<Klik en voeg hier de afbeelding in> Quickscan soorten Wet natuurbescherming Complex 105, Groningen

Transcriptie

1 <Klik en voeg hier de afbeelding in> Quickscan soorten Complex 105, Groningen

2 <Klik en voeg hier de afbeelding in> Quickscan soorten Complex 105, Groningen Status Definitief Datum 3 maart 2017 Handtekening Mark Scheper 2

3 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding en doel Wettelijk kader Onderzoeksmethode Ligging en beschrijving plangebied Planbeschrijving 9 2 Resultaten en effecten Vogelrichtlijnsoorten Broedvogels Habitatrichtlijnsoorten Planten Broedvogels Vleermuizen Grondgebonden zoogdieren Reptielen en amfibieën Vissen, insecten en ongewervelden Nationaal (Andere) beschermde dier- en plantensoorten 13 3

4 3 Conclusie Conclusie beschermde soorten Benodigde vervolgstappen 14 4 Literatuur en bronnen 15 4

5 1 Inleiding 1.1 Aanleiding en doel Lefier is voornemens de portiekflatgebouwen welke grenzen aan de Noorderkroonstraat, Ossehoederstraat, Draakstraat en Orionlaan in Groningen te renoveren. Daarbij worden de kozijnen en spouwmuurisolatie van de woningen vervangen. Effecten op beschermde soorten als gevolg van de gewenste ontwikkeling, kunnen niet op voorhand worden uitgesloten. Een toetsing aan het onderdeel soortenbescherming van de is dan ook noodzakelijk. Deze quickscan geeft antwoord op de volgende vragen: - Welke beschermde flora en fauna zijn aanwezig of kunnen in het plangebied en omgeving voorkomen? - Kunnen de geplande werkzaamheden negatieve effecten hebben op beschermde flora en fauna? - Zo ja, welke effecten kunnen optreden en welke maatregelen zijn dan nodig om deze negatieve effecten te voorkomen? - Indien schade niet volledig is te vermijden, welke vervolgstappen zijn dan aan de orde? 1.2 Wettelijk kader Per 1 januari 2017 zijn de Flora- en faunawet, Natuurbeschermingswet en Boswet opgegaan in één nieuwe wet: de (Wnb). Hoofdstuk 3 van de betreft het onderdeel soorten, voorheen de Flora- en faunawet. Met deze quickscan vindt de toetsing aan het onderdeel soorten van de plaats. In de worden drie beschermingsregimes onderscheiden: 1. Vogelrichtlijnsoorten (artikel ) 2. Habitatrichtlijnsoorten en soorten genoemd in de verdragen Bern en Bonn (artikel ) 3. Andere soorten (artikel ; bijlage onderdeel A en B) In de Bijlagen van de Verdragen van Bern en Bonn worden ook vogels genoemd. Een aantal vogelsoorten valt dan zowel onder het beschermingsregime van de Vogelrichtlijn als onder de Habitatrichtlijn. Het beschermingsregime van Habitatrichtlijnsoorten is ten aanzien van verstoren strenger dan die van Vogelrichtlijn soorten. Voor vogels die vermeld staan in de Vogelrichtlijn geldt dat verstoring tijdens het broedseizoen geen overtreding van de wet inhoudt, mits de verstoring geen wezenlijke invloed heeft op de gunstige staat van instandhouding van de soort. Voor vogels die genoemd worden in de verdragen van Bonn en Bern geldt dat zij vogels tijdens het broedseizoen niet mogen worden verstoord. Los van het beschermingsregime blijft het doden van vogels, beschadigen en/of vernielen van nesten een overtreding van de wet. De lijst jaarrond beschermde nesten die onder de Flora- en faunawet is opgesteld, is ook onder de Wnb geldig. Onder de geldt, net als onder de Flora- en faunawet, de zorgplicht (artikel 1.11) voor alle in het wild levende dieren. 5

6 Voor dit project is de provincie Groningen het bevoegd gezag voor de uitvoering van de en voor het verlenen van een eventuele ontheffing. De provincie Groningen heeft voor de implementatie van de een verordening vastgesteld. 1.3 Onderzoeksmethode Voor het bepalen van de mogelijke effecten van de geplande werkzaamheden is het noodzakelijk te weten welke beschermde soorten aanwezig zijn en kunnen zijn, in en in de omgeving van het plangebied. Hiervoor is bronnenonderzoek en een veldbezoek uitgevoerd. Bronnenonderzoek Het bronnenonderzoek bestaat uit het raadplegen van de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF) en vrij beschikbare verspreidingsgegevens van beschermde soorten flora en fauna. Hiervoor zijn de meest actuele en relevante bronnen geraadpleegd (zie ook hoofdstuk 4). Veldonderzoek Op is een verkenning in het plangebied en de directe omgeving (onderzoeksgebied) uitgevoerd door een ecoloog van Buro Bakker. Tijdens dit veldbezoek is een beoordeling gemaakt van het plangebied als geschikt leefgebied voor beschermde flora en fauna. Tevens zijn de waargenomen beschermde soorten genoteerd. Omdat het project alleen voorziet in werkzaamheden aan de gebouwen is tijdens het veldbezoek het volgende onderzocht: De aanwezige gebouwen zijn gecontroleerd op aanwezigheid van geschikte verblijfplaatsen voor jaarrond beschermde nesten, broedende vogels, steenmarters en vleermuizen. De eventueel aanwezige rommelhoekjes zijn gecontroleerd op aanwezigheid van geschikte verblijfplaatsen voor beschermde soorten zoals egels, muizen en steenmarters. Het aanwezige groen (struiken, heggen en tuinplanten) is onderzocht op de functie voor beschermde soorten. 1.4 Ligging en beschrijving plangebied Het plangebied ligt in de wijk Paddepoel in Groningen. Het betreft 8 flatgebouwen met in totaal 216 adressen, welke grenzen aan de Noorderkroonstraat, Ossehoederstraat, Draakstraat en Orionlaan en doorsneden worden door de Hagedisstraat. De flatgebouwen omsluiten een gemeenschappelijke binnenplaats, welke voorzien is van gras met een paar bomen en wat stroken met struiken (Foto 1). Foto 1 Eén van de gemeenschappelijke binnenplaatsen. 6

7 De te renoveren portiekflats zijn 3 verdiepingen hoog en hebben een plat dak en zijn voorzien van aluminium daklijsten. De eerste verdieping begint op ca. 1 meter hoogte. De ruimte onder de 3 verdiepingen bestaat uit enigszins verdiepte (fietsen)kelders. De kelders zijn voorzien van ramen met daarvoor roosters. Direct tegen de voorgevels zijn struiken tot ca. 1,5 meter hoogte gelegen met hier en daar een uitschieter tot ca. 3 meter hoogte. Dit groen wordt onderhouden (gesnoeid en opgeruimd). Voor de voorgevels ligt gras, welke bij de entree van de portieken doorsneden is met een toegangspad met aan weerszijden ca. 1 meter hoge struiken. Om enkele grasveldjes zijn lage ligusterhagen van ca. 0,75 m geplaatst. Langs de achtergevels, vanuit de binnenplaats gezien, ligt een strook kort gemaaid gras of grind. De binnenplaats zelf bestaat uit kort gemaaid gras met enkele bomen en struiken. De toegangswegen naar de binnenplaats bestaat uit een voetpad met aan weerszijden struiken. De gevels zelf zijn aan voorzijde en achterzijde voorzien van ventilatiekieren (Foto 4) waarvan de laagste op ca. 1,5 meter hoogte is geplaatst en de hoogste zich op ca. 3 meter onder het dak bevindt. Om de flatgebouwen ligt een trottoir welke is voorzien van laanbeplanting. Deze is ten dele teruggesnoeid tot de stam (Foto 3). 7

8 Foto 2 Ligging plangebied in Groningen (rood omlijnd) Foto 3 Weergave van het onderzoeksgebied vanaf hoek Osserhoedestraat/Hagedisstraat (bron: Google Maps) 8

9 1.5 Planbeschrijving De geplande renovatie- en isolatiewerkzaamheden bestaan uit het vervangen van de kozijnen, dakbedekking en spouwmuurisolatie van de woningen. Bij het uitvoeren van de werkzaamheden worden steigers met steiger afscherming gebruikt. Het plaatsen van de steigers wordt zodanig uitgevoerd dat het bestaande groen niet wordt aangetast. Om de werkzaamheden uit te kunnen voeren op de binnenplaatsen, worden bij de ingangen naar die binnenplaatsen, op twee locaties de lage struiken verwijderd. Het betreft de ingang vanaf de Draakstraat en de Hagedisstraat. Voor deze quickscan is aangenomen dat het overige aanwezige groen rond de woningen niet zal worden aangetast. 9

10 2 Resultaten en effecten Dit hoofdstuk beschrijft het (mogelijke) voorkomen van beschermde flora en fauna. Per beschermingsregime zijn de effecten beschreven en getoetst aan de. Vervolgens zijn de eventuele vervolgstappen aangegeven. In dit hoofdstuk is een onderscheid gemaakt in Vogelrichtlijnsoorten (paragraaf 2.1), Habitatrichtlijnsoorten (paragraaf 2.2) en Nationaal beschermde soorten (paragraaf 2.3). Uit bronnen onderzoek (NDFF) blijkt dat er geen gegevens van beschermde soorten in het plangebied zijn. Ook in de directe omgeving zijn geen NDFF gegevens van beschermde soorten die een functionele relatie met de flatgebouwen hebben (geen vleermuizen of broedgegevens van vogels). 2.1 Vogelrichtlijnsoorten Broedvogels Aanwezige soorten Jaarrond beschermde nesten De woningen zijn ongeschikt voor de jaarrond beschermde nesten van gierzwaluw en huismus. De woningen zijn ongeschikt door het ontbreken van een pannendak, ruimte onder goten en gaten in de muur. De aanwezigheid van jaarrond beschermde nesten is daarom uitgesloten. Tijdens het veldbezoek is de huismus waargenomen in het naastgelegen park, gelegen buiten het plangebied. Overige broedvogels Rondom de woning en de gebouwen is in beperkte mate groen van bomen en struiken aanwezig. Doordat de lage struiken van geringe omvang zijn, intensief worden onderhouden en door de open inrichting, bieden deze enkel weinig beschutting en vormen ze geen geschikt habitat voor zangvogels van de Vogelrichtlijn. Effecten en vervolg Jaarrond beschermde nesten Voor een aantal vogelsoorten geldt dat zij hun nestplaatsen en/of hun vaste rust- en verblijfplaatsen jaarrond in gebruik hebben, of hier jaarlijks weer naar terugkeren. Deze nesten vallen jaarrond onder het beschermingsregime van artikel 3.1 van de voor Soorten van de Vogelrichtlijn of onder artikel 3.5 voor Soorten van de Habitatrichtlijn (zie paragraaf 2.2.2). Door de afwezigheid van geschikte broedplekken zijn negatieve effecten van de renovatie- en isolatiewerkzaamheden op deze jaarrond beschermde nesten uit te sluiten. Het verwijderen van de lage struiken bij de toegang tot de binnenplaatsen, heeft geen negatief effect op het leefgebied van de huismus omdat er voldoende struiken in het naastgelegen park en bij de omliggende woningen (met tuinen) aanwezig zijn. Overige broedvogels De werkzaamheden vinden alleen plaats aan het dak, de kozijnen en de spouwmuren. Het verwijderen van de lage struiken bij de toegang tot de binnenplaatsen, heeft geen negatief effect op het leefgebied van de overige broedvogels omdat er voldoende struiken in het naastgelegen park en bij de 10

11 omliggende woningen (met tuinen) aanwezig zijn. De activiteiten op de binnenplaatsen, die met de werkzaamheden te maken hebben, zoals het plaatsen van toiletunits en schaftgelegenheid, hebben geen effecten omdat deze het aanwezige groen niet aantasten. Voor deze quickscan is aangenomen dat het overige aanwezige groen rond de woningen niet zal worden aangetast. Hierdoor zijn negatieve effecten uitgesloten. 2.2 Habitatrichtlijnsoorten Planten Aanwezige soorten Er zijn vier planten beschermd onder de Habitatrichtlijn (HR), te weten: drijvende waterweegbree, groenknolorchis, kruipend moerasscherm en zomerschroeforchis. Deze soorten komen alleen in zeer specifieke milieus voor en zijn afhankelijk van kalkrijke, voedselarme en vochtige tot natte omstandigheden met kwelinvloed. De beschermde planten van de Habitatrichtlijn eisen voedselarme en extensief beheerde omstandigheden. Daarvan is in de geïsoleerde stedelijke ligging van het plangebied geen sprake en daardoor is het plangebied (on)geschikt voor planten van de Habitatrichtlijn. Effecten en vervolg Vanwege het ontbreken van geschikte groeiplaatsen, zijn negatieve effecten uitgesloten. Omdat effecten zijn uitgesloten zijn vervolgstappen voor beschermde flora niet aan de orde Broedvogels Het plangebied heeft geen functie als geschikt broedgebied voor vogels, omdat werkzaamheden vooral aan woningen plaatsvinden. Ook de te verwijderen lage en open struiken zijn niet geschikt. De conclusies komen overeen zoals is beschreven in paragraaf Vleermuizen Aanwezige beschermde soorten Uit bronnenonderzoek blijkt dat vleermuissoorten zoals gewone- en ruige dwergvleermuis, laatvlieger rosse vleermuis, watervleermuis in de stad Groningen voorkomen. Daarnaast komen watervleermuis en tweekleurige vleermuis voor en zijn minder algemene soorten als meervleermuis en franjestaart in de stad aanwezig. Verblijfplaatsen Vleermuizen verblijven in bomen en/of gebouwen. In het plangebied zijn bomen met geschikte holtes afwezig. Daardoor ontbreken verblijfplaatsen voor boombewonende vleermuissoorten. Van de te renoveren flatgebouwen zijn de spouwmuren mogelijk geschikt als verblijfplaats voor vleermuizen. In deze muur zijn open ventilatiekieren aangetroffen. Dat zijn geschikte invliegopeningen (Foto 4) voor vleermuizen, die toegang bieden tot de achterliggende spouw. Ook wanneer de aluminium daklijsten niet voldoende aansluiten op de onderliggende spouwmuur kunnen die openingen worden gebruikt als invliegopening voor vleermuizen. 11

12 Foto 4 Ventilatiekieren: geschikte invliegopeningen voor vleermuizen (bron: Google maps) Essentiële vliegroutes Essentiële vliegroutes, die verblijfplaatsen en foerageergebied verbinden, bestaan uit lijnvormige structuren, zoals bomenrijen en watergangen. Deze lijnvormige structuren ontbreken in het plangebied. De aanwezige vliegroute direct naast het plangebied, welke gevormd wordt door de laanbeplanting langs het trottoir blijft onaangetast door de werkzaamheden. Essentieel foerageergebied Binnen het plangebied ontbreekt belangrijk onmisbaar foerageergebied. Enkele luwe plekken in het plangebied zijn aanwezig en kunnen gebruikt worden als foerageerplek. Er zijn meerdere soortgelijke foerageerplekken aanwezig buiten het plangebied. Vleermuizen maken verder gebruik van groenelementen in de stad zoals tuinen, bomenrijen, luwte van gebouwen en parken, die in de omgeving in ruime mate voorhanden zijn. Het plangebied maakt dus deel uit van een veel groter gebied waarin geschikt foerageergebied in ruime mate aanwezig is. Essentieel en onmisbaar foerageergebied is daarom niet aanwezig in het plangebied. Effecten en vervolg De spouwmuren in de flatgebouwen zijn geschikt als verblijfplaats voor vleermuizen. Door het vervangen van de spouwmuurisolatie en het gebruik van steiger afscherming in de voor vleermuizen actieve periode, kunnen negatieve effecten niet worden uitgesloten. Om te beoordelen of de Wet natuurbescherming met de voorgenomen werkzaamheden wordt overtreden is een vervolgonderzoek naar de aanwezigheid van verblijfplaatsen voor vleermuizen noodzakelijk. Als duidelijk is of en zo ja welke verblijfplaatsen aanwezig zijn, is voordat de werkzaamheden kunnen starten, een ontheffing nodig en dienen mitigerende maatregelen getroffen te worden. Indien geen verblijfplaatsen worden aangetroffen is geen ontheffing nodig. voor de quickscan is er van uitgegaan dat de werkzaamheden overdag worden uitgevoerd. Daarmee worden buiten het plangebied aanwezige vliegroutes en foerageergebied niet verstoord Grondgebonden zoogdieren Aanwezige beschermde soorten In de verspreidingsgegevens en de NDFF ontbreken waarnemingen van beschermde grondgebonden zoogdieren. Deze soorten ontbreken in en rond het plangebied, omdat deze soorten alleen voorkomen langs grote wateren, in moerasgebieden of in beekdalen. In het stedelijk gebied, waar het plangebied in gelegen is, is het daarom uitgesloten dat deze beschermde zoogdieren van de Habitatrichtlijn aanwezig zijn. Effecten en vervolg De geplande werkzaamheden leiden niet tot negatieve effecten op grondgebonden zoogdieren. Vervolgstappen zijn zodoende niet aan de orde. 12

13 2.2.5 Reptielen en amfibieën Aanwezige beschermde soorten De aanwezigheid van (beschermde) reptielen kan op voorhand worden uitgesloten. Deze komen niet in de regio voor. Door het ontbreken van voortplantingswateren zoals vennen en geschikte sloten in, en de geïsoleerde stedelijke ligging van het plangebied, is het plangebied ongeschikt voor beschermde amfibieën en reptielen van de Habitatrichtlijn. Effecten en vervolg Vanwege het ontbreken van waarnemingen en geschikte omstandigheden, zijn effecten uitgesloten en vervolgstappen voor reptielen en amfibieën niet aan de orde Vissen, insecten en ongewervelden Aanwezige beschermde soorten De aanwezigheid van zwaar en matig zwaar beschermde vissen, insecten en ongewervelden is uit te sluiten. Dit omdat omstandigheden zoals aanwezigheid van water, geschikte vegetatie, vennetjes e.d. ontbreken binnen het plangebied. Ook ontbreken waarnemingen in de NDFF Effecten en vervolg Vanwege het ontbreken van waarnemingen en geschikte omstandigheden voor zwaarder beschermde insecten en ongewervelden, zijn effecten uitgesloten en vervolgstappen niet aan de orde. 2.3 Nationaal (Andere) beschermde dier- en plantensoorten Aanwezige beschermde soorten Het plangebied biedt geen rommelhoekjes of andere beschuttingsmogelijkheden voor grondgebonden zoogdieren zoals de steenmarter. Ook zijn er geen toegankelijke openingen in de gevels aanwezig. Hierdoor zijn de woningen ongeschikt als leefgebied voor steenmarter. Effecten en vervolg Op basis van de quickscan kunnen verblijfplaatsen van de steenmarter worden uitgesloten. Voor de overige aanwezige Nationaal beschermde soorten geldt conform de verordening natuurbescherming provincie Groningen, een algehele vrijstelling (zie vrijstellingslijst in bijlage 1). Eventuele schade aan soorten, waarvoor een vrijstelling geldt, hoeft niet te worden gecompenseerd. Wel is op deze soorten de zorgplicht van kracht ( artikel 1.11). De zorgplicht houdt in dat schade aan wilde planten en dieren zoveel, als redelijkerwijs mogelijk is, wordt voorkomen. 13

14 3 Conclusie 3.1 Conclusie beschermde soorten Op basis van de quickscan zijn met betrekking tot de aanwezigheid van beschermde flora en fauna de volgende conclusies te trekken: In de te renoveren flatgebouwen zijn geschikte verblijfplaatsen voor vleermuizen aanwezig. Behalve voor vleermuizen en enkele vrijgestelde grondgebonden zoogdieren is het plangebied ongeschikt voor beschermde flora en fauna. Indien andere werkzaamheden dan die zijn genoemd in Hoofdstuk 2 gaan plaatsvinden, dienen ook deze ingrepen getoetst te worden aan de. De conclusies kunnen dan afwijken van de bovenstaande conclusies. 3.2 Benodigde vervolgstappen Vóórdat de werkzaamheden kunnen plaatsvinden is een nader onderzoek nodig naar de volgende soorten: o Vleermuizen (4 rondes in de periode mei t/m september) Uit het nader onderzoek naar vleermuizen zal blijken of een ontheffing op de nodig is en of er maatregelen getroffen moeten worden. De behandeltermijn van een ontheffing bij de Provincie Groningen duurt minimaal 13 weken, welke met 7 weken kan worden verlengd. Ook zijn er kosten aan de ontheffingsaanvraag verbonden. Voor de aanwezige Nationaal beschermde soorten geldt een vrijstelling. Een ontheffing is voor deze beschermde soorten niet nodig. Wel geldt voor alle soorten de zorgplicht. De zorgplicht houdt in dat schade aan wilde planten en dieren (ook niet beschermde) zoveel, als redelijkerwijs mogelijk is, wordt voorkomen. Dit kan door het rooien van de struiken in één richting uit te voeren, zodat eventuele grondgebonden zoogdieren zelfstandig het gebied kunnen verlaten. 14

15 4 Literatuur en bronnen DR-loket, Aangepaste lijst jaarrond beschermde vogelnesten ontheffing Flora- en faunawet ruimtelijke ingreep. Kapteyn, K., Vleermuizen in het landschap. Over hun ecologie, gedrag en verspreiding. Schuyt & Co Uitgevers, Haarlem. Ministerie van LNV, Aangepaste beoordeling ontheffing ruimtelijke ingrepen Flora- en faunawet. Nationale Databank Flora en Fauna. Geraadpleegd 21 februari Verordening natuurbescherming Provincie Groningen, SOVON Vogelonderzoek Nederland Atlas van de Nederlandse Broedvogels Nederlandse fauna 5. Nationaal Natuurhistorisch museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & European Invertebrate Survey - Nederland, Leiden. Websites