Begroeting 1. Laten wij deze viering beginnen met het teken van het kruis in de naam + van de Vader, de Zoon en de H. Geest. Amen.

Transcriptie

1 Begroeting 1 Laten wij deze viering beginnen met het teken van het kruis in de naam + van de Vader, de Zoon en de H. Geest. Amen. Begroeting 2 Wereldwijd wordt vandaag herdacht hoe eens op Golgotha een kruis werd opgericht. Wereldwijd wordt dat kruis vandaag beleden als een teken van heil voor allen die er respectvol en vertrouwvol naar opzien. Ook wij, hier samengekomen, mogen ons erdoor dankbaar en heilzaam laten aanspreken: in de naam van + de Vader, de Zoon en de H. Geest. Amen. Jacques Verhees Openingswoord 1 Het feest van de kruisverheffing delen we met de Oosterse Kerken. Het gaat terug tot het jaar 335. Voor christenen is het kruis niet langer een teken van schande en van dood. Sinds de dood van Jezus is het een teken van hoop, van verrijzenis en eeuwig leven: want niet de dood heeft het laatste woord, maar de liefde die op het kruis alles overwon. Liturgische suggesties Openingswoord 2 Het feest van de kruisverheffing ontstond in Jeruzalem in de 4e eeuw. Op 14 september werd daar de reliek van het teruggevonden kruis ter verering aan de pelgrims getoond. Dit feest verspreidde zich later over de hele christenheid. Zo is het ook voor ons een gelegenheid om eens iets meer stil te staan bij het kruismysterie: Jezus die gestorven is opdat wij zouden leven. Het kruis is voor ons het teken geworden van Jezus overwinning op de dood. Sinds Jezus dood op het kruis en zijn verrijzenis weten wij dat God sterker is dan dood en kwaad. Liturgische suggesties Openingswoord 3 Het kruisteken is een van de eerste symbolen die we als kind hebben geleerd

2 en het is ook het laatste teken waarmee de mensen ons zullen groeten als we gestorven zijn. In de oudheid was het kruis een teken van schande en dood. Voor ons is het kruis, sinds de dood van Jezus, een teken van hoop, van verrijzenis en eeuwig leven. Want niet de dood heeft het laatste woord, maar de liefde die alles overwon op het kruis. Liturgische suggestie Vergevingsmoment 1 -Heer, omdat we zo weinig erbij stilstaan hoezeer ook Gij hebt geleden, al die pijn en vernedering hebt doorstaan om trouw te blijven aan uw belofte ons leven te delen in al zijn aspecten, tot de dood op het kruis toe, vragen wij: -Christus, Gij zijt letterlijk het bewijs geweest van uw uitspraak: Geen groter vriend dan hij die zijn leven geeft voor zijn vrienden. Wij beseffen te weinig hoe groot uw liefde voor ons wel is en daarom vragen wij: Christus, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons. -Heer, elke mens kan maar volwaardig leven dankzij de hulp en de liefde van anderen, anderen die een stukje van hun leven geven voor ons. Vaak gaan we daaraan achteloos voorbij en daarom vragen wij: Vergevingsmoment 2 Vergeving vragen is even halt houden op je levensweg. Achterom kijken om te zien waar er rare bochten zaten in de weg die we gingen, in het reine komen met jezelf en met de anderen om weer vol frisse moed verder te kunnen gaan. Bidden wij tot God en tot elkaar om deugddoende vergeving. -Heer, het is niet altijd gemakkelijk om de kant van de zwaksten te kiezen, om in elke mens uw evenbeeld te zien. Vergeef ons wanneer we mensen links laten liggen omdat ze niet beantwoorden aan onze verwachtingen.

3 -Christus, op onze weg ontmoeten we vele mensen, groot en klein, elk met hun verhaal, met hun pijn en hun vreugde. Soms maken we te weinig tijd voor elkaar, merken we het verhaal van de andere niet eens op. Vergeef ons wanneer we te vol zijn van ons eigen verhaal. Christus, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons. -Heer, we willen samenwerken aan een betere en rechtvaardiger wereld, bouwen aan uw Koninkrijk, maar we zijn toch zo snel ontmoedigd wanneer het wat moeilijker gaat. Vergeef ons wanneer we het te snel opgeven of onze ogen sluiten, en veilig nietsdoen. Heer, wij vragen eerlijk en gemeend om vergeving voor deze fouten en geef ons de kracht tot ommekeer, zodat wij even eerlijk en gemeend de fouten van andere kunnen vergeven. Amen. Lofprijzing Eer aan God in de hoge, en vrede op aarde aan de mensen die Hij liefheeft. Wij loven U, wij prijzen en aanbidden U. Wij verheerlijken U en zeggen U dank voor uw grote heerlijkheid. Heer God, hemelse Koning, God, almachtige Vader; Heer, eniggeboren Zoon, Jezus Christus. Heer God, Lam Gods, Zoon van de Vader; Gij die wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons. Gij die wegneemt de zonden der wereld, aanvaard ons gebed. Gij die zit aan de rechterhand van de Vader, ontferm U over ons. Want Gij alleen zijt de Heilige, Gij alleen de Heer.

4 Gij alleen de Allerhoogste: Jezus Christus, met de Heilige Geest in de heerlijkheid van God de Vader. Amen. Openingsgebed 1 Heer, onze God, op deze herdenking van de kruisverheffing willen wij dankbaar opkijken naar Jezus kruis. Voor niet-gelovigen is het een dwaasheid, een teken van zijn totale mislukking, maar voor ons, christenen, blijft het het ultieme teken van zijn liefdevolle gegevenheid aan de mens tot het uiterste. Daarom willen wij vandaag roemen op het kruis van Jezus, Messias en uw Zoon. Amen. Openingsgebed 2 Hoe ver liefde kan gaan, God, heeft de wereld mogen ervaren in de trouw ten einde toe van ons aller Herder, Jezus. Door U gezonden en bezield is Hij blijven opkomen voor recht en gerechtigheid, ook toen de machtigen Hem daarom naar het leven stonden. Hou zijn naam hoog in ons midden, bidden wij U, en schenk ook ons kracht naar kruis. Amen. Jacques Verhees Lezingen Luisteren wij naar de woorden van de Schrift, waar Johannes in zijn evangelie verwijst naar een beeld uit het Oude Testament van Mozes en de slang, een verhaal dat wij horen in de eerste lezing. Eerste lezing (Num. 21, 4-9) Uit het boek Numeri 4 Van de berg Hor trokken zij in de richting van de Rietzee, want zij wilden om Edom heen trekken. Maar onderweg werd het volk ongeduldig. 5 Het keerde zich tegen God en tegen Mozes: `Hebt u ons uit Egypte geleid om te sterven in de woestijn? Er is geen brood, er is geen water en dat minderwaardige eten staat ons tegen. 6 Daarop zond de Heer vuurspuwende slangen op het volk af. Deze beten de Israëlieten, en velen van hen vonden de dood. 7 Daarop kwam het volk naar Mozes en zei: `Wij hebben gezondigd,

5 want wij hebben ons tegen de Heer en tegen u gekeerd. Bid de Heer dat Hij die slangen van ons wegneemt. Toen bad Mozes voor het volk 8 en de Heer zei tegen hem: `Maak zelf een vuurspuwende slang en zet die op een paal. Iedereen die gebeten is en ernaar kijkt, zal in leven blijven. 9 Mozes maakte een bronzen slang en zette die op een paal. Ieder die door een slang was gebeten en zijn ogen op de bronzen slang richtte, bleef in leven. KBS Willibrord 1995 Tweede lezing (Fil., 2, 6-11) Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de Filipenzen 6 Hij die bestond in de gestalte van God heeft er zich niet aan willen vastklampen gelijk aan God te zijn. 7 Hij heeft zichzelf ontledigd en de gestalte van een slaaf aangenomen. Hij is aan de mensen gelijk geworden. En als mens verschenen 8 heeft Hij zich vernederd; Hij werd gehoorzaam tot de dood, de dood aan een kruis. 9 Daarom ook heeft God Hem hoog verheven en Hem de naam verleend die boven alle namen staat, 10 opdat in de naam van Jezus iedere knie zich zou buigen, in de hemel, op aarde en onder de aarde, 11 en iedere tong zou belijden tot eer van God, de Vader: de Heer, dat is Jezus Christus. KBS Willibrord 1995 Evangelie (Joh. 3, 13-17) Uit het heilig evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Johannes 13 Alleen Hij die uit de hemel is neergedaald, is naar de hemel opgestegen: de Mensenzoon. 14 Maar evenals Mozes in de woestijn de slang omhoog geheven heeft, zo moet ook de Mensenzoon omhoog worden geheven, 15 zodat iedereen die gelooft, in Hem eeuwig leven bezit. 16 Zoveel immers heeft God van de wereld gehouden, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft geschonken, zodat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven bezit.

6 17 Want God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te veroordelen, maar om door Hem de wereld te redden van het kwaad. KBS Willibrord 1995 Geloofsbelijdenis God, ik geloof dat Gij de Schepper zijt van alle leven. dat Gij zoveel liefde hebt voor de mens dat Gij met geen dood genoegen neemt. Ik geloof dat Gij de mens opnieuw geboren laat worden en door het duister heen in het licht brengt. Ik geloof dat Gij ons geschonken hebt aan elkaar: om elkaar te behoeden, te beschermen en tot vrede te brengen. Ik geloof dat de dag van vrede komt waarop er geen dood meer zal zijn, geen oorlog, noch geweld. Ik geloof in de voltooiing van de wereld wanneer wij allen in liefde zullen samenleven. Amen. naar Marinus van de Berg Voorbeden 1 Laten wij bidden tot de Vader van Jezus Christus door wie het kruis een teken van heil geworden is. -Bidden we voor allen die een zwaar kruis te dragen hebben. Dat zij God en medemensen nabij mogen weten. -Bidden we voor hen die lijdende mensen nabij zijn. Dat zij nooit de moed verliezen en zij Gods steun mogen voelen in hun naastenliefde. -Bidden we voor wie vervolgd worden omdat ze opkomen voor gerechtigheid. Dat zij steeds meer medestanders mogen vinden om zo een rechtvaardiger wereld tot stand te kunnen brengen.

7 -Bidden we voor allen die de vlam van hoop op vrede brandend houden. Dat er zo vrede wereldwijd mag komen. naar liturgische suggesties Voorbeden 2 -Bidden we voor christenen die te maken krijgen met verdachtmaking of spot. Dat zij moedig en geduldig hun kruis dragen, zich gesteund wetend door het voorbeeld van Jezus. -Bidden we voor allen die het kruis dragen van een ongeneeslijke ziekte. Dat zij troost en liefdevolle nabijheid mogen ervaren. -Bidden we voor allen die gebukt gaan onder het kruis van armoede, werkeloosheid, uitbuiting en racisme. Dat ze niet zouden bezwijken dankzij de steun van medemensen en hun geloof in onze God van liefde, wiens naam Emmanuel, dat betekent God met ons, is. naar liturgische suggesties Gebed over de gaven Heer, leer ons, nu wij dit brood en deze beker samenbrengen, de gave van uw leven opnieuw te beleven. En doe ons begrijpen dat wij telkens weer worden uitgenodigd om uw weg te volgen die leidt naar eeuwig leven. Amen. Tafelgebed God, wij danken U omdat Gij duidelijk aan het werk zijt daar waar mensen elkaar vinden en van elkaar houden; daar waar mensen de handen in elkaar slaan en samen kleine stappen zetten om deze wereld om te bouwen tot een wereld zoals Gij hem droomt. Wij danken U omdat Gij aan het werk zijt in de ontluikende liefde tussen mensen, in de groeiende solidariteit en volgehouden inzet voor vrede en rechtvaardigheid. Daarom loven wij uw naam met deze woorden:

8 Heilig, heilig, heilig de Heer, de God der hemelse machten. Vol zijn hemel en aarde van uw heerlijkheid. Hosanna in de hoge. Gezegend Hij die komt in de naam des Heren. Hosanna in de hoge. God, wij danken U voor uw Zoon Jezus die ons menselijk leven met zijn beide handen aanvaardde en het deelde met al de zijnen. Met eenvoudige woorden en verhalen toonde Hij ons de weg naar U. Hij was barmhartig en vol aandacht en begrip voor allen die in nood verkeerden of niet van tel waren. Op de avond vóór zijn sterven zei Hij aan zijn vrienden: Kom nog één keer met Mij aan tafel, want Ik wil graag nog een laatste maal met jullie eten. Toen nam Hij simpel dagelijks brood, zegende het, brak het en zei: Ik ben als dit brood, Ik breek Mij voor de mensen. Kom, eet ervan, Ik ben het en Ik blijf bij u, altijd. Zo gaf Hij hen ook te drinken uit de beker wijn en zei: Kom, drink ervan, Ik geef Mij er helemaal in weg. Vergeet Mij niet en doe wat Ik heb gedaan. Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker, verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt. Wellicht is het dan stil geworden, zoals bij elk afscheid. Maar dit brood en deze wijn zijn tekens geworden, tekens van een nieuwe manier van leven, tekens van hoop voor alle mensen. Daarom bidden wij U: beziel ons met de Geest die ook uw Zoon dreef. Dat wij vanuit zijn inspiratie, ook bij tegenslagen, wegen blijven vinden naar een nieuwe toekomst die Gij ons in handen hebt gegeven. Steeds weer zult Gij ons uitdagen om Jezus voorbeeld te volgen: goedheid, respect en verbondenheid met elke mens. Geef ons de moed, de kracht en de sterkte om dit vol te houden en dan kan uw Rijk komen. Door Hem en met Hem en in Hem zal uw naam geprezen zijn, Heer onze God, almachtige Vader,

9 in de eenheid van de H. Geest nu en alle dagen tot in uw eeuwigheid. Amen. Onze Vader Heel zijn leven door, in blije en moeilijke momenten, verwees Jezus ons steeds naar Zijn Vader, tot wie ook wij bidden mogen: Onze Vader Vredeswens Wij eten van hetzelfde brood, wij wonen op dezelfde aarde. Wij kijken naar dezelfde lucht, wij drinken van hetzelfde water. Eenzelfde Geest doet ons verlangen naar vrede, goedheid, geduld en medemenselijkheid. Als mensen broers en zussen zijn, dan zal de wereld vol van vrede zijn. Moge Gods vrede over u komen en u altijd vergezellen. Wensen wij elkaar die vrede toe. Lam Gods Communie Het leven is gelukkig niet enkel lijden. Er zijn zo veel goede en fijne dingen. Ook daarin deelde Jezus ons menselijk bestaan. Wetende wat Hem te wachten stond, nodigde Hij toch eerst nog zijn vrienden uit aan tafel en gaf hun daar het symbool van de essentie van zijn Goede Boodschap: breken en met elkaar delen. Zo nodigt Hij ook ons telkens weer uit. Dit is het Lam Gods.. Bezinning Onze taal kent wonderlijke dubbelzinnigheden. Volkomen tegengestelde dingen worden soms door een en hetzelfde woord aangeduid. Zo een dubbelzinnig woord is het leven geven. Dat kan allereerst betekenen: aan een nieuw wezen het bestaan schenken. Maar het kan ook betekenen:

10 het eigen bestaan afgeven, zijn leven geven, sterven. Een groter tegenstelling is nauwelijks denkbaar. Misschien is de dubbelzinnigheid van onze taal niet zo vreemd en onthult zij iets van de diepe menselijke werkelijkheid dat mensen pas leven schenken aan anderen, als zij het eigen leven ervoor durven inzetten. Of zoals Christus zei: Niemand heeft groter liefde dan hij die zijn leven geeft voor zijn vrienden. En Hijzelf heeft het voorgedaan: Het zaad moet sterven om te leven. Kees Harte Slotgebed 1 Ik heb mijn Zoon niet voor niets naar de wereld gezonden zegt God. Midden tussen de mensen wilde Hij een levend teken zijn van mijn liefde. Zelfs toen zij Hem aan het kruis nagelden, bleef Hij van mijn liefde getuigen. Zijn verbondenheid met Mij had Hem immers de zekerheid gegeven dat echte liefde nooit sterft. Ik hoop en bid dat dat geloof in eeuwig leven ook in jouw hart mag groeien en dat je jouw leven van vandaag hoopvol richt op het leven van morgen. Erwin Roosen Slotgebed 2 Goede God, zie ons hier staan onder het kruis van uw Zoon Jezus. Geef troost en bemoediging aan allen die een zwaar kruis hebben te dragen. Help ons het leed van onze naasten te verlichten, en maak ons bereid om waar mogelijk mee te werken aan het wegnemen van de oorzaken van het lijden. Versterk daartoe ons geloof in de weg van Jezus, die via kruis en lijden voerde naar zijn verrijzenis en het leven bij U, tot in eeuwigheid. Amen. naar Kees Pannekoek

11 Zending en zegen 1 Leren opkijken naar de gekruisigde Jezus kan goed en heilzaam werken. Het kan een bron van kracht zijn in moeilijke dagen. Moge wij dat ondervinden, gesteund door Gods zegen in de naam van + de Vader, de Zoon en de H. Geest. Amen. naar liturgische suggesties Zending en zegen 2 De weg naar echt geluk loopt vaak langs kruisen. Jezus is het lijden niet ontvlucht, maar heeft het gedragen, biddend om Gods nabijheid. Moge ook wij Gods kracht ervaren als pijn en verdriet ons levenspad kruisen en vertrouwen op God die is + Vader, Zoon en H. Geest. Amen. naar liturgische vieringen