen. Rust en leven, de stad en groen, jong en oud, historie en moderne 03 architectuur. Gelegen op een minuut lopen van het station en vlak bij het centrum is

Nadere informatie

Jonge Stedenbouwkundigen

Jonge Stedenbouwkundigen herontwerp de stad Amsterdam Lesmateriaal PO Museum Het Grachtenhuis Lesmateriaal PO herontwerp de stad Amsterdam Lesmateriaal ter voorbereiding of verwerking van een bezoek aan museum Het Grachtenhuis

Nadere informatie

November 2010. Nieuwsbrief 1

November 2010. Nieuwsbrief 1 Nieuwsbrief 1 Finse, Noorwegen Hallo! Welkom bij mijn eerste echte nieuwsbrief. Mijn intentie is om ongeveer elke 2 a 3 maanden een nieuwsbrief te maken met mijn belevenissen. Ik kreeg dit idee van mijn

Nadere informatie

REDENEN OM EEN WERELDERFGOED STAD TE BEZOEKEN

REDENEN OM EEN WERELDERFGOED STAD TE BEZOEKEN REDENEN OM EEN WERELDERFGOED STAD TE BEZOEKEN FEITEN EN CIJFERS Hoofdstad van het district Porto, stad die door UNESCO sinds 1996 als werelderfgoed erkend is Ligging:: zuidwesten van Europa, aan de Atlantische

Nadere informatie