Themablad horende bij de film De geestelijke erfenis van apostel J. H. Van Oosbree

Transcriptie

1 Themablad horende bij de film De geestelijke erfenis van apostel J. H. Van Oosbree

2 Inleiding Door het bestuur van de J.H. van Oosbrees ch ng is opdracht gegeven voor het maken van de film De geestelijke erfenis van apostel J.H. van Oosbree ( ). Hij is nadrukkelijk gemaakt om jongeren mee te nemen in de betekenis die apostel Van Oosbree voor het apostolische Werk hee gehad. De film laat, onder andere door gesprekken met verschillende apostolische jongeren, zien dat ook in onze huidige jd in de gebruiken en gewoontes nog veel herkenbaar is van de vernieuwingen die door hem zijn ingevoerd. Dit themablad kan gebruikt worden om met jonge mensen in gesprek te komen en na te denken over de inhoud van de film. Het staat u uiteraard vrij hier wel of geen gebruik van te maken. Werkwijze Dit themablad gee in stappen aan hoe u de film en het denken en praten erover, kunt aanpakken. Wanneer u gebruik maakt van dit themablad staat u eerst met de jonge mensen s l bij de jd waarin apostel Van Oosbree leefde. Daarna bekijkt u samen de film in zijn geheel. Dit blad werkt met thema s die onderling samenhangen. Daarom is het aan te raden alle vier de thema s volledig te doorlopen. Deze zijn: 1. Tijdgeest 2. Vernieuwing 3. Toen en nu 4. Jouw leven en Het Apostolisch Genootschap Onder elk thema staat een doelstelling vermeld en worden gesprekssugges es gedaan. Nadat de vier thema s zijn doorlopen, zijn er ter afronding nog een aantal sugges es opgenomen om ook de gemeenschap te betrekken bij dat wat de jonge mensen jdens het kijken naar de film en het werken met dit themablad hebben ervaren. Het bespreken van de film aan de hand van dit blad, zal meerdere avonden in beslag nemen. Het lijkt ons dan ook goed om de eerste avond de film in zijn geheel te laten zien. Op de volgende avonden kunnen, a ankelijk van welke thema s u wilt bespreken, delen van de film getoond worden om het geheugen wat op te frissen. De film is onderverdeeld in de volgende hoofdstukken: (00:58) De geestelijke erfenis van J.H. van Oosbree (03:45) De rol van de apostel (08:58) De eredienst toen en nu (15:20) Levende rituelen (20:57) De waarde van muziek (26:13) De Macht der liefde De thema s in de lesbrief lopen niet helemaal parallel aan de hoofdstukken in de film. 2

3 Thema s 1. Tijdgeest Doelstelling: Beeld krijgen van de jd waarin apostel Van Oosbree leefde Reconstrueer met elkaar, voordat u de film met jonge mensen gaat bekijken, in wat voor jd apostel Van Oosbree leefde. Dat kan bijvoorbeeld aan de hand van foto s van de beeldbank op het intranet. Het helpt deze te projecteren. (Bijvoorbeeld) Wat valt je op aan deze foto? Wat zou er aan de hand zijn? Wie is, denk je, apostel Van Oosbree? Welk jaartal zou jij onder deze foto ze en? Welke verschillen zie je met tegenwoordig? Zie je ook overeenkomsten? 3

4 Deze foto komt ook uit de jd van apostel Van Oosbree*. Wat zie je op deze foto? Wat zou er aan de hand zijn? Zie je overeenkomsten met onze jd? Maar ook deze foto is uit de periode van apostel Van Oosbree**. Je ziet een heel aantal (Nederlandse) mannen die zijn opgepakt en onder bedreiging van een geweer hun handen in de lucht houden Dit is zo n 70 jaar geleden en het kon iedereen overal op straat gebeuren. * Zoek op Google A eeldingen naar crisis 1929 Nederland ** Zoek op Google A eeldingen naar razzia Tweede Wereldoorlog 4

5 Hoe zou het zijn te leven in een land waar geen vrede is? Hoe zou jij reageren? Kun je je er iets bij voorstellen hoe een dienst in die periode verliep? Vraag hier eens naar. Er zijn nog heel veel broeders en zusters die dit hebben meegemaakt. Apostel Van Oosbree De roeping van de apostel was in Hij was een vaderfiguur en werd nogal eens bezongen als Gids op al mijn levenswegen. Hij wilde een vriend van nabij zijn. Zijn portret hing daarom ook bij de broeders en zusters thuis. Sugges e Wat betekent het wanneer je van iemand een foto in je huiskamer hangt? Hangen er bij jullie ook foto s in de kamer? Van wie? Vertel eens iets over de mensen op deze foto s? Zoek eens met elkaar op hoe we onze apostel in liederen aanspreken. Probeer eens met elkaar na te gaan wat we willen uitdrukken met de verschillende namen. Vader zullen we niet meer tegenkomen. Toch was dat in die jd heel gewoon en later ook nog wel. Wat betekent een vader voor jou? Kun je je er iets bij voorstellen als onze apostel Vader zou worden genoemd? 2. Vernieuwing Doelstelling: Leren dat apostel Van Oosbree vooruitstrevend in zijn opva ngen was A. Der Mann hat immer etwas Neues! Het komt verschillende keren in de film terug: apostel Van Oosbree was een vernieuwer. Andere apostelen zeiden van hem, soms een beetje geïrriteerd: Der Mann hat immer etwas Neues. Veel van wat door hem is gewijzigd, is voor ons inmiddels zo normaal dat we er niet eens meer bij nadenken. 5

6 Op onderstaande foto zien we apostel Van Oosbree op een motor zi en. Voor ons is dit helemaal niet zo n uitzonderlijk beeld: een man op een motor. Maar deze foto komt uit 1917! Toen reden er nog geen 200 motoren in Nederland rond, terwijl er tegenwoordig ruim rondrijden*. Apostel Van Oosbree komt in de film naar voren als een vernieuwer van het apostolische Werk. Hij was inderdaad verantwoordelijk voor vele ontwikkelingen, zowel in het denken, als in prak sche zaken. Hij was blijkbaar een man die op allerlei terreinen van vooruitgang hield. Laten we eens een paar van die ontwikkelingen op een rij ze en: Het ritueel van de rondgang De wijze waarop een financiële bijdrage wordt geleverd De plaats van de Bijbel en de manier waarop die geïnterpreteerd werd De nadruk op je eigen verantwoordelijkheid Sugges e Ga eens met elkaar op zoek naar wat deze wijzigingen precies hebben ingehouden? Hoe was het vóór die jd? Waarom veranderde het? Hoe vonden de broeders en zusters deze veranderingen? Nodig bijvoorbeeld een aantal oudere broeders en zusters uit die deze jd hebben beleefd of gewoon veel over deze jd weten. Probeer eens met hen tot een gesprek te komen over ontwikkelingen in ons Werk. * Bron: Centraal Bureau voor Sta s ek: motorfietsen per periode (h p://statline.cbs.nl/statweb) 6

7 B. Boodschap Ook de boodschap van het genootschap is door apostel Van Oosbree verder ontwikkeld. In de film wordt op een gegeven moment gezegd dat naastenliefde in stelling gebracht werd tegenover het kwaad. Er wordt ook gesproken over de Macht der liefde. En hij legde steeds meer verantwoording bij de broeders en zusters neer. De apostel zag de mens namelijk als de werkelijk verantwoordelijke in Gods plan. Hij moedigde daarom de broeders en zusters aan vooral ook bij zichzelf te rade te gaan. Wat wordt er volgens jou bedoeld met in stelling brengen van naastenliefde tegenover het kwaad? Neem de krant van vandaag mee en zoek eens naar ar kelen die, zoals het in die jd werd genoemd, gaan over het kwaad. Hoe zou jij dit nu noemen? Wat kun je hier tegenover ze en? Zie je hier ook voorbeelden van? Hoe zie jij de Macht der liefde? Lied 1 van ons huidige zangboek gaat over de Macht der Liefde Lees eens met elkaar de tekst van dit lied en leg aan elkaar uit wat je hierbij voelt. Waarom denk je dat dit het eerste lied is in onze tegenwoordige bundel? En wat vind jij van zijn uitspraak: Het is goed dat je in God geloo, dat je in de apostel geloo, maar geloof bovenal in jezelf? Apostel Wiegman zegt later in de film: Het wonder zit naast je en het wonder ben je zelf. Is dit ongeveer dezelfde uitspraak of zie je verschillen? Als apostel Van Oosbree spreekt over de werkelijk verantwoordelijke in Gods plan, wat zou hij dan bedoelen? Verantwoordelijk voor wat? En Gods plan? Als niet de mens de werkelijk verantwoordelijke voor de schepping zou zijn, wie zou dit dan wel moeten zijn? Wat kan zijn bedoeling zijn geweest om deze ontwikkelingen door te voeren? C. Muziek De apostel moedigde broeders en zusters aan zelf muziek en teksten te schrijven over wat hen bezighield in het leven. Na 1930 kwamen er ook steeds meer liederen over de apostel zelf. Muziek werd door de apostel als belangrijk ervaren. Hij hee daarvan op een gegeven moment gezegd: Muziek verbindt en verbroedert, brengt rust en vrede. Deze benadering van muziek was nieuw voor die jd. Kun je bedenken waarom de apostel dit zo aanmoedigde? Waarom gingen de broeders en zusters eigenlijk zoveel liederen maken over de apostel zelf? 7

8 Zoek in het historisch archief op het intranet van Het Apostolisch Genootschap eens naar liedteksten uit die jd, bijvoorbeeld lied 21: s Vaders liefd en mededoogen. Als je deze tekst leest, wat herken je dan van wat er in de film werd verteld? Er zijn overigens nog veel broeders en zusters die, als ze de melodie horen, het lied direct kunnen meezingen s Vaders liefd en mededoogen Hee ons hier een plaats bereid, Waar w een wijle rusten mogen Van de moeite, zorg en strijd. Hier schenkt Hij ons harte vrede Door d Apostel, Zijn Gezant; Deelt door hem ons rijk lijk mede Milde gaven Zijner Hand. Hier ontsluit Hij ons de wegen Tot Zijn reine Hemelsfeer; Bindt Hij aan t geloof Zijn zegen Schenkend nieuwe kracht ons weer. Halleluja! zingt ons harte Wij zijn Godes eigendom; Brengen aan deez plaats Hem ere; Loven Hem in t heiligdom. 3. Toen en nu Doelstelling: Ontdekken dat veranderingen in ons Werk nooit op zichzelf staan, maar te maken hebben met ontwikkeling in denken. Veranderingen horen bij ons Werk. De apostolische tradi e hee al jd opengestaan voor ontwikkeling. Zien waarheen de stroom zich wendt Weet iemand van jullie wanneer bijvoorbeeld de eerste vrouwelijke priester werd aangewezen? En wanneer de broeders en zusters door elkaar heen in de zaal gingen zi en (in plaats van broeders bij elkaar en zusters bij elkaar)? Kun je bedenken waarom deze ontwikkelingen nodig waren? Kun je zelf ook een aantal ontwikkelingen noemen? Waarom zijn er wijzigingen? Wat denk je, zijn ze nodig? Hoe sta je zelf tegenover veranderingen? 8

9 In de film zegt Mirella op een zeker moment dat veranderingen nooit een doel op zichzelf moeten zijn. Wat zou ze hiermee bedoelen? Is er een rode draad te ontdekken waar alle veranderingen eigenlijk over gaan? A. Eigen verantwoordelijkheid Op een zeker punt in de film zegt een van de jongeren: Je moet niet omhoogkijken, maar naast je. Met andere woorden: hulp, steun en liefde hoef je niet van de goede God te verwachten, maar zul je elkaar als mensen moeten geven. Je bent drager van een gezindheid en een geloof, doordat je apostolisch bent opgevoed. Zie je overeenkomsten tussen deze opva ng van eigen verantwoordelijkheid met onze huidige opva ngen? Hoe wordt het zelf nemen van verantwoordelijkheid tegenwoordig vorm gegeven? In de film gaan de jongeren verder in op die eigen verantwoordelijkheid. Femke zegt hierover: Je moet er zelf mee aan de slag, dus je moet er ook je eigen invulling aan geven Milou hee het zelfs over een doe het zelfgeloof! Wat willen zij hiermee zeggen? B. De zin der dingen In de film wordt het een paar keer benoemd als een uitspraak die door apostel Van Oosbree nog wel eens werd herhaald: Verbindt u aan de zin der dingen Dit is nogal ouderwetse taal, maar wat zou het kunnen betekenen? Hoe zou je dit tegenwoordig zeggen? Apostel Van Oosbree nam Bijbelteksten niet le erlijk. Hij vroeg zich af wat er nu eigenlijk mee bedoeld werd. Die bedoeling kon je vinden door bij jezelf te rade te gaan. Maar hoezo? Lees met elkaar in Handelingen 2 over het pinksterfeest; lees vervolgens in Weekbrief nr. 17 uit 2013 hoe apostel Wiegman deze tekst verklaart. Maak eens met elkaar een lijst met 2 kolommen: links schrijf je op wat er le erlijk in het verhaal staat. Rechts schrijf je op hoe de apostel denkt dat het bedoeld wordt. Als je dit zo naast elkaar ziet staan, wat vind je van de uitleg van de apostel? Kun je je voorstellen dat er toch nog heel veel mensen zijn die alleen maar willen geloven wat er le erlijk in de Bijbel staat? Hoe denk je hierover? 9

10 4. Jouw leven en Het Apostolisch Genootschap Doelstelling: De rela e tussen jouw leven en het genootschap ontdekken en hiervan de waarde bepalen voor jezelf Je lee je leven en je bent apostolisch. Deze twee hebben iets met elkaar te maken. Het een beïnvloedt het ander en andersom. In de film komen verschillende broeders en zusters aan het woord die vertellen over de invloed van apostel Van Oosbree op hun persoonlijke leven. Indrukwekkend is het verhaal van broeder Jan Pieters die vertelt over de eerste oorlogsdagen in 1940 toen hij vocht op de Grebbeberg. De boodschap die apostel Van Oosbree toen persoonlijk aan hem hee gegeven, is hem zijn hele leven bijgebleven. Stel je voor, je hebt alles wat er in de wereld te hebben valt. Meer dan genoeg geld, kasten vol kleren en je kunt met vakan e wanneer je wilt. Wat blij er dan nog van waarde over? Wat is voor jou de manier om te leven? In de film zegt Femke dat het gaat om het toepassen van wat er jdens de dienst gezegd wordt. Zie jij een rela e tussen jouw leven en ons genootschap? Zie je overeenkomsten tussen de boodschap van apostel Van Oosbree en apostel Wiegman? Welke? Wat zegt je dat? Je weet nu meer over apostel Van Oosbree. Je hebt gezien dat er al jd ontwikkeling is geweest en waarom. Wat doet dat met het beeld dat je nu van ons genootschap hebt? 10

11 Afronding: Over doe het zelf gesproken Doelstelling: We delen onze ervaringen naar aanleiding van de film en dit themablad met de (andere) broeders en zusters We hebben ons door de film en deze lesbrief verdiept in apostel Van Oosbree en zijn jd. Laten we hier nu zelf eens mee aan de slag gaan en proberen de broeders en zusters te laten delen in onze ervaringen. Er zijn heel veel mogelijkheden. Je kunt ze apart oppakken, maar natuurlijk ook combineren. Op intranet in het onderdeel historisch archief zijn alle tekst en muziekboeken terug te vinden. Vraag de zangers een lied uit die jd in te studeren of doe dit met het jeugdkoor (of allebei) en vraag de herder een ochtend aandacht te geven aan apostel Van Oosbree. Deze ochtend kun je samen met de voorganger voorbereiden Misschien kan iemand ervoor zorgen dat jdens die ochtend zijn foto op de verhoging staat? Organiseer een avond voor alle broeders en zusters waar op jullie de film laten zien en jullie zelf, zoals Mirella met enkele jongeren, een gesprek voeren. Je kunt natuurlijk gebruik maken van de gesprekssugges es uit deze lesbrief. Houd in het forum een stoel vrij: daar kan iemand uit het publiek op gaan zi en om mee te doen, maar de desbetreffende moet ook weer opstaan, wanneer een ander aangee plaats te willen nemen. Vraag in de gemeenschap of broeders en zusters boekjes, brieven, zangkoorbundels uit de jd van apostel Van Oosbree willen meenemen. Leg al die spullen op een tafel en laat eenieder vertellen wat dat boekje (etc.) voor hem of haar betekent. Vaak is hier een persoonlijke herinnering van iemand aan verbonden Dat levert vaak mooie verhalen op. Maak foto s van broeders en zusters en jongeren en hang deze portre en in het gebouw op: wat beteken je voor elkaar? Jong en oud, soms wel vier genera es, vormen samen de gemeenschap. Vele oudere broeders en zusters dragen een lange geschiedenis in ons Werk met zich mee, jongeren pakken deze visie en overtuiging op hun eigen wijze op. Probeer dat eens in deze foto s zichtbaar te maken. 11

12