Quickscan Natuur. Ter plaatse van de voormalige Drusushoeve. Definitief. Nouville Ontwikkeling BV Postbus AB Heerlen

Transcriptie

1 Quickscan Natuur Ter plaatse van de voormalige Drusushoeve Definitief Nouville Ontwikkeling BV Postbus AB Heerlen Grontmij Nederland B.V. Eindhoven, 2 januari 2012

2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Algemeen Plangebied Projectomschrijving Toetsingskader Flora- en faunawet Onderzoeksmethode Literatuuronderzoek Veldbezoek Onderzoeksresultaten Flora Bronnenonderzoek Verkennend veldbezoek Toetsing Flora- en faunawet Zoogdieren Literatuurstudie Verkennend veldbezoek Toetsing Flora- en faunawet Vogels Literatuurstudie Verkennend veldbezoek Toetsing Flora- en faunawet Reptielen Literatuurstudie Verkennend veldbezoek Toetsing Flora- en faunawet Amfibieën Literatuurstudie Verkennend veldbezoek Toetsing Flora- en faunawet Vissen Literatuurstudie Verkennend veldbezoek Toetsing Flora- en faunawet Ongewervelden Literatuurstudie Verkennend veldbezoek Toetsing Flora- en faunawet Conclusies en aanbevelingen Flora Zoogdieren Vogels Amfibieën Vissen Pagina 3 van 16

4 Inhoudsopgave (vervolg) 5.6 Ongewervelden Aanbevelingen Literatuur Pagina 4 van 16

5 1 Inleiding 1.1 Algemeen In opdracht van OolderVeste Ontwikkelingsmaatschappij B.V. heeft Grontmij Nederland B.V. een quickscan Natuur uitgevoerd ter plaatse van voormalige Drusushoeve te Herten (figuur 1.1). Op deze locatie zal de vervolgfase van de nieuwbouwlocatie OolderVeste worden gerealiseerd, een en ander conform het vastgestelde bestemmingsplan Oolderveste. In deze quickscan natuur wordt, op basis van bestaande informatie en een oriënterend veldbezoek, een inschatting gemaakt van de natuurwaarden van het plangebied en de mogelijke relaties die er liggen met de omgeving. Daarbij wordt, voor zover mogelijk, getoetst op de Flora- en faunawet. Ook wordt aangegeven waarvoor een nadere inventarisatie of effectbeoordeling nodig is. De quickscan vormt daarmee de basis voor eventuele verdere procedures of vervolgonderzoek in het kader van deze wet. De toetsing Natuurbeschermingswet is al uitgevoerd in het rapport quickscan natuur ter plaatse van Broekveeweg 103 te Herten. De Broekveeweg 103 grenst aan het plangebied. De conclusies in genoemd rapport heeft ook betrekking op vooorliggend onderzoek, omdat beide projecten onderdeel uit maken van de laatste fase van Woningbouwlocatie OolderVeste. Een toetsing op Boswet en gemeentelijk bomenbeleid vindt ook niet plaats in voorliggend rapport. Binnen het project worden geen bomen of boomgroepen geveld, er zal hoogstens wat jonge wilgenopslag worden verwijderd. Deze zijn niet beschermd in de Boswet en het bomenbeleid van gemeente Roermond. In het rapport Quickscan natuur ter plaatse van Broekveeweg 103 te Herten is op een kaart de ligging van de EHS weergegeven.hieruit blijkt dat het plangebied zich buiten de EHS bevindt. Bovendien past provincie Limburg geen externe werking toe. Een toetsing op de EHS is niet nodig en de EHS wordt verder niet behandeld in voorliggend rapport. Pagina 5 van 16

6 Inleiding Ool Oolderplas Merum Herten Figuur 1.1 Ligging plangebied voormalige Drusushoeve binnen de rode cirkel. 1.2 Plangebied Het plangebied bevindt zich in de gemeente Roermond tussen Ool, Merum, Herten en de Oolderplas. Tot circa 5 jaar geleden bevond zich in het plangebied de boerderij Drusushoeve. Deze is inmiddels gesloopt. Het terrein is sindsdien gedeeltelijk opgehoogd met zandig materiaal. In de huidige situatie ligt het plangebied braak. Het bestaat uit een gronddepot, grasland, ruigte en jonge wilgenopslag. Het terrein wordt voor ¾ omgeven door een zomerkade, en aan de oostzijde (¼) bevindt zich een stalen damwand. Pagina 6 van 16

7 Inleiding Figuur 1.2 Begrenzing plangebied voormalige Drusushoeve binnen de rode lijn. 1.3 Projectomschrijving OolderVeste Ontwikkelingsmaatschappij B.V. is voornemens om hier in de komende jaren nieuwbouw te gaan plegen. Daarbij wordt het gebied verder opgehoogd met circa 2 meter zand, zodat het tijdens hoog Maaswater niet overstroomd. Deze nieuwbouw maakt deel uit van de nieuwbouwlocatie OolderVeste, het bestemmingsplan hiervoor is reeds in 2000 vastgesteld. Pagina 7 van 16

8 2 Toetsingskader Flora- en faunawet Ter bescherming van de Nederlandse flora en fauna is sinds 1 april 2002 de Flora- en faunawet van kracht. Deze wet is gericht op de duurzame instandhouding van soorten planten en dieren. In de Flora- en faunawet zijn (nagenoeg) alle van nature in het wild voorkomende amfibieën, zoogdieren en vogels beschermt. Daarnaast is een beperkt aantal plantensoorten en ongewervelden beschermd. Voor soorten die vallen onder de bescherming van de Flora- en faunawet gelden de volgende verbodsbepalingen: Artikel 8 Het is verboden planten, behorende tot een beschermde inheemse plantensoort, te plukken, te verzamelen, af te snijden, uit te steken, te vernielen, te beschadigen, te ontwortelen of op enigerlei andere wijze van hun groeiplaats te verwijderen. Artikel 9 Het is verboden dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te doden, te verwonden, te vangen, te bemachtigen of met het oog daarop op te sporen. Artikel 10 Het is verboden dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, opzettelijk te verontrusten. Artikel 11 Het is verboden nesten, holen of andere voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te beschadigen, te vernielen, uit te halen, weg te nemen of te verstoren. Artikel 12 Het is verboden eieren van dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te zoeken, te rapen, uit het nest te nemen, te beschadigen of te vernielen. Conform artikel 75 is het mogelijk om bij ruimtelijke ingrepen een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verbodsbepalingen genoemd in de artikelen 8, 11 en 13. Sinds het vrijstellingsbesluit van 23 februari 2005 kent de Flora- en faunawet drie beschermingsniveaus, veelal aangeduid met tabel 1, tabel 2 en tabel 3. De bescherming van de broedvogels heeft een apart beschermingsregime en zijn onderverdeeld in de categorieën 1 tot en met 5 en overige soorten. Pagina 8 van 16

9 Toetsingskader Flora- en faunawet tabel 1 Algemene soorten Wat betreft ruimtelijke ontwikkelingen, onderhoud en beheer geldt een vrijstelling. Er hoeft voor deze activiteiten geen ontheffing aangevraagd te worden. tabel 2 Overige soorten Wat betreft beheer en onderhoud en ruimtelijke ontwikkelingen geldt een vrijstelling, mits wordt gewerkt volgens een door de minister van EL&I (Economische Zaken, Landbouw & Innovatie) goedgekeurde gedragscode. Specifiek voor het project is dit de gedragscode van Bouwend Nederland. tabel 3 Soorten, genoemd in bijlage IV van de Habitatrichtlijn en in bijlage 1 van de AMVB Vogels Tabel 2.1 Beschermingsstatus van flora en fauna. Deze soorten genieten de zwaarste bescherming. Voor ruimtelijke ontwikkeling en inrichting geldt ten aanzien van deze soorten dat er altijd een ontheffing moet worden aangevraagd waarvoor een uitgebreide toets geldt. De ontheffingsaanvraag valt onder de zware toets: 1) er is sprake van een bij de wet genoemd belang, 2) er is geen alternatief, 3) doet geen afbreuk aan de gunstige staat van instandhouding van de soort. Voor beheer en onderhoud is wel vrijstelling mogelijk indien gewerkt wordt volgens een goedgekeurde gedragscode. Vogels vormen een aparte categorie. Vogels worden vooral negatief geraakt in hun broedperiode. Voor het verstoren van nesten wordt over het algemeen geen ontheffing verleend tijdens het broedseizoen. Van een aantal soorten zijn vogelnesten en bijbehorend functionele leefgebied jaarrond beschermd en staan op de Aangepaste lijst jaarrond beschermde vogelnesten van het ministerie van EL&I. Het betreffen broedvogelsoorten van de beschermingscategorieën 1 t/m 4 en in bepaalde gevallen ook van de beschermingscategorie 5. Een ontheffingsaanvraag voor het aantasten van deze verblijfplaatsen zal getoetst worden aan de zware toets (als bij tabel 3).Bescherming van broedvogels uit categorie 5 is jaarrond van toepassing indien ecologische omstandigheden dat rechtvaardigen. Dit is bijvoorbeeld het geval als de soort lokaal zeldzaam is, als er bij een verstoring geen alternatieve nestlocaties beschikbaar zijn of als het aanbieden van een alternatieve (kunstmatige) nestlocatie niet mogelijk is. Pagina 9 van 16

10 3 Onderzoeksmethode 3.1 Literatuuronderzoek Het literatuuronderzoek heeft als doel aan te geven welke beschermde flora en fauna in het plangebied en omgeving kunnen voorkomen. Daarbij gaat het om soorten die zijn beschermd in de beschermingsregimes tabel 2, tabel 3 van de AMvB Flora- en faunawet en de vogelsoorten van de beschermingscategorieën 1 t/m 4. Hierbij is gebruik gemaakt van diverse ecologische (werk)atlassen, NDFF en van gegevens van de provincie Limburg. Voor wat betreft de ecologische atlassen zijn de verspreidingsgegevens beschikbaar op het niveau van een kilometerhok. De provincie Limburg geeft alleen de broedvogelgegevens en planten weer. 3.2 Veldbezoek Het veldbezoek is op 27 november 2012 door een ecoloog van Grontmij (ing. M.C. Bonder) uitgevoerd. Het doel hiervan is na te gaan of potentiële vaste verblijf- en groeiplaatsen van de soorten die zijn beschermd zoals is vermeld in paragraaf aanwezig zijn in het plangebied. Er heeft geen structureel onderzoek plaats gevonden naar het daadwerkelijk voorkomen van flora en fauna, daar het een quickscan betreft. Een uitzondering daarop is de Bever. Er is uitgebreider onderzoek uitgevoerd om te bepalen of het plangebied onderdeel uit maakt van het leefgebied van de Bever, en zo ja, welke functie het plangebied voor deze soort vervult. Hiertoe is het plangebied en de gehele zuidoever van de Oolderplas afgezocht naar knaagsporen, wissels, sleepsporen en een eventuele burcht. Pagina 10 van 16

11 4 Onderzoeksresultaten 4.1 Flora Bronnenonderzoek Vanuit de beschikbare literatuur blijkt dat geen waarnemingen van plantensoorten beschermd volgens tabel 2 of 3 van de AMvB Flora- en faunawet bekend zijn ter plaatse van het plangebied. Wel zijn in de omgeving van het plangebied waarnemingen bekend van het Rapunzelklokje en de Wilde marjolein Verkennend veldbezoek Tijdens het veldbezoek zijn geen beschermde plantensoorten waargenomen. Het bezoek heeft plaats gevonden buiten de bloeiperiode het Rapunzelklokje en de Wilde marjolein. In het plangebied is geschikt biotoop aanwezig voor deze soorten door de aanwezigheid van matig voedselrijk grasland dat is ontstaan op het aangebrachte zand. Daarom is het niet uit te sluiten dat deze soorten in het plangebied voorkomen Toetsing Flora- en faunawet Het is niet duidelijk of het Rapunzelklokje en de Wilde marjolein in het plangebied voorkomen. Hiervoor dient in het voorjaar een veldbezoek gebracht te worden. 4.2 Zoogdieren Literatuurstudie Vanuit de literatuur zijn Bever, Eekhoorn, Gewone dwergvleermuis, Gewone grootoorvleermuis, Laatvlieger, Rosse vleermuis, Ruige dwergvleermuis, Steenmarter en Watervleermuis bekend van het kilometerhok waarin het plangebied zich in bevindt Verkennend veldbezoek Er bevinden geen bomen of gebouwen in het plangebied. Daarom is het niet aannemelijk dat verblijfplaatsen, vliegroutes of belangrijk foerageergebied voor vleermuizen in het plangebied aanwezig zijn. Vanwege het ontbreken van bomen is het uitgesloten dat de Eekhoorn vaste verblijfplaatsen heeft in het plangebied. Het open karakter van het terrein zonder dekking, biedt ook geen vaste verblijfplaatsen voor de Steenmarter. Langs de oever van de Oolderplas, net buiten het plangebied zijn geringe vraatsporen aangetroffen van de Bever op twee locaties. Tijdens het verkennend veldbezoek is actief gezocht naar een eventuele burcht op de oever van de Oolderplas ter hoogte van het plangebied. Deze is niet hier aangetroffen. Wel is een burcht aangetroffen aan de overzijde van de Oolderplas op circa 950 meter van het plangebied (figuur 4.1). Hier zijn ook tientallen locaties met knaagsporen, glijdsporen, sleepsporen en wissels van de Bever aangetroffen. Op basis hiervan bevindt hier het preferente leefgebied van de Bever. Het plangebied maakt geen onderdeel uit van het leefgebied van de Bever vanwege het ontbreken van water. De oever net buiten het plangebied maakt wel onderdeel hiervan uit, vanwege de aanwezigheid van twee locaties met knaagsporen. In vergelijking met de overzijde van de Oolderplas waar een veelvoud aan knaagsporen aanwezig is, kunnen de oevers ter hoogte van het plangebied niet worden gerekend tot het preferente leefgebied van de Bever. Pagina 11 van 16

12 Onderzoeksresultaten Figuur 4.1 Locatie van de Beverburcht (blauwe driehoek), Beverwissels (groene streep) en knaagsporen (gele stip) van de Bever. Zichtbaar is de verhouding knaagsporen ter hoogte van de Drusushoeve en elders langs de oevers van de Oolderplas. Figuur 4.2 Links een foto van de Beverburcht aan de westzijde van de Oolderplas. Rechts één van de vele bomen waar de Bever aan heeft geknaagd, op twee locaties ter hoogte van de Drusushoeve zijn geringe vraatsporen ook aanwezig. Pagina 12 van 16

13 Onderzoeksresultaten Toetsing Flora- en faunawet De oevers van de Oolderplas ter hoogte van het plangebied worden beschouwd als een marginaal leefgebied voor de Bever. Voor zover er al een verstoring op zal treden, zal geen preferente leefgebied worden verstoord. Daarom overtreedt het project geen verbodsbepalingen Flora- en faunawet. 4.3 Vogels Literatuurstudie Uit de beschikbare literatuurstudie blijkt dat Huismus, Gierzwaluw en Steenuil bekend zijn van het kilometerhok waarin zich het plangebied bevindt Verkennend veldbezoek Tijdens het veldbezoek bleek dat geen broedbiotoop aanwezig is voor de Huismus, Gierzwaluw of Steenuil vanwege het ontbreken van gebouwen en knotwilgen. Wel is een foeragerende Buizerd waargenomen. Ook voor deze soort ontbreken potentiële verblijfplaatsen vanwege het ontbreken van gebouwen en bomen. Het plangebied kan ook niet worden beschouwd als preferent leefgebied, omdat in de directe omgeving geen broedlocaties aanwezig zijn Toetsing Flora- en faunawet Als gevolg van de nieuwbouw zullen geen verbodsbepalingen Flora- en faunawet worden overtreden, omdat geen preferent leefgebied en/of vaste verblijfplaatsen van de genoemde vogelsoorten wordt verstoord. 4.4 Reptielen Literatuurstudie Vanuit de beschikbare literatuur zijn geen aanwijzingen dat reptielen kunnen voorkomen ter plaatse van het plangebied Verkennend veldbezoek Op het terrein is geen geschikt habitat aanwezig voor reptielen als bosranden, heide, schraal grasland, stapels stenen of liggende houtblokken. Ook zijn geen reptielen aangetroffen op het terrein. Het voorkomen van reptielen op het terrein is uitgesloten Toetsing Flora- en faunawet Er komen geen beschermde soorten voor, dus de ingreep leidt niet tot negatieve effecten op reptielen. 4.5 Amfibieën Literatuurstudie Vanuit de beschikbare literatuur zijn geen aanwijzingen dat amfibieën beschermd in tabel 2 of 3 van de AMvB Flora- en faunawet kunnen voorkomen ter plaatse van het plangebied Verkennend veldbezoek Er zijn geen waterpartijen aanwezig in het plangebied. Ook zijn geen amfibieën aangetroffen op het terrein. Wel is in de omgeving de Oolderplas aanwezig, maar hierin komen geen amfibieën voor beschermd in tabel 2 of 3 van de AMvB Flora- en faunawet. Het voorkomen van amfibieën op het terrein is uitgesloten Toetsing Flora- en faunawet Er komen geen soorten voor beschermd in tabel 2 of 3 van de AMvB Flora- en faunawet voor, dus de ingreep leidt niet tot negatieve effecten op zwaar beschermde soorten. Pagina 13 van 16

14 Onderzoeksresultaten 4.6 Vissen Literatuurstudie Vanuit de beschikbare literatuur zijn geen aanwijzingen dat vissen beschermd in tabel 2 of 3 van de AMvB Flora- en faunawet kunnen voorkomen ter plaatse van het plangebied Verkennend veldbezoek Er zijn geen waterpartijen aanwezig. Het voorkomen van beschermde vissoorten op het terrein is uitgesloten Toetsing Flora- en faunawet Er komen geen beschermde soorten voor, dus de ingreep leidt niet tot negatieve effecten op beschermde vissen. 4.7 Ongewervelden Literatuurstudie Vanuit de beschikbare literatuur zijn geen aanwijzingen dat ongewervelden beschermd in tabel 2 of 3 van de AMvB Flora- en faunawet kunnen voorkomen ter plaatse van het plangebied Verkennend veldbezoek Op het terrein is geen geschikt habitat aanwezig voor ongewervelden als rivieren (Rivierrombout en Gaffelibel), laagveengebied en vennen (Gevlekte witsnuitlibel), oude beschadigde Zomereiken (Vliegend hert), natte heide (Heideblauwtje), zeggenmoeras (beide korfslakken) en dergelijke aanwezig. Het voorkomen van ongewervelden beschermd in tabel 2 of 3 van de AMvB Flora- en faunawet op het terrein is uitgesloten Toetsing Flora- en faunawet Er komen geen beschermde soorten voor, dus de ingreep leidt niet tot negatieve effecten op beschermde ongewervelden. Pagina 14 van 16

15 5 Conclusies en aanbevelingen 5.1 Flora Uit de quickscan is gebleken dat er aanwijzingen zijn voor het mogelijk voorkomen van plantensoorten beschermd in tabel 2 Flora- en faunawet, namelijk het Rapunzelklokje en de Wilde marjolein. Het is niet uitgesloten dat bij de uitvoer van de werkzaamheden overtredingen met de Flora- en faunawet kunnen ontstaan voor wat betreft artikel 8. Om na te gaan of deze soorten daadwerkelijk in het plangebied voorkomen en eventueel aanvullende maatregelen nodig zijn, moet eerst soortspecifiek onderzoek hiernaar worden verricht. Indien het Rapunzelklokje en de Wilde marjolein daadwerkelijk in het plangebied voorkomen en een overtreding dreigt, kan worden gewerkt conform de gedragscode van Bouwend Nederland. De aanvraag van een ontheffing artikel 75 in het kader van de Flora- en faunawet is dan niet nodig. 5.2 Zoogdieren Uit het soortspecifieke onderzoek naar de Bever blijkt dat geen effecten worden verwacht op het leefgebied van de Bever. De uitvoer van een aanvullend onderzoek is niet nodig. 5.3 Vogels Uit de quickscan blijkt dat geen effecten worden verwacht op broedvogelsoorten van de beschermingscategorieën 1 t/m 4 waarvan nesten en bijbehorend leefgebied het hele jaar door zijn beschermd. De uitvoer van een aanvullend onderzoek is niet nodig. 5.4 Amfibieën Er zijn geen aanwijzingen dat amfibieën beschermd in tabel 2 of 3 van de AMvB Flora- en faunawet voorkomen ter plaatse van het plangebied. Een aanvullend onderzoek is niet nodig. 5.5 Vissen Het voorkomen van (beschermde) vissoorten op het terrein is uitgesloten. 5.6 Ongewervelden Vanuit de beschikbare literatuur en tijdens het veldbezoek zijn geen aanwijzingen gevonden dat beschermde ongewervelden kunnen voorkomen ter plaatse van het plangebied. 5.7 Aanbevelingen Het advies is om een vervolgonderzoek uit te voeren naar het voorkomen van het Rapunzelklokje en de Wilde marjolein tijdens de bloeiperiode van deze soorten (juni augustus). Dit onderzoek wordt dan uitgevoerd één jaar voorafgaand aan de start van het grondverzet (ophoging terrrein) ten behoeve aanleg van de nieuwbouw. Indien het Rapunzelklokje en de Wilde marjolein daadwerkelijk in het plangebied voorkomen, dan is het advies om de gedragscode Bouwend Nederland toe te passen. Pagina 15 van 16

16 6 Literatuur Hustings, F. et al., Vogelinventarisatie. Achtergronden, richtlijnen en verslaglegging. Natuurbeheer in Nederland. Deel 3. Pudoc Wageningen. Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Vogels Zeist. Hustings, F. et al., Avifauna van Limburg. Stichting Natuurpublicaties Limburg, Maastricht. Huizenga, C. et al., Zoogdieren van Limburg. Verspreiding en ecologie in de periode Stichting Natuurpublicaties Limburg, Maastricht. Lensink R. et al, Bestaand gebruik van rijksinfrastructuur en Natura2000-gebieden. Bureau Waardenburg, Culemborg. Provincie Limburg, Verspreidingsgegevens avifauna. Vlakdekkende provinciale kartering. Maastricht. Provincie Limburg, Verspreidingsgegevens flora. Vlakdekkende provinciale kartering. Maastricht. Steunpunt Natura 2000, Leidraad bepaling significantie. Ede. Van Buggenum, H. et al., Herpetofauna van Limburg. Verspreiding en ecologie van amfibieën en reptielen in de periode Stichting Natuurpublicaties Limburg, Maastricht. Geraadpleegde internetsites Website VZZ ( Pagina 16 van 16