Vijfde voortgangsrapportage

Transcriptie

1 Vijfde voortgangsrapportage Gemeenschappelijke verklaring over intensivering van de samenwerking tussen de landen van het Koninkrijk bij de bestrijding van internationaal terrorisme

2 1. Inleiding Op 30 november 2001 hebben de drie landen van het Koninkrijk zich in een gemeenschappelijke verklaring uitgesproken voor intensivering van de samenwerking tussen de landen ter bestrijding van het internationaal terrorisme in het belang van de bevordering van de internationale rechtsorde en de veiligheid van hun bevolkingen. Dit is mede tot stand gekomen naar aanleiding van de gebeurtenissen in de Verenigde Staten op 11 september Eerder zijn vier voortgangsrapportages opgesteld. Thans ligt de vijfde voortgangsrapportage voor u. Deze is door de drie landen gezamenlijk opgesteld. In de rapportage wordt ingegaan op de risico s die verband houden met terrorisme gerelateerd aan de Nederlandse Antillen en Aruba. De knelpunten bij de uitvoering worden geïdentificeerd en er wordt in gegaan op de vraag hoe nu verder? in de paragraaf proces. In de bijlage is per actiepunt uit de gemeenschappelijke verklaring de stand van weergegeven. 2. Risico s Het afgelopen jaar is de wereld wederom opgeschrikt door diverse aanslagen. Het is voor Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba van groot belang zich verder te wapenen tegen het internationaal terrorisme in het belang van de bevordering van de internationale rechtsorde en de veiligheid van de bevolkingen. Het bewustzijn om maatregelen te treffen ter voorkoming van terrorisme is aanwezig, maar verdient constante aandacht. De Nederlandse Antillen en Aruba zullen samen m et Nederland de afspraken die voortvloeien uit de gemeenschappelijke verklaring invoeren. De komende zes maanden zal voor de Nederlandse Antillen een calamiteitenplan worden opgesteld door de Procureur-Generaal van de Nederlandse Antillen. Hierin komen procedures en werkafspraken met de betrokken diensten aan de hand waarvan opgetreden zal worden bij een terroristische aanslag of dreiging. Op Aruba heeft rampenbestrijding reeds een aantal jaren een vanzelfsprekende plaats in het overheidsbeleid. Een calamiteitenplan is van belang omdat terroristische aanslagen in toenemende mate soft targets tot doelwit hebben. Een soft target is een evenement, object of persoon dat door zijn toegankelijkheid of benaderbaarheid eenvoudig te treffen is. Voor de hand liggende doelwitten van een mogelijke terroristische aanslag zijn de basis infrastructuren, de FOL-bases (Forward Operating Locations) op Aruba en Curaçao en diplomatieke en commerciële Amerikaanse, Britse en Israëlische objecten. Voor het voorkomen van terroristische activiteiten, daaronder ook begrepen het faciliteren daarvan, blijft de controle van het Antilliaanse en Arubaanse verkeer van personen, geld en goederen van eminent belang. De regelgeving en de uitvoering daarvan dient op orde te zijn, hetgeen voor beide landen een punt van zorg is. Uit gegevens van het Recherche Samenwerkingsteam (RST) blijkt dat er nauwe banden zijn tussen de georganiseerde criminaliteit en terroris tische organisaties, vooral in Zuid-Amerika. Het betreft vooral grootschalige drugshandel. Aruba en de Nederlandse Antillen zijn kwetsbaar voor grootschalige drugshandel, witwaspraktijken en financiering van terrorisme in Zuid-Amerika. Criminelen opereren op de achtergrond, vaak als financier van mensensmokkel, deviezenfraude, drugstransporten en witwaspraktijken. De aanpak van zware misdaad en terrorisme is gecompliceerd. Op Aruba komt daar nog bij dat de samenwerking tussen de Arubaanse politie en het RST voor verdere verbetering vatbaar is, vooral waar het aankomt op informatieuitwisseling. In Aruba en de Nederlandse Antillen zal het financieel rechercheren verder ontwikkeld moeten worden, in de Nederlandse Antillen wordt op dit terrein reeds samengewerkt tussen de lokale politiekorps en en het RST. Er wordt thans een wetenschappelijk onderbouwde criminaliteitsbeeldanalyse opgesteld voor de bovenwindse eilanden. Het onderzoek is naar verwachting in het voorjaar 2006 gereed. 1

3 3. Aandachtspunten Sinds de vorige rapportage in 2004 is op een aantal terreinen voortgang geboekt. Een flink deel van de actiepunten resteert echter, terwijl vrijwel alle afgesproken deadlines zijn verstreken. Over het algemeen verlopen de activiteiten niet voortvarend. De belangrijkste punten zijn: A. Wetgeving Zowel de Nederlandse Antillen als Aruba is bezig m et de implementatie van terrorismeverdragen (zie bijlage). De deadlines hiervoor zijn al geruime tijd verstreken, terwijl de procedure voor omzetting in landswetgeving voor slechts een zeer beperkt aantal verdragen is voltooid. Overigens gaat het bij Aruba nog maar om een enkel verdrag. Op de Nederlandse Antillen zijn bovendien aanpassingen nodig in de regelgeving op het gebied van in-, uit- en doorvoer van strategische goederen terwijl nog aanpassing van de sanctiewetgeving nodig is. B. Maatregelen tegen witwassen en terrorismefinanciering De Nederlandse Antillen en Aruba zijn zich ervan bewust dat in het internationale kapitaalverkeer de herkomst en de bestemming van financieringsstromen niet altijd duidelijk is. Hierdoor ontstaan risico s ten aanzien van witwassen en terrorismefinanciering. In beide landen is een deel van de aanbevelingen van de Financial Action Task Force (FATF) ingevoerd. Echter in beide landen zijn verdere verbeteringen nodig waar het gaat om de uitvoering van de maatregelen. Tussen de ministers van Financiën en de nationale banken zijn afspraken gemaakt over de implementatie van de openstaande actiepunten. De uitvoering van deze afspraken laat echter op zich wachten. C. Verbetering van de controle van personen en goederen op luchthavens en zeehaven en verbetering van het vreemdelingentoezicht Zowel in de luchthavens, de zeehavens en de free zones zijn controles noodzakelijk om binnenkomst van illegale personen en goederen tegen te gaan. Ook vreemdelingentoezicht en een strenger terugkeerbeleid moeten voorkomen dat vreemdelingen in het illegale circuit belanden. De Gemengde werkgroep Bestrijding Drugssmokkel (Nederlands / Nederlands -Antilliaans) zal zich onder andere richten op de grenscontroles. Op Curaçao en Bonaire zijn Gemeenschappelijke grenscontroleteams van start gegaan. Deze teams waar Antilliaanse diensten, de Koninklijke Marechaussee en de Nederlandse douane in participeren, richten zich primair op het voorkomen van drugssmokkel. De Antilliaanse regering is gestart met het verbeteren van het immigratie- en vreemdelingensysteem. Dit zal worden uitgevoerd in het kader van het plan Veiligheid Nederlandse Antillen dat in januari 2005 tussen de Antilliaanse en Nederlandse regering is afgesproken. Op Aruba is het functioneren van de immigratie- en naturalisatiedienst (DINA) een punt van zorg. De Rekenkamer van Aruba zal hier naar verwachting in het najaar over rapporteren. 4. Proces In de derde en vierde voortgangsrapportage is aangegeven dat het ingezette beleid met betrekking tot de samenwerking op het gebied van terrorismebestrijding zal worden voortgezet in het kader van de programma s rechtshandhaving. Gemeld is toen dat voordat de programma s rechtshandhaving worden ingevoerd, er nog afzonderlijk over de voortgang zou worden gerapporteerd. Echter terrorisme is een belangrijk onderwerp dat hoog op de agenda staat. Aandacht voor maatregelen ter bestrijding en voorkoming van terrorisme blijft onverminderd noodzakelijk. In de praktijk is gebleken dat de uitvoering van de uit de gemeenschappelijke verklaring voortvloeiende voorzieningen keer op keer meer tijd vergt dan voorzien. Rapporteren over de voortgang volgens de oorspronkelijke in de ministerraad van het Koninkrijk afgesproken 3-maandelijkse frequentie, heeft daardoor weinig toegevoegde waarde. Het besef echter dat de nog openstaande maatregelen op zo kort mogelijke termijn alsnog gerealiseerd dienen te worden, is aanwezig. Over een half jaar (medio 2006) zal de zesde 2

4 voortgangsrapportage worden opgesteld waarin de afronding van de resterende voorzieningen is opgenomen. Voorts zal het komende half jaar worden bezien in hoeverre de genomen maatregelen op de diverse terreinen tot het gewenste resultaat hebben geleid. Tevens zullen in overleg met alle partijen de mondiale ontwikkelingen op het gebied van terrorisme afgezet worden tegen de gemeenschappelijke verklaring om te zien of nieuwe, danwel aanvullende afspraken op het gebied van terrorisme nodig zijn. 3

5 BIJLAGE 1 per actiepunt 1 A. Wet- en regelgeving 1.1 Alle terrorisme -verdragen zullen uiterlijk per 1 juli 2002 in alle landen van het Koninkrijk gelden en de benodigde uitvoeringsregelgeving zal worden ingevoerd NL: Buitenlandse Zaken, Justitie NA: Directie Wetgeving en Juridische Zaken AUA: Directie Wetgeving en Juridische Zaken, Directie Buitenlandse Betrekkingen voor de nog niet geïmplementeerde terrorismeverdragen Volgens oorspronkelijke planning 1 juli 2002 gereed Nederlandse Antillen: nog niet afgerond. Er is door DWJZ een definitief ontwerp- Landsverordening opgesteld tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht van de Nederlandse Antillen. Het betreft de strafbaarstelling van terrorisme en financiering van terrorisme en daarmee samenhangende strafbare feiten. De directie Financiën dient echter nog te advis eren over de budgettaire aspecten. In parlementaire behandeling bevindt zich voorts een ontwerp-landsverordening tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht strekkende tot uitvoering van het op 24 februari 1988 te Montreal tot stand gekomen Protocol tot bestrijding van wederrechtelijke daden van geweld op luchthavens voor de internationale burgerluchtvaart. Deze twee ontwerp-landsverordeningen dienen ter uitvoering van terrorisme-verdragen die in het kader van de afspraken van 30 november 2001 geïmplementeerd dienen te worden. Aruba: Landsverordening tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht van Aruba i.v.m. strafbaarstelling terrorisme en terrorismefinanciering en daarmee samenhangende strafbare feiten bij AB is op 31 augustus 2004 in werking getreden (AB 2004 no. 51). 1.2 Opstellen geïntegreerde rapportage inzake de nationale implementatie van VNterrorismeverdragen ingevolge de VN-veiligheidsraadresolutie 1373 NL: Buitenlandse Zaken NA: Directie Buitenlandse Betrekkingen/Directie Justitiële Zaken AUA: Directie Buitenlandse Betrekkingen Rapportage inzake de implementatie van de VN-terrorismeverdragen ingevolge de VNveiligheidsraadresolutie 1373 Gereed. 2.1 Bevestiging en formalisering van lijst met landen waarvoor visumplicht zal gelden, en Invoering van visumplicht conform lijst 1 De rapportage is ingedeeld aan de hand van vier gebieden die in de inleiding zijn genoemd. De nummering van de actiepunten komt overeen met de nummering van de paragrafen in de verklaring en de eerdere voortgangsrapportages. 4

6 2.2 NL: Buitenlandse Zaken NA: Directie Buitenlandse Betrekkingen, Justitie AUA: Directie Buitenlands e Betrekkingen Lijst met landen waarvoor visumplicht zal gelden en invoering van de visumplicht Volgens oorspronkelijke planning medio 2002 gereed Nederlandse Antillen: Gereed. Aruba: Gereed (zie 4 e voortgangsrapportage) Sinds 1 januari 2005 zijn de visumplichtige nationaliteiten binnen het Koninkrijk geharmoniseerd en vindt een evaluatie van de uitvoering van de harmonisatie plaats door de Antilliaanse autoriteiten in samenwerking met het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Hoewel de lijst met visumplichtige landen voor de drie landen van het Koninkrijk nu grotendeels overeenkomt, blijven er verschillen bestaan in de voorwaarden waaraan visumplichtigen moeten voldoen om het Koninkrijk binnen te reizen. Met name bij Aruba is de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan het visumbeleid niet altijd inzichtelijk. 2.3 Versterking diverse diplomatieke posten NL: Buitenlandse Zaken Versterking van de Ambassade Bogotá om visumaanvragen voor Colombianen te kunnen behandelen in het kader van de invoering van de visumplicht voor Aruba en de Nederlandse Antillen. Gereed 3.1 Aanpassen en/of uitbreiden wapenexportregimes (in-, uit- en doorvoer strategische goederen) NL: Buitenlandse Zaken, Economische Zaken NA: Directie Wetgeving en Juridische Zaken, Douane AUA: Korps Politie Aruba, Douane Aanpassing van de regelgeving, indien dit noodzakelijk blijkt te zijn Oorspronkelijke planning 1 juni 2002 gereed, de planning is dat het eind 2006 gereed zal zijn. Nederlandse Antillen: Nog niet afgerond. Op ambtelijk niveau wordt de Algemene Landsverordening Douane en Accijnzen 2004 voorbereid welke eind augustus dit jaar wederom aan de Minister van Financiën zal worden aangeboden. Daarin zijn mogelijkheden opgenomen die de pre-clearance mogelijk maken, zowel voor invoer als uitvoer van goederen (de zgn. Container Security Initiative). Voorts bevat deze conceptlandsverordening de mogelijkheid tot aanwijzing van bepaalde gebieden als terreinen van toezicht. De nationale regelgeving omtrent de uitvoer en controle van illegale wapens is onvoldoende. De uitvoer van wapens welke geen chemische wapens zijn is slechts aan een consent gebonden. Aruba: Dit onderwerp is verwerkt in een ontwerp-landsverordening tot wijziging van de vuurwapenverordening. Deze is op dit moment bij de Raad van Advies in behandeling. Nederland: n.v.t. 5

7 4.1 Bezien in hoeverre de effectiviteit van sanctiewetgeving (instrumentarium) verbetering behoeft, teneinde in het kader van internationaal opgelegde sancties daadkrachtig te kunnen optreden tegen onder andere overtreding van in - en uitvoerverboden NL: Buitenlandse Zaken NA: Directie Wetgeving, Openbaar Ministerie AUA: Directie Wetgeving en Juridische Zaken, Openbaar Ministerie Overzicht van de verbetering die wenselijk zijn in de sanctie wetgeving Volgens oorspronkelijke planning 1 juni 2002 gereed, de planning is nu dat medio 2006 de verbeteringen die van Antilliaanse zijde wenselijk zijn in de sanctiewetgeving inzichtelijk worden. Nederlandse Antillen: Nog niet afgerond. De ministeries van Economische Zaken en Buitenlandse Zaken hebben de Antilliaanse sanctiewetgeving inhoudelijk beoordeeld. Een advies terzake is naar de Nederlandse Antillen toegegaan met de suggestie om een voorstel tot technische assistentie in te dienen. Een dergelijk voorstel is nog niet ingediend. Aruba: De concept Sanctieverordening ligt al enige tijd bij de Staten voor behandeling. B. Politie en Justitie 5.1 Opstellen definitieve regeling Kustwacht NL: Defensie, Justitie, BZK NA: Directie Wetgeving, Justitie AUA: Justitie Het realiseren van een definitieve regeling van de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba Oorspronkelijk voorzien voor behandeling in Op grond van besluitvorming in de RMR op 13 juni 2003 herzien in behandeling door RMR per oktober Het streven is gericht op het inwerking treden per eind De Raad van State heeft geadviseerd over het voorstel van Rijkswet. Het nader rapport zal begin 2006 worden besproken in de Rijksministerraad en vervolgens worden aangeboden aan het parlement. 5.2 Bezien op welke wijze de kustwacht een effectieve rol kan spelen bij de bestrijding van terrorisme NL: Justitie, Defensie AUA: Korps Politie Aruba, Openbaar Ministerie Algemeen Beleidsplan 2004, 2005 De Kustwacht heeft uitvoering gegeven aan het Algemeen Beleidsplan 2004 en De nieuwe beleidsdocumenten voor de Kustwacht voor 2006 zijn in voorbereiding en zullen binnenkort aan de Rijksministerraad ter goedkeuring worden aangeboden. In deze 6

8 beleidsdocumenten, waaronder het Algemeen Beleidsplan 2006 en het Operationeel Jaarplan 2006, staan de taken, voornemens en prioriteiten van de Kustwacht beschreven. In het Algemeen Beleidsplan 2006 wordt de bijdrage van de Kustwacht aan terrorismebestrijding uiteengezet. De Kustwacht levert die bijdrage met haar reguliere taakuitoefening, in het bijzonder via de opsporing van drugs en wapens en via de bestrijding van illegale immigratie. Deze illegale activiteiten vormen immers mogelijke financieringsbronnen voor terroristen. De Kustwacht brengt voorts in kaart wat zij op dit terrein méér kan doen. Daarnaast levert de Kustwacht op verzoek van de Directies Scheepvaart van de Nederlandse Antillen en Aruba een bijdrage aan de invoering van de International Ship and Port Facility Code (ISPS-code) ter beveiliging van de zeescheepvaart en havens. Deze code is sedert 1 juli 2004 van kracht. De bijdrage van de Kustwacht bestaat o.a. uit het inrichten van een meldpunt in het Rescue and Coordination centre (RCC) waar schepen security incidenten of terroristische dreigingen in de territoriale wateren van het betrokken land kunnen melden. Nederlands Antilliaanse en Arubaanse vaartuigen maken voor hun meldingen gebruik van het zgn. Ship Security Alert System (SSAS). 6.1 Opbouwen centrale politiedienst van het Korps Politie Nederlandse Antillen (KPNA) inclusief een recherche ondersteuningsteam (ROT) NL: BZK Een Centrale Politiedienst van voldoende kwaliteit om de beschreven taken uit te voeren Niet van toepassing De huidige Minister van Justitie van de Nederlandse Antillen is niet meer voornemens een Rechercheondersteuningsteam (ROT) op te bouwen. Het punt kan worden afgevoerd. 6.2 Opstellen projectvoorstellen voor generieke en specialistische rechercheopleidingen voor het Korps Politie Nederlandse Antillen en het Korps Politie Aruba NL: BZK AUA: Korps Politie Aruba Een conform de behoefte van KPA en KPNA toegesneden pakket rechercheopleidingen Gereed, Zie ook actiepunt 9. De verdere kwaliteitsverbetering van de politie zal in de Nederlandse Antillen plaatsvinden binnen het kader van het Plan Veiligheid Nederlandse Antillen. In Aruba maakt de kwaliteitsverbetering deel uit van het programma Rechtshandhaving. 6.3 Geven recherche basiscursussen aan het geüniformeerde politiepersoneel 7

9 NA: Gereed Aruba: Gereed Zie ook de opmerking bij Werving van ervaren rechercheurs voor het ROT voor technische bijstand NL: BZK Ervaren recherchepersoneel om de opbouw van het ROT te ondersteunen Gereed. Overeengekomen is dat er totaal 25 mensjaren bijstand beschikbaar is. Er zijn vijf rechercheurs geworven. Deze rechercheurs zijn hun werkzaamheden in het eerste kwartaal van 2003 begonnen. Zie verder de opmerking bij 6.1. Omdat deze rechercheurs wel worden ingezet ter ondersteuning van het recherchewerk van het Korps Politie Curaçao, kan de overeenkomst in stand blijven. 6.5 Opstellen van projectvoorstellen voor investeringen ten behoeve van het ROT die voor cofinanciering door Nederland in aanmerking kunnen komen NL: BZK, Justitie Zie de opmerking bij 6.1. Het punt kan worden afgevoerd 7.1 Evaluatie Recherche samenwerkingsteam (RST) NL: BZK, Justitie Een gefundeerd oordeel over de vraag of de in het Protocol inzake gespecialiseerde recherchesamenwerking tussen de landen van het Koninkrijk geregelde recherchesamenwerking eventueel aanpassing behoeft in het licht van de kwalitatieve en kwantitatieve ontwikkelingen in de opsporingscapaciteit van de Nederlandse Antillen en Aruba in relatie met de relevante criminaliteitsontwikkeling. Gereed 30 november 2006 Nog niet van toepassing 8. Instellen Ad hoc teams Bevoegde autoriteiten van de Nederlandse Antillen, Aruba of Nederland Conform protocol naar behoefte 8

10 Er zijn op basis van het protocol geen samenwerkingsvoorstellen gedaan. 9 Steun Nederland voor de versterking Korps Politie Nederlandse Antillen en het Korps Politie Aruba en NL: BZK, Justitie AUA: korps Politie Aruba Opzet Primair Politieonderwijs en (voortgezette) opleidingen die er toe leiden dat de expertise bij het KPA en het KPNA wordt bevorderd, waardoor het functioneren van de korpsen wordt versterkt. Opleiding voor leden van arrestatieteams van KPNA en KPA. Opleiding voor leden van observatieteams van het KPNA. De looptijd van de projecten is tot en met oktober Zie ook de opmerking bij 6.2 Gezamenlijk opleidingsplan Zowel de regering van de Nederlandse Antillen als die van Aruba heeft voorstellen ingediend, waarna een beschikking is geslagen. De opleidingen zijn inmiddels aangevangen en zijn afgerond. Opleiding arrestatieteams In het eerste kwartaal van 2003 en in 2004 zijn in twee tranches van de opleiding voor arrestatieteams gegeven door LSOP/PIOG ten behoeve van KPNA en KPA, ter vervanging van zittende medewerkers vanwege einde functioneringstermijn (KPNA) en voor het opbouwen van nieuwe eenheden (KPA). Deze zijn reeds afgerond. Opleiding observatieteams (OT s) Na onderzoek over de bruikbaarheid van de opleiding, gezien het verschil in aard van de landen, is een selectie gemaakt van op de eilanden bruikbare recherchetechnieken. In oktober 2005 zal een opleiding starten in dit kader, waaraan ook medewerkers van het korps Politie Suriname deel zullen nemen. Twinning Omdat twinning een goede samenwerkingsvorm lijkt als vorm van ondersteuning voor de korpsen op de NA en Aruba, is een aantal overeenkomsten op dit punt gesloten en zijn andere in voorbereiding. Overzicht: Het korps regiopolitie Amsterdam -Amstelland en het korps politie Aruba, verlenen samenwerking en ondersteuning bij de reorganisatie van het KPA en het Moederkorpsconvenant voor studenten van Aruba die een opleiding volgens aan de politieacademie; Er is een samenwerkingsovereenkomst tussen de politieacademie en het korps Politie Aruba op het punt van het politieonderwijs. De Politieacademie heeft een zelfde overeenkomst met het LPO van het KPNA. Naar vormen van gezamenlijkheid van de drie instituten wordt nog gezocht. 9

11 Er is een samenwerkingsovereenkomst tussen het Korps regiopolitie Rotterdam - Rijnmond en het Korps politie SSS. In voorbereiding zijn overeenkomsten voor de korpsen Curaçao en Bonaire. Onderzocht wordt of het KPC zich zal aansluiten bij het Moederkorpsconvenant. Implementatie politiekennisnet (PKN) In het kader van bovengenoemd gezamenlijk opleidingsplan is op de eilanden van de NA en op Aruba het Politiekennisnet geïmplementeerd. Er is echter nog een derde, technische, slag noodzakelijk. PKN verschaft de infrastructuur om gebruik te maken van Politiediscussienet (PDN). Na onderzoek, een pilotproject en de evaluatie daarvan is in een protocol de inrichting van het Politiediscussienet Koninkrijksbrede Criminaliteits - bestrijding (PDNKC) vastgelegd tussen Nederland en de Nederlandse Antillen. Er ligt een toezegging van MP Oduber van Aruba dat het KPA zich ook op het PDNKC zal aansluiten. De verdere kwaliteitsverbetering van de politie zal in de Nederlandse Antillen plaatsvinden binnen het kader van het Plan Veiligheid Nederlandse Antillen. In Aruba maakt de kwaliteitsverbetering deel uit van het programma Rechtshandhaving Bezien of en hoe de openbaar ministeries op de Nederlandse Antillen en Aruba versterking behoeven met name op het gebied van de financiële criminaliteit, OM AUA: Justitie, OM Overzicht van de benodigde versterking van de Openbaar Ministeries Oorspronkelijke planning gereed medio 2002, nu medio Nederlandse Antillen: Binnen het plan van aanpak Drugskoeriers is voorzien in een tijdelijke versterking van het parket. Van juli 2003 tot juli 2006 wordt een parketsecretaris uitgezonden om de Officier van Justitie op Bonaire te ondersteunen. Ook is er door de Nederlandse Antillen een Officier van Justitie aangesteld die zich speciaal met financieel terrorisme bezighoudt (structurele capaciteitsuitbreiding). De verdere versterking van het openbaar ministerie zal in de Nederlandse Antillen plaatsvinden binnen het kader van het Plan Veiligheid Nederlandse Antillen. Aruba: Dit actiepunt is overgenomen in het meerjarenprogramma Rechtshandhaving Aruba en de behoeftes komen direct terug in de programma-activiteiten t.b.v. het OM, het KPA en het MOT Verbetering van de controle van personen en goederen op luchthavens en zeehaven en NL: Justitie, Defensie AUA: Justitie Maatregelen uit het Justitieel Beleidsplan van de Kustwacht (zie 5.2) en het Plan van aanpak Drugskoeriers dragen bij aan de verbetering van deze controles. Volgens oorspronkelijke planning 1 maart 2002 gereed maar gezien de wereldwijde ontwikkelingen is een pad van continue verbetering ingezet Nederlandse Antillen: Op 7 januari 2004 is door de ministers van Justitie van Nederland en de Nederlandse Antillen overeenstemming bereikt over het nieuwe mandaat van de 10

12 gemengde werkgroep Bestrijding Drugssmokkel. Onder meer is toen het aandachtsgebied (naast de luchthavens) uitgebreid met de zeehavens en de free zones. De activiteiten van deze werkgroep hebben zij-effecten voor de bestrijding van terrorisme (bijv. pre-flight controles, informatie-uitwisseling tussen luchthavens). De gemengde werkgroep zal in december 2005 bijeenkomen. Aruba heeft zich niet aangesloten bij deze werkgroep. Nederland levert met personeel van de Koninklijke Marechaussee en de Douane, overeenkomstig de afspraken van het protocol inzake de Gemeenschappelijke Grenscontrole Teams d.d. 10 januari 2005, een bijdrage aan de bestrijding van smokkel van verdovende middelen via de luchthavens van de Nederlandse Antillen. Aruba: Dit actiepunt is overgenomen in het meerjarenprogramma Rechtshandhaving Aruba en komt direct terug in de programma-activiteiten t.b.v. de DINA en de Douane. Zie ook onder Verbeteren vreemdelingentoezicht, inclusief de modernisering van het verblijfkaartensysteem voor vreemdelingen NL: Justitie AUA: Dienst Immigratie en Naturalisatie Aruba Verbeterd vreemdelingentoezicht De looptijd van het onderzoeksproject was van 26 januari tot 26 april De planning voor de uitvoering van de aanbevelingen was van januari tot december 2004, nu ziet het ernaar uit dat eind 2006 de aanbevelingen gereed zouden kunnen zijn. Nederlandse Antillen: Nog niet afgerond. De Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft de heer Bodde ter beschikking gesteld om gedurende drie maanden het immigratie- en vreemdelingensysteem van de Nederlandse Antillen door te lichten en verbetervoorstellen te doen. Dit onderzoek is afgerond en het onderzoeksrapport is aangeboden aan de Antilliaanse minister van Justitie en besproken in de Antilliaanse ministerraad. De uitvoering is vertraagd. Deze zal plaats moeten vinden in het kader van het Plan Veiligheid Nederlandse Antillen. Aruba: Sedert 2001 is de controle op het vreemdelingenverkeer op Aruba geïntensiveerd. Het personeelsbestand van de Afdeling Immigratie en grenscontrole van de DINA is onlangs op de gewenste sterkte gebracht. De servers en computerapparatuur bij de luchthaven zijn in 2004 vernieuwd. Voorts is de controle op de zeehavens (Oranjestad, Barcadera en San Nicolaas [Valero] ) uitgebreid tot 24/7. Ook de sectie Toezicht en Controle van de DINA wordt steeds uitgebreid met taken en personeel ter bevordering van een effectiever coördinatie met en tussen de opsporingsdiensten. Tezamen met technische bijstand van de IND zijn er twee projectdossiers gestart voor het moderniseren van de vreemdelingen registratiesystemen. Volgens planning zal het nieuwe systeem vóór augustus 2006 in gebruik genomen worden. Bovendien wordt gewerkt aan een aantal projecten ter versterking van de human resources bij de DINA. Volgens planning hebben deze projecten een doorlooptijd tot het jaar

13 C. Veiligheidsdiensten 13 Verlenen van technische bijs tand door AIVD NL: AIVD (VNA gezamenlijk met AIVD+VDA) AUA: Algemene Zaken, Justitie De Veiligheidsdienst Aruba (VDA) werkt met assistentie van de AIVD aan een reorganisatieproces, dat de dienst in staat moet stellen om op het terrein van terrorismebestrijding in het Koninkrijk een adequate bijdrage te leveren. Aruba: Deze assistentie hield conform planning op per 1 juli De reorganisatie ter versterking van de VDA zal naar verwachting in 2005 worden afgerond. Enkele formatieplaatsen worden in de komende jaren ingevuld. Nederlandse Antillen: De Veiligheidsdienst Nederlandse Antillen (VNA) heeft momenteel geen behoefte aan technische bijstand van de AIVD. Aruba: voltooid. Met betrekking tot de financiering van de projecten ter verdere versterking van de VDA, zoals vervolgopleidingen, trainingen, verbouwing, huisvesting en aanschaf materiaal, is reeds een verzoek gedaan aan de Fondo di Desaroyo Arubano (FDA). De VDA rapporteert zoals gebruikelijk via haar eigen kanalen over de stand van op dit gebied. 14 Ad-hoc samenwerkingsverbanden van veiligheidsdiensten NL: AIVD AUA: VDA NA en Aruba: De mogelijkheid tot gezamenlijk onderzoek wordt uitgewerkt in een convenant tussen de veiligheidsdiensten van de drie landen over onderdelen waarvan de diensten nog met elkaar in gesprek zijn. Aruba: De mogelijkheid tot gezamenlijk onderzoek is uitgewerkt in een convenant tussen de veiligheidsdiensten van de drie landen. Volgens oorspronkelijke planning 1 maart 2002 gereed. AUA: Genoemde convenant tussen de AIVD, VDA en VNA werd getekend in maart NA en AUA: Gereed. De principiële bereidheid tot gezamenlijk onderzoek is vastgelegd in een convenant. VDA, VNA en AIVD hebben een praktijk van samenwerking. Voorts zij verwezen voor de laatste update naar het gezamenlijk opgestelde voortgangsrapportage van de drie veiligheidsdiensten van het Koninkrijk. D. Financiële sector Implementatie van specifieke terrorismeaanbevelingen van de Financial Action Task Force on money laundering (FATF); en Implementatie van de 40 algemene aanbevelingen tegen witwassen en 25 Non Co-operative Countries or Territories (NCCT)-criteria van de FAT F NL: Financiën NA: Financiën AUA: Commissie FATF 12

14 en Toereikende regelgeving ter uitvoering van de 49 aanbevelingen en NCCT-criteria van de FATF. Effectieve uitvoering van de regelgeving ter bestrijding van het witwassen en financiering van terrorisme, waaronder in het bijzonder het functioneren van de handhavingsketen (melders, toezichthouders, meldpunt, politie, openbaar ministerie en internationale samenwerking). Met het oog op de start van de derde mutual evaluation door de FATF van haar leden werd geadviseerd uiterlijk eind 2002 de 40 aanbevelingen en de 25 NCCT-criteria te hebben geïmplementeerd. De negen specifieke aanbevelingen dienden uiterlijk in juni 2002 te zijn ingevoerd. De Nederlandse Antillen en Aruba voldoen nog niet volledig aan de bovengenoemde FATF-verplichtingen. Op de Nederlandse Antillen is zowel uit onderzoek van het IMF (naar m.n. wetgevingsaspecten) als van een Nederlandse expertmissie (naar m.n. de effectiviteit van wetgeving) gebleken dat m en nog niet volledig aan de verplichtingen voldoet. Onder andere het VN- verdrag tegen financiering van terrorisme moet nog worden geratificeerd. De noodzakelijke uitvoeringswetgeving daarvoor is Nederland heeft de Nederlandse Antillen en Aruba gevraagd om over de verdere voortgang van de implementatie te rapporteren. Zoals reeds bekend zal de FATF wellicht afzien van de NCCT lijst. De 25 NCCT criteria worden niet meer gebruikt als standaard en zijn dus thans achterhaald. De belangrijkste elementen ervan zijn opgenomen in de herziene FATF aanbevelingen De Commissie inzake witwassen van gelden van de Nederlandse Antillen bereidt thans wetgeving voor ter uitvoering van de herziene en negen speciale FATF verplichtingen. V.w.b. de uitvoeringswetgeving voor de ratificatie van het VN-Verdrag tegen financiering van terrorisme zie onder A onder 1.1. Op de Nederlandse Antillen wordt wetgeving voorbereid die naast een verbodsbepaling terzake opzettelijk witwassen en schuldwitwassen, ook het enkel voorhanden hebben van aanzienlijke hoeveelheden geld of geldswaardige producten zonder daarvoor een redelijke en afdoende verklaring voor te kunnen geven, strafbaar stelt. Aruba: Aanbevelingen 1, 2, 4, 5, 6 en 7 gereed. Aanbeveling 3 nog niet gereed (het concept Sanctieverordening 2002 ligt bij de Staten van Aruba). Aanbeveling 8 vereist tot nu toe geen wetgeving. De FATF Commissie Aruba heeft onlangs een zelfevaluatie gedaan met betrekking tot de herziene 40 FATF aanbevelingen, die is vastgelegd in de z.g. State of Affairs. Dit document dient als controlemiddel voor de Commissie voor de effectuering van de herziene 40 FATF aanbevelingen Uitvoering zelfevaluatie en implementatieplan voor de acht specifieke terrorismeaanbevelingen Gereed 15.4 Organiseren van een expertmeeting om het systeem van de Nederlandse Antillen en Aruba ter bestrijding van de financiering van het terrorisme en de effectiviteit daarvan te reviewen 13

15 NL: Financiën NA: Financiën AUA: Commissie FATF De opstelling van een rapport over de toereikendheid van regelgeving ter uitvoering van de aanbevelingen en NCCT-criteria van de FATF en de effectiviteit van de uitvoering van die regelgeving. Gereed. Met het oog op de komende evaluatie van de FATF (2007) lijkt het wenselijk om dezelfde procedure te volgen als bij de voorgaande evaluatie: het opstellen van zelfevaluaties, eventueel gevolgd door een bijeenkomst waarin de zelfevaluaties worden besproken Opstellen wetgeving inzake toezicht op trustkantoren NL: Financiën NA: Directie Wetgeving, Bank van de Nederlandse Antillen Aanpassen van de Nederlandse wetgeving inzake trustkantoren NA: Gereed: de Wet toezicht trustkantoren is in Nederland op 1 maart 2004 in werking getreden (Stb. 2004, 9). Hoewel de trustkantoren op de Nederlandse Antillen reeds geruime tijd onder toezicht waren gesteld is dat toezicht sinds 1 januari 2004 bij de inwerkingtreding van de Landsverordening toezicht trustwezen (P.B. 2003, nr. 114) naar de Bank van de Nederlandse Antillen overgegaan. Aruba: Nog niet gereed. Het concept Landsverordening toezicht trustkantoren ligt bij de Directie Wetgeving en Juridische en zal binnenkort worden afgerond. E. Opvang economische gevolgen 16 Nederland stelt geld beschikbaar voor toerisme marketinggelden Gereed F. Overig 17.1 Organiseren expertmeeting ter voorbereiding op samenwerking in het kader van de bestrijding van NBC-terrorisme (terrorisme met nucleaire, biologische en chemische middelen) NL: BZK NA: Werkgroep Terrorisme Gereed. In vervolg op de expertmeeting hebben de brandweerkorpsen Curaçao, Aruba, Bonaire, St. Maarten, St. Eustatius en Saba in 2004 NBC-materialen ontvangen en zijn in 2005 door het Nibra NBC-opleidingen verzorgd voor 14

16 brandweerofficieren. Binnen de jumelages tussen de brandweerkorpsen op de NA/A en NL worden in 2005 aanvullend NBC-opleidingen en -oefeningen verzorgd. BZK ondersteunt deze samenwerking deels financieel en materieel. Eind 2005: gereed. 15

17 Bijlage 2 Terrorismeverdragen Totstandgekomen terrorismeverdragen Verdragen Verdrag inzake voorkoming en bestraffing van misdrijven tegen internationaal beschermde personen; New York, Europees verdrag tot bestrijding van terrorisme; Straatsburg, Internationaal verdrag tegen het nemen van gijzelaars; New York, Nederland Uitvoeringswetge ving/ Ratificatie Nederlandse Antillen Uitvoeringswetgevi ng/ Ratificatie Aruba Uitvoeringswetge ving/ Ratificatie Medegelding gewenst. Medegelding gewenst. Verdrag inzake fysieke beveiliging van kernmateriaal; Wenen/New York, Protocol tot bestrijding van wederrechtelijke daden van geweld op luchthavens voor de internationale burgerluchtvaart bij het verdrag tot bestrijding van wederrechtelijke gedragingen tegen de veiligheid van burgerluchtvaart totstandgekomen op ; Medegelding gewenst. Medegelding gewenst. gereed. Bekrachtiging in gang gezet. gereed. Bekrachtiging in gang gezet.

18 Montreal, Verdrag tot bestrijding van wederrechtelijke gedragingen gericht tegen de veiligheid van de zeevaart; gereed. Rome, Medegelding gewenst. Bekrachtiging in gang gezet. Protocol tot bestrijding van wederrechtelijke gedragingen gericht tegen de veiligheid van vaste platforms op het continentale plat; Rome, Medegelding gewenst. gereed. Bekrachtiging in gang gezet. Verdrag inzake het merken van kneedspringstoffen ten behoeve van de opsporing daarvan; gereed. Montreal, Medegelding gewenst. Bekrachtiging in gang gezet. Verdrag ter voorkoming van terroristische bomaanslagen; New York, Medegelding gewenst. Internationaal verdrag ter bestrijding van de financiering van terrorisme; New York, Medegelding gewenst. Protocol tot wijziging van het Europees verdrag tot bestrijding van Nota n.a.v. het terrorisme (RvE 190); Straatsburg, Verslag van de Tweede Kamer is in Medegelding gewenst. Medegelding voorbereiding. gewenst. Internationaal verdrag ter bestrijding van daden van nucleair terrorisme; Ondertekening in De Nederlandse Aruba is gevraagd New York, voorbereiding. Antillen zijn gevraagd naar de wenselijkheid Ondertekening voorzien september naar de wenselijkheid van medegelding en van medegelding en de benodigde 2005 tijdens de VN de benodigde uitvoeringswetgeving. Summit uitvoeringswetgeving. 1

19 Terrorismeverdragen in voorbereiding Verdragen Nederland Uitvoeringswetge ving/ Ratificatie Nederlandse Antillen Uitvoeringswetgevi ng/ Ratificatie Aruba Uitvoeringswetgevi ng/ Ratificatie Alomvattend verdrag tegen internationale terrorisme (VN) Herziening verdrag inzake de bestrijding van wederrechtelijke gedragingen gericht tegen veiligheid van de zeescheepvaart (IMO) 2