Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden 16 februari 2014 Organist: Gerben Bergstra; voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Kies voor het leven

Transcriptie

1 P r e e k e n l i t u r g i e Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden 16 februari 2014 Organist: Gerben Bergstra; voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Kies voor het leven * Mededelingen en aansteken van de kaars * Bemoediging en groet * Zingen Ionabundel 6: 1 Zing voor Gods licht Overgaande in NL 288 Goedemorgen, welkom allemaal Goedemorgen, welkom allemaal. Ik met mijn en jij met jouw verhaal. Lachen, huilen, vrolijkheid en pijn. Alles mag er zijn. God, ik vraag je, kom in onze kring. Wees er bij, wanneer ik bid en zing. Ik met mijn en jij met jouw verhaal, verteld in mensentaal. * Gesprek met de kinderen * Zingen NL 568a Ubi Caritas et amor 1. Ubi caritas et amor, ubi caritas, Deus ibi est 2. Daar waar liefde heerst, en vrede, daar waar liefde heerst, daar is God met ons. 3. As der freonskip is en leafde, as der freonskip is, dan is God by ús. Hierna gaan de kinderen met hun lichtje naar hun eigen ruimte.

2 * Gebed * Zingen NL 316: 1-3 Het woord dat u ten leven riep. * Bijbellezing Deut. 30: en Kies voor het leven * Zingen NL 316: 4 4. Het woord van liefde, vrede en recht is in uw eigen mond gelegd, is in uw eigen hart geschreven. Rondom u klinkt de stem van God: vrijspraak, vertroosting en gebod, vlak vóór u ligt de weg ten leven 2. Het is niet aan de overzij. Wat zegt gij dan: wie zal voor mij de wijde oceaan bevaren, wie brengt van de overkant der zee de schat der diepe wijsheid mee, die 's levens raadsel kan verklaren? 3. Het is ook in de hemel niet, hoe vaak gij ook naar boven ziet en droomt van bovenaardse streken. Wat gij ook in de sterren leest, alleen de Geest beroert de geest, alleen het woord kan 't hart toespreken. * Bijbellezing Matteus 5:17 24 Jullie hebben gehoord Pleeg geen moord * Zingen Ionabundel 6: 2-4 * Overdenking 2. Zing voor Gods kracht, die de ketenen breekt die ons binden, duister verdrijft wanneer wanhoop en angst ons verblinden. Wat ons beschaamt, mag in haar liefde bestaan. Zij zoekt ons teder te vinden. 3. Zing voor Gods recht, dat de machthebbers vrede zal leren, arglist ontmaskert, uiteenjaagt wie trots paraderen. Recht, levend recht, dat onderdrukking beslecht en ons tot vrijheid doet keren. 4. Zing voor de heiligen, zij gaan ons voor in geloven. Als wij vermoeid niet meer kunnen, staan zij ons voor ogen. Zij leven klaar: de nieuwe schepping is daar: mensen door Gods Geest bewogen. 2

3 Gemeente van Christus, De afgelopen week zijn er twee dingen gebeurd die me raakten in het kader van de Bergrede. Allereerst is gister in Geneve het overleg over vrede in Syrië afgebroken. De gezant van de VN heeft de deelnemers naar huis gestuurd o.a. om eens na te denken of ze wel vrede willen. Tussentijds sterven in Homs ouderen en kinderen aan de honger omdat beide partijen elkaar het licht in de ogen niet gunnen. Gij zult niet doden. Gister was de herdenking van onze oud-minister Els Borst in Utrecht. Een misdrijf, veronderstelt men en wat een verdriet, ongeloof, onrust brengt dit teweeg bij de familie, in de buurt, bij haar partijgenoten etc Gij zult niet doden. In de Bergrede is Jezus de Thora, de wet zogenaamd aan het afstoffen, zodat deze weer mensen prikkelt en deze wet helder wordt. De oorspronkelijke betekenis van wegwijzer, van innerlijk kompas moet weer aan het licht komen Dan is het een dak boven je hoofd, waar het leven veilig is en je je geborgen weet. Jezus heeft nooit gewild, dat zijn volgelingen het Oude of Eerste Testament verleden tijd of achterhaald gingen vinden. Die wet en profeten zijn de grond, het fundament waar hij op staat en zonder die basis hangen Jezus woorden en daden in de lucht. Elke jota, elke tittel in de wet blijft van kracht, zegt Jezus, de lytste letter of ek mar in inkeld streekje kin net skrast wurde, seit de Fryske oersetting. Jezus zocht niet naar versoepeling, maar een diepere uitleg van de letterlijke tekst. Het gaat Jezus om het naleven van de eigenlijke bedoeling tot op hun diepste diepte, tot op de God, die daarin kiest voor het leven. Zo wil ik er vanmorgen met u samen naar kijken: Wat is de intentie van die geboden! Jezus begint met het gebod Gij zult niet doden, wat het minst in onze gemeente lijkt voor te komen, hier zitten geen moordenaars, veronderstel ik, maar hoe zit het met de diepste diepte van dit gebod? Maken we elkaar het leven mogelijk? Geven we elkaar volop de ruimte, laten we de ander opleven, ook als de ander anders is dan jij? Jezus begint bij de basisveiligheid van ons leven: Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: Pleeg geen moord En ik zeg zelfs ieder die in woede tegen zijn broeder of zuster tekeergaat, zal zich moeten verantwoorden Jezus rekt dit gebod op en brengt het dichtbij onze eigen gedachten, die er soms ineens zijn en waardoor je die ander wilt wegzetten als dwaas, nietsnut, niet één van ons, uitzetten, terug naar eigen land etc. Niet mee mogen doen, uitgescholden worden.. het kan je leven tot een hel maken We kennen het soms van de schooltijd; gepest zijn in je jeugd werkt levenslang door Hoe gemeen zijn ze in deze tijd om anoniem foto s te plaatsen op Facebook met teksten, die kinderen het leven op school en daarbuiten onmogelijk kunnen maken Dat werkt dodelijk; figuurlijk en soms letterlijk. Elke tijd heeft zijn eigen dodelijke strategieën Vaak begint het met een gevoel van tekort komen, van boos worden op die ander, die in jouw ogen meer ontvangt of beter is, of anders is dan jij De Bijbel heeft daarvoor 2 basisverhalen uit het allereerste begin; waar 2 vragen worden gesteld. De eerste vraag klinkt al in het paradijs: Mens waar ben je? En de tweede vraag: Waar is je broer? als Kain zijn broer Abel (lucht) heeft vermoord. Kain voelt zich tekort gedaan en blind van woede slaat hij zijn broer dood Moet ik soms waken over mijn broer?, vraagt Kain Ben ik mijn broeders hoeder? Kiezend voor het leven gaat het om het bewust stilstaan bij je eigen innerlijk. 3

4 De vraag waar ben ik met mijn gedachten mee bezig, wat speelt er in mijn hoofd en hart en daarnaast de vraag: waar is mijn broer of zus, mijn naaste/medemens. Die naaste is net zo n mens als ik zelf ben; die wil niet genegeerd worden, niet uitgescholden, niet over het hoofd gezien, niet misbruikt, niet dood verklaard! Uiteindelijk gaat Jezus nog een stap verder in het oprekken van het gebod.. Als je je offergave naar het altaar brengt en je je daar herinnert dat je broeder of zuster je iets verwijt ga je dan eerst met die ander verzoenen Hier en nu zou je kunnen zeggen; als je naar de vermaning gaat, als je bidt of zingt kun je er dan met hart en ziel bij zijn, of zit je iets dwars waar steeds je gedachten naar toe gaan. Ga je dan eerst verzoenen, zegt Jezus, ga eerst met die ander in gesprek, ook als het jouw schuld niet écht is; probeer te luisteren naar het verhaal van die ander en kijk dan eerlijk naar je eigen verhaal. Vergeving of verzoening kost veelal ongelooflijk veel tijd en aandacht, geduld en vertrouwen. Soms is je binnenste zo gekwetst, dat je eerst voor jezelf de dingen op een rij moet hebben, voor je überhaupt naar die ander kunt luisteren (of andersom) en dat is dan nog maar een eerste stap. Leo Fijen sprak vorige week over het blijven zwijgen; ook als je onrecht aangedaan wordt, als je van binnen ontzettend kwaad bent blijf in stilte We kennen de verhalen uit de 2 e wereldoorlog, uit de tijd in Indonesië, ze gaan vaak een leven lang mee en niet altijd is de ander nog aanwezig om je mee te verzoenen Ook dat geeft weer een heel ander verhaal. Ik denk dat Jezus tegenover de woede of gekwetstheid, die je innerlijk kan verteren, de weg van verzoening wil wijzen, als een weg die ten diepste leven geeft, zodat het kwaad geen vaste grond zal krijgen in ons innerlijk. Deze leven gevende weg is Nelson Mandela gegaan in Zuid-Afrika na zijn gevangenschap. Kom ik nu bij de grondtoon van de bijbel: Mozes vraagt zijn volk om een keuze te maken: Ik roep vandaag hemel en aarde als getuigen op: u staat voor de keuze tussen leven en dood, tussen zegen en vloek. Kies voor het leven Als die vraag vandaag aan ons gesteld wordt, waar kiest u, waar kies ik voor? Laten we met die vraag eens naar ons eigen leven kijken De oproep Kies voor het leven zie ik als een concrete oproep ons te verzetten tegen de dood, tegen alles wat niet uit is op groei en herstel tegen de dood midden in het leven. De dood die gelijk staat met het kwaad, met chaos, met slachtoffer zijn of maken De dood als afgesneden zijn of je afsnijden van anderen en van je eigen innerlijk. Dood is ook je blind staren op uiterlijkheden en blind zijn voor wat er toch mogelijk is of wat anders zou kunnen. Eigenlijk is dood stilstand en staat het voor alles wat verandering tegengaat. Bijv. als we met onze rug naar de toekomst gaan staan en enkel nog kijken naar het verleden. Of als we onszelf klem zetten; door te denken als nu eerst dit of was het maar zo dat Het dagblad Trouw kwam gister met de Bijlage Doe iets Kent u dat? Dat het er maar niet van komt? Je wilt iets doen maar een hele rij dooddoeners (in die gevangenis kun je blijven zitten; maar er ook uitbreken en leven gaan) De andere keuzemogelijkheid is nl. het leven; is lef hebben. Leven is NU, waarin we durven veranderen en loslaten wat je beklemt en klein maakt. Kiezen voor het leven, is kiezen voor het goede, worden zoals je bedoeld bent, wat je heel maakt, wat ten diepste bij je past. 4

5 Leven is steeds nieuwe vragen stellen; zit ik nog op de goede weg, op de weg die levend maakt, of leef ik teveel met al die dooddoeners en leef ik niet het leven, wat ik eig. heel graag zou willen. Wat betekent voor ons hier vandaag: Kies voor het leven? Wat betekent het voor het beleid van onze gemeente, ook als onze boekhandel P. misschien gesloten blijft, om bewust te blijven kiezen voor het leven? Wat betekent het naar onze kinderen toe, om hen vol vertrouwen te begeleiden; zodat ze werkelijk durven te kiezen voor een eigen leven, opleiding, baan, relatie. Wat betekent het naar onszelf; om in geloofsvertrouwen die weg te gaan, waarbij we voelen dat het de weg is, die God voor ons bedoeld heeft? Pleeg geen moord.nee, dat doen we niet! Maar werkelijk ten volle te kiezen voor het leven voor de ander en jezelf; dat vraagt moed om alle dooddoeners, om angst, eenzaamheid etc. te overwinnen en werkelijk eerste stappen te zetten en te gaan. Ik hoop dat we hier in de gemeente, die authentieke wegen in elkaar mogen zien en ondersteunen En zó samen steeds opnieuw kiezen voor het leven. Dat dat zo mag zijn, Amen * Orgelspel * Open ruimte rond keuzes voor het leven! * Voorbeden, stil gebed, liet 229 God fan fier en hein ús Heit 2. Bûch de folken nei jo wet lit jo ryk op ierde komme. byn jo wil ús op it hert en wy sykhelje ferromme. 3. Jou ús hjoed ús deistich brea en ferjou wat wy misdiene, sa t ek wy ferjûn ha, Hear, al dy t skuldich foar ús stiene. 4. Lit oer ús gjin neare nacht, lied ús net yn blyn begearen. binne wy yn duvels macht, Hear, ferlos ús fan e kweade. 5. God fan fier en hein, ús heit, wûnder heimnis is jo namme, grut yn krêft en hearlikheid, oant yn alle tiden. Amen. * Collecte voor het Project Colombia Roelof Akse is vorig jaar in augustus in Colombia geweest in het kader van Kerk-in-actie. Hij heeft daar emotionele en hartelijke contacten gelegd met mensen uit Colombia, die strijden voor vrede en gerechtigheid. Als gemeente willen we betrokken blijven bij dit project, onder andere middels deze collecte. Tijdens de collecte en het voorspel van het laatste lied komen de kleinsten in de kerk. 5

6 * Slotlied Ionabundel 47 De vrede van de aarde en de hemel (NL, EN, FR) The peace of the earth be with you, the peace of the heavens too; the peace of the rivers be with you, the peace of the oceans too. Deep peace falling over you; God s peace growing in you. * Zegenbede De frede fan e greiden wês oer dy, de frede fan mar en lân; De frede fan e loften wês oer dy, de frede fan waad en strân. Djippe frede mei komme oer dy, Mei Gods frede no groeie yn dy. Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei Amen * * * *** * * * Mededelingen Paulus, in het oog van de storm Vanmiddag om uur spelen Kees Posthumus (tekst, zang en spel) en Juul Beerda (techniek, muziek en spel) in de Veenwouder vermaning het stuk Paulus, in het oog van de storm. D e toegang is 5,- (incl. koffie of thee) en na afloop is er een gezellig samenzijn. Vertegenwoordiger gezocht De afdeling van het NBG (Nederlands Bijbelgenootschap) in Leeuwarden zoekt een Doopsgezinde vertegenwoordiger. Het gaat om het promoten van de collecte en de bijbelzondag. Er is één of 2x per jaar een vergadering. Opgave bij de regioconsulente. (Vraag Tjitske Hiemstra om haar ) As in mosk yn it sân Zondag 2 maart zal in De Westereen het muziekstuk As in mosk yn it sân worden op gevoerd door het Kwartettekoor o.l.v. Hindrik van der Meer. De teksten in het muziekstuk inmiddels een halve eeuw oud zijn van Fedde Schurer en spreken mensen nog steeds aan. Hij trekt Bijbelse verhalen naar onszelf en deze tijd toe. Met name de profeet Jesaja inspireerde hem tot het schrijven van boeiende teksten die betrekking op zijn eigen leven hebben. De verbindende teksten en muziek zijn geschreven door de bekende Friese musicus Hindrik van der Meer. Het Kwartettekoor bestaat uit tachtig zangers en muzikanten waarvan wisselend een gedeelte meewerkt waaronder onze organist Johannes de Graaf. De aanvang is s middags om uur en de toegang is vrij. Iedereen is van harte welkom. Doopsgezinde kerk Foarstrjitte 44 in De Westereen. 6

7 Bovenstaande mededelingen vindt u ook op 7