D e G r o n i n g e r 7 1

Transcriptie

1 D e G r o n i n g e r 7 1 november 2012 Nieuwsbrief nr. 3 Fokvereniging Groningen Drenthe Combinatie Fleur oet Oale Kloosterveen van Roel en Gerda Oldenburger Fokdagkampioen 2012 Secretariaat: Kluivingskampenweg 44, 9761 BP Eelde

2 COLOFON INHOUD Voorzitter: Johan P. Meijer Bourtangerkanaal Zuid VL Bourtange Tel.: Secretaris: Janet van der Ark Kluivingskampenweg BP Eelde Penningmeester: Karen Pelder Bosweg TL Witteveen Tel.: Algemeen lid: Yvonne Elting Bataviastraat 14 À 9715 KN Groningen Algemeen lid: Reint Arends Eursinge 7a 9411 XA Beilen info@groningendrenthecombinatie.nl website: Redactieadres en ledenadministratie: Karen Pelder Bosweg TL Witteveen Tel.: Bank: ING Inhoud: Van de redactie..3 Verslag van de fokdag.4 De fokdag in cijfers.13 De Centrale Keuring 15 Boschoord.17 Geschiedenis Friese paard.18 Uitslag Post Kogeko..24 info bestuur..26 Programma fokstudieclub

3 VAN DE REDACTIE Het heeft iets langer geduurd als anders, maar dit keer een Groninger 71 in full color. Zo komen de foto s van de keuring nog mooier uit en wie weet zit uw paard er wel tussen. U vindt het verslag van deze dag in dit blad en ook wat de kampioenen van onze vereniging op de Centrale Keuring hebben gepresteerd. We hebben een interessant artikel van dr. R.H.J.J. Geurts gekregen over de geschiedenis van de fokkerij in Groningen en Drenthe. Als u het aandachtig leest, begrijpt u ook waarom ons blad De Groninger 71 heet! KAREN PELDER Bij de uitslagen van de Post Kogeko Competitie hebben we geprobeerd ook de resultaten van onze leden te vermelden. Helaas staan de namen van de eigenaren niet bij de uitslagen, dus mogelijk dat we iemand gemist hebben. Heeft uw paard wel meegedaan en staat hij/zij niet vermeld dan willen we dat graag horen. Natuurlijk kunt u altijd een eigen stukje schrijven, we willen het graag publiceren, het liefst ook met foto s (apart als.jpg file) De foto s van de fokdag zijn te bestellen via vdark@home.nl en kosten 2,- per stuk (afgedrukt). 3

4 2012 FOKDAG GRONINGEN DRENTHE COMBINATIE 11 AUGUSTUS 201 De 34e keuring van de Groningen Drenthe combinatie zit er weer op. Qua organisatie hadden we echt alles mee. Prachtig terrein, mooi weer, leuke club juryleden, lekker eten, leuk strodorp en vooral: een enthousiaste club fokkers met hun prachtige paarden. De hoofdsponsor Elting te Aduard had weer vele bruikbare goederen op het veld geplaatst. Toiletten, vuilnisbakken, container voor het secretariaat van het mennen, golfkar voor het halen van mensen die moeilijk ter been zijn en ter ondersteuning van het bestuur en vele andere benodigdheden. Zonder onze hoofdsponsor zou het erg moeilijk gaan worden om de keuring financieel rond te krijgen en we zijn hem dan ook veel dank verschuldigd. We waren er op voorbereid dat er minder aanmeldingen zouden zijn en hadden daarom in het middag programma wat extra rubrieken opgenomen. Het bleek echter dat we maar liefst 108 aanmeldingen kregen tegen 106 vorig jaar. Helaas waren er wel 14 afmeldingen door ziekte van zowel eigenaar als paard. Opvallend was dat er van de 7 enters en twenters er 4 weer werden afgemeld. Het terrein was een paar dagen voor de keuring nog gemaaid en er lag nog veel gras op. Door het bedrijf Topgazon, van ons lid Marge Emmens, werd het gras Hengstveulen Melle d.j. - A.P. de Jager nog weggehaald en lag het terrein er super mooi bij. Ons team van ringmeesters was dit jaar uitgebreid met de fam. Ritzema omdat onze vaste ringmeesters, de heer Rotmensen en Bebingh even een jaar moesten overslaan. Bella B. fan t Zuud end J. Bebingh We waren er dus helemaal klaar voor op 11 augustus Drie ringen hadden we, waarvan twee driehoeksbanen en een gewone baan voor de keuring van de veulens. Alle banen zouden gelijk beginnen maar helaas kwamen de voorbrengers van de enters en twenters pas 20 minuten nadat de ring was geopend en dat werkte de hele dag door. Gelukkig liepen de andere banen goed op tijd. Niemand stoorde zich er ook echt aan omdat het mooi weer was, maar het zal voor het bestuur een punt van aandacht gaan worden voor de komende keuring in

5 JANET VAN DER ARK De ochtend liep verder soepel en de jury was goed gestemd en deelden mee dat het een goed georganiseerde keuring was. Die konden we dus alvast in onze zak steken. Het ochtendprogramma was om uur afgehandeld en waren er veel nieuwe sterren te 32% NIEUWE 32% STERREN verwelkomen. 32% werd ster. In 2010 was dat 22% en in 2011 maar 18%. De jury van de veulens hadden ook een topdag en konden maar liefst 11 eerste premies uitdelen. 9 voor de merries en twee voor de hengsten. Alle merrie veulens werden geprimeerd en maar twee hengstveulens moesten het zonder premie doen. Beide kroonmerries kregen ook een eerste premie en die mogen we vast weer gaan bewonderen op de Centrale keuring. De uitslag van de keuring is te bekijken op de website van het KFPS onder het kopje keuringen en vervolgens startlijsten en uitslagen aanklikken. Kies de maand augustus en vervolgens rechts filteren aanklikken. Bij onze fokdag op de uitslagen klikken. Het middagprogramma begon een half uur later dan gepland. Maar dat werd weer ingelopen doordat er geen ruinen kampioenschap plaats kon vinden. Er waren twee ruinen aangemeld waarvan er 1 niet geprimeerd werd en de ander ster werd met een tweede premie. Er vindt alleen een kampioenschap plaats voor de eerste premies. Inmiddels was wel de rubriek Friese paarden met dressuur aanleg begonnen in de buitenbak aan de zijkant van het gebouw. Ook hier was er geen terugloop van de aantallen ten opzichte van vorig jaar. 4 combinaties kregen meer dan 65 procent en mogen naar de finale op de Centrale merriekeuring. Dit zijn Zorn Bregje met Monique van fam Postma(Grootegast) fan Tsjerkgaast met Jolanda Schreuder, Bregje vd Goede Ree met Monique van der Meij, Ylkje Sollenburg met Jantine Slingerland en Cris fan Wylgster Pragt met Jolanda Schreuder. Alle ruiters die door gingen kregen van het stamboek een cadeaubon van maar liefst 25 euro. Op het hoofdterrein gingen we verder met de plaatsing van de 1 e premie merrieveulens en hengstveulens. Alle 1 e premie veulens mochten aan deze rubriek meedoen en dat duurde dus wat langer omdat we gezegend waren met zoveel eerste premies. Maar dat mocht de pret niet drukken want hoe meer 1 e 5

6 VERSLAG FOKDAG premies hoe beter we het als fokvereniging doen. Nienke van de Arebohoeve Tot beste merrieveulen werd uitgeroepen Nienke van de Arebo Hoeve v. Pier 448 Sport. De jury waardeerde dit veulen als een schitterend lang gelijnd veulen dat mooi dravend door de baan pareerde Nienke is in eigendom van R. Arends uit Beilen. Ook had Reint Arends een eerste premie hengstveulen in de baan maar uiteindelijk ging Otze de Bel met de titel best hengstveulen naar huis. Deze apart- en met veel souplesse dravende Stendert 447-zoon is gefokt door en in eigendom van A. Notenbomer uit Kornhorn. Het beste merrieveulen kreeg van de fokvereniging een leren veulenhalster aangeboden en het hengstveulen kreeg van Frieling te Jonkersvaart een uithangbord van een fries paard aangeboden. Vervolgens kwamen de eerste premie enters en twenters in de baan. Geertje W. Hylkje f.d. Tsjoender Otze de Bel De 2-jarige Geertje v.d. W. een jonge Haitse 425 Sport x Jakob 302 Sport gefokt door J. v/d Wal uit Drachtstercompagnie en in eigendom van de familie Reiding uit Tersoal werd de jeugdkampioen van Assen dit jaar en als reserve mocht opstellen Hylkje van de Tsjoender v. Mewes 438 gefokt door L. Heida en J. van der Zwaag (Wezuperbrug) en in eigendom van L. Heida. Vorig jaar 6

7 behaalde zij op de CK nog de titel jeugdkampioen. Ook dit jaar hadden we weer de rubriek oudere merries. De leden kregen de gelegenheid om hun oudere merrie aan de jury te tonen. Ze werden niet geplaatst maar Bouke de Boer bekeek de merries en gaf zijn visie op hoe de merries zich hadden gehouden. Deze rubriek wordt door het publiek zeer gewaardeerd en het is super leuk om de oudere dames nog door de baan te zien zweven. Alle 4 de deelneemster kregen een lint en bloemen en een prachtige schaal aangeboden door de fokvereniging. Wim van Heusden met Thim Natuurlijk hadden we ook weer enkele deelnemers voor Friese paarden met tuigaanleg. Leuk om te vermelden is dat ons nieuw lid, Wim van Heusden, meteen de stoute schoenen had aangetrokken en zich in de strijd ging gooien. Er waren helaas ook wat afmeldingen en ook JANET VAN DER ARK stonden we een tijdje te wachten op een aanspanning die zich niet had afgemeld. Daardoor bleven er uiteindelijk 1 merrie en 2 ruinen en 2 hengsten over Udo de Haan met Christiaan PJ die de strijd aan gingen voor de fel begeerde plaatsing bij meer dan 65 punten. Christiaan PJ, van Pieter en Janet Wijbenga, met Udo de Haan won de rubriek met maar liefst 80 punten. Ook Franke PJ, met Pieter Wijbenga zelf aan de leidsels en Walt E met Marge Emmens mogen naar de Centrale keuring. De enige merrie van Marcel Heuker werd ook afgevaardigd. Zeker geen slecht resultaat om van de 5 deelnemers 4 door te krijgen naar de CK. Door een nieuwe sponsor van de keuring stelde het bedrijf EMS twee prachtige pakketten ter beschikking voor de twee winnaars vol met paarden spullen en 7

8 VERSLAG FOKDAG JANET VAN DER ARK bestgaand rijpaard wat in de vergetelheid geraakt. Tijd om deze rubriek nieuw leven in te blazen. Dat lukte aardig want we kregen maar liefst 6 combinaties in de ring. Het werd een leuke strijd tussen de leden. Iedereen kreeg een prachtige rijzweep aangeboden door de fokvereniging. De spanning liep daarna al op want de kampioenskeuring voor de drie jaar en oudere merries was aan de beurt. Alle merries die in het ochtendprogramma een eerste premie hadden gekregen waren uitgenodigd voor dit kampioenschap. goederen die men nodig kan hebben bij het tuigen. Natuurlijk hadden we dit jaar ook de beker voor de beste menner of menster. Vorig jaar mocht Marge Emmens deze beker mee naar huis nemen en ook dit jaar was ze weer de beste. Op naar een nieuwe rubriek. Geheel nieuw is deze niet want vroeger hadden we deze rubriek altijd, maar door de invoer van de rubriek Friese paarden met dressuuraanleg was de rubriek 2012: FOKDAGKAMPIOEN 2012: FLEUR VAN ROEL EN GERDA OL- DENBURGER Na langdurig afwegen was de jury eruit en werd Fleur oet Oale Kloosterveen v. Maeije 440 Sport gefokt door en in Rowena Boverhof met Ammo vd Appelhoeve Fleur oet Oale Klooosterveen 8

9 VERSLAG FOKDAG eigendom van mevr. G. Oldenburger- Wessels uit Assen kampioen van de 3 jaar en oudere merries en als reserve Renske van Diphoorn -Jantinus Ensing kampioen mocht de zeer bekende Renske van Diphoorn Kroon v. Onne 376, g e f o k t door en in e i ge n dom van fam. Ensing uit D i ph o o rn opstellen. R e n s k e was volgens zijn eigenaren nog niet eens in topvorm en waren dus d u b b e l gelukkig dat ze mee mocht dingen naar het kampioenschap. De jury dacht heel anders over het voorstellen van Renske. Dat was ook terecht want Renske zag er prachtig uit. Dat moet wat beloven JANET VAN DER ARK voor de Centrale keuring voor zowel Fleur als Renske. Natuurlijk was er voor de kampioen ook een mooie deken en verschillende cadeaus die door de fokvereniging waren aangeboden, Ook dit jaar hadden we weer het geluk dat we het kampioenschap mennen mochten organiseren. Er werd de hele dag gemend op het zij terrein. De finalisten mochten om uur in de grote baan verschijnen voor de prijsuitreiking. Een super mooie deken mochten ze ontvangen en Udo de Haan stelde voor de kampioen van de B en de L een gratis menles ter beschikking. De winnaars waren in 2012: Klasse B Silke Tacoma met Madelief Klasse L Liesbeth van der Wal met Bindert H Klasse M Lysbeth Hettinga met Marit Klasse Z/ZZ Liesbeth van der Wal met Wout 9

10 VERSLAG FOKDAG JANET VAN DER ARK Dan de crème de la crème van de keuring en het slotstuk. De Fokdagkampioenskeuring. De jeugdkampioen, de jeugdreserve kampioen, de kampioen 3 jaar en oudere merries en de reserve kampioen drie jaar en oudere merries mochten om deze titel strijden. De reservekampioen van de jeugd hield het voorgezien en kwam niet meer in de baan. Zo bleven er drie over en mocht Renske van Diphoorn als eerste de baan verlaten en werd Fleur van Roel en Gerda Oldenburger de nieuwe prachtige dagkampioen en Geertje van Dick Reiding mag zich een jaar reserve Geertje v.d. W. Jeugdkampioen en reserve dagkampioen dagkampioen van Groningen Drenthe noemen. Natuurlijk feliciteren we alle deelnemers met hun resultaten en we hopen dat u een super leuke keuring hebt gehad en heeft genoten van al het moois dat we in ons fokgebied hebben rondlopen. We hopen dan ook dat we u volgend jaar weer in grote getale mogen begroeten. Fleur: kampioen 3 jaar en oudere merries en fokdagkampioen 10

11 FOTO S FOKDAG HELENE KLEIN 11

12 rubri ek FOKDAG IN IN CIJFERS CIJFERS Niet opgeno men niet deelgeno men n % n % n % n % n % n 1 hengstveulens % 14 70% 2 10% 2 10% 2 2 merrieveulens % 10 45% 3 14% 0 0% 1 3 enters 1 0 0% 1 100% 0 0% 0 0% 2 4 twenters % 0 0% 0 0% 0 0% jr..e.o. veulenboekmerries 8 0 0% 1 13% 1 13% 4 50% 2 25% jr. veulenboekmerries % 7 32% 6 27% 5 23% 3 14% 2 7 graadverhoging 9 0 0% 3 33% 1 11% 5 56% t/m 6 jarige stermerries % 3 60% jaar & ouder stermerries 3 0 0% 3 100% jaar & oudere vb.ruinen 1 0 0% 0 0% totalen/percentage % 43 45% 13 14% 17 18% 5 5% 14 13% 10 kroonmerries % 13 4-jaar & oudere stb ruinen 1 0 0% Groningen-Drenthe Aanbod 1e 2e 3e geen 12

13 TOTAAL AANTAL NIEUWE STERREN (1 (1E EN 2E) rubriek ster verklaard aanbod ster % 5 4-jaar & oudere vb.merries % 6 3-jaar vb merries % 7 graadverhoging % 12 3-jaar & oudere vb ruinen 1 0 0% 13 4-jaar & oudere stb.ruinen % Totaal % 13

14 ONZE LEDEN OP DE CENTRALE KEURING JANET VAN DER ARK Op vrijdag 14 en zaterdag 15 september was het weer zover. De Centrale merriekeuring Dit keer extra spannend omdat het buiten werd gehouden. In dit geval pakte het niet zo best uit vanwege het weer. Er stond veel wind en de rubriek Friese paarden met dressuuraanleg werd een ware beproeving omdat de planten over het terras waaiden wat de concentratie van de paarden onder het zadel niet ten goede kwam. Desondanks waren er weer mooie resultaten voor ons fokgebied. Dick Reiding had zijn Abe van fan Bangazathe laten zadelen door Thea Dijkstra voor de rubriek 4 jarigen. Ze werden keurig tweede in de rubriek hengsten en ruinen. Ook H Brink uit Wapserveen had zijn merrie Twirke van t Oostende laten zadelen door haar vaste ruiter Nathalie Vorenhout, voor de rubriek vijf en zesjarige merries. Ook zij werden tweede in hun rubriek. Maar het weer mocht de pret niet drukken want de opzet was wel heel gezellig en er was een tent die geheel verwarmd werd. Buiten was het met een dikke trui en een regenjas dan ook prima te doen. Op vrijdag was er heel veel regen en het kampioenschap regionaal viel helemaal in het water. Er werd helaas niet besloten om naar binnen te gaan ondanks dat er een binnenbak aanwezig was. Dat was even een domper want het regionale kampioenschap was eerder in Ermelo al afgelast vanwege te weinig deelname en stond nu op de rand van aflasten door het weer. Terwijl de jury en organisatie nog aan het discuzeuren waren of het nu wel of niet door zou gaan kwamen de menners gewoon de baan in. Want zoals het echte tuigers betaamt deerde het weer ze niet. Dat hebben ze dit jaar al meer meegemaakt. Ze denderden in vol ornaat de ring in. Peter Van Venen ging er met de winst vandoor en voor hem scheen dan ook de zon. In de ochtend konden we wat veulens uit ons fokgebied bewonderen. We hadden op de fokdag 2 eerste premie hengstveulens waarvan alleen Otze de Bel, eigenaar A. Nooterbomer te Kornhorn, op de CK verscheen. Die deed het super en werd tweede in zijn groep. 9 eerste premie merrieveulens hadden we op de fokdag waarvan er maar 2 verschenen op de CK. Reint Arends uit Beilen en Mevr. Michel Jansen te Kerkenveld brachten hun merrieveulen naar de Ck. Bij de twentermerries hadden de leden mevr. Reiding en L. Hieda hun paarden naar de CK meegenomen. De kampioen van vorig jaar, Hylke fan de Tsjoender van L. Heida kon het dit jaar niet bijbenen en werd vierde in de groep waardoor ze niet terug mocht komen in de kampioensring. Wel was dit weggelegd voor mevrouw Reiding haar Geertje v.d.w. Ze werd kampioen van de twenter merries en algemeen reservekampioen bij de jeugd. Geweldig resultaat en 14

15 ONZE LEDEN OP DE CENTRALE KEURING JANET VAN DER ARK we feliciteren onze leden van harte met deze mooie prestaties. Zaterdag was het wat beter gesteld met het weer en liepen de mensen ook wat meer rond zodat er toch nog wat sfeer ontstond. Nam niet weg dat de kwaliteit van de paarden dit jaar subliem was waarvan er natuurlijk ook weer paarden bij waren uit ons fokgebied. RENSKE DE TOPPER De volgende leden hadden hun merrie meegenomen naar de CK Fam. Oldenburger te Assen hadden maar liefst twee ijzers in het vuur. Fleur oet Oale Kloosterveen werd voorlopig kroon en Ally oet Oale Kloosterveen werd zelfs gelijk kroon. Ze had haar IBOP proef al met voldoende punten afgesloten. Annette fan e Hamsterheide, van Pieter Wijbenga en Janet van der Ark te Oudwoude werd geen voorlopig kroon. Roel en Gerda Oldenburger keerden dus met een kroonmerrie en met een voorlopige kroonmerrie weer huiswaarts. Ook hadden twee leden hun kroonmerrie naar de CK gebracht. Matsje fan e Ald Feart, van R Kuipers wist helaas het kroonschap niet om te zetten in het modelschap. Wel was dit voor Renske van Diphoorn weggelegd. Ze werd niet alleen model verklaard maar werd ook nog eens Reserve kampioen van de 7 jaar en oudere merries. Wat een topper blijft Renske van Diphoorn toch en ze maakt het keer op keer weer waar op de CK. Haar opvolgers staan klaar maar ze flikt het toch nog elk jaar weer. Ook is het vermeldingswaardig dat Renske al in februari 2013 haar veulen krijgt en dus al een aardig eindje op weg is en dan nog steeds deze prestaties neer weet te zetten. Een voorbeeld voor de fokkerij. De rubriek tuigen was weer een waar evenement. Daar bij de ruinen en hengsten de aanmeldingen groot waren werd er een halve finale gereden. In deze rubriek selecteerden zich Christiaan PJ van Pieter en Janet te Oudwoude en gereden door Udo de Haan en Walt van Cristina Manea en gereden door Marge Emmens. Christiaan PJ werd uiteindelijk tweede en Walt 7 de. Bij de merries was er geen halve finale nodig, omdat er minder deelname was, en werd meteen de finale gereden M.J. Heuker kwam in de baan met Arriette van de Katshaar hoeve en werd 6 de. We feliciteren de eigenaren van harte met alle behaalde resultaten.. 15

16 ONZE LEDEN OP DE CENTRALE KEURING DE JANET VAN DER ARK VOORBRENGERS 16

17 EVENEMENT IN BOSCHOORD Al 7 jaar wordt er in Boschoord een dag van het paard georganiseerd. Onze vereniging had er dit jaar voor de 5 de maal een stand. Aafke van Hoekelen (lid van de fokstudieclub en Groningen Drenthe combinatie) en Janet van der Ark (secretaris Groningen Drenthe combinatie) hebben ook dit jaar weer, in samenwerking met het KFPS, een promotiestand gehad. Elk jaar wordt het drukker op het terrein en dat is ook wel te begrijpen want het is super opgezet en de hele dag is er een doorlopende show met paarden en elk jaar komen er meer stands die AAFKEAFKE EN JANET De dag begon om 10 uur het was prachtig weer. Voordat we het wisten was de dag om en hadden we heel veel mensen gesproken en uitleg gegeven wat we als vereniging zoal doen. Veel folders uitgedeeld en de mensen aan de stand kregen een gratis Phryso en een pen van het KFPS. Van Stal Wijbenga kregen we een Friese ruin ter beschikking voor Raad het gewicht We hadden dit jaar Jutter bij ons. Een ZZ licht ruin van 9 jaar. Er was niet 1 deelnemer die het juiste gewicht van 578 kilo heeft geraden en daarom kreeg degene die het dichtste erbij zat een prachtige fleece deken die ter beschikking was gesteld door Stal Wijbenga uit Oudwoude. Tegen uur was de dag helaas al super gave spullen te koop hebben op het gebied van paarden, tuin, keuken en zelfgemaakte lekkernijen. weer ten einde en we kijken zeker uit naar volgend jaar. We hebben in elk geval ons plekje al weer veiliggesteld en we nodigen u uit om zeker een keer langs te komen. Het is zeker de moeite waard. Ook voor de kinderen is er van alles te doen en ook die zullen zich zeker niet vervelen. 17

18 DE GESCHIEDENIS VAN HET FRIESE PAARD IN GRON-DRENTHE RENTHE In 1879 werd te Roordahuizen het Friese paarden stamboek opgericht ter verbetering van het paardenras. Er kon voor het eerst begonnen worden met de registratie van de betere fokdieren. Over de te volgen fokrichting bestond echter geen eensgezindheid. Sommigen vonden dat het zuivere Friese type reeds genoegzaam was verdrongen. Men besloot daarom om twee registers te voern. Het eerste register voor de paarden van zuivere inlandse ras en een B boek voor paarden van gekruist en/of buitenlands ras. In 1880 had men 60 leden, 8 inlandse hengsten en 10 inlandse merries. Dat jaar erop dekten er al 16 hengsten. Het mag bijzonder genoemd worden dat van alle opgenomen paarden het signalement in het keuringsrapport werd opgenomen zodat men al een aardige indruk kreeg van hun kwaliteit. Over de afstamming van de ingeschreven paarden vindt men echter bijna niets meer terug. Af en toe vind je in de oorspronkelijk geschreven stamboeken wel eens een aantekening over de vader in de zin van de hengst van. Er waren in die tijd ongeveer 15 hengstenhouders waarvan Boelstra te Stiens, Swart te Arum, Sake Reindersma te Ureterp, Hiemstra te Dokkum en Ykema te Haskerhorne de belangrijksten zijn. In 1883 werden de provincies Groningen en Drenthe uitgenodigd toe te treden tot het Fries paarden stamboek en dekten er in 1884 al 17 inlandse stamboekhengsten waaronder de eerste hengst in Groningen. Dit was de 6 jarige Prins Frederik 23. In eigendom van Vereniging Zuidwolde en gefokt door S.P Wigboldus. Later dat jaar kwam er nog een hengst bij, de 9 jarige Prins Hendrik 24. Dit was de vader van de bekende Regent 32. Prins Hendrik was in eigendom van Jan Nienhuis te Dorkwerd. Hij was gefokt door R. Suskert te Adorp. 18

19 In 1886 worden in Drenthe nog een paar, voor de fokkerij onbelangrijke hengsten, aangekeurd. Dat waren Wladimir 29 van J Arends te Zeijen en de 12 jarige Otto 30 van Willem Homan te Eext. Naast de 30 inlandse paarden waren er in het B boek ook al 26 hengsten opgenomen, Daarna volgde er in 1887 een slecht jaar voor Drenthe. E r werden maar 5 jongen hengsten aangekeurd waarvan de 3 jarige Regent 32 de belangrijkste was. Hij was door Fred Slomp te Havelte aangekocht en deze verkocht Regent weer in 1886 (vlak voor zijn goedkeuring) aan J.E. Scholten voor een bedrag van 1500 gulden. Regent werd ter dekking gesteld in Groningen stad. Daarna heeft Regent nog een jaar in Drenthe gedekt en in 1889 is Regent vertrokken naar de stoeterij De Oorsprong. Regent nam niet alleen zijn formidabele gangen mee maar ook het dwergveulen gen. Bij zijn dood in 1903 waren er 106 geregistreerde veulens van Regent en een dertigtal stamboekmerries. Ook waren er 6 stamboekzonen, waarvan Alva 113 de belangrijkste was. Tevens werden er op de rijks keuring nog 4 hengsten goedgekeurd. Deze vier dekten maar een korte periode en waarvan geen afstammelingen bekend zijn. Voor 1888 waren er in Friesland 17 hengsten beschikbaar. Hier komen we voor het eerst, onder de 7 jonge nieuw gekeurde hengsten, Nemo 51 tegen. Een DR.. R.H.J.J. GEURTSG fraaie hengst in eigendom van Harm Gorter uit Donkerbroek. Niemand kon op dat mo- ment vermoeden dat deze hengst, na 1900, de stamvader zou worden van de enige o v e r g e b l e v e n hengstenlijn. NEMO 51: STAMVADER VAN DE ENIGE OVERGEBLE- VEN HENGSTENLIJN In Drenthe dekten van de 8 hengsten, 4 nieuw aangekeurde hengsten. Geen van allen is van enige betekenis geweest. In Groningen stonden maar 4 hengsten op de deklijst waaronder Landszoon 46 en Onsta 58. Zij vormden beide een hengstenlijn die ook voor Drenthe van belang waren. Landszoon 46, geboren in 1885 en geen afstamming bekend, was een niet al te zware hengst. Volgens het signalement in beweging recht, verheven, krachtig buigzaam en zeer ver vooruitgrijpend. Hij werd als 3 jarige, in Groningen, bekroond met een eerste prijs van 150 gulden en een gouden medaille. Eigenaar J.E Scholten verkocht de hengst in 1891 aan Willem Homan te Eext. In 9 dekjaren bracht hij het tot 17 stamboekmerries. De zoon van Landszoon 46, genaamd Landzoon II 98, geboren in 1893 bij de weduwe van P. Boerma te Annerveen en verkocht aan J Snoeken te Ufelte, dekte 5 jaren en werd in 1897 nog in het DPS opgenomen onder nummer 5. Hij werd vervolgens niet meer aangeboden voor de hengstenkeuring 1901 maar werd nog tot 1906 goed- 19

20 DE GESCHIEDENIS VAN HET FRIESE PAARD IN GRON-DRENTHE RENTHE gekeurd op de rijkskeuring. Er werden echter geen dochters van hem opgenomen in het stamboek. Drenthe I 91 zette de lijn van Landszoon 46 voort. Drenthe werd gefokt door J.E. Scholten uit zijn beste merrie Drenthina, vader Graaf Adolf 21. Hij werd in Groningen, als veulen, bekroond met een prijs van 125 gulden. Als twenter werd hem al op de provinciale keuring een onderhoudspremie toegekend van 100 gulden. Vervolgens werd de hengst verkocht aan stoeterij De Oorsprong waar hij 11 jaar ter dekking heeft gestaan. Van zijn 67 veulens werden er maar 18 dochters opgenomen. In 1904 werd Drenthe verkocht aan E. Eisen te Schoonebeken om uit de nauwe verwantschap te komen en dekte onder DPS 9 nog 4 jaar in Drenthe. Hieruit kwamen nog eens 8 stamboekmerries. De lijn van Onsta 58, een fraaie hengst met zeer goede gangen en geboren in 1885, is van Groningse oorsprong. Hij is echter voor Drenthe niet onbelangrijk gebleken. Onsta 58 dekte 8 jaar bij Gerlof van Zijl te Sauwert en werd in 1896 naar Engeland verkocht. Naast 21 veulens zijn er van hem ongeveer 5 stamboekmerries bekend en merkwaardig genoeg ook de draver Albertha 249 NHRV van J Wilphorst te Haren. Van de drie hengsten van Onsta 58 lijkt Onsta II 79 (geboren in 1888) de beste te zijn. Onstna II 79 dekte 6 jaren in Groningen bij zijn eigenaar Jan. P. Berghuis te Tolbert. Hij werd in 1896 verkocht aan E. Eisen te Schoonebeek. Vanaf 1898 komt deze hengst niet meer op de lijst van dekhengsten voor. Hij liet 14 stamboekmerries na. Naast de in 1891 geboren Jonge Onsta 89, eveneens van P. Berghuis te Tolbert zijn er verder geen dochters bekend en is Onsta 8 DPS, als 7 jarige in 1899 opgenomen in het stamboek, echter van onbekende afstamming. Fokker was P. Alders te Winsum en eigenaar E. Eisen te Schoonebeken. Het vermoeden is wel dat de vader Ostna II 79 is geweest. Nog te vermelde zijn de zonen van Ostna 58. De eerste was Onsta II 80, geboren in 1889 bij Korn. Wiersema en in 1894 verkocht aan H. Steenbergen te Ansen. Hij dekte 3 jaar in Groningen en nog een jaar in Drenthe. Hier gaf hij 2 dochters in het DPS. 20

21 DR.. R.H.J.J. GEURTSG De tweede is Garibaldi 93, geboren in Jury: Een sierlijk, goedgebouwd, middelmatig zwaar tuigpaard. In stand zowel als in beweging, tamelijk vierkant. In draf vóór zeer vooruitgrijpend, achter niet zoo krachtig, overigens verheven en tamelijk vlot. Ook deze hengst was in eigendom van H. Steenbergen. Hij werd in 1894 opgenomen en daarna als DPS 4 bracht hij het tot 7 dekjaren en kwamen er 8 stamboekmerries uit voort. In de lijst van gekeurde stamboekhengsten in 1891 treffen we in Drenthe nog 9 inlanders aan waaronder De Groninger 71 van Egbert Warming te Sleen. De Groninger werd geboren in 1887 bij Gerrit Toxopeus te Westeremden. Er is geen afstamming bekend maar de moeder bleek te zijn Westeremdernoorderstal. Een beste merrie die daarvoor was opgenomen in het FPS onder nummer 665. Ze was 9 jaar. Toxopeus fokte uit deze merrie nog 4 veulens, allen hadden als vader Onsta 58. Ook had Toxopeus een merrie genaamd Emma 561 (geboren in 1878). Emma was als 10 jarige opgenomen en deze merrie kreeg 3 veulens die ook allen de vader Onsta 58 hadden. Het zeer lovende signalement van De Groninger 71 was: Zwart, levendig temperament, extra sterk gebouwd en evenredig fraai gevormd paard en zwaar wagenslag, met vierkante stelling der sterke ledematen Een der schoonste, zo niet het aller-schoonste 21

22 DE GESCHIEDENIS VAN HET FRIESE PAARD IN GRON-DRENTHE RENTHE exemplaar van het inlandse ras In stap recht, zeer v e r h e v e n, krachtig, buigzaam en ver v o o ru i t g ri j - pend. Helaas is het niet gelukt de vader op te sporen. Het was in elk geval niet Ostna 58. Toxopeus kwam pas laat bij het stamboek en rond die tijd fokte nog niet iedereen in stamboekverband. Van De Groninger 71 werden tot 1897 een 20 tal veulens geregistreerd in het FPS en werden 24 dochters opgenomen in het FPS en het DPS. In het DPS werd De Groninger zelf ook nog opgenomen onder nummer 6. Voor die tijd waren de aantal nakomelingen geen slecht fokresultaat. Jammer genoeg werd hij in 1899 verkocht naar Engeland. De Groninger 71 leverde 1 zoon; De Ruiter DPS 7. Geboren in 1895 uit de merrie Koosje 653 FPS uit De fokker eigenaar was Joh. K Kiers te Dalen. De Ruiter dekte nog tot 1906 en had 8 dochters in het DPS. DE GRONINGER 71: EEN DER SCHOONSTE, ZO NIET HET ALLER SCHOONSTE EXEMPLAAR VAN HET INLANDSE RAS Intussen was het gebruik van buitenlandse hengsten dermate toegenomen en dan vooral in Groningen. In 1895 waren het er al 31 tegen 3 inlandse. Ook in Friesland, dat in 1896 op de Algemene vergadering van het stamboek het wenselijk vond, met het oog op de uiteenlopende richtingen en de verschillende mate van ontwikkeling van de paardenfokkerij, dat elke provincie een eigen stamboek op zou richten. Dit gebeurde met ingang van 1 januari Deze splitsing was, zoals we het nu zien, een dramatische gebeurtenis. De kans om ooit te komen tot 1 grote populatie van het Friese paard was hiermee voorgoed verkeken. In het FPS werden in 1896 slechts 42 merries opgenomen en 24 veulens geregistreerd. Op 1 januari 1897 bleken er maar 132 inlandse stamboekmerries in de provincie aanwezig te zijn. In Groningen dekte er nu geen 1 Friese hengst meer. Alle paarden kregen een nieuw nummer en van de 462, in het eerste deel van GrPS, vermelde merries waren er 52 inlands en eerder opgenomen in het FPS. In Drenthe bleek er voorlopig nog wel belangstelling voor de inlander. De eerste stamboek aflevering, waarin de oorspronkelijke gescheiden boeken nog gehandhaafd bleven, vermelde 5 hengsten 1. Marnix 1 DPS en 64 in het FPS: een hengst van het lichte wagenslag, geboren in 1886 en had als eigenaar Jan Nienhuis te Dorkwerd. Vervolgens verkocht aan 22

23 DR.. R.H.J.J. GEURTSG Willem Hoving te Donderen. Hij dekte twee jaar in Groningen en 7 jaar in Drenthe. Van hem zijn slechts 2 merries opgenomen in het DPS. 2. Hannibal 2 DPS (90 in het FPS) en geboren in Als fokker en eigenaar van Hannibal staat K. Dussel uit Eelde bekend. Hannibal dekte twee jaar in Drenthe maar van de 5 veulens werd er maar 1 in het DPS opgenomen. 3. Arion 3 DPS (81 in het FPS), een redelijke goede hengst van het lichte slag met een levendig temperament werd in 1889 geboren bij J. Dorenbos te Baflo. Vermoedelijk uit zijn merrie Arena 861 (1881). Arion werd in 1895 verkocht aan Willem Homan te Eext. Uit zijn 6 dekjaren stammen 4 merries. 4. Landszoon II 5 DPS (98 in het FPS) reeds benoemd 5. Garibalde 4 DPS (93 in het FPS) reeds benoemd. FPS) en ook opgenomen de 13 jarige Drenthe I DPS 9 (91 in het FPS) Vanaf 1905 worden er dan geen inlandse veulens meer geregistreerd en vanaf 1908 vervalt de gescheiden stamboekvoering en zijn er geen inlandse hengsten meer. In 1909 wordt als laatste Friese merrie opgenomen Pelopia 580 DPS (geboren in 1903). In eigendom van H. Meijers te Westerbork. De vader is de jonge Horsa II (geboren in 1896 en in eigendom van Rl. Gerding te Ter Horst. Jonge Horsa II is een in 1899 rijksgekeurde zoon van Jonge Horsa 92 van dezelfde eigenaar maar gefokt door Arend Nyenhuis te Sleen. Jonge Horsa 92 gaat via Horsa 47 terug op Minister 12 (1877), een zoon van de zwarte hengst van Boelstra te Stiens. Dit betekende vervolgens het einde van het Friese paard in Drenthe. In het DPS werden in totaal 266 inlandse merries opgenomen. Verder worden er 97 inlandse merries benoemd in het FPS. Hieronder 27 merries opgenomen en 13 als veulen in het FPS. In 1898 werd na de herkeuring opgenomen De Groninger DPS 6 (71 in het FPS) en kwam vervolgens zijn zoon De Ruiter DPS 7 en Onsta DPS 8 erbij. Nadat de hengstenlijst in 1902 en 1903 geen inlanders vermeldt, werd in 1904 De Ruiter weer herkeurd (97 in het 23

24 FINALE POST KOGEKO COMPETITIE Kootwijk, zaterdag 29 september. De dag begon wat somber, maar al snel brak de zon door en werd het een stralende nazomerse dag voor de allerbeste dressuurpaarden van het KFPS die mochten aantreden voor de finale in Kootwijk. De gezamenlijke fokverenigingen organiseerden de finale voor de elfde maal. Voorzitter Cees Roozemond noemde het evenement in zijn voorwoord een hoogtepunt voor het stamboek en de ontwikkeling van de dressuursport is tevens een speerpunt in het beleid. Het was genieten voor het meelevende publiek, want waar vind je anders de besten in actie vanaf de klasse B tot en met de Grand-Prix. De kür op muziek in de middagfinale is altijd een hoogtepunt van de dag. Marieke Witte schreef geschiedenis met Lindert fan t Wegje (v. Rik 396), zij mag zich de allereerste KFPS kampioen in de ZZ-Licht noemen. Een voorbeeld van een modern, en vooral zeer makkelijk bewegend dressuurpaard. Bijzonder is dat zij haar paard in drie jaar naar dit niveau heeft gereden, geheel op eigen gevoel want zij heeft geen les. Overigens kreeg ze de zege niet cadeau want reserve kampioene Ans Vels met de Fabe zoon Hero V. reed ook bijzonder sterk. Derde werd Heleen de Haas met de sterhengst Harmina Holwerda met Petrus PJ, kampioen Z2 24

25 FINALE POST KOGEKO COMPETITIE Nanne fan Sweagerfean (v. Aan 416). De Z2 was eveneens erg spannend met flinke juryverschillen, een kwestie van: Waar twee vechten om een been, dan gaat de derde er mee heen. Jurylid mevrouw Van Wissen was diep onder de indruk van de lossigheid en gemak waarmee de Heinse zoon Petrus PJ, door de oefeningen ging, deze punten gaven de doorslag. Hierdoor werd het een stralende Harmina Holwerda die met Petrus PJ de kampioensjerp in ontvangst kon nemen. Reserve werd Esther Liano die met Ebele fan Groenestein (v. Winand 405) ook sterk voor de dag kwam. De derde prijs was voor Marc-Peter Spahn met zijn Fryso Huys Helmes (v. Adel 357). Marrit Reusien kaapte de titel in de Z1 weg voor twee stamboekhengsten met de Wierd zoon Pluto fan de Brinkhof met 67,16 procent. Marsja Dijkman werd met Sake 449 reserve kampioene en Marc-Peter Spahn werd derde met Tymon 456. Alle uitslagen zijn te zien op de website van het KFPS. Wel zijn de prestaties van paarden van onze leden nog het vermelden waard. Zoals hierboven al beschreven werd Harmina Holwerda kampioen in de Z2 met Petrus PJ. Een prachtige prestatie. Trea Mulder- Dolsma kreeg met Zhob van de Brinkhof een mooie 3 e plaats in de M1. Alle kampioenen op rij 25

26 INFO VAN HET BESTUUR De regiovergadering wordt dit jaar gehouden op 19 november Aanvang is uur. We gaan weer in Assen vergaderen en dat is wederom op de eerste verdieping Sunrise Stables Baggelhuizen VD te Assen WEBSITE van de vereniging We zijn bezig om de website te vernieuwen. We hebben wel iemand gevonden (geen lid) maar die doet het niet voor niets. Hierover moeten we ons nog beraden. BESTUURS wisseling Volgend jaar treedt Johan Meijer af en is niet meer herkiesbaar. We doen nu al een oproep of iemand van u zich beschikbaar wil stellen als voorzitter of secretaris. VRIJWILLIGERS U kunt zich aanmelden bij: Janet van der Ark Kluivingskampenweg BP Eelde vdark@home.nl of info@groningendrenthecombinatie.nl 11 maart 2012 een gezamenlijke avond met de Fokstudieclub in Sunrise stables te Assen, u krijgt nog bericht over de invulling Nieuwe leden in 2012: P v.d. Bosch (Bargercompascum); H. Hoenderken (Zijen); L. Loman (Zwiggelte); D. Pluta (Marum); A. Postma (Doezem); G. v.d. Putte-de Vries (Zuidbroek); H. Zwiers (Wittelte) FOKSTUDIECLUB Dit jaar is het een jubileum jaar voor de fokstudieclub. 15 jaar geleden werd de fokstudieclub opgericht. Een groep mensen die in de wintermaanden bijeen komt om te praten over, het kan ook niet anders, Friese Paarden. Voorlichtingsavonden worden georganiseerd waar je veel van kunt leren. Dit jaar bestaan we dus alweer 15 jaar. Elke tweede maandag in de maand komen we bijeen en we beginnen ook dit jaar weer in oktober. In april wordt er een afsluitende excursie georganiseerd waar alle leden van de fokstudieclub aan kunnen deelnemen. Elk jaar wordt deze dag druk bezocht en ook dit jaar hebben we weer een leuk uitje organiseren waar we u in de loop van 2013 over gaan informeren. Ook is het zinvol om alvast 11 maart 2013 in uw agenda te zetten want dan staat de gezamenlijke avond van de fokstudieclub en de fokvereniging gepland. We hebben elke maand een voorlichtingsavond. De eerste avond vindt plaats op 15 oktober Harm Mulder, ex inspecteur van het Fries stamboek, komt uitleg geven over het lineaire scoren. Dit jaar heeft de fokvereniging weer gezorgd voor een paar leuke paarden die we met elkaar gaan beoordelen. U bent vanaf kwart voor acht welkom bij de fam. Ensing in Diphoorn 1 te Diphoorn 12 november 2012 wordt er door Arjan Smit, werkzaam bij het veevoeder- 26

27 FOKSTUDIECLUB bedrijf Pavo, adviezen gegeven over het voeren van uw Friese paarden. 10 december 2012 komt de heer de Winter van het paardenmelk bedrijf De lage Wierden uitleg geven wat voor bedrijf hij heeft en wat er allemaal met paardenmelk kan worden gedaan. In het kader van het 15 jarig bestaan van de fokstudieclub krijgt iedereen deze avond een passend cadeautje. Zorg dus dat je deze leuke en leerzame avond niet gaat missen. Op 14 januari 2013, de maandag na de hengstenkeuring komt Ids Hellinga weer een praatje houden over de ontwikkelingen bij het stamboek en kunnen we hem allerlei vragen stellen die ons bezighouden. AGENDA Het wordt weer een zeer interessante winter, waar u misschien wel graag bij wilt zijn als lid. Bent u nog geen lid dan kunt u zich aanmelden bij onderstaande adressen. Voor 35 euro kunt u alle avonden en het uitje meemaken. Ook de koffie zit hierbij inbegrepen. U mag per avond ook introducés meenemen die dan voor 7 euro pp kunnen genieten van de avond. Roelof Rotmensen, voorzitter roelof2@kpnmail.nl Janet van der Ark, secretaris vdark@home.nl Jan Tinus Ensing, penningmeester gensing@planet.nl Johan Meijer, lid johann.meijer@planet.nl Op 11 februari 2013 komt dierenarts Kingma van dierenkliniek Klijndijk praten over het gebit van het paard en de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van wormenkuren. Op 11 maart 2013 is ons gezamenlijk avo n d m et de F ok ve re ni gi n g - Fokstudieclub hierover krijgt u nog bericht. Locatie Sunrise Stables. In april is ons uitje en de reis gaat hoogstwaarschijnlijk richting Utrecht. De eerste avond vindt dus in Diphoorn plaats en de volgende vier avonden bent u vanaf kwart voor acht welkom bij manege Prinses Margriet, Oude Beilerweg 29, 9431 BZ Westerbork 27

28 Wij verzorgen al uw: Stukadoorswerk (o.a. onderhoudswerk) Tegelwerk Spackwerk Vloeren Wij zijn ISO 9001 & VCA gecertificeerd en een erkend Stukadoors- en Afbouwbedrijf E.H. Woltersweg 29, 9831 TG Aduard Telefoon: , fax: Internet: